پاسكال ريش
در پايتخت عراق دوباره پول به گردش درآمده است. غارت ها و چپاول اموال عمومي باعث شده كه برخي افراد به سرعت ثروتمند شوند. براي مثال زيد كه سابقاً دستفروش بود هم اكنون به تجارت مي پردازد. خانواده هاي ثروتمندي كه با آمريكايي ها همكاري مي كنند قدرت بيشتري مي يابند.

محيط كمي گرفته است و نوري كمرنگ همه جا را پر كرده است. اين رستوران مخفي و زيباي تونسي براي استراحت خوشگذران هاي بغداد تدارك ديده شده است و مشتري هاي مرفهي را كه بي حساب پول خرج مي كنند به خود جذب مي كند. بن در حالي كه مشغول حرافي است ماهي تن لذيذي را به همراه كوسكوس سبزي ها و برنج و بره نوش جان مي كند. البته فقط استعداد آشپزها نيست كه ثروتمندان عراق را جذب خود كرده است. در اين رستوران مخفي هميشه الكل و انواع نوشيدني هاي غيرمجاز و غيراسلامي لبناني و فرانسوي هم سرو مي شود و ثروتمندان جديد عراق بي هيچ ميانه روي به صرف آنها مي پردازند.
در ساير مراكز تفريحي عراق نوشيدني هاي الكلي جايز نيست و پولدارها هم جرات نمي كنند ثروت هاي انباشته شده به واسطه بحران و جنگ را كه در گوشه اي مخفي كرده اند به اين راحتي خرج كنند. اين رستوران تونسي به آنها امكان مي دهد براي يك شب هم كه شده از محيط پاك بيرون و از ميان مردم عادي بگريزند.
بغداد لبريز از اين ثروت هاي بادآورده شده است. مسلماً سه جنگ كه طي ۲۰ سال اين كشور را درگير كرده بود و ۱۲ سال تحريم اقتصادي بين المللي، مردم عادي اين كشور را به ستوه آورده و از نظر قدرت خريد آنها را كاملاً  تسليم كرده است. كارمندان، استادان، پزشكان بيمارستان ها و مهندسان براي پر كردن شكم شان با مشكل مواجه هستند. قيمت ها واقعاً ركوردشكن شده اند. پس از سقوط رژيم صدام و ورود سربازان آمريكايي به داخل كشور، قيمت خدمات رساني سر به فلك برداشته است. كپسول گاز كه ۲۵۰ دينار قيمت داشت هم اكنون در بازار سياه بيش از ۹۰ هزار دينار به فروش مي رسد. به سبزي هاي تازه كه اصلاً  نمي توان نزديك شد. فقيرترين افراد، باقي مانده جيره اي را كه دولت پيش از جنگ در اختيارشان قرار داده بود مبادله مي كنند تا بتوانند نان تهيه كنند.
با همه اين حرف ها و با وجودي كه بيكاري بي سابقه اي كه به ۷۰ درصد مي رسد همه جا را فراگرفته، در مركز بغداد ده ها مغازه  فروش محصولات الكترونيكي و لوازم برقي خانگي باز شده اند. ماهواره هايي در پياده روهاي خيابان هاي بزرگ روي هم انباشته شده و راه بندان هاي بزرگي ايجاد مي كنند. در ميان خودرو هاي فرسوده و قديمي، اتومبيل هاي مجللي كه از دبي وارد مي شوند و تعدادشان هر روز روبه افزايش است به چشم مي خورد. آنها گاهي موقع عبور با صداي بلند بوق ترمز مي كنند تا خودي نشان دهند.

اتاق هاي محكم سوراخ
عراقي ها زير لب از «پول هاي غارت شده» حرف مي زنند. پولي كه هر كس به واسطه بي نظمي حاصل از سقوط رژيم براي خودش جمع آوري كرده و هيچ كس نمي خواهد به ياد بياورد كه مشخصاً به آنها دستبرد زده است. زيد فروشنده دوره گرد ۲۸ ساله اي بود كه پيش از اين به طور مخفيانه سي دي هاي غيرمجاز و سخنراني هاي رهبران شيعه را مي فروخت و به هيچ وجه با فيلم هاي مستهجن كاري نداشت. او در قالب جديدش و بي آن كه دوستاني كه مسخره اش مي كنند را متقاعد كند اين گذشته خود را مطرح مي كند. حالا زيد تاجر شده است. او صاحب يك بوتيك فروش و تعمير بازي هاي ويديويي است، يك ماشين جديد و براق دارد، در يكي از محله هاي اسم و رسم دار مالك آپارتمان شده و جليقه اي چرمي به تن مي كند. وقتي در مورد راز و رمز اين رفاه ناگهاني سؤال مي كنيم، دستفروش سابق مدتي به من من كردن مي پردازد، اما بعد به ياد مي آورد كه مردم ساكن در خيابان الكيفع، جايي در حومه شهر كه سابقاً زيد هم در آن جا زندگي مي كرد، حتي قادر به پرداخت پول يك سيگار هم نبودند اما پس از آن كه آمريكايي ها وارد بغداد شدند، اين مردم فقير به بانك ها ريختند. آنها گروه گروه به صورت خانوادگي و يا در جمعي دوستانه به بانك ها حمله مي كردند. ابتدا مين يا راكتي ضدتانك پيدا مي كردند و سپس اتاق ها و گاوصندو ق هاي محكم را سوراخ مي كردند. موادمنفجره تنها سوراخي كوچك به وجود مي آورد و آنها براي بيرون كشيدن دلارها ناچار بودند كودكي لاغر را به داخل بفرستند.
اين ثروت ها و پول هاي مخفي كه گاهي بسيار عظيم و چشمگير هستند از اقتصاد عراق سرچشمه مي گيرند. زيد مي گويد كه قصد دارد در آينده به صورت مخفيانه املاكي را خريداري كند و در ظاهر سعي كند كه مثل گذشته به زندگي اش ادامه دهد. هركس در زمينه اي كه با آن آشناست سرمايه گذاري مي كند. مكانيك ها دنبال خريد گاراژ هستند، دباغ ها دباغخانه مي خرند و همه مردم لوازم برقي، از تلويزيون و اجاق گاز گرفته تا يخچال خريداري مي كنند. به نظر زيد ترديدي وجود ندارد كه سقوط صدام زندگي مردم را دگرگون كرده است. او حالا مي تواند بي آن كه كسي از او سؤالي بپرسد يا چيزي بخواهد هرچه دوست دارد خريد و فروش كند. پليس فقط به دنبال تبهكاراني است كه اعمال خشونت آميز از آنها سرمي زند و آمريكايي ها هم به تجارت علاقه مندند.

سلسله تجار
زيد از ثروت هاي بزرگ عراقي اي حرف مي زند كه از مدت هاي طولاني قبل جمع آوري شده و به هنگام جنگ نيز كاملاً حفظ شده است. به اعتقاد او نيروهاي ائتلاف مي خواهند منافعي از آنها به دست آورند. زيد مي گويد: «هيچ كس از آنها نمي پرسد كه اين همه پول را از كجا آورده اند. چيزي كه در اختيار من است همان ارزش چيزي را كه آنها در اختيار دارند، دارد.» سلسله هايي كه قرن هاست تاجر بوده اند و چرخ هايي در خيابان هاي بغداد گذاشته اند و با مصلحت گرايي به كار مشغولند. گاهي بين آنها تماس هايي برقرار شده و سازش هايي صورت مي گيرد، اما واقعيت اين است كه بيشتر اندوخته ها در اختيار قدرت هاي مختلف اهل تسنن قرار گرفته است. سني ها و به خصوص شيعيان براي نگهداري اموالشان ناگزير بايد مصلحت گرايي مي كردند. خانواده مروالي كه هم كرد هستند و هم شيعه و از نظر صدام دو برابر دشمن به حساب مي آمدند، با سخاوت بسيار هزينه سرويس هاي امنيتي عراق را تامين مي كردند تا از هرگونه سركوبي مشابه آنچه در سال ۱۹۹۱ و در بغداد به وجود آمد جلوگيري كنند. اين شايعه كه غالباً توسط نزديكان آنها نقل مي شود داستان هاي جالبي را در برمي گيرد. در نجف، خانواده اي كه رابطه خوبي با مقامات كشور داشتند با دولت در ارتباط بودند و يكي از فرزندان اين خانواده با عدي، پسر صدام دوستي منحصر به فردي داشت.
مرحمت رئيس جمهور به اين دوستان دور و بر هزينه هايي هم مي تراشيد: پرداخت كميسيون هايي بر روي كالاها، توزيع سرمايه، واگذاري سهام در كارخانه ها، هديه هاي باشكوه، جواهرات، ماشين، زمين، ساختمان، بخشش هايي به ارتش يا پليس كه مشخص است توسط خويشاوندان صدام حسين اداره مي شدند. همه و همه اين موارد نشان مي دهند كه در آن زمان چه سيستمي حاكم بوده است. هيچ كس بي آن كه به حساب التكريتي ها،  يعني طايفه صدام، پول واريز كند نمي توانست در امور تجاري موفق شود.
اين روش جاري «تجارت» جديد به هيچ وجه منحصر به فرد نيست و فقط در اين منطقه از جهان وجود نداشته است. «اما در عراق، رژيم حاكم تحت هيچ شرايطي با پول شوخي نمي كرد. بهترين كار اين بود كه بي هيچ بحث و چون و چرايي پول لازم پرداخت شود. برخي شخصيت هاي مهم كه مي خواستند چانه بزنند يا خيلي آشكار و در انظار عمومي براي مراسم مذهبي مثل ماه رمضان پول زيادي صرف كنند جان خود را از دست مي دادند. هيچ كس حق نداشت شهرتي به دست آورد كه شهرت و محبوبيت رئيس را به حاشيه بكشاند.»
خانواده البونيا يكي از بزرگترين سرمايه داران اهل تسنن بغداد به اين علت كه براي كمك به فقرا سخاوت زيادي به خرج داده و اسراف كرده بودند با پليس هاي صدام روبه رو شدند تا به آنها يادآوري شود كه چه بايد بكنند.
حتي پول كمي كه در جريان جشن ها به فقرا پرداخت مي شود، تبليغي بود براي نشان دادن پاكي و تقواي فرد و اين كار در جهان عرب به صورت يك نوع استراتژي اقتصادي برجاي مانده است كه براي پايين آوردن تنش هاي عمومي و واكنش نسبت به ثروت هاي كلان به كار گرفته مي شود.
بخشش هاي البونيا در آغاز سال هاي دهه ۹۰ و پس از شكست كويت و تحريم اقتصادي عراق صورت گرفته بود و در واقع در زماني بود كه رژيم، شكست خورده بود و اولين موج خصوصي سازي در بخش كشاورزي عراق به گوش مي رسيد. البونيا با بهره  گرفتن از لطف و سخاوت رئيس جمهور با در اختيار گرفتن اراضي دولتي، صنايع شير و صنايع توليد نوشابه هاي گازدار سهم بسيار بزرگي دريافت كرده بود و در اين زمان بود كه قيمت اجناس مصرفي در بازارها بسيار بالا رفت و مردم به تنگ آمدند.
امروزه نيز ثروتمنداني كه به دنبال جايگاه بالايي هستند سعي در جلب آمريكايي ها مي كنند.

سرمايه گذاري هاي خطرناك
در بسياري از انبارهاي بزرگ به جاي مانده براي آمريكايي ها به نظر مي رسد كه اوضاع اقتصادي بسيار خوب است. براي دستيابي سريع به اهداف موجود، پل برمر حاكم آمريكايي در عراق توجه چنداني به ماهيت مباشران جديد ندارد. چون زمان بسيار محدود است و بايد به آزادسازي سرمايه ها پرداخت. براي آن كه عراق از چارچوب بعثي اش خارج شود، اشغالگران تمامي دستگاه هاي دولتي را در رديف پايين تر قرار داده اند. زيرساخت هاي اصلي، برق،  حمل و نقل و انرژي كندتر از قبل شده اند. از سوي ديگر سرمايه گذاران خارجي براي به دست گرفتن كارخانه هايي كه دارايي شان به يغما رفته است، هيچ دستگاه و موجودي اي ندارند و سرمايه شان در جريان نيست، هيچ عجله اي به خرج نمي دهند. در حال حاضر تنها چيزي كه از اين كارخانه ها باقي مانده يك ساختمان كهنه و مخروب است.
يك ديپلمات اروپايي مي گويد: «خصوصي سازي به روشي بسيار آرماني و در شرايطي بسيار نامنظم به راه افتاده است. براي خريد كارخانه هاي عراقي در شرايطي كه سيستم قضايي و مالي درستي وجود ندارد، شركت هاي آمريكايي به هيچ وجه وارد عمل نمي شوند.
با اين حال بند دو حكم ۳۹ حكومت آمريكا در عراق كه قوانين در اختيار گرفتن مالكيت اموالي در عراق را بررسي مي كند بسيار محتاطانه است.» وي ادامه مي دهد: «اين حكم بايد توسط حاكم آمريكايي يا جانشين او مورد بازبيني قرار گيرد و دولت بايد متني به تصويب برساند كه وجهه بين المللي دارد و مردم عراق نيز با آن موافقند.»
هيچ گونه خريد و سرمايه گذاري تضمين شده اي وجود ندارد و پل برمر بايد تنها به ماجراجوياني تكيه كند كه آماده پذيرش هر خطري هستند، ثروتمندان جديد، سلسله تجار و همچنين مسئولان سياسي كه عضو ۱۵ حزب موجود در دولت انتقالي هستند و اعضاي دولت تنها كساني هستند كه مي توانند در اين مورد تن به ريسك بدهند.
منبع:ليبراسيون

كفش هاي سياستمداران در نمايشگاه فرانسه
وزرا و كارمندان بلندپايه اتحاديه اروپا ديگر كفش هاي خود را باز نخواهند شناخت. كفش هاي عجيبي كه دو هنرمند براي نمايشگاه «كفش هاي بزرگ» طراحي كرده اند همه آنها را از خود بي خود خواهد كرد. اين نمايشگاه كه تا ۲۵ آوريل به كار خود ادامه خواهد داد دو ماه تمام داير است. در اين نمايشگاه، آميزه اي از جهان سياسي و خلاقيت هنري به نمايش گذاشته خواهد شد. اين طرح براي اولين بار در فرانسه برنامه ريزي شده و پس از آن به لوكزامبورگ، ساربروك، برلين و مونيخ نيز انتقال خواهد يافت.
كلودين آنژ و ايزابل فدركل دو خانمي هستند كه با مين هاي ضدنفر مبارزه مي كنند و به همين دليل از كفش كه قبلاً در نمايشگاه هاي معلولان به كار گرفته مي شد استفاده مي كنند. كفش به معناي انتخاب راه صحيح در جهان است.ايزابل در گفت و گو با خبرگزاري فرانسه در باره اين نمايشگاه
مي گويد:«ما هميشه دوست داشتيم با اشيايي معمولي كار كنيم و به خصوص نسبت به جنگ و مين بسيار حساس هستيم.»
از رومانو پرودي، رئيس ايتاليايي كميسيون اروپا گرفته تا ولفگانگ شلوسل صدراعظم اتريش و دومينيك وينت، وزير محيط زيست سابق فرانسه و حدود ۸۸ شخصيت سياسي بين سال هاي ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۲ خود را وارد اين بازي كرده اند و هر كدام يك جفت از كفش هاي كهنه شان را در اختيار اين دو خانم هنرمند قرار داده اند. اين دو مي گويند كه بيش از ۳۰۰ جفت كفش جمع آوري كرده اند و اولين نفر ملكه انگلستان بوده كه با آنها موافقت كرده است. كفش هاي ماري ژرژ بوفه، وزير ورزش فرانسه تغيير كرده و به صورت كفش روبازي پوشيده از چمن درآمده كه فوتباليست هاي كوچكي در داخل آن مشغول بازي هستند. كفش هاي دوچرخه سواري رئيس كميسيون اروپا به دقت و با اجزاي ديگري تركيب شده اند آنها با توجه به جنس شان از بندهاي پارچه اي گرفته تا كفي كائوچويي در لوله هاي آزمايش بلند جاي گرفته اند. در ميان اين كلكسيون عجيب، كفش هايي كه پاهايي مصنوعي در خود دارد به چشم مي خورد كه نشان دهنده نفرت هنرمندان از مين هاي ضدنفر است.
آدرس اشتباه
حزب ليبرال دموكرات بريتانيا به اشتباه طرح هاي مخفي انتخاباتي را از طريق اي ميل به اعضاي ولزي حزب كارگر اين كشور كه به توني بلر نخست وزير انگليس تعلق دارد، فرستاد. انتخابات مجلس از نيمه دوم سال ۲۰۰۵ به بعد در بريتانياي كبير برگزار مي شود و بنابراين رقباي سياسي ليبرال دموكرات ها زمان كافي در اختيار خواهند داشت تا طرح ها و سياست هاي اين حزب را خنثي كنند. يكي از سخنگويان حزب ليبرال دموكرات ضمن اين كه تلاش مي كرد در برابر اين خطاي فاحش از خود آرامش و خوش قلبي نشان دهد، گفت كه اين اشتباه موجب خواهد شد پيشنهادهاي بسياري در مورد انتخابات سنا مشابه آنچه در آمريكا بود صورت گيرد و بحث هاي زيادي نيز به راه بيفتد.

چطور روس ها به تله افتادند
در آغاز سال هاي دهه ۸۰ و با توجه به اطلاعات گردآوري شده توسط كشور فرانسه، رونالد ريگان دستور داد كه عملياتي باورنكردني براي متزلزل كردن تكنولوژي اتحاد جماهير شوروي به كار گرفته شود. اين دستور به انفجار خط انتقال گاز اين كشور در تابستان ۱۹۸۲ منجر شد. توماس سي ريد، مشاور سابق ريگان در كتابي كه اخيراً در آمريكا به چاپ رسانده و «درون جنگ سرد» ناميده مي شود به تشريح اين ماجرا پرداخته است. گزيده اي از اين كتاب در واشنگتن پست به چاپ رسيده است.
در ژوئيه سال ۱۹۸۱ و در قصر مونتبلو در نزديكي اوتاوا، فرانسوا ميتران در نخستين اجلاس گروه ۷ اش شركت كرده بود. ژاك آتالي يكي از نزديك ترين مشاوران او تعريف مي كند: «ميتران در ديدار با ريگان، به او اطلاع داد كه شبكه بزرگي از جاسوسان روسيه در غرب را كشف كرده است.» فرانسه موفق شد از يك مهندس ۵۳ ساله به نام كلنل ولاديمير ورتوف كه به فرانسه علاقه داشت، استفاده كند (نام مستعار او فيرول بود) او در قلب سرويس جاسوسي و شاخه اقتصادي كا.گ.ب بود و از سال هاي دهه ۱۹۷۰ به فعاليت مشغول بود.
آمريكايي ها با به دست آوردن حدود چهار هزار سند و مدركي كه فرانسه از طريق ورتوف به دست آورده بود متوجه شدند كه شوروي در بسياري از آزمايشگاه هاي غربي رخنه كرده بود و به طرح ها و برنامه هاي حساس كاملاً دسترسي داشت. البته جزييات فعاليت هاي آنها خيلي مشخص نبود. سيا با يافتن شبكه هاي جاسوسي تصميم گرفت اطلاعات غلطي به شوروي بفرستد،
به ويژه اين كه طرح ها با اشتباهاتي نامحسوس به آن جا فرستاده مي شدند.
يكي از اين برنامه ها نحوه اداره سيستم ها و تاسيسات گازي (پمپ، توربين، دريچه ها و...) را شامل مي شد. طرح دستكاري شده و درواقع تله آمريكايي ها باعث شد فشار زيادي به لوله ها تحميل شود و در نتيجه يكي از خطوط انتقال گاز در سيبري منفجر شد. نويسنده در كتاب خود مي نويسد كه اين انفجار بزرگترين انفجار غيرهسته اي بود كه جهان به خود ديده است. شوروي پس از اين جريان به همه تاسيسات خود مشكوك شد و اين حادثه همان هدف اصلي سيا بود. اين مسئله باعث تزلزل اتحاد جماهير شوروي شد و زمينه را براي سقوط آن فراهم كرد.

شيراك زيادي طرفدار پوتين است
در حالي كه اختلاف ميان روسيه و اتحاديه اروپا بالا گرفته و در حال تبديل به بحراني جدي است، ژاك شيراك به شدت از دوست خود پوتين طرفداري مي كند و نسبت به عملكرد ۱۵ كشور عضو اتحاديه و موضع آنها در قبال مسكو بي تفاوت است.
رئيس جمهور فرانسه در ديدار اخير خود از بوداپست اظهار اميدواري كرد كه اتحاديه اروپا «نسبت به روسيه رفتاري محترمانه  تر داشته باشد» و همچنين براي اين كه هدف اصلي، يعني گسترش اتحاديه اروپا به تحقق بپيوندد كمي خويشتن داري به خرج دهد.
روسيه براي آن كه بتواند قرارداد شراكت تجاري با اتحاديه اروپا را به امضا برساند حركت هايي را آغاز كرده است. روسيه اين طور استدلال مي كند كه اگر اين كار صورت نگيرد به صادرات كشور صدمه زيادي وارد خواهد شد. روساي ديپلماسي ۱۵ كشور اروپايي كه ويلپن، وزير خارجه فرانسه نيز جزو آنها است تاكيد كرده اند كه توافق روسيه با اتحاديه اروپا فقط وقتي اين اتحاديه ۲۵ عضوي شد ميسر خواهد بود و اين كه هيچ پيش شرط و امتيازي نيز تا قبل از ۲۵ عضوي شدن اتحاديه در اول ماه مه ۲۰۰۴ براي روسيه در نظر گرفته نخواهد شد. اين بذري كه شيراك مي پاشد سرانجام خوبي در بروكسل نخواهد داشت. سخنگوي كريس پاتن كميسر روابط خارجي اتحاديه اروپا، عبارت «عدم احترام به روسيه» كه شيراك به كار برده را محكوم كرد.
پس از رسوايي حاصل از حمايت سيلويو برلوسكوني از پوتين بر سر مسئله چچن كه در ماه ژوئن سران اتحاديه را به شدت نگران كرده بود، كميسيون تصميم گرفت كه به اتحاديه انسجام بيشتري بخشد و تاثيرگذاري آن را بالاتر ببرد. به همين دليل در مورد روابط روسيه و اروپا تصميم گيري هايي صورت گرفت... اما اين طور كه به نظر مي رسد اين تصميم گيري ها چندان خوب پيش نرفته و شيراك همه چيز را خراب كرده است.