علي شاكري
سيزدهمين دوره مسابقات واليبال جوانان جهان پس از ۱۲ روز رقابت تماشايي و نزديك در جنوبي ترين شهر هند «ويشاكاپت نام» با قهرماني روس ها به پايان رسيد تا آنان همچنان ركورددار قهرماني در اين رده باقي بمانند. هر چه برزيلي ها در رده نوجوانان دست نيافتني به نظر مي رسند، در جوانان تيمي را ياراي مقابله با آسمانخراش هاي روسي نبود، اين هفتمين قهرماني روس ها طي ۱۳ دوره از برگزاري مسابقات جوانان پسر جهان بود. در مورد چند و چون كيفيت فني تيم ها به طور جداگانه خواهيم نوشت، اما آنچه به شروع مطلب اين بازي ها بي ارتباط نيست، سربلندي هندي ها در ميزباني اين رويداد مهم بود، كه در پايان لبخند رضايت را بر لبان تيم هاي شركت كننده به خصوص مقامات بلند پايه FIVB نشاند.
قبل از حضور در شهر «ويشا كاپت نام» در جنوبي ترين منطقه هند واقع در ايالت آندراپرادش كمتر كسي تصور اين را داشت كه اين شهر با مردمان مهمان نوازش با يك سازماندهي قوي بتواند از پس پذيرايي و ميزباني اين رويداد مهم برآيد، اما همكاري همه جانبه مسئولان اين شهر با برگزاركنندگان بازي ها موجب شد تا در پايان همه با رضايت مندي از نحوه پذيرايي ميزبان با خاطره اي خوش و به اميد تجديد ديداري دوباره دست ها را به علامت خداحافظي تكان دهند. چنين بود كه شهر «ويشاكاپت نام» هم از سوي نماينده فدراسيون جهاني واليبال و هم از سوي تيم هاي شركت كننده كارنامه قبولي گرفت تا جايي كه «حافيظ مارتي» يكي از ۶ نايب رئيس آكوستا در جشن خداحافظي تيم ها خطاب به دكتر «اديتيان» همتاي هندي خود و رئيس فدراسيون واليبال هند به آنان پيشنهاد برگزاري مسابقات بزرگسالان جهان را داد.
«مارتي» گفت: هند با داشتن سالن هاي استاندارد در چهار شهر مدرس، دهلي، حيدرآباد و ويشا كاپت نام مي تواند يكي از متقاضيان ميزباني دور آينده مسابقات بزرگسالان در سال ۲۰۱۰ باشد.براي نگارنده كه از نزديك نظاره گر رويدادهاي مهم جهاني و آسيايي واليبال بوده، صحبت هاي نماينده فدراسيون جهاني واليبال يك اغراق نبود، بلكه واقعيتي محض بود كه كشوري با وجود ساختار اجتماعي سنتي و ناهمگون بتواند اين چنين از پس برگزاري يك رويداد بزرگ واليبال بخوبي برآيد.به هر روي پس از شهرهاي منامه، آبورات چاتاني ،تهران و جوهر بارو، ويشا كاپت نام هم به عنوان يك شهر آسيايي توانست نگاه جهانيان را به خود معطوف سازد.
ويشاكاپت نام
از لحظه اي كه از مسير تهران- دوبي و حيدرآباد پا از پلكان هواپيما به فرودگاه كوچك ويشاكاپت نام گذاشتم، نخستين دغدغه ام پرسيدن تلفظ صحيح نام شهري بود كه در ايران از آن با تلفظ هاي مختلفي چون ويزاخاپتنام، وسا خاپتنام و ويشا خاپتنام ياد مي شد. هنگامي كه خيالم از اين بابت آسوده شد دومين نكته سرسبزي و خرمي شهري بود كه با وجود واقع شدن در جنوب با آنچه كه ما از شهرهاي جنوبي سراغ داريم سخت منافات داشت. شهري سربرآورده در زميني ناهموار كه يك سويش به دريا و سوي ديگرش به جنگل ختم مي شد. تپه ماهورهاي شهر از آسمان جلوه  ديگري به آن مي داد. ويشاكاپت  نام در نگاه اعضاي تيم ايران شهرهاي شمالي ايران در استان هاي گيلان و مازندران مثل رودسر، لاهيجان، رامسر و نوشهر را تداعي مي كرد و درست با همان آب و هواي معتدل و مرطوب.شهري كه مثل همه شهرهاي هند درگير سنت و مدرنيته بود و نماد هر دوي آن را به خوبي مي شد در سطح شهر حس كرد.
مراسم اختتاميه بي نقص
هندي ها با وجود آن كه نخستين بار بود ميزبان چنين رويداد مهمي بودند، اما آنچنان با خونسردي و تقسيم وظايف و سازماندهي قوي عمل مي كردند كه انگار سال هاي متوالي سابقه برگزاري مسابقات جهاني را داشتند. جدا از مراسم افتتاحيه كه با برنامه هاي متنوع و تا حدودي خسته كننده توأم بود، در مراسم اختتاميه عالي عمل كردند. همه چيز سر جاي خودش قرار داشت. به جز «مارتي» و «واكائو» يكي از پرسابقه ترين اعضاي فدراسيون جهاني فرد ديگري از مقامات فدراسيون جهاني واليبال براي توزيع جوايز دعوت نشد. تمامي كاپ ها، دسته گل ها و مدال ها به پاس تلاش ها و مشاركت مسئولان و مقامات شهر «ويشاكاپت نام» از سوي آنان با مشايعت «مارتي» در اختيار تيم ها قرارگرفت.
شهر در محاصره واليبال
طي ۱۲ روز اقامت تيم ها، شهر كاملاً  متأثر از اين رويداد جهاني بود. تمامي بيلبورد هاي واقع در ميادين و همچنين تيرك هاي برق و بر سردر مؤسسات و سازمان هاي دولتي و خصوصي تراكت هاي تبليغاتي بازي ها همراه با پرچم ۱۲ كشور شركت كننده خودنمايي مي كرد. شبكه يك تلويزيون هند موسوم به اسپرت هر روز سه بازي را به طور زنده و ۳ بازي را به طور غيرمستقيم به روي آنتن مي فرستاد.
استقبالي بي نظير
در هيچ دوره از ۱۲ دوره گذشته مثل بازي هاي هند از اين مسابقات استقبال نشده بود. همواره در طول ۳۸ بازي دوره سيزدهم دو سالن بازي ها مملو از تماشاگر بود. جالب آن كه حتي همزمان با بازي هاي هند در سالن اصلي «راجيو گاندي» ، در سالن «سورنابهاراتي» هم جاي خالي ديده نمي شد و در بسياري از موارد مأموران به دليل پرشدن ظرفيت سالن ها از ورود تماشاگران ممانعت به عمل مي آوردند. هر كدام از دو سالن استاندارد شهر «ويشاكاپت نام» معماري خاص خود را داشتند كه به دليل گنجايش تماشاگر بيشتر بازي هاي تيم ميزبان و تيم هاي گروه يك در سالن «راجيو گاندي» و بازي هاي تيم ايران و تيم هاي گروه دوم در سالن بهاراتي انجام شد. تيم ايران به دليل عدم راهيابي به جمع چهار تيم برتر تمامي بازي خود را در همين سالن برگزار كرد.
تقسيم  تيم ها در دو هتل
تيم هاي هند، كوبا، صربستان و مونته نگرو، روسيه، مراكش و كره جنوبي در هتل دولفين و تيم هاي ايران، آمريكا، برزيل، هلند، تونس و آلمان در هتل گرين پارك و مقامات فدراسيون جهاني به همراه اعضاي كميته برگزاري بازي ها و داوران در هتل تاج اسكان داشتند.تمامي تيم   ها با اسكورت كامل چه در تمرينات و چه در طول مسابقات همراهي مي شدند و مأموران امنيتي براي يك لحظه هم چشم از تيم ها برنمي  داشتند.
خستگي بر تن هندي ها ماند
هندي ها با همه هزينه سنگين و زحمتي كه متحمل شده بودند، بسيار دل به تيم جوانان كشورشان بسته بودند، اما تيمي كه استخوان بندي اصلي تيم نوجوانان هند (نايب قهرمان جهان) در سال ۲۰۰۳ تايلند را شامل مي شد در اين دوره از بازي ها با تحمل ۴ شكست در بازي هاي مقدماتي در گروه خود پنجم شد و خستگي بر تن مسئولان هندي ماند. هند در گروه خود تنها مراكش قهرمان آفريقا را برد و به تيم هاي روسيه، صربستان، كوبا و كره جنوبي باخت.
تغيير مقررات بازي ها
اكثر تيم ها با تغيير مقررات نحوه برگزاري مسابقات بيگانه بودند و جالب آن كه در جلسه تكنيكال ميتينگ هم مسئولان بازي ها هيچ اشاره اي به آن نداشته اند. در اين جلسه از همه چيز صحبت شد الا تغيير مقررات. چنين شد كه آلمان ها بيشتر از ساير تيم ها از اين ناحيه صدمه ديده اند. ژرمن ها كه در گروه ايران رقابت نزديكي با تيم هاي ايران و آمريكا داشتند، فكر مي كردند كه با توجه به مقررات قبلي و در صورت برابر بودن امتيازات به «ست»  شماري رجوع خواهد شد، بازي مقابل آمريكا را پس از دو «ست» برد چندان جدي نگرفتند. آلمان با ده گيم برد و ده گيم باخت در مقابل آمريكا كه ۷ گيم برد و ۱۰ گيم باخت در كارنامه اش داشت، تنها به دليل جمع و تفريق ريز امتيازات از صعود به جمع ۸ تيم برتر بازماندند.
تيم ايران در بازي با برزيل با آگاهي كامل از اين موضوع با كمترين اختلاف توانست مقام سوم گروه ۲ را به خود اختصاص دهد و راه مقام پنجمي خود را هموار سازد. البته مسئولان برگزاري بازي ها نيز در پي اعتراض كادر سرپرستي تيم آلمان در جواب اعلام داشتند كه دو هفته به آغاز اين بازي ها موضوع تغيير مقررات را به فدراسيون هاي كشورهاي شركت كننده منتقل كرده بودند.
اشك پاك
شكست ميليمتري در برابر آسمانخراشهاي هلندي در سنگين ترين بازي دوره سيزدهم اينچنين باعث جاري شدن اشك در چشمان يكي از چند پديده مسابقات جهاني هند شد. سيد محمد موسوي با نمايشي تحسين برانگيز نويد تولد ستاره اي بزرگ در آسمان واليبال آسيا و جهان را داده است.
ايران ركورددار مصدوميت
در ميان تيم هاي حاضر ايران ركورددار مصدوميت بود. مشكل مصدومان ايران از همان بازي اول با آلمان آغاز شد كه تا پايان بازيها هم ادامه پيدا كرد. تيم ايران پس از آن كه سعيد معروف بازيساز اول خود را در بازي با آلمان به دليل برخورد با جواد محمدي نژاد از دست داد، در همان حين با مشكل مصدوميت منصور زادون هم مواجه شد. بازيكني كه در منطقه گرم كردن و در شرايطي كه «ست كوويچ» قصد ميدان دادن او را داشت به يكباره با پيچ خوردگي مچ پا كادر فني را شوكه كرد!
هنوز با تلاش پزشكان و دكتر نوروزي پزشك همراه تيم اين دو بازيكن پس از چند روز فيزيوتراپي در حال بهبود و رسيدن به بازي بودند كه حمزه زريني هم در بازي با آمريكا در برخورد با بازيكن حريف دچار مصدوميت شد و در دو بازي نتوانست تيم ايران را همراهي كند. مصدوم چهارم ايران عادل غلامي بود كه از ناحيه كمر در بازي با هلند بر نگراني ها افزود، اما تيم ايران بسيار خوش  اقبال بود كه با بهبود نسبي مصدومانش در ادامه راه از وجود اين بازيكنان محروم نماند.
جاي خالي داوران ايران
مسابقات جوانان جهان را نزديك به ۱۵ داور قضاوت كردند كه دو داور از كشور ميزبان بودند و مابقي از كشورهاي حاضر و غايب در عرصه بازيها. سطح داوري هاي اين دوره چندان بالا نبود و در چنين فضايي «رونالدو چلوكيان» از آرژانتين بهترين بود، اما جالب آن كه بازي فينال به هموطن جعفر نصيب، الصباح رسيد كه بارها در تهران قضاوت او را از نزديك ديديم. «نصيب» داور شيعه مسئول داوري اين بازيها بود كه با درايت او تيم ايران از قضاوت داور اسرائيلي مصون ماند. نصيب با اطلاع از حساسيت تيم ايران و مسئولان واليبال ما با اين موضوع كاملاً اين نكته را رعايت كرد. البته وي پس از قضاوت نامتعادل داور مصري در بازي با آلمان همواره بهترين داوران را مأمور قضاوت بازيهاي ايران كرد. آكاهيكو ژاپني، ووك دونگ كره اي، الصباح بحريني و دو داور هندي در مجموع ۵ داور آسيايي را تشكيل مي دادند.
ايران تيم محبوب بازي ها
ايران از محبوبيت ويژه اي در ميان تيم هاي همگروه خود در سالن بهاراتي برخوردار بود. جدا از مسلمانان شهر «ويشاكاپت نام» هندي ها به دليل اشتراكات فرهنگي قديمي با ايران همواره هواي تيم ما را در مقابل تيم هاي رقيب داشتند. از روزي كه هند در پايان و در مقدماتي از صحنه بازي ها خارج شد، علاقمندي و حمايت هندي ها از تيم ايران به خصوص در رويارويي با صربستان و كره جنوبي دوچندان شد.
«هلند» و «ست كوويچ» پرسر و صداترين تيم و مربي بازيها
از جمله تاكتيك هاي تيم ها و مربيان حاضر در جام سيزدهم «سر و صدا» بود كه در اين زمينه هلند در جمع ۱۲ تيم شركت كننده و «ست كوويچ» سرمربي صربستاني تيم ايران در صدر تيم ها و مربيان قرار داشتند. از حق نگذريم كه شلوغ بازي «ست كوويچ» در چند مورد به خصوص در بازي با آمريكا به سود تيم ما شد. در گيم سوم بازي ايران و آمريكا در حالي كه امتيازات دو تيم برابر ۲۰ بود، «زانوويچ» داور دوم روسي با ناديده گرفتن خطاي تور سعيد عسگريان دوامتياز به تيم ايران بخشيد و جالب آن كه اين نكته از چشمان تيزبين «چلوكيان» سرداور آرژانتيني به دور ماند.
علاقه «مارتي» به تيم ايران
«حافيظ مارتي» نماينده فدراسيون جهاني واليبال علاقه زيادي به تيم ايران نشان مي داد. او در بازي هاي تيم ايران مرتب به تيم ايران سر مي زد و به بازيكنان و كادر فني تيم ايران روحيه مي داد. او كه اهل جمهوري دومينيكن و يكي از نايب رئيسان «آكوستا» رئيس فدراسيون بين المللي واليبال است، بارها لب به تحسين تيم ايران در جلسات مختلف پرداخت. ناراحتي وي پس از باخت ميلي متري ايران در مقابل هلند كمتر از مربيان و سرپرستان تيم ما نبود. او با تجارب زيادش ضمن دلداري به بازيكنان و مربيان تيم ايران رو به درخشنده دبير فدراسيون واليبال گفت: فكر مي كنم بازيكنانتان از كمبود بازي هاي تداركاتي رنج مي بردند وگرنه بعيد بود كه به اين راحتي پيروزي و برتري را اينچنين راحت از دست بدهند. وي همچنين به كادر سرپرستي ايران پيشنهاد داد كه تيم ايران را در تورنمنت هاي آمريكاي جنوبي شركت دهند.
«مارتي» دليل علاقمندي خود را به تيم ايران در گفت وگو با خبرنگار اعزامي همشهري اينطور بيان كرد: براي من همه تيم هاي اين دوره عزيز و دوست داشتني بودند وليكن ايران تيمي بود كه بازيكنانش واليبال را با قلبشان بازي مي كردند و همين مسئله براي من كه آدمي احساساتي بودم بسيار جالب بود.وي برخلاف «فرانس اشميت» نماينده FIVB در واليبال جوانان جهان در تهران كه روحياتي خشك و چهره اي عبوس داشت، بسيار ملايم و دوست داشتني بود. او با سركشي به همه جا و تيم ها سعي در حل مشكلات آنها داشت و همواره كادر فني و سرپرستي تيم ها دور او حلقه مي زدند.
ايران يكپاي تيتر روزنامه ها
بعد از بازي با آمريكا و پيروزي تيم ايران توجه روزنامه هاي هند از سياسي _ اجتماعي گرفته تا ورزشي به سوي تيم ما جلب شد. ديگر روزي نبود كه عكس و مطلب از تيم ايران زينت بخش روزنامه هاي هندي نباشد. به خصوص پس از ماراتن دو بازي با هلند و برزيل كه روزنامه «ايندين اكسپرس» با تيتر ايران برزيل قهرمان جهان را تكان داد از طولاني ترين بازي اين دوره استقبال كرد.
غرور آمريكايي ها شكست
روز بازي با آمريكا تيم ايران، تيمي متفاوت با ساير بازي ها بود. «خوآن اسپراو» و «فرد چاو» سرمربي و مربي چيني آمريكا پس از چندبار تجزيه و تحليل بازي هاي ايران برابر آلمان و تونس در انديشه يك پيروزي آسان حتي اجازه گرم كردن بيش از ۵ دقيقه را هم به شاگردانشان ندادند. بازيكنان ايران در غياب دو بازيكن اصلي و مصدوم خود معروف و زادون درسي مهم در ميدان به آمريكايي ها دادند. «اسپراو» در كنفرانس مطبوعاتي خود اعتراف كرد كه حتي يك درصد هم شانس پيروزي براي تيم ايران قائل نبود. غرور بازيكنان جوان آمريكايي  در روزي كه خانواده هاي آنها نيز از روي سكو نظاره گر بازي آنان بودند شكست. آمريكا و هلند تيم هايي بودند كه برخي از خانواده بازيكنان نيز آنان را در اين سفر همراهي كردند. ارزيابي فني تيم ها ازجمله ايران را به شماره ديگري موكول كرديم.