چهارشنبه ۲۷ مهر ۱۳۸۴ - - ۳۸۲۹
رنگ رخساره خبر مي دهد از سر درون
پژواك ترس در آينه بدن
003909.jpg
فرهاد رضائي
روان شناسان از ديرباز در بازگشايي رموز و پيچيدگي هاي رفتار انسان به عنوان متفكرترين گونه زنده موجود روي اين سياره، تلاش هاي فراواني كرده اند.
در اين ميان و بويژه در يك قرن اخير، جانورشناسان و متخصصان رفتارشناسي جانوري (اتولوژيست ها) نيز همچون دزموند موريس و فرانس دي وال به اين قافله پيوسته اند و با تطابق الگوهاي رفتاري ساده تر در ميان جانوران عالي مانند ساير نخستينيان (پريمات ها) با رفتارهاي پيچيده انسان شهري شده، بر زواياي تاريكي از رفتار گونه هومو ساپينس يا انسان مدرن امروزي پرتو افكنده اند.
درواقع، با وجود پيچيدگي هاي ظاهري و سطحي كه در رفتار انسان متمدن مشاهده مي شود، با اطلاع از الگوهاي رفتاري جانوران عالي و نيز با نگاه موشكافانه به ظاهر انسان، مي توان به سادگي مشت وي را باز كرد و پرده از اسرار رفتاري و نيز نيات و تفكر پنهان در پشت اين رفتارهاي به ظاهر پيچيده برگرفت. به اين ترتيب است كه انسان در پيش چشمان تيزبين رفتارشناسان بزرگي همچون دزموند موريس احساس برهنگي مي كند و درمي يابد كه با همه هنر و توان خود، قدرت پنهان كردن چيزي را ندارد.
ژست هاي پيام رسان
بسياري از دانشمندان تاكنون چنين مي پنداشتند كه احساسات و هيجانات انسان ها به طور عمده از طريق حالات و ژست هاي رخساري گوناگون آنها با يكديگر ارتباط برقرار مي كنند، اما نتايج به دست آمده از بررسي هاي جديد به روشني نشان مي دهد كه ژست بدن نيز به اندازه حالات رخساري و تغيير وضعيت عضلات ميميك صورت، در بيان احساسات و هيجان هاي مختلف همچون ترس ، مهم و قابل توجه است.
براي مثال، محققان با بررسي بازتاب هاي احساس ترس در ظاهر فيزيكي انسان، دريافته اند هنگامي كه بدن ژست تهديد به خود مي گيرد، اين ژست به همان اندازه بروز وحشت در رخسار و عضلات صورت، نشان از ترس دارد و اين دو آرايش ويژه بدن و رخسار را مي توان مشابه و همپايه يكديگر به شمار آورد.
اين كشف همچنين اين ايده را مطرح ساخته كه واكنش بي درنگ و آني بدن به ترس و وحشت از ساير انسان ها مي تواند بسيار اتوماتيك تر و خودكارتر از آن چيزي باشد كه تاكنون دانشمندان مي پنداشتند.
نتايج بررسي هاي انجام شده، نشانگر آن است كه ديدن تصاوير و صحنه هاي ترسناك، تاثير آني و سريعي روي بخش كنترل كننده احساسات در مغز بر جاي مي گذارد و اين تاثير سريع، در حالت ظاهر و رفتار انسان جلوه گر مي شود.
به اين ترتيب، از آنجايي كه ارتباط موجود ميان بخش كنترل احساسات و قسمت كنترل كننده حركات در مغز، به طور قابل توجهي قوي تر از ارتباط ميان بخش ديداري و بخش كنترل حركات است، ديدن حالات و نشانه هاي گوناگون ترس در ديگران و نيز مشاهده تصاوير ترسناك، فرد بيننده را به سرعت و به طور خودكار و اتوماتيك، براي واكنش نشان دادن به اين ترس آماده و مهيا مي سازد.
به بيان ديگر، انواع ژست ها و حالت هايي كه برحسب ظهور احساسات مختلف انسان در نماي ظاهري و فيزيكي بدن وي متجلي مي شود، مي تواند نوعي پيام رسان در چارچوب سيستم ارتباط رساني ميان انسان ها به شمار آيد.
دكتر بيتريك دي گلدر - پروفسور دانشگاه هاروارد آمريكا و دانشگاه تيلبورگ هلند- در مقام عصب شناس بزرگي كه رهبري و هدايت تحقيقات اخير را در اين زمينه به عهده داشته است، مي گويد: هنگامي كه راجع به چگونگي برقراري ارتباط ميان انسان ها سخن به ميان مي آوريم، همواره درباره چيزهايي همچون زبان سخن مي گوييم .
وي مي افزايد: اما درست شبيه آنچه در دنياي ساير جانوران به چشم مي خورد، ما نيز به طور ناخودآگاه و بدون اينكه از جريان آن آگاه باشيم، از طريق بدن خويش و حالات گوناگون آن، با يكديگر ارتباط برقرار مي كنيم .
نتايج حاصل از تحقيقات اخير پروفسور دي گلدر و همكارانش درباره بازتاب رفتار و احساسات آدمي در نماي ظاهري بدن، در نشريه دستاوردهاي آكادمي ملي علوم ايالات متحد آمريكا منتشر شده است.
آينه جسم
تاكنون بيشتر تحقيقات و كاوش هاي انجام شده در ارتباط با درك احساسات گوناگون در انسان، روي فعاليت هاي بخش هاي مغزي مختلف وي متمركز شده و محققان كمتري توجه خود را به سوي حالات رخساري و ژست هاي بدني جلب كرده اند.
به گفته رفتارشناسان، رفتارها و احساسات گوناگون بشر همچنان كه در بخش هاي مغزي مختلف و در چارچوب تغيير تراكم مواد شيميايي و انتشار پيام رسان هاي عصبي خاص يا ايجاد جريان هاي الكتريكي ويژه در مغز قابل رديابي و بررسي ست، مي توان آنها را در آينه پيكر و ژست ها و حالات ظاهري بدن نيز به وضوح مشاهده و رديابي كرد.
پروفسور دي گلدر و همكارانش در آزمايش ساده اي با بهره گيري از دستگاه هاي ضبط ويدئويي، تصاوير متحركي را از داوطلبان شركت كننده در اين آزمايش به هنگام نمايش رفتارهاي احساسي گوناگون در مواقع مختلفي همچون هنگام رويارويي ناگهاني با يك دزد مسلح به هنگام گشودن يك در يا در هنگام انجام يك عمل خالي از ترس و هراس مانند ريختن آب درون يك ليوان يا شانه زدن موها به تصوير كشيدند.
در واقع، به سبب آنكه در آزمايش هاي مشابه پيشين از عكس ها و تصاوير ثابت و بدون تحرك استفاده شده بود، اين محققان تصميم گرفتند در تحقيقات اخير خود نيز براي مقايسه با نتايج گذشته از عكس ها و تصاوير ثابت استفاده كنند، اما اين تصاوير را از روي كليپ هاي ويدئويي ضبط شده تهيه كردند. همچنين در اين سلسله از آزمايش ها برخلاف موارد گذشته، به جاي كلوزآپ بزرگ گرفته شده از صورت آزمايش شوندگان، تصاويري از نماي كل بدن آنان تهيه شد و مورد بررسي دقيق قرار گرفت.سپس پژوهشگران اين تصاوير را با عكس هاي به دست آمده از مغز آزمايش شوندگان به وسيله دستگاه MRI ، تطابق دادند تا امكان مقايسه فعاليت هاي مغزي آنان نيز با رفتار و حركات ظاهري بدن فراهم شود.
نتايج حاصل از اين بررسي ها نشان داد كه ژست هاي ناشي از مشاهده صحنه هاي شادي بخش و خوشحال كننده، با افزايش فعاليت در مناطقي از مغز تطابق دارد كه مسئول پردازش اطلاعات و ديتاهاي ديداري دريافت شده هستند.
از سوي ديگر، مقايسه تصاوير به دست آمده از ژست هاي فيزيكي بدن و نيز تصاوير MRI ، به روشني نمايان ساخت كه ظهور ژست هاي ترس به هنگام مشاهده تصاوير ترسناك و صحنه هاي تهديد كننده، همزمان با افزايش قابل توجه فعاليت در نواحي مغزي ويژه اي صورت مي گيرد كه برخي از آنها مسئول پردازش اطلاعات احساسي دريافتي و برخي نيز كنترل كننده موتور حركتي بدن هستند.
به گفته پروفسور دي گلدر، به هنگام مشاهده صحنه هاي ترسناك و قرارگيري در موقعيت هاي هراس آور، اتفاقات بسياري در مغز رخ مي دهد و نتايج آن بسرعت و به طور خودكار در قالب ژست هاي فيزيكي بدن نمايان مي شود.
ترس مسري
نتايج اين تحقيقات مي تواند به دانشمندان كمك كند كه دريابند ترس چگونه در ميان يك جمع يا گروه، گسترش مي يابد و منتشر مي شود.
فرانس دي وال - پروفسور روان شناسي در دانشگاه اموري در ايالت جورجيا آمريكا- مي گويد: اگر شكل و قالبي از همه گيري و سرايت سازشي وجود داشته باشد، همان واكنش فوري و بي درنگ نسبت به ترس در ديگران است . وي همچنين مي افزايد: اگر ديگران بيمناك و ترسيده باشند، براي شما نيز دليل خوبي وجود دارد كه بترسيد . همچنان كه متخصصان رفتارشناسي جانوري و روان شناسان تاكيد مي كنند، اين نوع سرايت و همه گيري ترس و هراس را بسادگي مي تواند در دنياي حيوانات مشاهده كرد و آن را، بويژه در ميان گروه ها و جمعيت هاي پستانداران عالي نظير نخستيان به روشني ديد.
به گفته پروفسور دي وال، اگر پرنده اي از ميان يك دسته پرنده كه در حال برچيدن دانه از روي زمين هستند به طور ناگهاني بپرد، تمامي پرندگان اطرافش حتي بدون آنكه بدانند چه چيزي در حال وقوع است، بسرعت و بدون درنگ به پرواز در مي آيند و از روي زمين به هوا برمي خيزند.
نتايج حاصل از تحقيقات اخير همچنين به روشني نشان مي دهد كه واكنش احساسي مغز نسبت به ترس و عوامل ترسناك، شايد ساده تر و خودكارتر از آن چيزي باشد كه محققان پيش از اين فرض مي كردند. در واقع در لحظه هراس، جانوران و انسان ها نيازمند آن هستند كه از آمادگي لازم براي واكنش نشان دادن به عوامل تهديد كننده خود برخوردار باشند. به اين ترتيب، مي توان به خوبي درك كرد كه در چنين وضعيتي حتي كسر كوچكي از ثانيه نيز مي تواند براي حفظ و تداوم بقا بسيار مهم و حياتي باشد.
پروفسور دي گلدر با اشاره به مثالي كه در آن، شعله هاي آتش از گوشه پيرامون يك گروه انسان برخاسته است، مي گويد: افراد اين گروه با سرعت بسيار زياد ژست ترس را از طريق زبان بدن خود به ديگري انتقال مي دهند و اين ژست تمام گروه را در زمان بسيار كوتاهي فرا مي گيرد . وي تاكيد مي كند: به لحاظ تكاملي، اين مكانيسم بسيار موثري ست .
منبع: نشنال جئوگرافيك

ارتباط رساني از نوعي متفاوت
كشف پيچيدگي هاي رفتار انسان مدت هاست كه دانشمندان و محققان را به خودمشغول كرده است.
با وجود پيچيدگي هاي ظاهري و سطحي كه در رفتار انسان متمدن امروزي مشاهده مي شود، مي توان با نگاهي موشكافانه پرده از اسرار رفتاري و تفكرات پنهان او برداشت. آخرين تحقيقات انجام شده نشان مي دهند كه حتي ژست بدن نيز به اندازه حالات چهره و تغيير وضعيت عضلات صورت، نشان دهنده حالات و احساسات دروني انسان است. به بيان ديگر حالت هايي كه بر حسب ظهور احساسات مختلف انسان در نماي ظاهري و فيزيكي بدن وي متجلي مي شود ،مي تواند نوعي پيام رسان در چارچوب سيستم ارتباط رساني ميان انسان ها به شمار آيد.

راز طلاي سياه همچنان باقي ست
003921.jpg
دانشمندان از ديرباز به تكرار اين نظريه پرداخته اند كه طبيعت با كيمياگري خاص خود، بقاياي مرده حيات را با استفاده از  اندكي گرما، فشار و زمان كافي، طي ميليون ها سال به طلاي سياه تبديل كرده است؛ گنجينه گرانبهايي كه همچنان بزرگترين منبع توليد انرژي مورد نياز جوامع بشري به شمار مي رود.
با وجود اين، بالا رفتن شتابان قيمت هاي نفت و گاز در بازار هاي جهان و بويژه پيش بيني كارشناسان مبني بر آنكه اين منابع بزودي ته مي كشد و عمر وابستگي شديد انسان به اين منابع سوخت بناچار پايان مي يابد، سبب شده است تا فرآيند توليد منابع نفت و گاز بار ديگر در كانون توجه پژوهشگران قرار گيرد.
به گزارش پايگاه اينترنتي لايو ساينس ، محققان به خوبي مي دانند با وجود آنكه جهان تا تهي شدن منابع نفتي فرصت چنداني پيش رو ندارد، هنوز هم اطمينان قاطع از چگونگي فرآيند توليد نفت، زمان شكل گيري آن و همچنين ميزان دقيق نفت باقيمانده در مخازن زير زمين وجود ندارد.
بيشتر دانشمندان بر اين باورند كه نفت به عنوان مهمترين سوخت فسيلي، از تغيير شكل بقاياي موجودات زنده شكل گرفته و همچنين اعتقاد بر اين است كه بخش اعظم منابع نفتي از فسيل گياهان و ارگانيسم هاي آبزي كوچك به وجود آمده و ممكن است درصد كمي نيز از فسيل جانوران بزرگتر حاصل شده باشد. به گفته ويليم توماس- زمين شناس دانشگاه كنتاكي- اين امكان وجود دارد كه حتي بقاياي برخي از دايناسورها و خزندگان غول پيكر اعصار گذشته زمين نيز در فرآيند شكل گيري منابع نفتي وارد شده باشد، اما مشاركت جانوراني همچون دايناسورها در اين چرخه كيمياگري طبيعت به احتمال فراوان، بسيار اندك و ناچيز بوده است.
نظريه ديگر در اين زمينه تصريح مي كند كه نفت فراواني از ابتدا در زير سطح زمين موجود بوده كه درنتيجه ظهور فرآيندهاي شيميايي خاصي شكل گرفته و سپس با تخريب زيستي بقاياي گياهان و جانوران، به اين منابع افزوده شده است.
برخي از دانشمندان بر اين نظريه تاكيد مي كنند كه به دنبال انباشته شدن مواد آلي مرده در كف و بستر اقيانوس ها، رودخانه ها و باتلاق ها و ادغام آنها با لجن ها و شن ها، پس از گذشت زمان طولاني و تحمل فشار و دماي بيشتر، مواد و محصولات مياني ويژه اي در اين مناطق تشكيل شده كه درنهايت توليد محصولي سرشار از كربن را در پي داشته است كه امروزه آن را طلاي سياه يا نفت مي ناميم.
بر اساس اين گزارش، با وجود مطرح شدن نظريه هاي گوناگون در اين زمينه، هنوز اطمينان كافي درباره چگونگي فرآيند شكل گيري اين سوخت فسيلي در ميان محققان وجود ندارد، اما دانشمندان با قاطعيت بيشتري تاكيد مي كنند كه چنين فرآيندي در هر شكل، صدها هزار سال به طول انجاميده است.فارغ از همه ترديدها، منابع نفتي هر لحظه به پايان خود نزديك تر مي شوند و جوامع انساني كه تمدن خود را برپايه اين منبع عظيم انرژي بنا كرده اند، گريزي از رويكرد جدي به منابع تجديد شونده در پيش رو ندارند، بويژه آنكه بحران محيط زيست نيز ضرورت اتخاذ چنين رويكردي را به طور جدي نمايان ساخته است.
منبع: لايو ساينس

تازه ها
صرفه جويي در آسمانخراش ها
مهندسان موسسه ملي استاندارد و فن آوري آمريكا موفق به طراحي و توليد نرم افزار ويژه اي شده اند كه مي تواند به شبيه سازي دقيق انرژي مصرفي آسمانخراش ها براي گرمايش و سرمايش بپردازد.
بر اساس اعلام اداره فن آوري ساختمان وزارت انرژي آمريكا، با به كارگيري اين شبيه ساز مي توان ميزان مصرف انرژي در ساختمان هاي بزرگ را به طور قابل توجهي كاهش داد و در هزينه هاي مورد نياز براي  ايجاد گرما و سرما در داخل  اين ساختمان ها در فصول مختلف صرفه جويي كرد.
مهندسان با بهره گيري از اين نرم افزار ويژه، تاكنون ساختمان هايي را در 5 شهر مختلف آمريكا با الگوهاي آب و هوايي و سيستم اقليمي متفاوت مورد بررسي دقيق قرار داده و راه حل هايي را براي كاهش تبادل انرژي ميان داخل و بيرون  اين ساختمان ها ارائه كرده اند.
اين گزارش مي افزايد: به كارگيري راه حل هاي ارائه شده در اين زمينه، سبب كاهش هزينه مصرف انرژي به ميزان 37 درصد در برخي از ساختمان هاي بزرگ  اين كشور شده و با توجه به استانداردهايي كه پيش از  اين نيز در  اين ارتباط مورد توجه قرار مي گرفته است،  اين صرفه جويي قابل توجه مي تواند نشانگر كارايي بسيار زياد نرم افزار شبيه ساز جديد باشد.
003912.jpg
آدمسان هاي جديد
ديــــرين شناسان در پي كاوش هاي خود در آفريقا موفق به كشف فسيل هاي به جا مانده از آدم سانان جديدي شدند كه تاكنون براي علم ناشناخته بوده اند.
بر اساس گزارشي كه در تازه ترين شماره نشريه ساينس انتشار يافته است، پژوهشگران دانشگاه دوك فسيل هايي از دندان و آرواره هاي متعلق به دوگونه جديد از آدم سانان را در صحراي مصر يافته اند كه در حدود 37 ميليون سال پيش در  اين منطقه به سر مي برده اند.بر اساس  اين گزارش، يافته هاي محققان دانشگاه دوك به وضوح نشان مي دهد كه دوگونه تازه كشف شده از اجداد مشترك انسان ريخت  هاي بزرگ امروزي بوده اند كه از آفريقا سر برآورده اند.
اين گزارش مي افزايد بررسي هاي اوليه حاكي است يكي از  اين دو گونه جديد به احتمال زياد، موجودي شبگرد بوده است. تحقيقات در  اين زمينه همچنان ادامه دارد.
ژن ها و بي وزني
پژوهشگران دانشگاه كاليفرنيا موفق به كشف زنجيره اي از ژن هاي مسئول واكنش هاي  ايمني در بدن انسان شدند كه در شرايط خلاء و بي وزني، قادر به روشن شدن و انجام فعاليت متداول خود نيستند. مقاله انتشار يافته در ژورنال بنياد انجمن هاي آمريكايي زيست شناسي تجربي،
حاكي ست  اين كشف مي تواند به خوبي راه حل معقول و مناسبي براي يك مسئله علمي 40 ساله به دانشمندان ارائه دهد.دانشمندان بسياري در چند دهه اخير براي يافتن راز و علت واقعي سركوب عملكرد طبيعي سيستم  ايمني بدن در شرايط خلاء و بي وزني تلاش كرده اند و  اينك نتايج تحقيقات پژوهشگران دانشگاه كاليفرنيا نشانگر آن است كه سركوب 99 ژن كليدي سيستم  ايمني در محيط بدون جاذبه، در نهايت سركوب عملكرد سلول هاي تي به عنوان عناصر كليدي سيستم دفاعي بدن را به همراه مي آورد.
كشف اخير مي تواند به طراحي سفرهاي فضايي  آينده كمك فراواني كند و از خطرات و آثار منفي ناشي از چنين سفرهايي بكاهد.
003915.jpg
قاتل شني!
اگر چه در برخي فيلم هاي ترسناك، كارگردان فرو رفتن كامل يك انسان و خفه شدن وي را در تپه اي از شن هاي روان به تصوير مي كشد، دانشمندان مي گويند  اين اتفاق نمي تواند به طور طبيعي در زندگي واقعي رخ دهد. به گزارش نشريه علمي نيچر ، در حالت طبيعي  اين امكان وجود دارد كه انسان با قرار گرفتن روي شن هاي روان و سست در آنها فرو رود، اما  اين فرو رفتن به طور كامل اتفاق نمي افتد و دانشمندان  اينك با شبيه سازي كامپيوتري آن را اثبات كرده اند.
بر اساس اين گزارش، شن هاي روان در واقع همان شن هاي معمولي هستند كه اصطكاك ميان آنها بسيار كاهش يافته و  اين امر، امكان تحمل وزن را براي آنها دشوار مي سازد و اجسام سنگين در ميان آنها به پايين فرو مي روند. با وجود  اين، دانشمندان دانشگاه آمستردام با بررسي مناطق كويري  ايران و نيز با مشاهده افرادي كه نگران غرق شدن در  اين شن ها بودند، به شبيه سازي موضوع پرداختند و مشاهده كردند با توجه به چگالي بدن انسان و جرم حجمي  اين قبيل شن ها، بدن افراد هرگز بيش از نيمه در شن ها فرو نمي رود.
كوچكترين روبات دنيا
مهندسان كالج Dartmouth موفق به ساخت كوچكترين ميكرو روبات جهان شدند.
بر اساس اعلام بخش خبري پايگاه  اينترنتي  اين كالج، اين ميكرو روبات كنترل پذير كه ماكت يكهزار برابر بزرگ شده آن در مقابل دوربين هاي خبرنگاران به جهانيان معرفي شد، فقط به اندازه نصف قطر يك تار موي انسان پهنا دارد. اين گزارش مي افزايد؛ روبات مورد نظر مي تواند همچون يك كرم سيليكوني بسيار ريز، در هر ثانيه 10 نانومتر حركت كند.
به گفته سازندگان آن،  اين سيستم الكترومكانيكال جديد در آينده مي تواند كاربردهاي فراواني در زمينه هاي گوناگون علم و صنعت، از امنيت اطلاعات گرفته تا ترميم مدارهاي يكپارچه و كاوش تركيبات خطرناك همچون مواد شيميايي منفجره در محيط داشته باشد.

پيشخوان
003927.jpg
ديلي استار
روزنامه ديلي استار خبر اول خود را به همه پرسي اخير عراق اختصاص داده است. نتايج اين انتخابات ظرف چند روز آينده اعلام خواهد شد. دولت عراق اميدوار است اكثريت مردم به قانون اساسي جديد اين كشور راي مثبت داده باشند. برآوردهاي اوليه از شركت بيش از نيمي از واجدين شرايط راي دادن حكايت دارد.
003954.jpg
اوتاوا سيتيزن
اين روزنامه خبر اول خودش را به زلزله هند و پاكستان اختصاص داده است. بر اساس آخرين اطلاعاتي كه مقامات پاكستاني منتشر كرده اند، ممكن است شمار قربانيان اين زلزله در پاكستان تا مرز 100 هزار نفر نيز افزايش پيدا كند. در حال حاضر آمار رسمي كشته شدگان 40 هزار نفر است، اما به علت عدم دسترسي به نقاط دور افتاده و كوهستاني، احتمال افزايش اين رقم بسيار زياد است.
003975.jpg
تريبون دوژنو
اين روزنامه با تيتر اين زندان هاي كشنده؛ كارخانه ها خبر اصلي خود را به تظاهرات هزاران نفر در ژنو و پاريس اختصاص داده است. طبق گزارش  كارشناسان، يك دهم سرطان هاي منجر به مرگ در مردان به دليل شرايط و موقعيت محل كار آنهاست. شعار تظاهرات كنندگان ده مرگ در روز؛ هيچ كس مسئول نيست بود. آنها معتقدند دولت ها آمار واقعي مرگ و ميرهاي ناشي از شرايط بد محل كار را بدرستي اعلام نمي كنند.
003948.jpg
ليبراسيون
اظهارات وزير آموزش و پرورش فرانسه و اعتراضات عده زيادي از تاريخ شناسان اين كشور به سخنان او خبر اول رو زنامه ليبراسيون است. وزير آموزش و پرورش فرانسه، در اظهاراتي گفته است كه نگارندگان كتب درسي فرانسه بايد با ديدي مثبت برگذشته استعماري اين كشور نگاه كرده و اين موضوع را در كتب  درسي فرانسه اعمال كنند.

علمي
آرمانشهر
ايرانشهر
تهرانشهر
خبرسازان
دخل و خرج
در شهر
شهر آرا
|  آرمانشهر  |  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  خبرسازان   |  دخل و خرج  |  در شهر  |  علمي  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |