سميه صيادي فر
از اين به بعد با دقت بيشتري به قبض تلفن همراهتان توجه كنيد و اگر رقم صورت حسابتان به طور غيرمعمول افزايش پيدا كرده بود، بدانيد با پديده اي جديد و خطرناك روبه رو شده ايد؛ سيم كارت شما كپي شده است! اين امر اصلا قابل تعجب نيست. پديده اي است كه مشتركان تلفن همراه در 2 ماه اخير با آن مواجه شده اند. حرف و حديثها در اين مورد زياد است و بازار گفتگو و اظهار نظر در اين ميان گرم. براي تكميل اطلاعات خود در اين زمينه، به خواندن خود ادامه دهيد.
كپي سيم كارت شايعه است؟!
محمد سليماني - وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات- در آخرين نشست خبري خود، درباره شايعه كپي سيم كارت تلفن همراه تاكيد كرد: وقتي گفته مي شود كه شايعه، يعني اين كه شايعه است و صحت ندارد، از اين رو گزارشي در اين رابطه به ما نشده است و ما با موضوع كپي سيم كارت برخورد نكرده ايم، حتي سيستم هاي ما چيزي در اين رابطه نشان نمي دهند و شايد اين مساله يك نوع كلاهبرداري براي فروش كالايي باشد.
اما رئيس انجمن فروشندگان سيم كارت گوشي و لوازم جانبي در اين باره گفت: در حال تهيه و تنظيم گزارشي در رابطه با سيم كارت هايي كه قابليت هاي ضبط مشخصات سيم كارت ها را دارند، هستيم؛ تا آن را براي بررسي و تصميم گيري بيشتر به مراكز ذي صلاح ارسال كنيم.
افشار فروتن لاريجاني اظهار كرد: به دليل وجود تنوع سيم كارت هايي كه بعد از ورود اپراتور اول در بازار به وجود آمد، افرادي وجود دارند كه داراي چندين خط و سيم كارت  در سراسر دنيا هستند و به اين منظور سيم كارت هايي با اين ادعا وارد بازار شد كه قابليت ضبط مشخصات سيم كارت ها را دارد.وي با بيان اين كه بيشتر مشتركان مهارت كافي براي كپي اين نوع سيم كارت ها را ندارند، گفت: استفاده از اين سيم كارت ها و ريختن اطلاعات بر روي آن ها كار راحتي نيست و اين كار بايد توسط متخصصان انجام شود كه البته طبق گزارش هاي رسيده در اين زمينه تخلفاتي صورت مي گيرد و افرادي با گرفتن مبلغي پول اقدام به كپي سيم كارت ها مي كنند.به گفته او، مواردي وجود دارد كه يكسري از افراد كه به امور نرم افزاري و رايانه آشنا هستند، با گرفتن وجهي در حدود 40 تا 50 هزار تومان، به كپي سيم كارت ها اقدام مي كنند و اين خود، زمينه سوءاستفاده افرادي را فراهم آورده است. اما چندي پيش سرپرست روابط عمومي شركت ارتباطات سيار، با تاكيد بر اين كه سيم كارت  هاي موجود در اين شبكه قابليت كپي  كردن ندارند، گفته بود: تاكنون گزارشي مبني بر كپي شدن سيم كارت  هاي شبكه ارتباطات سيار به ما ارايه نشده است.
عباسعلي ابوالفضلي با بيان اين كه سيم كارت  هايي كه از ابتداي سال 73 در شبكه ارتباطات سيار فعال شده بود، از پيچيدگي نرم افزاري بالايي برخوردار نبود، گفت: از آنجايي كه هر سيم كارتي عمر مفيد دارد، در حال حاضر سيم كارت هاي قديمي در شبكه ارتباطات سيار وجود ندارد و سيم كارت  هاي جديد نيز از قابليت نرم افزاري پيچيده  اي برخوردار است.وي با بيان اين كه دخل و تصرف در هر سيستم نرم افزاري ممكن است، افزود: امكان كپي يك سيم كارت به صورت تئوريك وجود دارد، اما تا به حال به موردي برخورد نكرده  ايم.
به گفته سرپرست روابط عمومي ارتباطات سيار، كسي كه دست به اين كار مي  زند، مطمئنا از تخصص نرم افزاري بسيار بالا و وجدان اخلاقي بسيار پاييني برخوردار است. اين در حالي است كه علي رغم رد شايعه كپي سيم كارت تلفن همراه ازسوي مسئولان امر، ظاهرا شركت ارتباطات سيار اين موضوع را در دست بررسي دارد.
كپي سيم كارت تأييد شد
رييس هيات مديره شركت مخابرات ايران گفت: تاكنون مواردي از كپي سيم كارت تلفن همراه گزارش شده كه سريعا شناسايي و پيگيري شده است و اميدواريم با هوشياري مشتركان، معضل كپي سيم كارت زودتر از بين برود. البته وجود اين مورد، با مراقبت و نظارت شركت ارتباطات سيار، بسيار محدود بوده است.
وفا غفاريان، درباره مباحث مطرح شده درباره كپي سيم كارت تلفن همراه در بازار اظهار كرد: يك سري از سيم كارت هاي قديمي  قابل كپي كردن هستند و گفته مي شود كه دستگاه هاي آن نيز در بازار وجود دارد، اما اين امر سريعا در سيستم هاي مخابراتي ما شناسايي مي شود؛ چرا كه از يك سيم كارت در دو ناحيه استفاده مي شود و با توجه به مختلف بودن محل هاي تماس و نوع گوشي ها، اين امر قابل شناسايي است؛ از اين رو، هر دو سيم كارت مسدود مي شود تا وضعيت آن مشخص شود.
وي با اشاره به اين كه حداكثر 12 ساعت طول مي كشد تا سيم كارت غيرمجاز در شبكه شناسايي شود كه بلافاصله قابل پيگيري است، گفت: اين امر از طريق قضايي و حقوقي نيز قابل پيگيري است.
او با تاكيد بر اين كه سيم كارت هاي جديد تلفن همراه به هيچ وجه قابل كپي برداري نيستند، گفت: با توجه به اين كه در حال حاضر چند نوع سيم كارت در بازار موجود است، تنها برخي از سيم كارت هاي قديمي  قابل كپي كردن هستند. غفاريان تصريح كرد: براي ايمني بيشتر، بهتر است، مشتركان در محافظت از سيم كارت خود مراقبت كنند و سيم كارت خود را به افراد ناشناس ندهند و همچنين از مراكز معتبر، سيم كارت خريداري كنند.
همچنين عباسعلي ابوالفضلي - سرپرست روابط عمومي  شركت ارتباطات سيار- اظهار كرد: از سيم كارت هاي جديد شركت ارتباطات سيار تا به امروز هيچ گونه كپي گرفته نشده است.
او افزود:  تنها برخي از سيم كارت هاي قديمي  ارتباطات سيار به دلايل مختلف در گذشته كپي شده، اما هر زمان اين امر اتفاق افتاده، رديابي و كشف شده است، از اين رو در حال حاضر و هر شش ساعت يك بار بر خطوط مشتركان نظارت مي شود، بنابراين اگر مكالمه همزمان در سيستم شناسايي شود، سيم كارت مورد نظر قطع مي شود و پس از آن با مراجعه مالك سيم كارت به مخابرات، اطلاع داده مي شود و به تناسب  آن پيگيري هاي لازم به عمل مي آيد. وي تاكيد كرد: در طول مدتي كه خطوط مشتركان به شكل دوره اي چك مي شود، تنها يك مورد كپي سيم كارت شناسايي شده است.او خاطرنشان كرد: امكان دخل و تصرف در هر نرم افزار به شكل طبيعي وجود دارد و اما اين امر نيازمند تخصص بسيار بالايي است و از اين رو ضريب امنيتي سيم كارت هاي جديد ارتباطات سيار 2هزار برابر بيشتر از سيم كارت هاي قديمي  شبكه است و بر اين اساس، مشكلي براي مشتركان پيش نمي آيد.
سرپرست روابط عمومي  شركت ارتباطات سيار تصريح كرد: به مشتركان توصيه مي كنيم مراقب سيم كارت و تلفن همراه خود باشند و تلفن همراه خود را به افراد ناشناس يا تعميرگاه هاي غيرمجاز ندهند.
اين سخنان در حالي عنوان مي شوند كه مسئولان مخابرات و وزارت ارتباطات، ازجمله شخص وزير، در چند روز گذشته بارها اين موضوع را از اساس رد مي كردند و به مردم اطمينان خاطر مي دادند. اما حالا با اين تاييدها به  نظر مي رسد هر مشتركي علاوه بر مشكلات حقوقي و قضائي محتمل، دست كم در معرض 12ساعت هزينه  اضافي مكالمه  قرار دارد.
كپي كاري سيم كارت؛ عجيب اما ممكن!
اخيرا در بازار تلفن همراه تهران، دستگاه هايي ساخت كشورهاي چين و ژاپن به بازار آمده است كه با قراردادن يك سيم كارت اصلي صادرشده از سوي شركت مخابرات ايران، اطلاعات امنيتي و كليدي سيم كارت ها(ki) را رمزگشايي كرده و اين رمز را روي سيم كارت خام منتقل مي كند. در اين صورت از يك شماره موبايل، 2عدد در شبكه مادر تعريف مي شود؛ بدون اين كه صاحب سيم كارت اصلي از چنين سوء استفاده اي باخبر باشد. بر اساس اطلاعات فني موجود، هنگامي كه يك تلفن همراه روشن مي شود، چندين كد و شماره رمز به مركز مادر مخابراتي ارسال مي شود. مركز شبكه ارتباطات سيار(M.S.C) با دريافت اين كدها، ارتباط شماره سيم كارت را با شماره هاي موجود خود مقايسه و در صورت موجودبودن اين شماره، از آن به عنوان دستگاه روشن در شبكه ثبت نام مي كند. قبل از صدور اجازه ورود سيم كارت به شبكه و ثبت نام ليست سياه، شماره هاي شبكه مادر نيز شماره جديد را كنترل و اجازه ورود صادر مي كند.
دستگاه هايي كه اكنون با معادل فارسي سيم كارت خوان به بازار آمده، قادر است با كپي سيم كارت اصلي، چنين مراحل امنيتي را در شبكه تلفن همراه كشور طي كرده و خود را در شبكه تعريف كند. اين دستگاه ها با 2مارك سوپرسيم و سيم از چين و ژاپن وارد بازار شده است كه دستگاه چيني بين 45 تا 50هزار تومان و دستگاه ژاپني 80هزار تومان قيمت دارد. همراه با اين دستگاه ها يك عدد سيم كارت خام از نوع سيم كارت هاي شركت مخابرات ايران موجود است و در صورت تقاضاي خريدار، تعداد بيشتري سيم كارت خام به قيمت حدودا 25 تا 30هزار تومان در اختيار وي قرار مي گيرد. شكل اين دستگاه ها تقريبا شبيه گوشي تلفن همراه كوچك است و سيم كارتي كه پشت آن، عكس يك ماهي قرمز با مارك سيم ماكس چاپ شده است و يك لوح فشرده نرم افزار نيز ضميمه آن است. البته فناوري پيشرفته تري نيز براي كپي كردن سيم كارت به بازار آمده كه به صورت بي سيم عمل كرده و قيمت آن طوري نيست كه همگان بتوانند به آن دسترسي پيدا كنند. اين دستگاه ها قادر است اطلاعات حياتي و امنيتي سيم كارتي را كه داخل يك گوشي روشن در حال كار است، شكار، رمزگشايي و در خود ذخيره كند. اين فناوري، خطرناك تر است، چرا كه اطلاعات يك سيم كارت به طور سريع و همزمان به چند سيم كارت خام منتقل و كپي مي شود.
كپي سيم كارت، چالشي جديد
كارشناس ارشد مخابرات درباره چگونگي كپي سيم كارت تلفن همراه گفت: زماني كه يك موبايل در شبكه روشن مي شود، اتفاقات متعددي براي ورود به اين شبكه جريان مي يابد؛ از جمله اين كه چندين كد و شماره مشخص به صورت رمز به مركز ارسال مي شود.
بابك نيك فال اين رمزها را شامل شماره مشخصه سيم كارت و شماره سريال دستگاه تلفن همراه عنوان كرد و افزود: مركز شبكه ارتباطات سيار(MSC) با دريافت اين كدها، ابتدا شماره سيم كارت را با شماره هاي موجود خود مقايسه و در صورت موجود بودن اين شماره، از آن به عنوان دستگاه روشن ثبت نام مي كند.
وي يادآور شد: قبل از صدور اجازه  ورود به شبكه و ثبت نام، شماره هاي مشخصه با ليستي به نام ليست سياه (Black List) مقايسه و در صورت وجودنداشتن در اين ليست، جهت ورود به شبكه مجاز مي شود.
به گفته وي، ليست سياه شامل سيم كارت ها يا شماره سريال دستگاه هاي تلفن همراه غيرمجاز و متخلف است.
نيك فال ادامه داد: از هشت سال پيش، دستگاه هايي وارد بازار شد كه با كپي اطلاعات سيم كارت و ارسال آن به شبكه، سيم كارت را شبيه سازي يا به عبارتي جعل مي كند. اين كارشناس گفت: اين دستگاه ها به دو صورت كار مي كنند؛ در روش اول، سيم كارت در داخل دستگاه قرار مي گيرد و از آن كپي مي شود و در روش دوم، دستگاه خاصي به صورت بي سيم، اطلاعات موبايل هاي روشن را شكار، رمزگشايي و در خود ذخيره مي كند.
نيك فال تصريح كرد: در هر دو روش، صورتحساب مكالمات تلفني به نام دارنده سيم كارت اصلي ارسال مي شود. وي بيان داشت: در اداره پليس آمريكا (FBI) بخشي مخصوص رديابي اين گونه افراد تاسيس شده  است كه در صورت شناسايي شماره مشخصه يك سيم كارت در دو نقطه مختلف با صاحب اصلي سيم كارت تماس حاصل كرده و صاحب سيم كارت جعلي را رديابي و دستگير مي كند.
نيك فال گفت: براي جلوگيري از چنين سودجويي هايي توصيه مي شود در محل هاي پررفت وآمد از روشن يا خاموش كردن غيرضروري دستگاه تلفن همراه پرهيز كنيد و سيم كارت خود را به سادگي در اختيار افراد مشكوك قرار ندهيد.
طراحي سيستم رمز براي جلوگيري از كپي برداري
كپي برداري از سيم كارت، اين روزها به يك معضل و يك تفكر منفي براي صاحبان تلفن همراه تبديل شده است. رئيس آزمايشگاه رمزنگاري دانشگاه علم و صنعت از طراحي 3سيستم رمز براي موبايل هاي ايران و استفاده هاي بين المللي خبر داد و گفت: اكنون به دنبال سرمايه گذاري براي اجراي اين طرح ها هستيم.
دكتر مجيد نادري افزود: با توجه به كپي برداري از سيم كارت هاي تلفن همراه و استفاده از سيم كارت افراد ضرورت ايجاب مي كرد سيستم رمزي در تلفن هاي همراه ايجاد شود.
وي گفت: اين سيستم در دنيا به صورت A3، A5 و A7 به تلفن هاي همراه افزوده مي شود و از اين طريق امكان بهره برداري از سيم كارت و اطلاعات افراد از بين مي رود.
مسئول آزمايشگاه رمزنگاري دانشگاه علم و صنعت اظهار داشت: دانشگاه علم و صنعت نيز طراحي 3سيستم رمز را براي موبايل هاي ايران و استفاده هاي بين المللي انجام داده است كه به دنبال سرمايه گذاري براي اجراي آن است. متأسفانه مذاكرات با مخابرات و ديگر دستگاه هاي اجرايي براي خريد اين طرح و سرمايه گذاري بر روي آن تاكنون بي نتيجه باقي مانده است.
وي اضافه كرد: از همين طريق مي توان براي امنيت سيستم هاي نظامي مانند بي سيم و ... استفاده كرد.
نادري در اهميت اين امر گفت: كشور آمريكا مدت 5 سال بر روي شكستن رمز بي سيم و تلفن هاي همراه كشور افغانستان سرمايه گذاري كرد تا بتواند به اطلاعات اين كشور دست يابد.
عضو هيأت علمي دانشگاه علم و صنعت در رشته كامپيوتر گفت: كشور ما حاضر نيست بر روي اين مسائل سرمايه گذاري كند و احتمال به خطر افتادن اطلاعات و سرقت هاي اطلاعاتي بسياري در كشور وجود دارد كه امنيت كشور را مخدوش مي كند.
نادري با بيان اينكه تا هكرها وجود دارند، دائما بايد به دنبال سيستم هاي امن بود، افزود: بايد رمزگذاري بر روي تلفن هاي همراه و سيستم هاي موبايل را به عنوان يك پروژه بزرگ پايه گذاري كرد و در اين مسير از تكنولوژي هاي روز بهره گرفت.
وي تاكيد كرد: هنگامي كه از سيم كارت كپي برداري مي شود، علاوه بر اينكه تمامي هزينه هاي شخص كپي كننده براي دارنده اصلي سيم كارت محاسبه مي شود، مكالمات و اطلاعات شخص اصلي نيز در دسترس متخلفين كپي كننده قرار مي گيرد.
با كپي كاران بايد طبق قانون
جعل برخورد شود
يك وكيل دادگستري معتقد است: با عاملان كپي سيم كارت هاي تلفن همراه بايد مطابق قانون جعل برخورد شود. نعمت احمدي با بيان اينكه اين اقدام همانند اقدام به جعل اسكناس، چك بانكي، مهر و غيره است، گفت: اين كه گفته مي شود در قبال كپي سيم كارت هاي تلفن همراه خلع قانوني وجود دارد، درست نيست، بلكه با اين امر نيز مانند ساير موارد جعل برخورد خواهد شد كه مجازات آن برابر قانون جعل اسناد رسمي دولتي برابر با 3 سال حبس است.
احمدي با بيان اينكه وظيفه پليس به عنوان ضابط قوه قضاييه كشف عاملان و وظيفه قوه قضاييه نيز به عنوان مجري قانون، تطبيق عمل متخلفان با قوانين موجود و مجازات آنهاست ادامه داد: سازمان مخابرات كشور نيز مي تواند به عنوان شاكي اقدام به شكايت كند. علاوه بر آن مي تواند از ابزار و وسايلي استفاده كند كه كمتر قابل جعل باشند تا به اين وسيله راه سوءاستفاده را به روي متخلفان ببندد. اين وكيل دادگستري افزود: اين مسأله تبعات زيادي را نيز به دنبال دارد كه از جمله آسيب پذيري اسناد دولتي و زيان به دولت، آسيب به منافع عمومي و ضرر زدن به اقتصاد كشور است.
اين در حالي است كه حقوقداني ديگر نوع برخورد با پرونده هاي متخلفان كپي سيم كارت تلفن همراه را همانند برخورد با كلاهبرداري دانست و گفت: در سيستم فعلي در قبال اين مسأله مي توان با عنوان كلاهبرداري برخورد كرد مگر آنكه قوانين خاصي در اين خصوص از سوي مخابرات تعيين شود. جمشيد نورشرق گفت: اين كه ما به مسأله كپي سيم كارت عنوان جعل بدهيم قطعا" با تعريف جعل هماهنگي ندارد. عنوان ديگري كه مي توان به اين مسأله نسبت داد توسل به وسيله متقلبانه براي بردن مال ديگران است اما اشكال در اينجاست كه بايد شاكي خصوصي مطرح باشد. به نظر اين حقوقدان مي توان براي اين اقدام عنوان كلاهبرداري را در نظر گرفت.

گروه اجتماعي- سرانجام خبر كپي سيم كارت هاي تلفن همراه در كشور از سوي مسئولان وزارت ارتباطات بعد از مدت ها سكوت، تأييد شد. در حالي  كه اغلب رسانه هاي گروهي چندي بود شواهد مربوط به اين خبر را در بازار مورد انعكاس قرار داده بودند، بالاخره وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات نيز اين اخبار را تأييد كرد، اما در عين حال ابراز اميدواري كرد كه جاي هيچ گونه نگراني براي كاربران تلفن همراه در كشور وجود ندارد و اين در حالي است كه منابع آگاه از وجود شكايت هاي متعدد در اين زمينه خبر مي دهند. مسئولان ارتباط سيار نيز معتقدند تنها اولين سري سيم كارت هاي توزيع شده در كشور از اين قابليت برخوردارند و سيم كارت هاي فعلي از لحاظ امنيتي بسيار بالا هستند. در چند سال گذشته موارد متعددي از كپي كردن سيم كارت تلفن همراه مشاهده شده است به  طوري  كه برخي سودجويان با استفاده از دستگاه ها و روش هاي خاص به استخراج اطلاعات امنيتي و كليدي سيم كارت ها پرداخته و به شماره تلفن آنها دست پيدا مي كنند.
به هر حال به نظر مي رسد اين مشكل در كنار مشكلاتي همچون ثبت شماره سريال گوشي هاي تلفن همراه و اختلال در آنتن دهي، يكي از بحران هاي جدي براي ارتباطات سيار و اپراتور خصوصي كشور در چند سال اخير محسوب شود. افراد سودجو اكنون مي توانند با استفاده از سيم كارت كپي شده و شماره تلفن مورد نظر، با ديگران تماس بگيرند بدون آن كه صاحب اصلي سيم كارت متوجه اين تخلف شود. البته زماني اين امر مشخص مي شود كه هزينه قبض ماهانه مشترك تلفن همراه بيشتر از مقدار مورد استفاده وي باشد و مشترك، متوجه سوء استفاده فرد يا افراد ديگري از سيم كارت خود شود. از هشت سال پيش، دستگاه هايي وارد بازار شد كه با كپي اطلاعات سيم كارت و ارسال آن به شبكه، سيم كارت را شبيه سازي يا به عبارتي جعل مي كند.
اين دستگاه ها به دو صورت كار مي كند؛ در روش اول سيم كارت در داخل دستگاه قرار مي گيرد و از آن كپي مي شود و در روش دوم، دستگاه خاصي به  صورت بي سيم، اطلاعات موبايل هاي روشن را شكار، رمزگشايي و در خود ذخيره مي كند. در هر دو روش، صورتحساب مكالمات تلفني به نام دارنده سيم كارت اصلي ارسال مي شود. پليس فدرال آمريكا FBI بخش مخصوص رديابي اين گونه افراد را تأسيس كرده است كه در صورت شناسايي شماره مشخصه يك سيم كارت در دو نقطه مختلف با صاحب اصلي سيم كارت تماس گرفته و صاحب سيم كارت جعلي را رديابي و دستگير مي كند. دستگاه هاي خاص كپي كه اغلب چيني يا ژاپني است، با شناسايي و رمزگشايي اطلاعات كليدي و منحصربه فرد سيم كارت، آن را روي يك سيم كارت خام كپي مي كند. هر نوع سيم كارتي در اين دستگاه ها قابل كپي كردن است.
اين در شرايطي است كه براي جلوگيري از چنين سودجويي هايي توصيه مي شود در محل هاي پررفت وآمد، از روشن يا خاموش كردن غيرضروري دستگاه تلفن همراه پرهيز كنيد و سيم كارت خود را به سادگي در اختيار افراد مشكوك قرار ندهيد. اما آيا تجهيزات شبكه ارتباطات سيار كشور مي تواند به شناسايي سيم كارت هاي كپي شده بپردازد يا خير؟ اين سؤالي است كه براي جواب آن بايد تا ماه هاي آينده، به انتظار نشست.

گروه اجتماعي - همين حالا كه شما از روي لطف، اين نوشته را مي خوانيد، تلفن همراه هزاران مخاطب همشهري با بوقي كوتاه اعلان مي كند كه خبري تازه و البته كوتاه رسيده است. آنچه در پي مي آيد گزارشي است كوتاه از خدتي كه شما از آن بهره مند هستيد.
فكر بهره گيري همشهري از رسانه SMS براي ارسال خبر به سال گذشته بر مي گردد، اما اين كار به طور جدي از 4-5 ماه پيش در دستور كار قرار گرفت و اكنون مي توان ادعا كرد با كار ويژه تازه اي كه براي SMS تعريف شده، رسانه اي تازه اي وارد بازار شلوغ خبررساني كشورمان شده است.
نخستين روزي كه قرار شد اين كار رسانه اي را به طور جدي شروع كنيم شبح يك سؤال بزرگ از جلوي چشمان مان عبور مي كرد. از خود مي پرسيديم در دنيايي كه راديو پيام، هر 15 دقيقه آخرين خبرها را از عمق كهكشانها و قعر درياها بيرون مي كشد و به گوش شنوندگان مي سپارد و يا شبكه خبر تلويزيون كه از صبح علي الطلوع تا نيمه شب، صدها گزارش تصويري را بر چشم بينندگان مي نشاند و همزمان با اين دو، چند شبكه ديگر سيما، علاوه بر بخشهاي خبري رسمي، آخرين اتفاقات را لحظه به لحظه به صورت زيرنويس منتشر مي كنند و نيز سايتهاي خبري پرشماره، براي لحظه اي آرامش ندارند، SMS را چه به خبررساني؟ و از آن مهمتر، مگر نه اينكه كاربرد SMS، به درست يا غلط در فرهنگ ارتباطي ما ايراني ها طور ديگري تعريف شده است؟
وادي تازه اي بود و تجربه اي نو، بايد وارد مي شديم و تجربه مي كرديم و برخلاف انتظارمان بيش از آنچه تصور مي كرديم كارمان گرفت.
با يك خبر كوتاه كه در روزنامه همشهري انتشار يافت، افراد زيادي مشترك شدند، كافي بود - و هست - كه به شماره 1000251 يا 3000251 يك پيام كوتاه فرستاده شود و بعد از آن هر مشترك به فراخور نيازش اخبار اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، ورزشي، شهري، IT و سياسي را دريافت كند. كار واقعا به همين راحتي است. اما براي همين راحت شدن همكاران مان در مديريت انفورماتيك همشهري با نرم افزارها و سخت افزارها، كلي كلنجار رفته اند و چه بسا بارها اعصاب شان هنگ كرده است.
با اين همه، اما هنوز در ابتداي راهيم. در اروپا SMS به عنوان يك رسانه خبري قابليتهاي فراواني دارد كه ما براي رسيدن به آن به اندازه زمين تا آسمان فاصله داريم. اما خرسنديم كه زيرساختهاي لازم براي رسيدن به آنها را دست كم در حد دانش خود فراهم كرده ايم و اگر فناوري (تكنولوژي سابق) رفاقتش را با ما به هم نزند به آنها مي رسيم.
اجازه بدهيد در باب اين توانايي ها فعلا وعده ندهم و تنها به اين قابليت اشاره كنم كه به خواست خدا روزي فرا مي رسد كه هر علاقه مندي بتواند اطلاعات دلخواهش را در مدت زماني كمتر از يكي، دو دقيقه از آرشيو اطلاعات الكترونيك همشهري دريافت كند و به رخ ديگران بكشد.

به تكنولوژي اشاره كردم و دريغ است نگويم چه پدري از مادر آورده است! لابد برخي از شما هم با اين پديده روبرو شده ايد كه چندين پيام يكسان پشت سر هم برايتان آمده و با اينكه خبر ارسالي ساعت 8 صبح را مثلا 3 بعدازظهر روي گوشي خود دريافت كرده ايد و يا بدتر از آن، ساعت 7:30 صبح خبري فرستاده ايم و ساعت 8 آنرا تكميل كرده ايم اما خبر اولي به گوشي تان نرسيده و دومي رسيده، مي توانيم حدس بزنيم چقدر كلافه شده ايد. به عنوان نمونه حدود يك ماه قبل خبر ناگوار سقوط اخير هواپيما در فرودگاه مهرآباد را پيش از هر رسانه ديگري ارسال كرديم. ساعتي بعد يكي دو خبر تكميلي اش را هم فرستاديم. از صدقه سر تكنولوژي خيلي ها خبر اول را نگرفتند و طبيعي است با ديدن خبر دوم و سوم هاج و واج بمانند. اينها عيب ما نيست عيب تكنولوژي است!
بگذاريد قبل از اينكه شكايت از فناوري را به پايان ببريم، به يك نكته ديگرهم اشاره كنيم.
ما معمولا از اخبار رسمي خبرگزاري ها، روزنامه ها، سايت ها و... استفاده مي كنيم و به طور متوسط روزانه بين 40 تا 60 خبر مي فرستيم. ادعا مي كنم اصول حرفه اي اطلاع رساني و ژورناليسم را مي شناسيم. به مصالح نظام و جامعه هم از نوع اصولگرايانه اش اعتقاد و التزام عملي داريم و با اين همه، البته به افرادي كه گرايش سياسي به اين سو و آن سوي دارند حق مي دهيم كه از خبري رنجيده و حتي از دايره انصاف خارج شوند!
در روزهاي قبل از انتخابات اخير، يكي دو روزنامه كه دست اندركارانش از عزيزترين دوستان مان هستند و رفاقت مان مربوط به روزگاران پيش است از فهرست چندين هزار خبر SMS همشهري، فقط 4 يا 5 خبررا پيدا كردند و آنها را تبليغ عليه دولت تشخيص دادند! يكي دو سايت هم كه نمي دانم به كي و كجا وابسته اند، آن را تكرار كردند. آن دوستان مطبوعاتي را نه به اخلاق و انصاف - كه نيك مي دانم متصف به آن هستند - كه به رعايت اصول حرفه اي اطلاع رساني توجه مي دهم. كاش هنگامي كه فهرست طويل! اين چهار پنج خبر را به دستشان مي دادند از آنها مي خواستند اشاره  اي به خيل خبرهايي كه معمولا گرايش كار دستگاههاي اجرايي است و گاهي شدت مثبت بودنش، صداي مخاطبان ما را درآورده است، داشته باشند، ضمن اينكه انتشار اين نوشته را عمدا به تاخير انداختيم تا در كوران انتخابات، معنا و مفهوم خاص پيدا كند. با اين همه نه از شما گلايه اي داريم و نه اصول حرفه اي را به خاطر افرادي كه گزارش غلط به شما داده اند كنار مي گذاريم. به آن خبر رسانها هم از قول ما بگوييد.
هر كس بد ما به خلق گويد
ما چهره به غم نمي خراشيم
ما نيكي او به خلق گوئيم
تا هر دو دروغ گفته باشيم
نه! پشيمان شدم! همين را هم نگوئيد. حالا آنها دروغي گفته اند، ما چرا بگوئيم؟!
برگردم سراغ فناوري، شايد بگوئيد براي ماها عادت شده است كه ندانم كاري هاي مان را به گردن تكنولوژي بيندازيم و چون او زبان دفاع ندارد هر چه مي خواهيم بارش مي كنيم. اما نمي دانيد از دست اين زبان بسته، چه مرارتها و زجرها كه نكشيده ايم. به خصوص وقتي مي خواستيم خبرها را براي مشتاقان ، به حروف فارسي ارسال كنيم، بلايي سرمان آورد كه نگو و نپرس. اگر تكنولوژي اعصابي باقي بگذارد! درباره آينده SMS ها حرفهاي ديگري هم هست كه به بعد، وامي گذاريم.

اعداد 1 تا 9 را در هر يك از سطرها و ستون ها و مربع هاي كوچك 3 در 3 طوري قرار دهيد كه فقط يك بار تكرار شود. پاسخ جدول را فردا در روزنامه ملاحظه خواهيد كرد.