امير بهادري نژاد
شايد باور اين موضوع دشوار باشد ،اما احتمالاً در آينده اي نزديك تمام داوران رقابت هاي تنيس بجز سر داور مسابقه، حذف و بجاي آنها از تجهيزات الكترونيكي استفاده خواهد شد. سالها پيش هنگامي كه براي اولين بار از تكنولوژي مدرن در رقابت هاي تنيس استفاده شد داوران از آن استقبال كردند چون آنها بر اين باور بودند كه استفاده از تكنولوژي مدرن باعث خواهد شد تا اينكه تنيسورها ديگر با آنها درگيري لفظي پيدا نخواهند كرد. اما با گذشت زمان ،راكت هاي چوبي به راكت هايي از جنس تيتانيوم تبديل شد و آمادگي جسماني بازيكنان به ميزان قابل توجهي افزايش يافت به همين دليل در برخي از رقابت ها سرعت حركت توپ بر اثر شدت ضربات وارد شده از سوي بازيكنان به بيش از ۱۵۴ مايل در ساعت مي رسيد كه اگر يكي از داوران نگون بخت در حين برخورد توپ به زمين پلك مي زد آنگاه همه چيز را از دست مي داد و باعث ايجاد جنجال و هياهو مي شد.
اولين باري كه در رقابت هاي تنيس از تجهيزات الكترونيكي استفاده شد مربوط به سال ۱۹۸۳ مي شود كه در جريان رقابت هاي ويمبلدون اين تجهيزات، داوران تور را قادر مي ساخت تا اينكه در صورت برخورد توپ به تور در حين نواخته شدن سرويس، از آن مطلع شود. البته امروزه ديگر استفاده از داور تور در تنيس منسوخ شده است. دو سال بعد داوري كه مسئوليت نظارت بر خطاي پاي بازيكنان را بر عهده داشت به كلي حذف شد و در سال ۱۹۹۱ نيز «تفنگ ليزري» به يكي از اجزاي ضروري هر مسابقه تنيس تبديل شد. هفت سال پس از آن داوران از تجهيزات الكترونيكي براي ثبت امتيازهاي بازي استفاده كردند و ديگر مانند گذشته متكي به مداد و كاغذ نبودند. به همين دليل در حال حاضر سئوال اين است كه چه زماني در زمين تنيس تنها سر داور مسابقه باقي خواهد ماند و ساير داوران حذف خواهند شد؟
اخيراً يك نفر به نام دكتر پل هاوكينز در شركت خود نوعي تجهيزات الكترونيكي ساخته كه اين تجهيزات شامل ۵ دوربين بسيار مجهز و دقيق مي باشد. اين ۵ دوربين با در نظر گرفتن موقعيت استراتژيكي، در نقاط مختلف زمين  هاي تنيس نصب مي شود كه كانون توجه اين دوربين ها نقطه مركزي توپ هاي تنيس است و اينگونه مي توان فهميد كه آيا توپ روي خط و يا خارج از آن فرود آمده است. تاكنون نتايج آزمايش هاي صورت گرفته حاكي از آن است كه كارايي اين تجهيزات بسيار بالا مي باشد. به همين دليل برگزاركنندگان تورنمنت هاي تنيس در سراسر جهان در تكاپو هستند تا اينكه به عنوان اولين نفر از اين تجهيزات به صورت رسمي در رقابت هاي خود استفاده بكنند. قرار است اسفند ماه سال جاري يك دوره مسابقه تنيس با حضور تنيسورهاي نخبه جهان در ايندي يانا آمريكا برگزار شود كه احتمالاً براي اولين بار از اين تجهيزات به صورت رسمي در اين مسابقات استفاده خواهد شد.
البته در تابستان سال جاري مسئولان برگزار كننده رقابت هاي تنيس اوپن آمريكا قصد استفاده از اين تكنولوژي را داشتند كه اين امر به دليل مشكلات فني ميسر نشد. با اين حال دكتر هاوكينز به صورت آزمايشي و غير رسمي از اين تجهيزات در برخي از مسابقات تنيس اوپن آمريكا استفاده كرد. در يكي از اين آزمايش ها و در ساعت ۳۰/۱۹ از اين تجهيزات در يك مسابقه تنيس استفاده شد كه در ۹۰ مورد مشكوك، اين تجهيزات تنها سه بار مرتكب خطا در تشخيص صحيح شدند كه اين سه مورد خطا نيز به دليل كم بودن نور و استفاده نكردن از نورافكن بود. به هر حال پس از اين آزمايش فدراسيون جهاني تنيس اجازه استفاده از اين تجهيزات را در مسابقات رسمي البته در مواردي كه داوران در مورد آن شك دارند صادر كرد.
در جريان رقابت هاي تنيس اوپن آمريكا تصميمات داوران در مورد اصابت توپ ها روي خطوط زمين بازي به دقت مورد بررسي قرار گرفت كه در نهايت مشخص شد كه در ۶۵ درصد موارد تصميمات داوران صحيح بوده است. در اين تحقيق همچنين مشخص شد كه در مواردي كه توپ فرود  آمده كمتر از چهار سانتيمتر با خط كناري زمين فاصله داشت داوران بيشترين خطا را مرتكب شدند كه دليل اصلي اين امر بهم خوردن تمركز آنها مي باشد.
اين در حالي است كه محدوده خطاي تجهيزات الكترونيكي كه پيشتر به آن اشاره شد تنها سه ميليمتر است. به عبارتي ديگر اگر توپ تنها سه ميليمتر با خط زمين فاصله داشته باشد احتمال خطاي اين تجهيزات وجود دارد.
به اعتقاد بسياري از كارشناسان، ورزش تنيس به چند دليل به اين تجهيزات نياز دارد. نخست اينكه تماشاگران ورزشگاهي و تلويزيوني كه مسابقات تنيس را تماشا مي كنند ديگر شاهد اشتباهات داوران نخواهند بود كه در بسياري از موارد اين اشتباهات باعث حذف بازيكنان بزرگي از دور يك دوره رقابت بين المللي شده است. مزيت ديگر استفاده از اين تجهيزات اينكه كه ديگر ميان داوران و تنيسورها درگيري لفظي بوجود نخواهد آمد.
در حال حاضر هزينه استفاده از اين تجهيزات براي يك زمين تنيس در هفته در حدود ۲۵ هزار پوند است كه اين هزينه از محل درآمدهاي پخش تلويزيوني بازيها و همچنين اسپانسرها تأمين خواهد شد.
در همين حال به دكتر هاوكينز پيشنهاد شده تا از اين تجهيزات در بازي هاي فوتبال نيز استفاده بكند كه وي در پاسخ گفت: تنها يك درصد از اشتباهات داوران در زمين فوتبال مربوط به اشتباهات خطي است به همين دليل نيازي به استفاده از اين تكنولوژي در زمين فوتبال احساس نمي شود.
پنج اشتباهي كه سرنوشت پنج تورنمنت را تغيير داد
۱- ويمبلدون ۱۹۶۸:  در بازي مرحله نيمه پاياني ايوان لندان سرويس خود را به خارج از خط زمين حريف خود يعني اسلوبودان زيووينوويچ زد ،اما داور اين توپ را داخل اعلام كرد. در پي اين تصميم اشتباه داور اسلوبودان حاضر به ادامه بازي نشد، اما سرانجام پس از ۱۵ دقيقه متقاعد شد تا مسابقه را ادامه بدهد. به هر حال لندان در اين بازي پيروز شد و به بازي پاياني راه يافت.
۲- اوپن آمريكا ۲۰۰۱: در بازي مرحله يك چهارم پاياني اين رقابت ها ليتون هيوايت و اندي راديك به مصاف يكديگر رفتند كه داور مسابقه در مراحل حساس يكي از ست ها، ضربه سرويس راديك را به اشتباه خارج اعلام كرد و باعث پيروزي هيوايت و در نهايت قهرماني وي در اين تورنمنت شد.
۳- اوپن استراليا ۲۰۰۴: در بازي پاياني رقابت هاي زنان و در ست پاياني كيم كليسترز ۴ بر صفر از هنين هاردن عقب بود، اما با تلاش بسيار اختلاف را به يك گيم كاهش داد و در حالي كه در آستانه تساوي گيم ها قرار داشت داور مسابقه سرويس كليسترز را در حالي كه روي خط فرود آمده بود خارج اعلام كرد كه همين تصميم اشتباه فرصت قهرماني را از او گرفت.
۴- اوپن آمريكا ۲۰۰۴: در مرحله يك چهارم پاياني رقابت هاي زنان ضربه بك هند ويليامز چند ميليمتر داخل خط فرود آمد، اما داور خط آنرا خارج اعلام كرد و امتياز به سود كاپرياتي اعلام شد. به همين دليل ويليامز فرياد اعتراض سر داد اما اعتراض وي نتيجه اي نداد و كاپرياتي پيروز شد. البته داور خطاكار پس از اين مسابقه از قضاوت محروم شد.
۵- اوپن استراليا ۲۰۰۵: در بازي مرحله يك چهارم پاياني رقابت هاي زنان، موليك و دونپورت در ست آخر ۷ بر ۷ مساوي بودند كه توپ موليك روي خط فرود آمد و داور خط نيز آنرا صحيح اعلام كرد اما سر داور راي كمك خود را ناديده گرفت و توپ فرود آمده را خارج اعلام كرد. در پي اين اشتباه موليك شكست خورد و دونپورت صعود كرد.

آوا بهادري
با مشخص شدن تيم هاي راه يافته به جام جهاني از قاره آفريقا، نمايان شد كه ۴ قدرت درجه اول اين قاره از صعود به بزرگترين رويداد فوتبال جهان بازمانده اند. بزرگترين غايب اين بازيها تيم ملي كامرون خواهد بود كه از سال ۱۹۸۲ تا كنون تنها در يك دوره از رقابت هاي جام جهاني حضور نداشته و حتي در سال ۱۹۹۰ به مرحله يك چهارم پاياني رسيد. ديگر تيمي كه رقابت هاي جام جهاني را از خانه تماشا خواهد كرد تيم نيجريه است كه در دو جام جهاني ۱۹۹۴ و ۱۹۹۸ از گروه مقدماتي خود به عنوان تيم اول گروه صعود كرد. همچنين دو غايب ديگر قاره آفريقا، تيم هاي سنگال و آفريقاي جنوبي خواهند بود. سنگال در جام جهاني گذشته به مرحله يك چهارم پاياني رسيد و آفريقاي جنوبي نيز ميزبان اين رقابت ها در سال ۲۰۱۰ خواهد بود.
در عوض قاره آفريقا تيم تونس به همراه ۴ تيم كمتر شناخته شده ديگر به نام هاي آنگولا، توگو، ساحل عاج و غنا را به جام جهاني اعزام خواهد كرد. تونس معمولا از جمله تيم هاي هميشه حاضر در جام جهاني است با آنكه اين بار با دشواري به جام جهاني راه يافت. اما تيم ملي غنا كه به تيم «ستاره هاي سياه» در فوتبال آفريقا مشهور است خيلي دير به جام جهاني رسيد. با توجه به اينكه اين تيم ۴ بار قهرمان رقابت هاي جام ملت هاي آفريقا شده بود همگان انتظار حضور اين تيم را زودتر از اين در جام جهاني داشتند. همچنين مثلث خط مياني اين تيم با بازيكناني چون سولس مونتاري، استفن آپيا و مايكل اسي ين كلاس جهاني دارد.
اما صرفنظر از اين دو تيم، سه تيم ديگر با راهيابي به جام جهاني شگفتي ساز شدند. به همين دليل اين سئوال مطرح مي شود كه آيا راهيابي تيم هاي گمنام آفريقايي به جام جهاني نشان دهنده عمق و استعدادهاي موجود در فوتبال آفريقا است و يا تنها به دليل ضعيف ظاهر شدن غول هاي اين قاره بوده است. متاسفانه بخش دوم اين استدلال واقعيت دارد چون بسياري از بازيكنان تيم هاي راه يافته به جام جهاني از جمله آنگولا اعلام كرده اند كه تنها براي تفريح و لذت بردن به جام جهاني خواهند رفت. در صورتيكه اگر تيم هايي چون كامرون و يا نيجريه به جام جهاني راه مي يافتند هدف اين تيم ها راهيابي به مراحل بالاتر مي بود نه تفريح كردن در آلمان.
به همين دليل در حال حاضر اين نگراني در ميان طرفداران فوتبال در آفريقا وجود دارد كه فوتبال اين قاره در مجموع عملكرد مناسبي در جام جهاني نداشته باشد.
البته دو تيم تونس و غنا نشان داده اند كه در سطح بالا توان برابري با تيم هاي قدر فوتبال جهان را دارا مي باشند اما سه تيم ديگر چطور؟
بازيكنان سرشناس تيم آنگولا عبارتند از پدرو مانتوراس مهاجم تيم بنفيكا پرتغال كه از سال ۲۰۰۳ تاكنون تنها در يك بازي به عنوان بازيكن ثابت به ميدان رفته است. ديگر بازيكن نسبتاً سرشناس اين تيم فابريسيو آكوا است كه قبلا در تيم هاي رده پايين پرتغال بازي مي كرد اما هم اكنون فوتبال خود را در قطر ادامه مي دهد.
از سوي ديگر عامل اصلي صعود تيم توگو به جام جهاني آده بايور مهاجم تيم موناكو فرانسه بود كه وي بايد گروهي از بازيكنان ناشناس را در جام جهاني هدايت كند.
البته شرايط براي ساحل عاج اندكي متفاوت تر است چون اين تيم بازيكنان سرشناسي چون ديدانه از لانس، ماركو زورو از مسينا، كالو از پاري سن ژرمن و دروگبا از چلسي را در اختيار دارد. با اين حال اين تيم در مسابقات راهيابي دو بار در برابر كامرون شكست خورد و اگر كامرون متزلزل ظاهر نمي شد به طور حتم اين تيم بجاي ساحل عاج به جام جهاني راه مي يافت. كامرون در صورتيكه مي توانست در بازي پاياني خود تيم ملي مصر را شكست بدهد به جام جهاني راه مي يافت. در اين بازي تيم كامرون صاحب يك ضربه پنالتي شد كه پير وومه آنرا از دست داد. پس از اين بازي وومه مدعي شد چون هيچ يك از بازيكنان اين تيم حاضر به نواختن اين ضربه نشدند او پشت توپ ايستاد.
اما چند ساعت بعد ساموئل اتوئو بازيكن كامروني تيم بارسلونا اسپانيا اعلام كرد كه وي يكي از بازيكناني بود كه براي نواختن ضربه پنالتي اعلام آمادگي كرده بود اما وومه اين اجازه را به وي نداد.
در واقع همين اظهار نظر اتوئو باعث شد تا مردم به خانه وومه هجوم بياورند و منزلش را تخريب بكنند.
به اعتقاد بسياري از كارشناسان موفقيت هايي كه تيم هاي نيجريه و كامرون در ۲۰ سال اخير كسب كردند باعث افزايش اعتبار فوتبال آفريقا شد كه ممكن است با حضور تيم هاي نه چندان مطرح آفريقايي در جام جهاني ۲۰۰۶ اين اعتبار كسب شده از بين برود. واقعا حيف است كه آفريقا اين اعتبار بدست آمده را آسان از دست بدهد.