سه شنبه ۲۸ تير ۱۳۸۴
نقدي بر نمايش هفتاد اثر ايراني در بريتيش ميوزيوم لندن (۱۶ شهريور ۸۴)
آيا اين سفر بي بازگشت است؟
001278.jpg
س. مشعشعي
سخن را ابتدا با ذكر خاطرات يكي از مستشرقين آغاز مي كنيم كه اين شخص طبق قراردادي با حكومت مركزي در زمان مظفرالدين شاه قاجار، قرار بود تحقيقات و كاوش هايي را با گروه خود در شوش انجام دهد، اما اين تحقيقات تبديل به سرقتي عظيم شد و آن شخص كسي نبود جز خانم مادام ديولافوا. ايشان در خاطراتش، جداي از حمل بسياري از آثار باستاني ايران به فرانسه، مي نويسد: «متوجه شدم كه يك سرستون سنگي به شكل سر گاو را به علت بزرگي و وزن بيش از حد (۱۲۰۰۰ كيلوگرم) نمي توانم با خود به فرانسه حمل كنم و به شدت از اين موضوع خشمگين شدم و بالاخره نتوانستم به خشم خود مسلط شوم، پتكي به دست گرفتم و به جان حيوان سنگي افتادم. ضرباتي وحشيانه به او زدم، سرستون در نتيجه ضربات پتك مثل ميوه رسيده از هم شكافت ... و به اين ترتيب، حمل قطعات كوچك گاو سنگي ميسر شد» (۱) «جالب است بدانيد كه ارزش مادي و معنوي مأموريت مادام ديولافوا چندان عظيم بود كه وي در رديف قهرمانان ملي كشورش قرار گرفت و نشان لژيون دونور- بزرگترين نشان فرانسه- را دريافت كرد.
اعتراف به پيمان شكني و فريبكاري و بي تعهدي و بي تخصصي از اين صريح تر ممكن نيست. اين هم از اصول اخلاقي غربيان در دوره قرن نوزدهم در معامله رسمي با كشوري كه ساده لوحانه و با ميهمان نوازي و آغوش باز، ثروت هاي خود را در اختيار فرنگي ها گذاشت؛ چون آنها را داراي اصول اخلاقي و علمي مي پنداشته است.
حال با شعار هفته ميراث فرهنگي كه مي گوييم آينده متعلق به ملتي است كه گذشته خود را بشناسد، آيا باز هم بايد به مستشرقين غربي اطمينان كرد و باز هم بايد با آنها قرارداد فرهنگي بست؟ آيا اين سؤال را مسئولين ارشد ميراث فرهنگي از خود نكرده اند كه به چه تضمين و اطميناني، آثار موزه ملي ايران كه گل سرسبد تمام موزه هاي ايران است، بايد به كشور انگلستان فرستاده شود و از اين كار چه سودي نصيب ملت ايران مي شود؟ آيا در زمان ما باز هم از نوادگان مادام ديولافوا، كساني به ايران آمده اند و قرار است آثار موزه ملي ايران را به كشور انگلستان حمل كنند؟
قرار است هفتاد اثر از بهترين آثار دوره هخامنشي شامل مجسمه سرستون، ظروف و زيورآلات طلا و غيره در «بريتيش ميوزيوم لندن» به تاريخ ۱۶ شهريور به نمايش درآيد. گروهي انگليسي به همراهي و سرپرستي شخصي به نام جان كرتيس در چند روز گذشته در حال بسته بندي اشياي موزه ملي ايران واقع در خيابان سي تير هستند.
كارشناسان ميراث فرهنگي مي دانند كه هرگونه جابه جايي آثار باستاني، مگر در مواقع ضروري، مردود است و قطعاً خطرات خاصي اين آثار را تهديد خواهد كرد.
اگر مسئولين ميراث فرهنگي توجيه داشته باشند كه اين نمايشگاه، سودي در جهت گردشگري خواهد داشت و اين نمايشگاه باعث مي شود كه توريست هاي بيشتري به ايران بيايند، بايد به عرضشان رساند كه در حقيقت اين نمايشگاه و نمايشگاه هايي از اين قبيل، باعث مي شود اصلاً هيچ توريستي به ايران نيايد؛ چرا كه اين زحمت را مسئولين ميراث فرهنگي كشيده اند و جذابيت هاي ايران را با دست خود به كشورهاي ديگر برده اند و ديگر دليلي ندارد كه توريست هاي فرهنگي براي ديدن اين آ ثار به ايران بيايند.
چرا مسئولين ميراث فرهنگي تلاش نمي كنند كه اين نمايشگاه در مسير عكس خود برگزار شود و چرا تا به حال نمايشگاهي از آثار هخامنشي كه در موزه هاي لوور و ديگر موزه هاي اروپايي قرار دارد و سالها پيش از وطنمان به سرقت رفته است، براي مدت كوتاهي در ايران به نمايش گذاشته نشده است؟ آيا بهتر نيست اين نمايشگاه كه «امپراتوري از ياد رفته» نام گرفته، در موطن خود ما برگزار شود؟ آيا با بمب گذاري هاي اخير در لندن، برپايي چنين نمايشگاهي در اين شهر اشتباه بزرگي نيست؟
ضمناً يك سال پيش به هيأتي از كشور آلمان اجازه داده  شد كه از مجسمه مفرغي اشكاني معروف به مرد شمي قالب برداري شود كه اين گروه بي تخصص و بي تعهد آسيب زيادي به اكسيدهاي رنگي آن وارد آوردند.
كارشناسان ميراث فرهنگي مي دانند كه اشياي قديمي خصوصاً مجسمه ها و نقش برجسته ها خود پتينه طبيعي خاصي دارند كه قالب گيري مستقيم به آنها آسيب زيادي مي زند. متأسفانه اشكال عمده ديگر موزه ملي ايران قالب گيري به نام موناژ است كه توسط افراد تازه كار و دانشجو و با عجله هر چه تمام تر در حال انجام شدن است كه مسئولين ميراث فرهنگي قطعاً بايد در اين مورد تدابيري انجام دهند كه اين امر هم فرسايش و تخريب خاصي دارد.
۱- مادام ژان ديولافوا، سفرنامه خاطرات كاوش هاي باستان شناسي شوش، ترجمه ايرج فره وشي، صفحه ،۲۸۰ انتشارات دانشگاه تهران سال ۱۳۵۵.

مرور كتاب
مكتب حافظ(مقدمه  بر حافظ شناسي)
نويسنده: منوچهر مرتضوي/ ناشر: ستوده/ چاپ ۱۳۸۴/ ۸۳۲ صفحه، وزيري/ با جلد سلفون/ ۱۰۰۰۰ تومان
كتاب حاضر مشتمل بر سه باب با فهرست تفصيلي مطالب و يك ديباچه و يك مقدمه و چهار فهرست (نام هاي اشخاص، فرقه ها و گروه ها و اقوام و قبايل، كتب و مجلات و مقالات، اماكن) است. مباحث باب اول شامل تحقيقات فشرده اي درباره ماهيت فلسفي و اخلاقي و اجتماعي و تجليات گوناگون و روش هاي مختلف و تطور تصوف و ابتذال آن در دوره  مورد بحث و مشخصات تصوف عابدانه و عرفان عاشقانه و تصوف مثبت و منفي و بحثي انتقادي درباره وجوه اختلاف و اشتراك مشرب حافظ و مشرب ملامتي و قلندري و نهايتاً مختصات و اصول مكتب رندي است.
بخش هاي اول و دوم و چهارم از باب دوم كه در حقيقت نمونه و مقدمه تحقيق در رموز و مصطلحات ديوان حافظ به شمار مي رود، متضمن نكات اصلي و طرح اساسي مشرب عرفاني حافظ و مضامين عارفانه اشعار او و شرح و تحليل چند مسئله مهم و كلي در شعر عرفاني فارسي و انعكاس همين مسائل و موضوع ها در آثار مولوي است و به عنوان متمم بخش دوم از باب دوم (پير از نظر خواجه شيراز) و تكمله آن مبحث «تأثر خواجه  حافظ از داستان شيخ صنعان» به طور جداگانه و مستقل مطرح شده است.باب سوم متضمن بحثي نسبتاً دقيق درباره انواع مصطلحات و رموز (Symboles) ديوان حافظ و طبقه بندي آنها و بررسي استعمالات عنادي و ملامتي و تعيين و تشخيص رموز مكتب عرفان عاشفانه خواجه است.
به گفته دكتر مرتضوي شايد مطالعه اين سه باب براي آشنايي اجمالي و سطحي با مشرب ذوقي و عرفاني شعراي عارف ايران و اصول «عرفان عاشقانه» و مشخصات و مختصات مكتب و مشرب حافظ بسنده باشد. قسمتي از مطالب باب دوم اين كتاب (جام جم، پير، عشق در ديوان حافظ و تأثر خواجه حافظ از داستان شيخ صنعان) به صورت سلسله مقالاتي در دوره هاي مختلف نشريه دانشكده ادبيات تبريز منتشر شده است و بخش هاي جام جم، پير و عشق در ديوان حافظ با يك مقدمه به طور جداگانه در سال ۱۳۳۴ شمسي تحت عنوان «جام جم يا تحقيق در ديوان حافظ» انتشار يافته است.

بازار فرهنگ
001275.jpg
عرفان جامي در مجموعه آثارش
نويسنده: سوسن آل رسول/ ناشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (سازمان چاپ و انتشارات)/ چاپ اول، ۱۳۸۳/ ۲۲۸ صفحه، رقعي/ ۱۲۵۰ تومان.
جامي شاعر شهير قرن نهم هجري كه در تاريخ ادبيات فارسي به «خاتم الشعراء» شناخته مي شود، يكي از شارحان فارسي زبان ابن عربي است كه نقش مهمي در ترويج افكار عرفاني وي داشته است. كلام او شيوا، پرمحتوا، دقيق و منطقي است.عرفان جامي در مجموعه آثارش، مجموعه اي منظم و به نسبت مختصر و جامع در تبيين اهم مسايل عرفان اسلامي است؛ مجموعه اي كه با گشت وگذار محققانه در آثار متنوع جامي اصول و مباني عرفاني را، چنان كه وي شرح و تفصيل داده است، چه در عرصه نثر و چه در ساحت نظم استخراج كرده، با آرايش جديد به نمايش مي گذارد و نشان دهنده مجموع تفكرات عرفاني اين بزرگمرد است.كتاب حاضر در دو بخش تدوين شده است؛ بخش نخست درباره زندگينامه و معرفي آثار او و بخش دوم درباره آرا و عقايد عرفاني جامي است.
تحولات جهاني در انديشه هاي امپراتوري جديد
مؤلف: محمد كاظم/ ناشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (سازمان چاپ و انتشارات)/ چاپ اول، ۱۳۸۳/ ۳۹۲ صفحه، رقعي/ ۳۳۰۰ تومان.
جهاني شدن مفهوم پيچيده اي است كه از دهه۱۹۸۰ به اين سو، به سرعت در حال بالندگي است و انديشمندان بسياري درباره آن به تعمق پرداخته اند. كتاب حاضر در صدد است تا به بررسي پشتوانه فكري تحولات جهاني در عرصه انديشه جهاني سازي بپردازد و براي اين منظور، دوازده مقاله مستقل را در اين زمينه پيش روي خوانندگان قرار داده است تا از اين رهگذر، امكان بررسي دقيق تر پايه هاي فكري تحولات در روابط بين الملل فراهم شود. اين كتاب با استناد به تجربيات تاريخي مسائل جهاني و تعمق در توانايي هاي مجامع بين المللي، به ويژه سازمان ملل متحد، در هنگام رويارويي با مناقشه ها و معضلات منطقه اي و جهاني، سعي دارد سازوكار و ابعاد پديده هاي جهاني شدن و جهاني سازي را شناسايي كند. در اين كتاب، مباحثي همچون آبشخورهاي فكري امپراتوري جديد، خاورميانه بزرگ، معماري يازدهم سپتامبر ،۲۰۰۱ تروريسم مدرن و... مطرح مي شود.
تئوري و عمل در باستان شناسي
تأليف: عباس عليزاده/ ناشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (سازمان چاپ و انتشارات)/ چاپ دوم، ۱۳۸۳/ ۲۹۷ صفحه، رحلي/ ۲۵۰۰ تومان.
در اين كتاب، افزون بر موارد عمده تئوريك در باستان شناسي، مؤلف به امر آموزش زيست شناسي تحولي و معرفت شناسي نيز پرداخته است.
شبلي (مجنون عاقل)
نويسنده: كاظم محمدي وايقاني/ ناشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (سازمان چاپ و انتشارات)/ چاپ دوم، ۱۳۸۳/ ۱۹۲ صفحه، رقعي/ ۱۲۰۰ تومان.

اخبار فرهنگ
دومين جشنواره سراسري بسم الله
آثار دومين جشنواره سراسري بسم الله از سوي هيأت داوران اين جشنواره انتخاب شد.به گزارش خبرنگار همشهري هيأت داوران دومين جشنواره سراسري بسم الله پس از بررسي ۳۵۰۰ اثر رسيده به دبيرخانه دائمي جشنواره، ۲۰۰ اثر را براي ارائه در مرحله دوم گزينش و انتخاب كرد.
داوري نهايي اين دور از جشنواره سراسري بسم الله سوم مرداد امسال و پس از دريافت اصل آثار صورت مي گيرد. اين جشنواره از سوي مركز گسترش هنرهاي قرآني برگزار مي شود.
فرهنگ غذاي سنتي به جاي فست فود
بزرگترين املت پنج تكه جهان، طي مراسم باشكوهي و با حضور چندين شركت بزرگ توليدي مواد غذايي در مقابل هتل بزرگ داريوش در جزيره كيش تهيه شد.
به گزارش خبرنگار ما، اين مراسم در اولين همايش بين المللي بهداشت و سلامت غذا و صنايع غذايي برگزار شد و هدف از برگزاري آن، حركتي نمادين به منظور اشاعه فرهنگ استفاده از غذاهاي سنتي و با هدف حذف غذاهاي فست فود اعلام شد.براي طبخ اين املت، ۱۰ هزار كيلوگرم تخم مرغ، ۴۰۰ كيلوگرم قارچ، ۸۰۰ ليتر روغن مايع و مقدار قابل توجهي خرما، تن ماهي، سبزيجات و سيب زميني استفاده شد. اين املت ۳۰ متر طول، ۸۰ سانتي متر عرض و ۵ سانتي متر ارتفاع و ۱۲ هزار كيلوگرم وزن داشت كه در ۵ نوع مختلف طبخ شد.
اين برنامه كه با استقبال تعداد بيشماري از مردم روبه رو شد، به عنوان نماد همايش بهداشت و سلامت غذا توسط ۲۰ آشپز صورت گرفت.
001272.jpg
سي دي آموزش قاليبافي
از سوي مؤسسه رسانه هاي تصويري، سي دي آموزشي قاليبافي در دو حلقه منتشر شد. مخاطب اين سي دي كه به شيوه مولتي مديا و با بهره گيري از تكنيك هاي گوناگون فيلمسازي (فيلمبرداري، انيميشن و...) توليد شده، همه گروه هاي سني در نظر گرفته شده است و در آن علاوه بر آموزش مباني هنري قاليبافي، مراحل گوناگون اين فعاليت با مراجعه به كارگاه هاي طراحي، قاليبافي و نمايشگاه هاي فرش نشان داده مي شود.
اين سي دي  به كارگرداني امير اوليايي و تصويربرداري محمد عباس زاده توليد شده است و رضا داداش زاده، علاوه بر انتخاب موسيقي، تهيه كنندگي آن را بر عهده داشته است. مؤسسه رسانه هاي تصويري، براي اين دو حلقه سي دي ۳۸۰۰۰ ريال قيمت تعيين كرده است.
آغاز انتقال گزارش هاي دولتي به گنجينه اسناد ملي
انتقال گزارش هاي دولتي به گنجينه اسناد ملي ايران، با در اختيار گذاشتن ۹ سري سند توسط وزارت جهاد كشاورزي آغاز شد.به گزارش روابط عمومي سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، به نقل از دكتر كيانوش كياني هفت لنگ، معاونت اسناد ملي كتابخانه ملي ايران با توجه به تبصره ذيل ماده اول قانون تأسيس سازمان اسناد ملي ايران و از آنجايي كه گزارش هاي دولتي نقش مهمي در تصميمات دولت و امور سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي كشور دارد، معاونت اسناد ملي سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران طي نامه شماره ۴۶۴/۴۰ مورخ ۲۵/۲/۸۴ به كليه وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها، شركتها و مؤسسات دولتي و وابسته به دولت، خواستار انتقال گزارش هاي دولتي به مثابه يكي از مصاديق اسناد ملي به معاونت اسناد ملي شد. در اولين مرحله با تلاش كارشناسان مديريت هماهنگي و ارزشيابي اسناد، گزارش هاي ارزشمندي از وزارت جهاد كشاورزي به سازمان انتقال يافت .

فرهنگ
ادبيات
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
ورزش
|  ادبيات  |  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |