سه شنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۸۷۳ - Dec 13, 2005
مورچه و زنبورو كلم  ايده هايي نو براي مهندسي دارند
به طبيعت بنگر
تاكائو سوميا از دانشگاه توكيو، يك ورقه الكترونيكي حاوي ترانزيستورهاي مقاوم درون نوار پلاستيكي ساخته كه با الگوگيري از نحوه حس لامسه در انسان، مي تواند كاري كند كه روبات ها فشار و دما را حس كنند. مجله تايم اين طرح را جزو اختراعات بزرگ سال 2005 قرار داده است
مهندسي بايد از انتخاب طبيعي كمك بگيرد و راه حل هاي آزموده
طبيعت راه به كار ببرد

010008.jpg
گروه دانش و فن آوري ـ مريم جعفراقدمي: براي حل مشكلات طراحي و مهندسي، خيلي وقت ها بايد به طبيعت نگاه كنيم. براي مثال مورچه  ها مي توانند الگوهاي ترافيك را نشان مان دهند يا زنبورها در مهندسي هوافضا كمك مان كنند. حتي گياهاني مانند كلم هم راه حل هاي جديدي براي تنظيم دما دارند، البته جديد براي انسان، نه براي طبيعت. در طول ميليون ها سال تكامل، گونه هاي مختلف، راه حل هاي درخشاني براي مشكلات شان پيدا كرده اند كه مي توان در حوزه هاي مختلف مهندسي از آن ها استفاده كرد. فرانسيس راتنيك از دانشگاه شفيلد انگلستان معتقد است بايد از هوشمندي طبيعت درس بگيريم. اين زيست شناس به دنبال استراتژي هاي طبيعت در حل مشكلات است. يكي از تحقيقات او روش جالب مورچه ها در پيدا كردن غذاست. اين كه مورچه ها چگونه راه منبع غذا را پيدا مي كنند و بعد، آن راه را درست و دقيق تا لانه طي مي كنند مي تواند كاربردهاي خوبي در مهندسي داشته باشد. مثلا مي تواند به مسائلي چون جريان ترافيك، نامه  نگاري الكترونيك و انتقال الكتريسيته و ديگر مسائل مربوط به سيستم هاي شبكه كمك كند.
مسأله اين است كه مورچه ها از كجا مي فهمند كدام راه را بايد بروند. آن  ها رد يك ماده شيميايي را به صورت الگويي روي زمين درست مي كنند كه محل تقاطع اين ردها شكلي شبيه Y را درست مي  كند. قسمت پايه Y جهت لانه را نشان مي دهند. همچنين پايه دو بازوي Y را با زاويه بزرگي قطع مي كند كه از زاويه بين دو بازو بزرگ تر است. مورچه ها تـــوانـــايــي هندسي دارند كه زاويه هاي مــخــتلف را تشخيص دهند و راه درست را پيدا كنند. وقتي رد ماده شيميايي را روي زمين دنبال مي كنند و به اين دو راهي ها مي رسند، مي دانند آن راهي كه زاويه بزرگ تري با مسيرشان مي سازد، راه لانه است. حشرات احتمالا راه  هاي مختلفي براي مشكل مسيريابي دارند. راتنيك مي  گويد ما بايد آن ها را مطالعه كنيم و در حل مشكلات مهندسي به كار ببريم.
در زمينه آيروديناميك، زنبورهاي عسل روش  جالبي براي پرواز دارند. بر مبناي تحقيقاتي كه مايكل ديكينسون و همكارانش در دانشگاه كلتك انجام داده اند، زنبورها به گونه اي پرواز مي كنند كه قبلا ناشناخته بوده است. روشي كه با پرواز ديگر حشرات پرنده بسيار متفاوت است. حشرات پرنده ديگر هنگام پرواز زاويه بال هايشان بسيار بزرگ  است، يعني با ل ها را خيلي از هم دور مي كنند. اما زنبورعسل هنگام پرواز زاويه بال هايش خيلي كم است اما فركانس بال زدنش بسيار بالاست. ضمن اين كه خود بال ها به چپ و راست حركت مي كنند. اين نحوه بال زدن، نيروي بسيار زيادي براي پرواز زنبور به وجود مي آورد كه نسبت به ديگر حشرات خيلي بيشتر است. زنبور اين راه حل را براي اين به كار مي برد كه وزنش نسبت به ساير حشرات پرنده خيلي بيشتر است. روش پرواز زنبور يكي از ايده هايي است كه طبيعت براي ساخت ملخ هواپيما به مهندسي جديد مي  دهد.
راتنيك مثال هاي ديگري هم مي آورد. مثلا كلم ها توانايي كنترل دما را دارند. دماي داخلي اين گياه هميشه حدود 20 درجه سانتي گراد باقي مي ماند. حتي وقتي دماي بيرون به صفر يا زير صفر برسد. اين كه اين گياه چطور چنين كاري انجام مي  دهد هنوز معلوم نيست. اما تحقيقات مي گويند كه اين تنظيم دما ساز و كاري مبتني بر نظريه آشوب رياضي دارد. دو محقق ژاپني با كشف اين موضوع، دستگاهي را براي تنظيم و كنترل دما بر مبناي الگوريتم آشوب رياضي ساخته اند.
راتنيك مي گويد يكي از مهم ترين درس هايي كه مي شود از يك سيستم بيولوژيك گرفت، اين است كه چطور سيستم هاي مهندسي خود را قوي تر و محكم تر كنيم. اگر چيزي باشد كه انتخاب طبيعي در آن خوب عمل كند، آن حذف راه حل هايي است كه پايدار و قابل اعتماد نيستند.
منبع:ChristianScience Monitor
۸,۸Dec,8, 2005

تكنولوژي جديد در گوشي هاي موبايل
گروه دانش و فن آوري ـ عليرضا سزاوار: شركت آمريكايي Texas.ins اعلام كرد بسياري از بخش هاي مهم گوشي موبايل را در يك ميكروچيپ قرار داده است. اين در حالي است كه تلفن هاي همراه كنوني براي هر يك از بخش هاي فرستنده و دريافت كننده، بخش كنترل كننده، بخش مديريت مصرف انرژي، بخش محاسباتي و عملياتي و بخش ذخيره كننده برنامه ها و... از يك تراشه مخصوص استفاده مي كنند. و اكنون اين شركت تمامي اين بخش ها به جز قسمت مديريت مصرف انرژي را در يك ميكروچيپ ارائه نموده و شركت هاي نوكيا و موتورولا جزو اولين كمپاني هايي هستند كه از اين تكنولوژي پيشرفته بهره مي برند. با اين تكنولوژي مي  توان گوشي هاي پيشرفته تر با هزينه بسيار كمتر توليد كرد.
منبع: CNN.com

مركز ملي تحقيقات علوم پزشكي تعطيل شد
ايسنا: معاون تحقيقات و فن آوري وزير بهداشت، علت تعطيلي مركز ملي تحقيقات علوم پزشكي كشور را اختصاص نيافتن بودجه از سوي سازمان مديريت و برنامه ريزي به اين مركز عنوان كرد. حدود هفت سال پيش شوراي گسترش وزارت بهداشت، تشكيل مركز ملي تحقيقات علوم پزشكي كشور را تصويب كرد كه زير نظر معاونت تحقيقات و فن آوري انجام وظيفه  كند. بر اساس همين مصوبه مركز ملي تحقيقات علوم پزشكي تشكيل شد و حتي سازمان مديريت بودجه و برنامه ريزي رديف بودجه اي را براي اين مركز تعيين و مسؤولان آن نيز مشخص شد.
دكتر ملك افضلي، معاون تحقيقات و فن آوري وزير بهداشت گفت:  ما به دنبال تشكيلات اين مركز بوديم كه متأسفانه سازمان مديريت در مقابل آن مقاومت كرد. استدلال سازمان اين بود كه وظايف اين مركز با وظايف معاونت تحقيقات و فن آوري همپوشاني دارد. در اين راستا جلسات زيادي برگزار شد و وزارتخانه تلاش مي كرد كه نشان دهد معاونت، جايگاهي است كه كار سياستگذاري،  هماهنگي، نظارت، ارزشيابي و حمايت از تحقيقات را بر عهده دارد. در حالي كه مركز ملي جايي است كه طرح هاي ملي را در اجرا هماهنگ كرده و به اولويت هاي تحقيقاتي كشور در سطح كلان توجه دارد. طي اين سال ها مكاتبات متعدد فراواني با سازمان مديريت و برنامه ريزي انجام شد كه در نهايت، سازمان مجاب نشد. علي رغم اين كه هر سال هم بودجه از سوي مجلس به مركز اختصاص مي يافت، اما سرانجام در شوراي اداري بنا به توصيه سازمان مديريت و برنامه ريزي تصويب شد كه مركز ملي تحقيقات علوم پزشكي كشور در معاونت تحقيقات و فن آوري وزارت بهداشت ادغام شود. با اين وجود در زمان دولت قبلي مكاتبات فراواني براي اجرا نشدن آن انجام شد، اما متأسفانه طي يكي دو ماه اخير از سوي رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي مقرر شد كه بودجه اين مركز در بودجه معاونت تحقيقات و فن آوري ادغام شود. طبيعي است وقتي مركز بودجه اي نداشته باشد ما نيز نمي توانيم كاري انجام دهيم. بنابراين ناچار به اجراي آن شديم.
معاون تحقيقات و فن آوري وزير بهداشت در خصوص وضعيت پژوهشگران فعال در اين مركز نيز گفت: از آن جايي كه سازمان برنامه اين مركز را تصويب نكرده بود، بنابراين اين مركز داراي تشكيلات نبوده و عضو ثابتي نيز نداشت و افراد شاغل در آن جا از جاهاي مختلف به صورت خريد خدمت فعاليت مي كردند. ما به تمام قراردادها احترام گذاشتيم و تا پايان قراردادشان با آن ها تسويه حساب كرديم.

كاوشگر اروپايي مريخ
010014.jpg
بي بي سي ـ هلن بريگز: كشورهاي عضو آژانس فضايي اروپا (اسا) در جلـــسه اخــير ايـــن آژانـــــس در برلين در مورد بودجه مأموريت فضايي اگزومارس به توافق دست يافته اند. اگزومارس (ExoMars) براي يافتن نشانه ها و آثار حيات در گذشته و امروز سياره سرخ، به كاوش در سطح و حتي حفر آن خواهد پرداخت. اين مأموريت گامي كليدي در برنامه آرورا (Aurora) است كه شامل اعزام فضاپيما و در نهايت فضانوردان به ماه و مريخ خواهد بود. دولت بريتانيا قرار است 108ميليون يورو در اين طرح سرمايه گذاري كند و سهمي عمده در ساخت اين كاوشگر روبوتيك به اين كشور واگذار خواهد شد. برنامه آرورا در كوتاه مدت بر مأموريت هاي روبوتيك به مريخ تمركز مي كند: اگزومارس براي سال 2011 و در پي آن يك مأموريت بين المللي براي نمونه برداري از مريخ و بازگرداندن آن به زمين. توانايي حفر زمين براي اين مريخ نورد در اولويت خواهد بود.وزراي علوم كشورهاي عضو آژانس اتمي اروپا در نشست اين هفته خود بودجه۷۵۰ ميليون يورويي برنامه آرورا از سال 2006 تا 2011را تصويب كردند. بخش اعظم بودجه، صرف توسعه اگزومارس خواهد شد و باقي آن به تحقيقات مقدماتي در زمينه مأموريت هاي آينده مريخ و ساير كرات منظومه شمسي اختصاص مي يابد. اروپا قبلا فضاپيماي بيگل را با هدف جست وجو براي يافتن آثار حيات در سياره سرخ طراحي كرده بود، اما اين فضاپيما در روز كريسمس 2003 پس از ورود به جو مريخ ناپديد شد. ديويد پاركر، مدير برنامه علوم فضايي در مركز فضايي ملي بريتانيا گفت اگزومارس بر ميراث بيگل 2 بنا خواهد شد. وي گفت: اما اگزومارس تنها به كاوش در سطح اكتفا نخواهد كرد، زيرا مجهز به يك مته حفاري و ساير تجهيزات است كه براي نخستين بار مي تواند زير سطح را معاينه كند و همين توانايي است كه اين مأموريت را از سايرين منفك مي كند.

افزايش آمار ايدز در چين
010011.jpg
گروه دانش و فن آوري ـ محمدتقي رسولي: رئيس اداره بهداشت چين هفته گذشته اعلام كرد كه دولت چين مي بايست تعداد افراد مبتلا به ايدز در اين كشور را تا 5 سال آيند 5/1 ميليون نگه دارد. در غير اين صورت اين احتمال مي رود كه اين كشور دچار يك ركود اقتصادي شديد شود. ژائو جيانگ كه در همايش روز جهاني ايدز سخنراني كرد، جلوگيري و كنترل ايدز را كليدهاي توسعه اقتصادي كشور اعلام نمود و از دولت خواست همواره و مداوم اين كار را انجام دهد تا اين بيماري باعث فراري دادن توريست ها و بازرگانان نشود.
دولت چين در سال جديد، 100 ميليون دلار را به جلوگيري و كنترل ايدز اختصاص داد. اين رقم 8 برابر بودجه اختصاص داده شده به اين امر در سال 2002 است. اين بودجه صرف آموزش، نحوه برخورد و جلوگيري از انتقال و آزمايشات اين مريضي مي گردد. دولت چين قصد دارد با اين سرمايه گذاري ها، حركت رو به رشد تعداد ايدزي ها را متوقف نمايد و به نظر، بهترين روش براي آن ها افزايش سرمايه گذاري، مراقبت هاي پيشرفته و افزايش دانش و اطلاعات مردم چين در مورد امراض شبيه به ايدز است كه آخرين مورد مي بايست بسيار سريع و به صورت همگاني صورت گيرد. دولت چين تعداد ايدزي ها در اين كشور را 840 هزار نفر اعلام نموده است. در حالي كه سازمان ملل تعداد آن ها را بسيار بيشتر تخمين مي زند و اعلام كرده در صورتي كه دولت چين با اين موضوع بسيار سريع و قاطع برخورد نكند تعداد آن ها تا سال 2010 به 10ميليون نفر خواهد رسيد. از مهم ترين عوامل پخش و اشاعه بي رويه اين ويروس در چين استفاده از سرنگ هاي دست دوم و روابط جنسي است كه در سال هاي اخير تعداد بسياري را به اين ويروس مبتلا نموده است. اين در حالي است كه تعداد كساني كه از طريق انتقال خون مبتلا شده اند بسيار كم شده كه اين به دليل سيستم متمركز و قوي اعمال شده توسط دولت بوده است. اين بيماري در حدود سال 1990 و از طريق انتقال خون در بيمارستان هاي چين جاي پاي خود را در اين كشور محكم نمود. طي سال هاي اخير انجمن حمايت از ايدزي ها، دولت چين را بارها محكوم به كندي در جلوگيري از اشاعه ويروس نموده اند.تا اين كه در اوايل سال جاري دولت چين، پروژه اي را به منظور جلوگيري و اشاعه اين ويروس تعريف نمود و فعاليت هاي خوبي را در اين زمينه آغاز نموده است. در بسياري از شهرهاي بزرگ چين از جمله پكن و شانگهاي مراكزي جهت تست رايگان افراد تعبيه گرديد. بسياري از افراد مبتلا نيز تحت آموزش قرار گرفته اند تا بيماري خود را به ديگران انتقال ندهند و افرادي كه سرپيچي نمايند بلافاصله دستگير خواهند شد.
منبع: Xinhua.org

چين:پنجمين موردآنفلوانزاي پرندگان
ايرنا: وزارت بهداشت چين، از شناسايي پنجمين موردابتلاي انسان به آنفلوانزاي پرندگان طي  دو ماه گذشته در اين كشور خبر داد. فرد مبتلا شده به آنفلوانزاي پرندگان در چين يك زن ??ساله به نام ليو از اهالي بخش خي شان از استان ليائو نينگ در شمال شرقي چين است. اين زن در ?? اكتبر (هشتم آبان) دچار تب و مشكل تنفسي شده بود، اما پس از درمان از بيمارستان مرخص شد. اين بيمار، پنجم دسامبر(??آذر) بار ديگردچار تب و مشكل تنفسي شد و آزمايش هاي اوليه نيز ابتلاي وي به آنفلوانزاي پرندگان را نشان نداد، اما آزمايش مجدد روي نمونه هاي خوني وي، ابتلاي ليو را به اين بيماري اثبات كرد. يك دختر??ساله چيني نيز هفته جاري به آنفلوانزاي پرندگان مبتلا شد كه  به تأييد وزارت بهداشت اين كشور رسيد. تاكنون دو چيني مبتلا به اين بيماري درگذشته اند و تنها يك پسر بچه بهبود يافت و از بيمارستان مرخص شده است. براساس آخرين  آمار سازمان بهداشت جهاني ??نفر درچين به بيماري آنفلوانزاي پرندگان مبتلا شده اند و از سال ????ميلادي تاكنون ?? نفر در آسيا قرباني اين بيماري شده اند.

دانش فناوري
اجتماعي
اقتصادي
بـورس
حوادث
خارجي
سياسي
داخلي
شهري
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   حوادث   |   خارجي   |   سياسي   |   داخلي   |  
|  شهري   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |