بن استوارت
ترجمه: كيوان فيض اللهي
گمان مي كنيد كدام يك پرقدرت تر باشند. آخرين مدل سوبارو، آكورا NSX ۸۰ هزار دلاري يا نيسان ۳۵۰Z تازه دگرگون شده؟ در كمال تعجب پاسخ سوبارو است. اين سدان اسپورتي سوبارو موسوم به WRXSTi با موتور مجهز به توربوشارژر ۳۰۰ اسب بخاري و سيستم چهار چرخ متحرك به خريداران عرضه مي شود. در واقع توان اين اتومبيل تنها ۵۰ اسب بخار كمتر از يك كوروت است. زماني كه خودروساز عادي مثل سوبارو چنين موشك قدرتمندي مي سازد بايد به سراغ ابرقدرت هاي سنتي دنياي اتومبيل رفت تا ببينيم آنها چه در سر مي پرورانند. در كاديلاك جديد موسوم به Sixteen كه اين روزها سروصداي زيادي به راه انداخته است، از دو موتور V8 استفاده شده است كه در هر سيلندر آن دو سوپاپ به كار مي رود. سيستم جابه جايي بر اساس نياز سيلندر كه در آن با توجه به نياز اتومبيل در سرعت هاي گوناگون، تعداد سيلندرهاي فعال تغيير مي كند راز توان حيرت آور اين موتور غول آسا است. در واقع تجهيزات الكترونيكي پيشرفته به آن اجازه مي دهد تا چهار، هشت يا تمامي شانزده سيلندر خود را به كار گيرد. به راستي اين روزها جنگ جهاني اسب بخار به راه افتاده است. از سدان هاي مقرون به صرفه گرفته تا اتومبيل هاي خوش آب و رنگ گران قيمت و مدل هاي مفهومي منحصربه فرد، جملگي به آوردگاهي قدم مي گذارند كه سازوبرگ آن ،۳۰۰ ۴۰۰ و ۵۰۰ اسب بخار يا بيشتر است و در اين هياهو اگر اعصابي پولادين و در بيشتر موارد پول كافي براي خريداري داشته باشيد مي توانيد راننده خوش اقبال اتومبيلي با تواني بيشتر از هر چيزي كه تاكنون ديده و شنيده ايد باشيد.
به زودي قدرتمندترين، جاه طلب ترين و گران ترين اتومبيل جهان با موتور غول آسايش از كمپاني بوگاتي كه اكنون مالكيت آن در اختيار فولكس واگن است، خارج مي شود. بوگاتي جديد قوي ترين اتومبيل خياباني خواهد بود كه تاكنون ساخته شده است. توان اين اتومبيل موسوم به EB 16-4 Veyron ۱۰۰۱ اسب بخار است كه اين مقدار از يك موتور ۸ ليتري V16 با ۶۴ سوپاپ، هشت ميل بادامك و چهار توربو شارژر فراهم مي شود. مقامات كمپاني به عنوان ركوردي جديد ادعا مي كنند كه زمان شتاب گيري اتومبيل براي رسيدن به سرعت ۳۰۰ كيلومتر بر ساعت از حال سكون، ۱۴ ثانيه است و بيشينه سرعت آن به رقم حيرت آور ۴۰۴ كيلومتر بر ساعت مي رسد. اگر در خيال فرو رفته ايد و سوار بر يكي از اين بوگاتي ها به سرعت حركت مي كنيد اجازه دهيد تا با اعلام قيمت ۲ ميليون دلاري آن شما را به دنياي حقيقي بازگردانم. دومين حريف اين ميدان كه هنوز برنامه توليد آن قطعي نشده، كاديلاك Sixteen است. اين اتومبيل مفهومي كه در نمايشگاه بين المللي اتومبيل ديترويت پرده برداري شد، در صورت تصميم گيري جنرال موتورز براي توليد آن، قدرتمندترين سدان جهان خواهد بود. زير كاپوت اين اژدها يك موتور غول پيكر ۳۲ سوپاپ ۶/۱۳ ليتري۱۶  V آرام گرفته است كه مي تواند ۱۰۰۰ اسب بخار توان و ۱۳۸۴ نيوتن متر گشتاور توليد كند. همانطور كه ذكر شد اين موتور به سيستم جابه جايي بر اساس نياز جنرال موتورز مجهز است كه مي تواند آن را به حالت هاي چهار، هشت يا ۱۶ سيلندر درآورد.
با توجه به اينكه بوگاتي هنوز فروشي نيست و شايد Sixteen هيچ گاه به توليد نرسد، مي توانيد هم اكنون يك فراري Enzo خريداري كنيد. البته اگر واقعاً به قدرت نياز داريد و در حساب پس اندازتان مبلغي در حدود ۶۶۰ هزار دلار يافت مي شود. اين اتومبيل فوق العاده با وجود تعداد اندك توليد مفتخر به مقام قدرتمندترين اتومبيل توليد شده در جهان است. موتور ۶ ليتري V12 آن كه در وسط اتومبيل قرار گرفته است تواني معادل ۶۶۰ اسب بخار و ۶۶۱ نيوتن متر گشتاور توليد مي كند. براساس اظهارات مسئولان فراري تعداد توليد Enzo به ۳۹۹ اتومبيل محدود شده است. اگر در اين مورد به قدر كافي خوش شانس نبوديد مي توانيد به سراغ برادر كوچك تر Enzo يعني فراري ۵۷۵M مارانلو برويد. مارانلو خريد به نسبت ارزان تري است. موتور اين اتومبيل ۲۴۰ هزار دلاري از نوع V12  با حجم ۶۵/۵ ليتر توان ۵۰۸ اسب بخار است. اتومبيل ديگري نيز مابين مارانلو و انزو قرار گرفته است. اما اين بار صحبت از يك لامبورگيني موسوم به مارچيه لاگو است. در قلب اين اتومبيل خوش آب و رنگ ۲۶۳ هزار دلاري يك موتور V12 قرار گرفته است كه ۵۸۰ اسب بخار توان و ۶۶۲ نيوتن متر گشتاور را به هر چهار چرخ منتقل مي كند. اين غول ۲/۶ ليتري بزرگ ترين موتور لامبورگيني است كه تاكنون ساخته شده است. از ويژگي هاي اين موتور مي توان به زمان بندي بادامك متغير و مينفولد بنزين حالت متغير (سيستمي از لوله ها كه سوخت را به سيلندرهاي مختلف يك موتور احتراق داخلي چند سيلندر مي رساند) اشاره كرد. همين خصوصيات باعث شده است تا توان لامبورگيني جديد نسبت به پيشينيان خود مثل ديابلو ۳۰ اسب بخار و بيشينه سرعت به ۳۲۰ كيلومتر بر سرعت افزايش يابد.
شايد مايل باشيد در حركت با چنين سرعت هاي مادون صوتي چند همراه نيز داشته باشيد. براي اين منظور نيز گونه اي از سدان هاي ابرقدرت در دسترس است كه طلايه دار آن اتومبيل مي باخ ۵۵۰ اسب بخاري است. مي باخ كه توسط كمپاني مرسدس بنز طراحي و ساخته شده است از يك موتور V12 ۵/۵ ليتري با ۳۶ سوپاپ و دو توربوشارژر برخوردار است. حتي وزن مدل كوتاه تر مي باخ نيز به ۳ تن مي رسد بنابراين گشتاور خارق العاده ۹۱۸ نيوتن متري آن در ۲۳۰۰ دور در دقيقه حتي از مقدار توان آن نيز مهم تر است. بدون احتساب مي باخ تنها ۶ مدل ديگر از مرسدس بنز مي ماند كه تواني بالغ بر ۴۵۰ اسب بخار توليد مي كنند كه در رأس اين فهرست، البته به لحاظ عملكرد و قيمت، مدل هاي SL600، CL600 و S600 قرار گرفته اند. هر كدام از اين سه پرچم دار ويژگي خاصي دارند كه مي توان گفت اساساً نسخه بي سروصداتري از مي باخ V12 هستند. توان موتور مورد استفاده در اين مدل ها ۴۹۳ اسب بخار و گشتاور آن در ۱۸۰۰ دور در دقيقه ۸۱۶ نيوتن متر است. در رديف بعدي نردبان قدرت مرسدس بنز اتومبيل هاي دستكاري و توربوشارژر شده AMG V8 قرار دارند. در واقع اين مدل ها شامل E55 AMG، SL55 AMG، CL55 AMG و S55 AMG از موتور V8 ۴/۵ ليتري كه در بيشتر موارد با توان خروجي ۴۹۳ اسب بخاري موتور V12 برابري مي كند، تغذيه مي شوند. اما اين موتور توانايي برابري با ميزان گشتاور موتور بزرگ تري را ندارد و به گشتاور خالصي معادل ۶۱۴ نيوتن متر بسنده مي كند. امتياز ديگر اتومبيل هاي AMG غرش خوشايند موتور V8 است كه از اگزوزهاي دوتايي آن به گوش مي رسد.
مالكيت بنتلي نيز مثل بوگاتي از آن فولكس واگن است. اولين ثمر اين پيوند مدل كنتيننتال GT خواهد بود. زير جلو پنجره GT كه به اندازه يك سنگ قبر است، نسخه ۶ ليتري موتور W12 فولكس واگن مي تپد. به هر حال براي استفاده همه جانبه از اين مدل، موتور W12 با دو توربوشارژر تقويت شده است تا توان خروجي آن به ۵۵۲ اسب بخار برسد. رولزرويس را نيز از ليست خريد احتمالي خود كنار نگذاريد. مالك جديد آن يعني BMW مدل طلايه دار فانتوم، سداني فوق مجلل كه تمامي نيروي يك تانك آبرامز را در اختيار دارد، ساخته است. در مدل فانتوم حجم موتور V12 كه كمپاني BMW از آن در كاربردهاي كوچك تري مثل اتومبيل هاي سري ۶ استفاده مي كند، به حجم سنتي ۶۵/۶ ليتري رولزرويس افزايش يافته است. توان خالص فانتوم ۴۵۳ اسب بخار و گشتاور آن در حدود ۵۶۱ نيوتن متر است. انتظار مي رود يك مدل پورشه توربو هر چند كه يك اس. يو. وي باشد، توان قابل ملاحظه اي توليد كند. به هر حال مدل كاين توربوي جديد با توان ۴۵۰ اسب بخار و گشتاور ۶۳۲ نيوتن متر مشتاقان را مايوس نمي كند. در واقع اين مدال سريع ترين و قدرتمندترين SUV جهان است كه مي توانيد خريداري كنيد. مشتاقان سنتي پورشه مي توانند جذابيت بيشتري در مدل GT2 ۹۱۱ بيابند. اين مدل اساساً يك پورشه توربو و ديفرانسيل عقب است كه تواني معادل ۴۵۶ اسب بخار دارد (۴۱ اسب بخار بيشتر از مدل توربو عادي) كه از يك موتور ۶ سيلندر تخت ۶/۳ ليتري متعادل تامين مي شود.
سپس به ابراتومبيل در راه كمپاني پورشه موسوم به كاررا GT مي رسيم كه در آن براي اولين بار از موتور V10 پورشه با توان ۶۰۳ اسب بخار استفاده خواهد شد. همه مي دانند كه دوج وايپر تواني معادل ۵۰۰ اسب بخار توليد مي كند، مگر اينكه در يكي از اقمار مشتري باشيد. اما احتمالاً از وانت SRT-۱۰ دوج كه به زودي پرده برداري خواهد شد بي خبريد. در اين وانت همان موتور ۵۰۰ اسب بخاري وايپر به كار رفته است. دوج ميزان گشتاور در اين مدل را به ۶۲۶ نيوتن متر افزايش داده است. با توجه به شكست ناپذيري فورد در عرصه وانت هاي پرقدرت، مدل مفهومي SVT آذرخش كمپاني كه در نمايشگاه اتومبيل ديترويت عرضه شده به مرز ۵۰۰ اسب بخار رسيد و گروه مهندسي فورد هيچ محدوديتي براي توان وانت هايشان متصور نيستند كه البته مدل فورد ۴۲۶ گواهي بر اين ادعا است. اين مدل احتمالي آينده بدنه اي نسبتاً معمولي دارد. در واقع اسم اين مدل بيانگر حجم موتور آن يعني ۴۲۶ اينچ مكعب (۶ ليتر) است. توان خروجي ۵۹۰ اسب بخاري آن توسط يك موتور DOHC V10 تامين مي شود كه گشتاور آن به ۶۰۴ نيوتن متر مي رسد. درون موتور اين هيولاي آينده فورد مي توان پيستون هاي آهنگري شده، سرسيلندر اصلاح شده آلومينيومي ۴ سوپاپه مدل موستانگ كبرا R، ميل لنگ و محورهاي نورد شده و سوپاپ هايي با مغزي توخالي مشاهده كرد. جالب است بدانيد وزن اين موتور جديد ۳۲ كيلوگرم سبك تر از مدل ۴/۵ ليتري V8 در كبرا R است.
Popularmechanics, Apr.۲۰۰۳

عليرضا عبادتي
اين روزها در دست همه مردم سي دي يا دي وي دي مي چرخد يا با آن موسيقي جابه جا مي كنند يا نرم افزار، چون سي دي به وسيله اي مطمئن براي جابه جايي حجم زيادي از اطلاعات تبديل شده است.
ساخت اين ديسك هاي فشرده (كه با حروف مخفف سي دي معروف شده) بسيار آسان است براي همين ميليون ها سي دي هر روز راهي بازار مي شوند.
سي دي يك قطعه پلاستيك بسيار ساده است كه ۲/۱ ميلي متر قطر دارد و به روش قالبگيري تزريقي ساخته مي شود و جنس آن پلاستيك محتوي پلي كربنات است. در فرآيند توليد آن پلاستيك به كار رفته طوري فشرده مي شود كه در آن برآمدگي و فرورفتگي ميكروسكوپي به وجود مي آيد. وقتي پلاستيك پلي كربنات شكل گرفت روي آن لايه بسيار نازكي از آلومينيوم پاشيده مي شود تا برآمدگي هاي به وجود آمده در مرحله قبل را بپوشاند. روي لايه آلومينيومي را هم يك لايه اكريلي مي پوشاند. اين پوشش اكريلي محافظ آلومينيوم به حساب مي آيد. ليبل (برچسب) روي همين لايه اكريلي چاپ مي شود بدون آنكه آسيبي به آلومينيوم زير آن وارد آيد. برآمدگي و فرورفتگي كه در پلاستيك به وجود مي آيد به شكل حلزوني مطابق شكل زير در كنار هم قرار مي گيرد. نقطه آغاز آن از مركز سي دي شروع مي شود و به سمت خارج سي دي ادامه مي يابد. حتماً سي دي هايي را ديده ايد كه بريده شده و كوچك شده اند اما بر اساس استاندارد سي دي ها را ۱۲ سانتي متري مي سازند. كارت هاي تجاري كه اين روزها مي سازند ساختاري شبيه به سي دي دارد تا امكان خواندن اطلاعات از آن توسط سي دي درايوها ممكن باشد. بنابراين اين شكل حلزوني متشكل از برآمدگي ها و فرورفتگي هايي است كه اطلاعات در آن ذخيره مي شوند درواقع هر قطعه نيم ميكروني [هر ميكرون يك ميليونيم متر است] را يك «رد» يا «اثر» [track] مي گويند بين هر دو track ۶/۱ ميكرون فاصله است. اگر قرار بود اين trackها روي خط مستقيم قرار مي گرفتند نياز به ۵ كيلومتر فضا بود اما چون روي خطوط دايره وار حلزوني قرار گرفته اند ۱۲ سانتي متر جا بيشتر نمي گيرند. وقتي سي دي در سي دي پلير قرار مي گيرد نور ليزري روي سي دي تابيده مي شود. لايه آلومينيومي بر اساس داده هايي كه روي آن ذخيره شده نور ليزري را منعكس مي كند، ابزار الكترونيكي كه به نور حساس است دريافت و عدم دريافت نور را به صورت بيت هايي تفسير مي كند كه هر بايت را تشكيل مي دهند (موضوع Bits و Bytes بحث پيچيده اي است كه در شماره هاي بعدي به آن بيشتر پرداخته خواهد شد). از اين جا به بعد وظايف بر عهده يك پردازشگر است كه اين بايت ها را پردازش كرده و به خروجي متناسب با آن فرستاده تا وظيفه مورد نظر به اجرا درآيد. اگر روي سي دي موسيقي ضبط شده باشد توسط بايت هاي تشكيل شده به بلندگوها فرستاده مي شود و به امواج صوتي تبديل مي شوند. وظيفه سي دي رام يا سي دي پلير پيدا كردن و خواندن داده هاي ذخيره شده (به صورت برجستگي و فرورفتگي) روي trackهاي سي دي است. هر سي دي رام سه بخش عمده دارد.
۱ - موتور درايو كه سي دي را مي چرخاند. سرعت گردش اين سي دي ها ۲۰۰ تا ۵۰۰ دور در دقيقه است (بسته به محل track سرعت متفاوت است)
۲ - نور ليزري كه بر روي سي دي تابيده مي شود تا محل قرار گرفتن فرورفتگي و برآمدگي ها را مشخص كند.
۳ - مكانيسم ردگيري (tracking mechanism) اين مكانيسم هدايت كننده مجموعه نور ليزري است كه مسير حلزوني trackها را دنبال مي كند. اينجا يك موضوع پيچيده وجود دارد چون شعاع دواير مسير trackها از مركز به خارج يكنواخت نيست سرعت گردش سي دي هنگام خواندن اطلاعات يكنواخت نيست. متناسب عمل كردن مكانيسم ردگيري با سرعت موتور درايو از پيچيدگي هاي خاص خود برخوردار است. زماني كه نور ليزري به بخش هاي بيروني تر (دورتر از مركز سي دي) تابيده مي شود وظيفه موتور درايو اين است كه سرعت گردش سي دي را كندتر كند. به عبارت ديگر براي آنكه مكانيسم ردگيري با سرعت يكنواخت عمل كند لازم است كه سرعت چرخش سي دي متغير باشد. نرم افزارها كار كردن با سي دي را آسان كرده اند. موقع كار كردن از شما مي پرسند كه آنچه مي خواهيد ضبط كنيد موسيقي است؟ عكس و تصوير است؟ نرم افزار يا متن است؟ آنگاه بقيه كار را خود به عهده مي گيرند. دو فرمت اصلي ضبط داده ها روي سي دي عبارتند از CD-DA مخصوص اصوات و CD-ROM مخصوص داده هاي كامپيوتر از جمله نرم افزارها. فرمت داده ها روي سي دي مبحث بسيار پيچيده و تخصصي دانشجويان و فارغ التحصيلان اين رشته است. تاكنون روش هاي مختلف رمزنويسي و رمزنگاري ابداع شده است. از آنجا كه ساختار فرورفتگي و برآمدگي ها روي سي دي يكنواخت است نمي توان ميان آنها فاصله اي بيشتر از ۶/۱ ميكرون در نظر گرفت براي همين رمزنويسي از روش EFM يا Eight-Fourteen Modulation انجام مي شود كه در آن بايت هاي ۸ بيتي به ۱۴ بيتي تبديل شده است.
از سويي براي آنكه امكان انتخاب راحت آهنگ ها روي trackها فراهم شود از فناوري Subcode data استفاده مي شود كه كار «مكانيسم ردگيري» را تنظيم مي كند. هر چه زمان مي گذرد امكانات بهتر و دقيق تري به اين مجموعه اضافه مي شود از جمله: error correcting codes (كدهاي تصحيح كننده اشتباه ها) interleaving (ذخيره تصادفي و غيرسلسله اي داده ها براي جلوگيري از اشتباه خوانده شدن بايت ها).

تجارت جهاني از نو
مخروطي با ارتفاع ۵۴۲ متر و برج هايي مملو از زوايا كه توسط دنيل لايبس كنيه از برلين طراحي شده است به عنوان طرح رسمي مركز تجارت جهاني جديد برگزيده شد. اين سازه ها در فضايي عميق تر از برج هاي قبلي به زمين فرو مي روند. لايبس كنيه كه به خاطر طراحي موزه يهود در برلين شخصيتي شناخته شده است، تيم آرشيتكت هاي نيويوركي را شكست داد. تيم نيويوركي دو برج فولادي زينتي را به خاطر يادبود برج هاي دوقلو كه در حمله تروريستي يازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ فرو ريختند، پيشنهاد كرده بود. كار احداث ساختمان شايد در زماني بعد از سال ۲۰۰۵ آغاز شود.


بازگشت كلمبيا
براي اولين بار پس از آغاز كار هيات بررسي و تحقيق حادثه فضاپيماي كلمبيا در اول فوريه، هان ژمان، رئيس اين هيات، اظهار كرد: معتقد است كه اگر ناسا در راستاي پيشنهادهايي كه در گزارش نهايي اين هيات مطرح مي شود حركت كند اين شاتل فضايي بار ديگر قادر به پرواز خواهد بود. به گفته ژمان در مركز فضايي كندي «در اين مرحله هيات با هيچ عامل شاخصي كه مانع بازگشت شاتل به شرايط پرواز باشد، روبه رو نشده است.» اين ژنرال بازنشسته نيروي دريايي و پنج عضو ديگر هيات از لاشه كلمبيا ديدن كردند و براي سومين يا احتمالاً آخرين بار با مديران تيم بازسازي نشستي برگزار كردند. به گفته ژمان «تا تمام شدن كار نمي توانم در مورد اين كه تا چه حد مي توان بخش هاي شاتل را به شرايط پرواز برگرداند اظهارنظر كنم. اما اكنون اعلام مي كنم كه اين كار شدني است. » به هر حال وي از صحبت درباره زمان پرواز احتمالي آينده سرباز زد. به گفته ژمان «اين مسئله به ميزان توانايي ناسا در اجراي توصيه هاي هيات و بسياري مسائل ديگر ربط دارد. »

عروس پرمدعا، داماد بي ادعا
عروس كليساي بزرگ تري براي برگزاري مراسم ازدواج طلب مي كند. داماد به حضور تعداد اندكي از دوستانش در حياط خلوت كليسا رضايت مي دهد. آيا چنين جشني برگزار مي شود؟ كليساي بادي كمپاني نوع آوري انگلستان مي تواند توافق كاملي براي اين مشكل باشد. اين كليساي پلي استري با ارتفاع ۱۴ متر كه توسط پنجره هايي به جاي شيشه در آنها از پلاستيك رنگي استفاده شده است، كامل مي شود. اين كليساي بادي در مدت تقريبي ۳ ساعت باد مي شود. نيمكت هاي بادي، منبربادي و همچنين فرشته هاي بادي، فضاي ۱۱۰ متر مربعي آن را آذين مي كنند. كمپاني مذكور با توجه به محبوبيت و استقبال مردم از اين كليسا اقدام به ساخت خانه ها، سالن هاي رقص و قلعه هاي بادي نيز كرده است.

خانه آرزوها
زندگي درون يك جعبه مقوايي مي تواند بسيار باشكوه تر از آنچه كه مي پنداريد باشد. يك شركت طراحي صنعتي در واشنگتن سازه هاي كاغذي ضدآبي موسوم به POD را معرفي كرده است. براي ساختن پناهگاهي از جنس اين مقوا بايد تعدادي قطعه پيش ساخته به طول ۵/۲ متر را به يكديگر متصل كنيد. در واقع اين قطعات به سرعت به شكل دسته هاي مثلثي شكلي در مي آيند و با اتصال به يكديگر مي توانند سازه هايي با قطر ۵/۳ تا ۸ متر را بنا كنند. دو مرد در مدت تقريباً ۴ ساعت مي توانند يك سازه كوچك POD را سر هم كنند. طرح هاي بزرگ تر شامل پنجره ها و عايق كاري نيز مي شود. گرچه PODها به عنوان پناهگاه اضطراري موقتي طراحي شده است اما به گفته ايكوز ويلج مبتكر اين طرح، بيشتر درخواست ها از سوي طراحان فستيوال هاي هنري بوده است. به نظر مي رسد از ديد آنها اين سازه ها جذاب تر از چادر هستند.