دكتر عدنان درخشان
دوشنبه هجدهم ذي الحجه سال 10 هجري قمري، اول فروردين سال 11 هجري شمسي(1)، 18 مارس سال 632 ميلادي
در اولين روز بهار و نزديك ظهر روز دوشنبه، به مجرد ورود كاروان بزرگ پيامبرخدا(ص) به منطقه غديرخم ، آن حضرت مسير حركت خود را به طرف راست جاده و به سمت غدير تغيير مي دهند و مي فرمايند: هان اي مردم! دعوت خدا را اجابت كنيد. من پيام آور خدايم .
اين يعني هنگام ابلاغ پيام مهمي فرا رسيده است؛ لذا فرمان مي رسد تا منادي ندا كند: همه بايستند! آنها كه پيش رفته اند بازگردند و آنان كه پشت سرند، خود را سريع تر برسانند... آهسته آهسته همه جمعيت در محل از پيش تعيين شده جمع مي گردند. همچنين از حاضران خواسته مي شود تا كسي زير درختان كهنسالي كه در آنجا هست نرود و آن مكان براي برپايي جايگاه سخنراني خالي بماند.پس از اين دستور، همه مركب ها متوقف و مردمان پياده مي شوند. آن گاه براي توقف سه روزه خيمه مي زنند. شدت گرما در اثر حرارت آفتاب و داغي زمين به حدي است كه مردم و حتي خود آن حضرت گوشه اي از لباس خود را بر سر انداخته و گوشه اي از آن را زيرپاي خود قرار داده اند.از طرف ديگر، پيامبر(ص) چهار نفر از اصحاب خاص خود، يعني مقداد، سلمان، ابوذر و عمار را فراخوانده و به آنان دستور داده اند تا جايگاه سخنراني را در كنار درختان بلند آماده كنند. آنان خارهاي زير درختان را مي كنند و سنگ هاي ناهموار را جمع مي كنند. آنجا را جارو مي زنند و آب مي پاشند. بعد از آن در فاصله بين دو درخت، روي شاخه ها پارچه اي مي افكنند تا سايباني از آفتاب باشد. سپس در زير سايبان، سنگ ها را روي هم مي چينند و از رواندازهاي شتران و ساير مركب ها كمك مي گيرند و منبري به بلندي قامت آن حضرت ساخته مي شود و روي آن را با پارچه اي مي پوشانند. منبر را طوري برپا كرده اند كه نسبت به جمعيت در وسط قرار بگيرد و پيامبر(ص) هنگام سخنراني بر مردم مشرف باشند تا صداي حضرتش به همه برسد و همه ايشان را ببينند.
با توجه به كثرت جمعيت، ربيعه را كه صداي بلندي دارد، انتخاب كرده اند تا كلام آن حضرت براي افرادي كه دورتر قرار دارند، تكرار شود. مقارن ظهر، منادي رسول الله(ص) نداي نماز جماعت مي دهد، مردم مقابل منبر جمع مي شوند و با پيامبرخدا(ص) نماز جماعت مي گزارند.پس از نماز، پيامبر(ص) از منبر غدير بالا مي روند، سپس علي(ع) را فرا مي خوانند تا در سمت راستشان بر فراز منبر بايستند. آنگاه در حالي كه دست راستشان بر شانه اميرمومنان(ع) قرار دارد، سخنراني تاريخي خود را آغاز مي كنند. اين خطابه بيش از يك ساعت به طول مي انجامد.
پيشواي مهربان در ابتدا به حمد و ثناي الهي مي پردازند و سپس مي افزايند كه: بايد فرمان مهمي درباره علي بن ابي طالب ابلاغ كنم كه اگر اين پيام را نرسانم، رسالت الهي را نرسانده ام:
يا ايها الرسول! بلغ ما أنزل اليك من ربك و ان لم تفعل، فما بلغت رسالته...
(مائده‎/ 67)
پس از آن، امر موكد پروردگار را درباره اعلام ولايت به صراحت مطرح مي دارند: جبرئيل سه بار بر من نازل شده و از طرف خداوند مرا مامور كرده است كه در اين جايگاه به پاخيزم و بر هر سپيد و سياهي اعلام كنم كه: علي بن ابي طالب برادر من و وصي من و جانشين من بر امتم و امام بعد از من است. نسبت او به من همانند هارون است به موسي؛ جز اينكه پيامبري بعد از من نيست و او صاحب اختيار شما بعد از خدا و رسولش است. خداوند در اين مورد آيه اي از كتابش بر من نازل كرده است:
انما وليكم الله و رسوله والذين آمنوا الذين يقيمون الصلاه و يوتون الزكاه و هم راكعون (مائده‎/ 55)
صاحب اختيار شما، خدا و رسول اويند و كساني كه ايمان آورده اند و نماز برپا مي دارند و درحال ركوع زكات مي پردازند.
پسر عمم- فرزند ابوطالب(ع)- است كه نماز را برپا داشته و در حال ركوع، زكات داده است و در هر حال خداوند عز و جل- را قصد مي كند. خداوند از من راضي نمي شود، مگر آنچه را در حق علي بر من نازل شده است ابلاغ كنم .
سپس امامت دوازده امام بعد از خود را تا آخرين روز دنيا اعلام مي كنند تا همه طمع ها يك باره قطع شود:
 حلالي نيست مگر آنچه خدا و رسولش و آنان (امامان) حلال كرده باشند و حرامي نيست مگر آنچه خدا و رسولش و آنان ( امامان) بر شما حرام كرده باشند. خداوند عز و جل حلال و حرام را به من شناسانده است و آنچه را پروردگارم از كتابش و حلال و حرامش به من آموخته به علي سپرده ام. اي مردم! او از طرف خداوند امام است. هر كس ولايت او را انكار كند، خداوند هرگز توبه اش را نمي پذيرد و او را نمي بخشايد. بدانيد كه جبرئيل از جانب خداوند اين خبر را براي من آورده است كه :   هر كه با علي دشمني كند و ولايت او را نپذيرد، به لعنت و خشم خداوندي گرفتار مي گردد.
اي مردم! علي و پاكان از فرزندانم از نسل او ثقل اصغر اند و قرآن  ثقل اكبر است. هر يك از اين دو از ديگري گزارش مي دهد و با آن موافق است. آنها از يكديگر جدا نمي شوند تا بر سر حوض كوثر بر من وارد شوند. بدانيد كه امير مومنان بودن، براي احدي جز او روا نيست.سپس پيامبر (ع)، اميرمومنان (ع) را به نزديك خود فراخوانده، بازوان آن حضرت را مي گيرند و بلند مي كنند تا همگان ايشان را به چشم خويش ببينند و راه هر گونه شك و شبهه اي تا آخر روزگار بسته باشد. آنگاه بانگ برمي دارد:
من كنت مولاه فهذا علي مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه
هر كه من صاحب اختيار اويم، اين علي صاحب اختيار اوست. خداوندا! دوست بدار هر كس علي را دوست بدارد و دشمن بدار هر كس علي را دشمن بدارد. در پس اين ندا، پيامبر خدا (ع) رو به آسمان سخن مي گويند: پروردگارا! تو هنگام روشن شدن اين مطلب و منصوب داشتن علي در اين روز اين آيه را درباره او نازل كردي:
...اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الاسلام دينا... (مائده‎/۳)
و من يبتغ غيرالاسلام دينا فلن يقبل منه و هو في الاخره من الخاسرين .(آل عمران‎/۸۵)
... امروز دينتان را كامل كردم و نعمت خود را برشما تمام داشتم و از اسلام به عنوان دين شما راضي شدم...
هركه آييني جز اسلام برگزيند، هرگز از او قبول نمي شود و در آخرت از زيانكاران خواهد بود .
گويي پيشواي دل آگاه و آينده نگر مي داند منافقان و شياطين برسر راه هدايت خواهند نشست و امامان????? هدي(ع) را در راه مطامع خويش شهيد خواهند كرد. اين است كه در بخش ديگري از خطبه، در وصف آخرين حجت الهي چنين فرموده اند:
بدانيد كه آخرين امامان، مهدي قيام كننده از ماست. اوست پيروزمند بر اديان. اوست انتقام گيرنده از ظالمان. اوست چيره بر هر قبيله اي از اهل شرك و هدايت كننده آنان. اوست كه هر صاحب فضيلتي را بر پايه فضلش و هر صاحب جهالتي را به قدر جهلش منزلت و جايگاه مي دهد. اوست انتخاب شده الهي. اوست وارث هر علم و محيط بر هر فهم. اوست خبر دهنده از پروردگارش و بالابرنده آيات حق. اوست كه پيشينيان به او بشارت داده اند. بدانيد او ولي خدا در زمين است و حكم كننده الهي در ميان بندگان و امين او در آشكار و نهان .
پروردگارا! تو شاهد باش كه من ابلاغ كردم (2)
سپس به فرمان پيامبر(ص) حاضران به بيعت با اميرمومنان (ع) فراخوانده شدند. از جمله اولين كساني كه در غدير براي بيعت پيش حضرت آمدند. ابوبكر و عمر بودند كه هنگام بيعت، به اميرمومنان (ع) چنين گفتند: بخ بخ لك يابن ابي طالب اصبحت مولاي و مولي كل مسلم (3)
گوارايت باد اي فرزند ابوطالب، اكنون مولاي من و مولاي هر مسلمان شده اي .
... سرانجام، مراسم غدير در چهارشنبه، بيستم ذي الحجه سال دهم هجري قمري و سوم فروردين ماه سال يازدهم هجري شمسي، پس از سه روز بيعت و تبريك، پايان پذيرفت. بدين سان، راه غدير تا به قيامت روشن شد و چراغ هاي هدايت و كشتي هاي نجات يك به يك معرفي شدند تا حجت كامل شود و كسي را تخلف از آن جايز نباشد.اينك، ما نيز به انتظاريم كه ظهور آخرين موعود غدير و خاتم اوصياء پيامبر(ص) تحقق يافته و امام عدالت  گستر بيايد و زمين پر فساد را آسماني كند و انسان در بند خاك را به افلاك برد. اي دوست غديري! برماست كه پيام غدير را برسانيم، چرا كه اين وظيفه را پيامبر رحمتمان برما بايسته ساخت:
فليبلغ الحاضر الغايب و الوالد الولد الي يوم القيامه
پس حاضران به غايبان و پدران به فرزندان برسانند... تا روز رستاخيز .

۱ - امام صادق(ع) از همزماني عيد غديرخم با نوروز و بهار طبيعت خبر مي دهند: ر.ك بحارالانوار‎/ ج۳۷‎/ ص 108 و ج 59/ ص 92
۲ - مدرك خطبه غدير: روضه الواعظين ابن فتال نيشابوري/ج۱‎/ ص۸۹؛ احتجاج شيخ طبرسي/ج۱‎/ ص،۶۶ اليقين سيدبن طاووس/ص۳۴۶ و بحارالانوار /ج۳۷‎/ باب 52
۳ - بيش از 60 عالم سني ماجرا و عبارت تبريك دو خليفه را آورده اند از جمله:احمد حنبل پيشواي حنبليان در مسند/ج۴/ص۲۸۱؛تفسير طبري/ج۳/ص۴۲۸؛البدايه و النهايه ابن كثير/ج۵‎/ صص۲۰۹ و 210؛ سرالعالمين غزالي / ص 9؛ النهايه ابن اثير/ج۴‎/ ص۲۴۶:ر.ك.الغدير/ج۱‎/ صص۲۷۲-283

حميد رضا پور نصيري
امشب مي توانيد در حوالي ساعت 22 فيلم سينمايي گروگان يا همان Hostage را از شبكه تهران تماشا كنيد. فيلم محصول سال 2005 سينماي آمريكاست و نقش اصلي اش را هم بروس ويليس برعهده دارد. داستان فيلم درباره پليسي  است كه تخصص اش گفت وگو با گروگان گيران است و راضي كردن آنها به تسليم شدن و رها كردن گروگان ها. اما يك روز از بد حادثه اين آقاي پليس در كارش شكست مي خورد. او كه حالا وضعيت روحي نامناسبي دارد با يك قاتل حرفه اي روبه رو مي شود كه خانواده او را به گروگان گرفته و از او مي خواهد كه براي نجات جان آنها دست به يك سرقت بزند. فيلم را فلورنت اميليوسيري كارگرداني كرده و علاوه بر ويليس، كوين پولاك، جيمي بنت و بن فاستر نيز در آن حضور دارند. فيلم با توجه به گونه سينمايي كه به آن تعلق دارد ـ تريلر ـ مناسب حال تماشاگران عام است و بدون شك تماشايش دو ساعتي سرگرمتان مي كند. فردا هم علاوه بر فيلم هايي كه از ديگر شبكه ها پخش خواهد شد، شبكه تهران يك فيلم بي نظير برايتان انتخاب كرده با عنوان سه نخاله كه اثري كمدي از سينماي هند است. اين فيلم را كه محصول سال 2000 باليوود است مي توانيد ساعت 13 فردا از شبكه تهران تماشا كنيد، هرچند كه مي دانم چنين اشتباهي را مرتكب نخواهيد شد. البته اگر راستش را بخواهيد فكر مي كنم ديدن اين فيلم بهتر از تماشاي شبكه سه و نيم باشد كه احتمالا در اين دو، سه روز از سر و كول شبكه۳ بالا خواهد رفت. به هر حال انتخاب با خودتان است.
اما در ميان مجموعه هاي تلويزيوني اين چند روز هم مي توانيد امشب در ساعت 20:45 قسمت ديگري از شبي از شب ها را از شبكه۳ ببينيد يا اينكه در ساعت 22:10 به تماشاي روح مهربان بنشينيد كه از شبكه اول پخش مي شود. لبه تاريكي هم مانند هفته هاي گذشته در ساعت 21:30 از شبكه دوم پخش خواهد شد. فرداشب هم در ساعت 23 قسمت ديگري از سري سوم مجموعه ايتاليايي مظنونين از شبكه تهران پخش خواهد شد. جمعه عصر هم نوبت به پاي پياده مي رسد كه از همين شبكه تهران به نمايش درمي آيد. جمعه شب هم در حوالي ساعت 20 قسمت ديگري از كميسر شهر از شبكه 2 پخش مي شود و شبكه سه اي ها مجموعه گنجينه معبد را در ساعت 20:45 نمايش مي دهند. افسانه عقاب هاي مبارز هم ساعت 10:10 شب از شبكه اول براي طرفداران مجموعه هاي رزمي پخش خواهد شد.
درضمن چون فردا روزنامه اي در كار نخواهد بود همين امروز يادآوري مي كنم كه ساعت 12:30 ايران بهشتي ديگر را از دست ندهيد. ساعت 21:45 هم قسمت ديگري را از مستند جذاب ايران پخش مي شود كه احتمالا اختصاص به شهر شيراز خواهد داشت.

يكشنبه هفدهم ذي الحجه سال 10هجري قمري، 29 اسفند سال 10 هجري شمسي ۱۷،مارس سال 632 ميلادي
كاروان بزرگ غدير به همراهي وجود مقدس پنج نور پاك، پيامبر، اميرمومنان، حضرت زهرا(س)، امام حسن و امام حسين عليه السلام- كه اين كاروان را بر افلاكيان شرف مي بخشند - پس از گذشتن از عسفان به قديد رسيده است و اينك تا جحفه كه غديرخم كنار آن قرار دارد، راهي باقي نيست.
آنچه در غدير براي مردم بيان مي شود بزرگترين پيام اسلام، يعني ولايت اهل بيت(ع) است كه اهميت آن از هر اصل ديگري در اسلام برتر است. نماز كه خود ستون دين است، به هنگام سفر، كوتاه و شكسته خوانده مي شود و در حالاتي، ساقط است يا روزه بر كهنسالان و بيماران و مسافران حرام شمرده شده است؛ اما ولايت اهل بيت (ع) بر هر زن و مرد، پير و جوان، كوچك و بزرگ... واجب است و تخلف از آن در هيچ هنگامي جايز نيست. غدير خود حكايت متخلف از ولايت را چنين گزارش مي كند: در آخرين ساعات روز سوم واقعه غدير يعني 20ذي الحجه، حارث فهري با 12 نفر از يارانش نزد پيامبر(ص) مي آيد: اي محمد! سؤالي دارم: اينكه درباره علي بن ابي طالب گفتي: من كنت مولا فعلي مولاه... از جانب پروردگار بود يا گفته خود توست؟
پيشواي اسلام پاسخ مي دهد: خداوند به من وحي كرده است و واسطه بين خدا و من، جبرئيل است. من اعلام كننده پيام خداوندم و بدون اجازه پروردگارم خبري نمي دهم .
مرد نگون بخت بدنهاد مي غرد: خدايا! اگر آنچه محمد مي گويد حق و از جانب توست، سنگي از آسمان بر من بيفكن و عذابي دردناك فرو فرست .
همين كه سخن حارث تمام مي شود و به راه مي افتد، خداوند سنگي از آسمان بر او مي فرستد كه وي را در دم هلاك مي گرداند و ماجراي اصحاب فيل، در برابر ديدگان يكصد و بيست هزار حاضر در وادي غدير، تكرار مي شود. آنگاه فرشته وحي فرود مي آيد:
سأل سائل بعذاب واقع* للكافرين ليس له دافع (1)
(معارج‎/۱و۲)
سؤال كننده اي، عذابي را كه وقوعش حتمي است طلب مي كند. ( او بداند كه اين عذاب) كافران را در برمي گيرد و هيچ كس را توان دفع آن نيست .

۱ - بحار الانوار /ج۳۷/ص۱۳۶؛الغدير/ج۱‎/ صص۲۴۶-239 و برخي مدارك مربوط به اهل تسنن؛ تفسير قرطبي در تفسير سوره معارج؛ الفصول المهمه ابن صباغ مالكي /ص۲۶؛ تذكره ابن جوزي‎/ ص۱۹؛ فيض القدير مناوي شافعي/ج۶/ص۲۱۸