Hamshahri Newspaper

جشنواره بين المللي فيلم كودك در حالي بيستمين دوره خود را پشت سر گذشت كه كمتر فيلم براي كودكان در برنامه هاي خود به تماشا گذاشت. درنگاهي كلي به فيلم هاي جشنواره امسال گذشته از افت كمي و كيفي سينماي كودك ايران، در ميان آثار خارجي جشنواره نيز نام هاي شاخصي ديده نمي شد و كيفيت آثار چندان چنگي به دل نمي زد...
اگر چه دست اندركاران سينماي كودك، مديران جشنواره و فيلمسازان مدت هاست كه در هر فرصتي نگراني خود را از اين سينما كه به مرگ مغزي دچار شده است ابراز مي كنند، اما به هر حال قصه پرغصه سينماي كودك همچنان در قاب جشنواره فيلم كودكان و نوجوانان حكايت مي شود.

مراسم افتتاحيه جشنواره در حالي آغاز شد كه هنوز بسياري از كودكان در كنار مادران خود پشت درهاي بسته باغ نور با نگاه هاي منتظر در پي فرصتي براي ورود به مراسم بودند. سرود جمهوري اسلامي ايران با صداي كودكان خردسال آغازگر برنامه هاي بيستمين دوره جشنواره بود.
اجراي مراسم را رامبد جوان برعهده داشت. او امسال فيلم اسپاگتي درهشت دقيقه را به عنوان كارگردان در جشنواره دارد. مراسم همچون اغلب برنامه هاي مشابه با چند سخنراني و كليپ برگزار شد و جذابيتي فراتر از سال هاي قبل ايجاد نكرد، با اين حال اجراي جذاب و شتابزده رامبد جوان تا حدودي گرمابخش بود.
عليرضا رضاداد دبير جشنواره موضوع اصلي جشنواره امسال را تعامل ميان سينما و ادبيات عنوان كرد و گفت: اميدوارم با بيستمين سالگرد شروع جشنواره كيفيت برگزاري جشنواره هم بيست باشد مانند مهمان نوازي اصفهاني ها كه هميشه بيست است.
محمدرضا جعفري جلوه معاون سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز در اين مراسم پس از خوشامدگويي مهمانان ايراني و خارجي گفت: كودكي با فقر و غنا هر دو رؤيا مي سازد و در رويا لبريز از شوق حضور مي شود و در خيال به همه جا سفر مي كند ... كودكان و نوجوانان امروز پدران و مادران فردا هستند. پس تا فرصت هست كانون خانواده هاي امروز را براي شكل دهندگان خانواده هاي فردا تطهير، تنظيم و آماده كنيم. تا هنوز كودكانمان در معصوميت خدادادي خود غرقه و غوطه مي زنند و بال هاي پرواز فرشته گونشان هنوز كوچك و كوچك تر نشده است، در آنچه هستند و آنچه دارند به خيال يا واقعيت ياري شان كنيم. فانوس خيال سينما و قاب جادويي اين هنر صنعت شگفت انگيز و شگفتي ساز زمانه در اختيار ماست ...
نشست با فيلمسازان
فيلم سينمايي «ماجراهاي اينترنتي» ساخته «حسين قناعت» براي نخستين بار در بخش سينماي ايران جشنواره بين المللي فيلمهاي كودكان و نوجوانان اصفهان به روي پرده رفت .
در حاشيه نمايش اين فيلم در سينما ساحل اصفهان كارگردان ، تهيه كننده و بازيگران اين فيلم حضور داشتند.
«حسين قناعت» كارگردان اين فيلم گفت : از نظر كارشناسان نام «چاي نت» براي اين فيلم به درستي مفهوم را به مخاطب نمي رساند و بيننده نمي توانست با آن ارتباط برقرار كند و به همين علت نام اين فيلم را عوض كرديم ، زيرا نام فيلم اولين عنصري است كه بيننده با آن ارتباط برقرار مي كند.
وي علت انتخاب موضوع اينترنت و ورود آن به يك روستا در فيلم خود را، استفاده صحيح از نوآوريهاي دنياي تكنولوژيك عنوان كرد و گفت : اين فيلم خواهان القاي اين پيام است كه اينترنت نه تنها بد نيست بلكه بايد فرهنگ استفاده از آن را آموخت و اگر از آن به درستي استفاده كنيم مي تواند عنصر مثبتي در زندگي باشد.وي افزود: استفاده از فضاي روستا در اين فيلم به خاطر فضاي زيبا، شاد و مفرح است كه با فضاي شاد داستان همخواني داشت .
قناعت گفت : فيلمنامه «ماجراهاي اينترنتي» هشت بار بازنويسي شده و مدت زمان فيلمبرداري آن ۲۵ روز بود. در دومين روز از برگزاري جشنواره ميلاد صدرعاملي دستيار اول كارگردان و برنامه ريز و سوفي كياني بازيگر نقش اول زن اين فيلم پس از نمايش فيلم جلسه پرسش و پاسخي را با حضور بينندگان فيلم برگزار كردند.
محمد تقي فهيم منتقد در ابتدا با ارائه توضيحاتي درباره فيلم گفت: اين فيلم، فيلمي مدرن و تكميل كننده سه گانه رسول صدرعاملي پس از «دختري با كفش هاي كتاني» و «من ترانه ۱۵ سال دارم» است. اين فيلم بحران خانواده ها را در دنياي مدرن و پسامدرن شهرنشيني به تصوير مي كشد كه صدر عاملي به خوبي توانسته است اين سوژه حساس را ساخته و پرداخته كند و پاياني خوب هم براي فيلم داشته باشد.
در ادامه ميلاد صدرعاملي درباره اينكه در برخي صحنه ها آيدا در حاشيه تصوير قرار مي گيرد گفت: آيدا در تمام فيلم حضور دارد و كاملاً بار داستان را به دوش مي كشد. اگر در صحنه هايي از فيلم هم او در كنار تصوير قرار دارد هدف به تصوير كشيدن تنهايي و خردشدن آيدا زير بار مشكلات است. ضمن اينكه دكوپاژ، ميزانسن و سليقه كارگردان هم در اين امر بي تأثير نيست.
سوفي كياني بازيگر نقش آيدا نيز درباره نقش خود و اين فيلم گفت: نقش آيدا، نقش سختي بود و من هم پيش از اين سابقه بازيگري يا حضور در كلاس هاي بازيگري را نداشتم. به همين دليل سعي كردم آيدا و شرايطش را درك كنم تا بتوانم واكنش هاي متناسب با اين شخصيت داشته باشم.
علي عبدالعلي زاده كارگردان فيلم «سر تو بدزد رفيق» بر لزوم افزايش سرمايه گذاري در حوزه سينماي كودك و نوجوان تأكيد كرد. وي در جلسه پرسش و پاسخ اين فيلم در جشنواره افزود: ايجاد رغبت در ميان تهيه كنندگان و بهينه سازي وضعيت توليد و توزيع از ضرورت هاي سينماي كودك است. وي درباره فيلم سرتو بدزد رفيق افزود: در اين فيلم سعي كردم فضايي فانتزي براساس دغدغه هاي ذهني خود ايجاد كنم و مفاهيم مورد نظرم را در اين فضا به كودكان انتقال دهم.
محمد تقي فهيم منتقد سينما نيز در اين نشست خاطرنشان كرد: دغدغه فيلمساز از توليد فيلم سرتو بدزد رفيق ايجاد فضاي شاد براي كودكان و توليد فيلمي مناسب اين مخاطبان بوده است.
پس از به نمايش درآمدن فيلم «اسپاگتي در ۸ دقيقه» در سينما ساحل اصفهان، رامبد جوان كارگردان، محمود طالبيان فيلمنامه نويس و آلما اسكويي بازيگر فيلم، به سئوالات حاضران در سالن پاسخ دادند.
رامبد جوان در ابتدا گفت: من عرصه فيلمسازي را دوست دارم. قصد دارم فضاهاي مختلف فيلمسازي را تجربه كنم.
وي در خصوص انتقادي مبني بر اينكه فيلم فاقد جنبه هاي هنري است، گفت: به نظر من «اسپاگتي در ۸ دقيقه» گرچه مفرح و فانتزي است ولي از جنبه هاي هنري خالي نيست. در اين فيلم قصد داشتم مخاطب را شاد كنم تا از آن لذت ببرد. بدون اينكه توقع داشته باشم حرف هاي خيلي مهم و جدي زده شود. نبايد تصور كرد فيلم هاي مخاطب عام، هنري نيستند. اين گروه از فيلم ها هم بايد از جنبه هاي مختلف استاندارد باشند و از نظر ساختار و پرداخت بتوانند از شرايطي معقول پيروي كنند.
در اين جلسه همچنين طالبيان در خصوص شكل گيري فيلمنامه توضيح داد: چند سال پيش اين طرح مشترك را با رامبد جوان كار كردم و پس از چند سال فرصت ساخت آن فراهم شد.
رامبد جوان در اين باره كه فيلم «اسپاگتي در ۸ دقيقه» براي كودك يا درباره كودك ساخته شده است گفت: اسپاگتي فيلم خانواده است و فيلم صرف براي كودك نيست. اينجا بچه ها كنار بزرگترها قرار مي گيرند و داستان را شكل مي دهند. اگر قرار بود اين فيلم كاملاً براي كودك ساخته مي شد آن وقت قهرمانان آن طور ديگري طراحي مي شدند.
نمايش رايگان در انتظار تماشاگر
امسال براي نخستين بار جشنواره بيستم فيلم هاي كودكان و نوجوانان اكران چند فيلم قديمي خود را بطور رايگان در ميدان امام اصفهان به نمايش درآورد، اما استقبال زيادي از اين فيلم ها نشد.سومين شب نمايش ، فيلم «بچه هاي آسمان» برروي پرده بزرگ نصب شده در روبروي مسجد امام در اين ميدان تاريخي اكران شد اما از تماشاگران خبري نبود.
افرادي كه تماشاگر اين فيلم بودند، عده اي بسيار معدود از خانواده هايي بودند كه يا بصورت گذرا از اين ميدان عبور مي كردند و يا افرادي كه قالبا هر روز ساعاتي را در اين ميدان خوش منظره و زيبا مي گذرانند.مسئول پخش فيلم هاي جشنواره در اين ميدان در پاسخ به علت نبود تماشاگر گفت : نمي دانم شايد يكي از دلايل آن عدم اطلاع مردم باشد. چند تن از افرادي كه براي تماشاي فيلم به ميدان امام آمده بودند علت نبود تماشاگر را كهنه و تكراري بودن فيلم ها عنوان كردند كه مناسب نبودن زمان پخش آنها نيز مزيدي بر علت شده است .
«علي رضا رضاداد» دبير اين جشنواره پيش از شروع جشنواره در گفت و گو با خبرنگاران ساعت ۲۰ هر شب را براي پخش فيلم در ميدان تاريخي امام اعلام كرد، اما در چهارمين شب اكران ، هرچند ساعت پخش آن به ۳۰/ ۱۹ كاهش يافته بود اما همچنان اين ميدان بزرگ منتظر قدم هاي تماشاگران بود.
برنامه هاي نكوداشت
همچون بيشتر جشنواره ها و طبق رسم هر ساله امسال نيز ۴ بزرگداشت در بيستمين دوره جشنواره برگزار شد. نخستين نكوداشت به مجيد مجيدي اختصاص داشت كه عصر جمعه ۸ مهر در سينما قدس برپا بود. در اين مراسم كيومرث پوراحمد فيلمساز، مصطفي رحماندوست شاعر كودكان، رضا درستكار منتقد، عليرضا رضاداد دبير جشنواره در تمجيد از مجيدي سخن گفتند.
كيومرث پوراحمد در گفتاري كوتاه وجود انديشه ناب و بي پيرايه را از ويژگي فيلم هاي مجيدي خواند و گفت مجيدي در همه فيلم هايش به معصوميت و كودكي انسان ها احترام مي گذارد و براي بزرگسالان از كودكي آنها صحبت مي كند.
مصطفي رحماندوست نيز مجيدي را فيلمساز كودكي بشريت خواند و كامران ملكي مجري جلسه حضور مجيدي در عرصه هاي بين المللي را افتخار ايران دانست. مجيد مجيدي نيز در اين مراسم به انتقاد از شرايط موجود سينماي كودك پرداخت و گفت: سينماي ايران قطعاً مديون سينماي كودك است و اگر سينماي ايران در جهان شناخته شده به نام سينماي كودك بوده است، اما متأسفانه امروز شاهد افول و تعطيلي اين سينما هستيم.
بزرگداشت هانس كريستين اندرسن با حضور سفير دانمارك برگزار شد. در اين مراسم هوشنگ مرادي كرماني و سيدعلي كاشفي نيز حضور داشتند. مرادي كرماني با اشاره به راز ماندگاري اندرسن گفت او نويسنده اي بود كه دوران كودكي خود را در داستان هايش بيان مي كرد. به گفته مرادي كرماني اندرسن را مي توان كودك پير ناميد.
سيدعلي كاشفي دبير كتاب كودك ايران نيز درباره اندرسن گفت: او نخستين كسي بود كه قصه ها و افسانه هاي گذشتگان را براي كودكان بازگو كرد. كاشفي با اشاره به استقبال كودكان سراسر جهان از نوشته هاي اندرسن گفت: بيش از يكصد فيلم از آثار اين نويسنده برجسته دانماركي اقتباس و به تصوير درآمده است.
سفير دانمارك نيز از توجه جشنواره كودك به هانس كريستين اندرسن كه امسال دويستمين سالگرد تولد اوست تشكر كرد و اصفهان را مهد هنر و الهام بخش هنرمندان جهان خواند.
در پايان اين مراسم كتاب «سلام آقاي اندرسن» شامل نامه هاي كودكان ايراني به هانس كريستين اندرسن در ميان حضار توزيع شد و آنگاه رضاداد دبير جشنواره كودك نشان زرين جشنواره را به سفير دانمارك اهدا كرد. آيين نكوداشت هوشنگ مرادي كرماني نيز در سومين روز جشنواره برگزار شد.
كيومرث پوراحمد كه قصه هاي مجيد اين نويسنده را به تصوير درآورده در اين مراسم گفت :مرادي كرماني به واسطه شناخت دقيق از سينما توانسته آثار ارزشمندي را خلق كند كه اقتباس آن در سينما به آساني صورت مي گيرد.
مرضيه برومند نيز كه فيلم مرباي شيرين را براساس نوشته مرادي كرماني كارگرداني كرده درباره او گفت: هوشنگ مرادي كرماني نقطه اتصال سينما و ادبيات در ايران است و نويسندگاني از اين دست كه آٍثارشان بسيار مورد اقتباس سينمايي قرار مي گيرد اندك است.
فرهاد توحيدي رئيس كانون فيلمنامه نويسان ايران نيز در اين مراسم گفت :آثار مرادي كرماني هم در نزد عموم مردم مورد استقبال قرار گرفته و هم در نزد مخاطبان خاص مورد تحليل واقع شده است. عباس جهانگيريان و محسن دامادي نيز از ديگر سخنرانان اين مراسم بودند كه اولي بومي گرايي اين نويسنده را عامل مهم جهاني شدن آثارش خواند و ديگري ايجاز و استفاده مناسب از عناصر درام را نقطه قوت او خواند.
مراسم پاياني جشنواره
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت : بايد بدنبال سينمايي با مفاهيم معنوي ، اخلاقي و تاريخي براي كودكان باشيم .
حسين صفارهرندي در آيين اختتاميه بيستمين جشنواره بين المللي فيلمهاي كودكان و نوجوانان اصفهان افزود: آنگونه كه شايسته است بايد در حق سينماي كودك گام برداريم و الزاما اين گامها بايد مطابق با خواست و نياز كودكان باشد.
وي تصريح كرد: شايد گمان ما اين است كه سينماي جدي و معناگرا براي كودك مناسب نيست ، بلكه انتخاب كودكان و درايت آنان مي تواند به هنرمندان اين عرصه در انتخاب مضامين ياري رساند و بايد به نظرات كودكان احترام بگذاريم .
وي در بخش ديگري از سخنان خود گفت : مطالبي كه در مورد ركود سينماي كودك در برخي مطبوعات منتشر شده ، نوعي بي مهري به سينماي كودك و نوجوان است كه نشان مي دهد، به جاي رفع موانع به دنبال اظهار گله از يكديگر هستيم .
وي افزود: به جاي گلايه بايد از زحمتكشان عرصه سينماي كودك از ديروز تا امروز تقدير كنيم و زحماتشان را پاس بداريم .
صفارهرندي ، اظهار داشت : اميدواريم آنگونه كه شايسته است در حق سينماي كودك گام برداريم و الزاما اين گامها بايد مطابق با خواست و نياز كودكان باشد تا گوياي بسياري از واقعيت ها باشد.
بيستمين جشنواره بين المللي فيلمهاي كودكان و نوجوانان اصفهان با معرفي نفرات برگزيده به كار خود پايان داد.