كار يا اجتماعي مشاركت زنان ، اشتغال
مضاعف
زنان اجتماعي ومشاركت اشتغال فرهنگي اجتماعي موانع
(پاياني بخش)
بروز فرصتهاي به دستيابي در مردان و زنان تساوي عدم
عرصههاي در فردي استعدادهاي رشد نتيجه در و توانايي
خواهد پي در كاري محيطهاي در زنان براي معضلديگري شغلي
كه جوامعي در.آنهاست ارتقاء از جلوگيري همانا كه داشت
شده گذاشته مردسالاري پايه بر جامعه اجتماعي نگرش اساس
مردان به نسبت زنان براي شغلي ارتقاء فرصتهاي "مسلما
بسيار كه كرد اعتراف بايد ناگزير ندارد ، وجود نگوييم اگر
تواناييهاي جوامعي چنين در كه آنجايي ازاست كمتر
زنان به لاجرم ميشود ، نگريسته شك ديده به زنان اجتماعي
شغلي مراتب سلسله در خود سطح ارتقاي براي كمتري فرصتهاي
و شركت صنعتي سالار مرد جامعه در.ميشود داده
معني به آنكه از بيش كار بازار در زنان نقشآفريني
به آنها پيوستن مفهوم به تنها باشد ، آنها اجتماعي مشاركت
.ميشود ارزيابي كار نيروي بياراده فروشندگان عظيم خيل
سلسله در ارتقاء سختي يا عدم معضل با زنان كه است چنين
است جالب نمونه براي.هستند مواجه "شديدا شغلي ، مراتب
پنجم يك تنها (لندن تايمز فاينشنال گزارش بنابه) بدانيم
مارياراخ خانم كه چنان يا.هستند زن انگليسي مديران
كنگره اولين در اتريش مسيحي دمكرات حزب دبيركل كالات
شاغلين درصد 40"تقريبا":كردهاند اعلام زن خبرنگاران
تشكيل زنان را اتريش خبري رسانههاي و مطبوعات بخش
خبري رسانههاي مديريت از زنان سهم حال اين با.ميدهند
".است درصد 10
به است كافي.دارند اي عديده مشكلات نيز خودمان وطن زنان
نمايندگي هيات عضو وديعتي فروزنده خانم سوي از كه ارقامي
ملل سازمان در عمومي مجمع سوم كميته در اسلامي جمهوري
وضعيت به تا كنيم توجه كمي شده ، ارائه (گذشته مهرماه)
گفته به ببريم ، پي ايران در زنان شغلي ارتقاء نابسامان
نفر به 14 اسلامي شوراي مجلس در زنان تعداد":ايشان
مسئله افزايش روبه حساسيت خاطر به علاوه به.است رسيده
قضايي بالاي مناصب به را بيشتري زنان قضاييه قوه جنسيت ،
عنوان به زن حال 91 به تا بدينگونه.است گماشته اداري و
پروانه دريافت صلاحيت نيز خانم شدهاند1850 منصوب قاضي
مجوز نيز نفر از 50 بيش و گرفتهاند دادگستري وكالت
نيز نفر از 65 بيش و دارند نشريه و روزنامه انتشار
اين اگر "دارند عهده به را نشريات از تعدادي سردبيري
;بگذاريم عرصهها اين در مردان ارقام مقابل در را ارقام
پلههاي توانستهاند زنان از كمي ديددرصد خواهيم
مجلس مورد به فقط اگر نمونه براي.كنند طي را ارتقاء
از 270 بيش ما مجلس ديد ، خواهيم كنيم توجه نمايندگان
;هستند زن آن نمايندگان از تن تنها 14 كه دارد نماينده
كه جامعهاي براي ;نمايندگان از درصد حدود 5 فقط يعني
.ميدهند تشكيل را آن جمعيت از نيمي به نزديك زنان
كاري درون معضلات بهعنوان آنها از بالا در كه مواردي
بوده مقوله اين در موارد كليترين واقع در شد ، ياد زنان
زنان براي زيادي درشت و ريز معضلات و مشكلات آنها خود كه
حتي كه آنجايي از و.دارند پي در كاري حيطههاي در
قول به ثانويه ، درشت و ريز مشكلات اين به گذرا اشارهاي
چشم آنها بيان از كرد ، خواهد "من هفتاد را مثنوي" معروف
در شاغل زنان مشكلات يعني ديگري عرصه بررسي به پوشيده
.ميپردازيم خانواده
تقسيم عمده دسته دو به شاغل زنان خانگي درون مشكلات
در مردان كارشكنيهاي و مخالفتها:از عبارتند كه ميشود
مسئوليتهاي از ناشي مشكلات همچنين و همسران اشتغال
در زنان كه معضلاتي شاغل ، زنان براي خانوادگي زندگي
است روندي از بخشي خود مواجهاند آن با اشتغال عرصههاي
آن ديگر بخش كه رونديميسازد را زنان بر مضاعف ستم كه
.ميگيرد شكل زندگي چارچوب در و خانواده و خانه عرصه در
مردان دروني كارشكنيهاي و زنان بيروني اشتغال
خود همسران ضمني يا علني مخالفت مشكل با ;زنان از بسياري
اساسي پايه كه مخالفتي.روبرويند اشتغالشان با رابطه در
فرهنگي مباني بر مبتني جنسيت كار تقسيم سنتي نگرش بر آن
نيستند كم ما جامعه در.دارد قرار سالار مرد جامعه
اجتماعي نگرش كه سنتي نقش به اتكا با كه مرداني
خانه از بيرون اشتغال با است قايل زنان براي مردسالاري
را خود همسران علني بهگونهاي بوده مخالف "شديدا زنان
خود مخالفت به يا كرده ، خانهداري و خانهنشيني به وادار
اشتغال امكان "عملا و داده "ضرورتي" و فرهنگي لعاب و رنگ
نظر بهميكنند سلب ايشان از را خود همسران فعال شركت و
نقش همانا كند ، ايفا بايد زن كه سنتي نقش مردان اين
اكثريت اينكه جالبتربيشتر نه ;است خانهداري و مادري
حتي بلكه نداشته ، مخالفتي تحصيلزنان با مردان گونه اين
فقط زنان تحصيل ايشان نظر از اما.هستند موافق آن با
نتيجه در همسري و مادري وظيفه كردن ايفا بهتر جهت
شود باعث تحصيلات اين اينكه نه دارد ، ضرورت خانهداري
به شده ، وارد اجتماعي عرصههاي در بخواهند (همسران) زنان
.باشند اشتغال دنبال
براي خود همسران تقاضاي مقابل در كه مرداني بسيارند چه
براي آنها "درآمد" كه ميكنند بيان را موضوع اين اشتغال
(همسر)زن اشتغال به نياز و بوده كافي خانواده زندگي گذران
كه است اين ميگيرند ناديده ايشان كه مسئلهاي.نيست
درآمد كسب مكانيكي ضرورت تابع آنكه از بيش زنان اشتغال
رشد نتيجه در عمومي مشاركت جهت ديناميكي ضرورت يك ;باشد
.آنهاست اجتماعي جايگاه
كرده رسوخ ما فرهنگ در چنان جنسيتي كار تقسيم سنتي نگرش
نيز ما ضربالمثلهاي در امور طبيعيترين بعنوان حتي كه
:ميگويد كه است ضربالمثلي نمونه براي.يافتهاند نمود
".ميشود خراب گشتن از زن و (نشيني خانه) نشستن از مرد"
از بيرون كه است اين مرد وظيفه ضربالمثل اين براساس
صرف خانه در را خود اوقات بايد زن و كند كار رفته خانه
مشاركت ميتوان چگونه نگرشهايي چنين با.كند خانهداري
.باشيم داشته انتظار را زنان اجتماعي فعال
از ديگر بسياري مانند ضربالمثل اين در كه ديگري مسئله
به يا مردانه توان مسئله است نهفته ما حكمهاي امثال
افراد از بسياري در غلط نگرش اين.اوست عرضه اصطلاح
درآمد و كردن كار كه دارد وجود ناخودآگاه طور به جامعه
همين به مخالفتها البته.است مرد بيعرضگي نشانه زن
"ظاهرا دلايل به كه بسياري مردان هستند و نشده ختم دلايل
مردان اينميكنند مخالفت خود همسر اشتغال با اخلاقي
كار است قرار اگر و نكنند كار زنان است بهتر كه معتقدند
.باشد زنانه "كاملا محيطهاي در اشتغالشان بايد كنند ،
مردان و زنان كه ميشوند پنهان توجيه اين پشت اينها
يكديگر با ارتباط در نبايد اخلاقي حدود رعايت بهخاطر
.كنند كار هم با گرفته قرار
زنان اشتغال با بهانه اين به هم مردان از ديگر عدهاي
و روال به ;زنان خانه از بيرون كار كه هستند مخالف خود
از بيرون كه زني زيراميزند آسيب خانواده و خانه نظم
به كه داشت نخواهد را آن توان ديگر ميكند ، كار خانه
نيروي تمام و رسيده خانواده و خانه كارهاي همه به درستي
آن مسئله بلكه نيست ، اين واقعيت اماكند آن صرف را خود
يك خانه كار و اجتماعي ضرورت يك زنان اشتغال كه است
ضرورتش احساس نوع و منش بنابه كس هر كه شخصياست موضوع
مردها اينگونه درواقعميگويد پاسخ آن به خود شيوه به
زندگي در كه وظايفي زنان ، كردن خانهنشين با ميخواهند
در خود سهم زير از انداخته ، ديگري دوش به دارند ، شخصي
.كنند فرار خانواده و خانه درون كار تقسيم
مخالفت زنان اشتغال با جهت اين هماز مردان از بسياري
جايگاه نميخواهند (خودآگاه يا) ناخودآگاه كه ميورزند
.بدهند دست از خانواده اصلي عنصر بهعنوان را خود
ضربالمثل اين هنوز مردها از بسياري كه نيست بيدليل
كه چرا"گاوه شاخ زن پول" كه ميكنند تكرار را قديمي
و درآمد" مسئله در را زن وابستگي و خود برتري اصلي پايه
با زنان ميكنند احساس درنتيجه.ميبينند "مالي تامين
ميتواند كه يافته دست اقتصادي استقلال يك به درآمد كسب
كسب با كه زن چهبسا و ببرد ازبين را زنان بر آنها سيطره
حق خواهان شده ، شريك خانواده مخارج تامين در درآمد ،
يعني مشترك زندگي سرنوشت تعيين در خود براي مساوي
از ميانه اين در مردان اينگونه كه چيزي.باشد خانواده
زن دوجانبه مشاركت مشترك ، زندگي كه است آن ميبرند ، ياد
ميطلبد را خانواده يعني مشتركشان سرنوشت تعيين در مرد و
.نخواهدبود ستم جز چيزي مسلم حق اين از زن كردن محروم و
كه است جهت اين از زنان اشتغال با ايشان مخالفت
خانواده سرنوشت تعيين در را خود ويژه جايگاه نميخواهند
و دوم درجه عنصر همچنان زنان ميخواهند و داده ازدست
اشتغال با مخالفت ابزار اين درواقعباشند آنها از تابعي
و درآمد كسب با زنان مبادا كه ، است اين براي زنان
خواستار برده ، پي خود هويت استقلال به مالي استقلال
.شوند خانواده در حتي مردان با حقوق برابري
درواقع يا ميكنند فراموش مردان اين كه چيزي اما
بوده هميشه زنان حقوق كه است اين كنند فراموش ميخواهند
نداشته آگاهي آن به يا بگذرند آن از آنها خود چه.هست و
ايشان به ستم جز چيزي زنان حقوق حقانيت انكارباشند
.نيست انساني عنصر بهعنوان
عينيت زنان اشتغال ضرورت كه جايي آن از ;اينها تمام با
پيشرفت در شونده نهادينه عنصر يك بهصورت نهفقط را خود
بلكه ;ميكند نمايان پيش از بيشتر روز هر اجتماعي ، فرهنگ
درآمد كسب و اشتغال به روزافزون نياز و اقتصادي معضلات
دامنزده ، بيشتر هرلحظه مسئله اين به هم زنان ، سوي از
آمار مردان ، از بسياري باطني ميل عليرغم ميشود باعث
.يابد افزايش روز هر زنان اشتغال
براي را مشكلات از جديدي بخش خود زنان ، اشتغال اما
.دربرميگيرد را خانواده و خانه عرصه كه دارد درپي ايشان
نيست خانه از بيرون فقط شاغل زنان رنجهاي
است اين روبهرويند آن با زنان از بسياري كه اساسي مشكل
اما كنند كار خانواده براي درآمد كسب بهخاطر مجبورند كه
خانواده در آنها براي متناسبي جايگاه نتوانسته كار اين
از آنكه بهخاطر جامعه ، شاغل زنان درواقع.كند ايجاد
از و گرفته قرار اقتصادي -اجتماعي مسايل جريان در سويي
دست نگاه اين به زودتر عمل در خانه ، كارهاي مسئوليت سويي
اما.يكديگرند زندگي يار و رفيق همسران كه مييابند
يا مردان جامعه ، در مردسالارانه انگارههاي تسلط بهخاطر
نتيجه اين به دير يا نميكنند ، پيدا دست ديد اين به هرگز
.ميرسند
پيش سال تابستان كه) سيانان خبري شبكه نظرسنجي براساس
مشكلات بين توازن برقراري" از زنان از %12(گرفت انجام
خود مشكلات مهمترين از يكي بهعنوان "شخصي زندگي و شغلي
مكنيل جان اعلام بنابر كه است درحالي اين و كردند ياد
در وقت تمام شاغل زنان نسبت":امريكا آمار اداره تحليلگر
همين كه داشته رشد درصد از 22 بيش اخير دهه دو طي امريكا
گرنه و شده خانوادهها درآمد درصدي افزايش 3/6 باعث تحول
;زنان دريافتي دستمزدهاي و اشتغال گرفتن درنظر بدون
رشد درصد فقط 2 سالها اين طي امريكايي خانوارهاي درآمد
".است داشته
خانوادهها درآمد وضعيت از بازتابي خود شده بيان نمونه
خانم كه است دليل همين به "دقيقا و بوده نيز ايران در
اولين در زنان درامور جمهور رئيس مشاور شجاعي زهرا
كردند خاطرنشان "بهرهوري و مشاركت زنان ، آموزشي كارگاه"
و خانه در كه محوري و دوگانه نقش به توجه با زنان":كه
".هستند ملي بهرهوري در نامرئي ستونهاي دارند ، اجتماع
ناشي فشارهاي معضل با شاغل زنان هنوز اينها تمام با اما
سنتي نگرش كه چرا روبهرويند ، خانه كار و بيرون كار از
شده باعث خانه در مرد "آقايي" بهاصطلاح و مردسالاري
برقرار مردان و زنان بين خانه كار در ناعادلانه تقسيم
در كه آماري بررسي نمونه براي.است زنان زيان به كه شود
انگليس ، امريكا ، آلمان ، يعني) جهان صنعتي كشور هفت
در شده مصرف ساعات برروي (كانادا و ژاپن روسيه ، ايتاليا ،
دراين ميدهدكه نشان شده انجام خانوادهها در هفته طول
صرف را خود ساعات از درصد زنان 73 ميانگين طور به كشورها
اين از درصد تنها 26 مردان مقابل ، در كرده ، خانه كار
از درصد همچنين 77.ميدهند اختصاص خود به را ساعات
مردان و بوده زنان به متعلق كودكان از نگهداري ساعات
خود كودكان از نگهداري صرف را ساعات از درصد تنها 22
و زنان ساعات درصداز كه 35 درحالياست اينها و كردهاند
اشتغال يا خانه از بيرون كار صرف مردان ساعات درصد 65
صرف ساعات درصد از 75 بيش سادهتر يابهعبارت.ميشود
مردان و بوده زنان به متعلق خانواده و خانه كار براي شده
.ميكنند آن صرف را خود ساعات از درصد تنها 24 مقابل در
خانواده درآمدزاي اشتغال ساعات از درصد كه 35 درحالي
لابد.است مردان به متعلق درصد و 65 زنان به متعلق
تقسيم و عدالت نشانه ارقام و آمار اين":گفت خواهيد
درصد اگر ، 75 خب.است مردان و زنان بين كار عادلانه
مقابل در دارد اختصاص زنان به خانواده و خانه كار ساعات
خود به را خانواده درآمدزاي اشتغال ساعات درصد مردان 65
".دادهاند اختصاص
صحيح ;مردسالارانه توجيه طرز اين سطحي و اول نگاه در
و جمع يكديگر با را ارقام است كافي اما.بهنظرميرسد
از درصد زنان 75.شود روشن واقعيت تا كنيم دو بر تقسيم
عهدهدار را بيرون كار از درصد و 35 خانه كار ساعات
رقم مقابل در.است درصد برابر 55 آن ميانگين كه هستند
از درصد زنان 55 يعني.است درصد مردان 6/44 به مربوط
كه درحالي ;دارند عهده را زندگي در خانواده تلاش ساعات
چه بيرون در چه) خود تلاش ساعات درصد تنها 6/44 مردان
از رقمي ظاهر تازه اين و ميكنند صرف را (خانواده درون
اعدادآن در زنان تلاش و زحمات از بسياري كه است واقعيتي
.نميگنجد
|