سه شنبه ۲۰ دي ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۸۹۷ - Jan 10, 2006
دانش فناوري
Front Page

اخطار در هنگام رعد و برق
مراقب حركاتتان باشيد!
پژوهشگران معتقدند كه دور بودن از فضاهاي باز و وسيع  بهترين دفاع در برابر رعد و برق است، در زير درختان بزرگ پناه گرفتن يا در زير سايبان كوچكي پنهان شدن شما را از خطر رعد و برق در امان نگه نمي دارد، بلكه شما به عنوان يك ميله برق گير عمل خواهيد كرد
000297.jpg
گروه دانش و فناوري- فاطمه حاجي اسدالله بزاز:مارتين اومان مدير بخش تحقيقات رعد و برق دانشگاه فلوريدا مي گويد كه برق آسمان به بلندترين شيء در يك منطقه برخورد مي كند و درختي كه آنجاست بيشترين ضربه را مي گيرد. همچنين زمين بازي گلف و سايبان هاي پيك نيك جاي امني براي محافظت از رعد و برق نيست و اين محل ها خطرناك هستند.
كارول لئولا متخصص سلامت كشاورزي مؤسسه علوم تغذيه و كشاورزي دانشگاه فلوريدا اين طور بيان مي كند كه كساني كه در فضاهاي باز مشغول به كار هستند، به خصوص كشاورزان و چوپانان در هنگام رعد و برق در معرض خطر جدي قرار دارند.
همچنين لئولا اظهار مي دارد: ما همه مي دانيم كه بازي گلف و ورزش هاي ديگر مشابه آن ما را در معرض خطر رعد و برق قرار مي دهد، اما خيلي از مردم نمي دانند كه كشاورزان و چوپانان بيشتر از همه در معرض خطر هستند، زيرا آنها مقدار زيادي از كارهايشان را در فضاي باز بدون هيچ محافظي انجام مي دهند.
به طور مثال، در ماه مي هفت كشاورز در شهر مياكا كه براي حفاظت از خود در مقابل رعد و برق در زير يك تريلي دراز كشيده بودند، وقتي كه رعد و برق به تريلي اصابت كرد، دچار صدمه جدي شدند. خيلي وقت ها كارگران و سرپرستان آنها سر كار مي مانند تا باران شروع به باريدن كند و به محض تمام شدن طوفان به محل كار خود برمي گردند. آنها به اين امر توجه نمي كنند كه برق به آنها صدمه خواهد زد؛ موقعي كه رعد و برق در منطقه هست ولي آسمان بالاي سر آنها صاف است.
به گفته لئولا در هر گروهي از كشاورزان حداقل يك نفر بايد كمك هاي اوليه در مورد احياء زندگي به بيماران قلبي- ريوي را آموزش ببيند و سرپرستان كارگران كشاورزي بايد يك راديوي هواشناسي (كه مرتب اخبار هواشناسي را پخش كند) با خود داشته باشند تا از طوفان هايي كه بيشتر اوقات اتفاق مي افتد آگاهي يابند. خطر برق گرفتگي با اولين صداي رعد و برق شروع مي شود و تا ۳۰ دقيقه بعد از آخرين صدا و جرقه رعد و برق ادامه دارد.
براي اين كه تشخيص بدهيم رعد و برق چقدر از ما دور است، بايد زمان بين ديدن جرقه و نور را در آسمان و شنيدن صداي رعدي را كه بعد از آن مي آيد اندازه بگيريم. شما مي توانيد تعداد ثانيه هاي بين جرقه و صدا را به وسيله ساعت يا با شمردن هزارها (۱۰۰۳/۱۰۰۲/۱۰۰۱) اندازه بگيريد. هر ۵ ثانيه بين ديدن نور و شنيدن صدا نشان دهنده يك مايل (۶/۱ كيلومتر) فاصله رعد و برق با ماست.
اومان چند نكته را براي در امان ماندن از صدمه رعد و برق پيشنهاد مي كند:
۱- از ايستادن در بالاي چشم انداز و محوطه زمين باز و يا در ساحل اجتناب كنيد.
۲- از حصار سيمي، ريل راه آهن و ديگر مسيرهاي فلزي كه مي تواند جريان برق را به شما هدايت كند، دوري كنيد.
۳- اگر شما در يك قايق كوچك و يا در حال شنا كردن هستيد به ساحل بياييد زيرا جريان الكتريسيته از رعد و برق هاي آن نزديكي ها مي تواند از طريق آب شما منتقل شود.
۴- در يك خانه يا ساختمان كه كف آن سيم كشي برق يا لوله كشي شده و يا در يك ماشين كه پنجره هايش بالا داده شده (بسته است) پناه بگيريد. ارابه هاي گلف جاي امني نيستند.
۵- در فضاي باز: به حالت درازكش يا خميده وارد يك دره تنگ شويد و اگر دره تنگي در آن نزديكي نبود به درون گودي كوچكي كه در آن نزديكي قرار داشت برويد.
۶- در محوطه جنگلي: در كنار درختان كوتاه و تنومند پناه بگيريد. احتمال برخورد رعد و برق به هريك از درختان برابر با بقيه است.
به گفته لئولا: اگر شخصي به وسيله رعد و برق صدمه ديد، زود فكر نكنيم كه آنها مرده اند، زيرا قلب آنها از تپيدن ايستاده و يا تنفس آنها قطع شده است.
بيش از ۸۰% قربانيان رعد و برق زنده مي مانند، اما مهم اين است كه با تشكيل مركز سي پي آر شانس زنده ماندن صدمه ديدگان را بهبود بخشيم. متأسفانه بيشتر مردم نمي دانند كه چه كار كنند.
منبع: magatopoa.com

روشي براي بارور كردن ماهي ها
000309.jpg
گروه دانش و فناوري _ زهرا بخشي: به تازگي محققان تركيبي شيميايي شناسايي كرده اند كه مي تواند ماهي هاي دهان گرد را براي تخم ريزي به قسمت بالايي رودخانه ها جذب كند. آنها مي گويند كه در مناطق ماهيگيري مي توان دخالت زيادي براي بارور كردن بيشتر منطقه كرد.
ماهي هاي دهان گرد موجودات بسيار عجيبي هستند. اين موجودات با اين كه فك ندارند، اما خود را مانند انگل به ماهي هاي ديگر مي چسبانند و با دندانها خود مواد داخل بدن طعمه را بيرون مي كشند. ماهي هاي دهان گرد اقيانوس اطلس صدها سال پيش راه خود را به درياچه هاي بزرگ دنيا يافته اند و از آن پس مشكلات فراواني را براي ماهي هاي ديگر و انسانها به وجود آورده اند. هر ماهي دهان گرد مي تواند تقريباً بيش از ۱۸ كيلوگرم ماهي را كه بايد براي تغذيه وارد بازار شود از بين ببرد.
به تازگي تعدادي از بوم شناسان و شيمي دان هاي دانشگاه مينسوتا اعلام كرده اند كه راهي براي مبارزه با اين گونه ماهي يافته اند. آنها مي گويند رمز موفقيت در اين راه شناسايي مواد شيميايي است كه اين ماهي ها براي يافتن مناطق مناسب تخم ريزي استفاده مي كنند. در حال حاضر اين گروه تحقيقاتي آغاز به جدا كردن اين تركيبات شيميايي از هزاران ليتر آب كه شامل حدود ۵۰ هزار ماهي دهان گرد و لاروهاي آنها هستند، كرده اند.
هنگامي كه ماهي هاي دهان گرد بالغ آماده بارور شدن مي شوند، نوعي عطر ملايم را كه ماهي هاي لاروي از خود ترشح مي كنند دنبال كرده تا مكان مناسبي را براي نوزادان خود بيابند. اين گروه تحقيقاتي اجزاء مختلف لاروها را مورد آزمايش قرار داده اند تا جزء توليد كننده اين عطر را بيابند.
فعال  ترين جزء اين تركيب، بويي است مربوط به ماده اسكالامين كه در كوسه ها به عنوان نوعي آنتي بيوتيك عمل مي كند. اين گروه مي گويند كه حتي مقدار كمي از اين ماده مثلاً  يك ميلي گرم از اين ماده در ۵ استخر المپيك مي تواند براي جذب ماهي هاي دهان گرد كافي باشد. آنها به تازگي اين ماده را به طور مصنوعي در آزمايشگاه توليد كرده و در حال حاضر در حال مطالعه دقيق اين ماده و چگونگي اجراي اين برنامه گسترده هستند.
حفاظت از ماهي هاي دهان گرد
از اين فرومون هاي مصنوعي مي توان در حفاظت از ماهي هاي دهان گرد نيز استفاده كرد.
تعداد ماهي هاي دهان گرد اقيانوس آرام كه دوران لاروي خود را در رودخانه هاي شمال غربي اين اقيانوس مي گذرانند بسيار كم شده است. اين فرومون هاي مصنوعي مي تواند به ماهي هاي بالغ كمك كند تا راه خود را به رودخانه ها بيابند. حتي اگر هيچ لاروي براي جذب آنها نيز باقي نمانده باشد، رودخانه ها بهترين مكان براي بارور شدن اين ماهي ها هستند.
اين ماهي هاي دهان گرد اهميت زيادي براي قبايل آمريكايي كه در كنار رودخانه ها زندگي مي كنند دارند. چرا كه اين قبايل از اين ماهي ها به عنوان غذا و نوعي نشان سنتي استفاده مي كنند.
افسانه ها و داستان هاي زيادي در مورد اين ماهي ها وجود دارد با از دست دادن اين ماهي ها نه تنها نوعي غذا از بين مي رود بلكه قسمتي از سنت و تاريخ مربوط به قبايل آمريكايي نيز نابود مي شود. اين فرومون هاي مصنوعي مي تواند كمك شاياني در حفاظت از اين ماهي ها كنند.
منبع: Nature.com

كارگاه بين المللي تحليل رفتار متقابل TA
گروه دانش و فناوري: كارگاه بين  المللي تحليل و رفتار متقابل در دو موضوع با عناوين( (TA101 و پيشگيري از عود عادتهاي منفي، در شش روز متوالي از ۲۹-۲۳ بهمن ماه سال جاري با حضور خانم پروفسور جوانا بيزلي ريچاردز در سالن همايش دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر برگزار مي شود. تحليل و شناخت حالات نفساني (والد، بالغ، كودك)، پيشگيري از بازگشت مجدد عادتها با TA، ترك عادات ناسالم به ويژه رجوع مجدد به اعتياد، حفظ سلامت فرد بعداز ترك عادات و گفت وگوي سالم در ارتباط با ديگران از اهم موضوعات اين كارگاه خواهد بود كه با هماهنگي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي و مركز جامع پزشكي طب مكمل و با همكاري مركز مشاوره و خدمات روانشناختي سهي انديش، پژوهشكده فراروان، نشريه اطلاعات پزشكي و مؤسسه فرهنگي سهي انديش برگزار مي گردد.
هر دو كارگاه به همراه مترجم برگزار مي گردد و كليه جزوات براي هر كارگاه هم به زبان انگليسي و هم به زبان فارسي به شركت كنندگان ارائه مي گردد و در انتها دو گواهي بين المللي ۱-گواهي  بين المللي انجمن تحليل رفتار متقابل FTAA ۲- گواهي بين المللي كالج تخصصي Weaiden در انگلستان) براي هر دو كارگاه دريافت مي شود.

ارائه پيشرفته ترين ديسك هاي نوري
گروه دانش و فناوري- عليرضا سزاوار: شركت ماكسل در سال جاري، ديسك هاي نوري با ظرفيت ۳۰۰ گيگا بايت ارائه خواهد كرد.
سرعت انتقال اطلاعات در اين ديسك ها ۱۰ برابر دي وي دي هاي فعلي است. اين ديسك ها كه Tapes try نام دارد، نسل اول ديسك هاي هولوگرافيك خواهد بود و نسل دوم اين ديسك ها با ظرفيت عظيم ۵/۱ ترابايت يعني ۲۱۵ برابر ظرفيت دي وي دي هاي معمولي در آينده اي نزديك توليد خواهد شد. اين ديسك ها تقريباً هم اندازه دي وي دي ها هستند. ولي روش خواندن و نوشتن آنها كاملاً متفاوت است. در اين تكنولوژي جديد سيگنال و پرتو ليزر از هم جدا شده و اطلاعات به صورت ۳ بعدي ذخيره مي شود. اين ديسك هاي نوري مي تواند بهترين جايگزين براي دي وي دي ها بوده و آينده اي روشن خواهد داشت.
منبع: PcWorld.com

تكامل پردازنده هاي ۲ هسته اي اي ام دي
000300.jpg
گروه دانش و فناوري- عليرضا سزاوار: پردازنده هاي ۲ هسته اي، تكنولوژي جديدي هستند كه دو هسته پردازش را در حجمي به اندازه يك پردازنده تك هسته اي معمولي جا مي دهند و احتمالاً تا سال ۲۰۰۷ تمام بازار پردازنده ها را در اختيار خواهند گرفت. ولي اين پردازنده ها به دليل سرعت بالاي پردازش، گرماي زيادي توليد مي كنند و هم اكنون شركت اي ام دي اين مشكل را با همكاري شركت مستركول برطرف كرده است. يعني فن هاي خنك كننده اي توليد كرده اند كه بسيار جمع و جور و فوق العاده كم صدا هستند و به اين ترتيب پردازنده هاي ۲ هسته اي اين شركت، كامل شده و سريع تر از شركت رقيب يعني اينتل وارد بازار خواهد شد.
منبع: PcWorld.com

مرگ دي وي دي، جنگ دو قالب تازه
000306.jpg
بي بي سي: نمايشگاه عرضه محصولات الكترونيك، CES محلي براي خودنمايي شركت هاي فناوري با آخرين دستاوردهاي پيشرفته است. در اين ميان برخي از اين دستاوردها مي تواند حداقل براي مصرف كنندگان فعلي تجهيزات الكترونيكي چندان خوشايند نباشد. جدال دو قالب جديد براي جايگزيني دي وي دي هاي امروزي كه هر كدام حاميان قدرتمندي را پشت خود دارند، يكي از اين موارد است. قالب HD (دي وي دي با وضوح بالا) توسط توشيبا و بلو_ري به وسيله سوني حمايت مي شوند. در اين نبرد هيچ نشانه اي از صلح به نظر نمي رسد. چندين ماه است كه دو شركت بزرگ توليد كننده لوازم الكترونيك براي رسيدن به توافقي بر سر قالب جديد دي وي دي با يكديگر كلنجار مي روند. در ماه اوت ۲۰۰۵ گفت وگوهاي سوني و توشيبا كه براي پرهيز از سردرگم كردن مشتري با قرار دادن دو فناوري رقيب در برابر او بود، به شكست انجاميد.
اينك هر دو اين قالب ها در نمايشگاه لاس وگاس عرضه شده اند. سوني توانسته است براي فن آوري بلو_ري حاميان بزرگي دست و پا كند. شركت هاي شارپ، پاناسونيك، فيليپس و پايونير هر يك قصد دارند دستگاه هاي بلو_ري خود را در سال پيش رو به بازار عرضه كنند. در مقابل، قالب توشيبا نيز نه فقط از سوي برخي سازندگان تجهيزات الكترونيكي كه توسط شركت هاي رايانه اي نيز حمايت مي شود. ان اي سي، سانيو، مايكروسافت و اينتل حاميان قالب HD-DVD هستند.حاميان بلو_ري با پخش چندين عنوان از فيلم هاي مطرح استوديوهاي فيلمسازي هاليوود نظير سوني، پارامونت، فاكس قرن بيستم و لايانزگيت تلاش كرده اند تا قدم هاي بلندتري بسوي فراگير كردن اين قالب بردارند. هرچند طرفداران هر قالب سعي در قبولاندن آن به عنوان جايگزين نهايي دارند اما به گفته كارشناسان اين صنعت، حتي اگر هر دو اين قالب ها وارد بازار شوند مشكل بزرگي ايجاد نخواهد شد. اين كارشناسان استدلال مي كنند كه فناوري هاي نوين، توانايي لازم براي ساختن تجهيزاتي كه بتواند هر دو قالب را پخش كند در اختيار سازندگان دستگاه هاي الكترونيكي قرار مي دهند.
دستگاه هاي تازه دي وي دي هاي رايج و سي دي هاي موسيقي را نيز پخش مي كنند. هر دو اين قالب ها تصاويري با كيفيت بسيار خوب توليد مي كنند تا براي پخش در تلويزيون هاي با وضوح بالا مناسب باشند. دستگاه هاي مجهز به اين فناوري ها اغلب قالب هاي صوتي حرفه اي را نيز براي پخش صدا پشتيباني مي كنند. ارزان ترين پخش كننده هاي مجهز به فناوري HD-DVD ساخت شركت توشيبا در ماه مارس به قيمت۵۰۰ دلار وارد بازار آمريكا خواهد شد. اين شركت پيشتر وعده داده بود كه دستگاه هايش را تا پايان سال ۲۰۰۵ عرضه خواهد كرد. تاخير در تكميل استاندارد سيستم «ممانعت از تكثير» براي اين پخش كننده باعث به عقب افتادن عرضه عمومي اين دستگاه ها شده بود. از ميان حاميان فناوري بلو_ري ، پايونير تنها شركتي است كه قول داده پخش كننده اي را در ماه ژوئن با قيمت ۱۸۰۰دلار به بازار آمريكا عرضه كند.

كسي يك حلزون ماشيني مي خواهد؟
گروه دانش و فناوري- ذوالفقار دانشي: يك حلزون مي تواند از ديوار صاف بالا برود و در حالي كه از سقف آويزان است به حركت خود ادامه بدهد. دانشمندان توانسته اند حلزوني روباتيك بسازند كه همين كارها را انجام مي دهد.
اين ماشين عجيب و غريب را گروهي از مهندسان انستيتو تكنولوژي ماساچوست به سرپرستي آنت هوسوي ساخته اند، هدفشان هم از ساختن اين روبات آزمون مدل هاي رياضي حركت حلزوني است. حلزون ها به سقف (يا ديوار) مي چسبند و در همان حين هم حركت مي كنند و اين دانشمندان را به خود مشغول كرده است.
حلزون  هاي زميني معمولاً با فشرده كردن تنها پاي خود كه روي بستري از مواد لزج چسبناك قرار گرفته، حركت مي كنند. مجموعه اي از عضلات منقبض شده از پشت پاي حلزون به سمت جلو حركت مي كند، در حالي كه بخش متصل به سطح از ليز خوردن جانور جلوگيري مي كند. هنگامي كه انقباض به جلوي پا مي رسد، آزاد مي شود و حلزون خودش را مي كشد تا به طول اوليه اش بازگردد. اين چنين حلزون اندكي نسبت به موقعيت پيشين خود جابجا مي شود.
براي اين كه بتوان نمونه اي شبيه به حركت واقعي حلزون توليد كرد، نمونه روباتيك داراي پنج قسمت متحرك است كه در زير آن روي يك خط قرار گرفته اند. اين قطعات نوبت به نوبت در راستاي بدن حلزون حركت مي كنند و پس از آنكه هر پنج قسمت به جلو رفت، بدنه روبات به جلوي مي خزد و قطعات متحرك به آرايش اوليه خود باز مي گردند.
ژل مناسب
گروه ام آي تي نمونه خود را روي يك صفحه مايل آزمايش كردند. سطح صفحه با لايه اي از ماده اي لزج به ضخامت ۵/۱ ميلي متر پوشيده شده بود. اين مايع لزج از لاپونيت ساخته شده بود. نوعي گل كه اگر با آب تركيب شود، يك نوع ژل شفاف و چسبناك را توليد خواهد كرد.
در طول  آزمايش،  دانشمندان شيب صفحه را زياد كردند، ولي تغييري در حركت روبات ايجاد نشد، حتي در وضعيت صفحه عمودي. سپس صفحه را وارونه كردند؛ به طوري كه روبات وارونه شد، ولي باز هم به حركت يكنواخت خود ادامه داد.
راز اين نمايش ضد گرانش اين بود كه روبات حلزون، تا آنجايي كه امكان داشت سبك ساخته شده بود و از سوي ديگر، دانشمندان لاپونيت را به خاطر چسبندگي زيادش انتخاب كرده بودند. مشروح اين آزمايش و نتايج آن در نشريه فيزيك سيالات به چاپ رسيده است.
اما چرا بايد به دنبال يك روبات حلزوني باشيم؟ حلزون به قدري كند حركت مي كند كه در هيچ كاري صرفه اقتصادي ندارد، شايد اين نكته در نگاه اول قانع كننده باشد، ولي بايد توجه داشت كه حلزون ها فقط يك پا دارند و ساختن نمونه هاي ماشيني آنها به مراتب آسان تر از انسان هاي دو پا و جانوران چهار دست و پاست. از سوي ديگر، حلزون ها مي توانند روي هر سطحي و با هر شيبي حركت كنند و اين براي بررسي نواحي مختلف مزيت بسيار خوبي است.
گروه سازنده در حال بررسي مدل هاي رياضي روبات حلزوني شكل است تا بتواند بهترين نسبت را بين وزن و لزجيت مايع چسبناك تعيين كند. اين كار مي تواند راهگشاي نسل آ ينده روبات هاي حلزوني باشد كه از سرعت بالاتر و قدرت مانور بيشتري سود ببرند.

انتخاب ۱۰ طرح برتر الكترونيكي در سال ۲۰۰۵
000303.jpg
گروه دانش و فناوري- عليرضا سزاوار: بخش فناوري روزنامه معتبر نيويورك تايمز، فهرست ده محصول برتر الكترونيكي سال گذشته ميلادي را اعلام نمود كه در اين فهرست كارت حافظه مستقيم رتبه اول را كسب كرد. ويژگي برتر اين محصول اين است كه پس از خارج شدن از دوربين ديجيتالي، مي تواند تا شود و مستقيماً به درگاه يو اس. پي كامپيوتر حمل شود.
دومين محصول برتر، پيغام گير VCR ساخت شركت پالم است. سومين محصول برتر، سيستم صفحه نمايش كوچك از شركت اچ پي بود كه توسط آن مي توان تمام اتصالات را از قسمت جلو به تلويزيون وصل كرد، به طوري كه بسيار راحت تر از قبل بوده و در يك محفظه در جلو تلويزيون قرار مي گيرد. در ادامه اين فهرست دوربين ديجيتالي S80 از شركت كانون رتبه چهارم، گوشي موبايل VX شركت ال جي رتبه ششم و در نهايت، دستگاه ضبط HDTV پيشرفته كه محصول شركت جي وي سي و سوني بود و هر نوع فرمت را توسط آن مي توان ذخيره كرد، به رتبه دهم دست يافت.
منبع: NewYork Times.com

بزرگترين عدد اول شناخته شد
ايرنا: يك تيم از دانشگاه ايالت ميسوري به رهبري استيون بوون و پروفسور كارتيس كوپر رياضي دان اين عدد را در نيمه دسامبر پس از برنامه ريزي ۷۰۰ رايانه در چند سال گذشته، به دست آوردند. يك عدد اول عددي مثبت است كه تنها بر خودش و يك، بخش پذير باشد، مثل ۲ ، ۳ ، ۵ ، ۷ و... عددي را كه اين گروه به آن دست يافتند ۹‎/۱ ميليون رقم طول دارد. اين عدد اول شناخته شده مرسن با عنوان ۳۰۴۰۲۴۵۷ M كه دو به توان ۳۰۴۰۲۴۵۷ منهاي يك است. اعداد اول مرسن يك گروه ويژه هستند كه با نماد به توان «P» منهاي يك نشان داده مي شود كه P خود نيز يك عدد اول است.

|   اجتماعي    |    اقتصادي    |    دانش فناوري    |    بـورس    |    حوادث    |    خارجي    |
|   سياسي    |    داخلي    |    شهري    |    ورزش    |    يادداشت    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |