جامعه داوري ايران در آستانه كسب افتخار بزرگي قرار دارد. مسعود مرادي، داور برجسته فوتبال كشورمان به احتمال فراوان به عنوان يكي از چهار داور آسيايي، در رقابت هاي جام جهاني ۲۰۰۶ آلمان قضاوت خواهد كرد. چنانچه اين مهم براي مرادي محقق شود، پس از قضاوت در جام كنفدراسيون هاي ۲۰۰۳ كه او را به چهره اي جهاني تبديل كرد، حضور در رقابت هاي جام جهاني فرصتي طلايي خواهد بود تا اين داور، بيش از پيش وجهه بين المللي پيدا كند.
مرادي، اميدوار است پس از صعود تيم ملي كشورمان به رقابت هاي جام جهاني، او هم به اين رقابت ها راه يابد هر چند كه خودش اعتقاد دارد كار سخت تري نسبت به تيم ملي پيش روي اوست.
مرادي در مصاحبه جامعي كه با روزنامه همشهري انجام داده به تفصيل از شرايط داوري كشورمان و همچنين وضعيت خودش براي حضور در رقابت هاي جام جهاني سخن گفته است.
* آقاي مرادي! در ابتدا به عقب تر بازگرديم، موضوع گزارش ارسالي شما درباره ويسنته كالدرون به كنفدراسيون فوتبال آسيا به كجا انجاميد؟
- من در ديدار تيم هاي كويت _ عربستان عملكرد بدي نداشتم با اين حال با اعتراض مربي آرژانتيني تيم ملي عربستان مواجه شدم و گزارش رفتار ناپسند اين مربي را به مقامات ذيربط ارائه كردم. با اين حال اصلاً علاقه مند نيستم كه نتيجه آن گزارش را پيگيري كنم و نمي خواهم ذهن خودم را معطوف به اتفاق هايي كنم كه به گذشته مربوط مي باشد.
* آيا كميته داوري كنفدراسيون فوتبال آسيا از قضاوت هاي شما در ديدارهاي مقدماتي جام جهاني رضايت دارد؟
- من در چارچوب مسابقات مقدماتي جام جهاني ۲۰۰۶ در دو ديدار بين تيم هاي كويت _ عربستان و كره جنوبي _ ازبكستان سوت زده ام و تا بدين جا هيچ مشكلي وجود نداشته است. البته در اينجا بايد مراتب تشكر خودم را از كمك داورها هم به جا بياورم چرا كه در امر قضاوت، كمك داوران نقش با اهميتي را ايفا مي كنند.
* چرا با توجه به درخشش شما در امر داوري، به مسابقات جام كنفدراسيون هاي ۲۰۰۵ دعوت نشديد؟
- اين موضوع به نظر من خيلي طبيعي است، چرا كه مسوولان كنفدراسيون فوتبال آسيا ۶ داور آسيايي نامزد حضور در مسابقات جام جهاني را براي قضاوت در تورنمنت هاي مختلف تقسيم كردند. شمس المايدين از سنگاپور براي حضور در جام كنفدراسيون ها انتخاب شد، دو داور هم براي حضور در مسابقات جام جهاني جوانان در هلند انتخاب شدند. از سه داور باقي مانده كه من جزو آنها هستم، يكي براي قضاوت در جام باشگاههاي جهان انتخاب مي شود و دو داور ديگر به مسابقات جام جهاني نوجوانان اعزام مي شوند.
* چند درصد شانس حضور در مسابقات جام جهاني براي خودتان قائل هستيد؟
- من به هيچ وجه به توانمندي خودم شك ندارم و قضاوت را بر عهده خودتان مي گذارم كه عملكرد مرا با ديگر داورهاي آسيايي مقايسه كنيد با اين حال به هيچ وجه نمي خواهم حضورم در مسابقات جام جهاني ،۲۰۰۶ قطعيت يافته تلقي شود به احتمال فراوان مرا به باشگاه هاي جهان اعزام مي كنند و در آنجاست كه تكليف نهايي مشخص  مي شود، اما آنقدر به خودباوري رسيده ام كه حضور در مسابقات جام جهاني را دور از دسترسي نبينم.
* آقاي مرادي، ديدار كره شمالي _ ايران در پيونگ يانگ با قضاوت محمدكوسا اهل سوريه به جنجال كشيده شد و هنوز هم كره اي ها معتقدند كه به آنها ظلم شده است، نظر شما در ارتباط با قضاوت آن ديدار چيست؟
- آقاي كوسا يكي از داوران خوب قاره آسيا به شمار مي آيد، اما اشتباه ممكن است براي هر داوري روي بدهد و نمي توانيد داور بدون اشتباه در هيچ كجاي دنيا پيدا كنيد. بنابراين فقط همين را مي توانم بگويم كه بازيكنان، مربيان و هواداران بايد به اين موضوع توجه داشته باشند كه اشتباه هم بخشي از داوري است.
* حضور ايران در جام جهاني، سطح انتظارات هواداران را بالا برده و حالا همگان علاقه مند هستند تا شما راه هم به عنوان داور در اين معتبرترين تورنمنت فوتبال جهان بينند.
- من صعود ايران به جام جهاني ۲۰۰۶ آلمان را به دست اندركاران و هواداران تبريك مي گويم اما فكر مي كنم صعود من به مسابقات جام جهاني سخت تر از صعود تيم ملي است. من تلاش خودم را به كار مي گيرم با اين حال چنانچه به اين مسابقات دعوت شوم، سعي مي كنم نماينده شايسته اي براي كشورمان باشم و اگر هم چنين نشد حتماً صلاحيت اين كار را نداشته ام. قرار است از آسيا ۴ نفر به رقابت هاي جام جهاني اعزام شوند و قطعا اين افراد از قابليت هاي بيشتري نسبت به سايرين برخوردار خواهند بود. من حتي اگر جزو اين ۴ نفر نباشم به آنها بابت حضور در رقابت هاي جام جهاني صميمانه تبريك مي گويم.
* راهكار پيشنهادي شما براي پيشرفت وضعيت داوري كشورمان چيست؟
- بايد بپذيريم كه داوري ما طي چند سال گذشته در آسيا جايگاه بسيار خوبي پيدا كرده است اما به همان نسبت، در داخل مورد انتقاد واقع مي شويم. به نظر من دامنه انتقادات در بعضي موارد از انتقاد صرف گذشته و به غرض ورزي و تخريب تبديل شده است كه اين موضوع در نهايت به تضعيف وضعيت داوري كشورمان منجر مي شود. من به عنوان يك داور نمي گويم اشتباه نمي كنم اما با اشتباهات ما به گونه اي رفتار مي شود كه شائبه غرض ورزي و تخريب از آن بوجود مي آيد در اين صورت نمي توانيم انتظار داشته باشيم كه داوران جوان ما به اعتماد به نفس و خود باوري لازم دست پيدا كنند.
* آيا فكر نمي كنيد در اين ارتباط نبايد حكم كلي صادر كرد و چه بسا بعضا مواردي هم بوده كه داوران با اشتباهات فاحش خود زمينه اي را فراهم آورده اند كه به شدت مورد انتقاد واقع شوند؟
- نگاه كنيد براي مسعود مرادي اصلا اهميتي ندارد كه به موضوعاتي به اين كم اهميتي، فكر كند چرا كه هدف من بالاتر از اينهاست. اما همان طور كه گفتم چنانچه يك داور اشتباه مي كند بايد به طور منطقي با اشتباه و يا اشتباهات او برخورد كرد تا چنين ذهنيتي در نزد داوران كشور پديد نيايد.
* بهترين خاطره شما از دوران داوري تان چيست؟
- وقتي توانستم به عنوان يك داور ايراني، ديدار تيم هاي فرانسه و نيوزيلند را در جام كنفدراسيون ها قضاوت كنم، احساس كردم دين خود را به جامعه داوري كشور ادا كرده ام. همچنين انتخاب شدنم به عنوان داور سال ۲۰۰۳ آسيا، از جمله بهترين خاطرات من به شمار مي آيند.
* و بدترين خاطره شما در امر قضاوت؟
- چندان خاطره بدي از داوري ندارم هر چند كه شايد من هم دچار اشتباهاتي بوده باشم. اما اشتباهات داوري براي من موضوع حل شده اي است و چندان اهميتي به اين موضوع نمي دهم. مربي و بازيكن هم اشتباه مي كنند و داور هم مي تواند دچار اشتباه شود. در حال حاضر شاهديم كه داوران دنيا فاحش ترين اشتباهات را مرتكب مي شوند.
*نظر شما در مورد استفاده از فناوري الكترونيكي براي ارتقاي كيفيت داوري چيست؟
- من حتي در اجلاسي كه در فرانسه در اين خصوص برگزار شد حضور داشتم اما تا اين لحظه هم فيفا با اين قضيه مخالف است. با اين حال هر چيزي كه بتواند به بهبود داوري كمك كند خوب است، به شرطي كه داوري ماشيني نشود.
* اگر شما به جاي داور ديدار ليورپول- چلسي در چارچوب مسابقات ليگ قهرمانان بوديد، آن گل جنجالي را مي پذيرفتيد؟
- در يك مسابقه فوتبال، چهار داور با وظايف جداگانه حضور دارند و در اين گونه صحنه ها، اختصاصاً كمك داور بايد نظر بدهد و از دست داور كاري برنمي آيد. در آن بازي اگر من داور بودم به نظر كمك داورم احترام مي گذاشتم.
در آن صحنه هم كمك داور نسبت به گل بودن توپ اظهارنظر كرد و داور نظر او را پذيرفت.
* به نظر شما برترين داور جهان چه كسي است ؟
- من كار آقاي آندرياس فريسك را مي پسندم و همين طور ماركوس مرك را. البته پس از ماجراهايي كه در قضاوت بارسلونا- چلسي براي آقاي فريسك به وجود آمد و ايشان اعلام كرد داوري را كنار مي گذارد، به شدت متأثر شدم.
* آيا شما تا به حال از جانب هواداران تهديد شده ايد؟
- تهديد؟ نه من تا به حال تهديد نشده ام. البته داوران در مجموع، زير فشار هستند اما من خوشبختانه تا به حال از جانب كسي تهديد نشده ام. مردم ما از درك بالايي نسبت به اوضاع فوتبال و داوري برخوردار هستند و من فكر مي كنم اين گونه كارها از هواداراني سرمي زند كه افراطي هستند و درك صحيحي از فوتبال ندارند.
*در پايان اگر حرفي مانده بفرماييد.
- من همانطور كه قبلاً  هم گفتم، معتقدم نظرات كارشناسان بايد بدون حب و بغض باشد و قصد غرض ورزي و تخريب نداشته باشند. نگاه كنيد اين داوران سرمايه هاي ما هستند و اگر اينها را از دست بدهيم مي خواهيم چكار كنيم؟ در كشور ما خيلي ها حاشيه را بيشتر از متن دوست دارند. به نظر من داوري موفق است كه بتواند خود را از اين حاشيه ها دور نگه دارد. انتقاد سازنده همواره عاملي در جهت رشد و پيشرفت داوري مطرح بوده و آنقدر هم هوشيار هستيم كه در مورد انتقادات بي پايه و اساس، حتي در مقام پاسخگويي هم برنياييم. من در اين چند سال،  دوست و دشمن داوري را شناخته ام و خوب مي دانم چه كسي دلسوز است و چه كسي قصد تخريب دارد. بايد ابتدا ببينيم به داورمان چه داده ايم و در ازاي آن چه چيزي از او مي خواهيم. من هيچ كجاي دنيا نديده ام كه داوران كشورشان را اين گونه مورد انتقاد قرار دهند. دست به دست هم دهيم تا داوري مان جهاني شود.

امير بهادري نژاد
بهترين داوران فوتبال جهان تابستان سال آينده در رقابتهاي جام جهاني ۲۰۰۶ به قضاوت خواهند پرداخت تا اين كه هجدهمين دوره اين رقابتها را به يك الگوي جاودانه تبديل نمايند.
در واقع حركت داوران به سوي جام جهاني از بهمن سال گذشته آغاز شد. در اين ماه ۴۶ داور برگزيده فيفا از ۶ كنفدراسيون طي ۵ روز در نزديكي شهر فرانكفورت گرد هم آمدند. در حقيقت داوراني كه در جام جهاني آينده قضاوت خواهند كرد از دل همين كارگاههاي آموزشي بيرون خواهند آمد.
اين براي اولين بار است كه فيفا در فاصله ۱۶ ماه مانده به آغاز رقابتهاي جام جهاني، كار آموزش و آماده  سازي داوران را آغاز كرد. مقامات فيفا مي خواهند تا داوران حاضر در جام جهاني از لحاظ فني، جسماني، پزشكي و روحي، با آمادگي كامل وارد اين رقابتها شوند و آنجل ماريا ويلارلونا، نايب رئيس فيفا بارها به اين موضوع اشاره كرده است. ويلار علاوه بر پست نايب رئيسي فيفا، به عنوان رئيس كميته داوران اين فدراسيون نيز انجام وظيفه مي كند.
آمادگي داوران به حدي براي فيفا اهميت دارد كه بلاتر شخصاً  در مراسم افتتاحيه اين كارگاه شركت كرد و گفت: هدف ما، تماشاي بهترين قضاوتها از سوي داوران است و مطمئن باشيد با برنامه اي كه اجرا خواهيم كرد، تنها بهترين داوران به جام جهاني راه خواهند يافت.در جريان اين كارگاه ۵روزه، داوران برنامه اي بسيار فشرده را اجرا كردند كه يكي از اين برنامه ها، آزمايشات پزشكي از معاينه چشم گرفته تا اندازه گيري ميزان چربي موجود در بدن بود. داوران همچنين در كلاس هاي تئوري و عملي شركت كردند.
ماركوس مرك داورسرشناس آلماني پس از شركت در اين كلاس گفت: من تاكنون، كلاسي در اين سطح حرفه اي نديده بودم. فيفا اين داوران را در طول سال در ۴ تورنمنت بين المللي (جام جهاني جوانان، جام كنفدراسيون ها، جام جهاني نوجوانان و جام باشگاههاي جهان) ارزيابي مي كند. قرار است تيم داوري در طول اين يك سال تغيير نكند. يعني هر داور وسط مي  تواند دو كمك خود را انتخاب كند كه اين دو كمك داور همواره ثابت خواهند بود. به عنوان مثال در حال حاضر دو داور آلماني به نام ماركوس مرك و هربرت فاندل، كمك هاي مورد نظر خود را به فيفا معرفي كرده اند. قرار است دربهمن ماه سال جاري، فيفا اسامي نهايي داوران حاضر در جام جهاني را اعلام كند. در نهايت ۳۰ داور وسط و كمك  داور انتخاب خواهند شد.
مرك در اين رابطه مي گويد: حضور در ميان فهرست نهايي داوران بسيار دشوار خواهد بود اما مهم اين است يك داور در مجموع قضاوت خوبي را در جام جهاني به نمايش بگذارد.
اما برگزاركنندگان اين كارگاه دو هدف را دنبال مي كردند، نخست بازگو كردن وظايف قانوني داوران در داخل زمين و سپس آموزش چگونگي هضم فشارهاي روحي و رواني بازيهاي بزرگ.
بلاتر در مورد سقف انتظارات فيفا از داوران در جام جهاني گفت: داوران، رئيس و مسئول يك مسابقه فوتبال هستند البته نه تنها در زمينه اجراي قوانين بازي بلكه آنها بايد قابليت هاي خود را به عنوان يك مدير در زمين نشان بدهند و الگوي اخلاقي بازيكنان باشند. اگر خواهان يك جام جهاني موفق هستيم نبايد از نقش كليدي داوران به سادگي عبور كنيم.
آزمونهاي طاقت فرسا
كارستن كاداك از فيزيك بدني بسيار مناسبي برخوردار است و در نگاه اول تصور مي شود كه وي ورزشكار رشته دهگانه است. اما او يك دونده نيست بلكه اين مرد ۴۱ ساله يك كمك داور آلماني است كه براي حضور در جام جهاني ۲۰۰۶ لحظه شماري مي كند. او در جام كنفدراسيون ها كمك داور هربرت فاندل، داور سرشناس آلماني بود. وي براي اين كه خود را با آزمون آمادگي جسماني داوران فيفا مطابقت بدهد طي ۶ ماه نزديك به ۱۰ كيلوگرم از وزن خود كاسته است.كاداك به همراه ساير داوران نامزد حضور در جام جهاني در آزمونهاي طاقت فرسايي شركت كرده اند. مثلاً  يك مسافت ۴۰ متري را طي ۲/۶ ثانيه آن هم براي ۶ بار متوالي طي كردند و پس از آن ۱۵۰ متر را طي ۳۰ ثانيه و ۵۰ متر را طي ۴۰ ثانيه در مجموع ۲۰ بار پشت سر گذاشتند.
فاندل كه رئيس يك مدرسه موسيقي در آلمان است مي گويد: انجام اين آزمونهاي طاقت فرسا در نهايت به سود داوران خواهد بود مثلاً  من در جام كنفدراسيون ها در طول بازي سنگين ژاپن و يونان به هيچ عنوان خسته نشدم چون در تمرينات، ورزيده شده بودم.
در جريان جام كنفدراسيون ها، داوران با دو قانون جديد آشنا شدند. نخست قانون آفسايد فعال. قبلاً  به محض اين كه بازيكني پس از رهاشدن توپ از پاي هم تيمي خود در موقعيت آفسايد قرار مي گرفت، كمك داور پرچم خود را بالا مي برد اما حالا تنها بازيكني كه در مسير توپ فعال است، آفسايد اعلام مي شود.
كاداك در مورد اين قانون مي گويد: در گذشته به ما مي گفتند كه براي اعلام موقعيت آفسايد يك بار مكث كنيم اما در قانون جديد توصيه مي شود كه سه برابر نسبت به گذشته مكث كنيم و سپس در مورد آفسايد بودن و يا نبودن تصميم بگيريم. اجراي اين قانون باعث مي شود كه وقفه كمتري در بازي بوجود بيايد.يكي ديگر از قوانين اجرا شده توسط داوران در جام كنفدراسيون ها، جلوگيري از ورود بازيكنان به محوطه جريمه قبل از نواخته شدن ضربات پنالتي بود كه روبرتو روزتي داور ايتاليايي در جريان بازي مكزيك و برزيل كاملاً  اين قانون را اجرا و ضربات پنالتي را تكرار كرد.فاندل كاملاً از اهميت حضور در جام جهاني آگاه است و مي داند هر داوري كه شايسته باشد و بيشترين نمرات را كسب كند به جام جهاني راه خواهد يافت. البته او مي داند كه شانس حضور ماركوس مرك در جام جهاني بسيار بيشتر از او مي باشد با اين حال به آينده اميدوار است.