تازه ترين تحقيقات از چگونگي جهت يابي پرندگان در شب خبر مي دهند
ديد شبانه در پرندگان
|
|
گروه دانش و فناوري ـ ذوالفقار دانشي:آيا شما هم جزو آن دسته افرادي هستيد كه فكر مي كنند هر روز مسافت بسيار طولاني را آمد و شد مي كنند و از اين همه طي طريق خسته مي شوند؟ اگر چنين است، اندكي هم به فكر آن گروه از پرندگان مهاجر بيفتيد كه اين روزها در حال سفر به مناطق جنوبي هستند و از اين مسافت طولاني چند هزار كيلومتري هيچ شكايتي نمي كنند. پژوهشگران در تحقيق جديد خودمتوجه شده اند برخي از كوچك ترين پرندگان مهاجر، براي پيدا كردن مسير حركت خود، از قابليت ديد در شب بهره مي گيرند. يكي از بزرگ ترين شگفتي هاي طبيعت، اين است كه پرندگان كوچك آواز خوان، چطور مي توانند پاييز هر سال هزاران كيلومتر پرواز كنند و مناطق گرم و پرمحصول خوبي را پيدا كنند. پژوهشگران سال ها است فهميده اند اين پرندگان براي فرار از دست جانوران صياد، شب ها پرواز مي كنند و با توجه به وضعيت ستارگان و همچنين ميدان مغناطيسي نامرئي زمين، جهت يابي مي كنند. اما باز يك پرسش مهم باقي است: اين پرندگان چطور مي توانند ميدان مغناطيسي زمين را ببينند، در حالي كه ما انسان ها بدون ابزار قادر به ديدن و احساس كردن آن نيستيم؟
به تازگي دانشمندان ايالات متحده و اروپا موفق شدند بخشي از مغز اين پرندگان كوچك را شناسايي كنند كه به گفته آن ها، مي تواند اطلاعات ميدان مغناطيسي زمين را پردازش كند و آن را به يك عقربه قطب نماي داخلي كه پرنده آن رادرك مي كند، تبديل كند. پژوهشگران، اين بخش مغز پرندگان را خوشه N نامگذاري كرده اند. N اول عبارت ديد در شب است و دليل نامگذاري هم اين است كه از نظر متخصصان، توانايي پرندگان در احساس كردن ميدان مغناطيسي زمين مستقل از توانايي ديد شبانه آن ها نيست.
ار يك جا رويس، عصب ـ زيست شناس دانشگاه دوك مي گويد: چيزي كه كشف كرديم، اين است كه اين بخش مغز فقط مختص به احساس كردن ميدان مغناطيسي زمين نيست، بلكه بيشتر براي ديدن در شب طراحي شده است.
جارويس با همكاري هنر يك مورتين، پژوهشگر دانشگاه اولدنبرگ، مغز چكاوك و سينه سرخ اروپايي را با مغز قناري و سهره راه راه مقايسه كردند. چكاوك و سينه سرخ، پرندگان مهاجري هستند كه از قضا نسبت فاميلي دوري هم با يكديگر دارند، و بر خلاف آن ها قناري و سهره مهاجرت نمي كنند.
نتايج مقايسه نشان داد خوشه N فقط در پرندگان مهاجر، آن هم در طول شب فعال است و در پرندگان غير مهاجر، چه در طول شب و چه در روز، اصلا فعال نيست. جارويس و مورتين براي شناسايي اين بخش از مغز، تركيبي از مشاهدات رفتاري و آموزش ژنتيكي را به كار بستند. در اين روش ها قفسي از جنس پلكسي گلاس تهيه شد كه يك قطب نما به سقف آن نصب شده بود. شفاف بودن ديواره هاي قفس، اين امكان را ايجاد مي كرد تا رفتار هر پرنده و گونه خاص با دوربين فيلمبرداري تعقيب شود و الگوي رفتار كلي پرنده روشن شود. در طول روز، پرنده ها بي هدف در قفس خود چرخ مي زدند، ولي
شب هنگام هر دو گونه مهاجر رو به جنوب قرار مي گرفتند و در تلاش براي پرواز به سوي جنوب، بال مي زدند. اين در حالي است كه پرندگان غير مهاجر هيچ تلاشي براي بال زدن انجام نمي دادند.
جارويس كه به كمك روش ابداعي خودش، نقشه برداري مولكولي رفتاري، توانسته بفهمد در مغز پرندگان چه مي گذرد، مي گويد: وقتي پرنده اي يك رفتار به خصوص از خود نشان دهد، مناطقي از مغز كه مسؤول بروز آن رفتار هستند، سنتز برخي ژن هاي خاص را در مغز سبب مي شوند. با استفاده از اين تحريك در سنتز ژن ها، مي توان منطقه مرتبط با بروز رفتار را شناسايي كرد. جارويس و مورتين به اين نتيجه رسيده اندكه اين قابليت ديد شبانه، مجموعه اي از وقايع را در مغز پرندگان سبب مي شود كه در نهايت، موجب مي شود ميدان مغناطيسي زمين براي آن ها، همچون يك قطب نما يا هدف راداري جلوه كند كه روي تصوير عادي آن ها قرار مي گيرد. هر چند آن ها هنوز صد درصد مطمئن نيستند، ولي فكر مي كنند اولين پله در اين مجموعه وقايع، ورود نور آسمان شب به چشم پرنده است. اين نور، مولكولي به نام كريپتوكروم را تحريك مي كند؛ يكي از معدود مولكول هايي كه از نور تأثير مي پذيرد و در سلول هايي از چشم كه به هنگام جهت يابي پرنده فعال هستند، به وفور يافت مي شود. از نظر آن ها، اين سلول ها اطلاعات ميدان مغناطيسي زمين را به خوشه N منتقل مي كنند و در اين خوشه، اطلاعات به يك تصوير بصري تبديل مي شود. هر چند اين فرضيه براي اثبات، نياز به مطالعات بيشتر دارد، ولي اين دو پژوهشگر نخستين قدم را در اين راه برداشته اند. آن ها چشمان پرندگان مهاجر را با چشم بند، پوشاندند و مشاهده كردند در طول شب، خوشه N فعاليتي از خود نشان نمي دهد و پرنده هم تلاشي براي پرواز به سوي جنوب صورت نمي دهد. اين بدان معني است كه اگر نوري در كار نباشد، نخستين مرحله اين فرآيند متوقف مي ماند. با مشخص شدن اين ناحيه از مغز پرندگان، برخي به فكر افتاده اند كه آيا مغز انسان نيز چنين قابليتي دارد يا خير. اگر چنين باشد، آن گاه نشانه اي خواهد بود از زماني كه اين قابليت در مسير تكامل حيات منشعب شد. اگر ما كاملا بفهميم پرندگان چطور اين ميدان مغناطيسي را احساس مي كنند و آن را تحليل مي كنند، مي توانيم بفهميم كه اين ميدان بربدن انسان چطور تأثير مي كند و آن گاه است كه ممكن است اكتشاف ديگري در مورد انسان برپايه مغز پرندگان شكل بگيرد.
منبع: Sciencentral.com
|
|
فلفل قرمز براي رفع بي خوابي
نتايج يك تحقيق كوچك نشان مي دهد مصرف فلفل قرمز مي تواند به حفظ سلامت قلب و برخورداري از خوابي راحت در طول شب كمك كند. به گزارش خــبرگزاري فرانسه از سيدني، پژوهشگران دانشگاه تاسمانيا در استرالــيا مـدت 18ماه به بررسي فوايد بالقوه فلفل قرمز در 10 داوطلب پرداختند. برخي از اين افراد روزانه 15گرم فلفل قرمز مصرف كردند و سايرين از اين ماده مصرف نكردند. دومينيك گراگتي استاديار دانشكده علوم حيات اين دانشگاه، نتايج به دست آمده را دلگرم كننده توصيف كرد. وي مي گويد مصرف فلفل قرمز خواب را بهبود مي بخشد و كيفيت خواب بر سلامت قلب و عروق تأثير زيادي دارد. فلفل قرمز يك ماده طبيعي است كه مي توان در مقادير اندك هر روز مورد استفاده قرار داد و به حفظ سلامت قلب و عروق نيز كمك كرد.
|
|
درمان ديابت با هندوانه تلخ
گروه دانش و فناوري ـ سيدمحمد ابوترابي: عصاره ميوه هندوانه تلخ موجب كاهش قندخون مي شود و در درمان ديابت مؤثر است. براساس تحقيقات پژوهشگران پژوهشكده گياهان دارويي جهاددانشگاهي و مركز تحقيقات غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي ايران كه در شهريورماه، در نخستين كنگره بين المللي طب سنتي و سلامت زنان در كوالالامپور مالزي به صورت سخنراني ارائه شد، عصاره ميوه هندوانه تلخ در عرض دو ماه بدون هيچ گونه عارضه اي، موجب كاهش قندخون در بيماران ديابتي نوع دو مي شود. همچنين عصاره اين گياه دارويي داراي خواص آنتي اكسيداني است كه مي تواند در پيشگيري از ابتلا به بسياري از بيماري ها از جمله انواع سرطان ها مفيد باشد. عصاره ميوه هندوانه تلخ با خنثي سازي راديكال هاي آزاد و افزايش غلظت گلوتاتيون در خون و سلول هاي بدن، مي تواند در پيشگيري بسياري از عوارض ديابت نيز مؤثر باشد. مشكل اصلي بيماران ديابتي نوع دو، افزايش قندخون در اثر عدم پاسخ سلول هاي بدن به انسولين موجود در بدن است.دكتر حسن فلاح حسيني عضو هيأت علمي پژوهشكده گياهان دارويي جهاددانشگاهي در اين باره مي گويد: نتايج اين پژوهش حاكي است اين داروي گياهي مي تواند به عنوان مكمل دارويي براي كاهش قندخون در بيماراني كه به ديابت نوع دو مبتلا هستند، مورد استفاده قرار گيرد. ولي با توجه به اين كه مصرف اين داروي گياهي با دوز بالا به اختلالات شديد گوارشي منجر مي شود توصيه مي شود كه بيماران از مصرف خودسرانه پرهيز كنند.
|
|
ورزش كنيد تا فراموشي نگيريد
پياده روي ساده باعث پيشگيري از ابتلا به يكي از زجر آورترين بيماري هاي بدن انساني يعني آلزايمر مي شود. در آخرين شماره نشريه پزشكي لنست نورولوژي، مقاله اي به چاپ رسيده است كه طبق آن افرادي كه در دوران ميانسالي خود ورزش مي كنند، بعدها كمتر دچار فراموشي و آلزايمر مي شوند. بر اساس نتايج تحقيقات دانشمندان سوئدي، هفته اي دو بار و هر بار حداقل۲۰ دقيقه ورزش در سنين ميانسالي، حدود۶۰ درصد، خطر ابتلا به آلزايمر درسنين سالمندي را كم مي كند. همچنين اين مقدار ورزش در سال هاي اواخر دهه چهارم و اوايل دهه پنجم زندگي، مي تواند خطر گرفتار فراموشي شدن در سال هاي بعد را به نصف كاهش دهد. البته كساني كه سابقه خانوادگي آلزايمر دارند بيشتر از اين۶۰ درصد ساير افراد، سود مي برند. دكتر ميا كيويپلتو از مؤسسه تحقيقاتي كارولينسكا در اين باره مي گويد: اگر فردي در سنين جواني و ميانسالي خود را به يك زندگي فعال و پر نشاط عادت دهد، مي تواند در سالمندي هم از سلامت جسمي لذت ببرد و هم از سلامت ذهني.
دليل اصلي اثر طولاني مدت ورزش بر عملكرد مغز مشخص نيست، ولي دانشمندان تصور مي كنند كه ورزش از طريق افزايش جريان خون مغز در پيشگيري از فراموشي و آلزايمر موثر است.
منبع : رويترز
|
|
توليد سلول زنده مصنوعي
|
|
ايرنا: دانشمندان انتظار نداشته اند كه توليد سلول زنده به شيوه مصنوعي كار آساني باشد، اما يك گروه از محققان در مدرسه پزشكي دانشگاه هاروارد موفق شده اند بر يكي از جدي ترين دشواري ها در اين زمينه غلبه كنند. جك سزوستاك و همكارانش هدف خود را توليد
شبه سلول ها (protocells) قرار داده اند و اين كار را از طريق پر كردن ظرفيت دروني كيسه هاي كوچك موسوم به vesicles (كه از اسيدهاي چرب ساخته شده) با ماده ريبوزيم انجام مي دهند كه كاركردهاي آنزيم ها و ژن ها را يك جا دارد. مشكلي كه تاكنون در اين زمينه وجود داشته آن بوده كه يون هاي فلزي كه ريبوزيم براي كاركردن به آن ها نياز دارد ،موجب ته نشين شدن و رسوب كردن اسيدهاي چرب مي شود. اين پژوهشگران موفق شده اند مخلوطي از اسيد ميرستوليك و گليسرول را براي ساخت كيسه هاي كوچك كه نقش غشاي اصلي سلول ها را بازي مي كنند، توليد كنند كه داراي خاصيتي دوگانه اند. كيسه هاي جديد نه تنها در برابر ته نشست شدن به واسطه عمل يون هاي آهن مقاوم و آسيب ناپذيرند كه در عين حال نظير غشاي سلول هاي واقعي به يون هاي منيزيم نيز اجازه مي دهند از سطح آن ها عبور كنند و وارد كيسه شوند.
|
|
فضا پيماي روسي از سفربازگشت
|
|
گروه دانش و فناوري ـ محمد تقي رسولي: به گزارش اسوشييتدپرس از قزاقستان،
فضا پيماي روسي كه حامل دو فضا نورد روسي و آمريكايي و دانشمند ميليونر آمريكايي (گريگوري اولسن) بود، سه شنبه گذشته از ايستگاه بين المللي به زمين بازگشت.
اين بازگشت ، حدود 5/3 ساعت به طول كشيده است و 250 مايل مسافت طي شده تا فضاپيما، در شمال قزاقستان فرود آيد. پايگاه بايكو نور در شمال قزاقستان، محلي است كه روسيه اكثر تجهيزات فضاپيماهاي خود را در آن نقطه نگهداري مي كند. اين سفر هفت روزه توريستي جهت آزمايش هاي يك دانشمند ميليونر آمريكايي به نام گريگوري اولسن بوده است.براي فرود آمدن و جلوگيري از مشكلات احتمالي
4 هواپيماي تجسسي و 17 هليكوپتر در حال مراقبت از منطقه فرود فضا پيما بوده اند و فضا پيما در حالت طبيعي فرود آمده است.گفته مي شود اولسن 60 ساله، 20 ميليون دلار پرداخت كرده است تا به عنوان سومين نفري باشد كه تحت عنوان توريست پا به فضا مي گذارد.اين فضا پيما كه در هنگام رفتن شامل 4 فضا نورد و اولسن بوده است، در هنگام بازگشت 2 فضا نورد و اولسن را به همراه داشته و 2 فضا نورد ديگر به مدت 6 ماه در ايستگاه بين المللي جهت انجام تحقيقات ساكن خواهند بود. دو فضا نوردي كه در فضا باقي مانده اند به نام هاي مك آرتور (آمريكايي) و پريمينوف (روس) مي باشند كه در مأموريت هاي قبلي ركورد 800 روز در فضا را دارند و قرار است در مأموريت جديد دوباره طي دو مأموريت جداگانه به راهپيمايي در فضا بروند و آزمايش هاي لازم را انجام دهند.
|