عبور خط مترو از خيابان باغ گلدسته
آخرين ضربه به بافت تاريخي اصفهان!
گروه شهري- آرش نهاوندي: تداوم مخالفت ها با عبور خط مترو از خيابان چهارباغ اصفهان، گزينه خيابان باغ گلدسته را پيش روي مسئولان شهري اصفهان قرار داده است.
در واقع مسئولان شهري اصفهان ضمن بي توجهي به گزينه خيابان شمس آبادي- كه در خارج از بافت تاريخي شهر قرار دارد- قصد دارند اين بار با مطرح كردن نام خيابان باغ گلدسته، بافت تاريخي كهن شهر اصفهان را هدف قرار دهند. در صورت گذر خط قطار زيرزميني از خيابان چهارباغ، حاشيه بافت تاريخي و بناهايي نظير مدرسه علميه امام جعفر صادق(ع) و كاخ هشت بهشت مورد تهديد واقع مي شوند، اما در صورت عبور مترو ازخيابان باغ گلدسته، كل بافت تاريخي شهر در معرض خطر تخريب قرار خواهد گرفت.
از حدود چند ماه قبل كه مسئولان شهري از احتمال عبور مترو از خيابان باغ گلدسته خبر داده بودند، كارشناسان ميراث فرهنگي استان اصفهان به دليل قرارداشتن خيابان يادشده در محدوده بافت تاريخي، به شدت با اين اقدام مخالفت كردند. با عبور مترو از خيابان باغ گلدسته، تونل قطار زيرزميني شهري مرحله اي ديگر به نماهايي نظير كاخ چهلستون و هشت بهشت نزديك مي شود.
عباس حاج رسولي ها- رئيس شوراي شهر اصفهان- در اواخر ارديبهشت ماه در اين باره گفته بود: آزادسازي مسير خيابان باغ گلدسته توسط شهرداري اصفهان در حال انجام است كه در صورت آزادسازي، مسير مترو را از زير اين خيابان مي توان عبور داد .
او هزينه آزادسازي و تملك خيابان باغ گلدسته را 30ميليارد تومان عنوان كرد و افزود: تاكنون 70درصد پروژه آزادسازي و تملك برخي از ساختمان ها در اين خيابان انجام شده است .
اينگونه كه از سخنان حاج رسولي ها برمي آيد از ديد مسئولان شهري اصفهان، صرفاً بعد اقتصادي و عمراني عبور خط مترو از خيابان باغ گلدسته مهم است. ذكر بخش ديگري از گفته هاي حاج رسولي ها براي اثبات اين مدعا كافي است: اين تصميم (آزادسازي خيابان باغ گلدسته) در دومين شوراي شهر اصفهان گرفته شد و شهرداري در آن زمان توان مالي نداشت اما اكنون توان مالي دارد و اين مسير را خريده است .
اولين برداشتي كه از اين بخش از سخنان حاج رسولي ها مي شود، اين است كه وي خريد خيابان باغ گلدسته را هم رديف خريد زميني خشك و بي سكنه در حاشيه بياباني بي پايان مي داند و صرفاً به آثار تاريخي نيز مانند آثار بي قواره و بي ارزش امروزي مي نگرد.
اما دلايل حاج رسولي ها در مخالفت با عبور خط مترو از خيابان شمس آبادي خواندني است: عبور مترو از خيابان شمس آبادي به دليل وجود تأسيسات آب، برق و گاز در آن غيرممكن است .
رئيس شوراي شهر اصفهان در اين بخش به سادگي سعي كرده است واقعيات بديهي را كتمان كند؛ غافل از آنكه تأسيسات آب، برق و گاز را از هر خياباني در شهرهاي مدرن عبور داده اند و اين تأسيسات صرفاً مختص به خيابان شمس آبادي نيست و به نظر نمي رسد اين تأسيسات در عمقي بنا شده باشد كه مانع از حفر كانال تونل شود و مي توان با حفر بيشتر زمين، بدون صدمه زدن به تأسيسات شهري، تونل قطار زيرزميني را عبور داد.
اما عليرضا خواجوي- مدير اداره مرمت و احياي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اصفهان- در اظهارنظري عجيب مي گويد: فاصله باغ گلدسته در هر صورت نسبت به چهار باغ بيشتر است و نظر سازمان نيز در اين باره مثبت است.
افسوس از خواجوي كه به عنوان متولي اصلي مرمت آثار تاريخي و فردي مرتبط با مسائل فرهنگي، همگام و موافق با شوراي شهر سخن گفت و با گفته اي غيرمنطقي از اساس، سازمان ميراث فرهنگي اصفهان را زير سؤال برد. البته خواجوي در ادامه با ذكر اينكه هنوز هم گزينه اصلي براي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري خيابان شمس آبادي است تلاش كرد تا حدودي اشتباه فاحش خود را جبران كند.
گذشته، حال و آينده
۱۵سال قبل تصميم به امتداد خيابان باغ گلدسته براي كاهش بار ترافيكي گرفته شد. با قوت گرفتن اين خبر، بسياري اقدام به خريد خانه ها و زمين هايي در محدوده خيابان آينده كردند. بسياري نيز پروانه ساخت و پايان كار تجاري از شهرداري دريافت كردند. براساس طرحي كه شهرداري در دست دارد، قرار است اين خيابان به مركز پزشكان تبديل شود؛ يعني مجتمع هاي پزشكان در ادامه خيابان آمادگاه(مركز فعلي پزشكان) ساخته شود.
با توجه به اين پيشينه و پسينه مي توان دريافت كه طي سال هاي اخير از سوي مسئولان شهري برخوردهايي كاملاً مادي و اقتصادي با قضاياي فرهنگي در اصفهان مي شود.
مسئولان شهري حتي با اين ادعا كه گزينه شمس آبادي براي عبور قطار شهري به لحاظ تغيير مسير و ايجاد پل هاي متعدد، موجب كاهش سرعت قطار شهري تا 10كيلومتر در ساعت مي شود و اين امر به لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نيست، قصد دارند گزينه عبور مترو از مسيرهاي تاريخي را پررنگ تر كنند، والا چه دليلي دارد در كشوري كه زمان و صرفه اقتصادي اهميت چنداني ندارد، براي توجيه عبور خط مترو از بافت تاريخي، چنين ادعايي مطرح شود؟
|