متناقض پيامهاي
نميداند هيچكس
متناقض پيامهاي
اكونوميست:كاريكاتور
آري اخير سخنان به چهارشنبه روز روزنامههاي از بسياري يك صفحه:سادات رضا بينالملل ، گروه
از برگرفته بيشتر ميشد بحث موردش در آنچهداشت اشاره ايران مورد در سفيد كاخ سخنگوي فلچر
ارشد سياسي تحليلگر كسلر گلن قلم به (مردادماه اول) گذشته هفته سهشنبه روز كه بود مطلبي
.بود رسيده چاپ به پست واشنگتن در آمريكا پايتختنشينان روزنامه
جمهور رئيس خاتمي محمد با همكاري به را خود اميد بوش دولت اينكه از خود مقاله در كسلر
معطوف مستقيما را خود توجه كه است درصدد و داده دست از او اصلاحطلب متحدان و ايران اسلامي
پنجسال به كه مشي خط تغيير اين":بود داده خبر كند ، ايراني جامعه بستر در دموكراسي حاميان
ايران در اصلاحات برنامه ترغيب و خاتمي دولت با همكاري راههاي يافتن براي آمريكا دولت تلاش
سياستهاي و روشها برگزيدن مورد در آمريكا دولت جامع بررسي پي در ميدهد پايان
قالب در را كشور اين خود ملي وحدت نطق در بوش كه آن از پس ايران ، دولت قبال در سختگيرانهتر
".شد اتخاذ گنجاند ، "شرارت محور"
ارشد خارجي سياست مشاوران و بوش گفت رسمي ارشد مقامات از يكي":است آمده مقاله اين ادامه در
و هستند وناكارآمد ضعيف بسيار دولتش در او حاميان و خاتمي كه رسيدهاند استنتاج اين به او
مقام ايننيستند جدي دادهاند ، را وعدهاش آنچه ساختن عملي و ايران جامعه تغيير براي
آمال با همكاري و مشاركت بر مبتني بنيادين تصميمي ما":ميافزايد نشده افشا نامش كه آمريكايي
.گرفتهايم ايران مردم
از حمايت گسترده تظاهرات از حمايت در آشكارش و صريح اظهارات در بوش نويسنده اعتقاد به
تغيير اين اينكه است ، داشته اشاره آمريكا خطمشي تغيير اين به !ايران خيابانهاي در دموكراسي
قبال در سرسختانهتر سياستي گرفتن پيش در خواستار كه سياسي امور كارشناسان خشنودي خطمشي
وزارت براي شكستي ايران قبال در آمريكا برنامه در تحول و است داشته پي در را بودهاند تهران
بوده خاتمي دولت با مشاركت براي تلاشها هدايت سكاندار كه شده توصيف كشور اين خارجه امور
.است
مصالحهجويي از عاري و مخرب سياستهاي" گفت ايران داخلي وضعيت مورد در خود سخنان در بوش
رساند ، قدرت به را اصلاحات حاميان كه پارلماني و جمهوري رياست اخير انتخابات رغم به ايران
بهره براي اصلاحات راه سر بر مانع ايجاد به را آنان وابستگان و مسئولانايران و "دارد ادامه
ايران ، مردم به خواست ايران دولت از او.كرد متهم جاري شرايط از غيرعادلانه منافع از بردن
.فرادهد گوش ندارند ، آمريكا از بهتر دوستي بوش اظهارات براساس كه مردمي
استعفاي به هم اشارهاي نباشد تهي ايران در اخير تحولات از مقالهاش آنكه براي كسلر
ساختار فساد و نظام ناكارآمدي" به اعتراض را اقدام اين و كرده خود سمت از طاهري آيتالله
اما نگرفت قرار توجه مورد آمريكا داخل در نكته اين هرچند":ميكند تاكيد و است دانسته "سياسي
مقامات تند واكنشهاي ايران داخلي اوضاع مورد در _ تيرماه 21_ بوش ژوئيه دوازدهم اظهارات
از خود حمايت اين از پيش بوش دولتداشت پي در را آمريكايي ضد تظاهرات ساماندهي و ايراني
آمريكايي خليلزاد ، زلمي.بود كرده آشكار آمريكا صداي طريق از را ضدحكومتي اقدامات
سياسي مشي خط پيگيري مسئول و آمريكاست ملي امنيت شوراي ارشد مشاوران از كه افغانيتباري
جديد مشي خط از شد انجام فارسي زبان به كه تلويزيوني گفتوگويي در است ايران قبال در آمريكا
و كنگره در بوش جاري سال ژانويه اوايل سخنراني از پسبرداشت پرده ايران قبال در آمريكا
عنوان تحت آن از بوش كه مجموعهاي در و يكديگر كنار در شمالي كره و عراق ايران ، نام قراردادن
خود سياست آمريكا اينكه درگرفت ، آمريكا دولت داخل در گستردهاي مباحثات كرد ياد شرارت محور
شود مطرح چطور ايران در اصلاحات از واشنگتن حمايت و كند؟ تنظيم بايد چگونه را تهران قبال در
امورخارجه وزارت نظر بر پنتاگون و ملي امنيت شوراي بر حاكم ديدگاه غلبه مباحثات اين نتيجه و
.آورد فراهم را متحده ايالات خارجه وزارت مسئولين شگفتي موجبات كه چيزي بود ، آمريكا
كه دارد اشاره ايران ملي امنيت شوراي دبير روحاني ، حسن سخنان به خود مطلب ادامه در كسلر
وزارت توسط آنكه جاي به واشنگتن در مرسوم رويه برخلاف كه را ايران مورد در بوش بيانيه صدور"
موضوع همين و "دانسته تاملبرانگيز موضوعي را است شده صادر بوش شخص توسط شود صادر خارجه امور
نقل به پست واشنگتن در منتشره مطلب پايان در.بود كرده تلقي "تصميم اين اهميت" بر دليلي را
ايران" ميدارد اذعان كه دارد وجود هم ديگري ديدگاه آمده آمريكا [ناشناس] دولتي مقام يك از
".شود آغاز تغييرات روند تا شود وارد كشور اين به تلنگري است كافي و است تحولات آبستن
و برانگيخت را اجتماعي نهادهاي و سياسي محافل واكنش ايران قبال در بوش مداخلهجويانه سخنان
به بوش مداخلهجويانه اظهارات كردن محكوم ضمن بيانيهاي صدور با كشورمان خارجه امور وزارت
سوي از خبري انتشار ميان اين در جالب نكته اما پرداخت آمريكا قبال در ايران خطمشي تبيين
.شد منتشر واشنگتنپست ، گزارش با همزمان كه بود آسوشيتدپرس
سنتي بهطور كه روزنامهاي _ پست واشنگتن روزنامه در كسلر آنچه برخلاف درست آشويد باري
دارد عزم واشنگتن كرد ادعا بود پرداخته بدان _ ميشود تلقي آمريكا دولت نظرات منعكسكننده
ادامه خود تلاش به خاتمي آقاي دولت با همكاري راههاي يافتن براي خود ساله پنج ناكامي عليرغم
.دهد
آمادگي كردهاند تاكيد آمريكا مقامهاي آورد سفيد كاخ سخنگوي فلچر آري از نقل به آسوشتيدپرس
.باشند داشته مشاركت و همكاري ايران با طرف دو مشترك مسايل و دوجانبه مسايل مورد در دارند
عنوان كسلر كه بود ادعاهايي و ايران قبال در بوش بيانيه نقض معناي به دقيقا اظهارات اين
تاكيد ميگفت ، سخن خبرنگاران با خود روزانه خبري كنفرانس ضمن در كه بوچر كه هرچند بود داشته
خواهان كه ايراني ساخت روشن كاملا خود تيرماه بيانيه در بوش رئيسجمهور كه همانگونه":كرد
دوستي گزيند دوري شيميايي سلاحهاي از كه ايراني كند ، حركت آزادي سمت به و بوده تسامح ترويج
".است ايران قبال در ما سياست شالوده اين.كرد نخواهد پيدا آمريكا از بهتر
انتخاب براساس خاتمي دولت كه پذيرفت و كرد توصيف شگرف را ايران جاري تحولات سفيد كاخ سخنگوي
كرد ادعا بوچراست مردمي كاملا نظامي ايران ، نظام اينكه و شده برگزيده مردم مستقيم راي و
در صلح پروسه و سازش روند با مخالفت واشنگتن ، زمامداران براي دغدغهبرانگيز حيطههاي
كه ادعاهايي است ، تهران سوي از بشر حقوق نقض و جمعي سلاحهاي توليد براي تلاش و خاورميانه
.شدهاند تكرار همواره
ايران عليه هميشگي ادعاهاي همان تكرار.بود بوش بيانات ناقض آشكارا سفيد كاخ سخنگوي اظهارات
و ضد جهتگيريهاي از.داشت حكايت ايران قبال در آمريكا مشي تغيير از بوش گويش آنكه حال
نيز داخلي روزنامههاي و سياسي محافل واكنش بگذريم كه ايران قبال در آمريكا سياسي محافل نقيض
.بود نامعمول او گفتههاي بازتاب و بوش اظهارات به
از بوش حمايت شاهد هيچگاه كردند ادعا بوش اظهارات از انتقاد ضمن سياسي جناحهاي از برخي
داشتن چشم بر دليل را اظهارات اين محافظهكاران به نزديك رسانههاي.نبودهاند اصلاحطلبان
مطلب از آنچنان نامشخص هدفي با روزنامهها برخي.دانستند خارج دنياي حمايت به اصلاحطلبان
خوشحالي نشد معلوم هرچند كردند خود يك تيتر را آن كه آمدند شوق به پست واشنگتن در شده چاپ
نيستند برخوردار واشنگتن حمايت از ديگر _ آمريكا ادعاي به _ اصلاحطلبان كه است اين از آنها
دو هر در كه چرا است آورده وجد به را آنان ايران با آمريكا ديرينه دشمني بر دوباره تاكيد يا
.ميرسيد نظر به شگفتآور واشنگتنپست در معمولي گزارش يك كردن يك تيتر صورت
نميداند هيچكس
كرمي مهران
دوران يادآور ميرسد ايران با روابط درباره واشنگتن از روزها اين كه گمراهكنندهاي علايم
زبيگنيو رهبري به يكي ديدگاه دو بين نظر اختلاف زمان آن در.است كارتر جيمي جمهوري رياست
در آمريكا خارجه امور وزير ونس سايروس هدايت تحت ديگري و كارتر ملي امنيت مشاور برژينسكي
طرفدار و دموكرات حزب بازهاي جناح به متعلق زمان آن در برژينسكي ميشد ، مطرح ايران مورد
كبوترها جناح به مرد سالگي سن 76 در گذشته سال كه ونس و بود شاه حكومت از شرط و بيقيد حمايت
به عملا آمريكا خارجي سياست در دوگانگي اينبود انقلابيون با مذاكره طرفدار و داشت تعلق
در ونس كنارهگيري با اينكه تا شد ، كشيده ايران قبال در كارتر حكومت بيعملي و سردرگمي
آمريكا ، خارجه وزارت در او جاي به ماسكي ادموند آمدن و طبس در آمريكا نظامي عمليات به اعتراض
.برگشت آمريكا خارجي سياست به يكپارچگي
در كه دانست جناحي به متعلق ميتوان را خارجه وزارت در او همكاران و پاول كالين بيش و كم
بوش جورج دوران در آمريكا دفاع وزير چني ديك مقابل در و است ايران با تعامل خواهان حاضر حال
سختگيرانهتر سياست طرفدار آمريكا خارجه وزير رامسفلد دونالد و كنوني رئيسجمهور معاون و اول
از شده ياد نفر دو بر علاوه حاضر حال در آمريكا حاكمه هيات جناحبازهاي.هستند ايران قبال در
ميرسد نظر به و است برخوردار رايس كوندوليزا خانم يعني بوش جورج ملي امنيت مشاور پشتيباني
جورج نيز سپتامبر از 11 پس شرايط و دارد آمريكا خارجي سياستگذاري در را بالا دست جناح اين
قضيه قبال در ايران ، مورد بر علاوه كه است كرده گروه اين ديدگاههاي از متاثر بيشتر را بوش
خارجي سياست آمريكا يهوديان قدرتمند لابي پشتيباني با نفره سه گروه همين نيز عراق و فلسطين
.ميكنند اداره را آمريكا
نام شرارت محور اجزاء از يكي بهعنوان ايران از آن در كه را بوش جورج گذشته ژانويه سخنان
ديگر افراد از يكي كرد ارزيابي ايران برابر در جناحبازها تيمي كار نتيجه ميتوان بود ، برده
كه است افغانستان امور در آمريكا ويژه نماينده و افغانتبار خليلزاد زلمي گروه اين به نزديك
پيش مركزي آسياي و افغانستان در ايران قبال در را آمريكا منطقهاي سياست از عمدهاي بخش
.است كرزاي حامد دولت كردن بيثبات براي تلاش در ايران كرد اعلام كه بود او بار اولين.ميبرد
هفته دو در آنچه.ميكند مطرح ايران حاكميت از بخشي حداقل مورد در آمريكا هنوز كه ادعايي
نشاندهنده ديگر بار بوديم ، شاهد ايران تحولات قبال در آمريكا موضعگيريهاي مورد در گذشته
در پيش هفته دو بوش جورج.است پيشگفته دوگانه وضعيت به واشنگتن خارجي سياست بازگشت
در اصلاحطلبانه رويكرد به اشاره با شد ، آن از متفاوتي برداشتهاي كه غيرمعمول بيانيهاي
قرار پيشرفت و دموكراسي اصلاح ، مسير در ايران مردم چنانچه گفت ايران گذشته انتخابات چهار
سيدمحمد تند واكنش با بيانيه اين.يافت نخواهند جهان در متحده ايالات از بهتر دوستي گيرند ،
ضدآمريكايي تظاهرات حتي و شد مواجه ايران در محافظهكار به معروف جريان و خارجه وزارت خاتمي ،
ديگر بار ساله چهار وقفهاي از پس كه طوري به داشت پي در را ايران شهرهاي ديگر و پايتخت در
جناح از تحليلگران از برخي اما.شدند كشيده آتش به بوش جورج آدمكهاي و آمريكا پرچمهاي
موضع از عقبنشيني را بوش سخنان عربسرخي فيضالله و علويتبار عليرضا جمله از اصلاحطلب
.كردند تلقي ايران دادن قرار شرارت محور
سياسي مخالفان فشارهاي شديدترين زير روزها اين كه اسلامي انقلاب مجاهدين سازمان ميان اين در
عقبنشيني و پرداخت بوش سخنان ارزيابي به رويكرد همين با تحليلي بيانيهاي در دارد ، قرار خود
.دانست "سياسي بازدارندگي" تز بودن موثر از ناشي را بوش جورج مثبت لحن و
با رويارويي براي پيشتر مجاهدين سازمان كه است دكتريني عنوان "سياسي بازدارندگي"
تحليل سطوح و خارجي سياست حوزه به آن تعميم اما بود كرده ارائه داخلي محافظهكاران
.ميشود پرداخته بدان خود جاي در كه ميسازد وارد تحليل اين به را جدي ايرادات بينالمللي
تعامل در ميرسد نظر به كه واشنگتنپست معروف روزنامه مقاله با بيانيه اين همزمان انتشار
را سازمان اين تحليل اعتبار زيادي حدود تا دارد ، قرار رامسفلد چني ، رايس ، جناح با نزديك
انقلاب مجاهدين سازمان مركزي شوراي عضو آرمين محسن آن از پس روز يك كه آنجا تا برد زيرسوال
واكنش واشنگتنپست خبر به شد ناگزير كرد ، چاپ را آن كيهان روزنامه كه اظهارنظري در اسلامي
برخوردار آمريكا رئيسجمهور بوش جورج حمايت از هيچگاه اصلاحطلبان بگويد و دهد نشان
خبري گزارش در پيش هفته سهشنبه روز پست واشنگتن.باشد شده ثابت آن خلاف اكنون كه نبودهاند
و خاتمي از آمريكا رئيسجمهوري كه بود نوشته سفيد كاخ مقامات از نقل به خود تحليلي
اصلاحطلبان با تعامل جاي به ميكند تلاش آمريكا دولت و شده نوميد ايران اصلاحطلبان
.كند برقرار پيوند ايران مردم ميان در دموكراسي حاميان با مستقيما
كه نوشت سفيد كاخ سخنگوي فلچر آري قول از آسوشيتدپرس آمريكايي خبرگزاري آن از پس روز يك اما
در آمريكا و ايران همكاري به اشاره با فلچر.است نكرده تغيير ايران قبال در آمريكا سياست
نميشود وارد ايران جناحي مخاصمات در آمريكا كه ميكند اذعان طالبان عليه جنگ در و بن اجلاس
.دهند تن باز جامعهاي ايجاد براي مردم خواست به كه ميخواهد آنها همه از و
زدن محك براي كار تقسيم نوعي آمريكايي مسئولان طرف از متضاد سيگنالهاي مخابره آيا كه اين
نحوه سر بر سفيد كاخ تصميمگيرندگان بين در جدي اختلافي واقعا يا است ايراني مقامهاي واكنش
.است زمان گذشت نيازمند دارد وجود ايران با برخورد
يك روزي سياسي حزب يك كه طوري به ميشود مشاهده سردرگمكننده علائم اين از نيز كشور داخل در
كاري تقسيم از ناشي را آن نميتوان ولي ديگر موضعي آن فرداي و ميگيرد آمريكا قبال در موضع
در تصميمگيري مكانيزم از دقيق برداشت و تصوير اطلاع ، نداشتن از ناشي بيشتر بلكه.دانست دقيق
جمله از ايران داخل در سياسي احزاب و حكومت خاص فقدان ، اين البته و آمريكاست حكومت درون
است معترف نگارنده ميخورد ، چشم به وفور به هم مطبوعات در بلكه نيست انقلاب مجاهدين سازمان
سازمان مشابه تحليلي نيز خود آمريكا و ايران روابط تحولات مستمر پيگير سال چندين وجود با كه
"سياسي بازدارندگي" گروه يك خاص تئوري و تلاش به را آن كه آن بدون البته داشت ، شده ياد
.كند مصادره
اتخاذ و نظري پژوهشهاي نيازمند كه آمريكا جديد سياست اعلام با بيانيه اين انتشار همزماني
را تحليل يك صحت كه ميسازد ضروري را نكته اين به توجه است همهجانبهاي و دقيق عملي راهكار
فصول همه براي تحليلي چارچوبي نميتوان و سنجيد خاصي جغرافيايي و زماني منطق و شرايط در بايد
.گرفت نظر در مكانها و
كه است اين است وارد انقلاب مجاهدين سازمان بيانيه تحليلي چارچوب به كه ايرادي مثال عنوان به
كار به داخلي محافظهكار جريان با مقابله براي هم را سياسي بازدارندگي تاكتيك يا استراتژي
شاه سياسي بازداندگي گويي.متحده ايالات با تعامل براي و خارجي سياست عرصه در هم ميگيرد
وثيقي پيوندهاي باهم خارجي و داخلي سياست اگرچه البتهميخورد قفلي هر به كه است كليدي
اما ميدهد ، قرار ديگري امتداد در را يكي كشور هر قدرت عناصر و شرايط به بسته كه دارند
حوزه به را قواعد و مفاهيم اين نميتوان و هستند خود خاص بازي قواعد و مفاهيم داراي هركدام
.داد تسري ديگر
كه معنا بدين.دارد استراتژيك _ نظامي مفهومي بينالملل سياست در Deterence يا بازدارندگي
تواني با را حريف سهمگين نظامي حمله هزينه ميكوشد استراتژيك سلاحهاي به دستيابي با كشور يك
ميبرد ، كار به مجاهدين سازمان كه مفهومي در بازدارندگي از اما.دهد افزايش بيشتر يا برابر
براي طرحي چنين درانداختن پي در سازمان اين است بعيد اولا چون كرد ، نميتوان برداشتي چنين
آن قانوني اقتدار و دولت يك وجود فرض با داخلي نظر از ثانيا و باشد آمريكا تهديد با مقابله
.نيست زور كارگيري به و متعارف سلاح داشتن اختيار در به مجاز سياسي گروه هيچ
هزينه بردن بالا مفهوم به را آن و كنيم صرفنظر هم بازدارندگي مفهوم بودن نظامي از اگر
ناديده را دولت فائقه قدرت وجود نميتوان صورت آن در باز بگيريم درنظر حريف قهرآميز برخورد
بدين.است (حكومتي و قانوني اقتدار) حريف قدرت ابزار به دستيابي پيشرو ، راه تنها و گرفت
گروه دارد ، اختيار در انتظامي و نظامي ابزار و سيما و صدا قضاييه ، قوه حريف اگر كه معنا
سرزمين يك در حاكميت بودن واحد اصل با كه كنند ايجاد موازي صورت به را تشكيلاتي همچنين سياسي
.دارد تنافر
آنكه ضمن ميشد ، منتشر بوش بيانيه از پس بلافاصله اگر سازمان تحليلي ديدگاه ديگر طرف از
سياست اتخاذ) آمريكا بعدي موضعگيري بر كه تندروانه مواضعي اتخاذ از شايد مينمود بجا واكنشي
اين به را آمريكا حاكمه هيات و ميكرد جلوگيري نبود ، بيتاثير (ايران قبال در سختگيرانهتر
تحليلي در.ندارند را ايران سياستهاي بر تاثيرگذاري توانايي اصلاحطلبان كه نميرساند نتيجه
يك مدت در (متحده ايالات و ايران) طرف دو واكنشهاي و كنشها مجموعه ميدهد ارائه سازمان كه
طبيعي و نيامده چشم به ميكند ، دگرگون كشور دو روابط در را تحولات بستر كه روز ده يا هفته
چند هرگرفت ناديده مناسب تحليلي چارچوب ارائه براي را زماني فاصله اين نميتوان كه است
دقيق و فعالانه موضعي اتخاذ براي هم اين از كمتر زمانهاي كه است گونهاي به تحولات سرعت
.نميكند كفايت
|