دانشكده علوم حديث، يكي از مؤسسات آموزش عالي غيردولتي- غيرانتفاعي است كه از سال ۱۳۷۸ با مجوز رسمي شوراي عالي انقلاب فرهنگي و مطابق با ضوابط وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، فعاليت خود را آغاز كرده است. اين دانشكده در جوار حرم مطهر محدث بزرگ، حضرت عبدالعظيم (عليه السلام)، در شهرري واقع شده و يكي از مراكز وابسته به مؤسسه علمي- فرهنگي دارالحديث است و در مدت كوتاه فعاليت خود، موفقيت هاي بزرگي را در زمينه هاي آموزشي، پژوهشي و فرهنگي به دست آورده است.
يكي از دستاوردهاي اين مراكز ايجاد دانشكده مجازي علوم حديث در شبكه جهاني اينترنت است. با راه اندازي پايگاه آموزش الكترونيكي، امكان شركت در دوره هاي آموزشي دانشكده براي همه علاقه مندان فراهم شده است و مشتاقان به فراگيري علوم اسلامي، مي توانند از هر نقطه جهان و در هر ساعت از شبانه روز دروس اين رشته دانشگاهي را به صورت چند رسانه اي و تعاملي فراگيرند.
دانشكده مجازي علوم حديث، آذرماه امسال با حضور آيت الله محمد محمدي ري شهري، رئيس دانشكده علوم حديث و توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم حسني(ع) وزير علوم، تحقيقات و فناوري، جمعي از مسئولان آموزش عالي و فناوري اطلاعات و ارتباطات كشور و دانش پذيران دوره الكترونيكي كارشناسي علوم حديث، آغاز به كار كرد. در حال حاضر ۵۰۰ دانشجو از نقاط مختلف جهان در اين دانشكده پذيرفته شده اند و هر روز دروس خود را به صورت چند رسانه اي و تعاملي از طريق شبكه اينترنت مشاهده مي كنند. تحصيل در اين دانشكده نياز به كنكور ندارد و علاقه مندان به تحصيل در دانشكده مجازي علوم حديث مي توانند با مراجعه به سايت اينترنتي آن ثبت نام كنند. گزارشي از اين دانشكده تهيه شده است كه مي خوانيد.
علي اصغر محمدي
انتقال فرهنگ اهل بيت به جهانيان
آيت الله محمدي ري شهري، رئيس و بنيانگذار دانشكده علوم حديث در مراسم افتتاح دانشكده مجازي علوم حديث گفت: «بزرگ ترين رسالت اين دانشكده انتقال فرهنگ و معارف اهل بيت به همه جهانيان است.»
وي افزود: «رسالت بزرگ نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران، به ويژه مراكز فرهنگي، ديني و آموزش عالي، زمينه سازي براي انتقال معارف اهل بيت(ع) به جهانيان است و دانشكده علوم حديث مجازي در واقع در اين جهت حركت مي كند و رسالت مهم آن، انتقال اسلام اهل بيت به جهانيان است.»
توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم (ع) با اشاره به اين كه اكنون كاربران فارسي زبان در سراسر دنيا مي توانند با مراجعه به سايت اينترنتي دانشكده مجازي، به تحصيل بپردازند، گفت: تلاش مي كنيم تا در آينده اي نزديك، آثار اهل بيت(ع) و ساير متون درسي را به زبان هاي مختلف از جمله انگليسي ترجمه كنيم تا شرايط براي تحصيل سايرين نيز فراهم شود.
اهداف دانشكده علوم حديث
با توجه به نقش اساسي احاديث پيشوايان معصوم در شناخت معارف اصيل اسلامي و دستورالعمل هاي نجات بخش و سعادت آفرين اين دين آسماني، دانشكده علوم حديث با اصل قراردادن آموزش علوم حديث، اهداف بلندي را دنبال مي كند كه از جمله آنها مي توان بدين موارد اشاره كرد:
- تربيت و تأمين دبيران و مربيان متخصص در علوم حديث و معارف ديني، به منظور رفع نياز مراكز آموزشي؛
- تربيت و تأمين محققان و كارشناسان مطالعات و تحقيقات اسلامي در شاخه هاي مربوط به علوم حديث؛
- تربيت مبلغان معارف اسلامي براي داخل و خارج از كشور و تأمين نيازمندي هاي رايزني ها و خانه هاي فرهنگ جمهوري اسلامي ايران؛
- جذب داوطلبان، مطالعات و تحقيقات علوم حديث از كشورهاي ديگر و پاسخ گويي به نيازهاي مراكز اسلامي خارج از كشور؛
- فراهم آوردن امكانات براي ارتقا سطح علمي- فرهنگي كارشناسان سازمان هاي دولتي و نهادهاي اسلامي در زمينه مسايل مختلف اسلامي؛
- شناخت استعدادها و فراهم آوردن امكانات براي ادامه تحصيل افراد مستعد در دوره هاي بالاتر، براي تربيت محدث، مبلغ، محقق و اسلام شناس.
آشنايي با دانشكده مجازي علوم حديث
دانشكده علوم حديث، نخستين مركز رسمي آموزش عالي كشور است كه با مجوز وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، يكي از پركاربردترين و زيربنايي ترين رشته هاي علوم اسلامي را به صورت تخصصي به دانشجويان خود آموزش مي دهد. اين مركز غيردولتي در كنار موفقيت هاي درخشاني كه در بخش آموزش حضوري به دست آورده، موفق شده به عنوان يكي از مراكز پيشتاز دانشگاهي در زمينه آموزش الكترونيكي، با استفاده از شبكه اينترنت، امكان بهره گيري از آموزش هاي خود را براي گروه بيشتري از مشتاقان فراهم سازد.حجت الاسلام سيد حميد حسيني، معاون پژوهشي دانشكده علوم حديث در باره برنامه اصلي دانشكده مجازي علوم حديث مي گويد: ارايه همه دروس مصوب رشته دانشگاهي علوم حديث به صورت غيرحضوري (مجازي) و اعطا مدرك رسمي به دانش آموختگاني است كه بتوانند اين دوره را با موفقيت و بازده بالاي علمي طي كنند.
مدير فناوري اطلاعات و ارتباطات اين دانشكده افزود: يكي از شيوه هاي نوين و كارآمد براي گسترش آموزش و ايجاد امكان فراگيري براي همه مشتاقان در هر زمان و از هر مكان بهره گيري از امكانات و مزاياي شبكه اينترنت و آموزش الكترونيكي است.وي با اشاره به اهداف دانشكده و لزوم بهره گيري از ابزارهاي نوين ارتباطي و آموزشي در عرصه آموزش علوم و معارف اسلامي، اظهار داشت: دانشكده علوم حديث از سال ۱۳۸۱ به صورت متمركز كار مطالعه و برنامه ريزي در اين زمينه را شروع و به لطف خدا، پيش از ساير مراكز دانشگاهي كشور، نخستين دوره الكترونيكي خود را از تابستان ۱۳۸۳ در شبكه جهاني اينترنت ارايه كرد.
آشنايي با رشته علوم حديث
به گفته حجت الاسلام حسيني، علوم حديث شاخه اي گسترده از الهيات و علوم اسلامي است. در اين رشته علاوه بر ارايه دروس عمومي دانشگاه ها، بسياري از دروس مورد نياز براي آشنايي با معارف اسلامي به عنوان دروس پايه ارايه مي شود. برخي از اين دروس عبارتست از: صرف و نحو عربي، تاريخ اسلام، كلام و عقايد اسلامي، روش تحقيق و... دروس تخصصي اين رشته نيز به گونه اي تنظيم شده است كه دانشجو را با مباني استخراج، فهم و بررسي احاديث آشنا مي كند. رجال، اصطلاحات حديثي، جوامع حديثي، فقه الحديث و مانند آن، دروس تخصصي اين رشته را تشكيل مي دهد. در حال حاضر دانشكده علوم حديث در مقاطع كارشناسي و كارشناسي ارشد از طريق آزمون سراسري دانشگاه ها، دانشجوي رسمي و حضوري مي پذيرد و در دانشكده مجازي نيز در حال حاضر فقط در مقطع كارشناسي ۵۰۰ دانشجو در حال تحصيل هستند. البته اين دانشكده كنكور ندارد.
ويژگي دروس الكترونيكي دانشكده مجازي
مدير فناوري اطلاعات و ارتباطات دانشكده علوم حديث درباره ويژگي دروس الكترونيكي مي گويد: در اين دانشكده اينترنتي تنها به ارايه متن دروس اكتفا نمي شود، بلكه تلاش شده تا با به كارگيري امكانات و استفاده از ابزارهاي پيشرفته چند رسانه اي و تعاملي، محيط كلاس بازسازي و از فرايند يادگيري اطمينان حاصل شود.
به گفته حجت الاسلام حسيني، استفاده از صوت، تصوير و پويا نمايي، امكان ارتباط سريع و زنده با استاد و راهنماي آموزشي دسترسي به بانك پرسش ها و پاسخ هاي احتمالي، امكان نگارش و ذخيره جزوه و يادداشت شخصي، امكان دسترسي آسان به متن كامل جزوه هر درس، ارايه پرسش و آزمون هاي متناوب و ثبت و گزارش نتايج آن، امكان تكرار و بازبيني هر بخش از درس، هدايت آموزش فراگير و مشخص كردن وظايف و مراحل كار در طول استفاده از دروس، از جمله ويژگي هاي برجسته دروس الكترونيكي دانشكده مجازي علوم حديث است.وي افزود: در واقع يك محيط دانشگاهي شبانه روزي فراهم شده كه دانشجويان مي توانند در طول هفته، در هر زماني كه مايل باشند در كلاس ها شركت كنند و با اين نحوه آموزش محدوديت مكاني و زماني رفع شده است. ويژگي ديگر دانشكده مجازي علوم حديث، رسيدگي به وضعيت تحصيلي يكايك فراگيران است، امري كه استاد در كلاس حضوري كمتر زمان پرداختن به آن را دارد. به گفته معاون پژوهشي دانشكده علوم حديث، سيستم آموزشي طوري طراحي شده كه ميزان يادگيري دانشجو ارزيابي مي شود و حتي در صورت نياز به دانشجو اخطار داده مي شود. هر درس به صورت چند قطعه تنظيم شده و در صورتي كه دانشجو قطعات درس قبلي را فراگرفته باشد قطعه جديد ارايه مي شود و اين روش، يادگيري دانشجو را تضمين مي كند.
زبان دروس
حجت الاسلام حسيني درباره زبان دروس دانشكده مجازي علوم حديث مي گويد: در حال حاضر دروس اين دانشكده به زبان فارسي ارايه مي شود كه طبعاً فارس زبانان مي توانند به راحتي از آن دروس استفاده كنند.به گفته وي، ارايه دروس به زبان عربي، اولويت بعدي دانشكده است كه كار ترجمه دروس به زبان عربي نيز شروع شده است. البته چون كار ترجمه متون تخصصي امري بسيار دشوار و در عين حال ظريف كه از عهده هر كس برنمي آيد و فردي كه اين متون را ترجمه مي كند بايد خودش با اين علوم آشنايي كامل داشته باشد.
شيوه پذيرش دانشجو
حجت الاسلام حسيني با اشاره به اين كه در حال حاضر در دوره هاي حضوري دانشكده كه از طريق آزمون سراسري دانشگاه ها دانشجو مي پذيرد اظهار كرد: رشته دانشگاهي علوم حديث به عنوان يكي از شاخه هاي گروه الهيات و معارف اسلامي، در مقاطع كارشناسي و تحصيلات تكميلي ارايه مي شود.
وي افزود: برنامه فعلي دانشكده مجازي نيز ارايه تمامي دروس اين رشته دانشگاهي از طريق اينترنت و اعطاي مدرك دانشنامه رسمي مورد تأييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري است. حجت الاسلام حسيني تصريح كرد: در آينده به موازات افزايش رشته ها و گرايش هاي دانشكده رشته جديد نيز در دانشكده مجازي ارايه خواهد شد.وي در باره شيوه پذيرش دانشجو در دوره هاي مجازي اظهار داشت: شرايط شركت در دوره هاي مجازي دانشكده علوم حديث همانند دوره هاي فراگيري است كه در دانشگاه هاي زيرمجموعه وزارت علوم مثل پيام نور برگزار مي شود. معاون پژوهشي دانشكده علوم حديث با اعلام اينكه ورود به دوره هاي مجازي اين دانشكده شرايط خاص و محدوديتي ندارد، گفت: متقاضياني كه داراي مدرك ديپلم نظام قديم و يا پايان دوره پيش دانشگاهي باشند مي توانند در دوره هاي مجازي شركت كنند.
وي افزود: داوطلبان تحصيل در دانشكده مجازي علوم حديث پس از ثبت نام (بدون كنكور) يك ترم به عنوان دانش پذير به تحصيل مي پردازند، در صورت موفقيت در آزمون پايان ترم، از ترم دوم به عنوان دانشجوي رسمي دانشكده مجازي علوم حديث پذيرفته مي شوند و مانند دانشجويان حضوري از مزاياي اين دانشكده از جمله معافيت تحصيلي، برخوردار مي شوند.
شهريه  دوره هاي مجازي
حجت الاسلام حسيني با اشاره به اينكه دانشكده علوم حديث، غيرانتفاعي است و از بودجه دولتي استفاده نمي كند، گفت: دانشكده هاي غيرانتفاعي بايد هزينه هاي خود را از محل شهريه دانشجويان تأمين كنند، اما به بركت حرم حضرت عبدالعظيم(ع) و امكاناتي كه فراهم شده، تحصيل دانشجويان در دوره هاي حضوري دانشكده علوم حديث كاملاً رايگان است و علاوه بر تحصيل رايگان از ساير امكانات نظير تغذيه، خوابگاه و امكانات ورزشي و رفاهي نيز به صورت مجاني استفاده مي كنند. وي افزود: براي دوره هاي مجازي، به دليل سنگين بودن هزينه هاي مرتبط و اينكه يك مجموعه فرهنگي از عهده هزينه هاي اين كار و استمرار آن بر نمي آيد ، به همين دليل هزينه هاي بسيار اندكي در مقايسه با هزينه هايي كه ساير مراكز مشابه دريافت مي كنند، تعيين شده است. معاون پژوهشي دانشكده علوم حديث هدف ديگر تعيين شهريه علاوه بر تأمين بخشي از هزينه ها را، جدي گرفتن اين دوره از سوي فراگيران اعلام كرد و گفت: معمولاً كارهاي رايگان مورد استقبال قرار مي گيرد، اما متأسفانه جدي گرفته نمي شود،ولي وقتي احساس شود كه هزينه بايد پرداخت شود، دوره ها با جديت بيشتري از سوي فراگيران پيگيري خواهد شد. به گفته حجت الاسلام حسيني، شهريه هر درس واحدي ۶هزارتومان و شهريه ثابت هر ترم نيز ۳۴هزارتومان تعيين شده كه يك دهم شهريه مراكز مشابه است.
نحوه ثبت نام در دانشكده مجازي علوم حديث
مدير فناوري اطلاعات و ارتباطات دانشكده علوم حديث در مورد نحوه ثبت نام در دوره مجازي اين دانشكده گفت: همه مراحل ثبت نام، گزينش، شركت در مباحثات، كلاس ها و آزمون هاي ميان ترم، به صورت غيرحضوري و از طريق شبكه اينترنت انجام مي شود و فقط آزمون پايان ترم به صورت حضوري برگزار مي شود. وي افزود: در مورد برگزاري آزمون حضوري نيز حداكثر تسهيلات براي دانشجويان در نظر گرفته شده است و براين اساس الزامي به حضور دانشجويان در محل دانشكده (در شهر ري) نيست و بر پايه پراكندگي دانشجويان، آزمون پايان ترم در ۱۰مركز استان برگزار مي شود.
حجت الاسلام حسيني درباره برگزاري آزمون پايان ترم دانشجويان خارج از كشور دانشكده علوم حديث اظهار داشت: آزمون دانشجويان خارج از كشور نيز با هماهنگي سفارتخانه ها و رايزني هاي فرهنگي در كشورهاي محل اقامت دانشجويان برگزار مي شود.
واحدهاي درسي
تعداد واحدهاي درسي مقطع كارشناسي علوم حديث، ۱۳۵ واحد است.
- دروس عمومي؛ ۱۲واحد (شامل: فارسي، زبان خارجي، تربيت بدني، تعليم و تربيت اسلامي، انقلاب اسلامي و ريشه هاي آن)
- دروس پايه؛ ۷۰واحد(شامل: اخلاق، تاريخ اسلام، سيره پيشوايان ديني، زبان تخصصي، كلام و عقايد اسلامي، تفسير مقدماتي، صرف و نحوكاربردي، قرائت و درك مفاهيم حديثي و تفسيري و فقهي، قرائت و تجويد قرآن، علوم بلاغي، قرائت مطبوعات، مكالمه عربي و...)
- دروس تخصصي؛ ۳۵واحد (شامل: كتابت و تدوين حديث، شناخت محدثان و جوامع حديثي متقدم و متأخر، آشنايي با علم رجال، فقه حديث و...)
تحصيلات تكميلي
معاون پژوهشي دانشكده علوم حديث با اعلام اينكه اين دانشكده از سال ۸۲ مجوز جذب دانشجو در مقطع كارشناسي ارشد را دريافت كرد، اظهار داشت: با تشكيل كميته هاي تخصصي، عناوين و سرفصل دروس مقطع كارشناسي ارشد رشته علوم حديث، با گرايش هاي گوناگون طراحي شد و به تصويب وزارت علوم، تحقيقات و فناوري رسيد. براساس آيين نامه هاي آموزشي مصوب و مورد تأييد وزارت علوم، تحصيل در مقطع كارشناسي ارشد ناپيوسته رشته علوم حديث، برابر با چهار نيم سال تحصيلي است.
وي افزود: دروس اين مقطع، در ۲۸ واحد درسي و ۴ واحد پايان نامه تنظيم شده است.
دوره هاي عمومي
يكي از روش ها و امكاناتي كه براي كاربران دانشكده مجازي علوم حديث در نظر گرفته شده امكان دسترسي آزاد عموم كاربران به برخي از دروس منتخب دانشكده است. اين دروس در قالب دوره هايي عمومي در اختيار همه اعضاي سايت قرار مي گيرد و افراد علاقه مند مي توانند صرفاً با ثبت نام در سايت، دروس فعال در اين دوره ها را در ميز كار خود مشاهده و از آنها استفاده كنند.
حجت الاسلام حسيني در مورد دوره هاي عمومي اظهار داشت: شركت در اين دوره ها هيچ شرط و امتحان خاصي ندارد و براي همه اعضاي سايت آزاد و قابل استفاده است و اين دوره ها براي كساني برگزار مي شود كه صرفاً با انگيزه آشنايي با علوم و معارف اسلامي در اين سايت ثبت نام مي كنند و هيچ گونه مدركي به شركت كنندگان در آن تعلق نمي گيرد.
وي، بهترين شيوه براي آشنايي با دستاوردها و امكانات دانشكده مجازي علوم حديث را گذراندن كامل همه جلسات يك عنوان درسي و پيگيري مباحث مطرح شده در آن درس عنوان كرد و گفت: ثبت نام در اين سايت و استفاده از دروس عمومي رايگان است.
به گفته حجت الاسلام حسيني، در حال حاضر دوره درس تعليم و تربيت اسلامي در ميز كار همه اعضاي پايگاه فعال است و علاقه مندان مي توانند براي آشنايي با مباني اخلاقي و تربيتي اسلام، اين دوره آموزشي بسيار مفيد را به صورت رايگان بگذرانند.
سايت دانشكده علوم حديث
هر فرد علاقه مندي مي تواند در صورت تمايل با مراجعه به صفحه اول پايگاه اينترنتي دانشكده علوم حديث به نشاني:www.hadith.ac.ir ضمن عضويت در سايت، رمز عبور دريافت كند و از ميز كار اختصاصي استفاده كند و هرگونه سؤال، پيشنهاد و انتقاد خود را از طريق
پست الكترونيك Info @ hadith.ac.ir و شماره  تلفن هاي:۶-۵۵۶۹۵۲۴-۰۲۱ مطرح كند.
به گفته حجت الاسلام حسيني، در حال حاضر ۶۵۰۰نفر عضو سايت دانشكده علوم حديث هستند كه از امكانات عمومي سايت نظير ايميل، وبلاگ و امكان دسترسي به دروس عمومي دانشكده مجازي، به طور رايگان استفاده مي كنند.
فرصت طلايي براي جوانان
با راه اندازي دانشكده مجازي علوم حديث، فرصتي استثنايي در اختيار علاقه مندان فراگيري علوم اسلامي و داوطلبان تحصيلات دانشگاهي قرار گرفته است. همه علاقه مندان مي توانند از هر نقطه جهان و در هر ساعت از شبانه روز با مراجعه به پايگاه اينترنتي دانشكده، پس از ثبت  نام از امكانات و دروس آن استفاده كنند. دانشجويان ساير رشته هاي تحصيلي كه تاكنون امكان تحصيل همزمان در رشته هاي علوم اسلامي را پيدا نمي كردند، افراد شاغلي كه در طول روز نمي توانند به مراكز آموزشي مراجعه كنند، بانوان خانه دار، ايرانيان خارج از كشور و بسياري ديگر از علاقه مندان، اكنون مي توانند به آساني بر تحصيلات و اطلاعات ديني خود بيافزايند.