اوپك و دبيركل جديد
زدهم آذر ماه در وين برگزار مي شود،علاوه بر بررسي بازار نفت و تصميم گيري درباره سقف توليد موضوع مهم ديگري نيز در دستور كار خود دارد كه تعيين دبيركل اوپك پس از آلوارو سيلوا دبيركل ونزوئلايي اين سازمان است كه دوره اش به پايان رسيد.
بحث دبيركلي اوپك همواره يك مسئله پرمناقشه در اين سازمان بوده و امروز نيز اين امر محل اختلاف نظر عميق ميان كشورهاي عضو اوپك است.
گزارش هاي رسيده از آن حكايت دارد كه ونزوئلا قصد دارد بار ديگر سيلوا را براي دبيركلي نامزد كند. دولت ونزوئلا باتوجه به نبود وحدت نظر در اعضاي اوپك قصد دارد تا بار ديگر كرسي رياست اين سازمان را حفظ كند.
در عين حال ايران و كويت نيز دو كشوري هستند كه خواهان كسب كرسي دبيركلي اوپك هستند.
جمهوري اسلامي ايران هادي نژادحسينيان معاون وزير نفت را نامزد اين پست كرده است.
وي به لحاظ سابقه و مقام فعلي خود با معيارهاي اوپك براي دبيركلي همساز است،ولي مخالفت برخي اعضا از جمله عربستان سعودي شانس كسب دبيركلي اوپك را براي وي كاهش داده است.
كويت نيز عدنان شحيب الدين مدير فعلي اداره مطالعات اوپك را نامزد اين سمت كرده است. وي عليرغم حمايت اكثر كشورهاي عرب عضو از شرايط لازم براي كسب اين سمت برخوردار نيست و شانس زيادي براي انتخاب شدن به دبيركلي اوپك را ندارد.
اما آيا در اين ميان آلوارو سيلوا مي تواند اميدوار باشد كه دبيركلي اوپك را براي يك دوره ديگر در دست بگيرد.
وي كه جانشين علي رودريگز دبيركل ونزوئلايي قبلي شد،درواقع دوره ناتمام مانده او را به پايان مي رساند. سيلوا زبان انگليسي را به خوبي صحبت نمي كند و شايد كم حرف ترين دبيركل اوپك تاكنون بوده باشد.
او به همين دليل در ميان دبيركل هاي قبلي اوپك ناشناخته ترين فرد است و از محبوبيت كافي نيز برخوردار نيست.
شايد اكثر اعضاي اوپك اميدوارند وي ديگر انتخاب نشود. اما اگر توافقي بر سر فرد جديدي صورت نگيرد شايد سيلوا به دليل فقدان قدرت بهترين گزينه باشد.
اما در اين بن بست آيا راه حل ديگري وجود دارد. درحالي كه اوپك در مقابل خود چالش هاي مهمي از جمله كسب سهم بازار و حفظ سطح قيمت ها در حول ۲۲ تا ۲۸ دلار را مشاهده مي كند از سوي كشورهاي غيرعضو اوپك در معرض تهديد است و هر سال سهم بيشتري از بازار نفت جهان را به آنان واگذار مي كند، بايد نگران افزايش روزافزون توليد نفت عراق عضو قديمي خويش نيز باشد.
انتخاب دبيركل اوپك همواره مانند نفت از وزن سياسي بالايي برخوردار بوده است و برآيند تضادهاي اعضاي اوپك بيش از توافق آنان در تعيين دبيركل مؤثر بوده است.
تحركات تازه روسيه در بازار نفت
به گزارش خبرگزاري ها به نقل از بولتن گزارش سه ماهه بازار نفت مركز پژوهشهاي مجلس، تنظيم موافقتنامه اي با چين به ارزش ۱۵۰ ميليارد دلار به منظور احداث خط لوله اي به طول ۲۴۰۰ كيلومتر از سيبري شرقي به شهر راكين واقع در شمال چين، از جمله اقدامات روسيه در جهت گسترش بازارهاي آسيايي اين كشور است. قرار است اين خط لوله ، طي پنج سال اول سالانه ۲۰ ميليون تن و تا سال ۲۰۱۰ سالانه ۳۰ ميليون تن نفت خام را به چين منتقل سازد. اين اقدام در پي عقد موافقتنامه مشابهي ميان روسيه و ژاپن انجام گرفته است.
علاوه بر اين، روسيه تحركات ديگري را به منظور تصرف بخشهاي بيشتري از بازار آسيا و آمريكا آغاز كرده است. به گزارش هانس دووريج، دبير اقتصادي پايگاه خبري راديو هلند، روسيه در حركتي تازه تصميم گرفته است بخشي از نفت خود را روانه بازارهاي آسيا كند و اين بازار شبه انحصاري را كه در اختيار عربستان و كشورهاي حوزه خليج فارس است، بشكند.
بر اساس اين طرح، خط لوله اي كه مستقيما از اسرائيل عبور خواهد كرد، نفت را از مديترانه به درياي سرخ انتقال خواهد داد. يكي از پيامدهاي اين حركت آن است كه مصرف كنندگان آسيايي، نفت را به بهاي ارزانتر تامين خواهند كرد، اما پيامدهاي استراتژيك و مهم ديگري نيز دارد. در چارچوب اين طرح، روسيه با استفاده از خط لوله اي كه از بندر اسرائيلي اشكلون در مديترانه به بندر ايلات در درياي سرخ كشيده شده است، اقدام به انتقال نفت خواهد كرد.
روسيه و بازار آمريكا
اواسط مردادماه گذشته، الكساندر ورشبو، نماينده روسيه در نشست مشترك روسيه و آمريكا در سنت پترزبورگ از درخواست آمريكا براي دريافت مقادير بيشتري گاز و نفت روسيه خبر داد. وي اعلام كرد كه آمريكا خواستار مقادير هنگفتي گاز طبيعي مايع از جزيره ساخالين است.