معصوميت بربادرفته تصوير
لك لك معلق گام
منتقد نگاه
49-لينچ زبان از لينچ
معصوميت بربادرفته تصوير
ايران سينماي در كودكان
و "هنر و فيلم" همچون سينمايي مجلات سردبير (پنجاه دهه) ايران در اكرمي جمشيد
و سينما تدريس به نيوجرسي پترسون ويليام دانشگاه در اكنون.بود "فيلم فصلنامه"
دانشگاه در و سينما رشته ،Theachers كالج در آن بر علاوه و است مشغول تلويزيون
را "هنر مثابه به فيلم" و "فرهنگ‌ها ارتباط ابزار سينما" چون رشته‌هايي كلمبيا ،
عبارتند كه ساخته مستند فيلم چند سينما ، آكادميك تدريس بر علاوه وي.مي‌دهد درس
،(1986) "خيانت‌شده روياهاي" ،(1984) "دستت در زندگي" ،(1982) "تو روز روزي":از
در.(2001) "كيارستمي 101" و (2000) "دوستانه ترغيب" ،(1996) "تو به حرف‌هاي"
.ايران در نوجوان و كودك سينماي وضعيت به دارد نگاهي اكرمي مي‌خوانيد كه مطلبي
اكرمي جمشيد
جماليان شهرام:ترجمه
جمعيت‌هاي جوان‌ترين از يكي كه باستاني كشوري _ ايران در كودكان براي فيلمسازي
كانون شكل‌گيري زمان ازميشود محسوب پرافتخار و قديمي سنتي _ داراست را جهان
كودكان فيلم‌هاي توليد امر در كه دولتي بنيادي _ نوجوانان و كودكان فكري پرورش
نقش نوجوانان به مربوط فيلم‌هاي _ مي‌دهد ادامه خود كار به همچنان و بوده پيشرو
در.كرده‌اند بازي بين‌المللي فيلم‌هاي عرصه به ايران سينماي يافتن راه در را مهمي
در جديد موج جنبش شكل‌گيري روزهاي نخستين با موسسه اين فيلم‌هاي اولين توليد واقع ،
اواخر در بيضايي بهرام و كيارستمي عباس نظير زيادي كارگردانان و شد همزمان ايران
.كردند توليد موسسه اين براي را خود فيلم‌هاي اولين پنجاه دهه اوايل و چهل دهه
نشانگر ندرت به فيلم‌ها اين شد ، حاصل فيلم‌ها اين نمايش از كه درخششي وجود با
عالم از تيره تصويري مي‌شد ديده فيلم‌ها اين در كه آنچه.بودند كودكي زيبايي‌هاي
رها فيلم‌ها اين در كودكان.بود كرده تسخير را آن سراسر انزوا و نااميدي كه بود
.كنند نرم پنجه و دست خود مشكلات با تا بودند شده
فيلم‌ها ، اين در.مي‌شود ديده خوبي به انقلاب از قبل فيلم‌هاي در ويژگي اين
و عاطفي محروميت‌هاي با آنها زندگي و مي‌برند رنج تاسف‌باري تنهايي از كودكان
نوجواناني از انقلاب از بعد فيلم‌هاي در.است آميخته هم در اقتصادي آشفتگي‌هاي
.مي‌برند رنج مالي فقر از همچنان ولي هستند پخته عاطفي نظر از گرچه كه مي‌شود صحبت
بي‌مورد ديالوگ‌هاي و دارند طبيعي روندي برخوردارند ، خاصي زيبايي از فيلم‌ها اين
فيلم‌ها اين خردسال هنرپيشگان كه آنجايي از وجود ، اين با.نمي‌شود ديده آنها در
آنان ، بيشتر براي.نرسيدند شهرت به آنها از هيچ‌كدام بوده‌اند ، غيرحرفه‌اي اكثرا
.است بوده فيلم آخرين فيلم اولين
كه ايراني فيلم‌هاي تم‌هاي تمام تقريبا فيلم ، شدن ساخته زمان گرفتن نظر در بدون
گاهي.مي‌كند القا را كاستي يا كمبود يك شديد احساس است ، شده ساخته كودكان مورد در
اعضاي تمام دادن دست از مانند مي‌برد ، رنج جبران غيرقابل كاستي يك از كودك اوقات
دست از يا بيضايي ، ساخته (1368) كوچك غريبه باشو و ،(1349) سفر فيلم در خانواده
نياز و ثالث شهيد سهراب ساخته (1352) ساده اتفاق يك فيلم در والدين از يكي دادن
به بي‌اهميت رفته دست از مورد گرچه ديگر ، موارد در.داودنژاد عليرضا ساخته (1371)
ارسلان ساخته (1355) كاهگلي حصار در سگ توله يك دادن دست از مانند مي‌رسد نظر
جعفر ساخته (1374) سفيد بادكنك در طلايي ماهي يك خريد براي پول كردن گم ساساني ،
مجيدي ، مجيد ساخته (1376) آسمان بچه‌هاي در كفش جفت يك دادن دست از يا پناهي
.كند زيادي تلاطمات دستخوش را تنگدست شدت به كودكان زندگي مي‌تواند آن تاثيرات
آنها؟ مورد در يا كودكان براي
براي شده ساخته فيلم‌هاي بين عمده‌اي تفاوت نوجوانان ، فيلم‌هاي مورد در بحث هنگام
ديسني فيلم‌هاي.مي‌شود ديده آنهاست شخصيت توصيف‌كننده تنها كه فيلم‌هايي و كودكان
و لاموريس آلبرت ساخته (1956) قرمز بادكنك مانند بين‌المللي كلاسيك فيلم‌هاي يا
شده‌اند ، ساخته كودكان براي واضحي به‌طور تروفات ، فرانسيس ساخته (1976) كوچك تغيير
كفش انداختن برق و تروفو ، فرانسوا.ساخته (ضربه 1959 چهارصد نظير فيلم‌هايي و
من سگي زندگي مايل ، لويي ساخته (1987) خداحافظ بچه‌ها ويتوريودسيكا ، ساخته (1946)
پيكسوت يا بونوئل لوئيس ساخته (1950) اولويدادوس لوس هايستروم ، لاسه ساخته (1987)
سال و سن كم تماشاچيان براي مشخصا كه هستند فيلم‌هايي بابنكو هكتور ساخته (1981)
.نشده‌اند ساخته
دونده فيلم‌هاي طرفي ازميشود ديده نيز ايراني كودكان فيلم‌هاي در تفاوتي چنين
(1375) آسمان بچه‌هاي و فروزش ، ابراهيم ساخته (1366) كليد نادري ، امير ساخته (1365)
بيشتر ديگر سويي از و است بزرگسالان و كودكان علاقه مورد مجيدي ، مجيد ساخته
سوي از آن تماشاي كه است آميخته زجر و غم با آنقدر كودكان ايراني فيلم‌هاي
"شب مشق" فيلم پيچيدگي‌هاي مثال ، به‌عنوان.مي‌رسد نظر به نامناسب خردسال بينندگان
كودكان درباره ايراني مستند فيلم بهترين به‌عنوان كه _ كيارستمي عباس ساخته (1368)
از مجموعه‌اي از فيلم اين گرچه.است خارج نوجوانان درك و فهم از _ است شده شناخته
مدرسه‌شان تكاليف درباره ابتدايي دوره دانش‌آموزان از گروهي با غيرعادي مصاحبه‌هاي
آزاردهنده بسيار كودكان اين پدران سوي از سركوب ريشه‌هاي شدن آشكار است ، شده تشكيل
.است
فن وي مارت و ميد مارگارت ،"معاصر فيلم‌هاي در كودك تصوير" كلاسيك مقاله در
مورد مختلف فرهنگ‌هاي در را كودكان فيلم‌هاي ساختارشناسي تا مي‌كنند تلاش اشتاين
نقش كه مي‌شود معرفي بينندگان به كودكي ايتاليايي ، فيلم‌هاي در:دهند قرار بررسي
هم در نااميدي با كه كودكي دوران خاطرات فرانسوي ، فيلم‌هاي در دارد ، ناجي يك
آيا كه موضوع اين انگليسي ، فيلم‌هاي در مي‌شود ، گذاشته نمايش به است آميخته
فيلم و مي‌گيرد قرار بحث مورد دارند را كودكان اعتماد شايستگي بزرگسالان
ميان از.است نمونه مرد يافتن براي كودكي تلاش مورد در غالبا نيز آمريكايي‌ها
دوران نااميدي احتمالا دارند اشتراك آن با ايراني فيلم‌هاي آنچه مذكور ، تم‌هاي
اين در.مشتركند آمريكايي فيلم‌هاي با جهتي از همچنين ايراني فيلمهاياست كودكي
نمونه مرد يافتن براي جست‌وجو اين ولي هستند ، چيزي جست‌وجوي در كودكان فيلم‌ها ،
صورت زندگي اساسي ملزومات و پناهگاه يك والدين ، از يكي براي جست‌وجو ايننيست
طلايي ماهي يك مانند باشد ، نيز ساده چيزهاي مورد در است ممكن جست‌وجو اين.مي‌گيرد
ولي است برخوردار خاصي اهميت از كودكان از بسياري براي كه مندرس كفش جفت يك يا و
.كم‌ارزش بزرگسالان نظر از
مي‌شود صحبت كودكاني از آنها در كه آسمان بچه‌هاي و سفيد بادكنك فيلم‌هاي برخلاف
فيلم‌هاي بهترين از بسياري در مي‌كنند ، زندگي سالم محيطي در شديد فقر وجود با كه
تمثيل از بارزي نمونه فيلم‌ها اين.است همراه غم و تنهايي با كودكان زندگي ايراني ،
دارند ، قرار جامعه از خارج كودكان كه نظر اين از او آن در كه است تروفو فرانسوا
.است كرده تشبيه گرگ‌ها به را آنها
لك لك معلق گام
افشنگ مريم
ايران در نوجوان و كودك سينماي وضعيت به نگاهي
دراسكار خارجي فيلم بهترين كانديداي آسمان بچه‌هاي
براي.نيست كافي اما است قبولي قابل بهانه ايران سينماي در ضعيف تكنولوژي بهانه
داده‌ايم انجام كارهايي چه ايران در كودك علاقه و فرهنگ دريافت درك‌و
فرو يك‌باره به و مي‌شود داغ نوجوان و كودك سينماي درباره بحث تابستان در هرساله
.بيفتد زمينه اين در اتفاقي هيچ اينكه بدون.مي‌نشيند
حرف‌هاي و گفته‌اند زيادي حرف‌هاي تاكنون نوجوان و كودك ورشكسته سينماي درباره
نيفتاده جا خودش نوع در سينما اين چرا:است اين اساسي سوال اما.است بسيار ناگفته
پاسخگوي ورشكسته سينماي اين آيا كه اين اساسي‌تر سوال باز و است؟ نبوده موفق و
دارد؟ وجود شرايطي هر تحت آن حيات ادامه به نيازي آيا و است خود مخاطبان نياز
وجود نوجوانان و كودكان براي فيلم چندين يا و يك كارگردانان اكثر كاري كارنامه در
و پرورش و آموزش حمايت سينما اين نجات راه باورند اين بر فيلمسازان اين.دارد
.است سيما و صدا پشتيباني
به را آن مخاطبان زور و جبر با يا و باشد وابسته قدر اين مي‌تواند سينما يك مگر
مهم‌ترين از يكي كه نوجوان و كودك انتخاب بحث باشد هم اين‌گونه اگر.آورد سينما
مي‌شود؟ چه است آموزشي بحث‌هاي
تاريخ فيلم‌هاي پرفروش‌ترين از "موش‌ها شهر" و "كلاه‌قرمزي" چون موفقي فيلم‌هاي
تماشاگر حتي مي‌تواند جذابيت كه است اين ادعا اين دليلبودند هم ايران سينماي
در آن سريال پخش را فيلم دو اين موفقيت علت برخي البتهبكشاند سينما به را خردسال
ساخته تلويزيون در بچه‌ها براي كه سريال‌هايي هستند كم مگر اما مي‌دانند تلويزيون
.نمي‌كند پيدا را خود مخاطبان و مي‌شود
به ديگري چشمگير موفقيت فيلم‌ها اين از بعد ايران در كودك سينماي كه است سال‌ها
و جذاب داستان‌هايي كمبود بايد را شكست اين دلايل مهم‌ترين شايد.است نياورده دست
چاشني با سينمايي.دانست نوجوانان و كودكان دنياي به شده نما نخ و تكراري نگاه
برنمي‌انگيزد ، مخاطب در ذوقي كه فانتزي و تخيل فضاي از دور به.تربيتي غليظ
آنها كه است قوي نوجوان و كودك فيلم‌هاي توليدكنندگان درباره شبهه اين متاسفانه
حتي كه است آن بد نيست ، بدي نكته اين البته.آورده‌اند روي سينما اين به پول براي
دنياي در.ماندند نافرجام و نشناختند را نوجوان و كودك دنياي درآمد كسب براي آنها
خارجي جذاب كارتون‌هاي و فيلم‌ها از پر بازار و رفته بين از مرزها همه كه امروز
چه رقابتي بازار اين در ورود براي ما نوجوان و كودك فيلم‌هاي سازندگان است ،
است ، قبولي قابل بهانه ايران سينماي در ضعيف تكنولوژي بهانه انديشيده‌اند؟ تدابيري
انجام كارهايي چه ايران در كودك علاقه و فرهنگ دريافت و درك براينيست كافي اما
داده‌ايم؟
آن از دورتر يا و "كلاه‌قرمزي" مخاطب كودك با امروز كودك شرايط كرد فراموش نبايد
نه و داشتيم چنداني داخلي توليدات نه زمان آن.است كرده فرق بسيار "موش‌ها شهر"
به ماهواره و ويدئو اينترنت ، و كامپيوتر امروز ولي.خارجي توليدات به دسترسي امكان
.است كرده تغيير آنها سليقه بنابراين.دارد قرار نوجوانان و كودكان اختيار در راحتي
به هم كارگرداناني البته.است نكرده تغيير هنوز كارگردانان سليقه متاسفانه ولي
بچه‌ها رنج‌هاي و صميميت پاكي ، انعكاس با تا آوردند روي نوجوان و كودك دنياي
به فيلم‌هاي.بوده‌اند هم موفق البته كه كنند جذب و متاثر را بزرگسالان مخاطبان
هم كه ديگر فيلم‌هاي خيلي و "خدا رنگ" ،"سفيد بادكنك" ،"آسمان بچه‌هاي" يادماندني
جوايز بين‌المللي مختلف جشنواره‌هاي در هم و گرفت قرار استقبال مورد ايران در
.است موفقيت اين دليل آورد دست به زيادي
بيشتر و كنيم نگاه جدي‌تر و عميق‌تر نوجوان و كودك سينماي به بايد موجود وضعيت با
زيبايي ، از سرشار سينمايي تماشاي شايسته مشتاقش چشمان كه باشيم نسلي سرگرداني نگران
.است حقيقت و خلاقيت جذابيت ،
منتقد نگاه
فارسي + فيلم يا نون فيلم
حسني‌نسب نيما
به پاسخ‌شان كه كساني است؟ آن نكردن حل براي مناسبي راه‌حل مسئله صورت حذف آيا
هم افرادي.ندارند مطلب ادامه خواندن به هم نيازي احتمالا است ، مثبت سوال اين
حالا كه نمي‌بينند پيچيده‌اي و مهم مسئله اساسا را ما بحث مورد موضوع كه هستند
گروهي هم هنوز مي‌كنم فكر مقابل دربكنند اقدامي آن كردن حل و تحليل براي بخواهند
و وجهي چند دار ، ريشه سابقه با پديده اين به كه آنهايي ;باشد داشته وجود ديگر
چرايي از تحليلي و تفسير به مي‌كوشند و مي‌كنند توجه مشكل و پيچيده (مي‌كنم تاكيد)
و سنجي مخاطب آن ، تاثير روان‌شناسي افراد ، تك‌تك بر آن متقابل تاثيرهاي سازوكار و
ساده ،N درجه فيلم‌هاي همين بحث مورد مسئله ;برسند آن جامعه‌شناسي مهمتر همه از
و مختلف شيوه‌هاي هم مسئله صورت حذف اين و است ايران سينماي فقير و انگارانه
ديگر فيلم‌ها قبيل اين كه كنند فكر طور اين مي‌كنند سعي اساسا برخي:دارد متفاوتي
.است آمده سر به آنها شده گفته بار هزار و خطي يك قصه‌هاي دوران و نمي‌شود ساخته
با ماهوي تفاوت‌هاي انقلاب از پس سينمايي توليدات كه باورند اين بر عده اين
عمده با قراردادنشان هم كنار و آثار اين دسته‌بندي و دارد انقلاب از قبل ساخته‌هاي
از نوشته‌هايشان و بحث‌ها در هميشه و نيست درستي كار انقلاب از قبل فيلم‌هاي
از را سكس و آواز و رقص حذف و مي‌گويند سخن بازيگري حتي و محتوايي فني ، سطح ارتقاء
.مي‌دانند آنها اصلاح و تغيير منزله به قصه‌ها اين
رايج‌ترين و مشهورترين كه - دوم شيوه.نيست آثار اين با برخورد شيوه تنها اين اما
ابداعي ، رسم‌الخط يك با "فارسي" و "فيلم" عزيز واژه دو تلفيق با سرعت به - است روش
كار به حتي هنوز كه - "فيلمفارسي" انگ با و مي‌كنند رها آنها بررسي قيد از را خود
ديد نوعي - شود گفته فيلم‌هايي چه به بايد و چيست نمي‌دانند درست برندگانش
وجهه‌اي موضوع ، اين تجليل از خلاصي بر علاوه كه مي‌گيرند پيش را تحقيرآميز
و دست خود براي فيلم‌ها اين مخاطب توده‌هاي با متفاوت و خاص سليقه‌اي و روشنفكرانه
با تنها و آساني به آن وسيله به كه مي‌سازند چماقي مشهور واژه اين از و مي‌كنند پا
.برد حضيض به را سينماگري يا زد را فيلمي پنبه مي‌شود كلمه يك
پر كماكان فيلم‌ها اين كوشش‌ها ، عدم يا كوشش اين تمام رغم به و اوصاف اين همه با
;مي‌روند آنها تماشاي به تعداد پر - اغلب - و كماكان هم مردم و مي‌شود ساخته تعداد
دور تفسيرهاي اغلب كه مي‌دهند نشان تاييدشان و حضور با و مي‌برند هم لذت احيانا
و بخش چند در مي‌كوشد نوشته اين.دارند محدودي كارآيي چه عاج ، برج در و اجتماع از
از شمايي پرده ، روي فيلم‌هاي مختلف مثال‌هاي و جزئيات به توجه با پياپي روزهاي در
و مخاطب نزد را آن تاريخي اقبال دلايل امكان حد در و كند تصوير را مسئله اين
.ببيند ديگر خوب و قبول قابل نمونه‌هاي با را آنها محتوايي و فرمي تفاوت‌هاي
متنوع و گسترده جريان اين نمونه‌اي فيلم چند همزمان اكران را مناسب فرصت اين
را دسته اين ديگر فيلم چند نمايش نويد هم آينده اكران از رسيده اخبار و كرده فراهم
!!مي‌دهد
Z. Movieهمان ;مي‌كنيم خطاب "نون فيلم" نوشته اين در پس اين از را فيلم‌ها اين
معناداري ايهام هم فارسي ، الفباي انتهايي حروف از يكي انتخاب خاطر به كه فرنگي‌ها
.كند بي‌نياز "فيلمفارسي" واژه اجباري كاربرد و تكرار از را ما هم و باشد داشته
كه است مناقشه‌اي شود ، اشاره آن به بايد مطلب اين ابتداي در كه ديگري موضوع
.دارد وجود هم منتقدان اغلب - متاسفانه - و نقد مخاطبان ذهن در "فيلم نقد" درباره
.برمي‌گزيند نقد براي كه است عنواني به منتقد ، آن طبع به و نقد اهميت ما كشور در
آثار درباره كه منتقدي مي‌كند تصور طور اين فراگير و رايج تلقي يك دليل همين به
فاضل‌تر ، منتقد مي‌نويسد ، گروه اين بزرگان ساير و تاركوفسكي و برگمان و آنتونيوني
و اسپيلبرگ فيلم‌هاي درباره مثلا كه كسي تا است ي"بهتر" مجموع در و فرهيخته‌تر
پر و بد نقد يك احيانا منظر اين از.است نوشته ديگران و بي مايكل و كامرون جيمز
(برگمان اينگمار) پرسونا يا (رنه آلن) باد مارين در گذشته سال مثلا درباره غلط از
ژوراسيك پارك درباره آموزنده و جامع درست ، نقد و تحليل يك از بيشتر بسيار ارزشي
(فلمينگ ويكتور) رفته برباد حتي يا (ريمي سام) عنكبوتي مرد ،(اسپيلبرگ استيون)
سينماي بررسي كه دارد منزلتي اروپا دهه 1960 مدرن سينماي مورد در نوشتن و دارد
تلقي و تصور اين.ندارد دهه 1980 ترسناك فيلم‌هاي يا آمريكا دهه 1950 تخيلي - علمي
در كه شخصي درباره عام تلقي و مي‌شود دوچندان ايران سينماي مورد در بي‌منطق و غلط
اندازه‌هاي و حد در چيزي لابد مي‌نويسد ، مقاله (ياسمي سيامك) قارون گنج مورد
اغلب دليل همين به شايد.است نمونه‌اي فيلم اين مخاطبان - آن از مهمتر و سازندگان
از فارغ هم سينما اين و مي‌كنند خودداري نون فيلم‌هاي بر نقدي نوشتن از ما منتقدان
خود عرض" موارد اغلب در و مي‌رود خود راه به خطا و آزمون و تصحيح و بررسي و نقد
رسيدن براي باشد آغازي مجموعه اين شايد اوصاف ، اين با !"مي‌دارد ما زحمت و مي‌برد
مطرح اصلا خيلي‌ها براي شايد - گفتم كه همان‌طور - كه پرسشي درباره ;پاسخ يك به
هم نيازي احتمالا افراد اين صورت اين در.باشد نداشته اهميتي پاسخش يا باشد نشده
...داشت نخواهند مطلب ادامه خواندن به
49-لينچ زبان از لينچ
زيرصدا به‌شكل موسيقي موسيقي به‌جاي ديالوگ
رادلي كريس:گردآوري
پوريا امير:ترجمه
"كني پاك كله مرد" فيلمبرداري شروع از پيش را "بولوار سانست" فيلم كه مي‌دانم *
را؟ خصوص به فيلم اين چرا.داده‌ايد نمايش گروه همه براي
آن در خاصي چيز هيچ ولي.است عمرم برتر فيلم پنج از يكي شك بدون بولوار سانست
فضا و بود يكي درجه سفيد و سياه تجربه فقط.بدهيم ربطش كني پاك كله مرد به كه نبود
.داشت متفاوت و خاص حالي و حس و
مثل هاليوود ، دنياي مثل دنياييدارند هم خاصي خيلي دنياي فيلم ، آن شخصيت‌هاي *
.گذشته
.است زيبايي واقعا خيابان.مي‌رسد ديگر دنيايي به كه است خياباني مثل.است درست
سانست در مجلل خانه آن اصلا كه شدم متوجه و كردم صحبت وايلدر بيلي خود با بار يك
توي كه البته.مي‌داني بودم ، نشنيده را اين اي‌كاش گفتم خودم پيش !نيست بولوار
!دوروبرهاست همان جايي يك هم هنوز !بود همانجا حتما !بود بولوار سانست
درآمد پيش به گروه ، براي بولوار سانست فيلم نمايش قضيه مي‌كردم فكر خودم پيش*
فيلم كل دارد شايد مي‌گويد ، ما براي جسد يك را داستان.باشد داشته ربط فيلم آن اول
.مي‌بافد را قصه و مي‌آورد در خودش از يا مي‌بيند "رويا" در را
چون باشد ، فيلم دو بين شباهت‌هايي بايد كه است روشن !هدف به زدي درست.بله شايد ،
.چيست شباهت‌ها اين نمي‌دانم ولي.دارم دوست خيلي را بولوار سانست من
خود روياي در را او دارد كسي آيا يا مي‌بيند؟ رويا در را فيلم كل دارد هنري آيا*
مي‌بيند؟
.كنم معلوم را تكليفش بتوانم من كه نيست چيزي اين ببين ،
شروع از پيش را فيلم وقايع به مربوط تعبيرهاي از يكي شما خود اگر يعني *
حس باشيد ، داشته نظر در و كنيد انتخاب _فيلم ساختن حال در يا _ فيلمبرداري
كرده‌ايد؟ محدوده را فيلم احتمالات دامنه جوري يك مي‌كنيد
|
