ديدگاه دو چالش
آمريكا در كاران محافظه
.است پيش‌بيني‌آن غيرقابل و بالا تغييرپذيري معاصر جهان سياسي بارزتصوير ويژگي
ساختاربندي موج‌دار ، ناپايداري با يكم و بيست قرن در شده آغاز همگرايي روندهاي
در ژئوپلتيك‌جديدي واحدهاي و است داده تغيير بين‌المللي‌را جهت‌گيري‌هاي و سياسي
صحنه به را سياسي‌رهبراني چرخش هر است معتقد شلزينگر آرتور.است شكل‌گيري حال
(1).مي‌شوند ملي روحيه جوابگوي خود شخصي روحيات برخلاف اوقات گاهي كه مي‌آورد
همزمان كه شد جهان تحولات سياسي روندهاي تغيير در عمده تحولي باعث سپتامبر يازدهم
.گرفتند دست به را آمريكا در تصميم‌گيري نبض سفيد كاخ در(2)نو محافظه‌كاران آن با
سياسي كنوني قدرت ساخت در محافظه‌كار واقع‌گرايان و آنان ميان پنهان رقابت‌هاي
درك بدون كه به‌گونه‌اي است داده قرار تاثير تحت را جهان تحولات دورنماي آمريكا ،
كنوني مسائل از بسياري هركدام ، فهم پيشنهادي دكترين‌هاي به آگاهي و رقابت اين فهم و
.بود خواهد سخت و مشكل جهاني تحولات
وچارچوبهايي باجهان آمريكا برخورد نحوه است معتقد آمريكايي برمن‌منتقد ادوارد
به اينها.نمي‌شوند ايجاد طبيعي به‌طور مي‌گيرد ، شكل آن در وداخلي خارجي سياست كه
اين سازمانهايي و افراد بلكه نشده‌اند نازل آسمان از مشخص كاملا مقولاتي شكل
(3).مي‌كنند تبيين آگاهانه مي‌دهند تشخيص مناسب كه ملاك‌هايي مبناي بر را مقولات
جامعه آن ارزشهاي معرف كه است سياسي دستگاه يك بازده سياست قلمرو در تصميم‌گيري
راهكارهاي كه است ميسر شرايطي در آن اتخاذ و است انتخاب متضمن تصميم"است
(4)".باشند داشته وجود چندگانه‌اي
و حفظ براي اصولي تدابير عنصر ، سه متاثراز آمريكا در سياسي تصميم‌گيري نظام
اصلي عناصر.است قدرت به دستيابي و عرصه‌ها همه در برتري تضمين ملي ، منافع ارتقاء
بانفوذ ، تشكل‌هاي و سازمان‌ها و افراد آگاهانه ملاك‌هاي سياسي ، تصميم‌گيري نظام در
سياسي دكترين‌هاي تعريف در اصلي وجه سه كه است فلسفي و فرهنگي -اجتماعي ارزشهاي
مقطع در تطور و تغيير فرآيند در وجه سه اين است ، بوده دهه‌گذشته در 6 آمريكا
اخلاقي ، دكترين‌سلطه.است يافته نمود بيشتري برجستگي با (ميلادي سوم هزاره) كنوني
سپتامبر يازدهم حوادث از بعد را آمريكا خارجي سياست كه نويني‌است مشي خط مبناي
آمريكا خارجي رفتارهاي در عمده‌اي تغييرات بروز به كه است داده قرار تحت‌تاثير
سياسي تصميم‌گيري نظام محافظه‌كاران‌در موقعيت تقويت و حضور بسط.است شده منجر
.شده‌ايم مواجه آن قرن‌بيست‌ويكم‌با ابتداي در كه است تحولاتي پيامد آمريكا ،
به‌دليل سياسي تصميم‌گيري نظام در نو مكتبي به‌عنوان سياسي ، و فكري جريان اين
چالش‌هاي و مي‌گذارد معاصر جهان سياسي روندهاي نماي بر اعتنايي‌كه قابل تاثير
.است برخوردار بسزايي اهميت از مي‌زند رقم آرامي به گسترده‌اي‌را نظري و اجرايي
نظري اصول و پيش‌فرض‌ها و دارند؟ ايده‌هايي چه هستند؟ كساني چه محافظه‌كاران‌نو
دكترين‌هاي و خطمشي‌ها اين نهايت در و دارند برنامه‌هايي چه و چيست؟ آنها سياسي
داشت؟ خواهد اثراتي چه بين‌المللي فرآيندتحولات در سياسي
كه آمريكاست محافظه‌كاران ميان در قوي سياسي و فكري جريان يك نو محافظه‌كاران
. است حزبجمهوريخواه آنها برجسته نماد
دهه در.برمي‌گردد ميلادي شصت دهه به محافظه‌كاران درميان آنان حضور تاريخي ريشه
با مخالفت به‌علت آمريكا جنوبي ايالات سفيدپوست دموكرات‌هاي از گروهي ميلادي شصت
.پيوستند جمهوريخواه محافظه‌كاران‌حزب راست‌گرايان‌يا به سياهان مدني حقوق قوانين
حزب واقع‌گراي جناح سياست‌هاي از انتقاد سال 1976با در دركنگره‌حزب گروه اين
را حزب تندروهاي جريان مي‌شدند محسوب نيكسون و كسينجر هنري آن سمبل و نماد كه
.آوردند بوجود منسجم گروهي ريگان ، به پيوستن با و كرده تقويت
و اول‌واقع‌گرايان گروه كه شدند تقسيم عمده جريان دو به جمهوريخواه كاران محافظه
و مشترك منافع سرد جنگ پايان سالهاي تا.يافتند شهرت آرمان‌گرايان به دوم گروه
گروه قطبي ، اين‌دو دو نظام بر مبتني سياسي نظم زدن برهم سياسي‌براي اراده فقدان
و دموكرات‌ها عمومي منافع در گرچه نگه‌مي‌داشت متحد دموكرات‌ها با رقابت در را
در پنهان رقابت‌هاي اما.مي‌كنند پيروي خارجي سياست در واحدي مشي از جمهوريخواهان
داشته وجود راس‌قدرت به رسيدن و حزب رهبري گرفتن به‌دست براي ميان‌محافظه‌كاران
حوادث از بعد واقع‌گرايان ضعف با آرمان‌گرايان گروه برتري‌جويي‌هاي اوج داردو و
و توان شد باعث كه يافت نمود كسينجر هنري گروه اين پدرخوانده نفوذ كاهش واترگيت‌و
.شود ريگان آمدن كار روي باعث آرمان‌گرايان ، قدرت
به‌عنوان برژينسكي‌سياستمداردموكرات انديشه‌هاي تاثير تحت نو محافظه‌كاران
ساموئل و آمريكايي تمدن احياي نظريه طراح كينگريج نيوت سياسي‌و نظريه‌پرداز
.هستند تمدن‌ها نظريه‌نزاع مبدع و جامعه‌شناس فيلسوف ، هانتينگتون
كلي رئوس است ، شده سال 1997چاپ در كه"جهان قدرت تنها" كتاب برژينسكي‌در
مانده باقي ابرقدرت تنها آمريكا":مي‌گويد وي.است كرده بيان را ديدگاههاي‌خود
و آمريكا تفوق‌جهاني.فعاليت‌هاست نمايش صحنه‌اصلي وآسيا اروپا و است جهان در
از سلطه‌طلبي يك تفوق اين برخورداراست ، بسزايي اهميت از آن تاريخي خواسته اجراي
:كه مي‌دهد قرار مبنا اين بر را هايش كلي‌ديدگاه برژينسكي‌رئوس (5)"است جديد نوع
و توان امكان ، از كه است نخورده‌جهان دست و باقي‌مانده ابرقدرت آمريكاتنها -1
.است برخوردار خود برتري استمرار قدرت
.استراتژي‌واحدنمايد تدوين به اقدام برتري به رسيدن براي بايد آمريكا -2
.دارد مهمي جايگاه و نقش اروپا و آسيا آمريكا ، استراتژي‌واحد در -3
جلوه پذيرفتني و سيطره‌اخلاقي اين بايد است‌لذا امكان‌پذير آمريكا سيطره -4
.نمايد
.است سيطره‌آمريكا دموكراسي‌اساس توسعه و نظامي قدرت قطع بطور-5
مرج‌بين‌المللي و هرج آمريكا ، اصلي واقع‌رقيب در و آمريكا روي اصلي‌پيش مانع -6
وي است ، قائل فوق‌العاده‌زيادي اهميت ومكاني مشخصات‌زماني براي برژينسكي.است
عوامل به‌عنوان آنها تلقي و غيره و جمعيت چون انرژي‌جامعه ميزان بر تاكيد با
وي.مي‌دهد قرار فيزيكي كليدي مفاهيم تناسب مبناي بر را خود منطق‌سياسي ژئوپلتيك ،
به ساخت منتشر سال 98 در كه آسيا و اروپا براي ژئواستراتژي عنوان تحت مقاله‌اي در
اين است معتقد و مي‌پردازد انرژي و جمعيت نظر از جهان ژئوپلتيك فضاي ناهمگوني
محدوديت دليل به آمريكا كه است معتقد دليل همين به و نيست آمريكا نفع به ناهمگوني
اين نتيجه.مي‌شود روبه‌رو خود رهبري نقش دادن دست از عيني خطر با آينده در منابع
خطمشي‌هاي اصلي چارچوب كه است انساني امپرياليسم دكترين شكل‌گيري ارزيابي ،
و محور اساسي نكته چند ايده‌ها اين تحقق براي.مي‌دهد تشكيل را نو محافظه‌كاران
:است گروه اين سياسي اجرايي دكترين اصلي چارچوب
.يافت تجلي هانتينگتون دكترين در كه فكري و عقيدتي جديد اختلافات و تضادها ايجاد -1
و دروني تقويت دموكراسي ، توسعه براي آمريكايي تمدن ساختار بازسازي و اصلاح -2
به آمريكايي تمدن احياي كتاب در كينگريج نيوت ايده‌هاي در كه ملي منافع روشن تعريف
.رسيد ظهور منصه
دراز تضمين آمريكاو رهبري افتادن خطر به عينيت بردن بين از براي برنامه‌ريزي -3
از سلطه" برژينسكي ، تعبير به يعني ;جهان برتر قدرت تنها عنوان به آمريكا نقش مدت
پل و رامسفلد -چني مشترك عملياتي تيم و كريستول اجرايي برنامه‌هاي در كه "جديد نوع
.است مشهود كاملا ولفووتيز
كينگريج نيوت ديدگاههاي و آمريكا تمدن احياي
آمريكايي ، تمدن احياي كتاب در جمهوريخواه حزب نفوذ با شخصيت‌هاي از كينگريج نيوت
مورد را محور سه كتاب اين در وي است ، قائل فردي به منحصر و ويژه تمدن آمريكا براي
:مي‌دهد قرار بررسي
.است فرد به منحصر و ويژه آمريكا ، تمدن -1
.است انقراض آستانه در تمدن اين -2
.زمينه‌هاست همه در عيار تمام انقلابي مستلزم آمريكا تمدن بقاي -3
انقراض از بگيردتا دست به را اطلاعات عصر رهبري بايد آمريكا است كينگريج‌معتقد
جنايت و خشونت را جهان آمريكا ، رهبري بدون كه مي‌كند تاكيد وي.كند جلوگيري خود
رشد.نيست آمريكا موقعيت داراي جهان هدايت براي كشوري هيچ امروزه و مي‌گيرد فرا
حفاظت امكان كه آمريكاست اجتماعي سياست هدف مهمترين كينگريج ديدگاه از اقتصادي
توانايي به وابسته نيز اقتصادي رشد اين و مي‌سازد ممكن را جامعه افراد فيزيكي
در (نو محافظه‌كاران)نئوكنسرواتيست‌ها (7).است جهاني بازارهاي در رقابت در آمريكا
جامعه‌شناختي ، و فلسفي -سياسي ديدگاههاي از تاثيرپذيرفتن با آمريكا ، خارجي سياست
خود سياسي دكترين‌هاي و ديدگاهها پردازش به كينگريج ، و هانتينگتون برژينسكي ،
.پرداخته‌اند
جهاني حكومت تئوري
اين طراحي در كه است كساني از يكي استاندارد ويكلي نشريه سردبير كريستول ويليام
برابر در بايد آمريكا خارجي سياست" است معتقد كريستول.دارد بارزي نقش تئوري
(8)".كند تعهد و مسئوليت احساس بشر حقوق و دموكراسي يعني شمول جهان ارزشهاي
تضادهاي) فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در بد و نيك بين نبرد كريستول نظريه در كليدي مفاهيم
ريگان شرورهاي حكومت نظريه و بوش شده اعلام سياست)شرارت محور (هانتينگتون تمدني
از يكي كاگان روبرت.است جمعي كشتار سلاح‌هاي با مقابله ضرورت و (دهه 80 در
و ذاتا متحده ايالات":مي‌گويد نو محافظه‌كاران ديدگاه تبيين در كريستول همفكران
به اگر كه است فضيلت و سرشتي نيك دژ آمريكا است ، بي‌گناه و معصوم بن و بيخ از
(9)".نمي‌رساند ضرر نيز مورچه به باشد داشته راسخ اعتماد خود ارزشهاي
(10)".است ديگري جاي شرارت و زشتي موطن.است كرده لانه آمريكا در خويي و خير"
(11)".داشت نخواهد پاياني است نيكي و خير خدمت در كه آنجا از نظامي نيروي قدرتمندي"
جهاني حكومت اساسي قواعد جزء تبليغاتي و سياسي اقتصادي ، وجه سه كريستول دكترين در
.است اقتصادي قاعده در اصلي محور بازار ، .است يكم و بيست قرن در قدرت بازي و آمريكا
در تنها خصوصي بخش.است دولت قدرت كاهش و خصوصي بخش نقش افزايش بازار از منظور
صاحبان به پاسخگو و عمومي بخش منابع حامي تنها دولت كه دارد مفهوم و معنا كشورهايي
توان توسعه معناي به بازار عملكرد بهبود.است (خصوصي بخش) تجارت و سرمايه ثروت ،
سياسي ، نظام تدريجي يكنواختي موجب مي‌تواند امر اين كه است جهان در خصوصي بخش
هر كند ، فراهم را آمريكا فرد به منحصر تمدن خاص هنجارهاي اشاعه و شده اقتصادي
ابزارهاي با چه شود برداشته پا پيش از بايد دارد وجود روند اين روي پيش كه مانعي
روش‌هاي.(نظامي قدرت) ناخوشايند ابزارهاي با چه و (آمريكايي دموكراسي)خوشايند
در است ، اول انتخاب (آمريكايي تمدن سبك به آزادي اشاعه و دموكراسي)مسالمت‌آميز
را موانع اقتصادي محاصره و نظامي قدرت شود روبه‌رو مقاومت با شيوه‌ها اين كه صورتي
تقبل به نامحسوسي شكل به تدريجا مي‌تواند بزرگ قدرت يك".مي‌كند برطرف
(12)".باشد داشته آشكاري تعهد آنكه بدون شود كشيده مسئوليت‌هايي
قدرت و نظامي توان تلفيق را جهاني حكومت تئوري در اساسي قواعد سياسي وجه كريستول
.است ضرورت يك جهان بر آمريكا اخلاقي سلطه است معتقد و مي‌داند تجاري
شده تبديل سلطه‌طلب ملت يك به شد خواهد متوجه آمريكا ملت كه روزهاست همين از يكي"
(13)".مي‌خواهد چيزي چنين جهان چون است ، آمده پيش مساله اين.است
حكومت نظريه سياسي وجه تبيين در ژورنال استريت وال مقالات بخش سردبير بوت ماكس
...درآورد زانو به را دنيا يكم و بيست قرن اسب بر سوار بايد آمريكا"است معتقد جهاني
قبول براي وظيفه‌اي هيچ كند اتخاذ سنگدلي بر مبتني نگرش يك نتواند آمريكا اگر
(14)".ندارد شدن جهاني پليس كردن
.بود مخالف باختري كرانه به حمله و عرفات محاصره براي شارون تصميم با وي -1
.نپذيرفت را عرفات تبعيد براي تصميم -2
.بود خارجي و اروپايي هيات‌هاي با عرفات ديدار موافق -3
.مي‌كرد حمايت صلح مذاكرات ازسرگيري براي زيني آنتوني تلاش‌هاي از -4
است ، هاس ريچارد و پاول جمله از آمريكا خارجه وزارت در واقع‌گرا جريان حامي وي -5
به بگيرد اختيار در را تصميم‌گيري‌ها نبض است قادر آمريكا در جرياني چه اينكه اما
ميان در كه است چالشي و تقابل مهم موضوع.دارد ارتباط جهاني تحولات و واقعيت‌ها
.است متحير و سرگردان تقابل اين در بوش و دارد وجود تندرو و واقع‌گرا محافظه‌كاران
.داد خواهد قرار گروه همان در را بوش گروهها ، اين از هركدام پيشرفت
يونسيان مجيد
دارد ادامه
:منابع
سال -نو فكر - جهان آينده ژئوپلتيك رياضي مدل‌هاي:دوبروچيف واولگ باتورين يوري -1
ص 226 سوم شماره -اول
- Neoconcervatism2
ص 136 نشري -الياسي حميد -فرهنگ كنترل -برمن ادوارد -3
تهران اسلامي فرهنگ دفتر نشر -بين‌المللي بحران‌هاي مديريت -كاظمي علي‌اصغر -4
ص 106 1366
برژينسكي -جهان قدرت تنها كتاب از گزيده‌اي -آوريل 2002 -اينترنت -5
سال -نو فكر -جهان آينده ژئوپلتيك رياضي مدل‌هاي -دوبروچيف واولگ باتورين يوري -6
شماره 3 اول
و نقد همچنين و كينگريج نوشته آمريكا تمدن احياي كتاب به بيشتر اطلاعات براي -7
تابستان 1374 دوم شماره پنجم ، سال -فرهنگ نامه -اميري مجتبي نوشته كتاب اين معرفي
.شود مراجعه
اينترنت -آوريل 2002 -دي‌سايت نامه هفته -8
.همان -9
.همان -10
.همان -11
كيهان 22/6/77 -ديپلماتيك لوموند -پزند مژگان -شيلر هربرت -12
.همان -13
اينترنت -آوريل 2002 7-تايمز لوس‌آنجلس -14
|
