خوش خطي از جمله صفاتي است كه برخي آن را ارثي مي دانند. مي توان شواهدي براي اثبات اين مدعا يافت. اما ذاتي بودن خط خوش به آن معنا نيست كه اين صفت قابل يادگيري نباشد. در واقع مي توان از ابتدا كه بچه ها دبستان مي روند، با توجه به يك رشته ملاحظات و انجام تمرين هايي چند، دانش آموزان را به اهميت خط خوش واقف و اين قابليت را در آنان تقويت كرد.
در مطلبي كه در پي مي آيد، آموزگاري توصيه هايي را براي واداشتن دانش آموزان از بدخطي و تشويق آنان به خوش خطي عرضه مي كند. مخاطب برخي از اين توصيه ها آموزگاران و والدين و برخي ديگر خود دانش آموزان است. نويسنده معتقد است توجه به نگارش دانش آموزان از همان سال هاي اوليه دبستان مورد توجه قرار بگيرد.
***
پرورش قابليت خو شنويسي در بچه ها مي تواند امتيازي چشمگير در بزرگسالي براي آنان به همراه داشته باشد. هر چه باشد، خوش خطي از جمله صفاتي است كه همواره مورد توجه بسياري قرار مي گيرد. پس اگر مي خواهيد فرزندتان خوش خط شود، به اين نكات توجه كنيد:
علل بدخطي
* توجه نكردن دانش آموزان به خط زمينه دفتر و تخته كلاس.
* اضطراب و نگراني دانش آموزان هنگام نوشتن.
* نداشتن اعتماد به نفس هنگام نوشتن.
* نداشتن آ مادگي جسماني، رواني، روحي.
* وجود اختلالات يادگيري در دانش آموزان.
* نداشتن هدف و انگيزه براي زيبانويسي.
* مواجه شدن دانش آموزان با حجم زياد تكاليف.
* تندنويسي تكاليف.
* استفاده از خودكار، روان نويس و وسايل مشابه آن.
* آشنا شدن دانش آموزان در كلاس اول با خط نسخ ماشيني، اين امر سبب مي شود در كلاس هاي بالاتر به سختي بتواند خط نستعليق را جايگزين خط نسخ كند.
* خط نسخ كتاب هاي درسي دوره ابتدايي.
* اتلاف وقت هنگام نوشتن خط نسخ مانند كلمه (محمد) اگر همين كلمه را دانش آموز با خط نستعليق بنويسد سرعت بيشتري خواهد داشت.
* بي توجهي به هنر.
* خط نسخ روي كاغذ حجم بيشتري مي گيرد، اما واژگان در خط نستعليق جاي كمتري اشغال مي كنند.
* خط نسخ به سبب نداشتن سيرهاي دايره اي و انحناها و قوس هاي موجود در مفردات و كلمات صرفاً يادگيري در خواندن و نوشتن را تسهيل مي كند و تأثيري در خوش نويسي ندارد.
* فشردگي برنامه كلاسي در يك نيمروز و فشار بر دانش آموزان به سبب دو يا چند نوبتي بودن مدرسه.
* استفاده از ابزار نامناسب از جمله مداد كوتاه و كاغذ بدون خط به خصوص در پايه هاي اوليه ابتدايي.
* بي  دقتي هنگام نوشتن و رعايت نكردن هم شكلي، هم اندازه و هم فاصله بودن واژگان.
* بي دقتي براي تميز و مرتب نوشتن.
* تراكم بيش از حد شاگردان در كلاس و نداشتن فضاي مناسب و كافي براي نوشتن.
* دادن تكاليف نامناسب و بدون تناسب با توانايي كودكان.
* بي اعتنايي اغلب معلمان ابتدايي به استفاده از خط  نستعليق و آموزش آن.
* واكنش هاي منفي و نامناسب بعضي معلمان در برخورد با نوشته هاي دانش آموزان.
* جدي نگرفتن يادگيري خط از طرف خانواده و مدرسه و نبود مراقبت هاي لازم.
* نبود انگيزه، حوصله و دانش لازم نزد برخي معلمان ابتدايي براي آموزش خط به دانش آموزان.
* بدخطي بعضي از والدين، سرمشق نامناسبي براي كودكان است.
* دادن سرمشق هايي با رسم الخط نامناسب به دانش آموزان.
* ندانستن روش  و راهكارهاي، خوشنويسي و اجرا نكردن تمرين هاي لازم.
* قرار دادن چپ دست و راست دست در كنار هم هنگام نوشتن.
* بي توجهي به زيبايي هنري خط كه باعث تقويت روح لطيف در كودكان مي شود.
* نبود دستورالعمل مشخص و روشني براي آموزش خط نستعليق به منظور تكرار و تمرين دانش آموزان.
راهكارهاي رفع بدخطي
براي رفع بدخطي دانش آموزان، از سوي معلمان و پژوهشگران راهكارهاي فراواني معرفي شده است كه به ذكر برخي از آنها مي پردازيم:
* در كلاس اول ابتدايي از مجرب ترين و علاقه مند ترين معلمان استفاده شود.
* تمهيداتي به عمل آيد كه معلم درس اول بتواند در حين آموزش از ابزارهاي سمعي بصري استفاده كند.
* معلمان با اصول صحيح نوشتن آشنا و داراي خط خوش باشند.
* براي معلمان در زمينه خط نستعليق دوره هاي كارآموزي آموزش ضمن خدمت گذاشته شود تا پس از ديدن دوره هاي لازم، در كلاس حضور يابند.
* انگيزه آموزش خط زيبا به دانش آموزان در معلمان تقويت شود.
* معلمان در مورد خط بچه ها را توبيخ نكنند.
* معلم با رفتار خود در ميان دانش آموزان تبعيض قايل نشود.
* با رسيدگي انفرادي به نوشته هاي كودكان ضعيف دليل بدخطي بررسي و براي برطرف كردن آن تمهيدات لازم انديشيده شود.
* علاقه و انگيزه براي صحيح نوشتن و زيبانويسي را در كودكان تقويت كنند.
* به تفاوت هاي فردي و نقاط قوت و ضعف دانش آموزان توجه شود.
* مقدار تكاليف با توانايي كودكان تناسب داشته باشد.
* تكاليف هدفدار باشد و باعث تقويت قواي ذهني كودك شود.
* تكاليف به گونه اي باشد تا تمرين و تكرار آنها باعث تثبيت يادگيري شود.
* تكاليف به صورت مستمر مورد رسيدگي معلم قرار گيرد و او از تشويق و تذكر استفاده كند.
* اهميت انجام دادن تكاليف نوشتني براي كودك مشخص باشد.
* از الفاظ مناسب و زيبا مانند بسيار خوب، عالي، آفرين فرزندم و... در تأييد نوشته هاي كودكان استفاده شود.
* هرگز نبايد تكاليف دانش آموزان را خط زد، زيرا انگيزه زيبا نوشتن را در آنها از بين مي برد.
* در نوع تكاليف تنوع وجود داشته باشد تا رغبت انجام دادن آن در دانش آموز ايجاد شود.
* بعضي اشتباهات دانش آموزان چشم پوشي شود و او مورد راهنمايي قرار گيرد.
* هدف از نوشتن به صورت خط نستعليق براي دانش آموزان روشن باشد.
* دانش آموزان به خط زمينه دفتر و تخته كلاس توجه كنند.
* دانش آموزان به جهت هاي حركت در نوشتن مانند بالابه پايين، راست به چپ و زير خط دقت كنند.
* كودك مداد را به طور صحيح در دست بگيرد و براي نوشتن، از ابزار مناسب استفاده كند.
* با رعايت نظم و پاكيزگي صفحه دفتر خود را كثيف نكند.
* زياد درشت و زياد ريز ننويسد و به يك اندازه نوشتن عادت كند.
* در آغاز نوشتن از دفاتر خط دار استفاده كند تا بتواند در مراحل بعدي بدون استفاده از خط زمينه مطلب خود را در خطي مستقيم و درست بنويسد.
* دانش آموزان عادت كنند واژگان را يك سره و يك باره بنويسند و سپس نقطه هاي حروف هر كلمه را بگذارند.
* بهتر است تا زماني كه شاگردان به درست نوشتن عادت كنند، تكاليف خود را در كلاس و زير نظر مستقيم معلم انجام دهند.
* دانش آموزان نوشتن واژگان ديگر را نيز تمرين كنند و نوشتن كلمات و رونويسي مختص به كتاب نباشد تا درست نوشتن كلمات ديگر را نيز ياد بگيرند.
* از وضع خانوادگي، مالي، فرهنگي، توانايي ها، حالات روحي رواني، عاطفي و بهداشتي دانش آموزان اطلاعات كافي در دست باشد، زيرا گاهي انگيزه هاي بدخطي ناراحتي هاي روحي عاطفي و فرهنگي است.
*  يك رسم الخط يك دست و يكسان به خط ريز نستعليق يا شبيه آن براي سال اول در نظر گرفته شود.
* كتب درسي با رسم الخط تلطيف شده خط نستعليق چاپ شود.
* نگاه كردن به خط نستعليق(مشق نظري) تأثير زيادي در خوش نويسي دارد. بنابر اين بهتر است از پايه اول دانش آموز با اين خط آشنا شود.
* به ساعت خوشنويسي اهميت بيشتري داده شود.
* از رسم الخط هاي تحريري براي تقويت مهارت دانش آموزان در نوشتن استفاده شود(مانند تمرين هايي براي پر رنگ كردن كلمات تحريري، كپي كردن از روي آنها جهت تمرين، شبيه سازي به طور مستقيم از طريق نگاه كردن(مشق نظري) و عمل سايه زدن).
* براي استفاده از خط نستعليق به صورت مداوم و مستمر تأ كيد شود.

گروه علمي فرهنگي - در سالهاي اخير، به نظر مي رسد ميانگين ميزان تحصيل در ايران بالا رفته باشد. اكنون شمار فزاينده اي از دانش آموزان به خصوص دختران به دانشگاه مي روند.
گسترش امكانات آموزشي تا دورافتاده ترين نقاط كشور، اين امكان را براي بخش بزرگي از بچه ها فراهم آورده است تا ضمن باسوادي،  خود را براي ادامه تحصيل در مقطع آموزش عالي آماده كنند. از اين رو، رقابت تنگاتنگي بين دانش آموزان براي اشغال صندلي در يكي از نهادهاي آموزش عالي وجود دارد.
در عين حال، توجه زيادي نيز به آموزش و چگونگي بهينه سازي آن مي شود. كتابهاي متعددي در سالهاي اخير منتشر شده است كه هدف از آن افزايش تاثير روشهاي مطالعه براي دانش  آموزان است. كتاب "روش هاي موفقيت در مطالعه و يادگيري" نوشته آيلين تريسي و ترجمه دكتر سيد رضا افتخاري از جمله اين كتابهاست.
آن چنان كه در مقدمه كتاب آمده است، مطالب آن به دو بخش كلي تقسيم مي شود. عنوان بخش اول، حالتهاي ذهني لازم براي موفقيت است. اين بخش شامل دو فصل با عناوين ذهن خود را پاك كنيد  و جسم سالم، ذهن سالم است.
راههاي موفقيت عنوان بخش دوم است كه پنج فصل را دربرمي گيرد. دانش آموزان و دانشجوياني كه مايل اند راههاي بهينه سازي مطالعه را فرا بگيرند، با اضطراب پيش از امتحان مقابله كنند و در يك كلام بازده خود را در آموزش بالا ببرند، مي توانند از كتاب استفاده كنند.
اين كتاب در شمارگان 2000 و با قيمت 2200 تومان توسط 2 ناشر، آواي كلك قو منتشر شده است.