Hamshahri Newspaper

دهمين جشنواره فيلم دفاع مقدس عصر امروز طي مراسمي در تالار وحدت با معرفي آثار برگزيده به كار خود پايان خواهد داد.
اين دوره از جشنواره كه به رغم كشمكش هاي بسيار و پس از فترتي سه ساله سه شنبه گذشته گشايش يافت، در طول ۵ روز برپايي ۹۵ فيلم كوتاه و بلند را در سينماهاي فلسطين، سپيده و سالن هاي نمايش دانشگاه هاي تهران، سوده، بهشتي و هنر به تماشا گذاشت و ۲۶ فيلمنامه برتر را در بخش قلم طلايي جشنواره مورد ارزيابي قرار داد.
دوئل، مزرعه پدري، گيلانه، اشك سرما، پيك نيك در ميدان جنگ، تارا و تب توت فرنگي، تنهايي بار، جايي براي زندگي، جنگ كودكانه، خداحافظ رفيق، ديوانه از قفس پريد، زخم زيتون، شكوفه هاي سنگي، طبل بزرگ زير پاي چپ، عروس افغان، قناري و... از جمله آثاري بودند كه در اين جشنواره حضور داشتند و بضاعت سينماي دفاع مقدس ما را به تماشا گذاشتند. چند تن از فيلمسازان شركت كننده در جشنواره و صاحب نظران، از سينماي دفاع مقدس و از جشنواره مي گويند.

عزيزالله حميد نژاد كه با دو فيلم اشك سرما و شكوفه هاي سنگي در جشنواره فيلم دفاع مقدس حضور دارد معتقد است اساساً فيلمسازي در حوزه دفاع مقدس شرايط مناسب تري را مي طلبد و به همين دليل در حال حاضر روند توليد در اين زمينه متوقف شده است. او مي گويد: واقعيت اين است كه اگر بخواهيد در اين ژانر فيلم بسازيد بايد مسايل را از جهت اقتصادي، امكانات و وسايل مدنظر داشته باشيد. توليد فيلم هاي جنگي خيلي چيزها را مي خواهد كه در سينماي متعارف و عادي وجود ندارد. فيلمسازي در سينماي جنگ شرايط، امكانات و تجهيزات مناسب مي خواهد تا يك فيلم قرص و محكم ساخته شود و فيلمسازاني كه در اين حوزه فعاليت دارند دوست دارند يا يك كار اساسي انجام دهند يا اصلاً كار نكنند.
حميدنژاد برگزاري جشنواره فيلم دفاع مقدس را خوب و مناسب خواند و افزود: متأسفانه به دليل وقفه توليد در روند سينماي دفاع مقدس فيلم هاي جديد زيادي در جشنواره حضور ندارد.
كارگردان هور در آتش با تأكيد به ضرورت پرداختن به آسيب شناسي سينماي دفاع مقدس مي گويد: با برگزاري جشنواره فقط مي توان مشكلات و ضرورت ها را يادآوري كرد و بعضي ها را متوجه كرد كه در چه شرايط فرهنگي قرار داريم.
رمضان صادق زاده نماينده مجلس شوراي اسلامي نيز عمده ترين مشكلات سينماي دفاع مقدس را كمبود امكانات مي داند و معتقد است تاكنون امكانات كافي و بودجه لازم در اختيار سينماگران اين عرصه قرار نگرفته است. اين نماينده مجلس شوراي اسلامي بهره گيري از زبان تصوير و سينما را براي انتقال مضامين و مفاهيم و اخلاقيات دفاع مقدس بسيار اثرگذار مي خواند و مي گويد: يكي از روش هاي مؤثر و لازم براي آشنايي نسل جوان با فرهنگ جبهه استفاده از هنر سينما و هنر سينماگران آن است. او با اشاره به اين نكته كه سينماي دفاع مقدس نياز به توجه بيشتر دارد مي گويد: بايد هنرمندان و فيلمسازان مورد حمايت بيشتري قرار گيرند تا بتوانند ارزش هاي اسلامي و چهره هاي واقعي نيروهاي رزمنده را ترسيم و آثاري تأثيرگذار خلق كنند.صادق زاده با اعلام آمادگي مجلس براي حمايت بيشتر از سينماي دفاع مقدس تأكيد مي كند اگرچه مجلس بودجه لازم را در اختيار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و صدا و سيما قرار داده اما اگر نياز به لايحه حمايتي ديگري باشد مجلس حمايت هاي مورد نياز را انجام مي دهد.
عبدالحسين برزيده كارگردان سينما با بيان اين نكته كه فيلم هاي شاخص نه تنها در سينماي دفاع مقدس بلكه در كل سينماي كشور كم ساخته شده است، مي گويد: به نظر من با توجه به مشكلات و محدوديت حوزه سينماي دفاع مقدس بايد توجه و نگاه ويژه اي به اين ژانر ارزشمند سينمايي صورت گيرد. معاونت سينمايي بايد كمك كند تا از نظر مالي و امكانات ساخت و حمايت هاي معنوي به اين سينما توجه بيشتري شود. برزيده كه چند فيلم دفاع مقدس را در كارنامه دارد با اظهار ناخرسندي از وضعيت فعلي سينماي دفاع مقدس مي گويد، شواهد و قرائن موجود از افول سينماي دفاع مقدس حكايت دارد اما ما به حركت هايي اميدواريم كه گاه صورت مي گيرد و ان شاءالله اين حركت ها باعث صعود و رشد سينماي دفاع مقدس شود. به هر حال بهتر است به آينده اين سينما اميدوار باشيم و من شخصاً سعي مي كنم كه اميدوار باشم.
اين فيلمساز برگزاري جشنواره فيلم دفاع مقدس را مناسب و نتيجه بخش توصيف مي كند و مي گويد: جشنواره فرصتي است كه فيلم هاي ساخته شده در كنار هم مرور شوند و فضايي براي گفت وگو، ديدار و تعامل فكري و تجربي فراهم گردد.
احمدرضا درويش كارگردان سينماي دفاع مقدس كه با فيلم «دوئل» در بخش مسابقه دهمين جشنواره فيلم دفاع مقدس حضور دارد، معتقد است سينماي ايران از سينماي ارزش ها و حماسه ها تشكيل شده است؛ حماسه اي كه ملت ايران براي به دست آوردن آن هشت سال مقاومت كرد تا دشمن نتواند ذره اي از خاك اسلامي را به يغما ببرد.درويش مي گويد: سينماي دفاع مقدس اساسي ترين ژانر سينماي كشور است و از همين رو است كه بايد سينماگران خيلي بيشتر به سينماي دفاع مقدس بپردازند و هرچه بهتر حماسه هاي ماندگار و تأثيرگذار دوران دفاع مقدس را نشان دهند.
اين فيلمساز شاخص سينماي جنگ كه آثاري چون كيميا، سرزمين خورشيد، آخرين پرواز، آذرخش، متولد ماه مهر و دوئل را در كارنامه دارد مي گويد باز هم آثاري در سينماي دفاع مقدس خواهم ساخت و دين خود را به همه شهيدان و ايثارگران هشت سال حماسه و دفاع مقدس ادا خواهم كرد. اگرچه در ميان فيلمسازان رغبت به ساخت فيلم هاي جنگي كمرنگ شده و تهيه كنندگان بخش خصوصي و دولتي در اين زمينه فعاليت نمي كنند اما من همانطور كه از آخرين پرواز شروع كردم اين راه را ادامه خواهم داد.
فرج الله سلحشور كارگردان سينما و مجموعه هاي تلويزيوني با تأكيد بر اين نكته كه سينماي جنگي ما با ارزش ها و باورهاي هشت سال دفاع مقدس فاصله دارد مي گويد: سينماي دفاع مقدس به معناي دفاع مقدس يا جهاد في سبيل الله در حال حاضر وجود ندارد. هرچند آثار كمي مانند حماسه مجنون، ديده بان، پرواز در شب و آژانس شيشه اي ساخته شده كه آثار ارزشمندي هستند اما سينماي دفاع مقدس ما هم متأسفانه مثل كل سينماي كشور يك سينماي راكد يا ورشكسته است.سلحشور با انتقاد از وضعيت فعلي سينماي دفاع مقدس مي گويد: دليل اين كه ما نتوانسته ايم در سينماي دفاع مقدس مانند خود جبهه هاي جنگ موفق و سربلند باشيم اين است كه سينماي ما از دفاع مقدس فاصله دارد.
اين چهره سرشناس سينما با بيان اين كه هر كشور و ملتي برخوردار از اعتقادات و باورها و حماسه هايي است كه فرهنگ آن ملت را شكل مي دهد، مي گويد: سينماي دفاع مقدس درحقيقت بازپروري و احياي رشادت ها و حماسه هايي است كه در اين كشور اتفاق افتاده؛ نبايد اجاره بدهيم اين ارزش ها به فراموشي سپرده شود. جشنواره اگر بتواند در اين زمينه ها جريان سازي كند و به تقويت چنين فرهنگي بپردازد رسالت خود را تا حدودي انجام داده است؛ كاري كه تا به حال انجام نشده است.
محمد آفريده كارشناس فرهنگي، درمورد سطح كيفي آثار دفاع مقدس گفت: اگر به بطن و روح جامعه در حوزه هاي فرهنگي نگاه كنيم، با يك روح و كالبد مولدي رو به رو مي شويم كه در واقع، نوعي پويايي صميمانه دارد و در عرصه هاي مختلف تلاش مي كند ولي وقتي به سينماي دفاع مقدس نگاه مي كنيم، مي بينيم كه از ضعف مديريت رنج مي برد و در حوزه هاي مختلف مرتبط به سينماي دفاع مقدس، خيلي كار نشده است و همچنين به نگرشهاي موجود هم توجه جدي نشده است. مي بينيم كه فيلمسازان، با دست خالي به توليد آثار دفاع مقدس مي پردازند.
آفريده تاكيد كرد: بايد بخشي از فيلمسازان قديمي در سينماي دفاع مقدس، عرصه را براي فيلمسازان جوان تر و با انگيزه تر باز كنند تا آثار مهم تري توليد شود، ما در مملكت مان شرايط و امكانات فرهنگي و خدادادي زيادي داريم، اگر به استعداد ها و داشته هاي خودمان، مقداري مجال و فرصت دهيم، درصد بالايي از اين قابليتها بروز پيدا مي كند.مدير سابق انجمن سينماي جوانان كشور، در مورد اثرات برگزاري جشنواره فيلم دفاع مقدس بر توليدات اين سينما گفت: اثراتي دارد، ولي ما بايد جشنواره را بهتر برگزار كنيم، بدين صورت كه به وضعيت فعلي قانع نباشيم و برگزاري جشنواره در دوره هاي گذشته را، نسبت به برگزاري امسال جشنواره، مورد ارزيابي قرار دهيم. حال، اينكه، آيا روند برگزاري جشنواره بر توليدات سينمايي دفاع مقدس تاثيري گذاشته يا نه؟ همانطوري كه انسان مومن بايد ببيند امروزش با ديروزش چقدر تفاوت كرده است، متوليان سينماي دفاع مقدس هم بايد اين ارزيابي را درمورد جشنواره و سينماي دفاع مقدس داشته باشند.
اين كارشناس سينما افزود: با جمع بندي و تشريح شرايط فعلي تغيير چنداني در برگزاري جشنواره امسال با سالهاي قبل به چشم نمي خورد و فكر مي كنم جشنواره چندان خالي از روزمرگي نيست و اگر فقط به برگزاري صرف جشنواره بسنده كنيم و از توليد غافل بمانيم، سينماي دفاع مقدس دچار آسيب مي شود.
محمدتقي فهيم - نايب رئيس انجمن منتقدان و نويسندگان سينماي ايران كه به عنوان داور در جشنواره حضور دارد، سينماي دفاع مقدس را به كودكي تشبيه مي كند كه تشنه به حال خود رها شده است. او مي گويد: سينماي دفاع مقدس مانند كودكي گرسنه و تشنه در يك كلان شهر بي هويت به حال خود رها شده و فريادهايش نيز به گوش كسي نرسيده و ديگر نايي براي فرياد زدن ندارد. فهيم معتقد است، سينماي جنگ به عنوان يك ژانر سينمايي پرهزينه به شدت به حمايت هاي دولت و مديران دولتي متكي است. تأمين امكانات و تجهيزات مورد نياز سينماي دفاع مقدس از قبيل جنگ افزارها و سياهي لشكرها و... تنها با حمايت دستگاه هايي مانند ارتش، سپاه و ديگر بخش هاي دولتي امكان پذير است. اما اين سينما در سال هاي اخير با نوعي مديريت غيرهمراه و غيرمتمركز وضعيت غيرقابل اعتنايي پيدا كرده است. او با اشاره به لزوم برخورداري از سينماي دفاع مقدس قوي و كارآمد مي گويد: فقدان يك سينماي دفاع مقدس خوب با فيلم هاي شاخص به يقين تأثير مضاعفي بر كل سينما مي گذارد و رشد و بالندگي آن باعث رشد سينماي ايران مي شود.
علي فرشيد