بخش آخر
نخستين بخش گزارش اقتصاد آزاد همسايه كه به بررسي اوضاع اقتصادي عراق در دوران پس از جنگ اهتمام ورزيده بود، در شماره پيش از نظر خوانندگان گرامي گذشت.در بخش دوم و پاياني اين گزارش برخي ديگر از طرح هاي آمريكا براي عراق و رخداد هاي احتمالي پيش رو ارزيابي شده است.همچنين فرصتها و تهديد هاي احتمالي براي ايران ارائه گرديده است .اين گزارش را مي خوانيم :
سناريوهاي محتمل و موقعيت  ما
در بستر اين در هم تنيدگي سياست و اقتصاد،  امكان وقوع سناريوهاي زير را مي توان پيش بيني كرد:
۱. موفقيت آمريكا در حل مناقشه اعراب و اسرائيل،  ايجاد منطقه آزاد خاورميانه و تثبيت نوع قابل قبولي از حكومت در عراق.
۲. موفقيت آمريكا در تثبيت اوضاع عراق و بازسازي اين كشور به مثابه نوعي الگو در خاورميانه. در اين سناريو هدف گسترده تر اول تحقق نمي يابد، اما نوعي حكومت قابل قبول با مشاركت مردم در عراق تشكيل مي شود. چنين حكومتي مي تواند فدرال يا متمركز و مردم سالار يا غيرمردم سالار باشد. همچنين مي توان امكان خصوصي سازي صنعت نفت در اين كشور را نيز در نظر گرفت.
۳. بازسازي نوعي حكومت ديكتاتوري شبيه به رژيم صدام با مميزه هاي ضديت با ايران و همراستايي با آمريكا و اسرائيل.
۴. عدم توفيق آمريكا در تثبيت اوضاع عراق و حاكميت آشوب و هرج و مرج در اين كشور براي مدتي طولاني و احتمال تجزيه اين كشور.
بديهي است كه با عنايت به تكثر قومي و عقيدتي در عراق مي توان سناريوهاي ديگري با ويژگي هاي ريزتر و تفصيلي تر نيز مطرح كرد. اما در يك چشم انداز كلان مي توان سناريوهاي فوق و سناريوهاي احتمالي ديگر را نيز در قالب دو حالت كلي موفقيت يا عدم موفقيت آمريكا (البته به طور نسبي و با انعطاف هاي لازم) در سياست خاورميانه اي اين كشور مورد توجه قرار داد. سناريوهاي
۱ ، ۲ و ۳ در چارچوب حالت اول (موفقيت) و سناريوي۴ در قالب حالت دوم قرار مي گيرند.
تهديدها و فرصت ها
صرفنظر از نوع نظام سياسي كه در عراق استقرار خواهد يافت و جهت گيري هاي آن، هر حكومتي در اين كشور ناگزير است به برخي فرامين و الزام هاي ناشي از ژئوپليتيك اين كشور گردن گذارد. اين ويژگي هاي ژئوپليتيك را مي توان به شرح زير خلاصه كرد:
۱. محصور بودن نسبي عراق در خشكي كه منازعات ارضي با كشورهاي همسايه را دامن مي زند.
۲. تمايل استراتژيك عراق براي حضور وسيع تر و گسترده تر در خليج فارس.
۳. تمايل عراق به تأكيد بر سياست هاي عربي.
۴. مسأله كردها در شمال عراق.
۵. عدم تجانس گروههاي سياسي و نژادي عراق كه به عنوان عناصر تهديدكننده مطرح اند.
و در عين حال به عوامل چانه  زني با كشورهاي همسايه تبديل شده اند.
جدا از اين عوامل تنش زاي ژئوپليتيك، هر شكلي از حكومت كه در عراق استقرار يابد (به جز سناريوهاي ۳ و ۴) چشم اندازي از امكانات اقتصادي گسترده را در مقابل ما مي گشايد. اين امكانات، به خصوص در عرصه هاي حمل و نقل، بازرگاني و نفت قابل توجه است.
حمل و نقل: وضعيت جديد منطقه علاوه بر منافع تجاري كوتاه مدت، در ميان مدت و بلندمدت نيز مي تواند تغييرات مهمي در كريدورهاي حمل و نقل منطقه اي پديد آورد. در صورتي كه امكان عبور و مرور و استفاده از شبكه زيربنايي زميني عراق به وجود آيد، دالان تجاري زميني جديدي ايجاد مي شود كه با فاصله به نسبت كوتاهي ايران را به سواحل مديترانه در سوريه و بويژه لبنان متصل مي كند. با توجه به اين كه ايران به تازگي پايانه وسيعي در خسروي(مرز عراق) احداث كرده است، بهره برداري از اين مسير جديد كه زيربناهاي لازم آن نيز تقريباً  آماده است مي تواند آثار قابل توجهي بر ساير مسيرهاي شرقي- غربي آسيا- اروپا بر جاي گذارد.
به عقيده كارشناسان، اين مسير جديد بر مسير «تراسيكا»  برتريهاي فراوان دارد. كريدور تراسيكا از شرق آسيا آغاز مي شود و با عبور از درياي خزر به باكو، تفليس و سواحل درياي سياه مي رسد و در نهايت به كريدورهاي اروپاي شرقي متصل مي شود.
ايجاد امكان تردد از خاك عراق موجب مي شود كه كريدور جنوبي آلتيد كه از تركمنستان به ايران وارد مي شد و با عبور از خاك تركيه به آسيا مي رسيد،  مسير جديد و كاملاً  كارآمدي پيدا كند. اين كريدور كه پس از ورود به خاك ايران به عراق متصل مي شود، از نظر فاصله، زمان و هزينه بر مسير تراسيكا برتري دارد، به علاوه،  از طريق مديترانه امكان دسترسي به بنادر اروپاي شرقي،  مركزي، جنوبي و نيز تمام سواحل شمال آفريقا را فراهم مي آورد. احداث خط آهن خرمشهر به بصره از ديگر امكانات رونق و توسعه دو كشور است كه نبايد ناديده گرفته شود. در عرصه حمل و نقل هوايي نيز چشم اندازهاي روشني وجود دارد. رفع ممنوعيت پرواز بر فراز خاك عراق و برقراري امكان پروازهاي تجاري در آسمان اين كشور، به خصوص پروازهاي خاور دور و شرق آسيا، موجب افزايش پروازهاي عبوري برفراز آسمان ايران مي شود كه سود سرشاري نصيب كشور ما خواهد كرد. در اهميت اين درآمد كافي است بدانيم كه در حال حاضر يك سوم درآمدهاي ترانزيتي كشور از محل پروازهاي عبوري از فراز آسمان كشور به دست مي آيد.
در زمينه حمل و نقل دريايي نيز با تغيير در نقش و عملكرد بنادر كشور، بويژه بندرعباس و بندر امام مي توان با رفع نيازمندي هاي مردم عراق، سهم مناسبي از بازارهاي اين كشور را به دست آورد.
تجارت:  علاوه بر تجارت رسمي دو كشور ايران و عراق و اين كه عراق حتي در سالهاي گذشته دهمين شريك تجاري ايران بوده است، تجارت مرزي دو كشور ايران و عراق، وضعيت اقتصادي ۵ استان خوزستان،  ايلام، كرمانشاه، كردستان و آذربايجان غربي را مستقيماً  و به ميزان قابل توجهي تحت تأثير قرار مي دهد. اين مبادلات كه در مدت جنگ ايران و عراق قطع شده بود، پس از پايان جنگ مجدداً راه اندازي و در جريان جنگ آمريكا و عراق باز هم به مدت چند ماه قطع شد. براساس گزارش هاي موجود، اين مبادلات در روزهاي اخير رونقي تازه پيدا كرده و بار ديگر اقتصاد استانهاي همجوار را تحت تأثير قرار داده است.
به دنبال اعلاميه  نيروهاي آمريكايي مستقر در منطقه مرزي منذريه عراق در نزديكي مرز خسروي، مبني بر آزادي ورود كالا از اين مرز، بدون پرداخت عوارض گمركي، مبادله كالا در اين بازار رونق گرفته است. به گفته رئيس گمرك خسروي ظرف مدت يك ماه گذشته ۶ هزار تن كالا به ارزش ۴ ميليون دلار از اين گمرك صادر شده است. بازارچه هاي مرزي تمرچين (پيرانشهر)، باشماق(مريوان)، شيخ صله (پاوه) نيز رونق گرفته اند. براساس گزارش هاي موجود، دهها تن كالا به ارزش بيش از يك ميليون دلار نيز طي ماه گذشته از گمرك مهران به عراق صادر شده كه بيشتر مصالح ساختماني، وسايل خانگي، بهداشتي و مواد خوراكي بوده است. صدو غيرقانوني ۶۰۰ تن سيمان از استان ايلام و هجوم زوار و تجار به اين استان از ديگر مطالبي است كه در گزارشها ديده مي شود. گمرك شلمچه در فاصله ۱۵ دقيقه اي شهر بصره، هنوز بازگشايي نشده و اعتراضات وسيعي را در ساكنان اين منطقه و آبادان و خرمشهر برانگيخته است.
به هر روي، گزارش ها واخبار موجود حكايت از آن دارد كه امكانات بسيار مناسبي براي گسترش دادوستد و مسافر پديد آمده است كه در كوتاه مدت بايد به سرعت از آن بهره گرفت و در بلندمدت براي آن برنامه حساب شده اي تدوين كرد.
در عرصه  نفت و گاز نيز علاوه بر پيوندهاي استراتژيك دو كشور كه در قالب اوپك تجلي مي يابد، عرصه هاي ديگري از قبيل توسعه ميدان هاي مشترك، خطوط لوله انتقال گاز و صدور خدمات فني و مهندسي، قابل تأمل، مطالعه و برنامه ريزي است.
در يك جمع بندي كلي، در صورتي كه بتوانيم مسائل و مشكلات خود را با نيروهاي درگير و ذينفع در عراق در چارچوب منافع ملي حل و فصل كنيم مي توانيم شاهد ايجاد فرصت هاي زير در افق آينده باشيم:
۱. حركت اقتصاد كشور به سمت ادغام در اقتصاد منطقه و جهان و تسهيل ورود به پيمان هاي جهاني داد و ستد.
۲. امكان جذب سرمايه گذاري مستقيم و غيرمستقيم خارجي.
۳. رفع تحريم هاي اقتصادي و فناوري.
۴. گسترش امكانات بهره گيري از كريدورهاي ارتباط هوايي، زميني و دريايي به منظور نقل و انتقال نفت، گاز وكالا.
۵. كاهش هزينه هاي نظامي و تنوع بخشي به منابع درآمدي كشور.
۶. كاهش وابستگي بودجه اي به نفت، افزايش سرمايه گذاري هاي زيرساختي، رشد اقتصاد ملي و اشتغال.
۷. صدور خدمات فني به منطقه و عراق و مشاركت در پروژه هاي بازسازي.
۸. تأثيرگذاري بيشتر بر روند تحولات سياسي و اقتصادي منطقه.
تهديدها: بديهي است كه توفيق «نقشه هاي سه گانه راه» در حوزه هاي سياست، انرژي و اقتصاد در خاورميانه، مستلزم ايجاد تغييرات ساختاري وسيع در هر سه حوزه فوق است. هر چند نمي توان سياست هاي نومحافظه كاران را با سياست هاي كل هيأت حاكمه آمريكا يكسان شمرد، اما چنين موفقيتي براي آمريكا حتي به روايت وزارت امور خارجه و وزارت انرژي نيز مستلزم ايجاد تغييراتي ساختاري در منطقه است.
تقويت جايگاه اسرائيل در منطقه، ايجاد تغييرات بنيادي در رفتارها و ساختارهاي حكومتي پاره اي كشورها از جمله ايران، عربستان و سوريه، بروز مشكلات قومي در كردستان ايران- در صورت بازسازي حكومت عراق به صورت فدرال و فشار براي خصوصي سازي صنعت نفت- از جمله تهديدهاي اين دو سناريو براي نظام جمهوري اسلامي ايران و پذيرش آن از سوي دولت خواهد بود.
در حالتي كه سناريوي ۳ تحقق يابد، فرصت تازه اي براي ما ايجاد نخواهد شد و تهديدهاي گذشته به قوت خود بر جاي خواهد ماند. علاوه بر اين، روياروي نوعي از حكومت قرار خواهيم گرفت كه همه مشكلات حكومت صدام را منهاي خصيصه هاي ضداسرائيلي و ضدآمريكايي آن خواهد داشت. بديهي است كه چنين حكومتي حتي اگر نتواند براي ما مشكلات نظامي ايجاد كند، امكانات اقتصادي ما را در جهت مصارف نظامي بيشتر تحت فشار قرار خواهد داد. به علاوه، مشكلات شيعيان و سيل آوارگان و پناهندگان نيز فشارهاي اجتماعي و اقتصادي خاص خود را وارد خواهد كرد.
سناريوي چهارم، يعني عدم تثبيت اوضاع در عراق در بلندمدت قابل دوام نيست و به يكي از سناريوهاي پيشين منتهي خواهد شد. اما مادام كه چنين حالتي برقرار باشد بازار نفت بي ثبات خواهد شد و همه كشورهاي جهان، به خصوص همسايگان عراق در حالت آماده باش دائم به سر خواهند برد. در چنين شرايطي حركت نيروهاي ائتلاف، به خصوص آمريكا، در منطقه غير قابل پيش بيني خواهد شد. شماري از قدرتمندان كابينه بوش از «بي ثباتي خلاق» و گسترش كانون هاي بحران سخن مي گويند و شماري از نشريات وابسته به نومحافظه كاران، حتي بحث تجزيه عراق به سه دولت مجزاي كرد، شيعه و سني را مطرح كرده اند.
نقل از مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي

امروزه  استفاده  از رايانه  به  عنوان  يك  وسيله  اطلاعاتي  و ارتباطي  بسيارمهم  در زندگي  فردي  و اجتماعي  انسانها به  گونه اي  فراگير افزايش  يافته  وگسترش  آن زمينه هاي  تنوع  اين  نياز را دوچندان  كرده  است .
به گزارش ايرنا از پاريس، رواج  سي .دي  و ديسك هاي  سخت  كه  مي تواند اطلاعات  با حجم  بالا را به راحتي  در اختيار افراد بگذارد، از يك  سو باعث  انتشار سهل  و آسان  دانش  وفناوري  شده ، ولي  از سوي  ديگر نگراني  شديد صاحبان  اين  فرآورده ها رابه  دنبال  داشته  است .
امروزه  ابزار تكثير سي .دي  يا لوح  فشرده  و ديسك هاي  سخت  به  راحتي  وبا هزينه اي  نازل  در اختيار اشخاص  قرار مي گيرد ولي  همين  سهولت  به خطر افتادن  مالكيت  معنوي  افراد را به  دنبال  دارد.
در نگاه  نخست  به  نظر مي رسد كه  اين  مسئله  بايد بيشتر در كشورهايي  رواج داشته  باشد كه  عضو سازمان  دفاع  از مالكيت  معنوي  يا كپي  رايت  نيستند ومعاهده هاي  مربوط به  آن را امضا نكرده اند، ولي  واقعيت  آن است  كه  اين  پديده حتي  در كشورهاي  صنعتي  كه  خود از بانيان  حقوق  معنوي  افراد هستند نيز به گونه هاي  مختلف  رواج  پيدا كرده است.
شكايت  هر روزه  صاحبان  و مبتكرين  نرم  افزارهاي  رايانه اي  و پرونده هاي تشكيل  شده  در دادگاهها مي تواند دليلي  بر اين  مدعا باشد كه  امروزه  در غرب بسياري  از افراد به  دليل  تكثير غير مجاز مواد انفورماتيك  تحت  پيگرد  قضائي  قرار دارند.
بسياري  از شركت هاي  بزرگ  همچون  ميكروسافت  با گسيل  ماموران  مخفي  به بازار فروش  تجهيزات  رايانه اي ، از نزديك  بر روند فروش  و جابجايي  ابزاررايانه اي  مربوط به  خود نظارت  و مراقبت  مي كنند.اين  افراد كه  گاه  در قالب  مشتري  نيز ظاهر مي شوند، فروشندگان  وخريداران  آثار تقلبي  را شناسايي  كرده  و براي  مجازات ، آنها را تحت  پيگردقضائي  قرار مي دهند.
فرانسه  خود با اين  مشكل  روبه  روست  به  گونه اي  كه  همه  روزه  افرادي  به  جرم تكثير غير مجاز و يا فروش  آثار تقلبي  انفورماتيك  در اين  كشور به مجازات هايي  چون  جريمه هاي  هنگفت  مالي  و يا حتي  زندان  مواجه  مي شوند.اين  مسئله  به  ويژه  با پيشرفته  تر شدن  ابزار نسخه برداري  و افزايش  سرعت و كيفيت  ابزار تكثير سي .دي  و دي .وي .دي ، شديدتر نيز شده  است .بسياري  با خريد يك  نرم افزار و يا ضبط آن روي  سايت هاي  اينترنتي  آن رادر چند نسخه  تكثير مي كنند و در اختيار دوستان  و اقوام  خود قرار مي دهندو يا آن را به فروش  مي رسانند.
به  موازات  اين  شيوه  ها، راههاي  حقوقي  برخورد با مسئله  نيز پيچيده  ترشده  است  و سازمانهاي  مقابله  با اين  نوع  استفاده ها هر روز با سلاح  جديدتري به  بازار مي آيند.

سه  ميليون  و ۱۰۰ هزار تن  كالا به  ارزش  چهار ميليارد و ۴۵۷ ميليون  و ۹۰۰ هزار دلار در شش  ماه  نخست  سال  ۸۲ از مسير ايران  انتقال  يافت .
به  گزارش  روابط عمومي  گمرك  ايران ، ميزان  كالاهاي  انتقالي  در اين  مدت  نسبت  به مدت  مشابه  سال  قبل  از لحاظ وزن  ۹/۴۶ و از نظر ارزش  ۶/۹ درصد افزايش  يافت .انتقال  كالا در اين  مدت  بدون  احتساب  سوخت  يك  ميليون  و ۶۵۳ هزار و ۵۰۰ تن  و به  ارزش  چهار ميليارد و ۱۸۲ ميليون  و ۸۰۰ هزار دلار بود.
براساس  اين  گزارش  ، در مدت  يادشده  بيشترين  سهم  انتقال  كالا از لحاظ وزني  به  سوخت  و از لحاظ ارزشي  به  خودرو اختصاص  داشت .
بيشترين  ميزان  وزن  كالاهاي  انتقالي  به  ترتيب  از مبدا گمركات  ساري  به  ميزان  ۴/۳۴ درصد، شهيد رجايي 
۴/۲۳ درصد و گمرك  سرخس  ۸/۱۶ درصد بود.
همچنين  بيشترين  ميزان  كالاهاي  عبور داده  شده  از لحاظ ارزشي  در اين  مدت  به  ترتيب  از مبدأ گمركات  شهيد رجايي  با ۶۳ درصد، گمرك  سرخس  با ۹ درصد و گمرك  بازرگان  با ۷  درصد انجام  شد.
بيشترين  ميزان  كالاهاي  عبور داده  شده  خروجي  در ميان  گمركات  مقصد، از گمركات  خارك  با ۱/۳۴ درصد،گمرك  شهيدرجايي  با ۶/۱۶ درصد و گمرك  دوغارون  با ۲/۱۳ درصد صورت  گرفت .
از لحاظ ارزشي  نيز گمركات  دوغارون  با ۷/۳۹ درصد، شهيدرجايي با ۹/۱۰ درصد و آستارا با ۹ درصد از سهم  كل  ارزش  كالاهاي  ترانزيتي  در ميان  گمركات  مقصد بيشترين  ميزان  را به  خود اختصاص  دادند.
همچنين  در اين  مدت  روسيه ، امارات  متحده  عربي  و تركمنستان  در ميان  كشورهاي  مبدأ به  ترتيب  با اختصاص  ۷/۲۷ درصد، ۷/۱۶ و ۹/۱۳ درصد بيشترين  سهم  كل  وزن  كالاهاي  عبوري  از خاك  ايران  را دارا بودند.
براساس  اين  گزارش ، در اين  مدت  امارات  متحده  عربي ، چين  و ازبكستان  به  ترتيب  با ۹/۴۰ درصد، ۹/۸ درصد و ۷  درصد بيشترين  سهم  از كل  ارزش  كالاهاي  عبوري  را به  خود اختصاص  دادند.
بيشترين  ميزان  انتقال  كالا از نظر وزن  از ايران  در شش  ماه  نخست  سال  جاري  به  مقصد امارات  متحده  عربي  و از لحاظ ارزش  به  مقصد افغانستان  انجام  شد.

منبع: گلوباليست
ترجمه: مونا مشهدي رجبي
سالهاست تحليل گران اقتصادي، اقتصاد جهان را وابسته به اقتصاد اروپا و آمريكا مي دانند و با توجه به تغييرات و تحولات اقتصادي اين دو منطقه به ارزيابي موقعيت اقتصادي اقصي نقاط دنيا مي پردازند. اما آيا هنوز هم اقتصاد دنيا با توجه به اقتصاد آمريكا قابل سنجش است؟ يا اينكه تحليل گران نظري مخالف اين دارند؟ آيا سياست گذاري هاي بوش در وضعيت اقتصادي دنيا تغييري ايجاد كرده است؟ مارتين هافند، اقتصاددان يك موسسه اقتصادي در مصاحبه با خبرنگار گلوباليست به اين سئوالات پاسخ مي دهد.
* آقاي هافند سياستهاي اقتصادي اروپا و آمريكا را با توجه به تعداد درگيري هاي كثيري كه طي مدت اخير با كشورهاي ديگر داشته اند چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- در ظاهر سياستهاي مالي اروپا و آمريكا به هم وابسته است. اما سياست گذاري هاي آنها به نحوي است كه در دو سوي مخالف هم در حركتند.
در سياست گذاري كنوني آمريكا، هزينه هاي عمومي سهم اندكي را دارد. كسري بودجه دولتي امسال افزايش يافت و از ۳۰۰ ميليارد دلار به ۴۵۰ ميليارد دلار رسيد. در واقع رشد كسري بودجه در سال جاري معادل ۲/۴ درصد توليد ناخالص داخلي است. تاريخ نشان مي دهد اين رشد در كسري بودجه دولت، بيشترين سطح كسري بودجه يا بيشترين سطح افزايش كسري بودجه دولت است.
علاوه بر اين همانطور كه مي دانيد امسال ارزش دلار آمريكا در مقابل يورو هفت درصد تنزل يافته است. اين تنزل به اين معني است كه نياز آمريكا به قرض گرفتن از دول اروپايي خيلي بيشتر از مبلغي است كه سرمايه گذاران اروپايي براي سرمايه گذاري در ايالات متحده آمريكا در نظر گرفته اند.
* وضعيت اروپا چگونه است؟
- وضعيت اروپا در مقابل وضعيت آمريكا است. هر چه سطح سرمايه گذاري آن در آمريكا افزايش يابد، در واقع سطح پس انداز اين منطقه افزايش پيدا مي كند. اين افزايش سطح ذخاير دولتي عليرغم حضور اقتصادي ضعيف در اتحاديه اروپا صورت مي گيرد.
طبق گزارشهاي رسيده كسري بودجه بخش دولتي اروپا طي سال اخير تنها ۸/۲ درصد رشد داشته است كه در مقابل رشد كسري آمريكا قابل قبول تر است.
* چگونه مي توان اين سياست هاي كاملا متفاوت را توجيه كرد؟ آيا مي توانند در كنار هم باشند؟
- ببينيد، تفاوت هاي موجود به دليل تفاوت در سياستهاي اجرايي و الگوهاي مورد استفاده كشورهاي مختلف است. آمريكا از الگوي اقتصادي كينز استفاده مي كند. اين الگو مي گويد كسري بخش دولتي باعث افزايش تقاضاي خالص اقتصادي مي شود و اين افزايش تقاضا رشد اقتصادي را هم به همراه دارد. اما اروپا از الگوي ريكاردو پيروي مي كند. ريكاردو عقيده داشت جلب رضايت و اعتماد مصرف كنندگان و سرمايه گذاران در بلندمدت اهميت دارد و افزايش كسري بودجه خالص بخش دولتي از نظر كميت در بلندمدت مي تواند زيان آور باشد و ثبات اقتصادي جامعه را برهم بزند. زيرا كسري بودجه امروز جامعه بايد از آيندگاني تأمين شود كه نقشي در مصرف آن مبالغ نداشتند. آيندگان هم مجبور خواهند بود از طريق پرداخت مالياتهاي سنگين آن را تأمين كنند و نارضايتي آنها از سياستهاي اقتصادي رايج افزايش مي يابد يعني هدف اوليه ريكاردو تأمين نمي شود.
* كدام سياست گذاري درست است؟
- در اولين نگاه به نظر مي رسد سياست آمريكا بهتر است چون حداقل تا بحال مردم اين منطقه در رفاه و رضايت بيشتري نسبت به ديگر كشورهاي دنيا به سر مي بردند. آنها با سياستهاي مالي مناسب و سياستهاي پولي تهاجمي توانستند رشدي بالاتر از اروپا را در اقتصاد داخلي خود داشته باشند.
اين سياست يك مزيت اساسي دارد. طي سالهاي اخير دولت آمريكا نشان داده است كه كسري بودجه را مي توان به مازاد بودجه تبديل كرد و در اين روند تكاملي سود برد. در حاليكه سياستگذاري اروپا چنين پيامدي را نداشته است.
* پس شما با سياست گذاري آمريكا موافقيد؟
- اگر دقيق تر نگاه كنيد متوجه تصويري پيچيده و درهم مي شويد. تصويري از دنياي اقتصادي جامعه آمريكا كه نشان از نابساماني دارد.
كسري عظيم بودجه بخش دولتي آمريكا باعث ايجاد يك رشد تورمي در بعد اقتصادي كشور شده است اما اين مسئله باعث شتاب بخشيدن يا چندين برابر شدن سرعت رشد اقتصادي آمريكا نشده است و نمي توان آن را روش مناسبي قلمداد كرد. آمريكا عليرغم به كارگيري اين سياست، سه سال متوالي شاهد رشدي نازل در اقتصاد داخليش بوده است. رشدي كمتر از رشد اقتصادي اروپا كه خود دليلي مبني بر ناكارآمد بودن سياستهايش است.
* آيا از نظر شما اين وضعيت باعث ايجاد بحران در اقتصاد جهاني مي شود؟
- رشد كند اقتصادي آمريكا در كنار كسري حساب جاري اين كشور و كسري بودجه بخش دولتي اين كشور موجب افزايش بي عدالتي اقتصادي در اقصي نقاط دنيا مي شود. اين عدم تعادل باعث ايجاد اختلال در بازارهاي مالي بين المللي مي شود. آمار نشان مي دهد مجموع كسري بودجه دولت و كسري حساب جاري برابر با
۱۰ درصد توليد ناخالص داخلي آمريكاست. در مقابل آمريكا، اروپا داراي مازاد حساب جاري است اگر چه كسري بودجه دولتي را هم دارد. پس مشكل اقتصادي اروپا بسيار كمتر از آمريكاست. اين خود نشانه بهتر بودن سياستگذاري هاي اين كشور است.
* آينده اقتصاد دنيا چه خواهد شد؟
- در آينده كسري بودجه دولتي آمريكا مانع رشد اقتصادي اين كشور خواهد شد. زيرا كسري بودجه دولت در سالهاي آينده با همين سرعت رشد نخواهد كرد و كاهش كسري بودجه و يا تبديل شدن آن به مازاد بودجه با توجه به تئوري كينز تأثير مثبتي روي رشد اقتصادي نخواهد داشت. وضعيت اروپا بهتر است چون چنين مشكلي برايش پيش نخواهد آمد.
* اگر بخواهيد نظري كلي در مورد اوضاع اقتصادي دو منطقه بدهيد چه مي گوئيد؟
- در مجموع عملكرد سياستهاي مالي اروپا زياد بد نيست. مي توان اميد داشت وضعيت اقتصادي اروپا با بكارگيري سياست كنوني اش بهتر شود.
اگر كسي بخواهد بين اين دو سياستگذاري يكي را برگزيند، بدون ترديد سياست اروپا اثري بهتر، پايدارتر و بادوام  تر از سياست آمريكا دارد؛ اگرچه ممكن است نتيجه مثبت آن در درازمدت به ما برسد.

باز هم سود بانكي
در سال هاي اخير بحث نرخ سود بانكي در كشور همواره داغ بوده است.
در ماههاي اخير و پس از تغيير رياست بانك مركزي به دليل فقدان مرحوم محسن نوربخش اين بحث بيش از پيش اما با احتياط بيشتر از مواضع گوناگون مورد توجه فعالان اقتصادي قرار گرفته است.
در ايران به طور اصولي نرخ سود واقعي پول به دليل نازل بودن ميزان عرضه پول در بازار بالا است اما برخي بدون توجه به اين امر خواهان كاهش نرخ سود بانكي هستند.
در اين ميان دكتر جمشيد پژويان با نگاه جديد به اين مسئله پرداخته است. وي در گفتگو با ايرنا خواستار شفاف شدن نرخ بهره هاي بانكي در كشور شد و گفت: در بيشتر موارد وام گيرندگان بيش از نرخ بهره اعلام شده به بانك ها سود پرداخت مي كنند.
دكتر پژويان نرخ بهره هاي بانكي كشور را در حال حاضر متناسب با نرخ بالاي تورم در كشور دانست و تاكيد كرد، اين نرخ بايد به طور شفاف و معين اعلام شود.
وي با بيان آنكه متوسط نرخ بهره بانكي در مقايسه با نرخ تورم بازده لازم را دارد، تصريح كرد: درخواست هاي زياد متقاضيان براي اخذ وام از بانك هاي كشور نشان از بالا نبودن نرخ بهره  بانكها نسبت به تورم دارد.
اين كارشناسان در مورد پايين بودن نرخ بهره در كشورهاي پيشرفته، گفت: در كشوري كه نرخ تورم ۵/۱ درصد و نرخ بهره پنج درصد است، نرخ واقعي بهره هاي بانكي ۵/۳ درصد تعيين مي شود.
پژويان خاطرنشان كرد: توقيف كارخانه و كالاهاي توليدكنندگان در صورت نپرداختن سود به بانك ها روش مناسبي نيست و بانك ها بايد با بررسي هاي كارشناسي اقدامات لازم را براي كمك به حل مشكل توليد انجام دهند.
نامه به حجتي
محمدحسين اديب، اقتصاددان ايراني در نامه اي به وزير كشاورزي نوشته است:قيمت شكر در بازار جهاني با دلار ۸۰۰ تومان، ۱۸۳ تومان است.
قيمت خريد شكر از كارخانه هاي قند داخلي ۳۶۰ تومان است.
دولت شكر را به دو برابر بازار جهاني از كارخانه هاي قند داخلي خريداري مي كند.
مردم ايران يك بيستم اروپا دستمزد مي گيرند و بايد شكر را به دو برابر بازار جهاني خريداري كنند.
اخيراً  ايران يك محموله برنج درجه دو را به قيمت هر كيلو ۱۴۴ تومان از ويتنام خريداري كرد.
قيمت برنج در ايران دو برابر بازار جهاني است.
قيمت يك كيلو گوشت مرغ در بازار جهاني ۶۸ سنت است، آشكارا قيمت مرغ در ايران دو برابر بازار جهاني است.
پنج سال قبل قيمت گندم در ايران نصف بازارهاي جهاني بود ولي در سال جاري قيمت گندم خريداري شده بوسيله دولت ۳۰ درصد از قيمت هاي جهاني گران تر است.
قيمت پنبه توليد داخل نيز ۳۰ درصد از قيمت بازار جهاني گران تر مي باشد.
قيمت خشكبار توليد داخل كه تا پنج سال قبل بسيار ارزان تر از بازار جهاني بود در مورد بعضي از انواع آن در وضع حاضر گران تر از بازار جهاني شده است.
قيمت چاي توليد داخل دو برابر بازار جهاني است علت اصلي نافروش ماندن چاي توليد داخل به گران بودن و پايين بودن كيفيت آن باز مي گردد.
قيمت تمام شده يك كيلو سيب در سميرم ۱۳۰ تومان است در حالي كه چنين سيبي با كيفيت سميرم را هر كيلو صد تومان صادر مي كند.
در ايام نوروز مردم ايران مركبات را تا سه برابر قيمت بازار جهاني خريداري مي كردند. اقتصاد عشايري به بحران پاياني خود نزديك مي شود.
۱-قيمت گوشت قرمز در ايران دو برابر هند و تركيه است.
۲-واردات دو هزار تن گوشت قرمز از هند در وضع موجود يك ميليارد تومان سود دارد.
۳-واردات غير قانوني دام و گوشت قرمز از افغانستان، تركيه و امارات عادي و معمول شده است.
۴-در شرايطي كه قيمت گوشت قرمز در ايران دو برابر برخي از كشورهاي همسايه است برخورد انتظامي با قاچاقچيان، نتيجه عملي محسوس ندارد و نمي تواند به صورت گسترده مانع واردات غير قانوني شود.
۵-تيم هاي قاچاق كه در گذشته مواد مخدر را از افغانستان به ايران وارد مي كردند اكنون در سطحي گسترده اقدام به واردات دام زنده مي كنند.
۶-در مرز تركيه، قاچاقچيان گازوئيل و بنزين از كشور خارج مي كنند و دام زنده وارد مي كنند. تجارت بسيار پر سودي است. گازوئيل در اين سوي مرز ۱۳ تومان است و در تركيه ۹۰۰ تومان، قاچاقچي گازوئيل مي فروشد و دام مي خرد.
با توجه به مطالب فوق قيمت اكثر محصولات كشاورزي در ايران بين ۳۰ تا ۱۰۰ درصد از قيمتهاي جهاني گران تر است.
استراتژي وزارت جهاد سازندگي براي آينده كشاورزي ايران چيست؟ در صورت عضويت ايران در WTO واردات كليه محصولات كشاورزي با ۳۰ درصد حقوق گمرك آزاد خواهد بود.
وزارت جهاد بايد به تصريح و نه تلويح استراتژي اين وزارت خانه براي انطباق اقتصاد كشاورزي ايران با ضوابط WTO را جهت آگاهي افكار عمومي منتشر كند.