3_ بهمن 57 از پس ايران صنعت
شرودر از ناتوانتر آلمان اقتصاد
آلمان به ايران غيرنفتي صادرات كاهش
2_ مركزي بانكداري سال 23
جهان 2002
3_ بهمن 57 از پس ايران صنعت
صنعتي بورژوازي انهدام
صفت جنان محمدصادق
براي خاصي برنامه هيچ شاه ، رژيم بر پيروز ائتلاف شديم ، يادآور گذشته شمارههاي در
به نسبت شاه با مخالف مبارز گروههاي اكثريت ديدگاه.نداشت كشور اقتصادي مديريت
رشد وابستگي مسير در ايران صنعت پيروز ، ائتلاف اعتقاد به.بود نفيگرايانه صنعت
سرمايه بودند توانسته مردم غارت و چپاول طريق از سرمايه و صنعت صاحبان و كرده
.گرفت باز آنها از را مردم اموال بايد بنابراين.بزنند جيب به هنگفتي
***
كمونيست حزب قديميترين مثابه به توده حزب بهمن 1357 ، از پس پرالتهاب ماههاي در
به داشت غلبه كمونيست احزاب بقيه بر تئوريك و نظري فعاليتهاي نظر از كه كشور
اكثريت كه - آزادي نهضت و ملي جبهه چپ ، دموكراتهاي افراطي تشكلهاي ساير همراه
اولين - بنيصدر ابوالحسن مثل افرادي - ميداد تشكيل را انقلاب موقت دولت اعضاي
كه رفسنجاني هاشمي آيتالله مثل موثري افراد و -اسلامي جمهوري نظام رئيسجمهور
چاره را كردن1 ملي" ميگفت ، سخن بيشتر اقتصادي مسائل در روحانيون ساير به نسبت
تصويب از در 25/4/1358 ايران صنايع توسعه و حفاظت قانون دليل همين به.ديدند كار
لايحه طبق دولت كه بزرگ معادن و صنايع" شامل قانون اين ب بند.گذشت انقلاب شوراي
اسامي 51 كه ميشد "است گرفته دست به را آنها مديريت 28/3/1358
توسعه و حفاظت قانون ج بند.شديم يادآور گذشته شماره در را بند اين مشمولين نفر
و احداث براي توجه قابل وامهاي كه موسسههايي و كارخانهها" از است عبارت صنايع
آنان دارايي خالص از آنها بدهي كل كه صورتي در داشتهاند ، دريافت بانكها از توسعه
بانكها مطالبات از بيشتر موسسات اين دارايي اگر.است دولت به متعلق باشد ، بالاتر
شوراي مصوبه اين با ".ميشود سهيم واحدها اين در نسبت به دولت باشد ، مردم و
دولت مالكيت به خصوصي بخش به متعلق فعال بزرگ توليدي واحد صدها مرور به انقلاب
"مركزي بانك - انقلاب از بعد كشور اقتصادي تحولات بررسي" نويسندگان.شد ملي و درآمد
".شد اعلام ملي توليدي موسسه و شركت شده 500 ياد قانون چارچوب در" معتقدند
سازمان تشكيل با" ميدهد نشان ايران2 ملي صنايع سازمان" توسط شده منتشر گزارش يك
حدود 185 با شده ملي بزرگ صنعتي واحد اداره 564 و مالكيت در 1358 ايران ملي صنايع
در مستضعفان بنياد عمومي روابط "شد واگذار سازمان آن به كارمند و كارگر هزار
بنياد سهم ملي صنايع سازمان از پس" شد يادآور سال 1360 در بنياد اين از گزارشي
بيش بود درآمده دولت تملك به مصادره از پس كه خصوصي بخش كارخانههاي از مستضعفان
كه صورتي در".رسيد واحد به 400 در 1360 بنياد شركتهاي شماربود نهادها ديگر از
در كه اختلافهايي با را بزرگ صنايع "كردن ملي" زمينه در شده ارائه آمارهاي
پيروزي از پس اقدامهاي ثقل مركز و كانون بگيريم ، ناديده آمده مختلف گزارشهاي
براساس.بدانيم صنعت در خصوصي بخش امحاي جهت در تلاش بايد را صنعت بخش در انقلاب
به ماه 1358 تير در كه ايران صنايع توسعه و حفاظت قانون اجراي با و شده منتشر آمار
سرمايههاي كل درصد يعني 2/31 ريال ميليارد معادل 556 رسيد انقلاب شوراي تصويب
.گرفت قرار دولت اختيار در و شد ملي خصوصي بخش به متعلق صنعتي
را كشور متوسط و بزرگ توليدي واحدهاي در خصوصي بخش سرمايه درصد معادل 70 مبلغ اين
بهمن از پس سال دو از كمتر مدت در كرد ، ادعا ميتوان ترتيب اين به.ميداد تشكيل
.شد محو ايران سياست و اقتصاد در بازي صحنه از ايران صنعتي3 بورژوازي 1357 ،
.گرفت خواهيم پي دوشنبهها را بحث اين
--------------
:پانوشتها
بانكهاي كليه" ملي سرمايههاي و حقوق حفظ براي در 17/3/1358 انقلاب شوراي - 1
بانكها اين براي مديراني بلافاصله كه كرد مكلف را دولت و كرد اعلام ملي را كشور
".كند تعيين
و داخلي مختلط يا خصوصي يا عمومي از اعم ((36بانك بانكها كليه مصوبه اين موجب به
/در 26 انقلاب شوراي اين بر علاوه.گرفت قرار دولت اختيار در ورشكسته يا سالم خارجي
وام و پسانداز شركتهاي كليه.كرد اعلام ملي را كشور بيمه موسسههاي كليه 8/1358 ،
/در 18 انقلاب شورايشدند مذكور قانون مشمول بانكها شدن ملي تصويب تاريخ از مسكن
اعلام ملي نيز را دولت به مشاور شدن مهندسي و پيمانكاري شركتهاي مالكيت 12/1358
.كرد
ايران سياسي و اقتصادي زندگي در مطالعه قابل پديدهاي ايران ملي صنايع سازمان - 2
صنعتي مديران از بسياري كه را آن سرنوشت بعدي بخشهاي در كه است گذشته دهه دو در
.كرد خواهيم بررسي يافتهاند پرورش آن در حاضر حال در كشور
...و وابسته بورژوازي بايد را ايران در "صنعتي بورژوازي" دارند عقيده برخي - 3
.ميگذريم بحث اين تفصيل از ما كه دانست
شرودر از ناتوانتر آلمان اقتصاد
اروپا
فتاحزاده عباس:ترجمه
ميشوند ورشكسته آلمان در شركت جاري 43500 سال در كه ميكنند پيشبيني كارشناسان
اقتصادي اوضاع كه كرده احساس خوبي به زيمنس ، معروف شركت مدير پيرر ، فون هاينريش
كنار را خويش پرسنل از نفر هزار شد 20 مجبور بالاخره او.ندارد تعريفي اصلا آلمان
ميباشد آلمان در الكترونيك رشته در فعال شركت بزرگترين كه زيمنس شركتبگذارد
صنف رئيس بوچر ، فولكرنمييابد بهبود زوديها اين به اوضاع كه است دريافته
آلمان اقتصادي وضعيت زوديها اين به كه است معتقد هم آلمان ، در گردشگري شركتهاي
جزيره حتي و است شده كمتر درصد ده آلماني گردشگران تعدادنمييابد مناسبي شكل
گذشته در نميكند جذب خود به را توريستها گذشته مانند ديگر نيز مايوركا تفريحي
اما ميدادند ، تشكيل آلمانيها را اسپانيايي جزيره اين در مسافران از عمدهاي بخش
:ميگويد موجود وضعيت از انتقاد ضمن بوچر آقاي.است شده كمتر آنها سهم ديگر حالا
مسافرت به ميكنند جرات كمتر خويش شغل دادن دست از ترس از متاهل افراد ديگر اكنون"
".بروند
و رايانه نمايشگاه جريان در شرودر.نميكند احساس چيزي كه است صدراعظم تنها
جهان سطح در رشته اين در نمايشگاه بزرگترين كه هانوور ، در الكترونيكي تجهيزات
رشد موتور كه نمود نشان خاطر ميگردد ، برگزار آوريل ماه در سال هر و ميشود محسوب
يافته بيشتري تحرك آلمان اقتصاد":افزود وي.است شده روشن دوباره آلمان اقتصادي
".داد خواهد نشان نيز كار بازار روي بر را خود مثبت تاثير زودي به موضوع اين و است
.نميرسد نظر به دارد ، دوست صدراعظم كه گونه آن آلمان در واقعيت كه است مدتها اما
مصرف ، ميزانهستند مبهم چشماندازي وجود از حاكي اقتصادي شاخصهاي اغلب
وضعيت اين شرودر براي.نيست كننده اميدوار اصلا صنعتي توليدات و سرمايهگذاري
موفق مردي چهره با سال 1998 همانند كه داشت دوست بسيار او.است دردآور و تلخ بسيار
توانست سال 1998 در او.نهد پاي انتخاباتي مبارزات به اقتصادي سياستگذاريهاي در
اختيار در را صدراعظمي كرسي مديدي مدتهاي كه كهل هلموت مقابل در نفس به اعتماد با
از ناشي موجود اقتصادي پيشرفتهاي كه ميكرد وانمود زمانها آن در وي.بايستد داشت
".دارد تعلق من به ميباشيم آن شاهد كه رشدي اين":گفت بار يك حتي شرودر.اوست
سابقه آلمان فدرال جمهوري تاريخ طول دراست شده برعكس كاملا حالا اوضاع اما
مواجه انتخابات آستانه در اوضاعاقتصادياي چنين با دولت رئيس يك كه است نداشته
در.دارد ادامه شدت با همچنان شده آغاز گذشته زمستان از كه اقتصادي بحران.باشد
فلزي صنايع سنديكاهاي.ميكند تهديد را كشور اقتصاد اعتصابها ضررهاي نيز حاضر حال
به اختلافات اين ظاهرا و دارند اختلاف موجود تعرفههاي سر بر دولت با الكترونيك و
.نيستند شدن حل قابل راحتي
نگراني صدراعظم به پيامي طي آلمان در اقتصادي تحقيقات ويژه بزرگ موسسه شش اخيرا
پيشبيني گذشته سال پاييز مذكور موسساتنمودند اعلام موجود وضعيت از را خويش عميق
.بود خواهد درصد حدود 3/1 در رشدي داراي سال 2002 طي آلمان اقتصاد كه بودند نموده
.گرديد خواهد بالغ درصد به 9/0 تنها احتمالا رقم اين كه كردهاند اعلام حالا آنها
نامناسب وضعيت دستهجمعي ، اخراجهاي به توجه با آنها سوي از صادره بيانيه بنابر
سال در آلمان اقتصاد رشد است ممكن حتي اعتصابها و خاورميانه بحران بورس ، بازار
در نيز بيكاري ميزان مذكور موسسات مقامات گفته به.شود كمتر نيز درصد از 9/0 جاري
به.ماند خواهد باقي نفر ميليون حد 4 در ميانگين طور به و نيافته كاهش جاري سال
.است كار جستوجوي در نفر يك آلمان جمعيت نفر بيست هر از همچنان ديگر عبارت
موجود وضعيت در نسبي بهبودي شاهد جاري سال پايان در كه ميشود داده احتمال البته
اوايل در انتخابات كه چرا بود خواهد دير خيلي شرودر براي ديگر زمان آن اما.باشيم
قرار خويش دادن راي معيار را انتخابات از قبل شرايط مردم و ميشود برگزار پاييز
كه دارد احتمال سال 2003 در معتقدند محققان.را انتخابات از پس شرايط نه و ميدهند
و خوبي به چيز همه كه صورتي در البته _ برسد درصد دو بالاي به آلمان اقتصادي رشد
.برود پيش ميرود انتظار كه طور آن
سرمايهگذاري بانك در ارشد اقتصاددان پولايت ، تورستن جمله از كارشناسان از بسياري
مانند كشوري منزلت و شان درخور اصلا را وضعيت اين فرانكفورت ، در كاپيتال باركلي
.داريم مناسبي اقتصادي رشد ما ميگويد صدراعظم":ميگويد پولايت.نميداند آلمان
"دارد؟ تشويق و تحسين جاي ميرسد درصد يك به زحمت به كه اي اقتصادي رشد آيا اما
صد به آلمان جمعيت":ميدارد اظهار زمينه اين در نيز بانك دويچه مديران از يكي
.است نفر ميليارد يك از بيشتر بسيار چين جمعيت مقابل در و نميرسد نفر ميليون
شهرت و ادعا همه اين با ما و دارند درصد هفت بالاي رشدي جمعيت همه اين با چينيها
چنين چراباشيم داشته رشد درصد يك ميتوانيم زحمت به حتي خويش اقتصادي جايگاه در
ما ضرر به را ترازو عقربه قدر اين جهان اوضاع يا ناتوانند ما سياستمداران آيا است؟
اقتصادي ركود و سپتامبر يازده حوادث كانون خودشان كه آمريكاييها است؟ چرخانده
مورد در بانك دويچه مقام اين حرف ".دارند ما از بهتر مراتب به وضعي بودند اخير
بيشتري تحرك تدريج به آمريكا در اقتصادي فعاليتهاي.بجاست كاملا آمريكا
اقتصادي رشد جاري سال در كه نمود پيشبيني اخيرا پول بينالمللي صندوق.يافتهاند
اقتصاد رشد براي حتي پول بينالمللي صندوق مقامات.رسيد خواهد درصد به 3/2 آمريكا
بسيار آلمان به مربوط پيشبينيهاي از كه نمودهاند پيشبيني را رقمي نيز جهان
.بود خواهد رشد درصد شاهد 8/2 سال 2002 در جهان اقتصاد معتقدند آنها.است بيشتر
طي آنان اقتصادي معجزه و بودند جهان اقتصاد رشد سردمدار زماني كه آلمانيها
در رشد ميانگين سطح از حالا بود عام و خاص زبانزد دوم جهاني جنگ از پس دهههاي
"اروپا بيمار مرد" را آلمان اكونوميست مجله.افتادهاند عقبتر هم جهان كشورهاي
خود پاي روي ميتواند زحمت به آن اقتصاد كه دانسته كشوري را آن و كرده معرفي
كاهش اصلي عامل را آمريكا اقتصادي ركود ميكوشيد شرودر گذشته ماههاي طيبايستد
ميان در خريد قدرت كاهش سبب به داشت تاكيد وي.دهد جلوه آلمان در اقتصادي رشد
آمده پايين نيز آلمانيها توليد ميزان ناچار به آلمان ، محصولات آمريكايي خريداران
فوق استدلال نميتواند ديگر آلمان صدراعظم آمريكا در اوضاع تغيير با حالا امااست
عامل كه داشت اظهار اخيرا نيز آمريكا ، مركزي بانك رئيس گرينسپن ، آلنكند مطرح را
بايد تنهايي به خود آلمانيها و است آمريكا تحولات از فراتر آلمان اقتصادي ركود
.بيابند خويش كنوني وضعيت براي چارهاي
نميتواند اوضاع بهبود براي اقتصادي اصلاحات به توسل و داخلي عوامل به اتكاي اما
توجه مورد چندان هستيم ، آلمان در انتخابات برگزاري آستانه در كه كنوني شرايط در
هيچ به تعرفهها نظام تغيير و سوبسيدها كمكردن اجتماعي ، امكانات كاهش بگيرد ، قرار
قطعا بردارد گام راه اين در بخواهد كس هر.نميآيد خوش رايدهندگان مذاق به وجه
پاي نميكند جرات صدراعظم لذا.داد خواهد دست از را خود آراي از توجهي قابل مقدار
در.مينگرند راهحلي چنين به ترديد ديده با نيز رقيبانش و بگذارد راه اين در
به ".رسيدهايم چيزها خيلي به ما" كه ميشود شنيده مرتبا تبليغاتي برنامههاي
تبليغاتي فعاليتهاي محور را شعاري چنين حاكم حزب يعني دموكرات سوسيال حزب خصوص
مجدد انتخاب از پس شرودر:باشد چنين ميتواند شعار اين معني.است داده قرار خود
ترتيب بدين دموكراتها سوسيال ديگر عبارت به.داد نخواهد تغيير را زيادي چيز
انجام انتخابات در مجدد پيروزي از پس حتي را چنداني اقتصادي اصلاحات كه ميگويند
دموكرات كانديد كه اواست محطاط كاملا نيز اشتويبر ادموند.داد نخواهند
ميشود محسوب شرودر رقيب اصليترين و است انتخابات در مسيحيها سوسيال و مسيحيها
در كه چه آن نظير افراطي اصلاحات":داشت اظهار آمريكا از كوتاه ديداري از پس
".نيست اجرا قابل آلمان در درآمد اجرا به آمريكا
كسي زوديها اين به هستيم آن شاهد حاضر حال در آلمان در كه را ركودي ترتيب بدين
به را جدي اصلاحاتي نميكند جرات فعلا كسي و نميدهد قرار توجه مورد جدي صورت به
زير موارد قالب در خوبي به را ركود اين نشانههاي حاضر حال در.بگذارد اجرا
:نميخورد چشم به جامع حلي راه آنها از كدام هيچ براي كه مواردي ببينيم ، ميتوانيم
اين سال يك طول در كه است نداشته سابقه گاه هيچ آلمان فدرال جمهوري در تاكنون - 1
در شركت جاري 43500 سال در كه ميكنند پيشبيني كارشناسان.شوند ورشكسته شركت همه
غول مديا ، كريش نظير بزرگ شركتهاي شامل تنها موضوع اينميشوند ورشكسته آلمان
را كوچك شركتهاي بلكه نميشود هواپيما ، سازنده دورينر ، فايرشيلد يا و رسانهها ،
.ميگيرد بر در محسوسي كاملا شكل به نيز
.هستند توليدي خودروهاي فروش شديد كاهش شاهد آلمان در اتومبيل سازندگان - 2
جهانيترين جمله از و كشور اين صنعت بخشهاي شاخصترين از يكي آلمان در خودروسازي
كل در محسوسي تاثير آلمان در رشته اين تغييرات غالبا.ميشود محسوب آن صنايع
چالش با آلماني خودروسازان كه اكنون هم لذا.ميگذارد جاي بر كشور اين اقتصاد
كارخانه.ميبيند خود پيشپاي را بزرگي مشكلات نيز آلمان اقتصاد كل هستند ، مواجه
سال اول ماهه سه طي يكباره به سال 2001 موفقيتهاي از پس واگن فولكس خودروسازي
رقم شركت اين.است بدتر هم اين از اوپل وضعيت.بود فروش كاهش درصد شاهد 2/9 2002
پيشتزريدر برند آقاي نمود ، تجربه خود جاري سال اول ماهه سه بازار در را درصد (-24)
وجه هيچ به فعلي اوضاع":ميگويد واگن ، فولكس جديد مدير ،(Bernd Pischetsrieder )
".نيست رضايتبخش
تمامي در بازارها.است گريبان به دست شديد بحراني با آلمان در خردهفروشي بخش - 3
.شدهاند ركود دچار رشتهها
كاهش نيز دولت درآمدهاي بلكه شده ، روبهرو منفي ارقام با شركتها بيلان تنها نه
مدت به نسبت دولتي درآمدهاي سال 2002 اول ماهه سه ظرف تنها.است داشته محسوسي
كه بود نموده پيشبيني گذشته در دولت.است يافته كاهش درصد گذشته 8/5 سال مشابه
بعيد بسيار انتظاري چنين تحقق.ميشوند بيشتر گذشته سال به نسبت درآمدهايش امسال
شاهد آلمان دولت جاري سال در معتقدند مالياتي كارشناسان برخي.ميرسد نظر به
شاخصهاي برخي البته.بود خواهد خويش مالياتي درآمد كاهش يورو ميليارد دوازده
به.ميآورند وجود به آلمانيها ميان در را اميدواريهايي كه دارند وجود هم محدود
ثبت خويش رشد در را مثبتي ارقام بالاخره مدتها از پس ساختمانسازي بخش مثال عنوان
رشد تعيين معيارهاي از يكي معمولا كه هوايي محمولههاي حمل ميزان همچنين.نمود
با.ميرفت انتظار كه است بوده چيزي آن از بالاتر ميشود ، محسوب آينده در اقتصادي
موضوع نيست ، اميدواركننده گرديد ، ذكر كه طور همان موجود چشماندازهاي اين وجود
شرودر گرهارد.است افزوده آلمان اقتصاد فعلي مشكلات بر نيز دستهجمعي اعتصابهاي
صنايع سنديكاي رئيس و خويش نزديك دوست اشملوت ، هوبرتوس خطر اين با مقابله منظور به
و بيست روز تا حداقل.نمود فلزي صنايع سنديكاي روساي با گفتوگو مامور را شيميايي ،
انتظار نميتوان ميشود ، برگزار آلمان سراسري انتخابات كه جاري سال سپتامبر دوم
رقباي زماني آن تا.داشت آلماني سياستمداران جانب از را جدياي اقدام گونه هيچ
تازه و ميبخشند واقعبينانه نه و عامهپسند شكلي را خويش انتخاباتي شعارهاي سياسي
خويش انتخاباتي شعارهاي تحقق براي ناچارند پيروز جناحهاي هم انتخابات اتمام از پس
شكل به را خطمشيها تغيير حداقل يا و بگيرند پيش در را خود سابق شيوه همچنان
حزب تبليغاتي برنامههاي در.دهند انجام نشود ، موجب را چنداني اعتراض كه تدريجي
ساعات ميزان كه است شده اشاره تنها و نشده زده بيكاري از حرفي هيچ دموكرات سوسيال
سوسيال كه رسيده جايي به كار.است زياد حد از بيش ادارات و شركتها در اضافهكاري
هم از را سبقت گوي مالياتها كاهش پيشنهاد در مسيحيها دموكرات و دموكراتها
ارزيابي مثبت چندان اقتصادي بخشهاي در دولتشرودر عملكرد مجموع در.ميربايند
موجب موجود اقتصادي ركود تداوم و بيكاري ميزان كاهش در فعلي دولت ناتواني.نميشود
رويگرداني اين شدت.شوند رويگردان كنوني دولت از آلمان مردم از بسياري تا گرديده
در را شرودر ، رقيب اشتويبر ، ادموند پيروزي ناظران از بسياري كه است بوده حدي به
بسياري در جهان پيشتاز زماني كه آلمانيها.نميدانند بعيد چندان آينده انتخابات
آنان اقتصادي رشد ميبينند كه اين از ميشدند ، محسوب صنعتي و اقتصادي بخشهاي از
در معمولا.ميكنند حقارت احساس است ، شده كمتر هم جهاني ميانگين سطح از حتي
موضوعي چنين.ميشود انداخته سياستمداران گردن به ضعف اين علت مواقع از بسياري
دو و هشتاد كشور.گيرند قرار انتقادات سيل مورد وي دولت و شرودر تا ميگردد موجب
اين مردم و است اقتصادي ضعف دچار ديگري زمان هر از بيش اكنون آلمان نفري ميليون
طي ببينند ديگران از بالاتر سطوحي در را خود همواره بودند كرده عادت كه كشور
شعارهاي در كه شرودر انتخاب با بودند اميدوار آنها.شدهاند شوكه اخير سالهاي
رشد بتوانند ميداد ، آلمان اقتصاد براي را طلايي سالهايي وعده خويش انتخاباتي
سابق وضعيت به بود ، مواجه عديدهاي مشكلات با اتحاد از پس كه را كشور اين اقتصادي
شرودر صدراعظمي دوران پايان در كه شاهدند نااميدي نهايت در آنان اما.برگردانند آن
حتي.است شده هم افزوده آنها جمعيت بر بلكه نيافته كاهش بيكاران تعداد تنها نه
بدهيهاي با ميشد محسوب آلمانها افتخار سمبلهاي از يكي زماني كه لوفتانزا شركت
طول در هواپيمايي شركت اين بدهيهاي ميزان.ميكند نرم پنجه و دست بيسابقهاي
يازده حوادث از ناشي حدودي تا وضعيت اين چه اگراست بيسابقه آن ساله چهل تاريخ
در موجود كلي ركود كه ندارد وجود ترديدي اما است ، بوده آن پيامدهاي و سپتامبر
كنار در توانست چه اگر شرودر.است بوده نيز داخلي سياستهاي برخي سبب به آلمان
تغييرات با را نظامي و سياسي سطوح در آلمان جايگاه فيشر ، يوشكا خويش ، خارجه وزير
.است نگذاشته جاي بر مثبتي كارنامه اقتصادي زمينههاي در اما سازد ، مواجه مثبتي
اشپيگل:منبع
آلمان به ايران غيرنفتي صادرات كاهش
از.ميشود محسوب ايران به كالا صادركننده كشور مهمترين پيش سالها از آلمان
است ، داشته صعودي سير جهاني بازارهاي در نفت بهاي اخير سالهاي طي كه آنجايي
واردات ميزان رو اين از شدهاند برخوردار بيشتري خريد قدرت از ايرانيها بنابراين
اقتصاد سود به امر ايناست يافته افزايش اخير سالهاي طي ايران اسلامي جمهوري
.است بوده نيز آلمان صادرات بر مبتني
دو و بيست و نهصد و ميليارد يك ارزش به كالاهايي آلماني شركتهاي سال 2001 در
درصد حدود 23 سال 2000 با مقايسه در ميزان اينكردند صادر ايران به يورو ميليون
سالهاي همچون ايران به آلمان صادراتي كالاهاي مهمترين.ميدهد نشان را افزايش
خودروهاي لوازم و قطعات شيميايي ، و الكترونيكي محصولات ماشين ، انواع شامل پيش
غيرنفتي واردكننده مهمترين آلمان.است بوده فولادي محصولات انواع و فولاد سنگين
آلمان به ايران غيرنفتي صادرات حجم از اخير سالهاي طي چند هر.هست و بوده ايران
ميليون حدود 350 آلمان فدرال جمهوري گذشته سال در حال اين با ولي است ، شده كاسته
و فرش همچون كالاهايي سهم ميان اين در.كرد خريداري ايران از غيرنفتي كالاي يورو
توجه قابل بسيار ايران غيرنفتي صادراتي محصولات سبد در (پسته مانند) غذايي مواد
به ايران نفت صادرات ميزان از اخير سالهاي طي كه است آن توجه جالب نكته.است
آلمان و ايران بازرگاني و صنايع اتاق تاسيس زمان از.است شده كاسته شدت به آلمان
يورو ميليارد ارزش 57 به كالاهايي آلمان فدرال جمهوري تاكنون سال 1975 در تهران در
حدود 26 مشابه زمان مدت در ايران از آلمان واردات ارزش.است كرده صادر ايران به
.است بوده يورو ميليارد
2_ مركزي بانكداري سال 23
جنگ پايان و آغاز روساي
مهاجر.ب _ اسدي نيما
موقعيت بر آن تاثير و داخلي سياسي تحولات بروز با همزمان سال 1358 پاييز در
.شد ترسيم كشور اقتصادي ساختار براي متفاوتي فضاي ايران ، بينالمللي
عملا موقت دولت اعضاي استعفاي و (ره) امام خط دانشجويان توسط آمريكا سفارت تسخير
مولوي محمدعلي جايگزين مركزي بانك رياست سمت در نوبري عليرضا تا كرد فراهم شرايطي
اداره و امور كليه زمام عملا موقت دولت جاي به انقلاب شوراي دوران اين در شود ،
.گرفت برعهده را كشور
با اين از پيش كه زد تكيه مركزي بانك رياست كرسي بر شرايطي در نوبري عليرضا
يافته ، نسبي بهبود ايران در اقتصادي بحرانهاي كشور در موقت دولت كامل استقرار
بانكي سيستم كلي بهطور و شده محدود بينالمللي پولي بازارهاي از بانكها استقراض
سياستهاي دوران اين در.بود كرده پيدا مطمئنتري جايگاه سال 1358 با مقايسه در
در آنها مشاركت و اقتصادي فعاليتهاي بانكها نقش كردن پررنگ جهت در پولي
با بانكها عالي شوراي سال 1359 تيرماه در چنانكه گرفت شكل ضروري سرمايهگذاريهاي
در بانكها مشاركت و مستقيم سرمايهگذاري مشي خط و سياست پيشنهاداتي ، تصويب
كلي رياست زمان در گرفته صورت اقدامات از.كرد تعيين را خدماتي و توليدي واحدهاي
كاهش بر مبني اعتبار و پول شوراي تصميم به ميتوان نوبري عليرضا مركزي بانك
واقع در كه كرد اشاره شده تضمين سود و كارمزد به آن عنوان تغيير و بهره نرخهاي
.بود كشور بانكداري نظام "شدن اسلامي" سمت به گام اولين
نرخ بود نوبري عليرضا اختيار در كامل طور به مركزي بانك رياست كه سال 1359 در
.بود شده گزارش درصد آن 4/11 از پيش سال در شاخص اين.رسيد درصد به 5/23 تورم
يافت ، افزايش ريال ميليارد وي 1476 توسط سمت اين تصدي دوره در نيز نقدينگي ميزان
نظير تاثيرگذاري تحولات بايد مركزي بانك كل رئيس اين عملكرد بررسي در كه هرچند
.كرد لحاظ را ايران عليه اقتصادي تحريم و آمريكا سفارت تسخير و تحميلي جنگ وقوع
مراتب از قانوني طي "ملوكانه فرمان" عبارت نوبري عليرضا فعاليت روزهاي واپسين در
وزير پيشنهاد به مركزي بانك كل رئيس مصوبه اين با.شد حذف مركزي بانك رياست انتصاب
قانون اين تصويب از بعد.ميشود منصوب وزيران هيات تاييد و دارايي و اقتصادي امور
كه را ساله سه و سي نوربخش محسن وقت دارايي و اقتصادي امور وزير نمازي حسين كه بود
و آمده ايران به آمريكا از دكترا مدرك دريافت با اسلامي انقلاب پيروزي با همزمان
مركزي بانك كلي رياست براي را بود نيز آمريكا دانشجويان اسلامي انجمن نيروهاي از
كه نوبري عليرضا ترتيب بدين.گرفت قرار تاييد مورد كه كرد پيشنهاد دولت هيات به
مقابل در را مركزي بانك او بود گفته مركزي بانك كلي رياست به انتصاب از پس نوربخش
محل سال 1360 اوايل در كه را مركزي بانك صحنه ماه از 20 پس بود ، داده قرار دولت
.كرد ترك بود شده وقت رئيسجمهور و دولت طرفدار جناح بين شديد نزاع
مركزي بانك كل رئيس سال 1368 ماه شهريور تا سال 1365 آبانماه از قاسمي مجيد
عدم را مركزي بانك كل رياست به قاسمي مجيد انتخاب دليل.بود ايران اسلامي جمهوري
نوربخش محسن با وقت دارايي و اقتصادي امور وزير ايرواني جواد محمد هماهنگي
بانك رسمي نيروهاي از خود كه بانكي علوم رشته دانشآموخته اين دوران در.ميدانند
در ريال به 1088 وي كلي رياست شروع در ريال از 755 آمريكا دلار هر قيمت بود مركزي
ميليارد و 861 هزار به 20 ريال ميليارد و 35 هزار از 12 نقدينگي.رسيد دوره پايان
سالانه ميانگين كه دوران اين در تورم نرخ افزايش در خود اين كه يافت افزايش ريال
.بود موثر بسيار بود درصد آن 6/20
و ايران جنگ پايان مركزي بانك در قاسمي مجيد كلي رياست دوران رويداد مهمترين
سال مردادماه در ايران سوي از ملل سازمان امنيت شوراي قطعنامه 598 قبول.بود عراق
.گذاشت آزاد بازار در دلار قيمت يكباره كاهش در زيادي بسيار تاثير 1367
تهران آزاد بازار در آمريكا دلار هر قيمت قطعنامه 598 رسمي قبول از قبل روز تا
در تومان به 75 آن قيمت دولت سوي از قطعنامه قبول اعلام با كه بود تومان حدود 145
كه كرد قبول را آتشبس نيز عراق قطعنامه ، قبول از پس روز چهاريافت كاهش دلار هر
تومان به 67 سال 1367 مردادماه دوازدهم در تومان از 75 دلار هر قيمت شد باعث اين
داشت ادامه همچنان بازار در دلار قيمت كاهش روند.يابد كاهش مردادماه شانزدهم در
قيمت آتشبس رسمي اعلام به شدن نزديك با مردادماه ششم و بيست تاريخ در آنكه تا
ديگر كشور در شده ايجاد رواني جو.كرد تنزل تومان به 59 آزاد بازار در دلار
اواسط از پس كه طوري به بكشاند مقدار اين از پايينتر به را دلار قيمت نتوانست
در دلار قيمت آنكه تا يافت ، افزايش همچنان آزاد بازار در دلار قيمت ماه ، شهريور
.يافت افزايش تومان حدود 109 به مركزي بانك از قاسمي مجيد خروج زمان
جهان 2002
اروپا تغيير روز
نصير رضايي غلامرضا
طور دارد سعي هنوز بريتانيا چند هر و است اقتصادي عظيم تجربه يك اروپا جديد پول
عميقا پروژه" يك آلمان ، وزيرخارجه فيشر ، يوشكا قول به يورو كند ، وانمود ديگري
جنگ كه زماني.بود خواهد اروپا يكپارچگي همانگيزه و نماد هم پول اين.است "سياسي
تغيير را جهان توازن سروصدا بدون حادثه اين باشد ، شده فراموش كاملا افغانستان در
.است داده
نسبتا اروپاييهاي ميتوان اما است ، گذشته اروپا اتحاديه تشكيل از سال پنجاه
قبيل از مهم تحولات از بسياري.بخشيد امر اين به توجه عدم براي را بيتفاوت
جنبههاي آن حتي.داشتهاند فني ماهيتي بازار براي واحد قوانين و مشترك تعرفههاي
و گمركي پستهاي رفتن بين از مثل شدهاند ، مربوط معمولي شهروندان به كه يكپارچگي
كه كشورهايي.نداشتهاند جايي مردم روزمره زندگي مشتركدر گذرنامههاي رواج يا
حاشيه به و كرد خواهند بيقراري احساس بريتانيا ، بهخصوص باشند ، يورو حوزه از خارج
درون زيادي تنشهاي ايجاد باعث يورو شكست برعكس ، .شد خواهند رانده قارهاي نفوذ
.شد خواهد اتحاديه
خارجي ارزش به توجهات عمده گذشته سال دو طي چيست؟ موفقيت يا شكست مولفههاي اما
جديد ، پول رواج اول هفته چند در.است بوده معطوف دلار برابر در همه از بيش و يورو
.شد خواهد متمركز سكهها و اسكناسها تعويض رويدشواري توجه اين
قطعه ميليارد حدود 5/14.است پيچيده و دشوار بسيار امر اين تداركات حقيقت در
بايد فنلاند تا پرتغال از منطقهاي در نفر بين 300 سكه و ميليارد و 50 اسكناس
پول خريد براي مردم كه مدتي تا.داد خواهد روي دهشتناكي وقايع شك بدون.شود توزيع
ناآشنا سكههاي و اسكناسها با را خود پول بقيه و ميپردازند را خودشان قديمي
پيشبيني.گرفت خواهد وقت بيشتري زمان مردم ساده خريدهاي حتي ميكنند ، دريافت
جز چيزي خيابانها و مغازهها در مكالمات موضوع سال 2002 نخست درماه كه ميشود
.نباشد يورو
سروكلهزدن از را اروپاييها از بسياري خشم - انگليسي مطبوعات خصوص به - مطبوعات
.داد خواهند انعكاس وسيع طور به ناآشنا سكههاي با
سياسي سرنوشت - است كم بسيار آن احتمال كه - واقعي تداركاتي فاجعه يك از جداي اما
برابر در آن ارزش با يا ;جديد سكههاي و اسكناسها رواج راحتي با يورو اقتصادي و
بود خواهد اين بحث واقعي نكته سال 2002 ، دوم نيمه در عوض درنميشود تعيين دلار
است؟ كرده ايجاد را اروپا بيشتر وحدت و يكپارچگي به نياز جديد پول ورود آيا كه
كميسيون ، رئيس پرودي ، دومانو مثل اروپا ، اتحاديه برجسته چهرههاي كه است مدتي
كه است اين آن ، صنعتي معنايشدهاند اروپا براي "اقتصادي دولت" يك ايجاد خواستار
واحد پول كه اقتصادي سياستهاي وضع براي قويتري سياسي نهادهاي به يورو منطقه
جديدي بحث با بحث اين سال 2002 ، در.داشت خواهد نياز است ، كرده ايجاب را آن ضرورت
در اروپا اتحاديه توسط سال 2001 دسامبر در كه اروپا اساسي قانون آينده مورد در
.شد خواهد ادغام است ، شده مطرح اجلاسبلژيك
رشد و ثبات برنامه سر بر تنشهايي بروز به توجه با اقتصادي اداره درمورد بحث
قرار توجه مورد بيشتر عضو ، كشور ملي 12 بودجه بر آن تاثير و يورو منطقه اقتصادي
مطمئن تا شد مطرح آلمان تقاضاي به اساسا اقتصادي رشد و ثبات برنامه.گرفت خواهد
در.ميكنند دنبال را مسئولانهاي مالي سياستهاي باشگاه عضو كشورهاي همه كه شوند
كسري.است بودجه مازاد يا متوازن بودجههاي به رسيدن برنامه اين از هدف عادي مواقع
بيشتر داخلي ناخالص توليد درصد از 3 اگر اما بود ، خواهد مجاز ركود دوران در بودجه
اين عقيده.كنند مطالبه تنبيهي جريمههاي ميتوانند اروپا اتحاديه اعضاي ديگر شود ،
و ساخت خواهد وادار مالي مسئوليت به را همه اتحاديه سختي قانون چنين وضع با كه است
يورو منطقه اعضاي ديگر براي كشورها از يكي تبذير و اسراف كه داد نخواهد اجازه
.كند ايجاد تورمي مشكلات
پولي ، اتحاديه به پيوستن با.هستند آشكار كاملا نيز اقتصادي و سياسي مشكلات اما
استفاده مورد ملي اقتصادي مديريت براي ديرباز از كه را ابزار دو داوطلبانه كشورها
دست از - ملي پول ارزش كاهش و بهره نرخهاي تغيير قدرت - ميگرفتهاند قرار
طور به نيز را بودجهاي ، سياست يعني عمده ، ابزار سومين رشد و ثبات برنامه.ميدهند
.ميكند محدود جدي
داشته نظارت اعضا بودجهاي سياستهاي بر كه داشت خواهد را قدرت اين اروپا كميسيون
سال 2002 در است ممكن - فرانسه و آلمان ايتاليا ، - يورو منطقه بزرگ كشور سه.باشد
آنها كه دارد احتمال اقتصادي وخامت روبه شرايط در كه است اين دليلش شوند ، توبيخ
كردهاند ، تعيين يورو منطقه در شركايشان براي خودشان كه بودجهاي تعهدات به نتوانند
تعيين را واحد پول سرنوشت كه است اساسي سوال آن تجسم برنامه اين.بمانند پايبند
- اروپايي هويت تقويت بيشتر ، سرمايهگذري و تجارت راحتي ، - يورو مزاياي آيا.ميكند
كه است سوالي اين ميچربد؟ ميكند ، تحميل كشورها عمل آزادي بر كه محدوديتهايي بر
.كشيد خواهد طول ساله ده دوره يك آن به پاسخ
|