ترجمه: عباس فتاح زاده
ديك چني اين روزها با مشاهده تصاوير تلويزيوني در بغداد نويد درآمدهاي آينده را به خويش مي دهد. جنگ عراق كه وي از آن حمايت مي كرد توسط دونالد رامسفلد، دوستش، به انجام رسيد ـ آن هم بدون دخالت بسياري از شركا. چني اين موضوع را مثبت ارزيابي مي كند، زيرا حالا شركا نمي توانند ادعايي در بازسازي عراق داشته باشند و شركت هاي آمريكايي در اين زمينه بي رقيب هستند.
چني قبل از آنكه لقب «يكي از بانفوذترين معاونان رئيس جمهور در طول تاريخ آمريكا» را كسب كند، رئيس هيأت مديره شركت نفتي هالي برتون با ۸۵ هزار كارمند و كارگر در ۱۰۰ كشور دنيا بود. او از آن زمان ها درآمد ساليانه اي معادل يك ميليون دلار دارد. چني كه ۶۲ سال سن دارد از زمان فروش سهام خويش در هالي برتون به يك ميليونر بزرگ بدل شده است. البته وي هنوز هم صاحب سهامي به ارزش ۸ ميليون دلار است. چنين ارتباطهايي اگر چه مي تواند در راس قدرت آمريكا شايعاتي را به وجود آورد، اما خلاف قانون ايالات متحده نيست. لذا رئيس خود چني يعني جورج بوش هم از قضيه فوق مبرا نيست. البته بوش ادعا مي كرد كه كاخ سفيد را از انحطاط اخلاقي دوران كلينتون پاك مي كند.
اما او چه طور مي خواهد چنين كاري را انجام دهد؟ پدر وي و رئيس جمهور سابق هم به اندازه خودش ارتباط هاي نفتي داشت. از هنگامي كه دولت آمريكا تغيير رژيم كشور نفت خير عراق را سياست رسمي خويش اعلام كرد، ارتباط ميان معاون رئيس جمهور و كارفرماي سابقش بسيار زياد شد، زير سهام هالي برتون رشد فزاينده اي پيدا كرد. از ژوئيه گذشته تا اول آوريل ارزش سهام هالي برتون از ۹ دلار به ۲۱ دلار رسيد. اين شركت عظيم كه دفتر آن در تگزاس قرار دارد از ارتباط با كاخ سفيد استقبال زيادي مي كند، زيرا به آن قول دادن امتيازهاي زيادي داده شده و تاكنون برخي قراردادها نيز با شركت مذكور و مجموعه هاي تابعه آن براي فعاليت در عراق امضا شده است. حتي به قول يك كارشناس اقتصادي هالي برتون يكي از بازوهاي آمريكا براي رواج «اقتصاد بازار» در عراق است.
اولين قراردادهاي رسمي شركت هاي آمريكايي در عراق قرارداد كلاگ براون اند روت، يكي از شركت هاي زيرمجموعه هالي برتون، براي خاموش كردن چاه هاي نفت و قرارداد شركت حمل و نقل استيو دورينگ ـ كه دفتر آن در سياتل است ـ بودند. شركت استيو دورينگ در بندر ام القصر كار تامين مايحتاج نيروهاي نظامي و انتقال كمك هاي ارسالي براي مردم را انجام مي دهد.
در نخستين مرحله بازسازي عراق جاده ها، مدارس و بيمارستان ها مدنظر هستند. به همين دليل از زمان شروع جنگ و بعد از سقوط بغداد ارزش سهام شركت هاي بزرگ ساختماني در آمريكا نظير فلور (Fluor) و يا سهام توليدكنندگان ماشين آلات ساختماني نظير شركت كاترپيلار به سرعت افزايش يافته است. علت اين موضوع به اعتقاد كارشناسان اميدواري نسبت به انعقاد قراردادهاي درازمدت در عراق دانسته شده است.
گفته مي شود دولت آمريكا هفت شركت بزرگ را براي كسب قراردادهاي اصلي مربوط به بازسازي عراق برگزيده است. طبيعي است كه آلماني ها و فرانسوي ها در اين زمينه تنها نظاره گر بوده و از اين بابت عصباني هستند.
كريستوس پروتوپاپاس، سخنگوي دولت يونان كه رياست اتحاديه اروپا را بر عهده دارد، مي گويد: «عراق مايملك هيچ كس نيست و تحت قيموميت كشوري ديگر قرار ندارد. » اين سخنان پس از آن بيان مي شد كه كالين پاول، وزير خارجه آمريكا در مقام يكي از قوي ترين حاميان اربابان اقتصادي متحده، گفته بود: «ما با همراهي شركاي ائتلافي خود اين بار عظيم را برنداشته ايم. لذا در تحولات آينده هم آنها نمي توانند نفوذ زيادي داشته باشند. » حتي در مورد انگلستان هم ترديدهايي وجود دارد. انگليسي ها مديريت بندر ام القصر را به زودي دوباره به كارشناسان عراقي واگذار مي كنند. برايان بوريد، مارشال نيروي هوايي كه بالاترين مقام نظامي انگلستان در خليج فارس محسوب مي شود، مي گويد: «بهترين كار آن است همان كساني را كه در گذشته تاسيسات را اداره مي كردند پيدا كرده و دوباره به سر كارشان برگردانيم. » اين حرف مي تواند در واكنش به انعقاد قرارداد توسط واشنگتن با شركت حمل و نقل استيو دورينگ براي فعاليت در بندر ام القصر بيان شده باشد. قرارداد شركت آمريكايي استيو دورينگ ۸/۴ ميليون دلار ارزش دارد.
در شركت هالي برتون فردي به نام جو لوپز كه رياست «كلاگ براون اند روت» را بر عهده دارد مسئول قراردادهاي منعقده با پنتاگون شده است. جو لوپز از سال ها پيش با معاون رئيس جمهور دوستي دارد. در زمان جنگ اول خليج فارس در سال ۱۹۹۱ ديك چني وزير دفاع بود و لوپز، آدميرال چهارستاره، يكي از مهم ترين مشاورانش بود.
البته طبيعي است كه هالي برتون هرگونه اعمال نفوذي از سوي معاون رئيس جمهور به نفع خويش را رد مي كند: «از سال ۲۰۰۰ چني هيچ نقشي در امضاي قراردادهاي شركت نداشته است. » با اين حال در ميان مقامات دولت بوش به ندرت مي توان «ارتباط تجاري» قوي اي همانند رابطه چني و هالي برتون يافت.
ساير ارتباط ها چندان آشكار نيست. يك شبكه راديويي ايالات محلي متعلق به موسسه رسانه اي «كلير چانل كاميونيكيشن» كه يك موسسه بزرگ در تگزاس است، در طول جنگ عراق مردم را به راهپيمايي در حمايت از جنگ فرا مي خواند. اين كار تنها دلايلي نظير وطن پرستي نداشت. موسسه رسانه اي مذكور داراي ۱۲۰۰ فرستنده در كشور است و معاون آن تام هيكس نام دارد. تام هيكس همان كسي است كه در سال ۱۹۹۸ كار تبليغات تيم بيس بال «تگزاس رنجرز» را انجام مي داد و بوش پدر را به ثروت كلاني رساند. امپراتوري رسانه اي فوق الذكر قصد دارد پس از تسلط بر بازار راديو در آمريكا وارد عرصه فعاليت هاي تلويزيوني شود و به كمك هاي سياسي به اين منظور نيازمند است.
دولت بوش هيچ گاه ارتباط خود با صنايع و اقتصاد را انكار نكرده است. اما پس از آنكه رسوايي هاي مربوط به بيلان شركت ها شدت يافت، برخوردهاي دوگانه و اقتصادي سياستمداران آمريكايي نمود بيشتري پيدا كرد. اين موضوع به حدي شدت يافته كه به بخشي از سياست محافظه كاران افراطي بدل شده است.
در اين رابطه نام ريچارد پرل ۶۱ ساله، يكي از خالقان ايده هاي جنگ بوش، نيز مطرح مي شود. پرل چنان به استقلال خويش بها مي داد كه حتي پيشنهاد حضور مستقيم در دولت آمريكا را رد كرد. وي تنها موافقت كرد كه يك شوراي مشورتي براي مشورت وزارت دفاع را سرپرستي كند. سرشناس ترين چهره در «شوراي خط مشي هاي دفاعي» هنري كيسينجر است. كيسينجر را مي توان نماينده سياست هاي سنتي و عملگرايانه اي دانست كه چني، رامسفلد و بوش را به پيروي از ايده امپراتوري آمريكا واداشت.
پرل كه در گذشته بيشتر به تفكراتش توجه مي شد تا به نحوه پول در آوردنش، حالا متعاقب كنار رفتن از سمتش با مسائل جديدي روبه رو شده است. گفته شده كه وي مشاور يك شركت آمريكايي ورشكسته به نام گلوبال كروسينگ بوده است.
شركت مذكور كه توليدكننده شبكه الياف نوري است پرل را تحريك كرده بود تا بيشتر سهام آن را به شركت هاي چيني و سنگاپوري بفروشد ـ كاري كه به رغم مخالفت دولت آمريكا صورت گرفت. شركت هاي آسيايي به خاطر حمايت پرل ۱۲۵ هزار دلار به وي پرداخت كردند و قول دادند كه حواله هايي به ارزش ۶۰۰ هزار دلار ديگر را براي وي ارسال كنند.
پرل خودش مي گويد كه فعاليت هاي خود در مقام مشاور خصوصي را با وظايف سياسي ـ امنيتي خويش در دولت نياميخته است. پس از افشاي جزئيات اين قضيه پرل از سمت رياست شوراي مشاور پنتاگون كنار رفت. بدين ترتيب وي به سبب جنجال اين موضوع ديگر نمي توانست «يك مانع» براي رامسفلد در بحبوحه جنگ عراق باشد. پرل در نامه استعفاي خويش طي اقدامي تبليغي چنين نوشت: «پاداش پايان كار خويش را به خانواده نيروهاي آمريكايي كشته و زخمي شده در عراق اهدا مي كنم. »
سيمور هرش، گزارشگر جنجالي در آمريكا، چندي پيش در نشريه «نيويوركر» نوشت كه پرل در شركت «تري رم» هم مشاركت دارد. اين شركت چند هفته پس از يازده سپتامبر ۲۰۰۱ تاسيس شد و سعي دارد سرمايه گذاران را به پروژه هايي كه مربوط به «حفاظت از وطن» و دفاع ملي مي شوند، جذب كند.
روز سوم ژانويه امسال پرل در شهر مارسي فرانسه ناهار را با دو تاجر عربستان سعودي صرف كرد. تري رم علاقه مند به پول و سفارش هاي كشورهاي عربي شده است. هم صحبت هاي پرل در مارسي هم توجه خاصي به ارتباط وي با دولت آمريكا داشتند.
ديدار فوق اهميت سياسي نيز داشت. پرل در مقام مشاور تري رم حضور يافته بود، اما عرب هاي سعودي بيشتر قصد داشتند از وي به عنوان يك واسطه سياسي استفاده كنند. اين مي توانست برخورد منافع از نوع كلاسيك آن باشد. يكي از دو عرب عدنان قاشوقي (Kaschoggi) بود، چهره سرشناس دهه هاي طلايي شصت و هفتاد كه به عنوان واسطه ميان شركت هاي تسليحاتي آمريكا و دربار عربستان ميليون ها دلار درآمد داشت. امروز قاشوقي ۶۶ سال سن دارد و ثروتش كاهش يافته است، اما هنوز هم بهترين واسطه است. هنوز در مورد سرمايه گذاري براي تري رم نتيجه قابل توجهي به دست نيامده است. پرل ملاقات در مارسي را رد نمي كند، اما هرگونه اتهامي عليه خويش را رد مي كند.
در حالي كه روحيه اقتصادي استراتژيست پنتاگون موجب تحت فشار قرار گرفتنش شده، تماس هاي نزديك ميان چني و شركت سابقش تاكنون در خارج از كشور بيشتر موجب عصبانيت و حسادت شده است. به تدريج اپوزيسيون در كنگره به اشتهاي بي پايان براي تجارت توجه بيشتري نشان مي دهد. ماكسين واترز، نماينده دموكرات، معتقد است: «قراردادهاي هالي برتون در عراق ممكن است اين احساس را ايجاد كند كه معاون رئيس جمهور از مقام خويش سوءاستفاده مي كند تا در زمان هاي جنگ سود شركت سابق خود را افزايش دهد. »
منبع: اشپيگل

اسپنسر آبراهام وزير انرژي سناتور اهل ميشيگان كه توسط صنايع خودروسازي مورد حمايت مالي قرار دارد گيل نورتون وزير كشوروكيل دادگستري و مشاور شركت هاي فعال در زمينه انرژي كوندوليزارايس مشاور امنيتي رئيس جمهور عضو هيأت نظارت بر شركت چورون (۱۹۹۱ تا ۲۰۰۰) چورون يك كشتي نفتكش را به نام وي ناميده  است دانالد ايوانز وزير تجارت رئيس شركت نفتي تام براون (۱۹۷۹ تا ۲۰۰۰) ديك چني، معاون رئيس جمهوررئيس شركت خدمات رساني نفتي هالي برتون (۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰) جورج دبليو بوش، رئيس جمهور مدير شركت هاي نفتي آربوستو‎/ بوش اكسپلوريشن (۱۹۷۸ تا ۱۹۸۴) هاركن (۱۹۸۶ تا ۱۹۹۰)

ترجمه: غلامرضا رضايي نصير
با توجه به اينكه هيچ انتخاباتي در سطح منطقه اي، ملي يا اروپايي قرار نيست برگزار شود و هيچ نوع مسابقات مهم فوتبال احساسات مردم را برنخواهد انگيخت، سال ۲۰۰۳ سالي بسيار معمولي و متوسط به نظر مي رسد. اما آيا ايتاليا هرگز سالي معمولي و متوسط داشته است؟ ملت ايتاليا كه هيجان زده ترين و يكي از هيجان انگيزترين ملل قاره اروپا محسوب مي شود، در سال ۲۰۰۳ نيز طبق معمول تركيبي از استقامت و آنارشي، واقع گرايي و نبوغ را از خود بروز خواهد داد. اما در عين حال اين كشور بايد تكليف خود را در اين مورد روشن كند كه يك دموكراسي تمام عيار است يا سرزميني ملوك الطوايفي تحت حاكميت يك مرد.
سيلويو برلوسكني براي دهمين سال پياپي مرد سال ايتاليا خواهد بود. پس از پيروزي در انتخابات سال ،۱۹۹۴ از دست دادن مقام نخست وزيري در همان سال و دوباره پيروزي در انتخابات سال ،۲۰۰۱ برلوسكني قول داد كه در عرض ۱۰۰ روز تضادهاي چشمگير موجود در منافعش را حل كند و اقتصاد ايتاليا را آزاد كند. در سال ۲۰۰۲ هيچ يك از اين موارد اتفاق نيفتاد. شايد بتوان عدم موفقيت در حوزه اقتصاد را به سير نزولي اقتصاد در جهان نسبت داد، اما هيچ توجيهي براي تعلل برلوسكني در سروسامان دادن به منافع تجاري اش وجود ندارد. او صاحب بخش اعظم تلويزيون خصوصي ايتاليا است و تلويزيون رولتي را نيز در كنترل خود دارد؛ صاحب بزرگ ترين شركت تبليغاتي، بزرگ ترين شركت توزيع فيلم، پرفروش ترين مجله خبري و همچنين روزنامه ها و شركت هاي مالي جورواجور است. يكي از وكلاي او رياست كميسيون امور قضايي مجلس عوام را به عهده دارد و رئيس باشگاه آث ميلان، تيم فوتبال او، سرپرست ليگ فوتبال هم هست.
خيلي از رهبران خارجي اهميت چنداني براي اين مسائل قائل نيستند و با توجه به مواضع برلوسكني در طرفداري از آمريكا، روزهاي روشن تري هم براي او پيش بيني مي شود. اما براي سرمايه گذاران خارجي اين مسائل اهميت دارد. از آن گذشته، بسياري از ايتاليايي ها، از جمله برخي از راي دهندگان راست ميانه احساس ناراحتي مي كنند. طبق نظرسنجي هاي موسسه يوروبارومتر، ۵۹ درصد از مردم ايتاليا از سيستم سياسي خود راضي نيستند و تنها ۳۸ درصد از نظام سياسي حاكم بر اين كشور رضايت دارند (تنها در دو كشور ديگر اتحاديه اروپا يعني يونان و پرتغال ميزان نارضايتي از رضايت از نظام سياسي بيشتر است. )
منصفانه بگوييم، جناح چپ نيز وقتي بين سال هاي ۱۹۹۶ و ۲۰۰۱ در قدرت بود، كمك چنداني به ايتاليا نكرد. آنها نيز قوانيني را كه ايتاليا در زمينه اصطكاك منافع به آنها احتياج دارد، تدوين نكردند. در ضمن تلويزيون دولتي را از سيطره كنترل سياسي خارج نساختند. اما برلوسكني كاتاليزور فوق العاده اي است و در سال ۲۰۰۳ با گردهم آوردن نوليبرال ها و پساكمونيست ها، طرفداران بازار آزاد و مخالفان جهاني سازي، بار ديگر به اتحاد چپ ميانه متشتت كمك خواهند كرد. رومانو پرودي نخست وزير سابق ايتاليا و رئيس فعلي كميسيون اروپا، از بروكسل تحولات را به دقت زير نظر خواهد داشت و خود را براي بازگشت به رم در سال ۲۰۰۴ آماده مي سازد. هراس از تعقيب قضايي مثل سال ۲۰۰۱ دستور كار (و همچنين آرامش خاطر) برلوسكني را تحت تاثير قرار خواهد داد. متحدان او خاموش باقي خواهد ماند اما به طور روزافزون قرار خود را از دست خواهند داد. پير فرديناندو كازيني، رئيس مجلس عوام و يكي از ستارگان طالع سياست ايتاليا، يك چشم به كوئيريناله، محل سكونت رئيس حكومت و چشم ديگرش را به دفتر نخست وزيري خواهد دوخت. رقيب او براي اين مقام جيانفرانكوفيني، معاون نخست وزير و رهبر جناح راست حزب اتحاد ملي است. او نيز مردي است كه بايد به او توجه كرد. روبرتو ماروني، وزير تواناي كار، بر رئيس خود امبرتو بوسي، رهبر ليگ شمال پيشي خواهد گرفت. جيوليو ترمونتي، وزير دارايي و يكي از متفكران راست ميانه احتمالاً در حفظ شغلش دچار مشكل خواهد شد زيرا مشكلات اقتصادي ايتاليا در ۲۰۰۳ مرتفع نخواهد شد. در مجموع اينها افرادي هستند كه در سال ۲۰۰۳ بايد به آنها توجه كرد. با توجه به كسري بودجه اي نزديك به ۲ درصد در سال ۲۰۰۲ و نسبت بدهي هاي بخش عمومي به توليد ناخالص داخلي به ميزان ۱۱۱ درصد، وزارت دارايي پول زيادي براي خرج كردن در اختيار نخواهد داشت. دولت قادر نخواهد بود زيرساخت هاي شديداً مورد نياز ايجاد كند (براي مثال بخش خودروسازي به سرعت كهنه مي شود)، صنايع دفاعي را نوسازي كند يا دولت الكترونيكي را تجربه كند (هر چند كارت هاي شناسايي الكترونيكي در سال ۲۰۰۳ رواج خواهد يافت) دولت آن قدر قدرت سياسي هم ندارد كه هزينه هاي بازنشستگي را كه بالاترين ميزان در اتحاديه اروپا است، كاهش دهد. بعيد به نظر مي رسد تورم، كه در سال ۲۰۰۲ حدود ۳/۲ درصد بود، پايين تر رود.
پس آيا ايتاليا سالي تيره و تار را در پيش دارد؟ لزوماً خير. ايتاليا، ايتاليا است. موارد زير را در نظر بگيريد: يك ايتاليايي متوسط طبق آمار واحد اطلاعات اكونوميست نسبت به ده سال پيش ۱۶ درصد ثروتمندتر شده است. انتظار مي رود كه رشد اقتصادي سالانه طي ده سال آينده مثل بقيه كشورهاي اتحاديه اروپا، حدود ۵/۲ درصد باشد و گذشته از رفاه مادي، ايتاليايي ها از جزء اروپا هستند، خشنودند در حالي كه در انگلستان حدود ۶۱ درصد از مردم خود را «صرفاً انگليسي» تلقي مي كنند، تنها ۳۱ درصد از مردم ايتاليا نگرش مشابهي دارند (۶۰ درصد از مردم خود را عضو اتحاديه اروپا مي دانند. )
احتمال مي رود كه تنش هاي قومي در ايتاليا كمتر از بقيه كشورهاي قاره اروپا باشد. ايتاليايي ها به قدر كافي بچه دار نخواهند شد (در اين كشور جوان و مجرد ماندن مايه تفريح است) و جمعيت اين كشور (كه اكنون ۵/۵۶ ميليون نفر است و طي ده سال گذشته تنها ۶/۰ ميليون نفر افزايش يافته) تا سال ۲۰۱۰ به ۵۶ ميليون نفر كاهش خواهد يافت. در نتيجه به مهاجران كه امروز تنها ۵/۲ درصد جمعيت را تشكيل مي دهند - پايين ترين نرخ در تمام كشورهاي بزرگ اتحاديه اروپا - نياز خواهد بود. يك قانون جديد كه در سال ۲۰۰۲ به مورد اجرا گذاشته شده است تا حدودي به چارچوب حقوقي آشفته در مورد مهاجرت نظم خواهد بخشيد. اما قانون نمي تواند موقعيت ايتاليا را در درياي مديترانه تغيير دهد. بنابراين منتظر باشيد كه تعداد بيشتري از مردم نااميد از آفريقا و خاورميانه سعي كنند به سيسيل، كالابريا و آپوليا برسند.
اما در مورد زندگي روزمره مردم در سال ۲۰۰۳ چه مي توان گفت؟ اغلب ايتاليايي هاي جوان همچنان با والدينشان زندگي خواهند كرد. در حال حاضر از هر ده مرد مجرد زير ۳۵ سال، هفت نفر با والدينشان زندگي مي كنند. با توجه به اينكه بهاي مستغلات و قيمت مسكن در سال ۲۰۰۲ به شدت افزايش يافت در اين روند تغييري ايجاد نخواهد شد.

• قرمز و آبي در بورس
آيين نامه ورود باشگاه هاي فوتبال به بورس به زودي ابلاغ مي شود. با اين حال ظاهراً هنوز اسناد و ساختار مالي باشگاه ها مورد تاييد هيات پذيرش بورس اوراق بهادار تهران نيست. دبيركل بورس در اين زمينه اظهارنظر كرد: باشگاه ها از نظر ما مي توانند به بنگاه هاي اقتصادي و سودآوري تبديل شوند اما پذيرش آن ها در بورس نياز به اصلاح ساختار مالي دارد.

• زنان در تالار سهام
روزانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر در بورس تهران به خريد و فروش سهام مي پردازند. حدود ۱۰۰ تن از كارمندان كارگزاري هاي بورس و ۱۰ زن كارگزار بورس را بانوان تشكيل مي دهند. در حال حاضر حدود ۳۴۰ شركت در بورس فعاليت دارند كه تاكنون بيش از ۲۸ ميليارد برگه مهم منتشر كرده اند. سرانه سهام ايرانيان ۴۰۰ برگه است. اين شاخص در كره جنوبي به بيش از ۵ هزار برگه مي رسد.

• سومين خودروساز
رحيم اسماعيلي نايب رئيس هيأت مديره ايران خودرو از ايجاد سومين كارتل خودروسازي كشور خبر داده است اما درصد سهام شركت جديد متعلق به رنو - نيسان و ۴۹ درصد آن در تملك سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران (ايدرو) خواهد بود. هدف اصلي اين شركت پيشبرد مراحل اجرايي ساخت خودرو L-90 خواهد بود. اسماعيلي در اين خصوص گفت: ۹۰ تا خودروي ساده اي است و اگر اين شركت بتواند بيش از ۳۰۰ هزار از اين دستگاه در سال توليد كند مي تواند به طور طبيعي و نه دستوري جايگزين پيكان شود.

• ۳۸ ميليون نفر مصرف كنندگان گاز
تا پايان سال جاري تعداد افرادي كه از گاز طبيعي استفاده مي كنند به ۳۸ ميليون نفر مي رسد. معاون برنامه ريزي وزارت نفت گفت: «در حال حاضر حدود ۳۵ ميليون نفر از گاز طبيعي استفاده مي كنند. » اكبر تركان افزود: «در حال حاضر حدود ۴۵۰ شهر كشور مجهز به گاز طبيعي خانگي هستند. همچنين براي رفتن واحدهاي بزرگ صنعتي به سمت استفاده از گاز طبيعي و كمتر مصرف كردن انرژي، تاسيسات لازم به صورت تمام قسطي در اختيار اين واحدها قرار مي گيرد. »

• لزوم رعايت بهينه سازي مصرف انرژي
رعايت اصول بهينه سازي انرژي براي ساخت و سازهاي دولتي الزامي شد تمامي ساختمان هاي دولتي بدون هيچ گونه محدوديت زيربنايي، بايد در مقابل اتلاف حرارتي، شرايط مناسب بهينه سازي مصرف سوخت و انرژي را فراهم كنند. كميته اي متشكل از نمايندگان وزارتخانه هاي مسكن و شهرسازي، وزارت كشور، وزارت نفت، وزارت صنايع و نيرو و همچنين رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي و نظام مهندسي كشور مقررات و ضوابط مربوط به استانداردهاي مصرف انرژي در طراحي و ساخت وسازهايي از بخش دولتي و غيردولتي را تدوين و به مرحله اجرا مي گذارد.