|
مروري بر مشكل كم خوابي و بي خوابي كودكان
مامان، چند دقيقه بيدار بمانم؟
|
|
|
«پروين» دوست دارد كه مهران ۹ ساله و مارال ۸ ساله هر شب ساعت ۹ به رختخواب بروند. ولي به علت فعاليت هاي فوق العاده خارج از مدرسه مانند؛ كلاس هاي ورزش، پيانو و همچنين تكاليف مدرسه كمتر مي گذارد كه آنها به موقع بخوابند. «پروين» مي گويد: «با وجود همه اين كارها، آنها بايد به حمام بروند شام بخورند.» اكثر شب ها، آنها ساعت ۱۰ مي خوابند و صبح زود ساعت ۶ نيز با صداي گريه برادر كوچكترشان از خواب بلند مي شوند، در مجموع آنها ۸ ساعت در طي شبانه روز مي خوابند.او مي گويد: «هميشه من فكر مي كردم كه كارهاي عجيب و غريب دخترم باعث مي شود كه او كم بخوابد.»«پسرم،« مهران» نيز خيلي خسته است. تصميم گرفتم كه فعاليت هاي فوق العاده شان را كم كنم ولي پسرم مخالفت مي كند و همه مي دانيم كه او اين مقدار فعاليت را دوست دارد.»
متأسفانه، كودكان دوست دارند كه بيشتر وقتشان را به انجام اين گونه فعاليت ها بپردازند. بچه هاي ۷ تا ۱۰ سال حداقل به ۹ ساعت خواب در طي شبانه روز نياز دارند. ولي ۳۰ درصد از آنها به ميزان كافي نمي خوابند.
خستگي يكي از دلايلي است كه باعث به وجود آمدن مشكلات رفتاري و به خطر انداختن سلامت جسمي كودكان اين سن و سال مي شود. كودكان خسته، بيشتر از بچه هايي كه استراحت كافي دارند به خودشان آسيب مي رسانند و خيلي بيشتر به سردرد و افسردگي مبتلا مي شوند و همچنين خيلي سريع تر، از انجام عملي منصرف مي شوند. معمولاً اين گونه كودكان توانايي كمتري در دريافت اطلاعات جديد در مدرسه دارند. حتي ممكن است خيلي سريع تر از ديگران چاق و فربه شوند(چاقي دوران كودكي). كمبود خواب بر روي عملكرد جذب قند تأثيرگذاشته و باعث افزايش وزن مي شود.
خستگي مفرط كودكان هميشه به راحتي قابل تشخيص نيست، اما بعضي ها علائم مشخص و بارزي دارند. علائمي مانند: آنها خيلي سخت و به زحمت مي خوابند، از شدت خستگي ناله مي كنند، آخر هفته دير مي خوابند و در مسافت هاي كوتاه در ماشين چرت مي زنند. اما برخي ديگر از كودكان بيش ازحد فعال، عصبي و بي قرار هستند. نتيجه تمام اينها چيست؟ اختلالات بيش فعالانه اي كه بعضي از كودكان از خود نشان مي دهند، در واقع ناشي از بي خوابي است و خستگي مفرط مي تواند اين اختلالات را تشديد كند.
استراحت بدون آرامش
در واقع، تعدادي كودكان، بسيار كمتر از آن مقدار زماني مي خوابند كه والدينشان فكر مي كنند. آنها به سختي به خواب مي روند يا پس از مدت كمي به علت دست و پنجه نرم كردن با نگراني هاي عجيب و سنگين از خواب بيدار مي شوند. بيشتر مراجعه كنندگان به كارشناسان در محدوده سني دبستان قرار دارند كه از اضطراب و كم خوابي رنج مي برند. به طور كلي نگراني هاي اجتماعي يكي ديگر از عوامل كم خوابي شبانه كودكان مي باشد.
به منظور پي بردن به اين كه آيا فرزندتان در خوابيدن مشكلي دارد، بپرسيد چگونه مي تواند راحت بخوابد، سپس سعي كنيد كه به توصيه هاي زير براي راحت خوابيدنش، عمل كنيد.
فعاليت هايش را كم و محدود كنيد
اگر فرزندتان اغلب، تا انجام دادن تمام تكاليفش نمي خوابد يعني بيشترين وقتش را براي انجام اين كار مي گذارد و تمام بعد از ظهر به اين كار مشغول است، اجازه ندهيد كه كار ديگري انجام دهد، حتي اگر مخالفت مي كند. ولي اگر فقط تكاليف مدرسه اش تمام وقت او را در منزل مي گيرد، با آموزگارش در اين رابطه صحبت كنيد.
تلويزيون را خاموش كنيد. كودكاني كه قبل از خواب برنامه هاي تلويزيوني تماشا مي كنند سخت تر از ديگران به خواب مي روند. تلويزيون نيز، همانند نوارهاي ويديويي و بازي هاي رايانه اي تحريك كننده است و مانع خوابيدن كودك مي شود. بنابراين قبل از ساعت خواب تمام لوازم الكترونيكي و صوتي تصويري را خاموش كرده و به هيچ عنوان تلويزيون در اتاق فرزندتان قرار ندهيد.
براي شام غذايي سبك درست كنيد
به فرزندتان چند ساعت قبل از خواب آب، چاي و يا هر نوشيدني ديگري ندهيد، همچنين از خوردن غذاهاي سنگين و ديرهضم در آخر شب جلوگيري كنيد.
در هنگام خواب به او آرامش دهيد
كمك كنيد تا فرزندتان آرام باشد، درست مانند زماني كه كوچكتر بود او را حمام كرده و كتاب داستان برايش بخوانيد. سعي كنيد كه يك ساعت قبل از خواب او را به هيچ وجه نگران و مضطرب نسازيد. چراغ خواب كم نوري در اتاقش روشن كنيد. اگر فرزندتان هنگام خواب خيلي سريع سرش را برمي گرداند و مي گويد: «حالا، حالا بروم بخوابم.» مطمئناً او خيلي به سختي خواهد خوابيد.
در مورد چيزهايي كه به او مربوط مي شود
صحبت كنيد.
شب هنگام، زماني كه فرزندتان به تنهايي در تختخوابش هست، خيلي بيشتر از طول روز در مورد مشكلاتش احساس نگراني مي كند. طوري نشان دهيد كه او بداند با مشكلاتش تنها نيست و شما او را در تمام كارهايش همراهي خواهيد كرد.
سعي كنيد با نرمش و ورزش او را آرام كنيد
اگر كشيدگي عضلات فرزندتان را آرام مي كند، پيشنهاد دهيد كه او يك صحنه آرام را تصور كند يا سعي كنيد كه با تمرينات ساده و آرام بخش مانند اين كار او را آرام كنيد: زماني كه او در تختخواب استراحت مي كند، ماهيچه هاي نوك اندام بدنش را سفت بگيرد و سپس رها كند و همين كار را از اندام هاي بالايي تا نوك انگشتان پايش انجام دهد.
نكات مهمي كه باعث كم خوابي كودكان مي شود:
در اينجا به چند عامل مشترك كه باعث كمبود خواب كودكان ۷ تا ۱۰ سال مي شود اشاره مي كنيم.
خفگي و بسته شدن راه نفس در هنگام خواب
بسته شدن راه تنفسي در هنگام خواب معمولاً به دليل بزرگ بودن لوزه ها يا چاقي بيش از حد است كه باعث بيدار شدن فرد به دفعات مختلف مي شود. همچنين اين گونه افراد با صداي بلند خروپف مي كنند.
روش درمان: خارج كردن لوزتين يا لوزه سوم و يا كاهش وزن.
درد در ناحيه پاها
اين گونه كودكان احساس مي كنند پاهايشان خواب مي رود و يا به اصطلاح سوزن سوزن مي شود و در ناحيه پاها احساس درد و ناراحتي مي كنند. آنها به علت دردناك بودن پاهايشان، هنگام خواب مرتباً لگد مي زنند و پاهايشان را تكان مي دهند.
روش درمان: ورزش كردن به روش هاي ساده و خواب به اندازه كافي و كارهايي كه براي خواب راحت توصيه مي شود.
راه رفتن در خواب
كودكان ممكن است بدون اين كه بيدار شوند در جاهاي خطرناك و نامناسبي راه بروند.
روش درمان:معمولاً كودكاني كه در خواب راه مي روند، دوران نوجواني را پشت سر گذاشته اند. پزشكان توصيه مي كنند كه براي پله ها و ديگر جاهاي خطرناك از وسايل امن و درهاي مخصوص استفاده كنند و اگر راه رفتن در خواب آنها پي در پي و هميشگي است براي آنها داروهاي آرام بخش تجويز مي كنند.
كابوس هاي شبانه
كودك در تختخوابش از ترس تكان نمي خورد، چشم هايش را مي گشايد و با صداي بلند گريه كرده و تقاضاي كمك مي كند. نگراني و آشفتگي او ممكن است براي يك ساعت يا بيشتر نيز به طول بكشد.
روش درمان: با خوابيدن بيشتر ممكن است تعداد اين حادثه ها و صحنه ها كمتر شده و به حداقل برسد.
منبع: Parents
ترجمه: رزيتا شاهرخ
|
