پنجشنبه ۳۱ شهريور ۱۳۸۴ - - ۳۸۰۶
پتينه كاري؛ صنايع دستي مدرن
حسي نو با كهنه كردن اجسام
001884.jpg
عكس: بابك آراسته
پتينه كاري هنري تماما دستي است و هيچ صنعت ماشيني در ساخت آن دخيل نيست، هر كسي هم مي تواند اين كار را خود بتنهايي در منزل انجام دهد.
هر جسمي  را كه بتوان با ايجاد بافت، نمايي كهنه و قديمي  در آن ايجاد كرد پتينه شده مي گويند؛ پتينه، هنر فرسوده كردن بافت و رنگ اشياي ساخته شده است. در زمان هاي قديم هر شيء زينتي يا لوح هاي دست نبشته كه ساخته مي شده، بعد از گذر ساليان متمادي با تاثير چهار عنصر اصلي طبيعت كه همان آب، خاك، هوا و آتش هستند، اكسيده و ناخودآگاه به طور طبيعي پتينه كاري مي شده است.
آن اشياي قديمي  پتينه شده طبيعي كه از گذشته براي ما باقي مانده، در اثر مرور زمان مقاومت خود را از دست  داده و قابل استفاده مجدد نيز نيستند، ولي امروزه مي توان با درنظرگرفتن تاثير مواد شيميايي برگرفته از طبيعت، همان ظاهر چند صدساله را براي اشيا، با حفظ مقاومتشان ايجاد كرد.
مسئول غرفه نقش سفال كه در محوطه بيروني نمايشگاه نيز آثار خود را به نمايش گذاشته بود در اين باره مي گويد: تمام فلزات، خود به خود به طور طبيعي پتينه مي شوند؛ همان چيزي كه ما به عنوان زنگ زدن مي شناسيم، ولي ما مي توانيم اشياي چوبي، سفالي و حتي سنگي را با مواد شيميايي پتينه كنيم.
اميد محمد نژاد در مورد چگونگي پتينه كاري روي اجسام گفت: با تركيب پليمر، اپوكسيد يا الكيد با دانه هاي رنگي مي توان يك جسم را پتينه كرد. نبايد فراموش كرد كه حلال پليمر، آب و حلال اپوكسيدها نيز تينر است؛ وي از اين نوع پتينه ها به عنوان پتينه هاي سرد ياد كرده و ادامه داد: براي پتينه كردن فلزات بايد از كوره هايي با دماي بالاي 800 درجه سانتيگراد استفاده كرد. اين استاد پتينه كار تصريح كرد از اجسام سنگي نيز مي توان براي پتينه كاري استفاده كرد؛ در سنگ ها از سنگ تراورتن بيشتر براي اين كار استفاده مي شود، چرا كه اين سنگ سختي كمتري نسبت به ديگر سنگ ها دارد و اسيدها تاثير سريع تري بر آن دارد، ولي در اين هنر از سنگ هاي ديگري حتي گرانيت كه سخت ترين سنگ است نيز مي توان استفاده كرد.
محمدنژاد از اسيد سولفوريك و اسيد نيتريك به عنوان حلال هايي ياد كرد كه مي توانند روي سنگ بافت ايجاد كنند و گفت: خلوص اين اسيدها بايد بين 50 تا 70 درصد باشد و علاقه مندان به اين هنر براي استفاده از اين اسيدها حتما بايد از ماسك و دستكش مخصوص استفاده كنند. وي اظهار داشت: براي ايجاد بافت در سنگ، ظرفي را در نظر مي گيريم و تكه سنگ مورد نظر را در آن غوطه ور مي كنيم، زمان قرار گرفتن سنگ در اسيد به مقاومت سنگ بستگي دارد كه معمولا بين دو تا 15 ساعت به ترتيب براي سنگ هاي تراورتن و گرانيت كه نرم ترين و سخت ترين سنگ ها هستند به كار مي رود.
وي ادامه داد: بعد از ايجاد بافت، با زدن اپوكسي ها، روي سنگ چسبندگي ايجاد مي كنيم تا دانه هاي رنگي كه براي ايجاد طرح روي سنگ از آنها استفاده مي كنيم روي آن بچسبد و براي اينكه رنگ ها غلظت بيشتري داشته باشند و بتوانند روي سنگ، حجم ايجاد كنند، به آن تينر مي زنيم و با قلم مو، ابر، دستمال، پنبه و ... سنگ را رنگ مي كنيم و براي ايجاد كنتراست، قسمت هايي از آن را بلافاصله پاك مي كنيم.
به گفته اين استاد پتينه كار، براي جلا دادن به كار، از همان پايه اي كه براي ثابت كردن رنگ استفاده كرده ايم - يعني اپوكسي يا الكيد - روي طرح مي زنيم، ولي نبايد فراموش كنيم كه براي جلا دادن به هر كاري، از همان لايه اي كه براي ثابت كردن استفاده كرده ايم بايد روي طرح بزنيم و بعد كار را مي گذاريم تا خشك شود.
محمدنژاد افزود: چوب را نيز مي توان پتينه كرد؛ نخست قطعه چوب مورد نظر را با ابزار نجاري صيقل مي دهيم و با حرارت موضعي آن را مي سوزانيم و بعد با كشيدن فرچه سيماني، روي آن بافت ايجاد مي كنيم و با كيلر روي آن را جلا مي دهيم كه اين خود بتنهايي كار پتينه شده اي را به ما مي دهد.
وي ادامه داد: مي توان با اضافه كردن رنگ ها، كار جديدي نيز روي اين چوب ها ايجاد كرد و براي اينكه كنتراست رنگ غير از قهوه اي ، سفيد و مشكي باشد، با لاك الكل يا هر دانه رنگي كه بافت چوب را از بين نبرد (مانند رنگ هاي روغني رقيق) كنتراست را در تن هاي مختلف ايجاد كرد و در نهايت آن را جلا زد .
وي تصريح كرد: اگر بخواهيم تنها قسمتي از كار پتينه شود، آن قسمت را به وسيله ابزاري ظريف همچون مغار گود كرده و بعد رنگ را روي آن مي زنيم در چوب و سفال به جاي رنگ از قير مايع، تينر و بنزين نيز مي توان استفاده كرد.
محمد نژاد گفت: براي پتينه كردن اشياي مسي، تنها مي توان از اسيدها و قليايي ها و حتي سركه استفاده كرد و در نهايت براي جلاي كار، روي آن را با كيلر پوشاند.
وي افزود اگر بخواهيم روي سنگ ها طرح برجسته ايجاد كنيم، از قبل با فلزهاي صنعتي به وسيله دست، طرح را روي سنگ مي تراشيم و بعد آن را در اسيد مي خوابانيم.
گفتني است عمده مواد كاربرد اين توليدات را در فضاهاي مختلف همچون فضاهاي بالاي شومينه، زير ميز كانتر آشپزخانه ها، ورودي ساختمان ها و كريدور ساختمان ها، لابي هتل ها و مكان هاي عمومي، سردر ورودي، پاسيو، ستون ها، كتيبه جهت نماهاي داخلي و خارجي و ... مي توان استفاده كرد.
همچنين استاد اميد محمدنژاد تا به حال در چهار نمايشگاه با كارهاي پتينه كاري شده خود شركت كرده است؛ سال 1379 نمايشگاه بين المللي سراميك، چيني و سفال در تهران، سال 1379 نمايشگاه بين المللي سراميك، چيني و سفال در تبريز، سال 1380 اولين نمايشگاه تخصصي بين المللي مصالح ساختماني تهران و 1381 دومين نمايشگاه تخصصي بين المللي مصالح ساختماني تهران.

اتاق خواب پاييزي
001899.jpg
هديه درمان- در آغاز پاييز هستيم؛ با تغيير فصل، آب و هوا تغيير مي كند و حالات و كنش هاي آدمي نيز دستخوش تغيير مي شود. شروع پاييز، يكي از بهترين فصل ها براي تغيير دكوراسيون داخلي خانه ها است. با شروع پاييز و سرد شدن هوا و همچنين بازگشايي مدارس، مردم ساعات بيشتري را در داخل منازل صرف مي كنند و رفتن به مسافرت، پيك نيك و.... كاهش مي يابد. با در نظر گرفتن اين مسئله، تغيير دكوراسيون منزل بسيار مناسب و جذاب مي نمايد.
يكي از بهترين و راحت ترين مكان هايي كه براي شروع تغيير مناسب است و شما وقت نسبتا زيادي را براي استراحت در شبانه روز در آن صرف مي كنيد، اتاق خواب است. براي ايجاد تنوع و تغيير در دكوراسيون اتاق خواب لازم نيست، تمام مبلمان و اثاثيه آن را عوض كرده و مبلمان جديدي خريداري كنيد و حتي لازم هم نيست كه تمام دكوراسيون اتاق خواب را جابه جا كنيد. با تغيير دادن جاي تختخواب و در نظر گرفتن مقدار نوري كه در پاييز و زمستان به درون اتاق تابيده مي شود، شما مي توانيد، بهترين مكان تخت خواب را در اين فصول بيابيد. با تعويض پرده اتاق خواب و رو تختي مي توانيد، چهره اتاق را به گونه اي جذاب و زيبا تنوع بخشيد. رنگ هاي مناسب كه در اين فصل مي توانيد آنها را به كار ببريد و از لحاظ روان شناسي احساس بهتري داشته باشيد، رنگ هايي هستند كه در طبيعت و درختان پاييزي مي بينيد. از جمله اين رنگ ها نارنجي، طلايي، قرمز، قهوه اي، كرم، سبز زيتوني و... هستند.
طيف وسيعي از رنگ ها در درختان پاييزي وجود دارند كه مي توانند براي رنگ مبلمان و فضاي داخلي منزل شما استفاده شوند. آنها با حالت و روح فصل، بخصوص وقتي كه از مصالح و مواد مناسب استفاده شوند سازگار هستند؛ البته بايد توجه داشت اتاق خواب مكاني با رنگ تند و بافت خشن نيست، بلكه مكاني آرام و آرامبخش است، به همين علت توجه به رنگي كه مناسب اين فضا باشد ضروري به نظر مي رسد.
با مواد و مصالح، انواع بافت ها و پارچه ها يا رنگ هايي كه شما براي دكوراسيون خانه تان انتخاب مي كنيد، مي توانيد تنوع در دكوراسيون داخلي خانه خود ايجاد كنيد. پارچه هايي مانند حرير و مخمل هاي متنوع، پارچه هايي مناسب فصل پاييز هستند و كتان و چرم داراي حال و هواي مدرن بوده، براي بهار و تابستان مناسب ترند. اگر بخواهيد پاييز را در خانه خودتان نظاره گر باشيد، توجه به رنگ ديوارها، سقف ها و كف ها نيز بسيار تاثيرگذار است؛ به طور مثال جهت رنگ آميزي ديوار ها مي توانيد، از برگ هاي درختان پاييزي استفاده كنيد.
مقداري برگ جمع آوري كرده، آنها را با پرس خشك كنيد، ديوار را با رنگ زمينه روشن رنگ آميزي كنيد، سپس آن برگ هاي خشك شده را با چسب كاغذ ديواري با تركيبي كه مطابق سليقه خودتان است، روي ديوار بچسبانيد. ديوار اتاق شما حال و هواي پاييزي به خود مي گيرد. از اينگونه ترفند ها با كمي دقت در طبيعت بسيار مي توان يافت، تا بتوانيد در آستانه فصلي نو، تغييري در فضاي داخلي منزلتان ايجاد كنيد.
با قرار دادن گل ها و شاخه هاي خشك مي توانيد فضاي داخل خانه تان را با حال و هواي فصل سازگار كنيد و همين طور با كوسن هاي رنگارنگ و پوشش لطيف روي مبل ها مي توانيد، با فصل پاييز سازگاري ايجاد كنيد.
بنابراين اگر بخواهيد حضور پاييز و فصل رنگ ها را در خانه خود حس كنيد، انتخاب مواد و مصالح مناسب، رنگ مناسب و... براي دكوراسيون منزل ضروري به نظر مي رسد. با صرف كمي وقت و هزينه مي توانيد فصول به استقبال فصول پاييز و زمستان برويد. پس با انجام تغييراتي كم هزينه و صرفا دقت در تغيير و حالت فصلي كه در پيش روي داريم، مي توانيد دكوراسيون داخلي خانه تان را مطابق روح فصل پاييز و سليقه شخصي خود تغيير داده و از ساعاتي كه در اين فصول سرد در منزل به سر مي بريد، لذت بيشتري ببريد.

دفتر كاري در خانه
001881.jpg
فكر داشتن يك دفتر كار بدون دادن اجاره اضافي و براي حرفه اي كه چه بسا سالها زمان صرف آموختن آن كرده ايد، بسيار هيجان انگيز است؛ اين روزها مشكل اكثر افرادي كه داراي تخصص هستند و توان به اصطلاح خوداشتغالي دارند، نداشتن دفتر كار است؛ با يك راه حل ساده مي توان تا حد زيادي اين مشكل را اگر نگوييم رفع، جبران كرد. كافيست به چند توصيه زير توجه كنيد:
اگر در جست وجوي محلي براي زندگي هستيد، حتما دسترسي ها و موقعيت شهري آن را مورد بررسي قرار دهيد؛ آدرس پستي شما بايد سرراست باشد.
در انتخاب محل زندگي به بافت جمعيت محل دقت كنيد، البته اين روزها بيشتر مناطق مملو از زوج هاي جوان و با فرزندان كم هستند كه اين براي شما بسيار مناسب است.
خانه تان مي تواند كوچك باشد، ولي سعي كنيد از طراحي فيزيكي مناسبي مثل رعايت محرميت، چيدمان مناسب اتاق ها و حتي الامكان از دو اتاق برخوردار باشد، حتي يك خانه 50 متري هم مي تواند اين قابليت را داشته باشد!
اگر هنوز مبلمان نخريده ايد يا اگر هر از چندگاهي خرده ريز هايي به مبلمان خانگي خود اضافه مي كنيد، در انتخاب خود سعي كنيد مواردي را برگزينيد كه فكر مي كنيد هم براي خانه و هم براي يك دفتر كار مناسبند، كار زياد سختي نيست، مي توانيد با يك معمار داخلي مشاوره كنيد. برخوردتان كاملا ساده باشد، از امكانات موجود تا سرحد امكان استفاده كنيد، اگر كمي به اطرافتان نگاه كنيد شايد همين آپارتمان كوچكتان فضاي ايده آلي باشد كه در جست وجوي آن هستيد. فكر داشتن يك دفتر براي كاري كه با زحمت آموخته ايد حتي براي بعد از ظهرهايتان بسيار هيجان انگيز است، عجله نكنيد، باقي امكانات را بر حسب نياز، به مرور به دفتر خانگي خوداضافه خواهيد كرد...

زلزله و خريد مبلمان
۱. برخي از مبلمان ها در ذات خود خطرناكند، آنها را نخريد. زيرتلويزيوني ها، كمدها و دكورهاي شيشه اي سالهاست در فروشگاه هاي معتبر فروخته نمي شوند، با اين حال در كشور ما بسياري از مردم هنوز عاشق چنين چيزهايي هستند. سطح صيقلي شيشه، خم و رنگ آن عده اي را مي فريبد. در اثر تكان هاي شديد ساختمان، قطعات شيشه اي براحتي از بدنه جدا مي شوند يا در داخل قاب خود خرد مي شوند و بسيار خطرسازند. اگر در جايي مجبور به استفاده از شيشه هستيد يا نمي توانيد از نياز خود چشم بپوشيد، از فروشنده بخواهيد برايتان به صورت اختصاصي از ورق هاي آكريليك استفاده كند. اين ورق ها در ايران به پلكسي گلاس معروفند.
۲. از خريد كتابخانه ها، قفسه هاي بلند و نيز از دكورهايي كه عمده وزن آنها در قسمت بالايي است خودداري كنيد. سازه هاي بلند به خاطر لنگرشان در اثر يك ضربه و حركت ساده مي افتند و چه بسا جان فرد را (به ويژه هنگام خواب) تهديد مي كنند.
۳. از خريد مبلمان هايي كه در آنها مقدار زيادي از فلزهاي سنگين استفاده شده است پرهيز كنيد. سازه هاي فولادي خطرناكند و در شرايط زلزله يا بازي و شيطنت هاي كودكانه، خطرناك تر نيز مي شود. هميشه بهتر است از مواد سبك تري مانند آلومينيوم يا چوب استفاده شود تا از سازه هاي آهني و فولادي.
۴. از خريد كمدها، تابلوها، گلدان ها و اجزاي سنگيني كه روي ديوار و سقف نصب مي شوند خودداري كنيد. پيچ و رول پلاك اين قبيل اشيا، به مرور زمان افت مي كنند (زيرا اندود ديوار به مرور زمان ضعيف تر مي شود) و در اثر اندك تكاني سقوط مي كنند.
۵. ميزها و پايه هاي (استند) سنگي و چدني نخريد. اين نوع محصولات با آنكه گرانقيمت هستند، در شرايط زلزله مانند چكش به اينطرف و آنطرف پرتاب مي شوند و همه چيز را تخريب مي كنند.
۶. مبلمان و دكورهاي با لبه  تيز و برنده نخريد. سازه هاي فلزي كه به عنوان كتابخانه هاي فلزي ارزانقيمت فروخته مي شوند لبه هاي تيزي دارند كه خطرناك است. همچنين برخي ميزها و قفسه ها كه در آنها از ورق هاي شيشه و فلز بدون پوشش و قاب استفاده مي شود، مي تواند جان افراد را به خطر اندازد.

نور در خانه
001860.jpg
نور و وجود آن در اطراف ما چنان عادي شده است كه كمتر ديده شده كه به اهميت آن بينديشيم. تا به حال شده كه در مورد دليل انتخاب لوستر خانه فكر كنيد؛ ما معمولا در مورد بديهي ترين چيز ها كمتر فكر مي كنيم و ايده و تصور خاصي در مورد ملاك هاي نورپردازي در فضاهاي مختلف خانه نداريم، لوسترهايي كه انتخاب مي كنيم بيشتر نوعي سليقه است كه البته بيشتر قيمت در آن موثر است تا شاخصه هاي كاربردي و طراحانه آن! يكي از هدف هاي نورپردازي، البته روشن شدن محيط است و نيز ديگر هدف آن كه معمولا به فراموشي سپرده مي شود، انطباق آن با نوع فعاليت انجام شده در زير اين روشنايي و اعمال حس و حال مورد نظر با استفاده از نورپردازي هاي مختلف است....
به اين نكته توجه كنيد كه وسايل روشنايي به نور هاي سقفي محدود نمي شود؛ روشنايي هاي ديواري، كفي، پايه دار، متحرك، مخفي و غيرمستقيم و نيز رنگ هايي غير از نورسفيد مي توانند به حسب مورد، جزو انتخاب هاي شما باشند.
يك اتاق زيبا با دكوراسيون مناسب بدون نور مناسب هيچ جلوه اي ندارد و البته گرانقيمت ترين و زيباترين لوسترها نيز در يك طراحي نامناسب بدون جلوه باقي مي مانند، تاثيرات روان شناختي نور نيز غيرقابل انكار است. بايد توجه داشت كه نورپردازي ماهرانه و با توجه به ساير عوامل محيط با پر كردن خانه از عوامل مختلف روشنايي بسيار متفاوت است؛ موضوع بسيار ساده است فقط كافيست چند وسيله روشنايي به اصطلاح شيك در مكان هاي مناسب و در مواردي از نورهاي غيرمستقيم و مخفي، حس مورد نظر را انتقال داد. حتي مي توانيد براي مواقع گوناگون يك مجموعه نور متفاوت را در نظر بگيريد؛ عواملي كه هزينه چنداني ندارند، ولي تاثيراتي باور نكردني در زندگي و محيط خانه خواهند داشت!

طراحي داخلي
001890.jpg
دكوراسيون فصلي
آنچه ما در بهار احساس مي كنيم با آنچه در تابستان يا پاييز از نظر تعامل با محيط دريافت مي كنيم، كاملا متفاوت است؛ روان شناسي و رفتارشناسي فضا چه در زمينه روشن ساختن فرآيندهاي مربوط به گرد آوري و تصميم گيري در روند طراحي محيط زندگي و در حوزه ارتباط نتيجه اين طراحي به لحاظ بر آورده ساختن اميال و نيازهاي كاربران داراي اهميتي ويژه است. چيدمان فضا هاي زيستي در كنار هم و نيز گزينش قرارگيري مبلمان و انعطاف پذيري رنگي و مكاني فضاها و اشيا، همه و همه داراي ويژگي هاي مرتبط با فصول و آب و هوا و حس فصل هاي مختلف هستند...
با كمي  دقت در اطراف خود با محيط هايي از فضاي زيست تان مواجه مي  شويد كه طراحي آنها با نياز هاي حسي شما مناسبتي ندارد، در حالي كه قبلا كاملا در آنها احساس آرامش مي  كرديد! اين موضوع كاملا طبيعي است. واقعيت اين است كه تغييرات فصلي كاملا بر رفتار فضايي ما موثر است. اين روزها با نزديك شدن فصل پاييز مناسب است به تدابيري كه با تغييرات ساده در دكوراسيون خانه براي اين فصل مي توان لحاظ كرد اشاره كنيم؛ پاييز در اصل شروع هيجاني است كه بعد از تداوم بهار و تابستان در تغيير آب و هوا رخ مي دهد؛ روزها شروع به كوتاه شدن مي  كنند و هوا رو به خنك شدن مي  گذارد. پاييز، دلتنگي هاي ويژه خود را دارد؛ برگريزان و روزهايي ابري. در اينجاست كه فضاي زندگي بايد توام با گرما و داراي جذابيت هاي خوشايند باشد. در حالي كه تابستان، كفپوش هاي سنگي و سرد و سخت را مي  طلبد، در پاييز بايد براي كف حتما از فرش هايي با رنگ هاي گرم (تركيبات قرمز) و چه بسا با كرك هاي پرپشت استفاده كرد. ميوه هاي سرخ رنگ مثل انار براي تزئين ميزهاي چوبي به رنگ زرشكي ايده آل يك فضاي صميمي  پاييزي است.
001851.jpg
رنگ در باغچه خانگي
در ايجاد هماهنگي بين رنگ ها براي زيبا ساختن هرچه بيشتر باغچه كوچكمان بايد به نكاتي هر چند بسيار ساده، اما در نهايت بسيار تاثيرگذار دقت كنيم؛ هر گاه گل هايي كه در باغچه كاشته ايد داراي رنگ هاي اصلي هستند (زرد و قرمز و آبي) بايد دقت كنيد كه در بين آنها حتما از گل هايي با رنگ هاي تركيبي هم استفاده كنيد، در غير اين صورت معمولا نتيجه چندان دلچسب نخواهد بود. تمامي  رنگ ها از تركيب سه رنگ اصلي زرد، قرمز و آبي به وجود مي  آيند؛ در كنار اين سه رنگ و تركيبات آنها دو رنگ ديگر سياه و سفيد نيز در ارائه نتايج نهايي در طراحي بسيار موثرند. در گلكاري و طراحي فضاي سبز وقتي نوبت به عمليات تزئيني مربوط به گل و گياه مي  رسد، آنچه بيش از همه به چشم خواهد آمد رنگ هاي سفيد و قرمز خواهند بود. در صورتي كه رنگ قالب در گل هاي شما تيره است، حتما بين آنها رنگ هاي روشن را نيز به كار ببريد. هيچ وقت از توناليته هاي مختلف يكرنگ در كنار هم استفاده نكنيد. معمولا بهترين حالت، اختلاط رنگ هاي تيره با رنگ هاي روشن است، نقش آبنما هاي كوچك بركه مانند را فراموش نكنيد؛ با چند قلوه سنگ و سنگ رودخانه اي براحتي خودتان هم مي توانيد منظره باغچه تان را كامل كنيد. در انتها اگر مايل بوديد منظره زيبايي در شب داشته باشيد با چند چراغ زميني براي باغچه تان شب هاي دل انگيزي كنار آن خواهيد داشت...!
001845.jpg
به متعارف قانع نباشيد!
متـــاسفانه در زمينه طرح هاي كف سازي بخصوص با چوب، آنچه در ايران رواج دارد استفاده از طرح هايي جا افتاده مثل طرح  هاي چپ راه يا شطرنجي است؛ اين البته بد نيست، ولي بايد به اين نكته نيز اشاره كرد كه با استفاده از همان مصالح و البته به خرج دادن كمي سليقه و شايد كمي اعمال فشار بر نصاب (يا طراح) مي توانيد طرح هايي بي نظير و منطبق بر حال و هواي محيط داشته باشيد. چوب در زمينه برش بسيار منعطف است، در نتيجه كف هايي كه با استفاده از بلوك هاي چوبي پوشيده مي شوند، مي توانند طرح هايي حتي پيچيده داشته باشند. به وضع متعارف قانع نباشيد، سالها قرار است روي اين كف زندگي كنيد!

نگاه
معماري جزئي نگر حوزه اي فراموش شده...
001857.jpg
بهرام هوشيار يوسفي- انسان مقدار زيادي از زمان روزانه خود را در فضايي به سر مي برد كه نوعا بسته است و در عين حال باقي زمان را نيز با توجه به همه گير شدن زندگي شهري نوعا در فضا هايي طراحي شده است. خانه، خيابان، پياده رو، فضا هاي شهري، فضاهاي عمومي، محيط كار و تحصيل و تفريح و... همگي داراي ويژگي طراحي پذيري و مصنوع بودن هستند؛ همه اين فضا هاي زيستي داراي نوعي تعامل انسان مدار هستند كه با ارتباطي دو سويه روي كاربر انساني تاثير گذارده و به الطبع از وي تاثير مي پذيرند.
معماري داخلي يا با بياني بهتر معماري جزئي  نگر ، عرصه اي از طراحي محيط مصنوع است كه برخوردي جزيي نگر با رويكردي انسان محور دارد؛ هر چند در كشور ما و بعضا در ساير كشورهاي جهان - حال به هر دليل - اين حرفه معمولا توسط متخصصاني غيرحرفه اي يا اعضاي ساير حرفه هاي مرتبط مانند معماران و طراحان صنعتي و دكوراتورها و ... نيز مورد توجه قرار گرفته است، اما بايد گفت كه مولفه هاي تخصصي در اين حوزه چنان وسيع و حائز اهميت است كه فقدان تخصص مجتمع در آن چه بسا موجبات نقصان را فراهم سازد؛ البته در ايران عدم توجه 25 ساله از زمان تغييرات در سرفصل هاي دانشگاهي و تلقي غلط در مورد لوكس بودن معماري و طراحي داخلي نيز مزيد بر علت شده است.
طراحي داخلي، زندگي همه آحاد جامعه را تحت تاثير قرار مي دهد و تاثيرات آن در زندگي به وضوح قابل مشاهده است. از اين رو موضوع طراحي داخلي به هيچ وجه محدود به اقشار مرفه و خانه هاي اعياني نيست. طراحي داخلي مي تواند براي كل جامعه و طبقات كم درآمد هم مفيد باشد. اگر قناعت را اصل اساسي امروز جامعه بدانيم و قصد داشته باشيم امكان زندگي راحت را در فضاي 40 يا 60 متري آپارتمان ها فراهم كنيم، طراحي داخلي يك ضرورت گريزناپذير خواهد بود. طراحي داخلي مي تواند به ما نشان دهد كه در اين فضاي كوچك چطور و با چه وسايلي بايد زندگي كنيم.
از آنجا كه طراحي داخلي در ارتباط مستقيم با ويژگي هاي روحي - رواني انسان قرار دارد، بايستي براي نيل به يك طرح مطلوب، ويژگي هاي رفتارهاي انساني در فضاهاي داخلي زيستي اعم از عمومي و خصوصي، در طراحي به دقت مورد توجه قرار گيرد. از اين رو طراح به هنگام طراحي فضاي داخلي با دو مقوله سروكار دارد؛ كاربرد آن فضا و احساس و تاثيري كه مي خواهد آن فضا بر استفاده كننده داشته باشد. طراحي داخلي طيف گوناگوني از عناصر و مولفه ها از قبيل فرم، نور، رنگ، بافت، كف، سقف، ديوار، عناصر كاركردي و تزئيني و مبلمان را در برمي گيرد. اين عناصر ابزارهاي كار طراح هستند كه همگي بايد به طور هماهنگ و متناسب در يك طرح مرتبط و خوشايند قرار گيرند.
بهينه سازي فضاهاي داخلي ساختمان ها به منظور انجام فعاليت هاي روزمره يعني زندگي و كار است. بخش اعظم عمر ما در فضاهاي داخلي بناها سپري مي شود. اين فضاها محيطي را ايجاد مي كنند كه پاسخگوي نيازهاي اساسي ما نظير نياز به سرپناه بوده و بسياري از فعاليت هاي ما در آن صورت مي گيرد. همچنين آنچه به يك بنا روح مي بخشد، فضاي داخلي آن است.
بنابراين مي توان گفت كيفيت فضاي داخلي از يك طرف تاثير مستقيمي بر نحوه انجام فعاليت هاي ما در آن دارد و از طرف ديگر نگرش، احوال و شخصيت ما را تحت تاثير قرار مي دهد. بر اين اساس، هدف طراحي داخلي، بهبود عملكرد فيزيكي و رواني فضا براي راحت سازي زندگي در آن است. فضاي معماري بدون طراحي داخلي يا اصلا قابل استفاده نيست يا در صورت قابل استفاده بودن، كارايي لازم و بهينه را نخواهد داشت. طراحي داخلي اغلب در رديف هنرهاي تجسمي به حساب آمده است و براي موفقيت در آن، بايستي تا حد نسبتا زيادي با عناصر و اصول طراحي تجسمي و مبادي سواد بصري آشنا بود. اگرچه طراحي داخلي امروزه به عنوان يك تخصص شناخته مي شود و محدوده بسيار وسيعي را در بر مي گيرد، اما از آنجايي كه اين رشته در ارتباط مستقيم با فضاي داخلي خانه و زندگي روزمره است، شناخت الفباي طراحي داخلي و تبيين مباني آن به زبان ساده براي عموم مردم و به ويژه زنان خانه دار، به قابل فهم كردن آن و برخوردي علمي با اين پديده خواهد انجاميد و در نهايت تاثيري عميق بر كيفيت فضاهاي زيستي جامعه ما خواهد داشت. از اين رو بنا داريم طي يادداشت هايي به مباحث مختلف طراحي داخلي بپردازيم و با بهره گيري از اصول طراحي تجسمي و سواد بصري و نيز با استناد به نمونه هاي موفق طراحي داخلي خانه در سطح جهان، دانش و آگاهي افراد خانواده را در اين خصوص افزايش دهيم. در اين يادداشت ها سعي خواهيم كرد با ذكر نكات كليدي و كاربردي در مورد كيفيت فضاهاي داخلي خانه، شما را نسبت به محيط و فضاي اطرافتان و عناصر موجود در آن حساستر كنيم و توانايي هاي علمي و كاربردي شما را در زيباسازي محيط خانه و بهبود كيفيت فضاهاي آن افزايش دهيم.
جاي بسي خوشحالي است كه اين روزها اين حوزه مورد توجه مجدد محيط هاي دانشگاهي و آكادميك از يك طرف و كاربران و كارفرمايان ساختماني از طرف ديگر واقع شده است. اكنون بار ديگر طراحي داخلي، به عنوان حرفه اي مجرد و مستقل در ميان تخصص هاي ساختماني رخ مي دهد.
ضمن آرزوي عموميت يافتن بهره گيري از مولفه هاي اين وادي در بين اقشار مختلف كاربران، اميد است كه در مطبوعات نيز رسالت اطلاع رساني و آموزش عمومي در اين زمينه از رونقي درخور برخوردار شود ... انشا الله.

زيبـاشـهر
ايرانشهر
جهانشهر
خبرسازان
دخل و خرج
در شهر
فرهنگ
شهر آرا
|  ايرانشهر  |  جهانشهر  |  خبرسازان   |  دخل و خرج  |  در شهر  |  زيبـاشـهر  |  فرهنگ  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |