تجاوز مجوز
عراق به آمريكا امنيتي نگاه
جهان حاشيه
كند پنهان را هرچيزي ميتواند صدام
تجاوز مجوز
مولايي يوسف دكتر با گفتوگو در عراق عليه قطعنامه 1441
قطعنامه به 1500 نزديك از كشورها از هريك سهم اگر:روستايي فرزانه بينالملل ، گروه
قرار نخست جايگاه در عراق ديگران از زيادي فاصله با شود ، محاسبه ملل سازمان امنيت شوراي
.قطعنامه 1441 تا گرفته عراق و ايران جنگ پايان مورد در شورا اين قطعنامه 598 از ;دارد
به عراق در قدرت بر صدام بقاي كه است زخمي لاي استخوان خاطر به قطعنامهها اين عمده بخش
قطعنامه 1441 متن هنوز.است كرده ايفا باره اين در را اصلي نقش آمريكا و گذاشته جا
كه كرد اعلام دوربينها جلوي در حضور با پاول كالين كه بود نشده منتشر امنيت شوراي
و بيقيد نهادن گردن صورت در را عراق به نظامي حمله مجوز قطعنامه اين موجب به آمريكا
همان در اما.است كرده دريافت ملل سازمان بازرسان پذيرش و كامل سلاح خلع به صدام شرط
واشنگتن اختيار در را مجوزي چنين مزبور قطعنامه كه كردند اعلام فرانسه و روسيه زمان
حقوق صاحبنظران با گفتوگو در قطعنامه 1441 متن بررسي ميرسد نظر به.نميدهد قرار
.كند آشكار را آنها مستندات و طرفين از يكي ادعاهاي سقم و صحت ميتواند بينالملل
روي پيش باره اين در دانشگاه بينالملل گروه رئيس مولايي يوسف دكتر با همشهري گفتوگوي
.شماست
* * *
هشت تقريبا و كرد طي تصويب تا را طولاني زماني مدت قطعنامه 1441 اينكه به توجه با *
آغاز براي ميتواند ميكند آن از آمريكا كه تفسيري طبق آيا شود تصويب كه كشيد طول هفته
گيرد؟ قرار استناد مورد نيز نظامي حمله
چون بود صلح برقراري و جنگ پايان قطعنامه كه است قطعنامه 678 همان ادامه قطعنامه 1441
زور به توسل وضعيت به برميگردد شرايط مانده نيمهكاره قطعنامه اين
بايد بلكه كرد مطالعه بخشبخش را آن نميتوان و است دقيق و مهم قطعنامه اين ميكنم فكر
راهكارهايي و قطعنامه هفتم فصل به صريح اشاره مقدمه در قطعنامه شروع.شود بررسي يكپارچه
مقدمه به اگر.است آمده قطعنامه متن در عراق براي شانس آخرين صورت به عمدتا كه دارد
ديگري و قطعنامه 678 يكي دارد قرار جدي توجه مورد قطعنامه دو كه ديد ميتوان شود مراجعه
.687
جنگ پايان قطعنامه قطعنامه 687 و در 1991 كويت بحران در زور به توسل مجوز قطعنامه 678
گفته و است شده اشاره قطعنامه 678 به بار پنج از بيش جديد قطعنامه اين چارچوب در.است
يكي ميكنيم متصل هم به را دو اين وقتي.است نكرده اجرا كامل را دو اين عراق كه شده
گرفت ميتوان قطعنامه 1441 از را نتيجه اين قطعنامه 687 كامل اجراي عدم و زور به توسل
قطعنامه.است باقي خود اعتبار به هنوز شده قيد قطعنامه 678 در قبلا كه زور به توسل كه
قطعنامهها اين براساسدارد هم ديگري مفاد و است سلاح خلع بندهايش از يكي 678
كه شود ثابت هرجا بنابراين.است نكرده رعايت را آنها عراق و شده داده عراق به فرصتهايي
اشاره زور بهكاربرد صراحتا قطعنامه.است آن انتظار در شديدي عواقب كرده تخلف عراق
به توسل تفسير ميشود ميكنم فكر من قبلي قطعنامه دو به اشاره به توجه با ولي نميكند ،
.كرد زور
يا قطعنامهها به نگرش نحوه در است عام تفسير يك داريد قطعنامه از شما كه تفسيري اين *
شود اشاره قطعنامههايي به قطعنامهاي در وقتي هميشه يعني.است استثنايي تفسيري اينكه
است لازم آيا اصولا و كرد جنگ به تفسير اساس اين بر ميتوان دارد جنگ به اشاره كه
.كند اشاره نظامي حمله و جنگ به قطعنامه مفاد در صراحتا ملل سازمان
تجويز زور به توسل هفتم فصل چارچوب در ميشود اشاره هفتم فصل به اول در كه وقتي ببينيد
قطعنامه 678 كه دارند اعتقاد و ميشود اشاره ديگر قطعنامه دو به وقتي علاوه به.است شده
ولي نبود اجرا قابل ديگر 678 ميشد اجرا قطعنامه 687 اگر يعني _ است نشده اجرا و 687
معتقدم كه است همين براياست فرانرسيده عمر 678 پايان هنوز پس نشده چنين اين چون
قطعنامه كلي روح چارچوب در جزءجزءاش بيشتري دقت با بايد و شده تنظيم فني بسيار قطعنامه
ولي است قطعنامه از تفسير يك تنها زور به توسل تفسير كه است درست.شود بررسي
بودند كرده حساب را آخرش تا من نظر به ميكردند تهيه را پيشنويس اين وقتي آمريكاييها
به رسيدن براي است فني خود نيز تفسير من نظر به.كردهاند تفسير دقيقي عبارت با را آن و
را مهم مسئلهاي بلكه نيست جديدي مطلب خود تفسير واقع در.موضوع يك واقعي بيان و روح
.ميكند درك قابل و شفاف
عمليات انجام براي مانعي ميشود قطعنامه 1441 از كه تفسيري براساس شما نظر به پس *
ندارد؟ وجود عراق در نظامي
پيشبيني را اين آمريكا و دارد و داشته وجود ملل سازمان اعضاي ميان اختلافي حال هر به
موضوع اين به قطعنامه در و است جديد مجوز اخذ مستلزم زور به توسل هرگونه كه ميكرد
قطعنامه اولين اين البته.است آمده مبهم عمدي بهطور بحثها يعني.است نشده اشاره
اينجا در ولي داشته وجود صلح تهديد و نقض مورد در ابهاماتي آن در كه نيست ملل سازمان
كه شده گفته و شده اشاره قبلي قطعنامههاي همه به كه ميبينيد ميخوانيد را مقدمه وقتي
است جديد فرصتي قطعنامه 1441 نشده اجرا چون و است نشده اجرا كامل بهطور آنها از هيچيك
نميشد اجرا اگر 687 ترتيب اين به.قطعنامه 687 بهخصوص قبلي قطعنامههاي اجراي براي
اينها وقتي بنابراين.ميكند تجويز را زور به توسل كه بود همان 678 اجرايياش ضمانت
هم را روسيه و فرانسه موضعگيري طبيعتا و داشته بحث جاي من نظر به گيرند قرار هم كنار
نرفته بيراه هم خيلي حقوقي لحاظ به بكند موسع تفسير اگر هم آمريكا.داشت خواهد پي در
.دارد وجود قطعنامه طرف دو هر در سياسي ملاحظات گرچه است ،
تحول يك كه قطعنامههايي تالي و است كرده صادر امنيت شوراي كه قطعنامههايي تاريخ در *
صريح چندان نه تفسير با كه زد مثال را موردي ميتوان آيا شده ، انجام نظامي و سياسي مهم
باشد؟ شده انجام نظامي حركت قطعنامهاي از
براي شانس آخرين هم آنجا كنيم بررسي مبسوط صورت به بايد را قطعنامه 687 بحثي چنين براي
زور به توسل براي نشانه بيشترين آن طي كه قبلي قطعنامههاي اجراي جهت در است عراق
ديگري و غيرنظامي يا اقتصادي تحريمهاي يكي دارد وجود راهكار دو قطعنامه در.ميآيد
اجرا را قطعنامهها هم باز عراق اگر كه نشده اين از صحبتي اينجا در وقتي و زور به توسل
داده جواب تحريمهايي چنين قبلا اينكه به توجه با شد خواهد آغاز اقتصادي تحريم نكند
اين مفاد با را خود عراق اينكه يعني فرصت آخرين اين جز نميماند ديگري راه است نشده
من نظر به.كند متقاعد را امنيت شوراي دائم اعضاي كه شيوهاي به دهد تطبيق قطعنامه
شده اشاره كه است اين دليل بزرگترين و است قطعنامه 678 همان ادامه قطعنامه 1441
بود صلح اجراي و جنگ پايان موافقت كه قطعنامه 687 يعني است نشده اجرا قطعنامه 687
مفاد 678 چون و باشد شده فراهم شرايطش كه ميشود جاري زماني صلح.است مانده نيمهكاره
قبل به برميگردد شرايط پس شده نقض صلح به مربوط قطعنامه بنابراين است نشده اجرا عملا
.زور به توسل و يعني 678 قطعنامه 687 از
شورا اين يعني بوديم مواجه امنيت شوراي قطعنامه تفسير مشكل با هميشه ما حال هر به
تجويز را آن آشكار و صريح و ميكند بيان ابهامات از سايهاي در را زور به توسل هميشه
.نميكند
نيست؟ هم زور به توسل منع نيست زور به توسل قطعنامه قطعنامه ، اين يعني *
.بود خواهد متفاوتي موضعگيريهاي و ميشود كشيده تفسير به بحث باره اين در واقع در بله
ميان اين در هم چين.است انگليس و آمريكا طرف هم آرايش يك و روسيه و فرانسه طرف يك در
بحث اين فرانسه و روسيه طرف از يعني بود خواهد فعال تفسير دو هر بنابراين.است بيطرف
مطرح زور به توسل مجوز بحث بعد شود داده امنيت شوراي به گزارش دوباره بايد كه بود خواهد
يعني آخر يا مياني قسمتهاي به فقط و گرفت ناديده را قطعنامه اول بخش نميتوان ولي شود
ارائه قطعنامه از تخلف گزارش كه شده اشاره هم آنجا در كرد توجه دوازدهم و يازدهم بخش
.است نشده بحث قطعنامه در دهد نشان عكسالعملي چه امنيت شوراهاي اينكه ولي.شود
آنچه براي قطعنامه اين بينالملل حقوق در ملي حوزههاي به مربوط مباحث به توجه با *
ميكند كفايت ميكنند تبليغ كشور يك حكومت تغيير مورد در آمريكا خارجه وزارت و رسانهها
نه؟ يا
به تنها قطعنامه در كنيد ملاحظه اگر شما.است شده اشاره موضوع به نوعي به قطعنامه در
خاتمه به عراق تعهد بحث آن در كه شده اشاره قطعنامههايي به بلكه نشده اشاره سلاح خلع
جهاني تروريسم با كه شده متعهد عراق آنها طبق.دارد وجود تروريسم با همكاري به دادن
در هم تروريسم و داشته ارتباط تروريسم مسئله به قطعنامه اين كه همين و نكند همكاري
آن طبق هم آمريكا.است شده مطرح افغانستان مسئله در و 1268 مثل 1373 جديدي قطعنامههاي
ميتواند نيز كانال اين از آمريكا بنابراين.است كرده پيدا را جايي هر در دخالت مجوز
حامي عراق اينكه عنوان با شود انجام هم كامل بهطور سلاح خلع اگر حتي يعني شود وارد
در 678 هم بشر حقوق نقض بحث.شود جنگ وارد آن با ميتواند آمريكا است جهاني تروريسم
نظامي عمليات اصلا علاوه به.باشد آمريكا براي بهانهاي ميتواند هم آن كه دارد وجود
مناطق همين يعني شده اشاره و گذشت قطعنامه در كه بهانههايي به عراق عليه ناتو و آمريكا
نشده قطع عراق ، دولت تهاجم مقابل در عراق شمال كردهاي از آمريكا حمايت و ممنوع پرواز
با فقط كه ميكند مطرح را نتيجهگيري اين و ميدهد آمريكا به امكاناتي همه اينها.است
آمريكاييها توجيههاي از يكي يعني.داد نجات جدي خطر از را جهان ميتوان صدام سقوط
و مياندازند خطر به منطقه در را بينالمللي امنيت و صلح كه است عواملي عليه مبارزه
.دارند صدام دولت مثل فعاليتهايي مجموعه
يا شود محدود حاكم سياسي رژيم يك اينكه ولي دارند وجود دنيا در زيادي خاطي دولتهاي *
حركت طوري چارچوب اين در ميتوان آيا قانوني لحاظ به شود عوض رژيم يك شود داده اجازه
خاص قاعده و حقوقي رژيم كشور يك حاكميت كه حالي در هم آن.شود ختم رژيم تغيير به كه كرد
.دارد را خودش
هائيتي مسئله در شمااست كرده درگير موضوع اين با را خود كه است وقت خيلي امنيت شوراي
امنيت و صلح تهديد منزله به دموكراسي افتادن خطر به كه ميبينيد هم سيرالئون و
شد كودتا هائيتي در آريستيد آقاي عليه وقتي كه ميبينيد شما.است شده تفسير بينالمللي
ياد بينالمللي امنيت افتادن خطر به منزله به آن از و كرد صادر قطعنامهاي امنيت شوراي
دوباره آمريكا مستقيم كمك با قطعنامه اين براساس.شد صادر زور به توسل مجوز و كرد
در.شد برگزار انتخابات امنيت شوراي اعضاي نمايندگان حضور با و برگشت حكومت به آريستيد
در.شد تلقي بينالمللي امنيت و صلح نقض عنوان به كودتا يعني همينطور ، هم سيرالئون
اجازه خود به امنيت شوراي و شده دگرگون كلي بهطور كشورها مطلق حاكميت چارچوب آن واقع
وارد و كرده مداخله آن در بداند بينالمللي امنيت و صلح نقض موارد از را هرچه كه ميدهد
حقوقي لحاظ به شود وارد موضوعي چنين در بتواند امنيت شوراي اينكه بنابراين.شود عمل
شماره تحت قطعنامهاي سپتامبر يازده از قبل روز چند امنيت شوراي.دارد وجود مبانياش
درگيري و مسلحانه مناقشات بروز از جلوگيري براي را راهكارهايي آنجا در و كرد صادر 1366
همه براي كرد پيشنهاد را غربي دموكراسي از الگويي نوعي به واقع در و داد ارائه جهان در
گذشته در يعني."عكسالعمل فرهنگ" جاي به "پيشگيرانه فرهنگ" گذاشت را اسمش و كشورها
الان ولي ميكرد برقرار را صلح و كرده دخالت امنيت شوراي ميداد رخ جنگ كه هرجا
ميتوان حكومتسازي نوعي به هم افغانستان از.ندهد رخ جنگي اصلا كه كند كاري ميخواهد
ناتو و امنيت شوراي كمك با حاكميتي حال هر به ولي بودند هم مردم آنجا در البته كرد تلقي
مداخله در.داشتند اساسي نقش خارجي عوامل ولي داشتند رضايت هم مردم گرچه گرفته شكل
ولي است شده انجام مداخله كند صادر مجوزي امنيت شوراي اينكه از قبل كوزوو در بشردوستانه
هم بينالمللي حقوق خلاف نيست مشروع اينكه با اينها به توجه با پس.نشد محكوم هم آمريكا
.ندارد وجود هم امنيت شوراي سوي از محكوميتي كه چرا.نيست
قوانين آمريكا كه گرفت نتيجه ميتوان دارد آمريكا كه حساسيتهايي به توجه با آيا *
ميكند؟ بينالمللي را خود داخلي
به كشوري هيچ يعني داشتيم قطعي مداخله عدم بينالمللي حقوق قوانين در گذشته در ببينيد
مداخله با دموكراسي مانند مباحثي الان ولي كند دخالت ديگري كشور سياست در نبايد وجه هيچ
بينالمللي امنيت شوراي كارنامه در را جديدي رويه از 1990 بعد عملا و شده داده ارتباط
از استفاده با هم آمريكا و است شده تشويق حتي و تاييد كشورها در مداخله آن در كه داريم
موضعگيري كه است درست هم عراق مورد در الاناست داشته گذشته در تحركاتي فضا اين
آنها مخالفت كه دريافت ميتوان شود دقت قطعنامه به كه وقتي ولي داريم را روسيه و فرانسه
كه شدهاند مجاز امنيت شوراي اعضاي تمام قطعنامه 678 در.است بوده تكليف رفع براي فقط
اين هم الان.شود اجرا گذشته قطعنامههاي تا گيرند كار به را خود امكانات تمام
.نشدهاند اجرا قطعنامهها
چيست؟ شما مقابل تفسير قويترين و مهمترين *
بايد زور به توسل ميگويند و ميكنند ارائه فرانسه و روسيه كه است همان تفسير مهمترين
بنابراين است بينالمللي مسئله يك براي مهلت آخرين اين چون.باشد ملل سازمان مجوز با
واقعي روح دنبال بايد شده تصويب قطعنامه كه فضايي به توجه باكرد موسع تفسير بايد
اجرا را قطعنامهها ديگر كه كند ثابت عراق به ميخواهد قطعنامه اين يعني.بود قطعنامه
گفت اخيرش مصاحبه در تونيبلر آقاي كه همانطور.است عراق خود عهده به اين و است نكرده
و آمريكا عهده به نه است عراق عهده به كرده اجرا را تعهداتش عراق كه اثباتي دلايل ارائه
حملات براي انگليس و آمريكا دست دهد ارائه ادلهاي چنين نتواند عراق اگر پس.انگليس
كه چرا كنند اجرا را قطعنامهها اين تا ميشوند عمل وارد خودشان يعني.ميشود باز نظامي
.ميكرد پيدا ادامه بايد نظامي عمليات نكند عمل قطعنامه به عراق اگر قبلي قراردادهاي طبق
ظرف عراق اينكه به توجه با كرد؟ حركت نيز جنگ بدون ميتوان آيا قطعنامه همين براساس *
تحويل ملل سازمان به را شيميايياش فعاليتهاي پرونده بود شده مشخص برايش كه زماني مدت
.گذاشت باز بغداد كاخهاي حتي و عراق در را بازرسان دست و داد
و دليلي هر به كه طوري به شده تنظيم عراق به نسبت بيرحمانهاي بسيار صورت به قطعنامه
شدت نگفته حتي قطعنامه البته.ميشود محكوم دهد انجام تخلفي اگر عراق باشد كه بخشي هر
حتي اطلاعات ، به دسترسي براي موانع ايجاد در اطلاعات ، ارائه در يعني باشد چقدر تخلف اين
پيدا جمعي كشتار سلاحهاي به مربوط اسناد و اطلاعات چمداني كشوري در روزي يك دارد امكان
هم باز آمريكا دارد وجود چيزي چنين ندادند الان هم عراق و باشد عراق به مربوط كه شود
انتخاب بازرسان توسط كه عراق كارشناسان با مصاحبه در حتي يا.شود زور به متوسل ميتواند
زور به توسل امكان هم باز شود گفته كشتارجمعي سلاحهاي ساخت مورد در چيزي شد خواهند
بازرسان بايد آيا يعني است ، قضيه تشريفات سر بر بحث فقط الان واقع در.باشد ميتواند
از بعد بلافاصله قطعنامه اين چارچوب در.نه يا دهند ارائه ملل سازمان به را گزارششان
ما انساني لحاظ به ميكنم فكر من ولي.شود عمل وارد ميتواند آمريكا عراق تخلف شدن محرز
دست قطعنامه اين كه است اين واقعيت ولي.نيفتد اتفاق جنگي كه باشيم اين طرفدار بايد
.است گذاشته باز زور به توسل در را آمريكا
اينكه به توجه با و داشت خواهد ما براي و منطقه در قطعنامه اين كه عواقبي به توجه با *
به را آسيب حداقل ميتواند اقداماتي چه داريم قرار هم بحران جانبي تركشهاي تيررس در ما
.كند وارد ما
از نه ما يعني است فعال بيطرفي هم آن و كرديم اعلام را رسمي كمابيش ديپلماسي يك ما
كشورها ديگر كه ادبياتي چارچوب در ديپلماسي اين.كرد خواهيم حمايت عراق از نه و آمريكا
تاييد ملل سازمان تا گفتهاند هم كشورها از ديگر بسياري.است بررسي قابل كردند بيان هم
كه بپيونديم كشورهايي به ميتوانيم هم ما بنابراين گيرد صورت نبايد جنگي هيچ نكند
اين.دهد انجام جنگ از جلوگيري براي را اقدامي ميتواند هنوز ملل سازمان اميدوارند
علاقهمند عرب اتحاديه مثل هم منطقهاي سازمانهاي.است منطقي و توجيه قابل موضعگيري
تا ميتوانيم هم ما.بگيرند را جنگ جلوي منطقهاي ابتكارات كردن فعال طريق از هستند
متوجه بحران اينكه به توجه با دهد رخ جنگ اگر ولي.بگيريم را جنگ جلوي ميشود كه جايي
مدل.دهيم انجام بيشتري فعاليت و باشيم داشته عميقتري نگاه بايد ميشود هم ما
دارند سياسي آرايش امكان كه عراق اپوزيسيون نيروهاي از آمريكا ماست ، روي پيش افغانستان
منافع كه استراتژي يك چارچوب در بايد ما و كرد خواهد استفاده آينده برنامهريزي براي
در چيزي چه ببينيم و باشيم داشته نظر در هم را آينده نوعي به ميكند تعريف را ما ملي
حاكميت ترسيم براي كنيم فعاليت به شروع راستا آن در و كند تامين هم را ما منافع آينده
.كنيم چشمپوشي آن از نميتوانيم و است جدي قضيه اين.صدام از بعد
.بود خواهد همراه نظامي عمليات با قطعنامه اين تفسير كه ميدانستند فرانسه و روسيه *
يعني كردهاند قطعنامه با فني برخورد چنين خودشان داخلي مسائل به پاسخگويي براي اينها
را كاري چنين خودسرانه آمريكا و بودند جنگ مخالف كه بگويند آنها بيفتد اتفاقي بعدها اگر
.كردهاند هم ضمني تاييد آنها ميداند آمريكا وگرنه است كرده
(1990) قطعنامه 678
خود وظايف به نيست حاضر عراق ملل ، سازمان تلاشهاي تمام عليرغم اينكه ، به نظر...
امنيت شوراي ميكند ، تحقير را امنيت شوراي وقيحانه و نهد گردن قطعنامه 660 اجراي در
حفظ جهت در ملل سازمان منشور براساس خود وظايف و مسئوليتها به توجه با متحد ملل سازمان
:ملل سازمان منشور هفتم فصل طبق بينالمللي ، امنيت و صلح از پاسداري و
و مربوطه تصميمات و قطعنامهها تمامي و قطعنامه 660 با كاملا كه ميخواهد عراق از _ 1
به را فرصت آخرين حسننيست ، نشانه به خود تصميمات تمامي حفظ ضمن و كند همكاري آن متعاقب
;كند چنين تا ميدهد عراق
از پيش عراق اينكه مگر كنند ، همكاري كويت دولت با تا ميدهد اجازه عضو كشورهاي به _ 2
;كند اجرا را قطعنامه 660 مفاد كامل بهطور ژانويه 1991 پانزدهم روز در يا
بند اجراي جهت در اقدام براي را خود مناسب حمايتهاي تا ميخواهد دولتها تمامي از _ 3
...;دهند ارائه حاضر قطعنامه 2
(1991) قطعنامه 687
تماميت و استقلال حاكميت ، حفظ از استقبال با و..و قطعنامههاي 660 ، 661 ، ملاحظه با
..و عراق و كويت استقلال حفظ به عضو كشورهاي تعهد و.. قانوني ، دولت بازگشت و كويت ارضي
كويت ، اشغال و غيرقانوني هجوم از پس عراق صلحآميز اهداف تحصيل ضرورت بر تاكيد و.
از استفاده منع پيرامون ژنو پروتكل به را خود شرط بدون ميكند دعوت عراق از - بند 7
توليد ، منع به مربوط پروتكل تاييد به نظر و نمايد متعهد ميكروبي شيميايي ، سلاحهاي
آن نابودي به تعمد و سمي گازهاي و ميكروبي سلاحهاي ذخيره و توسعه
:بينالمللي بازرسان زيرنظر ميپذيرد عراق - بند 8
را آنها توليد و تحقيق مراكز و آن به مربوط ذخاير و ميكروبي و شيميايي سلاحهاي كليه _1
;كند نابود
;كند نابود را مربوط تجهيزات و كيلومتر از 150 بيش برد با بالستيك موشكهاي كليه _2
;برساند امنيت شوراي اطلاع به را بند 8 اجراي نتايج روز ظرف 15 _1/2
...و ميگيرد عهده بر را ممنوعه سلاحهاي نابودي بر نظارت بازرسان از هياتي _2/2
عراق به آمريكا امنيتي نگاه
دهشيار حسين دكتر
.است جهاني و منطقهاي ائتلافهاي از مجموعهاي نيازمند خارجي سياست صحنه در اهداف تحقق
با مقايسه در را سياست پيادهسازي هزينههاي كه دارد اهميت لحاظ بدين ضرورت اين
نيروهاي خروج زمان از آمريكا سياست.ميسازد توجيهپذير و عقلايي مدنظر دستاوردهاي
و نقش از دقيق تعريف يك فقدان جهت به خود عراق همهجانبه شكست دنبال به كويت از عراقي
انفعالي و واكنشي ماهيتي سرد ، جنگ دوران از بعد به جهاني صحنه در آمريكا اولويتهاي
سياستي عراق خصوص در كلينتون رهبري سال هشت دوران در كه بود كاستي اين جهت بهداشت
را آمريكا منافع تامين اما كرد جلوگيري حسين صدام دوباره اقتدار از چند هر كه شد دنبال
انساني منابع و اقتصادي ساختهاي زير كه چند هر دهه 1990 انفعالي سياست.نكرد تسهيل
خط با ساختاري همبستگي يك وجود فقدان جهت به پاشيد هم از وحشتناك گونهاي به را عراق
قدرت ساختار ماهيت در بنيادي دگرگوني ايجاد به موفق عراق مهار سياست آمريكا ، جهاني مشي
.كند متحول عراق در را قدرت اركان نتوانست و شد جديد بازيگران برپايي و حاكمه
سياست ارشد تصميمگيرندگان مشخص و واضح درك جهت به كنوني دوران در آمريكا عراقي سياست
اساسي كاملا شكلي به منافع ، اين متوجه خطرات و آمريكا جهاني منافع از آمريكا خارجي
جهت را لازم بسترسازي ابتدا بعثي حكومت براندازي براي بوش دبليو جورج.است گشته دگرگون
سطح در بازيگران ارزيابي و خود منافع به توجه با سپس و داد شكل خطمشي اين تحقق
براي كه است جهت بدين محيط تعريف ضرورت.پرداخت محيط تعريف به ابتدا جهاني و منطقهاي
هنگامي تعاملات مديريت.بود تعاملات مديريت به قادر ميبايستي اهداف به دستيابي
.گردد تعريف مطلوب ارزشهاي به توجه با كامل گونهاي به عملياتي محيط كه است امكانپذير
مورد معيارهاي براساس بازيگران وسيله به اولويتها و تفسيرها شده تعريف چارچوب يك در
.بگيرد شكل ميتواند اولويتها و تفسيرها آمريكا رهبران نظر
حفظ و دستيابي از كشور اين منع و عراق سلاح خلع خصوص در بوش دبليو جورج سياست كه اين
مخصوصا و جهاني جامعه موافقت مورد هستهاي توانمندي و ميكروبي و شيميايي سلاحهاي
حكايت خود است ، آمريكا مخالف منطقهاي دولتهاي و بينالملل نظام برتر كشورهاي موافقت
نيازها از برآمده كاملا عراق با مرتبط بينالمللي تعاملات بر حاكم محيط كه دارد اين از
اساس اين بر آمريكا وسيله به گرفته شكل سياسي ائتلاف.است آمريكا خارجي سياست الزامات و
آمريكا سياستهاي با همراهي به مقيد را ملل سازمان اروپا ، اتحاديه روسيه ، كه شده استوار
كوفيعنان و اروپا اتحاديه نماينده روسيه ، خارجه وزير دسامبر شنبه 21 تاريخ در.بكند
خارجي سياست ارشد تصميمگيرندگان و بوش دبليو جورج با ملاقات در ملل سازمان دبيركل
كه اينپرداختند عراق رهبر سياستهاي به پاسخگويي چگونگي ساختن هماهنگ به آمريكا
كه را نفت استخراج دلاري ميليارد چند قراردادهاي كه گرفتند تصميم پيش چندي عراقي رهبران
توضيح هيچگونه بدون بودند ، بسته اويل لوك كمپاني يعني روسي معظم كمپاني با
را آمريكا استدلالهاي روسيه كه است واقعيت اين بيانگر كنند ، اعلام ملغي قانعكنندهاي
قطعنامه 1441 با فرانسه موافقت.است پذيرفته عراق بر حاكم رژيم تغيير ضرورت خصوص در
با هم ملل سازمان و ساخت تضمين _ سياسي ائتلاف اين متن در را اروپا اتحاديه حضور عملا
بايد بينالمللي قوانين براساس كه مستقل كشوري عنوان به عراق سلاح خلع ضرورت به تاكيد
.است داده نشان آمريكا با را خود همگامي باشد خود ساختن مسلح به مجاز خود از دفاع براي
.هستيم امنيتي ائتلافي گرفتن شكل شاهد ما عمده بازيگران از متشكل سياسي ائتلاف كنار در
سوي به را عراق همسايه و منطقه كشورهاي كه است شده موفق بوش دبليو جورج دوران در آمريكا
طور به منطقه كشورهاي تمامي امروزه.دهد سوق عملياتي محيط از امنيتي تعريف يك پذيرش
ژنرال حضور و دارند منطقه در حاكم اوضاع و شرايط از امنيتي تعريف غيرمستقيم و مستقيم
به.است مسئله اين بر گواهي خود قطر در آمريكا مركزي فرماندهي فرمانده فرانكس ، تامي
سازمان به صفحه هزار دوازده در عراق ميكروبي و شيميايي برنامههاي جزئيات تسليم دنبال
دولت بود ، شده تعيين دسامبر هفت تاريخ قطعنامه 1441 شده زمانبندي تاريخ براساس كه ملل
اينجرليك هوايي پايگاه طريق از آمريكا.كرد تشديد منطقه در را نظامي فعاليتهاي آمريكا
قطر ، در العديد هوايي پايگاه كويت ، در عيسي شيخ هوايي پايگاه و دوها زميني پايگاه تركيه ،
عمان ، در تومرث هوايي پايگاه سيب ، بينالمللي فرودگاه امارات ، در الدفرا هوايي پايگاه
ديهگو پايگاه و جيبوتي در مونير اردوگاه عربستان ، در سلكان شاهزاده هوايي پايگاه
اين عراق ، به نظامي حمله به تصميم صورت در كه دارد را امكان اين هند ، اقيانوس در گارسيا
جورج كشتيهاي از بهرهمند كه آمريكا پنجم ناوگان.سازد مواجه شكست با راحتي به را كشور
در را آمريكا عملا است عرب درياي در لينكلن آبراهام و مديترانه درياي در واشنگتن
قابل منطقه كشورهاي رهبران براي را محيط از امنيتي تعريف بتواند كه داده قرار موقعيتي
جنوبي مناطق به اعلاميه هزار تا 300 بين 200 روزانه آمريكايي هواپيماهاي.سازد قبول
عليه بر قيام و خدمت ترك به را عراقي نظاميان آن در كه ميكنند پخش بغداد نزديك و عراق
را عراق رژيم تغيير آمريكايي رهبران كه ميدهد نشان خوبي به اين و ميكنند تشويق صدام
دارد اين از نشان عراق خصوص در آمريكا سياست در امنيتي محوريت.ساختهاند اجتنابناپذير
آمريكا منافع از امنيتي تعريف بوش دبليو جورج رسيدن قدرت به دنبال به آمريكا رهبران كه
.دادهاند شكل را خود سياستهاي راستا اين در و بخشيدهاند اولويت را منطقه در
جهان حاشيه
بود آرامتر كلينتون دوره *
را رويه اين.بود شديد انزواي سياست عراق ، قبال در كلينتون دوران در آمريكا سياست
كرده تاكيد گزارش اين در او.كرد مشاهده وضوح به كلينتون امنيتي مشاور گزارش در ميتوان
بايد برميآورد سر جايي از وقتي مدت چند هر كه است سركش و شيطان بازيچهاي مثل صدام كه
بايد مجددا نميكند را كار اين دوباره اينكه از اطمينان براي و شود كوبيده سرش بر محكم
به اما ميگيرد آرام و ميشود خاموش سالي چند ضربات اين از بعد او.كرد تكرار را ضربه
مورد در عراق فعاليتهاي از كه است همين براي.ميكند شيطنت كند پيدا فرصت اينكه محض
تاكيد ادامه در ويميشود جلوگيري شدت به بيولوژيك و هستهاي سلاحهاي ساخت توسعه
صدام نوعي به دارد تمايل سفيد كاخ بلكه نيست صدام براندازي واشنگتن اصلي هدف كه ميكند
مراكز از بسياري شده آغاز جنگ براي معكوس شمارش ميرسد نظر به كه اكنون.كند زنداني را
.پرداختهاند كلينتون دوره سياستهاي بررسي به سياستمداران برخي حتي و آمريكا تحقيقاتي
دوره در.ميكرد رفتار صدام مورد در شدهتر حساب بسيار كلينتون كه باورند اين بر برخي
از بنابراين و نياورده ميان به صدام برانداختن از سخني هرگز سيا نه و سفيد كاخ نه وي
بغداد به واشنگتن هرازگاهي البته كردهاند جلوگيري.خاورميانه منطقه در حساسيت ايجاد
كرد بمباران را عراق كردنشين مناطق صدام كه زماني مثال طور به است داده نيز هشدارهايي
را پيام اين كار اين با و كرده بسنده عراق نظامي خالي تاسيسات كردن بمباران به سفيد كاخ
با گروهها برخي سو دگر در اماديد نخواهي آسيبي هيچ باشي آرام اگر كه:داد صدام به
به را وقت رئيسجمهور (كلينتون دوره) تا 2000 سالهاي 1996 در سفيد كاخ سياستهاي نقد
مسائل كردن عنوان با كه بوده كلينتون اين ايشان اعتقاد به.ميكنند متهم ملي عرق نداشتن
از گروهي حتي.است گرفته ناديده را داشته وجود آمريكا عليه كه تهديداتي شدن جهاني
خارجي سياست بودن ضعيف خاطر به نيز سپتامبر يازدهم رويداد كه معتقدند جمهوريخواهان
مردم حداقل كلينتون دوران در كه باورند اين بر برخي ديگر سوي از اما.است بوده كلينتون
.است بوده حاكم دنيا در بيشتري آرامش و نبوده مواجه جنگ لحظه به لحظه دغدغههاي با دنيا
ميدهد فريب را غربي رسانههاي موساد *
چهره كردن خدشهدار فلسطينيان ، كردن نام بد براي فرصتي هر از اسرائيل صهيونيستي رژيم
.ميكند استفاده "تروريسم با مبارزه" لواي تحت بومي مردم قومي پاكسازي توجيه و آنان
كار به مسلمانان عليه خود جنگ در موساد كه است كثيفي حقههاي از نمونهاي بالا تصوير
نهايت آمريكا سياسي نفوذ و نظامي قدرت از اسرائيلي نيروهاي آن در كه جنگي ;ميگيرد
در سعي دست اين از تصاويري انتشار با اسرائيل مخفي امنيتي سرويس.ميبرند را استفاده
ميكند ثابت دارد وجود تصوير در كه نشانههايي اما دارد ، فلسطينيان دادن نشان تروريست
;است آويزان آن به (صهيونيسم مظهر) داود ستاره كه گردنبندي.است اسرائيلي سربازي وي كه
چشمزده به آبي چشمهاي كردن پنهان براي احتمالا كه روز مد آفتابي عينك فرد ، سفيد پوست
همگي شده ، خريداري آمريكايي مالياتدهندگان سخاوتمندانه پول با كه M16- نو تفنگ و است
A47k- تفنگهاي واقعي فلسطيني رزمندگان كه است گفتني.است تصوير اين بودن مصنوعي بر دال
.ميگيرند دست به كهنه
متفاوت برلوسكوني ، درقالبي *
غيرقابل و اعجابانگيز رفتارهاي برلوسكوني مثل كسي كمتر اروپا ، سياسي چهرههاي ميان در
عاجز او پرتناقض رفتارهاي پيشبيني از هم پيشگويان زبدهترين حتي.دارد پيشبيني
روانه را عاشقانه ترانه چهارده شامل ايCD برلوسكوني سال 2002 ، پايان از پيش.ماندهاند
.بخشيد يونيسف به پيشاپيش نيز را آن از حاصل درآمدهاي تمام و كرد بازار
از پس چند هر شد ، خواهند واقع موثر بسيار تجارياش امور پيشرفت در برلوسكوني كار اين
مديريت به همچنان او اما شده ، قبل از بيش كارهايش ايتاليا دولت در او رسيدن قدرت به
ادامه تلويزيونياش خصوصي شبكههاي و فروشگاهها تبليغاتي ، سرويسهاي روزنامهها ،
و نزديكترين آزنار ، ماريا خوزه رفتارهاي از حتي او طنزآميز رفتارهاي.ميدهد
شباهت بهانه به آزنار.گرفته پيشي است ، ارتباط در او با كه سياسياي مرد صميميترين
نظر بهپرداخت نقش ايفاي به هنرپيشه عنوان به يكبار چاپلين چارلي به بياندازهاش
مردم ميان در محبوبيت كسب دنبال به تنها طنزآميز رفتارهاي اين با برلوسكوني ميرسد
گذاشتن شاخ با او اروپا ، اتحاديه عضو كشور وزراي 15 شوراي خانوادگي عكس در.است اروپا
يك هنگام به بعد روز چند.رساند اوج به را مسخرهبازياش اسپانيايي ، پيكه ژوزف براي
تا درآورد پاي از را كفشش حاضر ، خبرنگاران همه مقابل در برلوسكوني مطبوعاتي ، كنفرانس
آن دنبال به فقط او.نميكند استفاده مخصوص كفشهاي از قدش كوتاهي رفع براي كند ثابت
سخنرانيهايش از يكي در او كه زمانيبياورد زبان بر عمومي افكار موافق حرفهايي كه است
از كار اين با كه شد متوجه خواند ، شرق از برتر را غرب تمدن و كرد توهين مسلمانان به
كرد خواهي معذرت مسلمانان از بار سه بعد روز سه درست دليل ، همين به شده ، كاسته محبوبيتش
استعداد اين.است داده پيوند هم به را آنها كه دارند روابطي ايتاليا و عرب جهان گفت و
سياست مرد كه آن از بيش برلوسكوني است ، مسلم كه چيزي !كرد شوكه را همه سخنراني در او
اين با و داده قرار برنامههايش همه راس در را تجاري مسائل او.است تجارت مرد باشد ،
.ميكند پيشرفت هم روزبهروز خارقالعاده استعداد
كند پنهان را هرچيزي ميتواند صدام
:عراق در انگليس سابق سفير
آموزشي سيستم با سالم اقتصادي كه كرد كمك ايران با جنگ از پيش عراق در عظيم نفتي ذخاير
است داده تغيير را چيز همه انزوا دهه يك از بيش اما گيرد شكل كشور اين در خوب بهداشتي و
حفظ رهبري تغيير صورت در را كشور ميتواند چيزي چه كه است اين ميآيد پيش كه سوالي حال
اسبق سفير والكر هارولد با مصاحبهاي هرالدتريبون خبري شبكه گوينده دفتريوس جان.كند
آن از قسمتهايي كه داشته است گذرانده خاورميانه در را زمانش بيشتر كه عراق در انگليس
.ميخوانيد را
* * *
اين بدون بازرسان آيا و نه يا شد خواهد افشا عراق مورد در واقعيتها شما نظر به آيا *
سخت آزمون اين از بود خواهند قادر گيرند قرار غربي رسانههاي فشارهاي تحتتاثير كه
آيند؟ بيرون سربلند
اين من نظر بهدهند انجام خوبي به را خود كار كه قادرند كاملا بازرسان معتقدم
.هستند و بودند جمعي كشتار سلاحهاي كشف ابزار بهترين بازرسان
زود يا دير اما ميكند استفاده خود رسانههاي از زيركانه خيلي عراق كه نيست شكي *
چيست؟ باره اين در شما نظر شد خواهد افشا آنها فعاليت نحوه تمام زودي به احتمالا
كشتار سلاحهاي ساخت به كاملي توسعه نتوانسته هنوز حسين صدام يكسو از كه معتقدم من
در مهمي چيزهاي به او كه ميدهد نشان وي حكومت تاريخ كه چرا بدهد عراق در جمعي
بايد او من نظر به صدام حكومت آغاز زمان از ديگر سوي از اما.است يافته دست برنامهاش
من و است بوده چيزي هر مخفيكردن به قادر او كه چرا باشد داشته نفس به اعتماد خيلي
انجام هستهاي راكتورهاي توسعه در چنداني سرمايهگذاري احتمالا كه ميكنم تصور همچنين
بر را خود برنامههاي بيشترين صدام شايد ولي است كرده متوقف را آنها راحتي به كه نداده
.است توقف قابل سختي به كه كرده متمركز بيولوژيكي تسليحات
سال دو حدود براي انتقالي دولت يك كردن جانشين براي برنامهاي آمريكا كه ميدانيم ما *
دهه دو در شديدا كه كشوري در ثبات برقراري براي زمان اين شما نظر به آيا.دارد عراق در
است؟ كافي بوده آشفته گذشته
كه است انگليسي سلوك سايه در من گمان به عراق.است غيرممكن سوال اين به صريحدادن پاسخ
در قدرتمند مردي داشتن بدون كه است كشوري.است شده بهرهمند آن از اول جهاني جنگ از بعد
تا جمعيتشان 60 البته كه جنوب در كشور اين شيعيان اكنون.است كنترل قابل سختي به بغداد
هستند ، پراكنده كشور اين ديگر مناطق در جنوب از غير تقريبا و است عراق جمعيت درصد 70
كشوري چنين حكومت در تغييري باشد قرار اگر و هستند مستقر كردها نيز شمال در.دارند حضور
مهم اصل اولين من نظر به گيرد ، صورت بماند ، باقي يكپارچه بايد بسياري اعتقاد به كه
.است بغداد در قدرتمند حكومت برقراري
گروههاي رهبران دارد سعي آمريكا كه معتقدم من كرد؟ خواهد رهبري را حكومت كسي چه *
در كردنشان جمع نيز آن ساده مثال دهد سوق يكديگر با وحدت سوي به را عراق رژيم معارض
.كردند تلاش ماه سه يا دو كاري چنين آنهابراي.است اخير كنفرانس
به خودشان ميان در كه قادرند معارض گروههاي ايشان ، تلاشهاي عليرغم من اعتقاد به
سوي از اما دهند انجام عراق از خارج در را توجهي قابل فعاليتهاي حتي و رسيده توافق
در را مهمي چندان نقش شناختهايم غرب در را آنها ما كه صدام مخالف گروههاي وجود ديگر
.داشت نخواهند عراق تحولات
شد ، كشف عراق در نفت كه زماني يعني شود توجه عراق و ايران جنگ از قبل سال به 25 اگر *
كه دلايلي از يكي شايد و كرد ايفا عراق سرنوشت در عمدهاي نقش اقتصادي منبع اين
نيز گاهي و نرمكردن پنجه و دست حال در صدام با مديد مدتي براي آمريكايي سياستمداران
.باشد همين نيز هستند و بوده او حمايت
جنگ در عراق از آمريكا حمايت دلايل از يكي آشكارا.كرديد اشاره خوبي نكته به شما بله
سالهاي طول در آمريكايي مقامات.بود واشنگتن براي عراق منابع استراتژيك اهميت ايران با
نفت صادرات بازار كشور اين كه چرا باشند داشته بغداد با خوبي رابطه كه كردهاند سعي جنگ
.داشت خوبي
عربستان سلطنتي خانواده اعضاي از برخي حمايت موضوع از برداشتتان شما.است جالب خيلي *
اعمال براي ابزاري به را آن كرده سعي آمريكا كه اين به توجه با چيست تروريسم از سعودي
كند؟ تبديل فشار
عربستان سلطنتي خاندان موضوع به جسورانه خيلي آمريكا رسانههاي از برخي كه معتقدم من
سعي كاملا سفيد كاخ سياستمداران ديگر و آمريكا پارلمان مقامات كه حالي در پرداختند
.كنند برخورد احتياط با مورد اين در كردند
به.بدانم تروريسم با جنگ و عراق با جنگ ارتباط مورد در را نظرتان ميخواهم پايان در *
به آيادارد وجود تروريسم عليه ديگري و عراق عليه يكي جنگ پتانسيل دو اكنون من نظر
رسد؟ پايان به موفقيتآميز نبرد دو اين دارد امكان شما اعتقاد
با نميتوان موقعيتي چنين در كه است اين واقعيت اما رسيد موفقيت به ميتوان من نظر به
تروريستي حركات احتمالا عراق بحران كه گفت ميتوان ولي.گفت سخن چيزي مورد در اطمينان
عليه منطقه اين در تروريستي فعاليتهايي شاهد اخيرا كه طور همان بخشد شدت را منطقه از
.كويت در آمريكايي سربازان به حمله مانند بوديم آمريكا
|