پنجشنبه ۲۶ مرداد ۱۳۸۵
تأملي بر وضعيت زنان مبتلا به ايدز
اين جنگ نابرابر است
ترجمه: الهام صادقي
002802.jpg
براي مدتي طولاني در اغلب نقاط دنيا تصور بر آن بود كه ويروس ايدز (اچ آي وي) عمدتاً مردان و خاصه هم جنس بازها را مبتلا مي كند. در نتيجه اين تلقي، آسيبهاي اين ويروس براي زنان چندان مورد توجه نبود. در عين حال، امروزه تقريباً نيمي از تمام بزرگسالان حامل اين ويروس در سراسر جهان را زنان تشكيل مي دهند.
اندكي كمتر از دو سوم افراد مبتلا به اچ آي وي در آفريقاي جنوبي بسر مي برند كه ۷۷% از اين ميزان زنان هستند. از هر ۴ نفر مبتلا به ايدز در اين ناحيه ۳ نفر زن هستند. اما چرا زنان در معرض، اين خطر قرار مي گيرند؟
اغلب زنان از طريق روابط ناسالم به اچ آي وي مبتلا مي شوند. از لحاظ جسمي زنان در قياس با مردان در مورد ابتلا به اچ آي وي از طريق رابطه ناسالم حساس تر هستند. اين مسئله به تنهايي به اين معناست كه آنها نيازمند مراقبت و توجه خاص و جدي هستند. نتايج مطالعات نشان مي دهد كه در فرايند رابطه جنسي، زنان در قياس با مردان دو برابر بيشتر در معرض خطر ابتلا به اچ آي وي قرار دارند.
اين خود دليل عمده اي است كه چرا زنان به سرعت توسط مردان شكار مي شوند. اين مسئله را مي توان در نمودار آمار مربوط به افراد مبتلا به اچ آي وي ملاحظه كرد.
چندان بعيد نيست كه به رغم اقدامات پيشگيرانه، آمار زنان در اين موارد از مردان پيشي بگيرد. اين مسئله را در داده هاي CDC در آمريكا به خوبي مي توان ملاحظه نمود: اين داده ها نشان مي دهند كه در ميان نوجوانان، دخترها بيش از نيمي از مبتلايان به اچ آي وي در سال ۲۰۰۱ را به خود اختصاص داده اند. در كل جهان نيز، زنان ۶۰% مبتلايان سنيي ۱۵ تا ۲۴ سال را تشكيل مي دهند. ميليونها كودك در سراسر جهان در اثر ايدز يتيم شده اند و خود نيز به آساني در معرض اين بيماري قرار مي گيرند و به آن مبتلا مي گردند.
چرا زنان به دشواري مي توانند
از خود محافظت كنند؟
نابرابريها: فمينيسم در غرب سابقه اي بيش از چند دهه دارد، اما در اغلب نقاط دنيا هنوز به دنيا نيامده است. در اكثر نقاط دنيا هنوز بين زن و مرد در تمام ابعاد زندگي از جمله شغل، آموزش، ارتباطات و... تبعيض وجود دارد. بسياري از كشورها براي جايگاه زنان در روابط جسمي قوانين مردسالارانه اي دارند. زنان در برخي جوامع حق انتخاب شوهر دلخواه خود را ندارند و اين مردان هستند كه تكليف آنها را در خانواده مشخص مي كنند. در شرايطي كه مرد اقتدار دارد يك زن مشكل مي تواند در استفاده يا عدم استفاده از ابزار جلوگيري از انتقال اچ  آي وي توسط مرد دخالت يا اظهار نظر كند.
در بسياري از كشورها فرصتهاي شغلي براي زنان كم است و اغلب به مشاغلي مانند معلمي، پرستاري يا مددكاري محدود مي شود. البته اين مشاغل در جامعه از جايگاه ويژه اي برخوردارند. كشوري كه انبوهي از پرستارانش را از دست مي دهد در ارائه خدمات بهداشتي دچار مشكل خواهد شد و كشوري كه معلمانش را از دست مي دهد در آموزش جوانانش مشكل خواهد داشت و طرفه آنكه هم بهداشت و هم آموزش، آنجا كه ايدز همه گير مي شود، حكم كيميا دارد.
زنان اغلب مجبورند سخت تر از مردان كار كنند، حتي اگر مبتلا به اچ آي وي باشند. در بسياري نقاط، دختران از مدرسه اخراج مي شوند تا از اعضاي خانواده خود كه به بيماري دچارند مراقبت كنند و زني كه مراقب اصلي خانواده بشمار مي رود بايد خارج از خانه كار كند.
زنان در خانواده
حتي ازدواج نيز در اغلب كشورها نمي تواند محافظي براي زنان باشد. در برخي جاها روابط جنسي نامشروع مردان و استفاده از كارگران زن جوان تقريباً موجه است. عمده اقدامات پيشگيرانه از اچ آي وي در كشورهاي در حال توسعه در حال حاضر بر پرهيز از روابط جسمي تا قبل از ازدواج متمركز است، اما حرف پايبندي به شوهر دليل ايمن ماندن او از اچ آي وي نمي شود. در واقع، چه بسا كه او از خود شوهرش به اين ويروس مبتلا گردد و اين امر يكي از شايع ترين راههاي ابتلاي زنان در اغلب نقاط است.
به علاوه، نقش دوگانه زنان در جامعه بسيار مهم است. آنها به مثابه حامل و مراقب بچه ها براي ساختار اجتماعي و خانوادگي بسيار حياتي اند. زنان در بسياري از كشورها علاوه بر مراقبت از خانواده شان، در محل كار نيز نقشي حائز اهميت دارند. نبود مادر به خانواده آسيب مي رساند و عمدتاً اعضاي خانواده را از يك نان آور اصلي محروم مي كند و بچه ها را از داشتن مراقب و معلمي ضروري بي نصيب مي گذارد.
فحشا
خودفروشي از ديگر راههايي است كه گاه به ضعف قدرت اقتصادي زنان سبب سوءاستفاده از آنها مي گردد. فقر عمده ترين علت خودفروشي است، اما دليل آن هر چه باشد، كارگران زن به شدت در معرض اين خطر قرار دارند. آنها نه تنها در معرض ابتلا به اچ آي وي هستند، بلكه در صورت ابتلا به اين ويروس مي توانند آن را به ديگران نيز منتقل كنند.
كارگري زن در بسياري از كشورها هم ناپسند است و هم جرم محسوب مي شود. در اين جوامع براي زنان دشوار است كه در صورت نياز به آساني به خدمات بهداشتي و درماني دسترسي پيدا كنند.
اين بدنامي آسيب پذيري گروهي كه قبلاً در معرض خطري جدي قرار داشته را افزايش مي دهد.
مواد مخدر
مواد مخدر نيز از مواردي است كه زنان به اندازه مردان گريبان گير آن هستند. در برخي موارد تصور مي رود كه يك آدم معتاد، مرد باشد، اما در واقع، اغلب تزريقيها زن هستند. هر كس كه به داروهاي تزريقي معتاد مي شود كاملاً مستعد سوءاستفاده جنسي است و در برابر ابزارهاي تزريق حساس و آسيب پذير مي شود. بسياري از دوستان دختر معتادين تزريقي در اثر استفاده از آمپول آلوده به اچ آي وي مبتلا مي شوند.
خشونت عليه زنان
در بسياري كشورها خاصه كشورهايي كه به لحاظ اجتماعي از ثبات كمتري برخوردارند، احتمال خشونت و تجاوز به زنان آن هم به اجبار بسيار است.
تجاوز براي هر زن تجربه اي مخرب است و مي تواند خطر ابتلا به اچ آي وي را در پي داشته باشد. خشونت جنسي در برخي نواحي دنيا در قياس با ديگر نواحي بيشتر است؛ مثلاً جنوب آفريقا يكي از بيشترين آمارهاي خشونت جنسي را دارد كه خود با شيوع اچ آي وي در سطح گسترده همراه است.
افزون بر اين، ايدز به طور روز افزون به عنوان سلاح در جنگ و نيز به عنوان ابزار تطهير قومي مورد استفاده قرار مي گيرد. در نقاطي از جهان كه از لحاظ ايمني بسيار ضعيف هستند مانند اوگاندا، سودان و زيمبابوه روزبه روز بر تعداد زناني كه عامدانه با هدف ابتلا به اچ آي وي مورد تجاوز قرار مي گيرند افزوده مي شود.
زنان و بچه ها
راه ديگر شيوع ويروس ايدز زايمان است. براساس گزارش سازمان بهداشت جهاني در پايان سال ۲۰۰۵ ، ۳/۲ ميليون كودك زير ۱۵ سال اچ آي وي خواهند گرفت كه اغلب آنها به هنگام تولد به اين ويروس مبتلا شده اند. اكثر اين بچه ها به بزرگسالي نمي رسند. البته داروهايي وجود دارد كه احتمال ابتلا به اچ آي وي در زمان تولد را از ۴۰% تا كمتر از ۲% كاهش مي دهد، اما در اغلب نقاط دنيا اين داروها در دسترس نيست. يك مادر مي تواند اچ آي وي را از راه شير خود به كودك منتقل كند. اما جايگزينهاي شير مادر و آموزش اهميت آنها در اين موارد در اكثر كشورها وجود ندارد.
دولتها روزبه روز در حال تلاش براي فراهم نمودن داروهاي مورد نياز براي جلوگيري از انتقال ويروس از مادر به بچه هستند كه البته گام پسنديده اي است اما به همانسان كه نجات بچه لازم است مادر نيز نبايد فراموش گردد. بنابر آمار سازمان بهداشت جهاني ۱۵ ميليون يتيم مبتلا به ايدز در جهان وجود دارد و سالانه مبالغي هنگفت، طرحها و تلاش بسياري جهت يافتن راهكار براي مراقبت از آنها صرف مي گردد. بهترين راه رفاه و بهبودي كودكان مبتلا به ايدز تامين رفاه خانواده هاي آنان است كه اغلب به آن بها داده نمي شود و در اولويت قرار نمي گيرد.
تاكيد بر جلوگيري از انتقال اچ آي وي به كودكان مهم و لازم است اما دامنه آن محدود است و بايد به طور يكسان به زناني كه فرزند ندارند و نيز آنها كه صاحب فرزند هستند كمك نمود. عمدتاً بويژه در كشورهاي فقير بسياري از زنان در نقاطي به سر مي برند كه فاقد امكانات و زيرساختهاي بهداشتي و درماني است و آنها تنها از طريق مراقبت هاي پيش از زايمان مي توانند از امكانات تست اچ آي وي استفاده كنند و اين امر نادرست است، چرا كه زنهاي غير باردار را از اين تست محروم مي كند. تست اچ آي وي بايد گسترده تر شود.
زنان مبتلا به اچ آي وي
زنان مبتلا به اچ آي وي از همان شرايطي رنج مي برند كه مردان به آن دچارند، اما آنها شرايط ديگري نظير التهاب شديد لگن كه خطر ابتلا به سرطان رحم را افزايش مي دهد نيز دارند. به علاوه زنان نسبت به درمانهاي ضدويروسي واكنش مختلي نشان مي دهند و بعضاً ممكن است شيوه درمان متفاوتي در قياس با مردان داشته باشند.
چه چيزي بايد تغيير كند؟
نقش ها و وظايف جنسي سراسر جهان، زنان را وارد موقعيتهايي مي كند كه در آنها نمي توانند خود را در برابر اچ آي وي مصون كنند و اگر به آن مبتلا شوند امكان درمان مناسب ندارند. با تصورات منفي در مورد نقش ها و وظايف زنان و تبعيض نسبت به آنها بايد مقابله كرد و بايد آنها را چندان قدرتمند نمود تا بتوانند از خود محافظت كنند. زناني كه به آنها تجاوز مي شود بايد از امكانات پزشكي اي كه مانع از ابتلاي آنها به اچ آي وي مي شود به سرعت و دائماً برخوردار باشند. در بسياري كشورها (عمدتاً كشورهاي آفريقايي) كه خشونت جنسي عليه زنان بالاست و اچ آي وي شايع تر است اين گونه درمان چندان در دسترس زنان نيست.
حفاظت از زنان در برابر اچ  آي وي صرفاً مسئوليت زنان نيست. اغلب زنان مبتلا به اين ويروس به دليل رابطه جسمي غير ايمن با مردان مبتلا، دچار اين بيماري مي شوند. پيشگيري وظيفه دو طرف است و مردان وظيفه يكساني در اين مورد دارند. اگر هيچ مرد مبتلا به اچ آي وي، رابطه جنسي غير ايمن نداشته باشد از تعداد زنان مبتلا به اچ آي وي كاسته خواهد شد.
خشونت، تبعيض، نابرابريهاي جنسي و فحشا همگي مسائلي اجتماعي است كه بي شك نيازمند ريشه كني است، اما در عين حال رفع آنها نيازند زمان است. زناني كه اچ  آي وي دارند بايد مداوا گردند و زناني كه عاري از اين ويروس هستند بايد از خود مراقبت كنند. بطور خلاصه اگر بتوان زنان را قادر ساخت كه براستفاده از برخي وسائل تاثيرگذار باشند آنگاه تلاشها مي تواند ثمربخش باشد.
طرحهايي در دست انجام است كه ميكروب كشي اختراع كنند كه مانند يك ژل يا كرم بتوان از آن استفاده كرد تا با از ميان بردن اچ آي وي مانع انتقال آن گردد. آزمايشها چند سالي است كه در حال انجام است اما متخصصان معتقدند كه حتي اگر تمام كارها خوب پيش برود چنين ژل يا كرمي دست كم ۵ سال تاثير دارد.
اغلب زنان فكر نمي كنند كه در معرض خطر ابتلا به اچ آي وي هستند. در بسياري از نقاط افسانه اي وجود دارد كه مي گويد انتقال اچ آي وي چيزي است كه براي ديگر افراد يعني مردان، استفاده كنندگان مواد مخدر و اقوام ديگر روي مي دهد. اين اشتباه بايد اصلاح گردد و كشورهاي جهان بايد زنان را تقويت كنند تا خود را در برابر اين ويروس مقاوم سازند.
منبع؛سايتهاي مرتبط در اينترنت

دريچه
چطور كودكان مان را از خطر دور كنيم؟
002805.jpg
الميرا صديقي: فرزندان ما، براي مان عزيزترين موجودات روي زمين هستند و قطعاً سلامتي آنها مهم ترين چيزي است كه به آن فكر مي كنيم. خصوصا اگر كم سن و سال باشند و قدرت تشخيص خطر را نداشته باشند. اولين و مهم ترين گامي كه ما مي توانيم براي سلامتي آنها برداريم، رعايت نكات ايمني در خريد وسايل براي آنهاست. نكاتي كه به آن اشاره مي كنيم، مي تواند براي شما بسيار مفيد باشد.
هنگام خريد هر وسيله اي براي دلبندتان
با دست خود تمام سطح وسيله و اطراف آن را لمس كنيد. خصوصاً جاهايي كه امكان دست زدن كودك تان به آنجا وجود دارد. مطمئن شويد كه هيچ نقطه اي دست او را پاره يا دچار خراشيدگي نمي كند. مراقب نقاطي هم كه ممكن است با آفتاب خوردن بيش از اندازه داغ شود باشيد. مراقب نقاطي را كه ممكن است دست فرزندتان در آن گير كند و يا پيچ بخورد باشيد.
تمامي جاهايي را كه با پيچ و مهره به وسيله مورد نظر پيچ شده اند را بررسي كنيد تا مبادا اين مهره ها به خوبي سفت نشده باشند.
چند نمونه از وسايلي كه نياز به توجه دارند
صندلي ماشين: توصيه مي كنيم كه تا زماني كه فرزندتان كمتر از ۲۰ كيلو وزن دارد، حتماً در هنگام رانندگي او را در صندلي مخصوص بنشانيد. اين صندلي ها كه داراي كمربند ايمني هستند كودك شما را از خطرهاي مختلف محفوظ مي دارند. به ياد داشته باشيد كه كمربند صندلي را حتماً ببنديد.
صندلي را خريداري كنيد كه از لحاظ ايمني تأييد شده باشد و ايمني را تضمين كند. دقت كنيد كه صندلي سيستم خيلي پيچيده براي باز يا بسته شدن نداشته باشد تا هر بار شما را به مشقت بيندازد.
لباس ها:لباسي را براي او بخريد كه از جنس قابل اشتعال نباشد و مواد به كار رفته در لباس را كنترل كنيد.
دقت داشته باشيد كه دگمه هاي لباس و حتي زيپ ها به خوبي و محكم به لباس دوخته شده باشند، زيرا آنها مي توانند به راحتي كودك را در معرض خطر خفگي قرار دهند.
نوزاد شما علاوه بر عوض شدن هر ساعته پوشكش نياز به عوض كردن لباس هايش دارد. لباس هاي مخصوصي را براي خواب يا بيرون رفتن و حتي سرما يا گرماي ناگهاني هوا دم دست خود داشته باشيد.
لباس نوزادتان را همراه لباس هاي خودتان نشوييد و حتماً پودرهاي متوسط و رقيق استفاده كنيد و به ياد داشته باشيد كه آنها را دو بار آبكشي نماييد.
از نرم كننده هاي لباس استفاده نكنيد، زيرا در اوايل تولد پوست كودك تان بسيار حساس است و او را دچار عارضه هاي پوستي مي كند.
تختخواب: اين را بدانيد كه فاصله تشك تخت تا بدنه آن نبايد از دو انگشت بيشتر باشد، زيرا ممكن است سر كودك شما در آن منطقه آسيب ببيند. بهترين كار پر كردن خلأ با ملحفه است. نرده هاي تخت بايد كمتر از چهار سانتيمتر با يكديگر فاصله داشته باشند تا سر كودك تان بين آنها گير نكند. لولاها و پيچ هاي تخت نبايد در دسترس كودك تان باشد.
رنگ تخت بايد ايمن و بدون مواد سمي باشد.
بالش هاي بسيار نرم را انتخاب نكنيد تا زماني كه نوزادتان بتواند خود سرش را از روي بالش بالا بياورد. بالش هاي خيلي نرم در دوران كودكي زماني كه صورت بچه به بالش باشد مي تواند خطر خفگي داشته باشد.
كالسكه و صندلي هاي بلند: هر چيزي كه كودك تان روي آن مي نشيند، بايد پايه هاي پهن و قوي داشته باشد تا امكان برگشتن آن را كم كند. كالسكه يا صندلي حتما بايد كمربند داشته باشد تا از افتادن كوچولوي شما جلوگيري شود. قبل از خريد كالسكه چند بار آن را ببنديد و باز كنيد تا ببينيد آيا راحت باز و بسته مي شود و يا به راحتي در صندوق ماشين تان جا مي شود. دقت داشته باشيد مواد به كار رفته در اين وسايل سمي نبوده و براي فرزندتان ايجاد مسموميت نمي كنند و همچنين نقاط كليدي اين وسايل در دسترس فرزندتان نباشد.
چرخ هاي كالسكه حتماً بايد سفت و سخت باشند و حتما چرخ هاي عقب به ترمز مجهز باشد.
اسباب بازي ها:مطمئن شويد كه هيچ نقطه اي از اسباب بازي كمتر از چهار سانتيمتر نباشد، زيرا ممكن است كودك تان آن را وارد دهان كند و باعث خفگي اش شود. از خريد هر اسباب بازي كه داراي نقاط نوك تيز و يا برنده است، اجتناب كنيد و مواظب باشيد جنس آن از موادي همچون سيم ها و يا مواد فلزي خطرناك نباشد. اسباب بازي نبايد از شيشه ساخته شده باشد و مراقب باشيد بر چسب بهداشت روي اسباب بازي باشد. عروسك ها و اسباب پارچه اي بايد قابل شستشو و غير قابل اشتعال باشند. مراقب باشيد كه هر اسباب بازي عمري دارد، استفاده بيش از حد آن مي تواند به تكه تكه شدن آن بيانجامد كه براي كودك تان خطر دارد. اگر اسباب بازي مورد نظرتان از الياف ضعيف ساخته شده و امكان جدا شدن دگمه ها و يا وسائل تزييني آن وجود دارد، فوراً آن را از جلوي دست كودك تان برداريد. هر چند وقت يك بار از سالم بودن اسباب بازي هاي كودك تان با خبر شويد و آنهايي كه در حال تبديل شدن به خطر براي فرزندتان هستند را كنار بگذاريد. ما هر پيشنهادي را كه تصور مي كنيم براي حفظ سلامتي كودك تان مفيد است را بيان كرديم اما به خاطر داشته باشيد او به مراقبت هر لحظه شما نياز دارد، پس چشم خود را از روي او برنداريد! خطر هر لحظه در كمين اوست.

سلول بنيادي چيست؟
دكتر فاطمه فردوسي
002808.jpg
تحقيقات در زمينه سلول هاي بنيادي دو ويژگي مهم دارند كه آنها را از انواع سلول هاي ديگر متمايز مي سازد:
۱- توان نوسازي سلول هاي نامتمايزي هستند كه توانايي تكثير نامحدود خود را دارند و در حالت نامتمايز باقي بمانند.
۲- پرتواني:سلول هاي بنيادي قادر به ايجاد هر نوع سلولي در بدن هستند. آنها مي توانند تحت تأثير بعضي شرايط فيزيولوژيك يا آزمايشگاهي به سلول هايي با عملكردهاي اختصاصي مانند سلول هاي عضلاني قلب يا سلول هاي توليدكننده انسولين در پانكراس و... تبديل شوند.
دانشمندان در ابتدا با دو نوع از سلول هاي بنيادي كه از حيوانات و انسان ها به دست آمده بودند، شامل سلول هاي بنيادي جنيني و سلول هاي بنيادي بالغين كار مي كردند كه اين دو دسته سلولي عملكردها و ويژگي هاي مختلفي دارا هستند.
بيشتر از ۲۰ سال قبل دانشمندان توانستند سلول هاي بنيادي را از جنين ابتدايي موش جدا كنند و با مطالعه سالها جزئيات بيولوژي سلول هاي بنيادي موش؛ در سال ۱۹۹۸ دانشمندان موفق به جدا كردن سلول هاي بنيادي جنيني از جنين انسان و رشد آنها در محيط آزمايشگاه شدند و اين سلول ها را سلول هاي بنيادي جنيني انسان ناميدند. اين سلول هاي همانطور كه از نامشان مشخص است از جنين هاي ۴ يا پنج روزه كه از تخم هاي آزمايشگاهي بارور مي شوند به دست مي آيند و در محيط آزمايشگاهي در محيط كشت هاي اختصاصي رشد داده مي شوند.
سلول هاي بنيادي بالغين، سلول هاي نامتمايزي هستند كه در بين سلول هاي تمايز يافته بافت ها و ارگان هاي بدن انسان يافته مي شوند و توانايي نوسازي و تمايز به انواع سلول هاي اختصاصي اصلي بافت يا ارگان را دارند. نقش هاي اوليه اين سلول ها در يك ارگان زنده شامل حمايت كردن و تعمير بافت هايي است كه از آنها به دست مي آيند.
دانشمندان سلول هاي بنيادي بالغين را در بافت هاي بيشتري نسبت به آنچه فكر مي كردند به دست آوردند. اين يافته ها دانشمندان را به استفاده از اين سلول ها در علم پيوند راهنمايي كرد. اكنون بيشتر از ۳۰ سال از استفاده سلول هاي بنيادي بالغين خون ساز كه از مغز استخوان براي پيوند جدا مي شوند، مي گذرد.
در سال ۱۹۶۰ محققان كشف كردند كه مغز استخوان حداقل دو نوع سلول بنيادي را دربردارد كه شامل سلول هاي بنيادي خون ساز كه انواع سلول هاي خوني را در بدن مي سازند و سلول هاي استرومال كه مي توانند بافت هاي غضروف، استخوان، چربي، بافت هاي همبندي فيبروز را در بدن بسازند، است.
در سال ۱۹۶۰ دانشمنداني كه موش ها را مطالعه مي كردند دو منطقه از مغز موش را كه شامل سلول هاي تقسيم شونده كه تبديل به سلول هاي عصبي مي شوند، كشف كردند. بر خلاف اين گزارش ها بيشتر دانشمندان معتقد بودند كه سلول هاي عصبي جديد در مغز بالغين نمي تواند توليد شود تا اينكه در سال ۱۹۹۰ دانشمندان توافق كردند كه مغز بالغين شامل سلول هاي بنيادي است كه توانايي توليد سه نوع اصلي سلول هاي مغزي را كه شامل آستروسيت ها و اليگودندروسيت ها (سلول هاي غيرعصبي) و نورون ها (سلول هاي عصبي) دارا هستند.
سلول هاي بنيادي بالغين در ارگان ها و بافت هاي زيادي از بدن جدا شده اند، اما نكته مهم اين است كه تعداد بسيار محدودي از اين سلول ها در هر بافت وجود دارد كه در منطقه خاصي از آن بافت براي سالها ساكن مي مانند، تا اينكه با ظهور بيماري يا آسيب بافتي فعال مي شوند.
بافت هايي كه سلول هاي بنيادي بالغين در آنها يافت مي شوند عبارتند از: مغز استخوان، خون محيطي، مغز، عروق خوني، پالپ دندان، عضله اسكلتي، پوست، كبد، پانكراس، قرنيه، شبكيه، سيستم گوارش.
دانشمندان در خيلي از آزمايشگاه ها تلاش مي كنند تا بتوانند كه سلول هاي بنيادي بالغين را در كشت سلول به انواع سلول ها اختصاصي تبديل كنند تا از آنها براي درمان بيماري ها و صدمات بافتي استفاده كنند.
پتانسيل هاي درماني اين سلول ها عبارتند از: جايگزيني سلول هاي توليدكننده دوپامين در مغز در بيماري پاركينسون، توليد سلول هاي انسولين ساز براي نوع يك ديابت (وابسته به انسولين) و تعمير سلول هاي عضلاني تخريب شده.
سلول هاي بنيادي بند ناف از سلول هاي پرتوان ديگر هستند كه همچون سلول هاي بنيادي بالغين قادرند تا انواعي از سلول ها را در محيط آزمايشگاهي توليد كنند. در بند ناف دو دسته سلول هاي بنيادي وجود دارند كه قادر به ساختن سلول هاي خوني و سلول هاي استخواني و چربي بوده و همچنين به عنوان جايگزيني براي سلول هاي مغز استخوان در علم پيوند مغز استخوان محسوب مي شوند.
ضرورت تحقيق و پژوهش در خصوص سلول هاي بنيادي چيست؟
سلول هاي بنيادي قادرند به طور نامحدود هر نوع سلول را به وجود آورند كه اين خصوصيت باعث استفاده حيرت آور اين سلول ها در علم پيوند شده است. علاوه بر اين مي توان به گونه اي اين سلول ها را از نظر ژنتيكي تغيير داد تا پس از پيوند دفع نشوند. كارهايي كه در اين رابطه تا به حال انجام شده اند عبارتند از:
۱- سلول هاي ماهيچه قلب توان تكثير طي دوره بزرگسالي را ندارند و هرگاه با جراحت يا ايسكمي، به بافت مزبور آسيبي برسد بافت غيرفعال جايگزين سلول هاي ماهيچه اي قلب فعال مي شوند. سلول هاي بنيادي جنيني توان تبديل به سلول هاي ماهيچه اي قلب را دارند كه از آنها مي توان در درمان موارد سكته هاي قلبي كه عامل اصلي آسيب به ماهيچه قلب هستند و همچنين در موارد اختلالات مادرزادي قلبي استفاده كرد.
۲- سلول هاي بنيادي خون ساز در علم پيوند مغز استخوان براي درمان بعضي بيماري هاي خوني مانند تالاسمي و همچنين سرطان هاي افراد بزرگسال و خردسال به كار مي روند كه در ايران از سال ۱۳۷۱ در مركز هماتولوژي و انكولوژي و پيوند مغز استخوان واقع در بيمارستان شريعتي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران و دانشگاه علوم پزشكي شيراز انجام مي شود.
۳- سلول هاي مولد انسولين از سلول هاي بنيادي جنيني موش و انسان به دست آمده اند كه مي توانند راهگشايي در درمان بيماري ديابت باشند.
۴- سلول هاي عصبي از سلول هاي بنيادي جنيني به دست آمده اند كه از آنها مي توان در درمان بيماري هاي تخريب شونده سيستم عصبي مانند پاركينسون و يا آلزايمر استفاده كرد.
۵- سلول هاي پوستي از سلول هاي بنيادي جنيني به دست آمده اند كه از اين سلول ها مي توان در درمان سوختگي ها و بهبود زخم ها استفاده كرد.
۶- تبديل سلول بنيادي به سلول هاي سازنده غضروف و استخوان
۷- تبديل سلول بنيادي به سلول كبدي
۸- توليد لوله گوارش از سلول هاي بنيادي
تمايز سلول هاي بنيادي جنيني به انواع سلول هاي عملكردي در محيط آزمايشگاهي ما را در درك مكانيسم هاي تكوين جنين، تمايز و ترميم بافتي ياري مي كند كه باعث درمان هر چه بهتر ناهنجاري هاي ناباوري و كاهش ناهنجاري هاي مادرزادي و توليد انواع محصولات فاكتورهاي رشد مي شود.

اجتماعي
اقتصاد
انديشه
سخنگاه
سياست
شهرآرا
ورزش
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سخنگاه  |  سياست  |  شهرآرا  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |