علي اصغر محمدي
امين ابراهيمي افروز
سرآغاز
آيا به تازگي به آسمان شب نگاه كرده ايد؟ جهان بالاي سر ما در حال ناپديد شدن است! و همين حالا نيز براي بسياري ناپديد شده است. كائنات بخش بزرگي از محيط زندگي ما را تشكيل مي دهند و از اين جهت براي تمام انسان ها و نه فقط ستاره شناسان داراي اهميت فراوان است. اما چرا ديگر نمي توان ستاره ها و مسير كهكشان را درآسمان شب مشاهده كرد؟ امروزه براي اكثر مردم زمين، آسمان تاريكي كه اجداد ما بالاي سر خود مي ديدند، در اثر درخشش نورهاي متفاوت در محوطه هاي شهري در هنگام شب، از ميان رفته و ستارگان ناپديد شده اند. وقتي به آسمان شب كنوني نگاه مي كنيم، به خاطر اين نورها كه سرتاسر آسمان را روشن مي كند نمي توانيم ستاره ها و حتي ابرها را ببينيم. اين روشنايي كه مسبب اصلي آن «نور دهي غلط» است آلودگي نوري نام دارد. آلودگي نوري، آلودگي ساده اي است كه معمولاً به طور ناآگاهانه توليد مي شود و اثرات سوء بسياري دارد و در صورتي كه خوش بين باشيم، به راحتي مي توان از ميزان آن كاست.
اثرات سوء آلودگي نوري چيست؟
در مرحله اول، حقيقت امر اين است كه ما در آسمان و روي ابرها زندگي نمي كنيم، در نتيجه نيازي به روشن كردن آنجا نداريم! آسمان نوراني شهري، ضمن ايجاد عوارض سوء، باعث مي شود نتوانيم ستارگان بالاي سرمان را ببينيم. مردم بسياري با صرف هزينه هاي هنگفت به زيباسازي محوطه منازلشان مي پردازند و اين در حالي است كه يكي از زيباترين مناظر طبيعت درست بالاي سرشان وجود دارد و با صرفه جويي در مصرف نور مي توانند آن را مشاهده كنند. انواع بسياري نور وجود دارد كه با جلوگيري از آنها مي توان به بازگرداندن ستارگان به آسمان كمك كرد كه در زير به آنها مي پردازيم:
نورهاي خيره كننده: اين نورها هرگز به بينايي كمك نمي كنند، با اين وجود در شهرها بسيار پررونق و همه گير شده اند! جالب تر اين كه برطرف كردن اين نورهاي خيره كننده كمك بسزايي به بينايي در شب و همچنين تمركز حواس داشته و تأثيرات مطبوعي بر اعصاب مي گذارد، بنابر اين بايد همواره براي ايجاد فضايي عاري از نورهاي خيره كننده تلاش كنيم.
نورهاي هدر رفته: اين نورها در واقع آن دسته از شعاع هاي نوري هستند كه از اطراف لامپ ها به محيط ناخواسته تابيده مي شوند. (براي مثال لامپي را در حياط خانه روشن مي كنيم كه هدف روشن كردن فضاي حيات است، اما مقدار زيادي از نور اين لامپ در صورت نداشتن سرپوش به آسمان مي تابد، ضمن اين كه بخشي از نور هدر رفته به پنجره هاي همسايه مان نيز مي تابد. براي جلوگيري از اين امر مي توان به سادگي از حباب هاي سرپوش دار استفاده كرد كه در اين صورت تمامي نوري كه تا به حال به هدر مي رفت، اكنون به فضاي حياط بازگردانده مي شود (مسلماً مي توان بدين ترتيب براي مقدار روشنايي يكسان از لامپ كم  مصرف تري استفاده كرد كه موجب صرفه جويي در انرژي و بالتبع هزينه هاي آن است).
در حال حاضر در كشور ما، ايران، بسياري از نوردهي هاي انجام شده در محيط هاي باز حتي بيشتر از آن كه مفيد واقع شوند، آزار دهنده اند. نور هدر رفته به حياط شما مي تابد، همچنين به پنجره هايتان و حتي به تلسكوپ هاي شما مي تابد. مانند آلودگي صوتي، هيچ نوع از نورهاي هدر رفته مورد نياز نيستند.
فضاي شلوغ و اضطراب آور شب از اثرات نامطبوع آلودگي نوري است. همه ما بايد با تلاش، فضاي شب را آرام و منظم كنيم، (همان طور كه براي روز) و يادمان باشد كه شب  نيز بخشي از فضاي زندگي ماست. فضاهاي نامنظمي كه امروزه در آن زندگي مي كنيم، ايجاد كننده بخشي از اضطراب هاي زندگي امروزي است. بسادگي مي توانيم در برطرف كردن اضطراب جامعه سهيم باشيم. هدر رفتن انرژي مساله ديگري است كه بايد به آن توجه كرد. مقدار بسيار زيادي از انرژي و پول ما از طريق آلودگي نوري به هدر مي رود: روشن كردن فضايي كه لازم نيست روشن باشد (و يا حتي لازم است كه روشن نباشد. مانند آسمان شب). كه طي طراحي هاي غلط انجام مي شود. بهتر است از اين همه پول و انرژي براي بهبود سرزمين مان استفاده كنيم.
راه حل چيست؟
- نور را به پايين بتابانيد. تابش نور فقط بايد در جايي باشد كه به آن نياز داريم.
- نور را هدر ندهيم. از حباب هاي سرپوش دار و بدون درز براي روشن سازي فضاي بيرون استفاده كنيد. اين امر ضمن صرفه جويي در مصرف برق موجب جلوگيري از پخش شدن نور به آسمان و اطراف مي شود.
- از تايمر (يا هر نوع كنترل ديگر) براي روشن و خاموش كردن چراغ ها استفاده كنيد تا از خاموش شدن آنها در مواقعي كه به آنها نياز نيست اطمينان حاصل كنيد.
- در هنگام طراحي و پياده سازي سيستم هاي نوردهي، از ايجاد هر نوع تابش خيره كننده جلوگيري كنيد. در هيچ جا نيازي به اين نوع تابش وجود ندارد.
- براي انجام هر كاري همان مقدار كه لازم هست نور دهي كنيد. يادتان باشد روشنايي زياد از حد نيز همانند تاريكي جلوي ديد را مي گيرد. از طرف ديگر وقتي از فضايي كه بيش از حد روشن باشد به فضايي كه روشنايي كمتري دارد گذر مي كنيم، ديد كافي نخواهيم داشت (و برعكس).
- از لامپ هاي كم مصرف استفاده كنيد. لامپ ها از نظر نسبت انرژي مصرفي به نور توليد شده، فراواني زيادي دارند. به ويژه استفاده از لامپ هاي سديم كم فشار را مدنظر بگيريد. اين نوع لامپ ها از انواع ديگر بهينه تر هستند، ضمن اين كه نورشان خالص از يك رنگ بوده و از اين جهت بسيار مورد پسند ستاره شناسان هستند. با اصلاح نوردهي، مي توانيم خدمت فراواني به خود و جامعه كنيم. ما كمك مي كنيم تا آسمان تاريك شب را نجات دهيم، مي توانيم بهتر ببينيم (و در جامعه امن تري زندگي خواهيم كرد)، فضاي شبانه دلچسب تري خواهيم داشت و در مصرف انرژي و هزينه بسياري صرفه جويي خواهيم كرد. هيچ يك از مردم عادي و ستاره شناسان، خواهان اثرات سوء نور دهي بد نيستند.
متأسفانه در شهرهاي بزرگ و به ويژه تهران آلودگي نوري به طور روز افزون گسترش مي يابد، ضمن اين كه همين حالا نيز با هر نگاهي به گوشه و كنار شهر، موارد فراواني از آن را مي توان ديد. اين موارد به دليل ناآگاهي نورپردازان ساختمان ها و طراحان نماي ساختمان ها و همچنين مجريان امور تبليغاتي و... به وجود مي آيد و با همت و آموزش افراد مطلع قابل جلوگيري و پيشگيري است. به اميد روزي كه آسمان كشور ما نيز دوباره پر ستاره شود.

آزيتا مطيعيان
هريك از ما ممكن است چيزهايي را فراموش كنيم. هر چند همه سالمندان دچار ضعف حافظه نمي شوند، اما به طور كلي با افزايش سن، احتمال فراموشكاري بيشتر است. اين فراموشكاري بيشتر مربوط به متأخر است. در ديدارها ما چيزهايي را كه مربوط به گذشته هاي دور است، خوب به خاطر مي آوريم، اما اتفاقاتي را كه اخيراً رخ داده، فراموش مي كنيم. به طور مثال خاطرات دوران جواني را به ياد مي آوريم، اما يادمان نمي آيد كه يك ساعت پيش كه به خانه برگشتيم،  كليد را كجا گذاشتيم؟
گاهي اين فراموشكاري مشكلاتي براي ما يا خانواده مان ايجاد مي كند. به عنوان مثال، پيغام مهمي را فراموش مي كنيم و يا يادمان مي رود، قبض آب يا برق را پرداخت كنيم. حال ببينيم چگونه مي توانيم مشكلات ناشي از فراموشكاري را كاهش دهيم؟
تقويت حافظه
در درجه اول از سؤال كردن و گفتن اين كه «موضوعي را فراموش كرده ايد» نترسيد و خجالت نكشيد. اگر نمي توانيد مانند گذشته، چيزهايي را به ياد بياورد، تقصير شما نيست. بياييد به جاي ناراحتي از اين وضع، به راه هايي كه حافظه شما را تقويت و يا از كم شدن آن جلوگيري مي كند، توجه كنيد. در اين جا ما به نمونه هايي از اين راه ها اشاره مي كنيم. البته خود شما هم ممكن است از راه هاي ديگر براي يادآوري بهتر مطالب استفاده كنيد.
* چيزهايي را كه هميشه از آن استفاده مي كنيد مثل عينك يا كليد در يك جاي مشخص بگذاريد به عنوان مثال داخل يك كاسه بزرگ در اتاق  نشيمن.
*  هر روز به اخبار راديو يا تلويزيون گوش دهيد. سعي كنيد هر روز يك مطلب جديد ياد بگيريد. كتاب يا روزنامه مطالعه كنيد.
* در جمع دوستان يا خانواده، خاطرات گذشته را تعريف كنيد. مي توانيد آلبوم عكس هاي قديمي را براي يادآوري نام افراد و خاطرات گذشته نگاه كنيد.
* خاطرات خود را بنويسيد.
* بازي هاي فكري مثل شطرنج انجام دهيد.
* با دوستانتان مشاعره كنيد.
* جدول حل كنيد.
* مطالبي را كه ممكن است فراموش كنيد، يادداشت نماييد. براي اين كار يك تقويم جيبي برداريد. تمام تاريخ هاي مهم مثل روز تولد نوه تان، سالگردها، روزي كه نوبت دكتر داريد، روز آخر مهلت پرداخت قبوض و ... را در آن بنويسيد. در انتهاي تقويم، شماره تلفن هاي اقوام و دوستان را بنويسيد. اين تقويم را هميشه، حتي موقع خارج شدن از منزل همراه داشته باشيد.
* يك دفترچه يادداشت در كنار تلفن بگذاريد. هر بار كه كسي تلفن مي  زند، اگر پيغامي دارد و يا كاري از شما مي خواهد، بلافاصله يادداشت كنيد. اين كار كمك مي كند كه پيام هاي تلفني را فراموش نكنيد.
* هيچ گاه خودسرانه دارو مصرف نكنيد. اما اگر دارويي توسط پزشك براي شما تجويز شده است، در مصرف درست و به موقع دارو دقت كنيد. براي اين كه زمان مصرف يادتان نرود، مي توانيد به تعداد وعده هايي كه بايد دارو بخوريد، شيشه هاي كوچكي تهيه كنيد. فرض كنيم در سه نوبت ۶ صبح، ۲ بعد از ظهر و ۱۰ شب بايد دارو بخوريد. پس سه شيشه برداريد. روي يكي بنويسيد ۶ صبح، روي يكي ۲ بعد از ظهر و روي يكي ۱۰ شب. هر روز صبح داروهايتان را داخل اين شيشه بيندازيد. وقتي كه به اين شيشه ها نگاه كنيد، يادتان مي آيد كدام دارو را نخورده ايد.اين شيشه ها را در جايي بگذاريد كه در معرض ديد شما باشد ولي كودكان به آن دسترسي نداشته باشند.
* تغذيه مناسب براي حفظ قدرت حافظه لازم است. براي اين كار قند، چربي و نمك كمي مصرف كرده، ولي مصرف ميوه و سبزيهاي تازه را بيشتر كنيد.
توجه
در موارد زير لازم است به پزشك مراجعه كنيد:
- اگر اسامي افراد را دائماً  فراموش مي كنيد.
- اگر فكر مي كنيد حافظه تان روزبه روز كمتر مي شود.
- اگر فراموش كردن كارها باعث شده است كه نتوانيد به تنهايي كارهايتان را انجام دهيد.

خون دماغ شدن يكي از پديده هاي رايج فصل تابستان است كه معمولاً عده زيادي به خصوص كودكان در اين فصل با اين مشكل مواجه هستند. از دست رفتن خون در پرده هاي مخاطي كه بيني را مي پوشانند، خون دماغ نام دارد. اين پديده معمولاً در يكي از سوراخ هاي بيني رخ مي دهد. بيني داراي رگ هاي خوني  ريزي است كه به راحتي دچار خون ريزي مي شوند. حركت جريان هوا در بيني مي تواند باعث تحريك يا خشك شدن پرده مخاطي بيني و ايجاد دلمه در آن شود. حركت اين دلمه در اثر لمس كردن به خون ريزي منجر مي شود. اين پرده تحت تأثير عواملي مانند كمبود رطوبت، خشكي، سرماخوردگي، آلرژي و سينوزيت خشك شده يا تحريك مي شود. به طور كلي خشكي مخاط بيني، دستكاري كردن بيني و تصادف از مهم ترين عوامل بروز اين پديده هستند. به علاوه علت اصلي خون دماغ شدن در كودكان، فرو بردن جسم خارجي در بيني و در سالمندان عفونت و فشار بالا است. اين پديده در فصل زمستان معمولاً به دليل شيوع ويروس هاي گوناگون و تحت تأثير بادهاي گرم دستگاه هاي گرم كننده كه سبب خشكي مخاط بيني مي شود و در فصل تابستان به دليل قرار گرفتن در معرض نور آفتاب نمايان مي شود.
چه بايد كرد؟
* در اولين گام سعي كنيد آرامش خود را حفظ كنيد. بسياري از خون دماغ ها خيلي شديدتر و حادتر از آن چه هستند، به نظر مي رسند و بيشتر آنها در خانه نيز مي توانند درمان شوند.
* بنشينيد و سر خود را به سمت بالا نگه داريد. نگه داشتن سر در موقعيتي بالاتر از سطح قلب، به كاهش خون ريزي كمك مي كند.
* سعي كنيد به سمت جلو تكيه بدهيد. در اين صورت خون از راه بيني خارج مي شود و به حلق برنمي گردد. تكيه دادن و خم شدن به سمت عقب، سبب برگشتن خون به درون دهان مي شود كه اين حالت مي تواند سبب تهوع و استفراغ شود.
* با انگشت شست  و اشاره قسمت نرم بيني خود را فشار دهيد. اين كار را به مدت ۵ دقيقه انجام دهيد و اگر خونريزي متوقف نشد، اين فرايند را۱۰ دقيقه ديگر ادامه بدهيد.
* يك تكه پنبه را درون سوراخ بيني قرار بدهيد و با فشار انگشت شست، آن را به سمت داخل هل بدهيد.
* مي توانيد از يك كيسه يخ بر روي استخوان هاي بيني استفاده كنيد.
* اگر خون ريزي بيش از ۱۵ دقيقه به طول انجاميد، به پزشك مراجعه كنيد.
چند توصيه
* همواره محيط بيني خود را مرطوب نگه داريد. يك يا دو بار در روز، بيني خود را به آرامي توسط وازلين چرب كنيد.
* سيگار نكشيد. سيگار سبب خشكي و تحريك پذيري مخاط بيني مي شود.
* به هنگام عطسه كردن دهان خود را باز كنيد.
* سعي كنيد به مدت طولاني در معرض نور آفتاب قرار نگيريد.
منبع:google.es
مترجم: طلوع رياضي

موز گياهي است بزرگ و علفي و داراي ظاهر درختچه مانند با برگ هاي بسيار بزرگ و پهن به طول ۲۰/۱ تا ۲ متر. موز گل هاي مجتمع به صورت سنبله  به طول نزديك به يك متر دارد كه در آغاز به حالت خميده اند، ولي به تدريج وضع آويخته به خود مي گيرند. ميوه اش گوشتدار و در انواع وحشي سه گوش كه در آغاز به رنگ سبز است، ولي پس از رسيدن مايل به زرد مي شوند. موز، بومي نواحي شرقي هيماليا است.
تركيبات شيميايي: شامل آب، آميدون، قند قابل تخمير، مواد چرب ازته، تانن و غيره است. به علاوه داراي ويتامين A، B، C و مقدار كمي E و نيز فسفر، منيزيم، سديم، آهن و غيره است. بايد توجه داشت كه موز بر حسب طول مدت نگهداري، خال هاي قهوه اي و سپس به تدريج پوست قهوه اي و تيره پيدا مي كند كه در اين حالت مقدار قند آن افزايش زيادي حاصل مي كند.
خواص دارويي: ريشه گياه طعم گس و اثر ضد كرم، مقوي، اشتهاآور دارد. شيره ساقه گياه، ديسانتري را درمان مي كند و غلظت خون را بالا مي برد و همچنين مدر است. البته بايد توجه داشت كه مصرف زياد آن سوءهاضمه ايجاد مي كند. همچنين اثر مفيد در تأمين رشد و نمو و برقراري تعادل عصبي دارد. صمغ حاصل از گياه جوان، مخلوط با آب به مصارف رفع اسهال مي رسد. از شيره گياه در برخي نواحي جهت رفع ناراحتي هاي عصبي مانند هيستري و صرع استفاده مي شود. جوشانده برگ و گل و نيز له شده ساقه گياه جهت درمان سوختگي ها بر روي عضو اثر داده مي شود و زخم ها را التيام مي بخشد. اين گياه در جنوب ايران نيز پرورش مي يابد.
عاطفه لطفي جبلي