دوشنبه ۲۶ دي ۱۳۸۴ - - ۳۹۰۰
نگاهي به تاثيرات افزايش جمعيت بر آلودگي محيط زيست
مدينه فاضله پرجمعيت
000267.jpg
ترجمه: حسن بنانج
پروفسور كريس راپلي كه رياست مركز مطالعاتي قطب جنوب در انگليس را برعهده دارد، پس از برگزاري اجلاسي كه اخيرا در مونترال كانادا پيرامون آلودگي محيط زيست صورت گرفت، نكته اي را مورد اشاره و بررسي قرار داد كه شايد كمتر كسي تاكنون به آن توجه داشته يا در مورد آن مداقه كرده باشد. وي طي مقاله اي كه در سايت اينترنتي بي.بي.سي منتشر شد، روند روبه رشد جمعيت جهان را يكي از اصلي ترين دلايل لطمات وارده به محيط زيست برشمرده و تاكيد كرده كه جميعت دنيا بيش از آن چيزي است كه كره زمين تحملش را داشته باشد.
پروفسور راپلي پيشنهادي براي جلوگيري از روند روبه افزايش جمعيت جهان از رقم 6 ميليارد كنوني به 8 تا 9 ميليارد در سال 2050 ارائه نداده است، اما در عين حال تاكيد مي كند كه رشد فزاينده جمعيت يكي از اصلي ترين معضلاتي است كه به انحاي مختلف در تخريب محيط زيست دخيل است و توجه به آن بيش از آن چيزي كه در گذشته معمول بوده، بايد در اولويت اقدامات مقابله اي در مواجهه با اين روند تخريبي قرار گيرد.
وي مقاله خود را با زيرسؤال بردن برگزاري اجلاس مونترال آغاز مي كند. راپلي معتقد است كه حضور ده ها هزار شركت كننده در اجلاس سران مونترال به نام فراتر از كيوتو كه پيرامون كنترل آلاينده هاي كربن برگزار شد، بسيار چشمگير است، اما ميزان آلودگي كه تداركات در نظر گرفته شده براي برگزاري چنين اجلاسي در محيط زيست وارد مي كند نيز بايد مورد توجه شركت كنندگان اين اجلاس قرار گيرد.
وي تاكيد مي كند: اتخاذ 40 مورد تصميم يا بيشتر به عنوان موفقيتي تاريخي براي اين اجلاس اعلام شد. تصور كنيد كه اين درست باشد، اما آيا اين تصميم ها براي تضمين كيفيت زندگي نسلي كه در راه است، كافي است؟ در مورد ده ها هزارمورد تاثير منفي ديگر بشر بر امكانات سياره زمين نظير پوشش زمين، چرخه آب، سلامت اكوسيستم ها و گونه هاي بيولوژيكي چطور؟ در مورد ساير مواد شيميايي مضري كه وارد طبيعت مي شود چه بايد كرد؟ آيا اين تصميم ها براي نقل و انتقالات و تركيب گسترده بيولوژيكي مواد در جهان و مصرف بي وقفه منابع نيز كافي هستند؟ .
پروفسور راپلي در ادامه مقاله خود موضوع جاي پاي بشر در جهان را مورد توجه قرار مي دهد و مي افزايد كه تمام اين معضلات با يكديگر پيوند مي خورند و به جاي پاي انبوه بشريت بر سيستم هاي حمايتي زندگي در سياره زمين افزوده مي شود. وي با يادآوري حفره لايه ازن بر فراز جنوب تاكيد مي كند كه اين پيامدها تا پايان عمر زمين ادامه دارد و همان گونه كه مواجهه با آلاينده هاي كربني چالش برانگيز است، پيش بيني معضلاتي جديد نيز در اين راستا بسيار دشوار خواهد بود.
راپلي در بخش ديگري از اين مقاله، جمعيت روبه افزايش جهان و تبعات آن را مورد توجه قرار مي دهد و تصريح مي كند كه سالانه 75 ميليون نفر به جمعيت 5/6 ميلياردي كنوني افزوده مي شود و اين بيش از دو برابر رشد جمعيتي است كه در سال 1960 شاهد بوديم. به اين ترتيب پيش بيني مي شود جمعيت جهان در اواسط قرن حاضر به 8 تا 9 ميليارد نفر برسد. او در ادامه به تبعات خدمات رساني به چنين جمعيتي اشاره مي كند و مي افزايد: اين را به رشد كنوني اقتصاد در جهان اضافه كنيد. اين وضعيت چه تاثيري بر جاي پاي جمعي بشر خواهد داشت؟ آيا زمين مي تواند از عهده اش برآيد؟ .
رئيس مركز مطالعاتي قطب جنوب انگليس در ادامه به ويژگي هاي مدينه فاضله زمين اشاره مي كند و مي گويد: اگر چه كاهش دادن آلاينده ها در اتمسفر بي شك بسيار حياتي است، اقدام در جهت تقليل جاي پاي زيست محيطي بشر نيز اهميت دارد. واقعيت اين است كه تاثير هر فرد در اين روند نمي تواند تا حد صفر كاهش يابد. بنابراين مادامي كه به اين اعتقاد رسيديم كه اندازه جاي پاي بشر بر محيط زيست مشكلي جدي است، نتيجه منطقي آن اين است كه در كنار اقدامات در جهت كاهش جاي پاي هر فرد، بايد موضوع مديريت جمعيت نيز مورد توجه قرار گيرد .
وي سپس بحث جمعيت مطلوب بشريت در جهان را آغاز كرده و تاكيد مي كند: يك تحليل علمي به ما مي گويد كه جمعيت مطلوب احتمالا 2 تا 3 ميليارد نفر خواهد بود. با تعيين اين رقم و يك جدول زماني، مسيري كه ما را از هم اكنون به مدينه فاضله مي رساند، روشن خواهد شد. اين مسير به طور اصولي تشخيص صريح گزينه ها، انتخاب رويكرد و سپس طراحي مسير از مبدا تا مقصد است، اما اين موضوعي است كه با موضوعات عميق نظير اخلاقيات، برابري حقوق و
عملي بودن گره خورده است .
پروفسور راپلي در ادامه مقاله خود تاكيد مي كند كه موضوعي به اين مهمي نه تنها به طور علني مورد بحث و بررسي قرار نمي گيرد، بلكه به طور خصوصي نيز مطرح نمي شود. او تاكيد مي كند كه نمونه بارز چنين برخوردي كشور چين است كه موضوعاتي مانند عملي بودن و مقبوليت كاهش جمعيت با وجود برنامه هايي كه در اين راستا به اجرا درمي آيند به طور اصولي مورد توجه قرار نمي گيرد .
راپلي مي افزايد: در ديدارهاي علمي كه براي بررسي چگونگي كاركردهاي زمين به عنوان يك سياره يكپارچه برگزار مي شود، كارشناسان جمعيتي و متخصصان آمار معمولا غايب هستند. فرصت هايي كه براي رهبران ديني، فيلسوفان، اخلاق گرايان و سياستمداران به منظور بحث پيرامون مسيري كه براي جمعيت جهان در آينده به وجود خواهد آمد، در واقع ناياب هستند.تا زماني كه چنين بحث ها و نشست هايي مانند مونترال بخشي از مشكل آلودگي محيط زيست را مورد توجه قرار دهد، در بهترين حالت به موفقيت هايي محدود دست خواهند يافت. براي رفاه و افزايش كيفيت زندگي آيندگان و نسل هاي آينده، دادن تلفات، امري گريزناپذير است .
اگرچه پروفسور راپلي در مباحث خود براي رفع مشكل اصلي تخريب محيط زيست پيشنهادي ارائه نداد، اما هشدارهايش در مورد علل اصلي چنين روندي بسيار گويا و صريح هستند. وي معتقد است كه بحث كاهش جمعيت از جمله موضوعاتي است كه تاكنون بسيار مورد غفلت قرار گرفته، اما اين موضوع هم اكنون به سيندرلاي مباحث پايداري محيط زيست تبديل شده و پس از غفلتي طولاني، نيازمند توجهي عميق تر و راهگشاتر است.

پيشخوان
000252.jpg
نوو هرالد
روزنامه نووهرالد خبر اول خود را به تحريم فروش هواپيما به ونزوئلا از سوي ايالات متحده اختصاص داده است.
اين روزنامه احتمال كشته شدن مرد شماره دو القاعده در حمله موشكي آمريكا را به عنوان خبر ديگر خود برگزيده است.
اين روزنامه به نقل از منابع نظامي پاكستان نوشته است ايمن الظواهري احتمالا در حمله هوايي نيروهاي آمريكايي به روستايي در نزديكي مرز افغانستان، كشته شده است.
000273.jpg
تريبون دو ژنو
اين روزنامه فرانسوي زبان چاپ سوئيس با چاپ كاريكاتوري در صفحه اول خود به قوانين جديد اتخاذ شده توسط دولت براي شكار سگ هاي خطرناك پرداخته است. قرار است 13 نژاد از سگ ها به شدت تحت كنترل قرار بگيرند.
صاحبان برخي نژادها نيز مجبور شده اند تا به آموزش حيوانات خانگي شان بپردازند.

نگاه
تورهاي خالي پس از تسونامي
مهناز رضوي- امروز هم مثل تمام روزهاي ديگر، كار در بازار مركزي ماهي فروش هاي گال واقع در سريلانكا آغاز مي شود. ماهي فروشان از خريداران منتظر مي خواهند ماهي هاي تازه  را به خوبي ورانداز كرده و سپس خريداري كنند. بازار بسيار شلوغ است. امروز را نمي توان با 26 دسامبر سال 2004 مقايسه كرد؛ زماني كه كل بازار، زير توده اي از امواج دريايي و خاك وخاشاك و سنگ هاي بزرگ مدفون شده بود.
سرتاسر بازار مجددا بازسازي شده و تقريبا همه به سر كارهاي خودشان برگشته اند و با حمايت هاي مالي و بازسازي زيرساخت هاي صنعت ماهيگيري، اين صنعت مجددا دوران رونق و ترقي خود را بازمي يابد، ولي با تمام اين موارد تمام عمده فروش ها و واسطه ها خود نقش تامين كننده ماهي مورد نياز مردم را بر عهده دارند، به طوري كه با حذف خرده فروش ها خودشان صيدهايشان را به چهارراه ها برده و مستقيما در اختيار خريداران قرار مي دهند .
اين موضوع نيز خود از عوامل متعددي نشات گرفته كه بهترين آنها عبارتند از: عدم وجود ماشين هاي يخچال دار و سردكن؛ به دليل كمبود ماشين هاي يخچال دار نمي توان صيدها را به موقع به ديگر بازارهاي موجود در سرتاسر گال و كلمبو (پايتخت) منتقل كرد.
يكي از راننده هاي زنجيره صيادان و ماهيگيران دهكده وليگاما از مشكلات كنوني گال مي گويد. رنجيت (40 ساله) كه از سن 15 سالگي ماهيگيري را آغاز كرده، قبل از توفان دارنده بزرگ ترين قايق هاي ماهيگيري بود كه در جريان تسونامي شش تايشان كاملا از بين رفتند و دو ماه نيز براي تعمير و به آب اندازي مابقي قايق ها كه به شدت خسارت ديده بودند، زمان صرف كرد.كالاكش من 41 ساله، يكي از اعضاي 250 نفره اتحاديه محلي ماهيگيري نيز مي گويد: سال گذشته به خاطر وقوع فاجعه تسونامي و از بين رفتن قايق ها 10 ميليون روپيه معادل 98 هزار دلار خسارت ديديم. از اين رو با حجم عظيم اين زيان ها كمك ماهيانه 5 هزار روپيه اي دولت چندان چشمگير و كارساز نيست .
مقامات دولتي دراين رابطه اعلام كردند: تلاش براي ساماندهي صنعت ماهيگيري و بازسازي بخش هاي زيان ديده با نوعي اختلال روبه رو ست، زيرا بيشترين فعاليت دولت ها روي اسكان قربانيان متمركز شده و در اولويت برنامه هاي اجرايي آنها قرار دارد .
البته اين كارشناسان نظرات متفاوت تري دارند و مشكل را درجاي ديگري مي بينند. يكي از مسئولان دولتي در گال مي گويد: در حال حاضر تنها از قايق هاي كوچك براي صيد ماهي استفاده مي شود. مسلما صيد در نزديكي ساحل، به خوبي صيد در آب هاي عميق نخواهد بود. در بعضي مواقع، ماه ها طول مي كشد تا بتوانيم براي ماهيگيران كشتي هاي بزرگ تري خريداري كنيم و به آب بيندازيم؛ البته تا آن زمان ماهيگيران ساكن بايد اميدوارانه انتظار بكشند .

جهانشهر
آرمانشهر
ايرانشهر
تهرانشهر
خبرسازان
دخل و خرج
در شهر
شهر آرا
|  آرمانشهر  |  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  جهانشهر  |  خبرسازان   |  دخل و خرج  |  در شهر  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |