جهان يك وسعت به انرژيهايي
دستاورد
ميرانند حكم مغز بر هورمونها
شكاك نگاه
جهان يك وسعت به انرژيهايي
پاياني بخش_ سوم هزاره در انرژي بحران
فسيلي سوختهاي منابع داراي كه توسعهاي حال در كشورهاي براي زمينگرمايي انرژي
است مهم بسيار نيستند طبيعي گاز و زغال نفت ، همانند
فرهاديان سليمان
انرژي
ميرفت كار به الكتريسيته توليد براي كه بخار توربين اولين انگليسي پارسونز چارلز
محصول و كرد تكميل را خود الكتريكي لامپ اديسون تام سال 1879 در.كرد اختراع را
را برق توليد كارگاه اولين اديسون بعدتر كمي.كرد معرفي صنعتي جامعه به را جديدي
تامين را ژنراتورها نياز مورد بخار و كرده استفاده زغال سوخت از كارگاه اين.ساخت
.ميكرد
و كرد نصب داشت نام توربينيا كه قايقش روي را خود بخار ماشين پارسونز سال 1897 در
به.بگيرد سبقت خود زمان كشتيهاي سريعترين و بزرگترين از قايق اين با توانست
خشكي در زمان همان در كه حالي در شدند ، گرفته كار به جا همه در بخار كشتيهاي زودي
ميكردند استفاده الكتريسيته آسان و پاكيزه انرژي از كه برق چراغهاي از استفاده
در همزمان بهطور جهان آبي برق نيروگاه اولين سال 1891 در.گذاشت ازدياد به رو
نميكرد فكر هيچكس زمان آن در.شد راهاندازي متحده ايالات و آلمان فرانكفورت
تامين را جهان نياز مورد الكتريسيته كل يكچهارم برقي نيروگاههاي كه برسد زماني
.كند
.داشت همراه به را ديگري بيشمار تحولات جديد قرن آغاز
از توانست و كرد كار به آغاز ايتاليا در گرمايي زمين نيروگاه اولين سال 1908 در
منتشر را خود انقلابي تئوري نيز اينشتين.كند توليد برق جريان زيرزميني انرژي
نيز باد انرژي.شود تبديل انرژي به ميتواند ماده كه نمود اعلام آن ضمن در و نموده
بادي ژنراتور اولين رفت كار به الكتريسيته توليد براي دهه 1920 اوليه سالهاي در
مهمترين بهعنوان گاز و نفت حال هر به اما.شد ساخته متحده ايالات در
پايانناپذير منبع نفت ميكردند تصور زيرا شدند گرفته كار به انرژي توليدكنندگان
.است انرژي
سال 1933فرآيند در آلماني شيميدان اتوهان.شد آغاز هستهاي انرژي دوره آن از پس
در (اورانيوم اتمهاي شكافت وسيله به انرژي آزادسازي).كرد كشف را هستهاي شكافت
بود ساكن آمريكا متحده ايالات در كه فرمي انريكو ايتاليايي فيزيكدان سال 1942
اولين سال 1954 در.كرد نظارت آن ساخت بر و طراحي را هستهاي شكافت رآكتور اولين
زمان همان در كه حالي در شد افتتاح سابق شوروي در برق توليد هستهاي نيروگاه
كه شد خورشيدي سلول اولين ساخت به موفق متحده ايالات در بل تلگراف آزمايشگاه
همچنان فسيلي سوختهاي از استفاده مسائل اين همه با اما.كند توليد برق ميتوانست
استفاده فسيلي سوختهاي از آمريكا برق نيروگاههاي كل سهچهارم حدود و دارد ادامه
.ميكند
عمومي نقليه وسايل از يا است داخلي احتراق خودروي يك صاحب يا شهروندي هر امروز
.ميكنند استفاده فسيلي سوختهاي از كه ميكند استفاده
استفاده به همچنان متحده ايالات غيرآلاينده جايگزين انرژي منابع توسعه عليرغم
هستيم مطمئن كه انرژي منابع ميدهد ، ادامه سوخت منابع بهعنوان فسيلي سوختهاي
.رسيد خواهند پايان به روزي
انرژي منابع انواع
به را الكتريكي انرژي زيادي بسيار مقدار روزانه ما است اين واقعيت:الكتريسيته
سوخت اينميشود تامين فسيلي سوختهاي سوختن از آن عمده قسمت كه ميرسانيم مصرف
.تجديدناپذير حال عين در و آلاينده بسيار
با بلكه بخار به نياز بدون را كارشان ميتوانند برق جريان توليد ژنراتورهاي:آبي
آب متمادي قرنهاي براي.آورند فراهم سدها پشت در شده ذخيره آب انرژي از استفاده
در پيش سال آبي 2000 ساعت).ميچرخاند را آبي ساعتهاي حتي يا و آسيابها توربين
انرژي منبع هر از بيشتر آب انرژي امروزه (ميرفت كار به اسكندريه بزرگ كتابخانه
.ميرود كار به برق توليد براي ديگر
هستند آلي تركيبات از توجهي قابل مقادير حاوي كه زبالههايي سوزاندن از:جرم زيست
توليد و آب كردن گرم براي الكتريسيته اين نهايتا كه كرد توليد الكتريسيته ميتوان
.ميرود كار به بخار
جامد زبالههاي از امروزه اما است چوب جرم زيست نوع فراوانترين و معمولترين
منبع عنوان به نيز زبالهها تجزيه و انباشت از حاصل گازهاي و كشاورزي و شهري
.ميشود استفاده زيستجرم
استفاده باد انرژي از ميتوانستند آن توسط كه داشتند جالبي طرحهاي ايرانيان:باد
كار به وسيع مزارع آبياري براي كه آورند در چرخش به را تلمبهاي پرههاي و كرده
و گندمها كردن آرد براي بادي آسيابهاي جهان سرتاسر در تاكنون زمان آن از.ميرفت
به الكتريسيته توليد براي بعد به دهه 1940 از بالاخره و ميرود كار به آب كردن پمپ
.است شده گرفته كار
روشن متمادي سال ميليونها را ما سياره خورشيد درخشان پرتوهاي:خورشيدي انرژي
.است برده بسيار بهرههاي آن فوايد از انسان و ساخته ممكن زمين در را حيات و ساخته
به آنها انرژي تبديل براي پرتوها اين كردن متمركز براي لازم فناوري دهه 1970 از
.گرفت قرار بشر اختيار در الكتريسيته
مخازن روي بزرگي آينههاي توسط خورشيد پرتوهاي خورشيدي حرارتي نيروگاههاي در
نياز مورد انرژي نهايتا كه ميشود آب تبخير و شدن گرم باعث و شده متمركز آب عظيم
.ميشود تامين الكتريسيته توليد براي
پيشرفتهترين تا شد ، ساخته ايتاليا در كه برق نيروگاههاي اولين از:گرمايي زمين
زمينگرمايي نيروگاههاي همه ميشود ، يافت وفور به جهان سرتاسر در امروز كه آن نوع
.ميكنند استفاده ژنراتورها توربينهاي چرخاندن براي آب بخار و طبيعي داغ آب از
.شود هزينهها كاهش و آن از استفاده گسترش باعث ميتواند فناوري در اخير پيشرفتهاي
مانند مناطقي در مخصوصا منبع اين از استفاده نزديك آيندهاي در ميرود انتظار
زميني انرژي.يابد توسعه است آسان منبع اين به دسترسي كه اندونزي آمريكا ، غرب
انسان كه است طبيعت انرژيهاي از بهرهبرداري براي مناسبي بسيار منبع گرمايي
گرمايش براي حرارتي انرژي از مستقيما يا موجود ، شرايط و نياز به بسته ميتواند
استفاده مشابه موارد ساير يا و مسكوني واحدهاي مصرفي آب كردن گرم يا ساختمانها
در امروزه.كند استفاده الكتريسيته جريان توليد براي انرژي اين از كه آن يا نمايد
تامين را انرژي منابع از مهمي بسيار قسمت زمينگرمايي انرژي جهان كشور از 30 بيش
براي.است حياتي بسيار توسعه حال در كشورهاي انرژي تامين براي مسئله اين و ميكند
الكتريكي انرژي كل از درصد حدود 27 زمينگوياي انرژي فيليپين مانند كشوري در مثال
.ميكند تامين را كشور اين
100MW تا 100KW حداقل بين معمول طور به گرمايي زمين انرژي نيروگاههاي
از.دارد بستگي متعددي عوامل به واقعي توليد ميزان كه ميكند توليد الكتريسيته
انرژي براي تقاضا مقدار و موجود انرژي منابع به نيروگاه توليد ميزان بر موثر عوامل
كه توسعهاي حال در كشورهاي براي مخصوصا زمينگرمايي انرژي.كرد اشاره ميتوان
.است مهم بسيار نيستند طبيعي گاز و زغال نفت ، همانند فسيلي سوختهاي منابع داراي
از مصرفي انرژي از زيادي درصد ندارد توجهي قابل انرژي منابع كه تبت در مثال براي
با كشورها از بسياري گذشته دهه در كه است ذكر به لازم البتهميشود تامين راه اين
تدارك خود براي را مناسبي نيروگاههاي متحد ملل سازمان كمكهاي از استفاده
.ديدهاند
سرمايهگذاري ميزان مينمايد توجه جلب نگاه اولين در كه مهمي بسيار مسئله اما
هزينههاي گفت بايد پاسخ در.است مناسب گرمايي زمين نيروگاه يك ساخت براي لازم
.دارد بستگي شده اجرا طرح بزرگي و منطقه زمينشناختي مشخصات به عمدتا نياز مورد
و است سنگين نيروگاهها گونه اين ساخت اوليه هزينههاي كه گفت بايد مجموع در اما
.ميسازد محدود را انرژي رايگان منبع از گسترده استفاده مسئله اين
آب از است قرار آن طي و است اجرا حال در هلند در كه طرحي از جهاني بانك اخيرا
اين انجام با ميرود انتظار.است آورده عمل به حمايت شود استفاده نفت چاههاي گرم
.يابد كاهش شدت به ساختمانها و مسكوني منازل گرمايش جهت سنگ زغال براي نياز كار
دستاورد
دارم دوستت بگويم چگونه
رنجبر طاهره:ترجمه
چگونگي دانشمندان اما ميگيرد ، صورت زيستتابي پديده براساس شبتاب كرمهاي معاشقه
چشمكزن موجودات اين شبتاب ، كرمهاي.نميدانند كامل طور به را فرايند اين كنترل
به مجهز و بوده عصبي سلولهاي از آكنده نور توليد اندام يا شكمي فانوس يك داراي
اكسيژن ، حضور در كه هستند لوسيفرين پروتئين حاوي سلولهاي از شده ساخته تراشههايي
.ميكنند ساطع نور
زيادي بسيار تعداد هستند ، موسوم فتوسايت به كه سلولها اين ديوارهاي درون در
انجام براي ميتوكندري.دارد وجود (سلول درون در انرژي توليد جايگاه) ميتوكندري
تا.ميكند مصرف را ورودي اكسيژن تمام معمولا و دارد نياز اكسيژن به فعاليتهايش
استقرار محل كه فتوسايت سلولهاي عمق به چگونه اكسيژن كه نميدانست كسي اواخر همين
.ميشود سلولها اين شدن درخشان به منجر و ميكند نفوذ است لوسيفرين پروتئين
بين شباهت به آنكه از پس تافتس ، دانشگاه از همكارانش و (Trimmer.B ) تريمر باري
ميكنند استفاده سيگنال عنوان به نيتروژن مونواكسيد از كه پروانه كرم مغز سلولهاي
كرم نور توليد فرآيند به بردند ، پي شبتاب كرم فانوسهاي كنترلكننده سلولهاي و
معرض در زنده شبتاب كرمهاي دادن قرار كه دريافتند آنها.شدند علاقهمند شبتاب
بسياري حشرات.بدرخشند مداوم طور آنهابه كه ميشود باعث نيتروژن مونواكسيد گاز
عصبي انتقالدهنده عنوان به آن از و ساخته را نيتروژن مونواكسيد گاز كه دارند وجود
مونواكسيد معرض در فانوس و شود برداشته كرم عصبي سيستم چنانچه.ميكنند استفاده
كه ميكند ثابت آزمايش اين.ميدرخشد اندام اين هم باز گيرد قرار نيتروژن
انتقالدهنده اكتوپامين ، بلكهنميشود اعصاب درخشيدن به منجر نيتروژن مونواكسيد
مواد افزودن با و شده كرمها چشمكزدن باعث شبتاب ، كرمهاي در شده شناخته عصبي
مونواكسيد كه ميزنند حدس دانشمندان.ميايستد باز كار از نيتروژن مونواكسيد جاذب
درون در اكسيژن و شده ميتوكندري وارد آسانتر بسيار اكسيژن با مقايسه در نيتروژن
در را زدن برق توقف علت آنها.مييابد تجمع است لوسيفرين ذخيره محل كه اندامكهايي
ميانجامد ، نيتروژن مونواكسيد سريع كاهش به خود كه اكسيژن افزايش حشرات ، اين
.ميشود مربوط ميتوكندري در گاز تجمع به نور ناگهاني زدن برق كه معتقدند و ميدانند
ميرانند حكم مغز بر هورمونها
نقش مسائل حل در مغز استفاده مورد استراتژي تعيين در است ممكن استروژن هورمون
ميبخشد شتاب را محل يك موقعيت يادگيري فرآيند هورمون كنداين ايفا مهمي بسيار
رضائي فرهاد
فيزيولوژي
مغز استفاده مورد استراتژي تعيين در است ممكن استروژن هورمون كردند اعلام محققان
انجام موشها روي كه تازهاي تحقيقات مطابق.كند ايفا مهمي بسيار نقش مسائل حل در
عدم يا حضور براساس احتمالا جانوران اين مغز مختلف بخشهاي شدن فعال است ، شده
.ميگيرد صورت استروژن هورمون حضور
عمل موشها ديگر با مقايسه در هورمون با شده تيمار موشهاي آزمايشها اين در
عكسالعمل نشده تيمار موشهاي كه حالي در گرفتند ، فرا سريعتر را مسيريابي
است اين بر اعتقاد.گذاشتند نمايش به (چپ يا راست) خاص جهت يك به نسبت را سريعتري
قرار كنترل تحت متفاوتي حافظهاي يا عصبي سيستمهاي وسيله به مزبور عمل دو كه
.ميگيرد
ما":گفت آزمايشها اين خصوص در ايلينويز ، دانشگاه روانشناسي پروفسور كورول ، دونا
هورمون و هستند متفاوتي شناختي استراتژيهاي نيازمند همسان عمل دو اين كه دريافتيم
خود نفوذ تحت خاص فضايي يا مكاني استراتژي يك كارگيري به در را موشها استروژن
".ميدهد قرار
استراتژي يا واكنش نوع بهترين استروژن كه نيست معنا آن به اوصاف اين":افزود وي
انواع تمام براي استروژن ميدهد نشان آزمايشها اين.ميگيرد كار به را غيرفضايي
بسيار فعاليت يك نياز مورد استراتژي نوع تعيين در مزبور هورمون.نيست سودمند حافظه
را ديگر برخي و بخشيده شتاب را يادگيري اشكال برخي است ممكن و ميكند عمل اختصاصي
".رساند آسيب
سطح كاهش منظور به تخمدانهايشان كه جوان موشهاي كولو ، ليسي همكارانش ، و كورول
.دادند قرار بررسي و استفاده مورد خود آزمايش در را بود شده برداشته آنها بدن استروژن
از گروه اين سپس و شدند واقع استروژن تزريق تحت جانوران اين از برخي بعد ، هفته سه
.گرفتند قرار آزمايش مورد مشابه خم و پرپيچ ماز دو در غذا يافتن جهت سايرين با همراه موشها
موشهاي و داشت قرار يكساني محل در همواره غذايي ماده غذا ، محل يافتن آزمايش در
ديگري آزمايش در اما آموختند ، سايرين از سريعتر را آن محل استروژن دريافتكننده
يا) راست سمت به موقعيت اولين در بايد همواره خود شروع محل به توجه بدون موشها كه
.شد معكوس قضيه ميكردند ، حركت (چپ
سريعتر را عمل اين بود ، نشده تزريق آنها به استروژن كه موشهايي دوم آزمايش در
.گرفتند فرا سايرين از
در ميبايست نتايج اين ميافزود ، يادگيري شدت بر استروژن اگر":است معتقد كورول
كه داد نشان آزمايشهانبود طور اين اما ميداد ، نشان مشابهت آزمايش دو هر
شكاك محلنگاه يك موقعيت يادگيري استروژن
اين خاص جهت يك به عكسالعمل فراگيري خصوص در اما ميبخشد ، شتاب را حساس تعادل
".نميخورد چشم به عملكرد
.هستند استروژن شناختي اثرات بررسي سرگرم كه است محققاني جمله از كورول
دست به هورمون اين عملكرد خصوص در بسياري يافتههاي تاكنون پژوهشگران اين
پيامرساني توانايي كلي طور به استروژن ميدهد نشان كه يافتههايي ;آوردهاند
يادگيري و حافظه با مرتبط يافتههاي اما ميدهد ، افزايش را مغز و عصبي سلولهاي
.است بوده بحثانگيز قدرتشناختي كاهش يا تشديد خصوص در اغلب
تحت تازه فعاليت يك فراگيري براي موشها گذشته ، آزمايشهاي در كه است معتقد كورول
شناختي توان ميرسد نظر به وي اعتقاد به استرس اين و گرفتهاند قرار استرس و فشار
فشار ، و استرس گونه هر وجود عدم هنگام به اما دهد ، كاهش استروژن حضور در را
.دهد افزايش را آموزش و فراگيري استعداد ميتواند استروژن
Behavioral" نشريه ژوئن ماه شماره در همكارانش و كورول نتايج و آزمايشها مشروح
.است رسيده چاپ به "Neuroscience
شكاك نگاه
حساس تعادل
شرمر مايكل
فيضاللهي كاوه:ترجمه
"شكآوري سنگين مسئوليت" عنوان با سخنراني يك در مشهور ، ستارهشناس ،*ساگان كارل
:كرد جمعبندي چنين اختصار به را دگرگوني و سنت ميان ظريف سازش سال 1987 ، در
شكآورانهترين:است متضاد نياز دو ميان حساس تعادلي داريم لازم آنچه من نظر از
در بسيار آزادانديشي همزمان و ميرسد ما به كه فرضيههايي تمام مورد در موشكافيها
نخواهيد دست به جديدي ايده هيچ آنگاه باشيد ، شكاك فقط اگر..نو ايدههاي برابر
شكآوري حس ذرهاي و باشيد آزادانديش زودباوري حد تا چنانچه ديگر سوي از..آورد
تمييز بيارزش ايدههاي از را مفيد ايدههاي توانست نخواهيد آنگاه باشيد ، نداشته
.دهيد
بدعت ديگران كه حالي در ميدهند ترجيح را سنت افراد از بعضي چرا بپرسيم ، است ممكن
وجود تغيير براي ديگري ويژگي و سنت ترجيح براي شخصيتي ويژگي يك آيا ميپسندند؟ را
علم تاريخ در چرا بفهميم ميكند كمك آن پاسخ زيرا است مهم بسيار پرسش اين دارد؟
آنها با ديگران كه درحالي ميكردند حمايت تندرو جديد ايدههاي از افراد از بعضي
.بودند مخالف
:SETI پيشگامان" عنوان با كتابي در سال 1990 در (David W.Swift) سوئيفت ديويد
كه كرد اشاره نكته اين به "ميگويند فرازميني هوش براي جستوجوهايشان از دانشمندان
.است بيشتر معمول حد از دانشمندان اين ميان در ساگان جمله از ارشد ، فرزند فراواني
جامعهشناس كه سوئيفت است؟ معنيدار آماري نظر از حد از بيش فراواني اين آيا اما
Frank J.) سالووي فرانك و من اما نكرد محاسبه را مسئله اين است ، هاوايي دانشگاه
مورد عدد.كرديم را كار اين بركلي در كاليفرنيا دانشگاه روانشناس ،(Sulloway
هوش جستوجوي پيشگامان برادرهاي و خواهر تعداد براساس ارشد فرزندان براي انتظار
درصد اطمينان 95 درجه با تفاوت اين.است شده ، 12 مشاهده عدد اما.است فرازميني ، 8
.است معنيدار آماري نظر از
از 196 چكيدهاي ،"بالفطره نافرمان" عنوان با خود كتاب در سالووي چه؟ كه خوب
شخصيت فاكتوري پنج مدل طبق كه كرد ارائه را تولد ترتيب به مربوط شده كنترل يافته
:بود شده طبقهبندي آمده ، زير در كه
برنامهتر با و منظمتر پيشرفتگراتر ، مسئوليتپذيرتر ، ارشد ، فرزندان:كاري وجدان*
.هستند
مردمپسندتر و بيشتر همكاري حس داراي آسانگيرتر ، بعدي ، فرزندان:بودن خوشايند
*
.هستند
احساس خود والدين با و هستند سنتيتر و مطيعتر ارشد ، فرزندان:تجربهپذيري
*
.ميكنند بيشتري نزديكي
و هستند بيشتري نفس به اعتماد داراي و برونگراتر ارشد ، فرزندان:برونگرايي
*
.دهند نشان خود از رهبري رفتار كه دارد زيادتري احتمال
و هستند ترسوتر و رنجورتر روان مضطربتر ، حسودتر ، ارشد ، فرزندان:رنجورخويي روان
*
.است بيشتر آنها در رواني فشارهاي زير پيوند كردن برقرار احتمال
او تا كرديم درخواست دوستانش از تعدادي از ساگان ، شخصيت ارزيابي براي سالووي و من
از استفاده با توصيفي ، صفت از 40 مركب شخصيت شده استاندارد فهرست يك در را
ساگان كارل من آيا مثال براي.كنند گروهبندي صفات ، از هريك براي گانه رتبههاي 9
.غيره و نافرمان يا مطيع آسانگير ، يا سرسخت بيحال ، يا سختكوش:ميدانم مردي را
بيحال ، تا سختكوش بين مثلا شدند تقسيم درجه به 9 صفات اين از دوتايي گروه هر)
(م _ شد گرفته نظر در نيز بينابيني درجه هفت
ميگرفت ، دربر را آزمايش مورد فرد از 7276 بيش كه سالووي اطلاعاتي بانك براساس سپس
شخص رتبه يعني صدك) شد تهيه صدك پنجگانه فاكتورهاي از هريك مورد در ساگان براي
.(م _ جمعيت از نفر هرصد ميان
او _ صدك 88 _ بالاي بسيار رتبه ساگان بودن ارشد فرزند وضعيت با نتيجه سازگارترين
او _ صدك 13 _ پايين بسيار رتبه و (وظيفهشناسي و بلندپروازي) كاري وجدان مورد در
دادن اولويت) تجربهپذيرياش اما.بود (فروتني و آسانگيري) بودن خوشايند مورد در
ترتيب آنكه نخست چرا؟.داشت قرار صدك 97 در و صدر به نزديك (نوظهور پديدههاي به
مسائل از و باشد آزادانديشي روي موثر عامل تنها نميتواند و نيست همهچيز تولد
ليبرال يهودي خانواده يك در ساگان.ميپذيرد تاثير نيز اجتماعي نگرشهاي و فرهنگي
Joshua.لدربرگ يوشع نظير انقلابي دانشمندان زيرنظر و يافت پرورش اجتماعي نظر از
كاركرد تعيين براي سال 1958 پزشكي يا فيزيولوژي نوبل برنده متولد 1925 ، ،Lederberg
_ ، 1968Muller.J.H) مولر جوزف هرمان و (م _ ميكروارگانيسمها ژنتيكي ساختار و
(م _ X اشعه توسط جهش توليد كشف براي سال 1946 پزشكي يا فيزيولوژي نوبل برنده 1890 ،
.ديد آموزش و كرد رشد
در كه دارند تمايل ارشد فرزندان و دارد نيز "فكري" جزء يك آزادانديشي آنكه ، دوم
خود به را بالا نمرههاي ،(I.Q.) هوش تست در چنانكه باشند ، سرآمد فكري مسابقه
.ميكنند تصاحب علمي رشتههاي در را بيشتري نوبل جوايز و داده اختصاص
:ميآيد دست به بدعت و سنت ميان حساس تعادل اين فهم كليد اينجا در
هوش) SETI پيشگامان از يكي او كه شد موجب ساگان بسيار تجربهپذيري و آزادانديشي
پديده به كه است شده باعث او زياد كاري وجدان ديگر سوي از اما باشد ، (فرازميني
ميتوان ساگان مثال به توجه بابنگرد ترديد ديده با (ناشناخته پرنده اشيا) يوفو
گرفت ارزشمندي درس بيمعني از معنيدار تمييز براي علم موثر عملكرد چگونگي درباره
متن چه.باشد اينطور بايد چرا و چگونه بفهميم ميكند كمك ما به كه است علم اين و
!خستهكنندهاي
علوم و ستارهشناسي استاد سال 1971 از (1934_ ، 1996Carl Sagan) ساگان كارل.*
فارسي زبان در.بود كورنل دانشگاه در سيارهاي بررسيهاي آزمايشگاه مدير و فضايي
چاپ به وهابزاده عبدالحسين ترجمه به و "بهشتي اژدهاي" نام به كتاب يك تنها وي از
.ميپردازد هوش تكامل به آن در كه است رسيده
|