عكس ها: محمدرضا شاهرخي نژاد
علي راد
در آخرين نقطه دفاعي فوتبال چه كسي بايد بايستد؟ ويژگي و شاخص هاي بازيكني كه اميد آخر هر تيم به حساب مي آيد از نظر شخصيتي بايد چگونه باشد؟ آيا شجاع ترين انسان ها پست دروازه باني در فوتبال را دنبال مي كنند؟ آيا بي باكترين و جسورترين بازيكنان، پست دروازه باني را برمي گزينند؟ در اصطلاح عاميانه مي گويند «بايد ديوانه باشي كه دروازه بان يك تيم شوي!»
اما هميشه تيم ها، كشورها و مربيان اميدشان به دروازه بانان بزرگ خود در بزرگترين مسابقات بوده است. با وجود آن كه هميشه ستاره هاي فوتبال از خط حمله ظهور كرده اند، اما حكايت دروازه بانان نيز در نوع خود به نوعي اسطوره تبديل شده اند.
لئوياشين، دروازه بان دهه شصت اتحاد جماهير شوروي يك نمونه تاريخي بود. عمو لئو، محبوبترين ورزشكار تاريخ روس ها بود كه با درخشش خود شوروي را قهرمان اولين دوره جام ملت هاي اروپا كرد. او تا آخرين لحظات حيات خود مورد احترام مردم شوروي بود. زماني كه بر اثر بيماري يك پاي ياشين قطع شد او تلخي مرگ را حس كرد و سرانجام با زندگي وداع گفت. جام جهاني نيز دروازه بانان بزرگي را طي ۷۶ سال اخير به جهان فوتبال معرفي نموده است از بوسيو آرژانتيني در سال ،۱۹۳۰ كومبي ايتاليايي، پلانيكا از چكسلواكي، اوليويرا از ايتاليا، ژابو از مجارستان، ماسپولي از اروگوئه، گيلمار از برزيل، ياشين از شوروي، بنكس از انگليس، فيلكس از برزيل، آلبرتوسي و زوف از ايتاليا، كاراباجال از مكزيك تا سپ ماير، فيلول، ليائو، شوماخر، اشمايكل، تافارل، بارتز و داسايف كه هر كدام در دوره ها و سال هاي خود بهترين ها بودند. در ايران خودمان نيز شخصيت هايي فراموش نشدني درون دروازه ايستاده اند. از خان سردار، بياتي، عزيز اصلي، فرامرز ظلي، تا حجازي، راغفر، عسگرپور، هادي طاووسي، عابدزاده و هادي طباطبايي و ميرزاپور كه هر كدام در دوره اي خاطره اي از خود برجاي گذاشته اند.
هادي طباطبايي با درخشش در تيم ملي در مقابل تيم دانمارك در اذهان باقي ماند. او را مرد ميدان دانمارك لقب دادند. هادي زود آمد و خيلي زود هم رفت. چرا؟ دروازه باني كه ارزش هاي جهاني داشت ناگهان بر اثر يك اختلاف از استقلال جدا و سپس در غبار فوتبال گم شد. گفت وگو با هادي طباطبايي ناگفته هايي دارد كه خواندني است.
*از كجا فوتبال را شروع كردي؟ و تا به حال در چه تيم هايي بازي كردي؟
از تيم جوانان استقلال رشت تا بزرگسالان (۱۳۷۱-۱۳۶۵)
كشاورز تهران (۱۳۷۲- ۱۳۷۱)
پاس (۱۳۷۴- ۱۳۷۲)
بهمن (۱۳۷۷- ۱۳۷۴)
استقلال (۱۳۸۱- ۱۳۷۷)
صبا باتري (۱۳۸۴- ۱۳۸۳)
شهيد قندي (۱۳۸۵-۱۳۸۴)
* مشوق اصلي دوران كودكي؟
- خانواده و بيشتر برادر بزرگتر كه خود نيز به ورزش بسكتبال مشغول بود.
* چطور شد كه دروازه باني را انتخاب كردي؟
- به دليل جاذبه هاي اين پست و تحرك زياد ،جذب دروازه باني شدم. البته شيطنت هاي دوران كودكي هم باعث شد بيشتر به اين پست علاقه پيدا كنم ولي از آنچه كه فكر مي كردم سخت تر بود.
* اولين بار چه زماني به تيم ملي دعوت شدي؟ و چند بازي ملي انجام دادي؟
- سال ۱۳۷۱ در بازي هاي مقدماتي جام جهاني ،۱۹۹۴ به همراه تيم ملي به اردوي بادن بادن آلمان رفتم. در آن زمان علي پروين سرمربي تيم ملي بود و تا به حال شانزده بازي ملي انجام دادم.
* بهترين خاطره دوران باشگاهي؟
- تمام دوران حضورم در تيم استقلال برايم خاطره انگيز بود.
* بدترين خاطره دوران باشگاهي؟
- جدايي از استقلال.
* بهترين خاطره در تيم ملي؟
- بدون شك بازي برابر تيم ملي دانمارك براي من بسيار خاطره انگيز بود.
* چه زماني در اوج دوران فوتبالت قرار داشتي؟
- قبل از اين كه به استقلال بپيوندم بيشتر در حال كسب تجربه و رسيدن به مرز آمادگي بودم. حتي در سال هاي ۶۸-۱۳۶۷ نيز از استقلال پيشنهاد داشتم اما در آن زمان آمادگي ذهني و جسمي كافي براي بازي در تيمي بزرگ مثل استقلال و تحمل فشارهاي زياد عصبي حضور در اين تيم را نداشتم.
* چطور شد كه از استقلال جدا شدي؟
- به دليل بروز برخي مشكلات از اين تيم جدا شدم.
* اوضاع تيم شهيد قندي در زمان پورحيدري و... چطور بود؟
- شرايط خوب بود و شروع خوبي داشتيم و در پنج هفته اول ۱۰ امتياز كسب كرديم. با اين كه حساب خاصي روي ما باز نمي شد اما در آغاز خوب نتيجه گرفته بوديم. مشكل تيم اين بود كه كم تجربه و جوان بود. امسال ليگ به دليل فشردگي بسيار دشوار بود و تيم ما به دليل مشكلاتي كه ذكر شد كم كم انسجام خود را از دست داد.
* آينده تيم شهيد قندي را چطور مي بينيد؟
- با توجه به مشكل مالي و عدم حمايت كافي مسئولين تيم قندي ،امسال شرايط خوبي نداشت، البته اين تيم طرفداران زيادي دارد. به نظر من با افزايش و جلب حمايت ها و توجه بيشتر و كسب تجربه لازم اوضاع روز به روز بهتر خواهد شد.
* در طول دوران بازي با چه بازيكناني بيشتر صميمي بوديد؟
- با محمدرضا مهدوي و ستار همداني.
* بهترين بازيكني كه تا به حال با آنها همبازي بوديد؟
- محسن گروسي، به خاطر اين كه هر وقت كه دوست داشت گل مي زد و هر وقت كه مي خواست، بازيكنان حريف را مجبور به انجام خطاي پنالتي مي كرد.
* بهترين بازيكني كه در مقابل شما بازي كرده است؟
- در ايران فرشاد پيوس به دليل شم بالاي گلزني و درك موقعيت بازي. در سطح ملي، لوئيز هرناندز به خاطر هوش بالا.
* عملكرد كدام دروازه بان در ليگ برتر بهتر از بقيه بود؟
- وحيد طالب لو، به خاطر روحيه بالا، آمادگي جسماني و عملكرد مطلوب به خصوص در ضربات پنالتي.
* كدام بازيكن در ليگ بازي هاي خوبي ارائه كرد؟
- مجتبي جباري، به دليل تسلط بر ريتم بازي و هدايت تيم به جلو و خونسردي.
* نظرت راجع به شرايط دروازه بانان تيم ملي؟
- در حال حاضر انتقادات زيادي مي شود كه در اين مقطع درست نيست و بايد قبلاً براي اين مشكلات چاره اي پيدا مي شد اما الان فرصت نداريم و با توجه به اين بايد از شرايط موجود بهترين بهره را برد.
* شرايط ليگ امسال چطور بود؟
- ليگ سطح بالايي داشت و به دليل نزديكي به زمان جام جهاني منظم تر از قبل برگزار شد. البته تنها دو تيم پاس و استقلال در كورس اصلي قهرماني بودند و سايپا نيز مشخص بود كه شكننده است و نمي تواند تا پايان در كورس بماند.
* به نظر شما چه كسي بهترين دروازه بان تاريخ ايران است؟
- ناصر حجازي به دليل قابليت هاي بالاي دروازه باني و ديد بالا.
* بهترين دروازه بان تاريخ فوتبال از نظر شما چه كسي است؟
- پيتر اشمايكل به خاطر روحيه بالا و قدرت زياد.
* چه خاطره اي از دروازه بانان در سطح ملي داريد؟
- چيلاورت به دليل زدن ضربات كاشته به ياد ماندني است.
* چرا پست دروازه باني سخت است؟
- به دليل مسئوليت زياد دروازه بان، چون اگر بازيكني اشتباه كند يك نفر ديگر پشت سر او جبران مي كند اما اگر دروازه بان اشتباه كند تنها تور دروازه پشت سرش قرار دارد.
* قد، چه اندازه در دروازه باني مؤثر است؟
- بي تأثير نيست اما فاكتور هوش مهم تر از قد است.
* قد شما چقدر است؟
- ۱۸۳ سانتي متر
* دوست داشتي جاي كدام دروازه بان بودي؟
- زماني كه در اوج قرار داشتم از شرايط راضي بودم و هيچ وقت دوست نداشتم جاي شخص ديگري باشم.
* چه زماني كلاس C مربيگري را گذراندي؟ و در حال حاضر تا چه حد ادامه دادي؟
- در سال ۱۳۸۲ پس از اين كه به خاطر سابقه حضور در تيم ملي به صورت خودكار مدرك D را به ما اعطا كردند، در شهر انزلي دوره مربيگري C را با حضور آقاي پورنعمت، مدرس فيفا گذراندم و در حال حاضر تا سطح A پيش رفتم.
* انگيزه ات از گذراندن دوره هاي مربيگري چه بود؟
- دوست داشتم پس از پايان دوران فوتبالم به مربيگري بپردازم و هنوز هم اين احساس را دارم.
* آيا فكر مي كردي كه برابر دانمارك به عنوان دروازه بان اصلي به ميدان بروي؟
- بله، چون در بازي قبل نيز كه برابر ژاپن انجام داده بوديم، به طور ثابت بازي كردم و احتمال زيادي وجود داشت كه برابر دانمارك نيز بازي كنم.
* عكس العمل ايراني هاي حاضر در دانمارك پس از بازي چه طور بود؟
- در بازي نيز تعداد تماشاگران نزديك به دوازده هزار نفر بود و پس از انجام بازي شرايط خيابان ها درست مثل اين بود كه بازي در ايران برگزار شده و هواداران استقبال بسيار خوب و گرمي از بازيكنان داشتند.
* عكس العمل دانماركي ها پيش از انجام بازي چطور بود؟
- آنها اعتقاد داشتند، دانمارك كه در بازي قبل از ايران، ايتاليا را سه بر دو شكست داده بود نبايد با تيم ايران كه ناشناخته است بازي كند اما پس از بازي نظر همه آنها عوض شد.
* بازي با دانمارك چندمين بازي ملي شما بود؟
- چهارمين بازي.
* زماني كه در بازي با دانمارك در دروازه مقابل يكي از بهترين هاي جهان يعني اشمايكل حضور داشت چه احساسي داشتيد؟
- احساس خوبي داشتم و اصلاً روزي فكر نمي كردم برابر او بازي كنم. در آن زمان شخصيت و اقتدار او مرا تحت تأثير قرار داد.
* نظر اشمايكل پس از بازي چه بود؟
- او در مصاحبه اي گفته بود كه فكر مي كردم تنها خودم جزء بهترين دروازه بانان هستم اما بعداً متوجه شدم كه ديگران نيز هستند.
