مسيحيت در ديني اصلاح بنيان‌هاي و نگرش‌ها
:اشاره
برخوردار متنوعي ابعاد از كشيد ، طول به هجدهم تا چهارده سده‌هاي از كه دين اصلاحي جنبش
.ماندند وفادار دين اصلاحي ابعاد از يكي به آن از منشعب فرقه‌هاي از يك هر چنانكه.بود
آن گوناگون فرقه‌هاي آراي و اصلاح‌ديني اصول از برخي به نگاهي با مي‌آيد پي از كه مطلبي
:مي‌خوانيم هم با است ، درآمده نگارش به
انديشه و فرهنگ گروه
لوتر مارتين*زوينگلي*كالوين
دين اصلاح جنبش اهداف و ايده‌ها
قرون در.بود نهائيش كمال سوي به آن هدايت و كليسا احياي جهت در جنبشي كليسا اصلاح
اين بر مسيحيان اكثريت و مي‌شد محسوب ضروري امري كليسا اصلاح ميلادي چهاردهم و سيزدهم
مراتب سلسله رسمي ، و تشريفاتي رسوم و آداب -جانبه همه طور به بايد كليسا كه بودند باور
.گردد اصلاح -روحاني
-12) وين شوراي در همه از مهمتر و (م 1374) ليون شوراي در بار اولين دين اصلاح ايده
بازديد -شد برگزار ميلادي سال 1512 در كه -لاترن شوراي چهارم قانون در.شد مطرح ( 1311م
چند ، هر.بود شده تصريح اسقف‌نشينان در مذهبي جلسات برگزاري و منظم زماني فواصل در اسقفي
طور به اسقف‌نشين‌ها از و مي‌دادند انجام كامل طور به را خود وظايف اسقفان از بسياري
كليساها تعدد دليل به اما مي‌پرداختند ، روحانيون موعظه و پند به و مي‌كردند بازديد مرتب
مرتب به‌طور برنامه اين -اسقف‌نشين‌ها از بازديد جهت -اسقف بسياري عده به احتياج و
هر قلمرو در الهي ، علوم كالج‌هاي تاسيس لاترن ، چهارم قانون موارد ديگر از.نمي‌شد اجرا
.نشد اجرا هرگز كه بود اعظم اسقف
درآمدهاي.بود كليسا به وابسته ادارات تعداد كاهش كليسا ، اصلاحي روشهاي از ديگر يكي
و اصلاح ضرورت ادارات ، اين كليسايي مقامات مالي استفاده‌هاي سوء و همسران تعدد گزاف ،
دستور پاپ‌ها ، جمله از كليسايي مقامات خود كه تاجايي.مي‌كرد ايجاب را آنها كاهش
و بورجيا رودريگو ششم ، الكساندر پاپ مي‌توان كه نمودند ، صادر را اصلاح‌كليسا
نموده انتقاد كليسايي دستگاه از كه برد نام را پيكولوميني و كارافا همچون كاردينال‌هايي
.مي‌كردند اقدام حاضر ، شرايط بهبود جهت در و
بين منازعات جمله از دستگاه خود مشكلات دليل به كليسايي دستگاه اصلاحگران تلاش‌هاي
اقتصادي مشكلات رم ، شوراي قوانين و شديد انضباطهاي آنان ، متفاوت علائق روحانيون ،
ماند ناكام ثروت‌اندوزي ، و مادي علائق در كليسايي سيستم شدن غرق بالاخره و كليساها
.شد منجر لوتري جنبش به وسرانجام
لوتريانيسم -1
و لوتر مخالفت -كليساي‌سن‌پطروس‌رم ساختن براي -لئودهم پاپ توسط آمرزشنامه فروش
.شد مذهبي جدايي به سرانجام‌منجر كه به‌طوري برانگيخت ، را زوينگلي
به":مي‌كند بيان گونه اين را مسيحي گناهكاران آمرزش فلسفه تمدن ، تاريخ در دورانت ويل
به اسقفان و اسقفان به حواري پطروس‌حواري ، پطروس به مسيح ظاهرا كه قدرتي واسطه
اعتراف خود گناه به راكه تايبي اشخاص كه داشتند صلاحيت روحانيون بودند ، داده كشيشان
ولي دوزخ ، ببخشايند در مكافاتشان و گناهان آن جرايم براي كفاره‌اي تعيين با مي‌كردند ،
صدقه ، دادن مسيح دين در گناهان كفاره.دارند معاف كفاره اين از آنهارا نمي‌توانستند
خواندن پول ، وقف بي‌دينان ، ديگر يا تركان عليه صليبي جنگ‌هاي در شركت زيارت ، به رفتن
در كيفر جاي به نقدي جريمه پرداخت كه آنچنان تدريج ، به ولي.بود...و بسيار نماز دعاو
"!شد معمول گناه كفاره جاي به رسم اين هم كليسا در بود رايج زمان آن دادگاه‌هاي
فروش زمان مرور به اما مي‌شد ، خيريه امور صرف پاپ توسط نقدي جرايم اين ابتدا در
بعضي..."كه جائي تا.شد پاپ‌ها مال‌اندوزي و درآمد كسب براي وسيله‌اي آمرزشنامه
آزاد را خريدار و نمي‌ورزيدند تاكيد نماز و اعتراف و توبه درباب(پاپ‌ها)ازآنها
و آمرزش‌طلبي اعتراف ، توبه ، :جمله از چيز همه از معافيت برگ را آمرزشنامه تا مي‌گذاشتند
."بدانند مي‌دهند ، كه پولي به مربوط و منوط كلا را آن و كند تعبير گناه كفاره
فروش با لوتر كه كرد فراهم مناسبي فرصت پطروس سن جديد كليساي احداث براي آمرزشنامه فروش
پس اندكي.شد منجر آلمان در دين اصلاح جنبش به نهايت در كه نمايد ، مخالفت آمرزشنامه
بخش در دين اصلاح جنبش باعث كه كرد ، مخالفت آمرزشنامه ، فروش با نيز زوينگلي ازآن
آمرزشنامه فروش از به‌سوءاستفاده فقط ابتدا در زوينگلي و لوتر.شد سوئيس زبان آلماني
.دادند قرار موردحمله نيز را كليسايي تعاليم ساير زودي به ولي كردند ، اعتراض
دليل به او ، عوام هواخواهان از برخي و متالهين اومانيستي ، محافل توسط لوتر تحسين
هواخواهانش حمايت تحسين‌ها ، اين.بود كليسائيان مالي استفاده‌هاي سوء از آنان نارضايتي
انشقاق و كاتوليك آيين كليسائيان ، ترك اقتدار عليه شورش به را او ضدكليسايي‌اش ، عقايد و
كه نفوذي صاحب مالكان دهقانان ، اومانيست‌ها ، را او اصلي حاميان.برانگيخت مذهبي
.مي‌دادند تشكيل روحانيون از برخي و داشتند انقلابي گرايش‌هاي
استدلال" نظريه او هدف ، اين راستاي در.بود كليسايي نهادهاي براندازي لوتر اصلي هدف
ستايش مخصوصا -كاتوليك مذهب آيين‌هاي برخي‌از سپس و كرد اعلام را خود "محض ايمان
كليسا روحاني مراتب سلسله و مسيحي مرتاضانه زندگي راهبان ، عهد رباني ، عشاي قديسان ، مراسم
و مي‌دانست ايمان الگوي يگانه را مقدس كتاب اونمود اعلام مردود را -پاپي دستگاه بخصوص
از پيروي و او دستورهاي از پيروي مسيح ، به قلبي ايمان و مي‌كرد تاكيد دروني ايمان بر
قديسان كه داشت اعتقاد اوميكرد توصيه روح رستگاري براي را قديسان كردار و اعمال
را كه‌قديسان خرافي عقايد به و بودند پارسا و نيكوكار و سرشت پاك زنان و مردان مسيحي
.مي‌كرد حمله -مي‌دانست معجزه قدرت داراي و بشري فوق موجودات
كليسايي نفوذ صاحب اشخاص از بسياري حمايت دادن دست از سبب لوتر انقلابي مبارزه چند هر
جهت دستاويزي عنوان به -لوتري جنبش از قضات و سكولار شهرداران و پادشاهان ولي شد ، وي از
زندگي ترك كليسايي ، عوامل‌ضد پيروزي.مي‌كردند حمايت -كليسائيان و مذهب قدرت كاهش
.بود او انقلابي حمله پيامدهاي از ازدواج به كشيشان تمايل و راهبانه
زوينگليانيسم -2
در لوتر و زوينگلي.گرفت شكل زوينگلي رهبري با زوريخ در اصلاح‌دين ، جنبش مركز دومين
تشريفاتي رسوم و آداب از بسياري مورد در زوينگليداشتند نظر اختلاف نكات از بسياري
و لوتريان.داشت اعتقاد بنيادي و اساسي اصلاحات به رباني عشاي مراسم جمله از مسيحي
.بودند مشتركي اهداف داراي زوينگلي پيروان
آن اعضاي اكثر كه -زوريخ كلانتري.داشت پيشرفت‌زوينگليانيسم در مهمي نقش سياسي ملاحظات
مستشاران و شد زوينگلي دين اصلاح جنبش فدايي مروجان از -بودند زوينگلي هواخواهان
آن حومه و زوريخ.كرد اعلام ممنوع شهر در را كاتوليكي عبادت‌هاي و اخراج را شهر كاتوليك
ساير در او اصلاح.پرداختند دين اصلاح به زوينگلي عقايد اساس بر شهري قدرتمندان نيز و
.يافت گسترش نيز سوئيس زبان آلماني بخش‌هاي
كالوينيسم-3
.يافت توسعه كالوين توسط دين اصلاح جنبش نيز -جنوا- سوئيس ، زبان فرانسوي بخش در
از سختگيرانه‌اش اخلاقي قواعد و استوار و جدي بسيار نظريات دليل به كالوينيسم
هيچ‌گونه او.بود قدرت بزرگترين كالوين ، كلمه.بود متمايز زوينگليانيسم و لوتريانيسم
آن از خود كه -لوتريانيسم برخلاف كالوينيسم ، .نمي‌كرد تحمل خود نظرات با را تعارضي
بين‌المللي جنبشي به تبديل و گرفت خود به مختلف كشورهاي در متفاوتي شكل‌هاي -است منبعث
كالوينيسم.بود انقلابها از آكنده آن گذرگاه و آورد همراه به شمشير صلح ، جاي به كه شد
نوسازي كليسا ، و دولت ساختار كردن دگرگون بلكه فرد تزكيه نه صرفا هدفش كه بود اعتقادي
از استفاده با اجتماعي خواه و خصوصي خواه زندگي ، عرصه‌هاي تمامي در رسوخ رهگذر از جامعه
.بود دين
انگليكانيسم -4
شهواني و ستمگرانه تمايلات اينجا در.بود متفاوت كاملا دين اصلاح جنبش منشا انگليس در
از را كشورش كانتربوري ، اعظم اسقف ;كرانمر توماس حمايت با انگلستان ، پادشاه ;هشتم هنري
را پادشاه غيرقانوني ازدواج -الهي قانون حقيقي قيم -پاپ زيرا.نمود جدا كليسايي اتحاد
از اطاعت عدم با انگلستان پادشاه.نپذيرفت قانوني‌اش همسر حيات زمان در آنه‌بولين ، با
همچون افرادي كه‌مخالفت حدي تا.مي‌دانست كليسايي مقامات از فراتر را خود دستورات پاپ
نظرات حفظ خواهان انگلستان پادشاه مجموع ، در اما شد ، آنها مرگ سبب فيشر جان و مور توماس
علاوه.كردند رد را او عقايد پيروانش و لوتر كه به‌طوري بود ، روحاني مراتب سلسله و كليسا
و كردند بيان ايمان از فراتر را خود دستورهاي و احكام نيز انگلستان شهري براين ، قدرتهاي
پروتستاني فرقه ،((531547م ششم ادوارد حمايت تحت و پرداختند وين در بدعت و نوآوري به
.ترويج‌يافت كالوين و زوينگلي لوتر ، اصول براساس انگلستان دين اصلاح جنبش
نوين اصلاح گسترش شيوه‌هاي
مختلفي عوامل از دين اصلاح بيشتر هرچه گسترش براي دين اصلاح جنبش حاميان و بنيانگذاران
:بهره‌مي‌بردند
اصلي شيوه‌هاي از يكي كليسايي و مذهبي سوءاستفاده‌هاي از شكايت جنبش ، درآغاز -الف
وعده‌هاي از موجود ، شرايط مخالفان از بسياري و بود اصلاحگران طرح‌هاي پيشرفت
.مي‌كردند حمايت شرايطي ، چنين تغيير در اصلاحگران
سود دين ، اصلاح جنبش گسترش در شهري قدرتهاي و كليساييان بين تفرقه از اصلاحگران -ب
روحانيون بين نزاع و كشمكش به منجر كه -رم كليساي از كشورها جدايي‌خواهي از و مي‌بردند
.مي‌بردند بهره -شد زمين‌داران و راهبان شهرها ، و اسقفان عوام ، و
دست در ثروت تمركز و مي‌دانستند عمومي را كليسايي ثروت‌هاي دين ، اصلاح جنبش رهبران -ج
محروم خود هاي‌هنگفت دارايي از را كليسا آنان.مي‌دادند قرار حمله مورد را روحانيون
.گرفتند خودبه‌كار جهت‌اهداف دارايي‌هارادر اين و نمودند
.بود مردمي هيجانات و احساسات دين ، برانگيختن اصلاح جنبش گسترش روشهاي ديگر از -د
اصول و مقدس كتاب بر مبتني شخصي ايمان انديشه ، آزادي -اصلاحگران ايده‌هاي از بسياري
اعتراف ، همانند مذهبي رسوم اصلاحگران.بود فريبنده و جذاب مسيحيان براي -آن مشابه
و تجرد و دوشيزگي مذهبي ، دستورات با مخالفت.كردند لغو را نذورات و امساك روزه ، رياضت ،
.بپذيرند را دين اصلاح جنبش افراد از بسياري شد سبب مسيحي زندگي تكاليف
جنبش به پيوستن و بودند بي‌اعتنا اصلاحگران برابر در اسقفان از بسياري ابتدا در -ذ
به بيشتري اشتياق و شور با دين اصلاح جنبش رهبران اين ، بنابرنبود مهم آنان براي جديد
از بسياري مقابل در ولي.مي‌كردند تلاش هدف به رسيدن براي و پرداخته خود عقايد ترويج
اصلاحگران عقايد و بدعتها به نسبت -مي‌كردند پيروي كاتوليك ازكليساي هنوز-كه اسقفان
.بودند بي‌اعتنا ديني
از آنان.بود جنبش اين گسترش ابزار آخرين مردم با اصلاحگران نزديك روابط بالاخره ، -_ه
استفاده مقدس كتاب و مذهبي سرودهاي خواندن الهي ، آيين‌هاي انجام براي مادري زبان
استدلال:جمله از آنان نظريه‌هاي.نبودند قائل عوام و روحانيون بين تمايزي و مي‌كردند
مسيحيان عموم براي..و ايمان طريق از نجات به شخصي يقين اراده ، آزادي محض ، رد ايمان
.بود جذاب
دين اصلاح جنبش مختلف فرقه‌هاي
.بودند انگليكانيسم و كالوينيسم زوينگليانيسم ، لوتريانيسم ، دين ، اصلاح جنبش اساسي اشكال
ياد انشعابات بر علاوه.مي‌گرفت نشات رهبرانش عقيده اختلاف از مذهبي انشعابات اين تعارض
پروتستانيسم از متعددي تقسيمات بتدريج و شد ظاهر دين اصلاح جنبش از ديگري شاخه‌هاي شده
:از عبارتند كه گرفتند نشات
ظاهر زوينگلي و لوتر از پس اندكي سوئيس ، زبان آلماني بخش و آلمان در كه آناباپاتيستها -
از منوسيمونيس رهبري به منونيت فرقه و نداشتند كودكان تعميد به اعتقادي آنها.شدند
كتاب احكام حاكميت با همراه دنيا ، از شديد پرهيز به اينانشد منشعب آناباپاتيستها ،
.داشتند اعتقاد مسيحي ، مردمان نخستين زندگي از گرفتن الگو معناي در مقدس
مي‌كرد ، همراهي لوتر با ابتدا در او.شد پايه‌گذاري شوونكفلد كاسپر توسط شوونكفلديان -
ايمان استدلال" نظريه و رباني عشاي مراسم جمله از شناسي مسيح در ميلادي سال 1525 از اما
.دارد وجود شمالي آمريكاي در هنوز فرقه اين.كرد اومخالفت "محض
كليساي به و نمي‌پذيرفت را كليسا خارجي وجود ،(1499م-1542) روحاني فرانك ، سباستين -
.پرداخت عقايدش ترويج به شخصا و نداد تشكيل شخصي انجمن او.داشت اعتقاد دروني
تثليت ضد اقليت پايه‌گذاران سوسينوس فاستوس برادرزاده‌اش و سوسينوس ليليوس سوسيتيان ، -
.بودند
وحي و عرفاني وجودي وحدت به ((1624م كفاش بوهم ژاكوب و ((15881533م وايگل والنتين -
.بودند معتقد مقدس كتاب در خدايي
كه آمد ، وجود به درآلمان ،(17051635م) اسپنر ژاكوب فيليپ رهبري به پارسايي مكتب -
.مي‌گرفت نظر در دروني امر يك را مذهب
كه بودند معتقد آنها.آمد وجود به ميلادي هجده و هفده قرن طول در آلمان در وحي انجمن -
.است آورده ارمغان به را مسيح ساله هزار سلطنت و پيامبري جهاني هديه روح‌القدس
و رستگاري بر آنها.شد نهاده بنا هاتبرگ در ((17601700م نيكولاس كنت توسط هرن‌هوتر -
.داشتند تاكيد برترن ديررهباني بر مبتني سخت اخلاقي انضباطهاي
و ارواح عالم به آنها.شد پا بر فوكس جورج توسط ميلادي ، هفدهم سده در دوستان انجمن -
.داشتند اعتقاد انسان در الهي بصيرت وجود
به آنها.شد دانشگاه‌آكسفوردظاهر در ميلادي ، سال 1729 در وسلي جان توسط متديست -
نشانه عنوان به قلبي اعتقاد و ناگهاني تطهير مقدركالوينيسم ، سرنوشت مقابل در بشر اختيار
شمار به پروتستان مذهب شاخه‌هاي مهمترين از يكي شاخه اين.بودند معتقد ايمان كافي
.مي‌رود
به آنها.شد پايه‌گذاري انگلستان در ميلادي سال 1608 در كه بود فرقه‌اي باپتيست ، -
.نمودند اعلام -يكشنبه جاي به -شنبه را هفتگي تعطيلي و داشتند اعتقاد بزرگسالان تعميد
عمل -فردي الهام توسط كه روحي و باطني آمرزش حصول از بود عبارت بيشتر باپتيستي رويكرد
.مي‌يافت تحقق -فرد در روح‌الهي
وحي و ارواح جهان به آنها.كرد پايه‌گذاري را نبورگيان سوئد مكتب سوئدنبورگ ، امانوئل -
.بودند معتقد الهي
نيز بسياري ناشناخته شاخه‌هاي دين ، اصلاح جنبش شده شناخته فرعي شاخه‌هاي براين علاوه
. دارد وجود
سليماني معصومه
|
