فرهاد رضايي
آيا تاكنون به هنگام فرا رسيدن يك جشن ملي يا مناسبت عمومي، شاهد نورافشاني در شهر خود بوده ايد و انفجار نورهاي رنگارنگ و زيبا را بر فراز خانه ها و در آسمان شهر خويش نظاره كرده ايد؟
امروزه، نورافشاني يا آتش بازي به يكي از زيباترين مراسم شادي و جشن در شهرهاي كوچك و بزرگ جهان تبديل شده و اين قبيل مراسم همواره توجه شهروندان را به سوي خود جلب كرده و تحسين و شادي آنان را براي ساعاتي برانگيخته است.
در اينگونه جشن هاي عمومي، شهرنشيناني كه پيرامون يك ميدان، پارك، پل يا هر نقطه ديگري گرد هم مي آيند، رقص ذرات نوراني و رنگارنگ را در آسمان به تماشا مي نشينند، اما شمار بسيار اندكي از اين تماشاچيان از قوانين فيزيكي و شيميايي نهفته در پشت اين همه زيبايي خبر دارند.
به طور معمول، سه نكته مهم و اساسي از چشم تماشاچيان مراسم آتش بازي و نورافشاني دور مي ماند: نخست ، شيميدان هايي كه به طراحي مواد و تركيبات مورد نياز آتش بازي مي پردازند و آنها را به گونه اي مي سازند كه منفجر نشوند. دوم آنكه انبوه جمعيت حاضر در چنين مراسمي در واقع سرگرم مشاهده جلوه اي زيبا از قوانين طبيعي و ماهيت قانون بقاي انرژي در جهان هستند و سوم اينكه ذرات نوراني و درخشان در آسمان، نه مواد در حال احتراق، بلكه ذرات در حال سرد شدن هستند.
درخشش موشك هاي رنگارنگ در آسمان كه ثمره تلاش شيميدان هاي متخصص در فن آتش بازي (pyrotechnics) به شمار مي رود، برگرفته از هنر چيني ها است. اين فن از زماني آغاز شد كه چيني ها استفاده از پودرهاي سياه در آتش بازي هاي پر سر و صدا را براي ترساندن و دور كردن ارواح شيطاني شروع كردند و سپس اين هنر، روز به روز در كشورهاي مختلف جهان تكامل بيشتري پيدا كرد.
تركيبات اصلي در پودرهاي سياه چيني ها يا هر يك از مواد ويژه آتش بازي مدرن مشابه يكديگر و شامل يك منبع سوخت و يك اكسيد كننده هستند. وظيفه سوخت در يك موشك آتش بازي همچون موم موجود در يك شمع، ايجاد حرارت است و اكسيد كننده نيز اكسيژن كافي بيشتري براي ايجاد واكنش مطلوب فراهم مي آورد و روند پيشرفت واكنش شيميايي را تا حد ممكن تسهيل مي كند و اشتعال را سرعت مي بخشد.
هرچه آرام تر، بهتر
اگرچه تركيبات اساسي موجود در يك موشك ويژه آتش بازي، چندان عجيب و پيچيده نيست، اما انجام يك نورافشاني عوامل ديگري را نيز به جز وجود اين تركيبات اوليه و قرار دادن آنها در كنار يكديگر مي طلبد.
شيميدان هاي متخصص در فن آتش بازي (Pyrotechnic chemists) كه براي اجراي موفقيت آميز يك مراسم آتش بازي زيبا و حيرت انگيز تلاش فراواني مي كنند، رمز زيبايي نتيجه فعاليت خود را در دو نكته مهم مي دانند: نخست آنكه مواد ساخته دست آنان در آسمان منفجر نشود و با ايجاد صداي شديد، مردم و تماشاچيان را وحشت زده نكند و ديگر آنكه روند پيشرفت واكنش شيميايي تا اندازه ممكن آرام و آهسته باشد يا به بيان ديگر، فوران نور و رنگ در آسمان دوام بيشتري بيابد. به اين ترتيب، تماشاچيان لذت بيشتري از مشاهده مناظر رنگارنگ زيبا در آسمان خواهند برد و براي رسيدن به اين هدف، شيميدان ها بايد موارد متعددي را به دقت مورد توجه قرار دهند. يكي از اين موارد مهم در فن آتش بازي، اندازه ذرات تركيبات مختلف به كار رفته در موشك است كه بايد به طور دقيقي مورد توجه سازندگان آن قرار گيرد. همچنين نكته ديگر، شيوه تركيب اين ذرات با يكديگر است وتنها با رعايت هوشمندانه اين دو اصل، مي توان در نهايت، اجراي يك مراسم آتش بازي يا نورافشاني بسيار زيبا و حيرت آور را در ميان انبوهي از ناظران مشتاق تحقق بخشيد. براي آرام كردن روند اشتعال در موشك هاي آتش بازي، شيميدان ها از دانه هاي بزرگي از مواد شيميايي مورد نظر خود بهره مي گيرند، به طوري كه قطر اين دانه ها به 250 تا 300 ميكرون، يعني به اندازه يك دانه شن كوچك مي رسد. همچنين متخصصان اين فن به اين نكته مهم و ظريف توجه دارند كه ذرات ساخته شده را نبايد به شدت با يكديگر مخلوط كرد. آنها به اين ترتيب، روند تركيب شدن ذرات با اكسيد كننده و ايجاد اشتعال را دشوارتر مي سازند و سبب مي شوند تا فرآيند اشتعال تا اندازه ممكن با كندي و آهستگي بيشتري پيش رود و نماي درخشان تري در آسمان پديد آيد.
در برخي از قسمت هاي موشك آتش بازي، حتي از دانه هاي درشت تري از تركيبات اشتعال پذير استفاده مي شود كه قطر آنها گاهي به يك هزار ميكرون نيز مي رسد. اين ذرات با پودر سياهي محصور مي شوند و از تركيب آنها با هوا در حضور اكسيد كننده، احتراق ايجاد مي شود و بارقه هاي درخشان و رنگارنگ آسمان شب را پر از زيبايي مي كند.
براي مثال، مي توان از وارد كردن دانه هاي آلومينيومي در اين راكت ها نام برد. در اين حالت، ذرات آلومينيومي درشتي به تركيبات افزوده مي شود و اين امر، به افزايش جرقه هاي رنگي موشك ها كمك مي كند.
آلومينيوم در دماي يك هزار و 500 درجه سانتيگراد (۲ هزار و 700 درجه فارنهايت) جرقه هاي طلايي رنگ بسيار زيبايي توليد مي كند كه مي تواند تماشاچيان را به وجد آورد. همچنين اين ماده در دماي بالاتر و در حدود 3 هزار درجه سانتيگراد (۵هزار و 400 درجه فارنهايت) جرقه هاي سفيد رنگي به وجود مي آورد كه مي تواند در تركيب با ساير جرقه هاي رنگي، نماي خاطره انگيزي را در آسمان به تصوير كشد.
افسون رنگ ها
صرف نظر از كلياتي كه به آنها اشاره شد، ايجاد رنگ هاي افسونگر در پيش چشم تماشاچيان نيز موضوع مهم ديگري است كه متخصصان فن آتش بازي براي افزايش موفقيت خود در جلب رضايت بينندگان، توجه ويژه اي به آن دارند.
شيميدان ها از تركيبات گوناگوني براي توليد رنگ هاي مختلف در آسمان استفاده مي كنند و اين عمل را به لطف قانون نخست ترموديناميك انجام مي دهند؛ قانوني كه از طبيعت و ماهيت بقاي انرژي سخن مي گويد. در واقع، انرژي از آتش ايجاد شده در سوخت اصلي، به اتم هاي مواد و تركيبات رنگين انتقال مي يابد و الكترون هاي موجود در اتم هاي اين تركيبات را به حالت برانگيخته در مي آورد و به آنها انرژي بيشتري مي بخشد. به اين ترتيب، الكترون ها از هسته اتم هاي خود دور مي شوند و به مدارهاي بالاتري مي روند. سپس به هنگام سرد شدن اين اتم ها، الكترون هاي برانگيخته شده انرژي خود را از دست مي دهند و از مدارهاي دور از اتم به مدار اوليه خود باز مي گردند و در جريان اين انتقال به مدار پايين تر، انرژي آزاد مي كنند و اين انرژي آزاد شده در قالب تشعشعات نوراني و رنگيني ظهور مي يابد.
به بيان ديگر همچنان كه شيميدان ها مي گويند، در جريان اجراي يك نمايش نورافشاني يا آتش بازي، آنچه كه تماشاگران در قالب فوران جرقه هاي نوراني و رنگارنگ در آسمان مي بينند، اشتعال و احتراق ذرات نيست. كارشناسان تاكيد مي كنند آنچه شما در اين هنگام مي بينيد، در واقع ذراتي است كه در حال سرد شدن هستند و با سرد شدن اتم هاي اين تركيبات و انتقال الكترون هايشان به مدارهاي كم انرژي تر، مقداري انرژي به شكل نورهاي رنگين در آسمان ساطع مي شود.
از سوي ديگر، نوع رنگ يا رنگ هايي كه هر موشك آتش بازي در آسمان ايجاد مي كند، بستگي مستقيم به مواد به كار رفته در آن و نيز بستگي به دمايي دارد كه احتراق اوليه ذرات در آن دما رخ مي دهد.
هر يك از عناصر موجود در طبيعت، از ويژگي هاي اتمي متفاوتي با يكديگر برخوردارند و به بيان ديگر، امضاي منحصر به فرد هر نوع اتم، نوري است كه در جريان حركت الكترون هايش از مدار هاي پر انرژي به مدار هاي كم انرژي به وجود مي آيد و از آن اتم به خارج ساطع مي شود.
تفاوت رنگ اين نورها نيز در انرژي و طول موج آنها است كه در قالب تفاوت در رنگ ظهور مي يابد. براي مثال، استرنسيوم رنگ قرمز، مس رنگ آبي، باريم رنگ سبز و نيز سديم رنگ زرد - نارنجي به وجود مي آورد. همچنين همانند نقاش هايي كه از تركيب رنگ هاي پايه، رنگ هاي تركيبي و مورد نظر خود را توليد مي كنند، با تركيب اين قبيل مواد نيز مي توان به يك رنگ تركيبي و زيبا دست يافت. براي مثال، با تركيب ذرات استرنسيوم (قرمز) و مس (آبي) در راكت ويژه آتش بازي، مي توان رنگ بنفش را در آسمان ايجاد كرد.
الگو و صداي انفجار
طرح و الگوي انفجار موشك هاي آتش بازي در آسمان و نيز صداي توليد شده توسط آن، موضوع مهم ديگري است كه اهميت بسزايي در برگزاري مراسمي زيبا دارد.
ايجاد سوت يا به اصطلاح صفير اوليه اين موشك ها بسيار آسان و عادي است. سازندگان موشك ها به اين منظور، سوخت پايه را درون لوله هاي نازكي بسته بندي مي كنند، به طوري كه يكي از دو انتهاي اين لوله ها باز گذاشته مي شود. به اين ترتيب، زماني كه جريان اشتعال سوخت از دهانه باز لوله به سوي داخل آن پيشروي مي كند، دي اكسيد كربن ايجاد شده از دهانه باز لوله خارج مي شود و صداي سوت يا صفير ويژه اي را در اين ميان به وجود مي آورد.
از سوي ديگر، الگو و طرح انفجار نور در آسمان بستگي مستقيم به شيوه بسته بندي سوخت پايه و دانه هاي رنگزا دارد و با تغيير در چينش و بسته بندي اين مواد نسبت به يكديگر، مي توان انواعي از تركيب هاي گوناگون را در طرح فوران رنگ و نور در آسمان ايجاد كرد. در يك مراسم نورافشاني، مردم فقط ظاهري زيبا و رنگارنگ را در آسمان شهر خويش به تماشا مي نشينند، فارغ از آنكه براي ايجاد چنين نماي زيبايي بايد با بهره گيري از قوانين فيزيكي و شيميايي، ظريف ترين برنامه ريزي ها را در انتخاب و بسته بندي مواد مختلف براي ايجاد طرح زيبايي از فوران نور در آسمان انجام داد.

مهدي صارمي فر- طبق معمول اكثر اختراعات بزرگ، ماجراي اختراع اجاق مايكروويو هم به جنگ برمي گردد. جنگ ها در زندگي بشر، علاوه بر زيان هايي كه وارد كرده اند، باعث تحولاتي شگرف هم شده اند، دوران كامپيوتر هم با كارهاي مشهور كآلن تورينگ» در رمزگشايي پيام هاي نازي ها در جنگ جهاني دوم آغاز شد.
كاسپنسي» متخصص جنگ هاي هوشمند آلمان نازي، وقتي در حال تنظيم راديوي موج كوتاه آزمايشگاه تخصصي وزارت جنگ آلمان بود، متوجه شد هنگامي كه روبه روي فرستنده ميكروموج رادار قرار گرفته بود،  شكلات داخل جيبش ذوب شده است . اسپنسي به درستي علت را يافت: كامواج ميكروموج باعث گرم شدن مواد مي شوند»، اما سالها پس از اتمام جنگ و ركود اقتصادي آلمان، اسپنسي كه پيش از اين خاصيت گرم كردن مواد با استفاده از امواج ميكروموج را ثبت كرده بود، در 1957 اولين اجاق مايكروويو را به بازار عرضه كرد.
البته اين اجاق، خيلي هم خانگي نبود. چون با وزن كمتر از نيم تن فقط در رستوران ها و سالن هاي غذاخوري بزرگ مي شد از آن استفاده كرد، اما با گذشت زمان، وي توانست اجاق مايكروويو خانگي را هم طراحي كند.
اسپنسي تاكنون بيش از 120 ثبت اختراع به خاطر اجاق مايكروويو و ملحقات و تجهيزات تكنولوژي به كار رفته در آن، داشته است.
رقصنده با آب
اجاق مايكروويو از امواج راديويي براي گرم كردن مواد استفاده مي كند. در حقيقت، خواص ذاتي مولكول هاي آب باعث مي شود كه اين مولكول ها با يك فركانس طبيعي و كاملا مشخص نوسان كنند. از آنجا كه اتم اكسيژن، قسمت بيشتري از ابر الكتروني اطراف مولكول آب را به خود جذب مي كند، در اطراف اتم هاي هيدروژن مقداري بار مثبت و در اطراف اتم اكسيژن مقداري بار منفي جمع مي شود. حال اگر امواج راديويي در محدوده اين فركانس طبيعي مولكول هاي آب توليد شوند، مولكول هاي آب به نوسان درمي آيند.
در حقيقت در يك اجاق مايكروويو، يك ميدان الكترومغناطيسي خارجي كه با فركانس طبيعي مولكول هاي آب نوسان مي كند، مولكول هاي آب درون غذا را هماهنگ با هم، به نوسان درمي آورد يا به عبارت بهتر در قطرات آب، رزونانس ايجاد مي كند. حركت قطرات آب و اصطكاك بين آنها و ساير مواد غذايي درون ظرف غذا، باعث توليد گرما مي شود، اما ارجحيت اين سيستم گرم كننده نسبت به اجاق گاز يا اجاق برقي اين است كه همه قسمت هاي غذا اعم از داخل يا كناره هاي بيروني، همه همزمان گرم مي شوند و اين امر باعث مي شود كه سرعت پخت غذا بسيار سريع تر از حالت عادي شود.
فن آوري مايكروويو
امواج الكترومغناطيسي مايكروويو مورد نظر را توسط وسيله اي درست مي كنند كه كمگنترون» ناميده مي شود. داخل مگنترون يك سيم نازك قرار دارد كه با گرم شدن آن سيم توسط جريان برق، الكترون آزاد مي شود. الكترون هاي خارج شده از سيم را داخل يك ميدان مغناطيسي به دام مي اندازند كه باعث مي شود الكترون ها حركت مارپيچي داشته باشند و اين تغيير شتاب الكترون ها، باعث توليد شدن امواج مايكروويو مورد نظر مي شود.اما جالب است بدانيد كه خود اين مگنترون نيز بازمانده نتايج تحقيقات در زمينه رادارها در دوران جنگ جهاني دوم است.
سيب زميني در مايكروويو
براي اينكه بدانيم واقعا در هنگام پخت غذا در مايكروويو چه بلايي سر غذا مي آيد، مراحل پخت سيب زميني را مثال مي زنيم. ابتدا سيب زميني را داخل مايكروويو قرار مي دهيم تا انرژي گرمايي به آن برسد. البته در اين بين مقدار زيادي انرژي هدر مي رود. به هر حال آب داخل سلول هاي سيب زميني، توسط امواج الكترومغناطيسي توليد شده توسط مگنترون، گرم شده و شروع به بخار شدن مي كند و همين باعث نرم شدن سيب زميني مي شود. البته اين فرآيند در يك اجاق معمولي خيلي بيشتر طول مي كشد و از طرفي به خاطر دماي بالاي اجاق، پوست سيب زميني هم سياه مي شود. دراجاق مايكروويو، چون در يك لحظه تمام ذرات آب داخل سيب زميني شروع به رزونانس مي كنند، انرژي از امواج مايكروويو خيلي سريع جذب مي شود و آب در عرض چند ثانيه بخار مي شود و پروسه پخته شدن، سريعا كامل مي شود.
خطر اجاق مايكروويو
به جرات مي توان گفت كه استفاده از اجاق هاي مايكروويو هيچ گونه خطري نه براي مصرف كننده غذا و نه براي توليدكننده غذا (آشپز) ندارد.
هرچند كه استفاده از اجاق مايكروويو از اوايل دهه 1960 رواج پيدا كرده، اما حدود يك دهه است كه سرو كله مايكروويو در آشپزخانه هاي ايراني پيدا شده است. به همين دليل، شايعات زيادي در مورد مضرات استفاده از مايكروويو توسط غيرمتخصصان و افراد ناآگاه شنيده مي شود كه اصولا بي اساس است. امواج راديويي به درون فلزات نفوذ پيدا نمي كنند و از سطح فلز منعكس مي شوند؛ همان طور كه نور از سطح آيينه منعكس مي شود. به همين دليل داخل اجاق مايكروويو را از فلز مي سازند و روي در آن را نيز با توري فلزي مي پوشانند. به همين دليل است كه وقتي يك اجاق مايكروويو شروع به كار مي كند، افراد داخل آشپزخانه به همراه غذا پخته نمي شوند!!
ثانيا امواج مايكروويو توليد شده دراين نوع اجاق ها قسمتي از طيف الكترومغناطيسي با طول موج حدود 1/0 ميليمتر هستند كه در ناحيه غيريونيزه طيف انرژي قرار دارد، به اين معني كه با امواج مايكروويو نمي توان اتم ها را برانگيخته كرد يا ساختار مولكول هاي غذا را بهم ريخت. پس به اين ترتيب غذايي كه در مايكروويو توليد مي شود هيچ ضرري ندارد ضمن اينكه فرآيند پخت نيز به آشپز هيچ آسيبي وارد نمي كند.
نكات ايمني
در هنگام خريد اجاق مايكروويو، مواظب باشيد اجاقي را انتخاب كنيد كه حتما وقتي درش باز مي شود، گسيل امواج در آن متوقف شود. هيچ وقت به مدت زياد، جلوي در اجاق نايستيد.
وقتي غذا را داخل فر مي گذاريد، مواظب باشيد كه قطعات فلزي به همراه نداشته باشد كه باعث ايجاد جرقه در اجاق مي شود.
هيچ موقع چربي و روغن را داخل مايكروويو گرم نكنيد. البته تخم مرغ درسته را هم داخل مايكروويو قرار ندهيد، زيرا آب در حالت بخار، حجم زيادي اشغال مي كند كه باعث تركيدن تخم مرغ مي شود. براي پخته شدن بهتر سيب زميني و سوسيس هم بهتر است روي آنها شكاف هايي ايجاد كنيد كه بخار آب راحت بتواند خارج شود.

مجتبي درايتي - سال 1905 سال معجزه گري اينشتين بود. در اين سال او با پنج مقاله جهان را دگرگون ساخت. 100 سال پس از اين انقلاب در فيزيك، نامگذاري سال 2005 با عنوان «سال اينشتين» بهانه اي است براي توجه دوباره به مردي كه چيزي بيش از يك نابغه بود. در اواخر قرن 19، فيزيك در بحران سختي گرفتار آمده بود. نمايندگان برجسته اين رشته اعلام كردند كه پايان فيزيك فرا رسيده است. علم به سرعت از جهان ماكروفيزيك كه اشيا آن را مي توان ديد، به جهان ميكروفيزيك منتقل شده بود. همزمان رخدادهايي با سرعت غير قابل تصور و در ابعاد بالا به واسطه قوه تجسم در اين حوزه به وقوع پيوسته بود. عصر كوانتوم بر در مي كوبيد. فيزيك در انتظار كسي بود كه كليد درك جديد از جهان را بيابد. سال 1905 فرا رسيد. در اين سال مردي جوان، پنج مقاله تحويل  «سالنامه فيزيك» داد. نام او آلبرت اينشتين بود، 26 سال داشت و در آن زمان «كارشناس فني پايه سه» در مركز ثبت اختراعات برن بود. او كه در پي آن بود كه با قوه تفكر به طراحي جهان بپردازد، در اين مقالات تصوري بسيار جديد از مكان، زمان، ماده و انرژي ارائه داد. 1905 سال معجزه گري اينشتين بود. در مقاله اول، او به تبيين ماهيت نور پرداخت و بدان خاطر در سال 1921 جايزه نوبل را در فيزيك دريافت كرد. مقاله دوم، در بردارنده برهاني بود بر اين امر كه اتم ها حقيقتا وجود دارند و مقاله سوم، ساده و راحت كل جهان را تغيير داد. اين مقاله كار انقلابي اينشتين در طرح نظريه اي جديد درباره مكان و زمان بود كه بعدها «نظريه نسبيت» نام گرفت. اينشتين خود در ابتدا اصلا اين نام را دوست نداشت و ترجيحا نظريه خود را «نظريه مطلقيت» نام نهاده بود.
اينشتين جوان را سرسخت و لجوج توصيف كرده اند. او در سال 1879 به دنيا آمد. بچه اي كم حرف و غير عادي بود. در 12 سالگي ،خود با مطالعه آثار اقليدس هندسه آموخت. او مي خواست معماي جهان را حل كند. در كودكي، به اين سئوال مي انديشيد كه«چه اتفاقي مي افتد اگر كسي با سرعت نور حركت كند و به اشعه نوري نظر كند كه با او حركت مي كند؟» او هيچ جواب قانع كننده اي براي اين سئوال نيافت،  اما از انديشيدن در باب اين مسئله دست برنداشت.آرام آرام انديشه هاي او به حركت درآمدند. بي اختيار به طرح پرسش در باب مباني مكان و زمان پرداخت. سپس از نتايج آزمايش هاي مايكلسن و مورلي در آمريكا آگاه شد. در اين آزمايش ها تلاش بر آن بود كه سرعت نور در نسبت با زمين اندازه گيري شود كه خود با سرعت چشمگيري به دور خورشيد مي چرخد. از آنجا كه سرعت زمين دائما تغيير مي كند، انتظار مي رفت كه سرعت نور نيز از آن تاثير بپذيرد. با اين همه هيچ  تاثيري يافت نشد. معلوم شد كه سرعت نور كاملا ثابت است. اينشتين از اين نتايج در نهايت به يك اصل رسيد. بر اساس نظريه او، نور در همه جاي عالم با سرعت يكسان كه c ناميده مي شود، منتشر مي شود. اين فرضيه با قوانين متداول فيزيك مغايرت داشت، اما اينشتين اهميتي بدان نمي داد. بايد درستي آن را به اثبات مي رساند. سرعت نور بالاترين سرعتي است كه در پيوستار مكاني و زماني مي توان بدان رسيد. سرعت آن 299 ميليون و 792 هزار و 458 كيلومتر در ثانيه مي رسد. با وجود اين، ثبت سرعت نور حاكي از آن است كه مكان و زمان نسبي اند. در يك نظام در حال حركت، زمان آهسته تر از يك سيستم ساكن مي گذرد.
نيوتن مكان و زمان را براحتي وارد فيزيك كرده بود. او مي گفت: زمان آن به آن يكنواخت است، اما در همان زمان نيوتن هم ترديدهايي در اين مورد وجود داشت. لايبنيتس تقريبا قائل بود كه زمان چيزي جز يك زبان نيست كه وقوع رخدادها را در پيوند با هم ممكن مي سازد. در جهاني بدون تغيير و نيز بدون رخداد، زمان نيز وجود نخواهد داشت.در تصوير جديد اينشتين،رودخانه زمان دست كم امري وابسته به سيستم بود. كندي حركت در سيستم هاي در حال حركت را عاملي معين مي كند كه عامل گاما ناميده مي شود. براي سرعت هاي معمولي، اين عامل در عمل مساوي يك است، در نتيجه تصور نيوتني خوب عمل مي كند. اما اگر سرعت به حدود 30هزار كيلومتر در ثانيه برسد، يعني 10درصد سرعت نور، اين عامل تقريبا برابر با 005/1 مي شود. در سرعتي معادل 99درصد سرعت نور اين عامل هفت است. در چنين سيستمي جريان زمان نيز تقريبا هفت بار آهسته تر از جريان زمان در يك سيستم ساكن است. هرچه سرعت به سرعت نور نزديكتر شود، عامل گاما بزرگتر مي شود. در سرعت نور آن عامل، بي نهايت بزرگ است. به همين دليل محال است كه جسمي جرم دار بتواند با سرعت نور يا بيشتر از آن حركت كند.
اينشتين نهايتا به ضميمه نظريه نسبيت، معروفترين فرمول فيزيك را ارائه كرد: E = mc2 و برطبق اين فرمول انرژي و جرم صور مختلف يك توده اند و هر دو معادل همند؛ يا با بيان ديگر: انرژي ماده آزاد شده و ماده انرژيي است كه منتظر آزادي خويش است. از آنجا كه c2 عدد بزرگي است، اين تساوي همچنين بيان كننده آن است كه در هر چيز مادي انرژي غير قابل تصوري نهفته است. اينشتين در آن زمان تنها به بخش بسيار كوچكي از ماده نظر داشت، يعني به تجزيه راديو اكتيوي يك هسته اتم. اكنون ما مي دانيم كه اين فرمول بسيار پيش تر از آن مي رود. يك پروتون نهفته در هسته يك اتم هيدروژن، اگر با ذره ضدخود،يعني يك آنتي پروتون، تصادم كند، كاملا به انرژي تابشي تبديل مي شود. حاصل انديشه هاي اينشتين در 19 جولاي 1945 در بيابان نيومكزيكو در قالب يك بمب اتمي منفجر شد و براي اولين بار مقدار كمي ماده به صورت انرژي تابشي درآمد. به جز آن بمب آزمايشي موفقيت آميز، دو بمب ديگر نيز توليد شد و در آگوست 1945 شهرهاي ناكازاكي و هيروشيما را نابود كرد. اينشتين كه از گزارش هايي كه به دستش مي رسيد احساس خطر كرده بود، در آگوست 1935 در نامه اي به روزولت نگراني خود را از اين امر اعلام كرد كه آلمان احتمالا مي تواند بمب اتمي توليد كند. اين نامه جرقه «پروژه منهتن» شد كه به ساختن بمب اتم انجاميد. اينشتين بعدها آن را خطايي فاجعه آميز دانست كه نمونه اي تراژيك از قوت و ضعف علم است. در عين حال در 1950 نوشت:« من هيچ گاه در اقدامات داراي ماهيت نظامي- فني شركت نكرده ام و هيچ پژوهشي انجام نداده ام كه با توليد بمب اتم ارتباط داشته باشد.»

وعده يونسكو
سازمان يونسكو اعلام كرد: سيستم هشدار دهنده وقوع سونامي - همچون موردي كه سواحل آسيايي جنوب شرقي را در انتهاي سال 2004 ميلادي درنورديد- در ماه ژوئيه 2006 راه اندازي خواهد شد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، كميسيون بين دولتي اقيانوس شناسي سازمان يونسكو وابسته به سازمان ملل متحد همچنين خاطر نشان كرد: نمايندگاني از كشورهاي حاشيه اقيانوس هند روز 3 اوت امسال در استراليا گرد هم خواهندآمد تا در زمينه همكاري و هماهنگي براي تكميل و راه اندازي سيستم هشداردهنده وقوع سونامي هاي ويرانگر، با يكديگر به بحث و تبادل نظر بنشينند.
اين گزارش مي افزايد: نخستين گام براي ايجاد چنين سيستم هشدار دهنده اي، دستيابي به تفاهم و همكاري كامل ميان كشورهاي منطقه براي تبادل اطلاعات با يكديگر است.
همچنين بنا به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، پژوهشگران ژاپني در پي انجام آزمايش ويژه اي براي ارزيابي انرژي واقعي يك سونامي و نيروي وارد شده به آب اقيانوس هستند.
دانشمندان مركز تحقيقات سونامي در موسسه تحقيقات فرودگاه ها و بندرها در يوكوسوكا ژاپن به اين منظور آماده بازسازي سونامي در شرايط كنترل شده هستند تا به اين ترتيب شناخت بيشتري از اين حادثه مهيب به دست آورند.
روبات مددكار
مهندسان روبات جديدي براي كمك رساني به معلولان و مجروحان ساختند.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از شيكاگو، اين روبات 25 كيلوگرمي مي تواند معلولان يا بيماران سكته اي را به هنگام راه رفتن همراهي كند و در زمان افتادن، آنها را از سقوط بر روي زمين نجات دهد.
اين ماشين همچنين قادر است شيوه راه رفتن صحيح را جزء به جزء به معلولان يا بيماران آموزش دهد و آنها را به هنگام تمرين همراهي كند.
كمك رساني به انجام كارهاي خانه به افراد ناتوان، از ديگر ويژگي هاي اين ماشين انسان ساخت عنوان شده است.
اسرار ذوب شدن
فيزيكدان هاي دانشگاه پنسيلوانيا در ايالات متحده آمريكا در آزمايشگاه موفق به كشف يكي از اصول بنيادي ذوب شدن مواد جامد شدند. مقاله انتشار يافته در ژورنال ساينس بيانگر آن است كه پژوهشگران آمريكايي با كشف اخير خود، پرده از اسرار اين پديده فيزيكي برگرفتند و نشان دادند كه ذوب شدن از محل نقايص موجود در ساختار كريستاله مواد جامد آغاز مي شود. نتايج تحقيقات اين دانشمندان مي تواند پاسخي براي پرسش هاي ديرپاي علم در زمينه وقوع اين پديده در دنياي جامدات فراهم آورد.
تلويزيون ممنوع
پژوهشگران آمريكايي به والدين هشدار دادند كودكان خردسال خود را تا حد ممكن مقابل تلويزيون ننشانند.
تحقيقات انجام شده در دانشگاه واشنگتن نشانگر آن است كه تماشاي تلويزيون توسط كودكان كمتر از 3 سال، با كاهش توانايي خواندن و مهارت هاي رياضي آنها در سن 6 و 7 سالگي در ارتباط نزديك است و از اين رو، والدين بايد توجه ويژه اي به اين هشدار داشته باشند.
دانشمندان آمريكايي با بررسي يك هزار و 797 كودك، به اين نتيجه رسيده اند كه كودكان كمتر از 2 سال، به هيچ وجه نبايد تلويزيون تماشا كنند و در غير اين صورت، والدين آنان بايد در انتظار آثار منفي اين عمل باشند.