بخش اول گفت وگو با دكتر اسماعيل منصوري لاريجاني، مدير مؤسسه فرهنگي، پژوهشي غرب شناسي روز گذشته از نظرتان گذشت. وي بر اين اعتقاد است كه اهداف پنهاني غرب و به ويژه آمريكا هنوز براي ما روشن نيست و ضروري است كه با تأسي از انديشه هاي حضرت امام(ره) احساسات ضدآمريكايي را به خودآگاهي و شعور سياسي تبديل كنيم.
در بخش دوم و پاياني اين گفت وگوبه موضوع پرونده هسته اي كشورمان پرداختيم كه از نظرتان مي گذرد.
* يكي از وجوه بارز تقابل آمريكا با كشورمان، مسأله پرونده هسته اي است. آمريكا به كرات ايران را به تلاش براي دستيابي به سلاح هاي كشتار جمعي و ارجاع پرونده هسته اي كشورمان به شوراي امنيت تهديد كرده است. به نظر شما چرا آمريكا با فعاليت هاي هسته اي صلح آميز ايران مخالف است؟
- يك دليل آن همين بود كه عرض كردم. يعني آمريكا با ما تقابل ايدئولوژيك دارد.آمريكا فكر مي كند اگر قضيه  هسته اي ايران خاموش بشود آتشي كه براي جهان افروخته است خاموش مي شود. لذا اين مخالفت آغازي براي شعله ور نگه داشتن جنگ آمريكا در جهان است.
دليل دوم مخالفت آمريكا با برنامه هسته اي صلح آميز ايران، تست كردن توانمنديها و اراده كشورهاي جهان در مقابله با طرح برخورد با خشونت است و به دنبال اين است كه ببيند كشورهاي مختلف تا چه حد از اين طرح ها حمايت مي كنند. موضع اخير خانم رايس كه گفته است در اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل ما دوستان خود را عليه ايران همراه مي كنيم در راستاي همين سياست است. يعني آمريكا براساس اين استراتژي به دنبال يارگيري و نيز آزمون اراده و توانمندي كشورها در مقابل اراده خود است.
*چرا آمريكا چنين ميدان آزموني را براي كشورها در عرصه بين المللي مي سازد؟
براي اين كه بتواند نحوه تأثيرگذاري خود را بر كشورها تنظيم كند.شما موضع كشورهاي عضو را در شوراي حكام ملاحظه كنيد. اغلب حضور منفعلانه اي در شوراي حكام دارند. يك روز حرفي خلاف اراده آمريكا مي  زنند اما وقتي در مقابل آمريكا قرار مي گيرند كاملاً در جهت سياست هاي او حركت مي كنند. بنابراين از اين دريچه آمريكا همه تحولات و اراده و توانمندي كشورها را در مقابل اراده خود مي آزمايد.پس برنامه هسته اي ايران يك ميدان چالشي، براي آزمون اراده كشورها است.
مسأله ديگر بده بستانهاي سياسي است كه وجود دارد. در اين ارتباط شما سطح اين امتياز گيري ها را در مسأله هسته اي ميان آمريكا و اروپا ملاحظه مي كنيد. اينها مسائلي است كه مخالفت آمريكا را با فعاليت هاي صلح آميز كشورمان توجيه مي كند و نشان مي دهد كه پرونده اتمي ايران با نفوذ آمريكا و سياسي كردن آن در شوراي حكام به سادگي از دستور كار شوراي حكام خارج نمي شود.بنابراين ما بايستي فضا و عرصه را براي مردم بازكنيم و اين مسائل را به خوبي براي مردم تشريح كنيم و واقعيت ها را با مردم در ميان بگذاريم و بگوييم پشت پرده چه مي گذرد.
* آيا به لحاظ قواعد بين المللي آمريكا مي تواند الزاماتي فراتر از NPT به كشورها تحميل كند؟
-پس از فروپاشي شوروي، آمريكا خود را صاحب جهان مي داند و ادبيات خود را اين گونه ترسيم كرده كه هر كه با ما نيست عليه ما است و اين استراتژي را دنبال مي كند. در مسأله حقوق بشر شما سياست دوگانه حقوق بشر را از سوي آمريكا ملاحظه مي كنيد. از يك طرف فرياد رعايت حقوق بشر سر مي دهد و كشورها را با اين عنوان، تحت فشار قرار مي دهد و از طرف ديگر خود بزرگترين ناقض حقوق بشر است. افشاي جنايات آمريكا در زندان هاي ابوغريب و گوانتانامو، رسوايي بزرگي براي آمريكا بود. در مورد قوانين بين الملل هم آمريكا دوگانه عمل مي كند. يعني قوانيني موردنظر آمريكا است كه كاملاً  منطبق با خواست و منافع آمريكا تنظيم شده باشد.
شما مي بينيد براساس همين استراتژي، امپرياليسم خبري آمريكا براي پيشبرد اهداف خود، برخي خبرها را بزرگ و برخي خبرها را كوچك جلوه مي دهد. يعني دقيقاً آمريكا اين فرآيند را كنترل و هدايت مي كند و بر قوانين بين المللي اثر مي گذارد.
* با اين تعبير امروز آمريكا بر دنيا تسلط بلا منازع دارد. در حالي كه شاهد هستيم كه آمريكا براي تغيير قواعد پذيرفته شده بين المللي و نفوذ در كشورها با موانع و چالش هاي عمده اي روبه رو است. ايالات متحده امروز ناگزير است براي اعمال سياست هاي مورد نظر خود حمايت كشورها را به همراه داشته باشد و با افكار عمومي جهان مقابله كند. بنابراين پيشبرد سياست هاي يك جانبه گرايانه آمريكا بدون مانع و نامحدود نيست. امروز كشورها درصددند تا با تقويت سازمانهاي منطقه اي و همكاري هاي منطقه اي سازوكاري را براي مقابله با سلطه همه جانبه غرب فراهم كنند و اينها واقعياتي است كه نمي توان از آن در سطح مناسبات بين المللي چشم پوشي كرد.
-به تعبير حضرت امام(ره) تمام قوانين بين المللي پوششي براي توجيه اقدامات آمريكا است. در حالي كه همه دنيا عليه آمريكا هستند اما آمريكا در سازمان ملل حق وتو دارد و اين يعني مجرم و قاضي يكي است و آخر اين قضيه نيز كاملاً معلوم است.
به اعتقاد من اراده دولت ها مرعوب آمريكا است و اراده دولت هايي كه در مقابل آمريكا هستند هميشه دچار تزلزل است. اما اراده ملت ها چيز ديگري است. اراده ملت ها جبهه اي سيال و پر جوش و خروش در مقابل قدرت آمريكا است و اين جبهه روز به روز گسترده تر مي شود. وسعت اين جبهه نه تنها محدود به كشورهاي اسلامي بلكه كشورهاي اروپايي و حتي خود آمريكا را نيز در برمي گيرد.
بايد به اين جبهه عظيم بيشتر توجه كرد. اگر روزي خدا بخواهد قدرت استكباري آمريكا را در هم بشكند، قدرت خداوند در اراده همين ملت ها تجلي مي يابد. آمريكا ملت ها را ناديده مي گيرد درحالي كه اراده ملت ها بزرگترين مانع بر سر راه جهاني سازي آمريكا است. اين پتانسيل مردمي را مي بايست به عنوان فرآيند نوين مقاومت در مقابل زياده خواهي آمريكا بشناسيم و تقويت كنيم. آمريكا هر روز خطر امواج مردمي را بيش از پيش حس مي كند و احساس خطر مي كند. چرا كه در اين مرحله دولت ها در مقابل آمريكا قرار ندارند كه براي آنها كودتا يا سناريوهاي براندازي طراحي كند بلكه اين بار با اراده هاي قوي ملت ها روبروست كه خطر مقابله با آنها نيز روزبه روز بيشتر مي شود. بايد اين اراده هاي توفنده را تقويت كرد. همه حرف حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبري همين است كه روزي نشود ما از اراده ملت ها غافل شويم. هنر بزرگ حضرت امام(ره) اين بود كه به جهانيان نشان داد، اقتدار آمريكا توخالي است.
آمريكا ملت ها را ناديده مي گيرد درحالي كه اراده ملت ها بزرگترين مانع بر سر راه جهاني سازي آمريكا است. اين پتانسيل مردمي را مي بايست به عنوان فرآيند نوين مقاومت در مقابل زياده خواهي آمريكا بشناسيم و تقويت كنيم
بايد به همراه مذاكره، گام هاي عملي را هم برداريم. ما فعاليت صلح آميز فني و تخصصي را براساس ضوابط و مقررات بين المللي، براساس آنچه كه حق مشروع و مسلم ماست آغاز كرده ايم. بنابراين بحث تعليق از همان ابتدا بي مفهوم بود
* بعد از تشكيل دولت جديد ما شاهد رويكرد جديدي در مسأله هسته اي بوديم. استراتژي جديد با نگاه به شرق و ورود بازيگران ديگري به دايره مذاكره كنندگان آغاز شد و پيش از آن در پايان روزهاي كاري دولت آقاي خاتمي فعاليت كارخانه UCF اصفهان عملاً از سر گرفته شد و ايران اعلام كرد كه مذاكرات همراه با پيش شرط را نمي پذيرد. تحليل شما در خصوص تغيير رويكرد هسته اي در دستگاه ديپلماسي چيست؟
- به عقيده من بايد به همراه مذاكره، گام هاي عملي را هم برداريم. توقف و تعليق معنا و مفهوم حقوقي ندارد. ما فعاليت صلح آميز فني و تخصصي را براساس ضوابط و مقررات بين المللي براساس آنچه كه حق مشروع و مسلم ماست آغاز كرده ايم، بنابراين بحث تعليق از همان ابتدا بي مفهوم بود.بنابراين بايد اعلام كنيم كه ما براساس معاهدات حقوقي و مقررات آژانس فعاليت صلح آميز هسته اي خود را از سر مي گيريم و چنانچه شما انحرافي در فعاليت هاي ما مشاهده كرديد مي توانيد برخورد قانوني كنيد. بنابراين ادامه مذاكرات در اين شرايط مهم است و بايد تداوم يابد. از سوي ديگر بايد به مردم آگاهي بدهيم كه پشت پرده مذاكرات چه مي گذرد؟
به عنوان مثال حمله آ مريكا به عراق بر چه اصولي انجام گرفت؟ مگر نه اينكه آنها ادعا كردند درعراق سلاح كشتار جمعي وجود دارد اما پس از حمله نظامي مشخص شد كه هيچ سلاح كشتار جمعي درعراق وجود نداشته است به گونه اي كه شخص پاول نيز بر اين رسوايي معترف است.
آمريكايي ها تنها به دنبال بهانه براي رسيدن به مقاصد خود هستند. و اين ادعاي اخير آمريكا كه مي گويد ايران در پي دستيابي به سلاح هاي كشتار جمعي است از ادعايي كه در مورد عراق داشتند مضحك تر است. آنها مي دانند كه فعاليت هسته اي ايران كاملاً صلح آميز است. رسالت ما اين است كه دروغ بزرگ آمريكا را براي مردم آشكار كنيم و به جهانيان اعلام كنيم كه فعاليت ما كاملاً  صلح آميز است. آمريكا در ظاهر لبخند دموكراسي دارد ولي بسيار كينه جو است، انگليس نيز به همين ترتيب. و اين دوهميشه درصدد ضربه زدن به ايران بوده اند. در اين شرايط مكانيسم و رويكرد ما بايستي براساس مذاكرات و ارتباط با مجامع جهاني و آشكار سازي و افشاي اهداف پشت پرده آمريكا باشد و تمامي اين مسائل را مي بايد به شكل علمي طرح كنيم. اگر ما علم محوري را در سياست وارد كنيم خيلي از مسائل كشور حل مي شود.
علمي تحليل كردن يعني حكيمانه صحبت كردن. حضرت امام(ره)  نيز اينگونه عمل مي كردند يكي از حكيمانه ترين سخنان حضرت امام اين بود كه مي فرمودند:آمريكا عليه همه كشورها توطئه مي كند.
* به اين نكته اشاره كرديد كه مسئولين پرونده هسته اي كشورمان بايستي به مردم و دنيا نشان دهند كه فعاليت هسته اي كشورمان صلح آميز است و اهداف آمريكا از سياسي كردن پرونده هسته اي ايران را آشكار اعلام كنند، اما من فكر مي كنم اين اقدامات نه تنها صورت گرفته بلكه به شكل محوري از ابتداي مذاكرات با سه كشور اروپايي از سوي جمهوري اسلامي ايران دنبال شده است. با اين وجود امروز در شرايطي قرار گرفتيم كه پرونده ما در يك قدمي رفتن به شوراي امنيت است. بنابراين نكاتي كه شما مطرح كرديد آيا مي تواند در اين مقطع كمكي به حل پرونده هسته اي مي كند؟
- ما زحمات دوستان را در دوره آقاي خاتمي ناديده نمي گيريم. اما بايد پذيرفت كه تبليغات در مورد هر موضوع يك مرز اشباع دارد وقتي از حد خود گذشت ديگر براي مردم جذاب نيست.به نظر من بايد در مورد پرونده هسته اي ايران زمان معين تعريف شود و در عين حال عملكرد گذشته هم نقد شود.
* چنانچه پرونده هسته اي ما به شوراي امنيت برود پيامدهاي آن چه خواهد بود؟
- با نفوذ و تأثير آمريكا به تدريج سازمان ملل طي ساليان گذشته كاركرد اصلي خود را از دست داده و به سازماني تبديل شد كه به جاي اينكه از كشورهاي ضعيف در مقابل كشورهاي قوي حمايت كند تبديل به نهادي براي اعمال فشار به كشورهاي كوچكتر در جهت خواست آمريكا شد. هدف سازمان ملل بايد محدود كردن اقدامات قدرت هاي بزرگ براي جلوگيري از تضييع حقوق كشورهاي ضعيف باشد. در بدترين وضعيت ممكن اگر پرونده ما به شوراي امنيت برود نهايتاً تحريم هايي عليه ما آغاز خواهد شد.اگر چه ارجاع آن به لحاظ حقوقي نيز كار آساني براي شوراي حكام نخواهد بود.اما اين تهديدها نتيجه اي را عايد آمريكا و غرب نخواهد كرد. مگر تا همين مقطع كنوني نيز تحريم هايي عليه ما وجود ندارد و مگر در طول ۸ سال دفاع مقدس تحريم هاي همه جانبه را عليه ما اعمال نكردند؟ با اين همه بحمدالله دوران جنگ و سازندگي پس از آن را پشت سر گذاشتيم و در مقابل تمام تحريم ها ايستادگي كرديم و امروز به نقطه اي رسيديم كه با اتكاء به جوانان مستعد خود شاهد رشد دانش و فن آوري هاي پيشرفته در كشور هستيم.
* مكانيسم هاي ما در مقابل تهديدات و تحريم هاي احتمالي شوراي امنيت سازمان ملل چه خواهد بود؟
- يادم مي آيد وقتي جناب آقاي هاشمي رفسنجاني در دوران دفاع مقدس تهديد كرد كه ما تنگه هرمز را مي بنديم بلافاصله شوراي امنيت سازمان ملل قطعنامه ۶۶۲ را مبني بر جلوگيري از ادامه حملات به كشتي ها صادر كرد. بنابراين مي بينيد كه ما نيز اهرم هايي داريم كه بجا و به موقع مي توانيم از آنها استفاده كنيم.
نفت امروزه يكي از مهمترين دغدغه هاي همه كشورها است و دنياي امروز با بحران انرژي روبرو است. پس نفت به عنوان يك حربه سياسي و استراتژيك در اختيار ما است. مؤلفه هاي زيادي در اختيار ما است كه مي توانيم به موقع از آنها استفاده كنيم.
* فرجام پرونده هسته اي را چگونه مي بينيد؟
- خيلي خوشبين هستم. چنانچه با اقتدار عمل كنيم مي توانيم به حق خود مبني بر استفاده صلح آميز در پرونده هسته اي برسيم و حتي اهميت توليد اين انرژي حياتي را به همه كشورها گوشزد كنيم.
* با تشكر از وقتي كه در اختيار همشهري قرار داديد.
- من هم سپاسگزارم.