عميد عماد
انرژي هسته اي را در دنيايي كه منطق و صلح الگوي آن باشد مي توان دريچه اي به زندگي بهتر دانست، اما اگر منطق همين دنيا جنگ و خودخواهي باشد انرژي هسته اي نويدي جز مرگ نخواهد داشت
اين روزها اخبار انرژي هسته اي ايران از حساسيت ويژه اي برخوردار شده است، به گونه اي كه اين حساسيت بسيار بالا انرژي هسته اي را در ايران تحت الشعاع قرار داده است. ما در حال اضافه شدن به تعداد بسيار زيادي از كشورهاي دنيا هستيم كه از سالها پيش استفاده از انرژي هسته اي را آغاز كرده اند و اين براي ما كه منابع سرشاري از نفت و گاز داريم يعني دو برابر شدن پتانسيل سرمايه گذاري در كشور كه در نهايت به بهبود وضع كشور مي انجامد. اما كلمه هسته از كجا پديد آمده است؟ در يونان باستان كليمتيس نظريه اي را ارائه داد كه مي گفت اگر يك سيب را بي نهايت  بار خرد كنيم، به ذره اي مي رسيم كه ديگر خردتر نمي شود. اين نظريه به نوعي اولين تعريف از هسته بود. در عصر نوين شيمي- فيزيكداناني نظير رادرفورد، تامسون و دالتون نظريات جديد خود را از ماهيت هسته ارائه دادند كه در اين تعاريف جديد براي اولين بار هسته معرفي شد. به زبان ساده مي توان هسته  را اينگونه توصيف كرد: هسته بخش مياني هر اتم است كه از نوترون( بارخنثي) و پروتون(بارمثبت) تشكيل شده است والكترون به دور آن مي چرخد. با كشف ماهيت اتم ها دنياي جديدي به روي بشر گشوده شد؛ دنيايي كه اجزاي  آن حتي از يك ميكرومتر هم كوچكتر هستند، اما از همين اجزاي بسيار ريز مي توان چندين مگاتن انرژي استحصال كرد. متاسفانه اولين تلاش هاي بشر براي استفاده از انرژي هسته اي با مقاصد نظامي انجام گرفت. اولين آزمايش هسته اي جهان در تاريخ 16 جولاي 1945 توسط ايالات متحده آمريكا در صحراي نيومكزيكو انجام گرفت. اين آزمايش در واقع آخرين مرحله از توليد مخرب ترين سلاح جنگي بشر بود كه عملا از آن استفاده شد. اين آزمايش با اينكه صفحه   سياهي در دفتر تاريخ جهان گشود، اما به نوعي آغاز عصر هسته اي هم به شمار مي رود. در آن روز اورانيومي كه به اندازه يك توپ تنيس بود انرژي  معادل با انفجار 20هزار تن تي ان تي آزاد كرد تا بشر به نوعي به  آرزوي ديرينه خود يعني كيميا دست يابد.
تا به امروز يعني 60سال پس از ورود جهان نوين به عصر هسته اي ده ها هزار تن پلوتونيوم و اورانيوم غني شده توليد شده است. 9 كشور، سلاح هسته اي دارند، در حالي كه 40 كشور ديگر به تكنولوژي ساخت و مواد مورد نياز براي ساخت بمب اتمي دسترسي دارند. تخمين زده مي شود 27 هزار بمب اتمي در دنيا وجود داشته باشد. اين ميزان را ديگر نمي توان تهديدي براي دنيا دانست كه كار از تهديد گذشته است، اينجا ديگر بحث بر سر نابودي سياره زمين است. فرض كنيد چندين بمب اتمي به طور همزمان منفجر شوند، آنگاه زمين به معناي واقعي زير و رو خواهد شد، اما مسئله مهمتر پس از پايان انفجارات است و گرد و غباري كه بر اثر اين انفجارات پديد خواهد آمد تا چندين دهه فرو نخواهد نشست و بالطبع تا چندين دهه نور آفتاب به زمين نخواهد رسيد و اين يعني پايان حيات در زمين؛ البته اين بدبينانه ترين حالت استفاده از انرژي هسته اي است. انرژي هسته اي به همان اندازه كه مي تواند مخرب باشد مي تواند سازنده هم باشد. اولين راكتور مورد استفاده براي توليد الكتريسيته در دنيا در سال 1956 در انگلستان احداث شد.
درحال حاضر 442 راكتور در 32 كشور مختلف دنيا وجود داردكه 16 درصد نيروي الكتريسيته دنيا را توليد مي كنند. يكي از دلائل عمده روي آوردن كشورهاي مختلف به استفاده از انرژي هسته اي براي توليد الكتريسيته، ارزان بودن آن در قياس با ديگر منابع انرژي است. علاوه بر آن در سالهاي اخير كه مشكل پديده گرم شدن زمين به صورت گسترده اي تمام دنيا را درگير كرده است، بار ديگر بر استفاده از انرژي هسته اي تاكيد مي شود، چون درحال حاضر يكي از اقتصادي ترين منابع توليد انرژي دنيا كه خروجي گازهاي گلخانه اي آن صفر است، انرژي هسته اي است. اما بشر از كي به فكر استفاده از انرژي هسته اي افتاد؟ در جواب بايدگفت اولين قدم ها را براي استفاده از انرژي هسته اي يكي از سرشناس ترين شخصيت هاي علمي تمام تاريخ يعني آلبرت اينشتين برداشت. نظريه معروف او در مورد ماده و انرژي كه در سال 1905 ارائه شد، بي شك اولين قدم در راه بهره برداري از انرژي هسته اي است. پيشگامان بعدي هم همگي آلماني بودند كه از سال 1938 عملا كار روي انرژي هسته اي را آغاز كردند. هدف آنها نظامي بود و مي خواستند هرچه سريع تر بمب اتمي بسازند تا نتيجه جنگ جهاني دوم را به سود خود تغيير دهند، اما آمريكايي ها هرچند ديرتر از آنها وارد گود شدند، زودتر به نتيجه رسيدند. در سال 1941 دولت ايالات متحده طي طرحي سري با نام پروژه منهتن فعاليت هاي هسته اي خود را آغاز كرد. اين پروژه در نهايت به ساخت بمب هايي منتهي شد كه در هيروشيما و ناكازاكي مورد استفاده قرار گرفتند.اين دوبار تنها مواردي در كل تاريخ به شمار مي روند كه از بمب اتمي عملا در جنگ استفاده شده است؛ البته تا به حال در حدود 2000 آزمايش هسته اي انجام شده است. ماده اصلي به كار گرفته شده در بمب هاي هسته اي اورانيوم است. اورانيوم، سنگين ترين عنصر طبيعت است و به صورت طبيعي در دو حالت ايزوتوپي يو 238 و يو 235 يافت مي شود. تقريبا 7/0 درصد سنگ معدن اورانيومي يو 235 است و مسئله اينجاست كه فقط همين ايزوتوپ شكاف پذير است. به همين خاطر براي اينكه بتوان از اورانيوم در سلاح هاي اتمي استفاده كرد بايد آن را غني سازي كرد. تقريبا 90 درصد ميزان اورانيوم يك سلاح اتمي مي تواند يو -235 بسيار غني شده باشد.
اما تمام كاربري هاي انرژي هسته اي در مقاصد نظامي خلاصه نمي شود. از انرژي هسته اي به صورت گسترده براي مقاصد صلح آميز نيز استفاده مي شود. نيروگاه اتمي بوشهر در ايران، يكي از نمونه هاي استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي است كه هدف از احداث آن صرفا توليد الكتريسيته است. علاوه بر توليد الكتريستيه، از مواد هسته اي استفاده فراواني در بخش پزشكي مي شود، اما با اين حال استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي هم حاصل تلاش هاي نظامي كشور هاست. در واقع اولين راكتور هسته اي كه پيشتر به آن اشاره شد و در سال 1944 در ايالات متحده آمريكا ساخته شد، براي فراهم آوردن پلوتونيوم مورد نياز براي ساخت بمب اتمي بود و جالب اينجاست كه انرژي توليد شده در اين راكتورها تماما هدر مي رفت و هيچ گونه برداشتي از آن نمي شد. امروزه كشورهاي پيشرفته اي نظير ژاپن و فرانسه بيش از 75 درصد الكتريستيه خود را از طريق انرژي هسته اي تامين مي كنند. در راكتورهاي هسته اي، زنجيره واكنش هاي شكافت هسته اي دقيقا كنترل مي شود. براي جلوگيري از واكنش هاي ناخواسته پي درپي، ميله هاي كنترل با ميله هاي سوختي اورانيوم و پلوتونيوم پوشانده مي شود. ميله هاي كنترل، نوترون ها را جذب مي كنند. براي حفاظت بيشتر اطراف ميله ها توسط آب يا گرافيت پوشانده مي شود تا از سرعت نوترون ها كاسته شود و دوباره به مركز بازگردانده شوند. اطراف هسته هم با استفاده از يك ماده خنك شونده، احاطه مي شود، اين ماده سپس به تغيير دهنده هاي گرمايي منتقل مي شود؛ جايي كه آب به بخار تبديل مي شود و توربين هاي مولد الكتريسيته را مي چرخاند. در راكتورهاي پيشرفته گازي، از دي اكسيد كربن فشرده شده به عنوان ماده خنك كننده استفاده مي شود. از اين نوع راكتورها چند عدد در انگليس وجود دارد. در مقابل، راكتورهاي آب سبك، آب سنگين و آب فشرده شده، از آب به عنوان ماده خنك كننده استفاده مي كنند. با اين حال اين چرخه به نوعي غيرموثر است. چون عملا فقط از يك درصد از انرژي نهفته در اورانيوم استفاده مي شود. براي غلبه بر اين ضعف تكنولوژيك و به حداقل رساندن اتلاف انرژي، برخي كشورها سوخت هسته اي را باز توليد مي كنند. تعداد كشورهايي كه به اين فن آوري  دسترسي دارند كمتر از انگشتان دست هستند. بتازگي كشور ما هم توانسته چرخه توليد سوخت اتمي را مستقلا و با اتكا به امكانات و دانشمندان داخلي انجام دهد، اما كشورهاي عضو باشگاه هسته اي دنيا كاربرد دوگانه نظامي صلح آميز اين فن آوري  را مستمسك قرار داده و ادعا مي كنند ايران براي توليد بمب اتمي عمل چرخه را انجام مي دهد، اين در حالي است كه ايران عضو فعال ان.پي.تي (معاهده منع گسترش سلاح هاي اتمي) است و بهانه تراشي هاي كشورهاي مخالف بيشتر جنبه سياسي دارد تا جنبه فني. راكتورهاي پيشرفته باز توليدي امروزي از فلز مايع سديم به عنوان ماده خنك كننده استفاده كرده و سوخت پلوتونيوم توليد مي كنند. راكتورهاي بازتوليدي نظير سوپوفونيكس در فرانسه، دونري در انگلستان و منجو در ژاپن مي توانند تا 75 درصد انرژي موجود در اورانيوم را مورد استفاده قرار دهند، اما جديدترين نسل راكتورها، راكتورهاي به اصطلاح مينياتوري هستند كه مي توانند در زيرزمين يك ساختمان قرار گيرند و انرژي مورد نياز آن را تامين كنند. براي آينده هم طرح راكتورهاي قابل حمل در نظر گرفته شده است.
استفاده از انرژي هسته اي به توليد الكتريسيته محدود نمي شود. از ديگر موارد استفاده كاربردي از انرژي هسته اي مي توان به موارد زير اشاره كرد: استفاده از انرژي هسته اي در زيردريايي ها مانند زيردريايي غرق شده كورسك روسيه، فضاپيماها مانند كاسيني و گاليله، يخ شكن ها، ناوهاي هواپيمايي و ديگر كشتي ها. جديدترين طرح استفاده از انرژي هسته اي توسط پنتاگون ارائه شده است كه طي آن پنتاگون مي خواهد يك جت هسته اي توليد كند.
همه مواردي كه گفته شد حقايق كتمان ناپذير در مورد انرژي هسته اي است. انرژي هسته اي را در دنيايي كه منطق و صلح الگوي آن باشد، مي توان دريچه اي به زندگي بهتر دانست، اما اگر منطق همين دنيا، جنگ و خودخواهي باشد، انرژي هسته اي نويدي جز مرگ نخواهد داشت. بمب هاي اتمي پيشرفته امروزي چندين مگا تني (مگا معادل ميليون است و وقتي گفته مي شود قدرت يك بمب يك مگا تن است، يعني اثر تخريبي آن برابر با يك ميليون تن تي.ان.تي است) كه در اختيار كشورهاي بزرگ نظير آمريكا و اسرائيل هستند، بزرگترين تهديد براي جامعه بشري به شمار مي روند و براي جلوگيري از هر گونه فاجعه غيرقابل جبراني بايد بالاخره روزي نابود شوند تا ديگر استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي را تحت الشعاع قرار ندهند.

محققان دانشگاه كاليفرنياي جنوبي بالاخره پس از يك دهه مطالعات فشرده موفق شدند به راز يكي از اسرار آميزترين پديده هاي دنيا پي ببرند. راز حل نشدني اين بود: ارگانيزم هاي دريايي اقيانوس هاي مناطق مداري، نيتروژن مورد نياز براي رشد خود را چگونه به دست مي آورند؟
محققان دانشگاه كاليفرنياي جنوبي امروز نه تنها به اين راز كه به مسئله رمزآلود ديگري هم مي توانند پاسخ بدهند؛ اينكه چگونه هر روز چندين تن دي اكسيدكربن در اقيانوس ناپديد مي شود و در نتيجه روند گرم شدن زمين آهسته تر انجام مي گيرد هم سئوال ديگري بود كه چندين دهه دانشمندان را به خود مشغول كرده بود.
نيتروژن يكي از عناصر سازنده مورد نياز زندگي است و براي فيتوپلانكتون ها (موجودات بسيار ريز دريايي) و ديگر طيف  هاي زندگي دريايي يكي از اصلي ترين منابع تغذيه به شمار مي رود. زيست شناسان از زمان هاي بسيار دور مي دانستند هنگامي كه لاشه يك موجود زنده در انتهاي اقيانوس ته نشين مي شود، نيتروژن آزاد شده و رو به بالا حركت مي كند. مسئله اينجاست كه ميزان نيتروژن آزاد شده تا حدي بالا نمي آيد كه زندگي گروهي نزديك به سطح آب را از نيتروژن بي نياز كند و تازه همين ميزان نيتروژن هم در مقابل موجودات ريز دريايي كه به نيتروژن نياز مبرم دارند بسيار كم و تقريبا ناچيز است. محققان دانشگاه كاليفرنياي جنوبي در مقاله اي كه در جديدترين شماره مجله معتبر علمي نيچر چاپ شده است، ثابت كرده اند كه ميكروارگانيزم هاي خاصي در سطح آب، مقادير بسيار زيادي از نيتروژن هوا را به داخل آب فرو مي كشند.
پيشتر گمان بر اين بود كه نيتروژن موجود در هوا نقشي فرعي در تامين نيتروژن ارگانيزم هاي موجود در سطح دريا ايفا مي كند، اما در اين مقاله جديد بخوبي توضيح داده مي شود كه گاز دي نيتروژن كه يك گاز بي حركت و بدون جنبش است، بخوبي به حالت هاي شيميايي قابل مصرف از قبيل نيترات كه مخلوطي از اكسيژن و نيتروژن است، تركيب مي شود. مسئول اين تيم داگلاس كاپون است. نيكلاس گروبر از دانشگاه لس آنجلس در مجله نيچر در مورد كاپون و همكارانش اينگونه عنوان مي كند: اكنون كاپون و همكارانش در يكي از برجسته ترين تحقيقات سالهاي اخير نشان مي دهند كه تثبيت N2 در مناطق مداري و زيرمداري اقيانوس واقعا عملي است. آنها در يكسري تحقيقات طاقت فرسا ميزان تثبيت نيتروژن را در 150 منطقه از اقيانوس اندازه گيري كرده اند.كاپون شروع تحقيقات را سال 1994 عنوان مي كند و آن را قابل استنادترين تخمين ميزان تثبيت نيتروژن مي داند. در اين تحقيق، كاپون و همكارانش بيشتر توجه خود را به ارگانيزم دريايي تريكودزميوم كه يكي از شناخته شده ترين تثبيت كننده  نيتروژن اتمسفري است، معطوف كرده اند. هر چند اين ارگانيزم يكي از چندين تثبيت كننده  نيتروژن در اقيانوس به شمار مي رود، سهم آن در تثبيت نيتروژن به تنهايي 10 بار بيشتر از تخمين هاي قبلي تثبيت نيتروژن اقيانوسي است.
نكته جالب در مورد روش تحقيق كاپون و همكارانش اين است كه آنها از چندين روش مختلف براي تخمين ميزان تثبيت نيتروژن استفاده كرده اند و در هر روش نقاط قوت و ضعف آن را لحاظ كرده اند. همين عامل باعث شده است ميزان تخمين آنها تا حد بسيار بالايي قابل اعتماد باشد، اما همان طور كه پيشتر اشاره شد، نتايج اين تحقيق پرده از راز ديگري هم برداشته است؛ اين راز كه در زمينه علوم آب و هوايي مطرح مي شود، كاهش ميزان دي اكسيدكربن در سطح اقيانوس است. از سالها پيش در ميان مردم و حتي جوامع علمي، اين نظريه اشتباه رايج بوده كه فتوسنتز در اقيانوس، دي اكسيدكربن را از هوا جدا مي كند، اما تحقيقات كاپون و ديگران اثبات كرده كه نيتروژن آزاد شده از لاشه حيوانات مرده در كف اقيانوس، دي اكسيدكربن كافي براي انجام فتوسنتز فيتوپلانكتون ها و ديگر ارگانيزم هاي دريايي را به سطح آب مي آورد. تنها فتوسنتزي كه نيتروژن موردنياز خود را از بيرون اقيانوس تامين مي كند، مي تواند باعث جدايي وسيع دي اكسيدكربن از هوا شود. بنا به گفته كاپون، نيتروژن خارجي از رودخانه ها، ته نشست اقيانوس ها و در سطح وسيع تر، از تثبيت نيتروژن تامين مي شود. طبق تحقيقات كاپون و همكارانش، سالانه 5/1ميليارد تن دي اكسيد كربن جذب اقيانوس ها مي شود كه اين ميزان بين 10 تا 20 درصد دي اكسيد توليد شده در هر سال است و از اينجا مي توان به نقش بسيار موثر و غيرقابل چشم پوشي اقيانوس ها در تعديل گرماي زمين و آهسته شدن پديده گرماي زمين پي برد.
به صورت تئوري، اگر اين امكان وجود داشت كه تريكودزميوم ها و ديگر تثبيت كننده هاي اقيانوس را تحريك كرد كه رشد كنند، اقيانوس مي توانست ميزان بيشتري دي اكسيدكربن جذب كند. با توجه به نتايج اين تحقيقات، مي توان بخوبي نتيجه گرفت كه اقيانوس ها نقش بسيار موثري در وضعيت كلي كره زمين دارند.

واشنگتن پست
روزنامه واشنگتن پست، عكس اول خود را به حضور پاپ بنديكت شانزدهم در ميان جمع كثيري از مردم كلن اختصاص داده است.پاپ در پايان سفر خود، جمعيت حاضر در جشنواره روز جهاني جوانان را مورد تفقد قرار داد.بنديكت در آخرين فراز از سخنان خويش نسبت به ناديده گرفته شدن برخي از مفاهيم مذهب كاتوليك در اروپا هشدار داد. پاپ روز يكشنبه نيز از مسلمانان خواسته بود كه به مبارزه عليه تروريسم بپردازند.
عرب نيوز
روزنامه عرب نيوز، موضوع تخريب منازل شهرك نشينان صهيونيست در قالب طرح عقب نشيني رژيم تل آويو از نوارغزه را براي عنوان خبر اول خود برگزيده است.اين روزنامه عكس اول خود را نيز به تخريب يكي از منازل شهرك نشينان صهيونيست توسط بولدوزر، اختصاص داده است.اين روزنامه در خبر ديگري نيز به نقل از رئيس ستاد مشترك ارتش آمريكا به تشريح برنامه هاي ايالات متحده براي ادامه حضور در عراق پرداخته است.
اين روزنامه همچنين در خبر خود آورده است كه آمريكايي ها برنامه هايي را براي تداوم حضور نظامي خود در عراق طي چهار سال آينده در دست بررسي دارند.
ميامي هرالد
روزنامه ميامي هرالد، تيتر و عكس اول خود را به بازگشت فضاپيماي ديسكاوري به ايالت فلوريدا اختصاص داده است.شاتل فضايي ديسكاوري پس از آنكه كرانه شرقي تا غربي آمريكا را سوار بر پشت يك هواپيماي بوئينگ 747 طي كرد، به پايگاه فضايي كندي در ايالت فلوريدا بازگشت. اين سفينه به دليل شرايط نامساعد جوي ناگزير شده بود كه روز نهم اوت، هنگام بازگشت از ماموريت فضايي 14 روزه خود در ايالت كاليفرنيا به زمين بنشيند.
چاينا ديلي
روزنامه چاينا ديلي از آغاز مرحله سوم مانور نظامي مشترك ميان چين و روسيه خبر داده است.
اين مرحله از رزمايش در واقع به مانور تسليحاتي كه در جريان آن نيروهاي چيني و روسي با استفاده از توان لجستيكي خود به رويارويي با يكديگر مي پردازند، اختصاص يافته است.
بيش از 7 هزار نظامي چيني و يكهزار و 800 سرباز و افسر روس با استفاده از ناوهاي جنگي و جنگنده بمب افكن هاي پيشرفته در اين مانور سه روزه به انجام تمرينات نظامي خواهند پرداخت.

جعفربن محمدبن عمر، معروف به ابومعشر از رياضيدانان و منجمان قرن سوم و از شاگردان يعقوب بن اسحاق كندي، فيلسوف مشهور عرب، بوده است.
ابتدا فلسفه آموخت و بعد به علم نجوم پرداخت و از سن 47 سالگي به تحصيل رياضيات پرداخته و با اشتياق فراوان به تحصيل و تكميل نجوم اشتغال يافت كه منجمان معروف به اقوال و آراء وي متمسك مي شدند.
دوران تحصيلي ابومعشر بلخي
اين دانشمند بزرگ شرقي از يك خانواده تازه مسلمان در شهر بلخ به دنيا آمد و مثل همه مردمي كه تازه پيرو ديانت نويني مي شوند، در دين خود بسيار تعصب داشت. وي در جرگه طلاب فقه و حديث وارد شده و نزد علماي پارساي مدرسه طاهريه بلخ به عنوان دانشجوي پرهيزكار شهرت يافته بود و در مقدمات عربي و ادبيات و رياضيات پيش رفته و در رديف فضلا و متعصبان درجه دو قرارگرفته بود. يكي از استادان مدرسه به زيارت خانه خدا رفت و در بازگشت از مكه راجع به شهر بغداد و عظمت آن و همچنين درباره حوزه هاي علميه و علوم گوناگوني كه در آنجا رواج داشت، داستان هاي دلفريبي براي دانشجويان طلاب خود حكايت مي كرد. از آن جمله راجع به توسعه دامنه علوم باستاني و دانش هاي مختلف قصه ها گفته و تصريح كرد كه مردي زردشتي به نام دهقان فرامرز بهمنش و مردي به نام بيدخت در بغداد هيات و نجوم تدريس مي كنند و هر كدام از آنها بر استرهائي با يراق زرنگار سوار مي شوند و چون كه براي شما مسلمانان مقدس و خداشناس باوركردني نيست، اين است كه آن زنديقان و بدكيشان وقتي به دربار خليفه مي روند، رجال دربار وزير و خليفه آنان را بالاتر از بسياري از مفتيان و فقيهان جاي مي دهند و حال آنكه همين شخص بيدخت از پيروان بودا و بت پرست است كه شهر عزيز با ميان رابه لوث اصنام و معابد خود ملوث نموده و هنگامي كه وي از باميان براي تحصيل وارد بلخ شد و در حوزه هاي درس همين مدرسه رفت و آمد مي كرد، طلاب اجازه نمي دادند از فاصله نيم ذرع به آنان نزديك تر بنشيند، اما درست فكر كنيد بر من چقدر ناگوار آمده، هنگامي كه وي را در پيشگاه خلافت بغداد و قصر خليفه از استر آراسته خود پياده مي شود و حال آنكه درباريان مسلمان زير بغلش را گرفته و وي را با تعظيم و احترام به درون كاخ مي بردند. بيانات و حكايات استاد فقيه كه تازه از سفر حجاز برگشته بود بر طلاب عموما و بر ابومعشر خصوصا، سخت ناگوار آمد بخصوص آنكه ابومعشر خودش هم با مردم شهرستان باميان سوابق نامطلوبي داشت.
ابومعشر سرآمد منجمان شرق
ابومعشر با صحبت هاي استاد نامبرده فوق به قصد انتقام از استاد بيدخت بامياني، دشنه تيز زهرآگيني تهيه كرده و از بلخ به بغداد حركت كرده و با لباس طلبگي در محضر استاد بيدخت شركت كرد، اما پس از پايان درس كه صدها طلبه و دانشجو خواستند برخيزند، استاد اشاره كرد كه برنخيزند و رو به طلبه خراساني تازه وارد (ابومعشر) كرده و گفت: فرزند عزيزم تو از راهي دور با خيالي كه مبنايش ظلم و زور است به جانب ما شتافتي، اما بدان كاردي را كه همراه خود داري به كنار مي افكني و عوض جنايت و خيانت، به فرا گرفتن نجوم و رياضيات كه تاكنون منفور تو بوده است، همت مي گماري و استادي نامور خواهي شد كه شهرتت عالمگير شود. اكنون برخيز و با همدرسي هايت آشنايي و مصافحه كن.
ابومعشر كه بدان  صورت حقيقت حال خود را از زبان استاد شنيد، مات و مبهوت شده و بعد از آنكه كارد را از جلد بيرون كشيده و دور انداخت، دست استاد را بوسيده و با طلاب مصافحه كرده و سپس به استاد گفت: استاد بزرگوار چگونه به حال و وضع من آگاه شديد؟ استاد از جزوه دان خود اوراقي را بيرون كشيده و گفت: عادت من بر اين است كه هر شب، فرداي خود و اولياي دولت در وضع كشور را با حساب نجومي استخراج كنم.
از چندي پيش حكايت نزديك شدن خطري را استنباط مي كردم تا ديشب كه بنابر حساب دانستم فردا جواني به صورت دانشجو با كاردي زهرآگين به قصد كشتن من مي آيد، اما چون در طالع آن جوان نگريستم و دريافتم كه از او بدي صادر نخواهد شد و در اين عالم به مقامي بلند خواهد رسيد، وقتي امروز تو را كه تازه وارد و بيگانه بودي در حوزه درس خود ديدم، به يقين دانستم كه همان شخص هستي كه چشم به راهش بودم.
لذا ابومعشر به استاد دل بسته، در بغداد ماند و تحصيلاتش را در نجوم و حكمت و رياضيات منحصر ساخته و در همان شهر به تاليف زيجي نو پرداخت و بعدا بنابر استدعاي بزرگان خراسان، به شهر بلخ بازگشت و آن زيج را تكميل كرد. از كتاب هاي او اثبات علم النجوم، كتاب الامصار، كتاب الجمهره، اسرار النجوم، تقويم البلدان و طبايع البلدان است كه از حيث وقت محاسبات نجومي و صحت احكام، بي نظير شناخته شده است.
پادشاهان و امراي وقت، نسبت به نظرها و احكام ابومعشر اعتقادي كامل داشتند. ابومعشر قريب 40 كتاب در علم نجوم تاليف كرد.ستاره شناسان مسلمان پايه معلومات هيات را مانند علم شيمي براساس تجربه و مشاهده يعني حقايق مسلم استوار ساختند. علماي اسلام به هيات بسيار علاقه مند بودند؛ رصدخانه مي ساختند. زيج تنظيم مي كردند، مراقب حركات سيارات بودند، مقياس مي گرفتند،براي تحصيل علم هيات به هند و ايران مي رفتند، كتاب هاي پيشينيان را به دقت زير و رو مي كردند، نقائص را برطرف مي ساختند و عقايد مختلف را جرح و تعديل مي كردند.در قرن سوم پيش از ميلاد، يوناني ها در اسكندريه (بندر بزرگ مصر در كنار درياي مديترانه) رصدخانه اي ساختند كه در دوره بطلميوس، مولف كتاب مجسطي به منتهاي عظمت رسيد و اين رصدخانه تا نهضت اسلامي يگانه دوران خود بود،  آنگاه مسلمانان در دمشق و بغداد و آندلس و مراغه و سمرقند و ... رصدخانه ساختند.ابومعشر در اثر عزم قوي و همت فتورناپذير در تمامي شعب حكمت خصوصا در رياضيات و نجوم و هيات داراي بصيرتي فوق العاده شد و استاد كل وقت و سرآمد اهل فن و منجم مخصوص خليفه وقت عباسي بوده و نوادر بسياري در استخراج هاي نجومي وي منقول و احكام عجيبه صادقانه بدو منسوب است.