حامد شهبازي
به گزارش يونسكو، عراق تا سال ،۱۹۸۹پنج درصد از بودجه خود را صرف آموزش مي كرد. اين رقم بالاتر از حداكثر ميزان بودجه اي است كه در كشورهاي در حال توسعه صرف مي شود .نظام آ موزشي عراق اكنون هدف اقدام نظامي مشترك آمريكا و انگليس است .پيش از جنگ عراق، ۹۲ درصد كودكان عراقي كه به سن مدرسه رسيده بودند، راهي مدارس مي شدند. اين رقم اكنون به پايين ترين حد ممكن رسيده است. مقاله زير را كه در همين رابطه نگارش يافته با هم مي خوانيم.
«غالي حسن» يك نويسنده عرب ضد جنگ عراق در تحقيقات گسترده اي كه در قبال اقدامات نيروهاي اشغالگر آمريكايي و انگليسي در عراق انجام داده است، از اقدام هدفمند آنها در اين كشور براي نابودي نظام آموزشي اين كشور به عنوان عامل پيشرفت و رشد جامعه خبر داده است.
حسن در مقاله اي تحت عنوان نهايت جنايت جنگي، نابودي نظام آموزشي عراق تحت اشغال آمريكا در سايت «گلوبال ريسوچ» مي نويسد: ۸۴ درصد نهادهاي آموزش عالي عراق به آتش كشيده، غارت يا نابود شده اند.
نظام آموزشي عراق هدف اقدام نظامي آمريكا و انگليس بوده اند، زيرا آموزش و تحصيل اساس هر جامعه اي است. بدون يك نظام آموزشي مؤثر، هيچ جامعه اي پيشرفت نخواهد داشت. مدارس و دانشگاه هاي عراق نابود شدند.
نظام درسي كنوني مدارس عراق، برداشتي از نظام درسي آمريكا براي شستشوي مغزي كودكان عراقي است.
هزاران تحصيلكرده دانشگاه ها، دانشمندان و سياستمداران برجسته عراقي تحت سياست بي رحمانه و مخوف «بعثي زدايي» به قتل رسيده اند.
امروزه اكثر شهرهاي كوچك و بزرگ عراق شاهد محاصره اي نظير آنچه كه بر سر فلوجه آمد هستند، مردم عراق اجازه ترك منازل را براي تهيه غذا و دارو ندارند. به عنوان مثال شهرهاي رمادي و قائم در غرب عراق روزهاي بسياري است كه در محاصره نيروهاي آمريكايي هستند.
بيمارستان هاي عراق نابود شده اند تا شمار غيرنظاميان عراقي كه توسط نيروهاي آمريكايي كشته شده اند و آمار آنها در بانك ها اطلاعاتي بيمارستانها نگهداري مي شدند، به دست كسي نيفتد و محو شوند.
مدارس، دانشگاه ها و دفاتر دولتي مدتي بسته شدند. دستگيري بي دليل مردان، زنان و كودكان عراقي به حبس طولاني مدت مردان، زنان و كودكان منجر شد .
ده ها هزار عراقي اكنون در صدها زندان تحت كنترل نيروهاي آمريكايي در سراسر عراق زنداني هستند و شكنجه مي شوند.
اندك افرادي در غرب عجز و لابه قربانيان فلوجه را شنيده اند. اين جنايت به بهانه «گامي ضروري» براي تقويت «دموكراسي» غربي صورت گرفت. در حالي كه كودكان عراقي از مدارس باز مي مانند و از سوءتغذيه در حال مرگ هستند، ثروت عراق به جيب هاي مديران و دوستان شركت آمريكايي هاليبرتون از جمله ديك چني سرازير مي شود.
در واقع آمريكا از سال ،۱۹۹۰ نابودي نظام آموزشي عراق را هدف قرار داده بود. در جريان جنگ ۱۹۹۱ آمريكا، ساختار زيربنايي غيرنظامي عراق به طور هدفمند بمباران و نابود شد.
تحريم هاي اعمالي آمريكا به عراق كه بي هيچ رحم و گذشتي اعمال مي شد، نظام هاي آموزشي و بهداشت عراق را نابود كرد.
راهبرد آمريكا عليه عراق از «اهداف صرفاً نظامي» فراتر رفت و هدف نابودي كامل جامعه عراق و منابع مبتني بر دانش و آموزش، مد نظر بود.
عراق، پيش از جنگ به سركردگي آمريكا در عراق و اعمال تحريم  ها، يكي از بهترين نظام هاي آموزشي خاورميانه را در اختيار داشت. آموزش و درمان در تمامي سطوح رايگان بود و در دهه ،۱۹۸۰ برنامه اي موفق از سوي دولت براي ريشه كني بي سوادي در ميان مردان و زنان عراقي به كار گرفته شد.
قبل از جنگ عراق، ۹۲ درصد كودكان عراقي كه به سن مدرسه رسيده بودند، راهي مدارس مي شدند. حضور دانش آموزان در مدارس عراق همواره قابل توجه بود آن گونه كه آموزش ابتدايي در اين كشور اجباري بود تا اين كه آمريكا در سال ۲۰۰۳ به عراق حمله كرد.
به اعلام يونسكو، عراق تا سال ،۱۹۸۹ ۵ درصد از بودجه خود را صرف آموزش مي كرد. اين رقم بالاتر از حداكثر ميزان بودجه اي است كه در كشورهاي در حال توسعه صرف مي شود كه ۸/۳ درصد است. آمريكا در جنگ ۱۹۹۱ خود عليه عراق، ساختارهاي حياتي، زيربنايي و غيرنظامي عراق، تأسيسات آب، كارخانجات توليد شير، نيروگاه هاي برق، مدارس، بيمارستانها، تأسيسات توليد دارو، مراكز مخابراتي، مساجد، كليساها، پناهگاه ها، نواحي مسكوني، اماكن تاريخي، جاده ها و پل ها، ادارات دولتي و غيره را به عمد بمباران و نابود كرد.
هدف اين حملات نابودي زندگي در عراق براي وحشت زده كردن مردم غيرنظامي عراق بود.
در عين حال، آمريكا و انگليس به مخالفت با لغو تحريم هاي عراق كه از سال ۱۹۹۰ بر عراق اعمال شده بود، ادامه دادند.
«دنيس هاليدي» معاون پيشين دبير كل سازمان ملل و هماهنگ كننده اقدامات  بشردوستانه اين سازمان در عراق، هنگام كناره گيري خود از اين سمت در سال ۱۹۹۸ گفت: ما در مسير نابودي كل جامعه عراق قرار داريم. اين امر خوفناك است. اين امر غيرقانوني و غير اخلاقي است.
بيش از ۵/۱ ميليون عراقي كه يك سوم آن را كودكان كمتر از ۵ سال تشكيل مي دهند، در اين كشور مرده اند.
آن گونه كه پروفسور «وارد چرچيل» از دانشگاه كلورادو مي گويد: ما تظاهراتي را در اعتراض به تباهي كودكان عراقي در ۱۳ سال تحريم  هاي كشنده شاهد نبوديم. طبق معمول، «مخالفت» با جنگ هاي تجاوزكارانه در غرب، مشاهده نشد و هنگامي كه بمباران جنايتكارانه شهرهاي عراق بار ديگر در سال ۲۰۰۳ آغاز شد، سكوت، كر كننده بود.
نظام آ موزشي عراق هدف اقدام نظامي مشترك آمريكا و انگليس بود، در حالي كه آموزش زيربناي هر جامعه اي است. هيچ جامعه اي بدون داشتن يك نظام آموزشي مؤثر نمي تواند پيشرفت كند. مدارس و دانشگاه ها بمباران و نابود شدند.
دانشگاه «المستنصريه» كه يكي از قديمي ترين دانشگاه ها در جهان و قدمت آن دست كم يك هزار سال پيش باز مي گردد، بمباران و نسبتاً ويران شد. در پي جنگ سال ،۱۹۹۱ بازرسان تسليحاتي سازمان ملل موسوم به آنسكام به رهبري «ريچارد باتلر» تمامي كتابهاي شيمي كتابخانه دانشگاه را سوزاندند. آنسكام در عين حال كتابهاي علمي تمامي دانشگاه هاي عراق را در آتش سوزاند.
به علاوه، تحريم ها و جنگ هاي تحت امر آمريكا بسياري از متخصصان و مغزهاي عراق را مجبور به ترك عراق كرد. ارزيابي ها از اين امر حكايت دارد كه ۳۰ تا ۴۰ درصد بهترين اساتيد دانشگاهي عراق عازم ديگر كشورها شدند.
تحقيقات جديدي كه به تازگي توسط مركز «رهبري بين المللي» دانشگاه سازمان ملل(UNU) در اردن منتشر شده فاش كرده  كه نابودي نظام آموزش عالي عراق در بحبوحه ديگر نتايج مخرب جنگ ناديده گرفته شده اما نشانگر اين امر است كه نابودي اين نظام پيامد مناقشات، تحريم هاي اقتصادي و درگيري هاي كنوني در عراق است كه سياست نظامي گري آمريكا باعث آن شده است.
در عين حال، حدود ۸۴ درصد نهادهاي آموزش عالي عراق به آتش كشيده، غارت يا نابود شده اند. حدود ۲ هزار آزمايشگاه نيازمند تجهيز مجدد و به ۳۰ هزار رايانه در سراسر كشور نياز است.
بر اساس تحقيقات فوق، آكادمي علوم عراق كه در سال ۱۹۴۸ تأسيس شده تا زبان و ميراث عربي را ارتقا دهد، شاهد غارت نسبي كتابخانه ديجيتالي و سنتي در طول جنگ بوده و به تنهايي نيازمند يك ميليون دلار براي تعميرات زيربنايي جهت بازسازي خود به عنوان يك مركز تحقيقاتي برجسته است.
در اين گزارش آمده است، در عراق نسبت به وجود بمب براي نابودي عراق هيچ كمبودي احساس نمي شود. اما ميز، صندلي  يا كلاس به اندازه كافي وجود ندارد و اكثر مدارس حتي فاقد تأسيسات آب و بهداشت هستند.
به گفته صندوق كودكان سازمان ملل(يونيسف) نظام هاي آموزش ابتدايي و متوسطه عراق در طول جنگ آسيب ديد و تقريباً از هر چهار كودك عراقي يك كودك تحت اشغالگري آمريكا، به آموزش و تحصيل دسترسي ندارد.
در عين حال نظام درسي كنوني مدارس عراق بر گرفته از نظام درسي مدارس آمريكاست تا كودكان عراق شستشوي مغزي شوند.
تشكيلات حكومتي اشغالگر آمريكا تمامي مطالب درسي كه ضد آمريكايي مي دانست شامل جنگ ۱۹۹۱ خليج فارس، جنگ ايران و عراق و تمامي اشارات به سياست اسرائيل در سرزمين هاي اشغالي و حمايت آمريكا از اسرائيل را از متون درسي حذف كرد.
پل برمر حاكم آمريكايي تشكيلات حكومتي اين كشور در عراق پيش از انتقال حاكميت در ژوئن ۲۰۰۳ احكامي را صادر كرد كه بر تمامي جنبه هاي زندگي مردم عراق سايه افكنده بود، از استفاده از بوق در خودروها گرفته تا خصوصي  سازي شركتهاي دولتي و راهكارهايي براي بهبود اقتصاد عراق. اين در حالي است كه احكام و راهكارهاي ارائه شده از سوي آمريكا غيرقانوني و نقض كنوانسيون ژنو و مقررات لاهه است كه تصريح مي كند كه اشغالگران بايد از قوانين موجود كشور اشغال شده، تبعيت كنند.
مسئله ديگري كه باعث وخيم تر شدن اوضاع آموزشي عراق شد، بازسازي عراق به عنوان يكي از بزرگترين رسوايي هاي مالي در تاريخ است. سازمان كمك آمريكا موسوم به يواس ايد (USAID) در آوريل سال ۲۰۰۳ قراردادي يك ساله به مبلغ ۶۲ ميليون دلار به شركت بين المللي «كريتيو اسوشيتيس اينترنشنال» و ۸/۱ ميليارد دلار به شركت «بكتل» براي بازسازي ساختارهاي زيربنايي از جمله مدارس و نهادهاي آموزش عالي اختصاص داد، اما به رغم اين قراردادهاي سودآور اقدامات كمي براي بازسازي يا تعمير مدارس و دانشگاه هاي عراق صورت گرفته است.
در عين حال نظام آموزشي عراق قرباني خشونت هاي ناشي از اشغالگري شده است. ترك تحصيل در مدارس به ويژه در ميان دختران بالاست كه اين امر به دليل خشونت ها يا آدم ربايي هاست. بسياري مدارس در شهرهاي كوچك و بزرگ عراق تعطيل شده اند و بسياري از كودكان از تحصيل بازمانده اند.
يك سخنگوي سازمان انگليسي «كودكان را نجات دهيد» مي گويد: تقريباً ۵۰ درصد كودكان عراقي به مدرسه نمي روند، زيرا والدين آنها با شنيدن داستانهايي در اين رابطه كه كودكان ربوده و براي دريافت خونبها نگهداري مي شوند، كودكان را به مدارس نمي فرستند.
در عين حال سوءتغذيه در ميان كودكان عراقي از حدود ۴ درصد در سال ،۲۰۰۲ از زمان تهاجم و اشغال عراق توسط آمريكا به ۸ درصد افزايش يافته است. ادامه اشغالگري و خشونت هاي مرتبط با آن اوضاع كودكان عراق را اسفبار تر كرد و آينده عراق را تهديد مي كند.
با وجود آن كه گزارش دانشگاه  سازمان ملل(UNU) به اين امر اشاره مي كند كه تنها حدود ۵۰ شخصيت دانشگاهي در عراق ترور شده اند اما رقم واقعي بسيار بالاتر است. هزاران شخصيت دانشگاهي، دانشمند و سياستمداران برجسته عراقي تحت سياست هراسناك بعثي زدايي به قتل رسيده اند.
دو سال اشغال عراق باعث كشته شدن هزاران زن و مرد، پير و جوان بي گناه در عراق شده است. شخصيت هاي ليبرال غربي و سازمان هاي ضد جنگ با دولتهاي متبوع خود همسو شده و به عمد مقاومت عراق را مسئول اين جنايت اشغالگران مي دانند.
چرا شخصيت هاي ليبرال و سازمان هاي ضد جنگ غربي مقاومت عراق را مسئول خشونت ها در عراق مي دانند؟
جنايات روي داده در فلوجه راكه طي آن ۶ هزار مرد، زن و كودك بي گناه قتل عام شدند، چه كساني مرتكب شدند؟ اين شخصيت هاي ليبرال هنگامي كه ميراث فرهنگي عراق كه در متن تمدن بشري قرار داشت نابود و غارت شدند، كجا بودند؟
اندك افرادي در غرب شيون مردم قرباني فلوجه را شنيدند. جنايتي كه به بهانه تقويت «دموكراسي» غربي روي داد.
در اين ميان بايد به رشد آمار بيكاري در عراق اشاره كرد. حتي بسياري از افراد متبحر و با تجربه در اين كشور بيكار هستند. ميزان بيكاري در عراق در حال حاضر بيش از ۷۰ درصد است. عراقي ها شاهد نابودي و چپاول كشور و جامعه شان توسط يك قدرت امپرياليستي مسلح و شركت هاي خصوصي آن است.
يكي از ضروري ترين اقدامات در حال حاضر در عراق پايان اشغال عراق و احياي نظام هاي آموزشي و درماني است.
تمامي دانشگاه هاي سراسر جهان بايد براي پايان يافتن اشغالگري در عراق فعاليت كند.
راهبرد عمومي آمريكا كه نظام آموزشي عراق را هدف قرار داده، به منزله جنايت جنگي است و جنگ هاي آمريكا عليه عراق نقض قوانين جنگ هوايي لاهه مصوب سال ۱۹۲۳ و كنوانسيون ژنو مصوب در سال ۱۹۴۹ است.