استيضاح احمد خرم، وزير راه و ترابري كابينه سيدمحمد خاتمي ساعت ۹و۳۰ دقيقه صبح روز گذشته در مجلس شوراي اسلامي كليد خورد و پس از بيش از شش ساعت بحث و بررسي و شنيدن اظهارات وزير و موافقان و مخالفان وي بالاخره نمايندگان تصميم گرفتند با ۱۸۸ رأي موافق، خرم را از وزارت راه و ترابري بركنار كنند.
اظهارات قبل از جلسه
خرم قبل از ورود به جلسه بسيار اميدوار به نظر مي رسيد و در اولين اظهار خود در روز استيضاح گفت با دفاع مناسب و محكمي كه از خود انجام خواهم داد مطمئناً نمايندگان مجلس شوراي اسلامي قانع خواهند شد. محمدعلي ابطحي معاون رئيس جمهور نيز در اظهارنظري مشابه خرم گفت اگر نمايندگان به توضيحات وزير توجه كنند خرم رأي اعتماد مي گيرد. وي سپس در صحبتي تهديدآميز نسبت به نمايندگان گفت در صورت عدم رأي اعتماد، فرصتي براي انتخاب وزير جديد وجود ندارد و اگر مجلس نخواهد با دولت تعامل كند هر دو قوه با مشكل مواجه خواهند شد.
استيضاح شروع شد
بالاخره استيضاح وزير راه با حضور اكثر اعضاي هيأت دولت آغاز شد و الياس نادران، سبحاني نيا، فاطمه آجرلو، حشمت فلاحت پيشه، ميرتاج الدين، علي احمدي، عماد افروغ در نوبت صبح و علي زاكاني و... در نوبت بعداز ظهر در مخالفت با وزير راه و موافقت با استيضاح وي صحبت كردند. الياس نادران كه به عنوان مرد شماره يك استيضاح به حساب مي آمد با حجم بسيار بالايي از پرونده هاي مربوط به وزارت راه كه به سختي آنها را حمل مي كرد (يك دست او هم در جنگ قطع شده بود) به عنوان اولين مخالف پشت تريبون قرار گرفت و از ميز ۲ ميليوني و صندلي ۸۰۰ هزار توماني وزير سخن گفت تا سپردن پروژه هاي مختلف از جمله آزادراه تهران - فرديس تا تعمير هواپيماها در امارات، به افرادي كه حتي صلاحيت اخلاقي كافي را ندارند صحبت كرد.
سپس سبحاني نيا نماينده نيشابور و عضو هيأت رئيسه حادثه ريلي نيشابور را يادآور شد و گفت اين فاجعه ملي سوءمديريت اين وزارت را مي رساند.بعد از آن فاطمه آجرلو نماينده كرج از صدها عزل و نصب در سازمان هاي كوتاه مديريتي در اين وزارتخانه خبر داد و اعلام كرد: امنيت مديران در اين زمينه گرفته شده است. حشمت فلاحت پيشه عضو كميسيون ملي و سياست خارجي نيز از واگذاري و بهره برداري از فرودگاه امام توسط ترك تاو انتقاد كرد و گفت فرودگاه استامبول رقيب فرودگاه امام (ره) به حساب مي آمد لذا واگذاري اين امر به كشور تركيه بسيار اشتباه بود.
مخالف بعدي خرم ميرتاج الدين نماينده تبريز بود كه رقم هزينه مراسم افتتاح فرودگاه امام را يك ميليارد و هشتصد و هشتاد ميليون تومان اعلام كرد و گفت: اين يكي از روشن ترين مصاديق حيف و ميل بيت المال مي باشد. (البته رقم فوق طبق اعلام سازمان بازرسي مي باشد و وزارت راه اين هزينه را ۹۰۰ ميليون تومان مي داند). علي احمدي نماينده ممسني نيز اعلام كرد سوانح هوايي در زمان خرم ۴۲ درصد افزايش يافته است. مسئول خريد سازمان هواپيمايي كشور نيز كه از دوستان آقاي وزير است داراي مدرك ليسانس ادبيات است. وي سپس به سوانح جاده اي اشاره كرد و گفت در دو ماهه ابتداي امسال در هر ۲۰ دقيقه يك نفر در جاده هاي كشور جان باخته اند و ايران در سوانح جاده اي رتبه اول را در جهان دارد.
عماد افروغ نيز به عنوان آخرين مخالف خرم در جلسه صبح نيز سعي كرد مثل هميشه با استدلال هاي آكادميك و جامعه شناسانه نظرات خود را بيان دارد. وي گفت: در مقام استيضاح اصل را بر دادخواهي مردم داريم و مي خواهيم رابطه قدرت - مسئوليت را نهادينه و تبديل به يك اصل كنيم. وي در پايان با اشاره به اظهارات خرم گفت ديكته نانوشته غلط ندارد اما ديكته آن هم در يك خط و با اين همه غلط مي تواند نمره قبولي داشته باشد.
وزير از خود دفاع كرد
|
|
وزير راه پشت تريبون قرار گرفت، يك ليوان آب خورد، دستها را درون جيبش گذاشت و سپس از امضاءكنندگان استيضاح بابت فرصتي كه دراختيار او قرار داده اند تا مسائل را شفاف بيان كند تشكر كرد. وي ابتدا به سير تاريخي استيضاح اشاره كرد و اعلام نمود از هفته دوم مجلس و يا به طور دقيق تر از دوم اسفندماه كه بحث استيضاح مطرح شد به دنبال اين بودم كه اين شبهات را براي نمايندگان رفع كنم اما اين فرصت هرگز دست نداد. وي سپس به جلسه اي كه با هماهنگي باهنر نايب رئيس مجلس برگزار شده بود اشاره كرد و اعلام نمود نمايندگان در آن جلسه درخواست بركناري برخي مسئولين وزارتخانه از جمله مسئول دفتر، مديرعامل شركت ساخت و توسعه، سرپرست سازمان هواپيمايي كشور، عضو هيأت مديره راه آهن، ذي حساب طرح هاي عمراني و نهايتاً مديرعامل شركت راه آهن را از من داشته اند ولي چون هيچ مدركي و استدلالي را براي بركناري اين افراد ارائه نكردند من نتوانستم اين كار را بكنم. آخر چطور مي توانم به آنها بگويم از فردا شما بركنار شده ايد؟ وي تأكيد كرد من شك ندارم كه مجلس قصد اصلاح دارد و تمام مسئولين به نظارت مجلس گردن نهاده اند. به من گفته اند بيش از ۱۰۰۰ برگ از اختلاس مديران قراردادها اشاره كرده و خواستار لغو آن شده اند كه مهمترين آن قرارداد تاو است .وي گفت: اموري كه به شركت تاو سپرده شده صرفاً خدمات و بهره برداري فرودگاه است و اداره فرودگاه به ۲۱ اداره و بخش مختلف داخلي سپرده شده است.وي در جلسه بعد از ظهر به سومين محور استيضاح يعني ناكارآمدي و مفاسد وزير و معاونان اشاره كرد و در زمينه هزينه هاي دفتر كار خودش گفت: صندلي بنده متعلق به ۲۸ سال پيش است و من اهل ميز و صندلي و تشريفات نيستم. اگر حرفهاي مرا باور نمي كنيد به دل هاي خودتان رجوع كنيد. البته من ليستي را تهيه كرده بودم ولي بعداً گفتم هيچ چيز لازم نيست تهيه شود.وي سپس به تك تك موارد اشاره شده در صبح توسط نمايندگان اشاره كرد و سعي كرد در آن موارد نمايندگان را قانع كند. خرم همچنين به داغديدگان حادثه نيشابور مجدداً تسليت گفت و اعلام كرد هرگونه مسئوليتي را در اين زمينه مي پذيرم. وي در ادامه به تشريح خدمات هواپيمايي كشور و حمل و نقل جاده اي پرداخت و صرفاً در ۱۵ درصد از تصادفات كشوري وزارت راه را مقصر دانست.
خرم همچنين به قضيه فرودگاه امام اشاره كرد و گفت هزينه هاي افتتاح را من به يك سوم هزينه برآورد شده تقليل دادم اما به خاطر جذب ترانزيت هاي بين المللي در اين فرودگاه بايد مهمانان خارجي دعوت مي شدند و اين هزينه ها صورت مي گرفت. وي همچنين ادعا كرد با وزارت اطلاعات جلسات مختلفي را داشته ايم و اين دستگاه اعلام كرده بود مشكل امنيتي وجود ندارد و ستاد كل نيروهاي مسلح بدون هماهنگي موجب بروز حوادث روز افتتاح شده اند.
موافقان و مخالفان بعدازظهر
فراكسيون اكثريت در كمال تعجب حاضر نشد هيچ يك از اعضاي مطرح خود را براي دفاع از خرم در ميدان استيضاح وارد كند و صرفاً قاسم زاده نماينده بابل و حسينعلي اسلامي حاضر به دفاع از خرم شدند. قاسم زاده نيز به سوابق انقلابي خرم اشاره كرد و او را از موفق ترين وزيران پس از انقلاب دانست. وي در اظهاراتي گفت خرم در پست خود بايد بماند و پاسخگوي مواردي كه شما اشاره كرده ايد باشد. اسلامي نيز به نكته خاصي در مبحث هاي خود اشاره نكرد و فقط زمان استيضاح را نامناسب دانست و گفت استيضاح نشان دهنده اقتدار مجلس نيست.
از سوي ديگر فراكسيون اكثريت دو تن از قوي ترين افراد خود يعني علي زاكاني و محسن كوهكن كه هر دو نيز عضو هيأت رئيسه بودند براي مخالفت با خرم به ميدان استيضاح فرستاد و اين دو توانستند برگ برنده را در دست گرفته و توپ را به زمين خرم پس بفرستند.زاكاني تناقض گويي اظهارات خرم را آشكار دانست و به عملكرد خرم در واگذاري امور مختلف به بخش خصوصي انتقاد نمود. وي گفت :خرم هيچ راهي جز استيضاح براي ما باقي نگذاشته بود و سعي ما براي حل مشكلات موجود را باج گيري دانست. محسن كوهكن هم به نامه صريح وزارت ارشاد براي خارج كردن نيروهاي ترك از فرودگاه امام(ره) اشاره كرد و گفت: شما به مديران داخلي اعتقادي نداريد و با تعويض پياپي مديران خود، ثبات مديريتي را در سازمان خود از بين برده ايد.
دفاع آخر
خرم كه بعد از اظهارات كوهكن پشت تريبون قرار گرفت و آخرين دفاعيات خود را به عمل آورد و افزود همه ما جايزالخطا هستيم هيچ كس غير از خدا و ائمه معصومين راندمان صددرصد ندارد . وي درپايان گفت : اگر راي اعتماد به من ندهيد اين لباس را از تن درآورده و درجاي ديگر به خدمت مي پردازم . هرچه تصميم بگيريد من هم تابع خواهم بود .
خرم هيأت دولت را ترك كرد
سپس راي گيري با ورقه به عمل آمد كه از ۲۵۸ تن از حاضرين ، ۱۸۸ تن ازنمايندگان به استيضاح خرم راي مثبت دادند و اين استيضاح فقط ۶۷ مخالف داشت كه ۹ نفر از آنها نيز ممتنع بودند و بدين ترتيب خرم از وزارت راه و ترابري بركنار شد و هيأت دولت را ترك كرد.