Hamshahri Newspaper

بله، شما مي توانيد كودكتان را، حتي زماني كه به حرفتان گوش نمي دهد، تربيت كنيد. با اجراي اين كارها به راحتي مي توانيد جلوي عصبانيت، جيغ كشيدن و گريه آنها را بگيريد.
«كوبي» پسر ۱۸ ماهه ام، زغال اخته را از روي صندلي اش به زمين پرتاب مي كند، دم سگمان را مي كشد و زماني كه او عمداً مداد شمعي را در دهانش مي كند به طور موذيانه اي به چشمان من زل مي زند. او اين قبيل كارها را هر روز انجام مي دهد، اگر چه ما بارها و بارها به او مي گفتيم: «غذا را پرت نكن!؛ مؤدب باش! و چيزي در دهانت نگذار!» ولي آيا گوش او بدهكار بود؟
به گفته يكي از متخصصين: «رفتار كودكانه دليل بر بي ادبي نيست. اعمال منفي كودك يك ساله نشان دهنده عدم صلاحيت شما نيست بلكه فقط تأثيرات كاوشگرانه اي از كارهايي است كه در اطراف او انجام مي شود.» رفتار او معمولاً واكنش هايي در مورد محدوديت مهارتهايش است. بچه شيطان و موذي، كودكي است كه به دليل اين كه به راحتي نمي تواند بگويد: «من با آن عروسك مي خواهم بازي كنم.» به اسباب بازي ديگران چنگ مي زند. به علاوه، كودكان زير ۲ سال نمي توانند عواقب كارهايشان را پيش بيني كنند. يكي از كارشناسان مي گويد: «كودكان نوپا، خواسته هاي خيلي كوچكي دارند.» «اگر آنها از چيزي خوششان بيايد، به دنبالش مي روند.»
ولي با اين وجود، متوجه مي شويد كه رفتار كودكتان را نبايد ناديده بگيريد. به عقيده يكي از كارشناسان «فكر كردن و يافتن راهكاري براي ياد دادن، خيلي بهتر از تنبيه كردن است.» «هدف شما اين است كه به فرزندتان در درك محدوديت ها بدون ناديده گرفتن خواسته هايش در يادگيري و كنجكاوي كمك كنيد.»
دفاع در حالت عصبانيت
براي بازي كردن فرزندتان محيطي كاملاً امن و آرام را آماده سازيد. اگر وسايل شكستني را از دسترس بچه ها دور كنيد، راههاي خروج به حياط را ببنديد و خانه را پر از اسباب بازي و كتابهاي مورد علاقه شان كنيد، مطمئناً متوجه خواهيد شد كه از كلمه «نه» كمتر استفاده مي كنيد. سپس محدوده چيزهايي كه برايتان از اهميت خاصي برخوردار است را مشخص كنيد. بعضي از قوانين نيز كاملاً واضح و روشن است، مانند اين كه به هيچ عنوان به اجاق گاز و بخاري دست نزنيد. ولي در مورد شلپ شلپ كردن در حمام چه؟ اگر به پر كردن وان حمام اهميت نمي دهيد و به كودكتان اجازه آب بازي نمي دهيد، اين قانون را به مدت طولاني ادامه ندهيد.
سپس، خود را بيشتر از پيش آماده كنيد. چون فرزندتان ممكن است با گفتن كلمه ساده «نه» منظور شما را متوجه نشود. از جملاتي با معناي مثبت استفاده كنيد مانند «مامان را گاز نگير» يا «دست نزن چون اين فنجان داغ است.» گاهي اوقات، ممكن است براي رسيدن به اين هدف زمان زيادي وقت لازم باشد.
همچنين، به كودك نوپاي خود بگوييد كه چه كاري مي تواند انجام دهد. اگر او روي كاناپه مي پرد، بگوييد: «مبل جاي پريدن نيست، لطفاً براي پريدن بيرون برو.» در حقيقت، سرگرمي و جهت دادن مجدد، قوي ترين ابزار راهكاري براي شما مي باشد. به عقيده يكي از كارشناسان «زيبايي و جذابيت كودكان در اين سن اين است كه به راحتي تغيير مسير مي دهند.» «حافظه آنها بسيار كوچك است، وقتي شما آنها را به فعاليت ديگري مشغول مي كنيد، ديگر آنها به گذشته نگاه نمي كنند.»
براي اكثر كودكان، اعمال و رفتار قابل درك تر از كلمات است. فرزندتان را از بلندي پايين آوريد سپس او منظور شما را از روي چهره تان مي خواند. آنطور كه انتظار مي رود، كودكان كوچكتر از ۱۸ ماه نمي توانند معناي كلام شما را بفهمند، بنابراين به كودك نشان دهيد كه منظورتان چيست. به او بگوييد: «مداد شمعي را نخور» اين كار زماني به نتيجه مي رسد كه شما نيز دست او را همراه با مداد شمعي از دهانش بيرون آوريد.
حركات و رفتار شما، وفاداري به قوانين را تقويت مي كند. به عنوان نمونه، اگر فرزندتان در هنگام بازي كودكي را زد، شما مي توانيد با استفاده از ۳ روش او را متوجه كار زشتش كنيد: اول اين كه، به او اخطار دهيد: «نه، تو نبايد كسي را بزني. زدن كار بسيار بدي است.» در مرحله دوم، اگر دوباره اين كار را تكرار كرد فرزندتان را به طرف ديگري از اتاق ببريد. سوم اين كه، به او در مورد اين كار تذكر داده و او را به آرامي به خانه تان ببريد.
تنبيه بدني، فقط به كودك مي آموزد كه زدن كار مجاز و موجهي است و حتي گاهي اوقات در اين سن بسيار نامناسب است. به عقيده يكي از كارشناسان «كودكان دو سال و نيمه تا سه سال قدرت حافظه خوبي ندارند و يا رابطه علت و معلولي كه باعث بعضي از مفاهيم در اين فاصله مي شوند را نمي فهمند.»
نااميدي هاي جزيي و كوچك
اگر، زماني كه به فرزندتان «نه» مي گوييد، احساس گناه مي كنيد، به خاطر بسپاريد كه اين كار در دوره طولاني باعث بدتر شدن وضع موجود مي شود. وقتي او جيغ مي زند يا از روي خشم چيزي را پرتاب مي كند، اگر در عوض، احساساتش را درك كنيد او كم كم آرام خواهد شد. بگوييد: «مي دانم كه ناراحتي تو به خاطر نداشتن بستني است.» حتي اگر فرزندتان منظور شما را درك نمي كند، بالاخره مي فهمد كه داشتن واكنش هاي احساسي و عاطفي يك امري عادي است- حتي اگر خوشحال نباشد- اما كم كم مي داند كه هر چيزي و هر كاري قوانين خاص خود را دارد.
تشويق كردن كودك در تقويت گفتار يكي ديگر از راهكارهاي قوي محسوب مي شود. يكي از كارشناسان مي گويد: «وقتي فرزندتان ناله مي كند و جيغ مي كشد، خيلي راحت است كه آن چه را كه فكر مي كند مي خواهد را به او بدهيد.» «اما اگر به او ياد دهيد كه بگويد» شير بيشتر «بالاخره كودكتان ياد مي گيرد كه براي برآورده شدن نيازهايش از كلمات استفاده كند.» جايزه به خاطر كلماتش و درك جديد از خودكنترلي با توجه فراوان شما- مانند رضايت با تكان سر، در آغوش گرفتن يا تشويق كردن در بكارگيري كلمات- در نهايت باعث مي شود او بداند كاري را كه انجام مي دهد درست است.
روش صحيح عكس العمل نشان دادن
هميشه، اولين واكنش شما ممكن است بهترين نباشد. اين جدول روش مناسب در مقابل كارهاي ناجور و مشترك كودك را نشان مي دهد.
اگر فرزندتان...
سيم برق را از پريز بيرون مي كشد
وقتي او را با خود مي بريد شما را مي زند
وسط خيابان مي پرد
هنگام توپ بازي جيغ مي كشد
شما انجام مي دهيد...
از آن طرف اتاق فرياد مي كشيد «سيم برق را از پريز در نياور.»
به پشت او مي زنيد.
فرياد مي كشيد «نه» و او را از پشت به طرف خودتان مي كشيد.
وقتي كه او جيغ مي كشد غيرقابل تحمل شده و شما تسليم مي شويد.
به جاي اين كه...
بگوييد: «به سيم دست نزن» آن را از دستش بگيريد و در عوض يك كاميون و يا يك توپ به او بدهيد.
بگوييد: «مي دانم كه چرا ناراحتي، اما زدن كار خوبي نيست.» اگر باز در انجام اين كار مصر بود، او را از خود دور كنيد.
او را تا نزديك خيابان كنترل كرده و دست او را بگيريد. بگوييد. «هميشه براي عبور كردن از خيابان دستت را به من بده.»
كار او را ناديده گرفته و بگوييد: «از صداي زيبايت استفاده كن، يعني چيزهايي مثل اين: بگو لطفا بالا»
ترجمه: رزيتا شاهرخ
منبع: parents