نامرئي اجرام جستوجوي در چاندرا
نوبليستها
نامرئي اجرام جستوجوي در چاندرا
فرهاديان سليمان
.است شده گرفته كار به تاكنون كه است فضايي رصدخانههاي قويترين از يكي چاندرا
فضايي شاتل توسط بود خواهد مشغول علمي فعاليتهاي به سال حداقل 5 كه رصدخانه اين
.است شده پرتاب فضا به كلمبيا
جهان قسمتهاي داغترين از شده ساطع X اشعه كردن رصد با كه است آن چاندرا وظيفه
.ميافتد دام به سياهچالهها توسط كه باشد اجرامي جستوجوي در هستي ،
شاتل توسط تاكنون كه است محمولهاي بزرگترين و است تن از 25 بيش چاندرا وزن
.است شده حمل فضايي
كه چرا شده ايجاد X اشعه اخترشناسي در انقلابي فضايي رصدخانه اين كارگيري به با
كه است تلسكوپي چندين از قويتر مرتبه تا 100 حدود 10 متوسط طور به رصدخانه اين
.است گرفته قرار زمين مدار در تاكنون
خود از روزنامه اين چاپي حروف كه كنيد فرض ميتوانيد تلسكوپ اين قدرت تجسم براي
از را روزنامه اين كه دارد را توانايي اين چاندرا صورت اين در ميكنند ساطع X اشعه
.بخواند متري فاصله 800
مدار در تلسكوپ اين دادن قرار و شاتل پرتاب براي كه است آن ديگر توجه جالب نكته
.بودند كولينز ايلين خانم فضايي شاتل فرمانده زن اولين فرماندهي تحت فضانوردان زمين
مستقر خود مكان در را تلسكوپ گرفتند قرار زمين مدار در آنكه از پس ساعت هفت آنان
گرفت قرار زمين مدار در آنكه از پس ماه يك را كارش تلسكوپ فني دلايل به اما كردند
.نمود آغاز عملا
:داغ اجرام
بنابراين ميشود ، توليد داغ بسيار گازهاي از فضا در موجود X اشعه كه آنجايي از
اين.كند تهيه جهان در موجود پرانرژيترين و داغترين از تصويري ميتواند چاندرا
قرار دور بسيار فاصله در كه كهكشانهايي طوفاني و داغ مراكز ميتواند رصدخانه
است اين بر اعتقاد كه چرا نمايد مشاهده را ميشوند ناميده (اختروش) كوآزار و دارند
رصدخانه اينميشوند جذب عظيمالجثه سياهچالههاي سمت به فضا در موجود اجرام كه
ناشي ستارهها انفجار از كه داغ گازهاي پراكندگي نحوه مشاهده با ميتواند همچنين
.كند رويت را ستارهها اين باقيمانده ميشوند
و ميشوند سياهچاله جذب بهتدريج دارند قرار سياهچاله يك اطراف در كه اجرامي
چند حدود تا آنها دماي هستند چرخش در سياهچاله دور به كمربندي در كه همانطور
.ميرود بالا سانتيگراد درجه ميليون
براي روند ، كار به X اشعه شناسايي براي نميتوانند معمولي آينههاي كه آنجايي از
كانوني و هدايت قابليت كه شده استفاده ويژه طرح يك از تلسكوپ اين آينههاي ساخت
.دارد را پرتوها اين نمودن
كار به مشغول پروژه اين در دهه دو حدود ناسا ، دانشمندان از يكي وايزكف ، مارتين
تلسكوپ از استفاده با تا هستيم آن پي در ما":ميگويد زمينه اين در است بوده
غناي اتمي فيزيك مفاهيم همچنين و هستي جهان عملكرد نحوه از خود درك به چاندرا
".ببخشيم بيشتري
رازهاي تا تلاشند در كه هستند جغرافيداناني همانند X اشعه متخصص ستارهشناسان"
آرزوي به تا هستيم آن درصدد چاندرا از استفاده با ما امروزه و كنند كشف را جهان
افتخار به كه تلسكوپ اين.يابيم دست است هستي جهان نقشه تهيه همان كه ديرينهمان
حدود 5/1 است ، شده نامگذاري سخار چاندرا سروبرامانين نوبل جايزه برنده ستارهشناس
به انتقال هزينه مقدار ، اين به اگر است ، داده اختصاص خود به را هزينه دلار ميليارد
مبلغ بگيريم نظر در را زمين مدار در چرخشي و ساله پنج عمليات هزينه همچنين و فضا
از يكي پروژه اين لحاظ ، بدين و شد خواهد بالغ دلار ميليارد حدود 8/2 به كل
.است درآمده اجرا به تاكنون كه است علمي پروژههاي پرهزينهترين
آنها مهمترين و اولين:دارد قرار ناسا عمده رصدخانه سه زمره در چاندرا رصدخانه
در كه كامپتون گاماي اشعه رصدخانه به متعلق تلسكوپ ، دومين و است هابل فضايي تلسكوپ
.رسيد بهرهبرداري به سال 1991
وقوع دليل به اما برسد بهرهبرداري به سال 1998 تابستان در چاندرا بود قرار ابتدا
در مشكلات همچنين و الكترونيكي قطعات ساخت در نشده پيشبيني مشكلات پارهاي
.افتاد تعويق به سال يك مدت به امر اين دتكتورها راهاندازي
.دهد تغيير را آن ارتفاع كه دارد را قابليت اين و است مجهز جت موتور يك به چاندرا
حدود 000/10 آن ارتفاع كمترين و است شكل بيضي مداري زمين دور به چاندرا حركت مدار
اين كه دارد فاصله زمين از كيلومتر حدود 000/140 ارتفاع بيشترين در و است كيلومتر
.است ماه تا زمين فاصله يكسوم تقريبي طور به فاصله
در مشكلاتي مدتي از پس اما شد مستقر فضا در هابل فضايي تلسكوپ سال 1990 در
ميليونها بعدها.نداشت را مطلوب كيفيت آن از حاصل تصوير و شد پيدا آن آينههاي
تعمير را تلسكوپ اين معيوب قسمتهاي تا يافت ماموريت فضايي شاتل يك و شد صرف دلار
.كند
آنها كه ميگويند ناسا دانشمندان.نبود گونه اين چاندرا تلسكوپ مورد در وضعيت اما
را تلسكوپ خود همچنين و موتور بارها و بارها غيرعادي ، وضعيت هرگونه پيشگيري براي
.نكند بروز مشكلي كار حين در تا كردند كنترل
انجام دليل به":ميگويد زمينه اين در ناسا فضايي تحقيقات ارشد كارشناس وايلر اد
و انجام تمام موفقيت با تلسكوپ اين راهاندازي و ساخت طراحي ، سختگيرانه آزمايشات
".نشديم مشكلي دچار آن از استفاده در ما تاكنون بنابراين
پي در چاندرا رصدخانه چيست؟ تحقيقات اين از چاندرا اصلي هدف كه است اين پرسش اما
ما جهان كه X اشعه منشا:دهد پاسخ نوين اخترشناسي پرسشهاي مهمترين به تا است آن
چيست؟ ميكند منتشر خود از زيادي فوقالعاده انرژيهاي و است گرفته بر در را
درجه ميليون چند حدود آنها دماي معمولا كه ميشود ناشي داغي گازهاي از X اشعه
سياهچاله يك جاذبه ميدان در گاز اين كه است اين گازها اين بالاي دماي علت.است
و شده منفجر ستارههاي اينكه يا آنهاست بلعيدن حال در سياهچاله و دارند قرار
را زمين جو در نفوذ قابليت پرتوها اين.ميشوند رها فضا در انفجار از حاصل گازهاي
فضا در بايد نمايند آشكارسازي را آنها است قرار كه دتكتورهايي بنابراين و ندارند
انجمن سالانه نشست در چاندرا رصدخانه از آمده دست به نتايج.گيرند قرار
.است شده ارائه آتلانتا در آمريكا ستارهشناسي
چاندرا عملكرد زمينه در ناسا گودارد هوايي پايگاه از ريچاردموشوتزكي ديويد دكتر
شگفتزده شدت به بود شده ارائه چاندرا توسط كه يافتههايي از ما همه":ميگويد
چاندرا ماموريت اول ماه چند طي در X اشعه پسزمينههاي اعظم قسمت تفكيك.شديم
".ميباشد آن درخشان بسيار آينده از نشانهاي و است رصدخانه اين بالاي قدرت نتيجه
X اشعه منبع ميليون 70
قسمت معطوف را خود توجه ابتدا در گرفت تصميم چاندرا تيم كهكشانها اسرار كشف براي
هدف.داشت را ماه كامل قرص يكپنجم حدود سطحي فضا از قسمت اين.نمايد فضا از كوچكي
را دارد وجود فضا از مشخص قسمت آن كه را X اشعه منابع كه بود اين كار اين از آنان
از آنها.دادند ادامه هم فضا ديگر قسمتهاي براي را كار همين سپس.كنند معين
X اشعه منبع ميليون حدود 70 فضا در كه رسيدند نتيجه اين به مشاهدات اين جمعبندي
منتشر X پرتو خود از كه هستند كهكشانهايي حقيقت در منابع اين اكثر.دارد وجود
اما ميكنند منتشر پرقدرتي X پرتوهاي خود از كهكشانها اين يكسوم حدود.ميكنند
.نميكنند توليد خود از مرئي نور هيچ
كهكشاني هستههاي" اين از ميليون دهها حدود است ممكن ستارهشناسان نظر طبق بر
سياهچالههاي كهكشانها اين هسته در است ممكن.باشد داشته وجود جهان در "نامرئي
اين كه آنجايي از ميشوند X اشعه توليد باعث كه باشند داشته وجود عظيمالجثهاي
X اشعه ميشوند سياهچالهها اين جذب (نور سرعت يك نزديك) زياد بسيار سرعت با گازها
.ميشود توليد
در.شدهاند مشخص آسماني اجرام از دومي نوع رصدخانه اين از آمده دست به تصاوير در
كوچك بسيار كهكشانهاي از منابع اين از يكسوم حدود كه گفت بتوان شايد مقايسه مقام
.ميشوند ناشي
:ميگويد منابع اين نوردهي ميزان مورد در موشوتزكي دكتر
از كه است ممكن حتي يا و كنند منتشر كمي نور خود از منابع اين از بعضي است ممكن
به كهكشان حول غبار و گرد كه باشد امر اين شايد آن علت.نكنند ساطع نوري اصلا خود
در خود طولاني مسير طي در مرئي نور آنكه يا.ميكند خود جذب را نور كامل طور
.ميشود محو تدريج به جهان اقصينقاط
زمين از نوري سال ميليارد از 14 بيش بايد منابع اين كه ميافزايد ادامه در وي
در زمين به اجرام اين نزديكترين كه گفت بايد صورت اين در كه باشند داشته فاصله
.ميشود محسوب جهان شده شناخته جسم دورترين حقيقت
نوبليستها
گالسترند الوار
سوئدي چشمپزشك
Allvar Gullstrand
چشم1911 پزشكيديوپتري يا فيزيولوژي
دانشگاههاي در بود سوئد لندسكورنا اهالي از پزشك يك فرزند خود كه گالسترند
دكترا استكهلم دانشگاه از در 1890 و پرداخت تحصيل به استكهلم و وينتا اپسالا ،
.گرفت
دانشگاه به استكهلم كارولينسكاي انستيتوي در كوتاهمدت فعاليت دوره يك از پس
عنوان به جا آن در در 1927 بازنشستگياش هنگام تا سال 1894 از و شد منتقل اپسالا
.شد كار به مشغول پزشكي چشم استاد
يا فيزيولوژي نوبل جايزه برنده چشم ، ديوپتري روي بر كارهايش خاطر به سال 1911 در
.شد پزشكي
از چشم كه بود داده نشان تازگي به (H.V.Helmholtz) هلمهولتز فون هرمن زمان آن در
و دور اشيا روي بر تنظيم چگونگي تطابق ، مسئله عدسي ، سطح انحناي ميزان تغيير طريق
.ميكند حل را نزديك
تطابق از دوسوم ايجاد به منجر تنها عدسي تعقر و تحدب تغيير كه كرد ثابت گالسترند
حجرهاي بين مكانيسم را آن وي كه چه آن توسط باقيمانده يكسوم و ميشود نياز مورد
.ميشود تامين بود ناميده
.دارد بستگي چشم محيط بودن ناهمگن به خود مكانيسم اين كاركرد ديگر سوي از
|