عميد نمازي خواه
تاكنون در صفحه ماشين روزنامه همشهري همواره بحث پيرامون ماشين هاي سبك بود. ولي امروز مي خواهم دو نمونه از ماشين هاي سنگين را كه هر كدام متعلق به يك شركت بزرگ در صنايع خودروسازي هستند به شما معرفي كنم. كاميون ها و به ندرت اتوبوس ها نيز طرفداران خاص خود را دارند و در دهه اخير ميلادي اين طرفداران به گونه اي زياد شده اند كه هر ساله مسابقات مهيج و پرخطر اتومبيلراني را تبديل به جدال سخت ماشين هاي سنگين و كاميون ها كرده اند. در اين ميان ماشين هاي سنگين بايد اولاً وظيفه خود را كه اكثراً حمل ونقل بار و مسافر است به خوبي انجام دهند و در مرحله بعد بايد نيازهاي خاص مردم و طرفداران خاص خود را برآورده كنند. جالب است بدانيم كه
حمل و نقل جاده اي از سال ۱۹۹۸ ميلادي تاكنون ۳۸ درصد افزايش داشته و اين نشان دهنده گرايش كشورها به حمل و نقل از طريق كاميون هاست و من قصد دارم كه امروز جديدترين و قوي ترين كاميون دنيا و اتوبوس دنيا را به شما معرفي كنم.
در ميان برجسته ترين مدل هاي كاميون كه تاكنون شركت هاي بزرگ ساخت ماشين هاي سنگين مانند ولوو، اسكانيا، ماك، داف و... ساخته اند امسال موجودي خارق العاده پا به عرصه حمل و نقل گذاشت. اين موجود جديد از همه لحاظ نسبت به كاميون هاي ديگر برتري دارد.
مهندسان در ساخت آن نهايت وسواس در طراحي را به كار برده اند. اين كاميون از نظر قدرت از قوي ترين هاي حال حاضر محسوب مي شود. اين موجود شگفت انگيز ولوو FH16 نام دارد. FH16 از يك موتور ۱۶ ليتري بهره مي برد كه مي تواند با بازده بسيار بالا و توان خروجي ۶۱۰ اسب بخار بيشترين گشتاور را براي چرخ هاي محرك FH16 به وجود آورد. با تجربه بسيار خوب، طراحان و مهندسان شركت ولوو به دنبال ساخت كاميوني بودند كه هيچ كدام از نواقص نسل هاي قبل كاميون ها را نداشته باشد.
FH16 در واقع طرح پيشرفته اي از مدل FH12 است كه در پاييز سال ۲۰۰۱ ميلادي ساخته شد. با اين تفاوت كه در FH16 مشخصات منحصر به فردي وجود دارد كه در هيچ كدام از كاميون هاي ديگر ديده نمي شود.
معاون بخش كاميون هاي شركت ولوو آقاي جرما هالونن (Jorma Halonen) درباره FH16 مي گويد: FH16 كاميوني است كه براي انجام هر ماموريتي ساخته شده و من معتقدم كه در آينده ما شاهد تاثير بسيار زياد FH16 در حمل و نقل بين المللي به خصوص در قاره اروپا خواهيم بود زيرا FH16 قوي ترين كاميون دنياست.
قلب اين كاميون موتوري به نام D16C است. يك موتور پيشرفته و مدرن احتراقي ـ ديزلي كه شش سيلندر دارد و با حجم موتوري حدود
۱/۱۶ ليتر توان خروجي آن بستگي به استفاده راننده دو حالت دارد. در حالت اول ۵۵۰ اسب بخار و در حالت دوم ۶۱۰ اسب بخار است.بيشينه گشتاور اين موتور ۲۵۰۰ تا ۲۸۰۰ نيوتن متر است كه دور موتور ۹۵۰ تا ۱۵۰۰ دور در دقيقه به دست مي آيد. اين موتور به سيستم (VEB (Volvo Engine Brake نيز مجهز است.
طراحان موتور از جديدترين شيوه ها براي دستيابي به بالاترين بازده استفاده كرده اند. اين موتور تزريقي (انژكتوري) است و هر سيلندر آن چهار سوپاپ دارد. در واقع پايه اساسي طراحي آن از روي موتور D9A است كه از طرف شركت ولوو در سال ۲۰۰۱ به عنوان يك موتور مفهومي معرفي شد. با وجود وزن بسيار كم و مصرف سوخت بسيار پايين و كمترين لرزش توانسته است به سه استاندارد برجسته اروپايي دست يابد.
دو نوع جعبه دنده (چهاردنده) بر روي FH16 تعبيه شده است. اين كاميون همان طور كه مي توان از مارك شركت سازنده آن كه ولوو است انتظار داشت ماشيني بسيار امن است.
شركت ولوو از معروف ترين شركت ها در زمينه امنيت خودرو است. اين مسئله در FH16 به وضوح نمايان است؛ از تمامي سيستم هاي پيشرفته امنيتي در FH16 استفاده شده كه به عنوان مثال سيستم ACC Active Cruise Control)) وظيفه سنجش فاصله كاميون با خودروي جلويي را دارد تا به هنگام ترمز كردن هيچ تصادفي براي FH16 رخ ندهد.
با وجود اين سيستم باز هم مهندسان آرامش خاطر نداشته و تا جايي كه مي توانستند سيستم هاي ترمز آن را تقويت كردند
به عنوان مثال سامانه
تثبيت ترمز
(Brake Stabilisation System) مي تواند نهايت دقت در ترمز را براي FH16 مهيا كند. ترمزهاي آن از سيستم (EBS (Electronic Brake System استفاده مي كند كه باعث عكس العمل سريع ترمزها مي شود.
سه نوع كابين (جاي راننده كاميون) مختلف مي تواند بر روي FH16 نصب شود كه در مدل هاي واگن تختخواب دار (Sleeper)، جهانگردي و مدل XL است.
FH16 به نسبت كاميون ها و مدل هاي ديگر ولوو داراي يك شمايل جديد است به گونه اي كه با نگاهي گذرا به ورودي هواي رادياتور آن مي شود آن را به خوبي از FH12 تشخيص داد. خطوطي كشيده با رنگ روشن در شبكه هاي متعدد در آن ديده مي شود و در قسمت بالاي آن نيز آرم ولوو مي درخشد. طراحي داخلي FH16 بي نظير است به گونه اي كه با استفاده از نظر تعداد بسياري از روان شناسان طراحي شده، اين طراحي باعث شادي روحيه راننده مي شود تا در هنگام رانندگي به خواب نرود. در اين كابين از مواد و آلياژهاي خاص استفاده شده است. سه نوع مختلف صندلي مي تواند بر روي FH16 نصب شود كه هر سه نوع آنها داراي ريل هاي چرخ دار در زيرشان است تا جابه جايي آنها به راحتي صورت گيرد و تودوزي آنها از چرم خالص است البته طراحي روكش ها به گونه اي صورت گرفته تا پشت راننده عرق نكند.
شركت ولوو سري هاي گوناگوني از كاميون ها را مي سازد كه هر كدام از سري ها كارآيي خاص خود را دارد و در ايران نيز سري هاي خاص آن به ندرت ديده مي شود كه در اين ميان ما با سري FH آن آشنايي بيشتري داريم. سري هاي مختلف ولوو مانند FL، FM، FH، NH، VHD، VN و VM هر كدام داراي شمايل و ظاهري خاص است. به عنوان مثال مدل هاي NH، VN و VHD دماغه دارند در صورتي كه مدل هاي FH و بسياري از مدل هاي ديگر بدون دماغه هستند و شمايلي كاملاً متفاوت دارند.
با توجه به اين كه حمل و نقل جاده اي از سال ۱۹۹۸ تاكنون ۳۸ درصد افزايش داشته است بزرگان شركت ولوو اميد دارند كه اين افزايش تا اواخر سال ۲۰۱۰ ادامه داشته باشد و در اين صورت آنها مي توانند به يكي از بهترين آمارهاي فروش خودرو در ابتداي قرن جديد ميلادي دست يابند.
شركت ولوو ركورد جالبي در پنج سال گذشته به دست آورده است و توانسته صدهزار كاميون بفروشد و اين رقم حتي مي تواند با مجموع فروش چندين شركت ديگر توليدكننده كاميون برابري كند.
