سالهاست كه بازنشسته شده ام اما به عادت مألوف همچنان بعضي از روزها خاطراتم را مي نويسم. اين هفته هم كه عازم نمايشگاه بين المللي كتاب بودم، خاطره نويسي كردم و ترجيح دادم اين قسمت از خاطراتم را براي روزنامه همشهري كه ۱۴ سال است از خوانندگان ثابت آن هستم ارسال كنم تا اگر مقبول افتاد چاپ شود.
تصميم مي گيرم از نمايشگاه كتاب و مطبوعات ديدن كنم. به علت ترافيك سنگين و راهبندان كه معمولا در اين ايام و به خاطر نمايشگاه در بزرگراهها و خيابان هاي اطراف به وجود مي آيد از بردن خودرو شخصي خودداري مي كنم و با تاكسي هاي خطي در كنار چند مسافر ديگر راهي نمايشگاه مي شويم. راننده هاي خطي معمولا فوت و فن زود رسيدن به نمايشگاه را خوب بلدند. با وصف اين در چند صد متري نمايشگاه گير افتاديم. در ماشين كناري ما چهار نفر داشتند درباره پول نفت و آوردن آن سر سفره و بحث هاي مخالف و موافق حرف مي زدند. پيش خودم گفتم، بخشي از پول نفت همين بنزين است كه از سالها پيش در ترافيك سنگين تهران و راهبندان ها هدر مي رود!
باز يادم آمد، كه يك كارشناس اقتصادي گفته بود، پول و عايدي نفت وقتي نصيب مردم مي شود كه تورم كاهش پيدا كند، چرخ هاي توليد خوب بچرخد، نرخ بيكاري پايين بيايد و رفاه اجتماعي برود بالا و آن وقت وقتي يك زن خانه دار با حداقل درآمد توانست، مايحتاج روزانه اش را با بهاي مناسب و به قدر تأمين نياز بخرد و گراني و تورم، دار و ندارش را نبلعد پول نفت سر سفره اش است. همين طور مشغوليات ذهني داشتم كه به مقابل نمايشگاه رسيديم. طبق معمول رفتم از دكه هاي راهنما يك نقشه تهيه كنم. روزنامه اي كنار دست متصدي دكه راهنما بود، يكي از تيترهاي صفحه اولش را به موضوع پول نفت و سفره و... اختصاص داده بود. به خاطرم آمد كه يكي از مقامات بلندپايه رژيم شاه، در خاطرات روزانه اش اشاراتي داشت با اين مضمون كه در جريان جنگ اكتبر اعراب و اسرائيل، كه منجر به عقب نشيني نيروهاي اشغالگر از صحراي سينا شد و به دليل تحريم نفتي اعراب، بهاي نفت در بازارهاي جهاني به طرز بي سابقه اي افزايش پيدا كرد و ايران با يك درآمد نفتي هنگفت روبرو گرديد، اما از آنجا كه برنامه ريزي صحيح براي جذب و هزينه كردن اين درآمدها به سود طرح هاي اساسي اشتغالزا و تأمين منابع حياتي مثل آب و برق و... براي كشور وجود نداشت، تورم و گراني و كمبود انرژي برق، از پيامدهاي فوري اين درآمد فراوان شد و بحران ايجاد كرد. به درستي گفته اند، گذشته چراغ راه آينده است. حالا هم، بهترين و موجه ترين راه براي جذب درآمدهاي نفتي و يا به قولي آوردن نفت بر سر سفره ها، برنامه ريزي دقيق و منسجم براي فعال ساختن بخش هاي مولد كشور، كاهش گراني و تورم و افزايش اشتغال و به تبع آن افزايش رفاه اجتماعي است. حضور واقعي پول نفت بر سفره ها زماني احساس مي شود كه قدرت خريد مردم به ويژه اقشار كم درآمد جامعه بالا برود و كسي مجبور نباشد براي تأمين معاش و نيازهاي ضروري زندگي خود و خانواده اش، چند جا كار كند.
در نمايشگاه كتاب و جشنواره مطبوعات طبق معمول، تعداد جمعيت تفريح كننده به مراتب بيشتر از كتاب دوستان و كتابخوان هاست. با اين وجود اين رخداد مهم فرهنگي هر سال هزاران نفر را به سوي خود مي كشاند و تأثيرات مثبت فرهنگي و اجتماعي هم دارد. آنچه كه هنوز در اين قبيل نمايشگاهها حل نشده، عرضه خدمات مطلوب و بموقع است.
به عنوان مثال، بازديدكننده ها، همچنان از دسترسي به اطلاعات و نقشه دقيق به طوري كه بي دغدغه به سراغ غرفه مورد نظرشان بروند محروم اند. اين مختص نمايشگاه فعلي نيست، بلكه هميشه و در دوره هاي مختلف گريبانگير نمايشگاه بين المللي كتاب و مطبوعات بوده است.
در بازگشت به خانه با محموله اي از چند جلد كتاب و نشريه و سي.دي و... دوباره گرفتار راهبندان خودروها مي شوم كه يك بخش آن برمي گردد به خود ما كه در واقع درست رانندگي نمي كنيم. همه مي خواهند از ديگري سبقت بگيرند، كمتر راننده اي بين دو خط مي راند. سرعت بالا و ويراژ دادن هم كه گريبانگير اكثر راننده هاي جوان است، از چراغ راهنما به ندرت استفاده مي كنيم، به راحتي در پياده روها پارك مي كنيم و...
شامگاه وقتي به نزديكي محل سكونتم نزديك شدم، ديدم، ساندويچ فروش محله، با خيال راحت بقاياي آشپزخانه اش را در نهر جلوي مغازه خالي مي كند و موش ها را به يك ضيافت مجاني فرا مي خواند. تصميم گرفتم برايش به عنوان يك همسايه نامه سفارشي بنويسم، شايد از اين عمل ناصحيح دست كشيد!
ف. ميرحسيني _ فرهنگي بازنشسته

هنر كاريكاتور در قرن نوزدهم از نقاشي جدا شد و به تدريج به صورت يك شاخه مستقل درآمد. امروزه كاريكاتور در شيوه هاي مختلف و در سراسر جهان ميليون ها مخاطب و طرفدار دارد. اين هنر در قالب هاي جديد از جمله فيلم هاي كارتوني از جذابيت هاي بسيار بالا برخوردار مي باشد.
هنر كاريكاتور در ايران در سه دهه اخير رشد قابل توجهي داشته و امروزه آثار ده ها نفر از هنرمندان كاريكاتوريست ايراني در نمايشگاه هاي بين المللي به نمايش درآمده و موقعيت برتري را براي هنر كاريكاتور ايران رقم زده است و در مسابقات جهاني، هنرمندان كاريكاتوريست ما، جوايز و افتخارات كم نظيري
بدست آورده اند.
ستون تجربه هاي آزاد فرصتي براي هنرمندان جواني است كه به كاريكاتور روي آورده اند. در اين ستون به همراه آثار خوانندگان همشهري در زمينه قصه، شعر، طنز، عكس... طرح ها و كاريكاتورهاي ارسالي شما نيز چاپ مي شود. كاريكاتور و طرح هاي ارسالي را روي كاغذ سفيد و به صورت رنگي يا سياه و سفيد، براي ما ارسال كنيد.

اگر براي صفحه سخنگاه همشهري نامه مي نويسيد، لطفاً به نكات زير عنايت داشته باشيد:
۱- نامه را با خط خوانا و در يك طرف كاغذ بنويسيد.
۲- نام و نشاني خود را همراه با تلفن تماس در نامه مرقوم فرماييد. به هر دليل كه مايل به عدم درج نام و نام فاميل خود هستيد، يادآوري كنيد تا نامه شما با عنوان «نام محفوظ» چاپ شود.
۳- در حد امكان در نوشتن نامه، خلاصه نويسي را مراعات كنيد تا فضاي لازم براي درج نامه ها و پيام هاي بيشتر وجود داشته باشد.
۴- ستون «تجربه هاي آزاد» به آثار هنري و ذوقي شما اختصاص يافته است.
مي توانيد عكس، طرح، كاريكاتور، قصه، شعر و مطالب طنزآميزتان را با رعايت خلاصه نويسي براي اين ستون ارسال كنيد تا به نام خودتان چاپ شود.
۵- صفحه سخنگاه دو روز در هفته، و در روزهاي يكشنبه و پنجشنبه چاپ مي شود، نظرات و پيشنهادات و نقد خوانندگان عزيز همشهري مارا براي ارائه بهتر و كامل تر اين صفحه ياري مي دهد.

آقاي ابراهيم اكبري
با آن بخش از نامه شما كه نوشته ايد، حجم آگهي هاي روزنامه همشهري از ساير روزنامه ها بيشتر است، موافقيم اما اينكه در ادامه نوشته ايد، ميزان مطالب روزنامه همشهري در مقايسه با آگهي ها كمتر است، با واقعيت وفق نمي دهد چون علاوه بر مطالب عرضه شده در صفحات همشهري در مقاطع زماني گوناگون ضميمه هايي همراه روزنامه چاپ و منتشر مي شود. نشريه دوچرخه، همشهري جوان، همشهري ديپلماتيك، خردنامه، همشهري ماه، همشهري محله و مجموعه طنز پارازيت از آن جمله است و با يك برآورد كوتاه اين نتيجه حاصل مي شود كه حجم مطالب عرضه شده براي خوانندگان روزنامه همشهري بسيار قابل توجه و از آگهي هايي كه در صفحات رويي و مياني همشهري چاپ مي شود، به مراتب بيشتر است.
از حسن توجه شما به همشهري سپاسگزاريم.
خانم شيخ حسني _ كرج
از توجه شما به همشهري و صفحه سخنگاه تشكر مي كنيم. اين كه در تأييد نامه يكي از خوانندگان با عنوان «نگذاريد چاي ايران نابود شود» در سخنگاه مورخ ۱۷/۲/۸۵ و در دفاع از مرغوبيت چاي لاهيجان به يكي از اشعار زيباي محلي طالقاني استناد كرده ايد، تأكيد ديگري است بر حمايت قاطع و همه جانبه از چاي ايران. اين هم دوبيتي زيبايي كه از كتاب «طالقاني سرود» ، اثر محمدعلي صالحي طالقاني برگزيده ايد:
قره افتاوه ره او پر كن نگارجان
قبه جوش دكن چاي لاهيجان
قزقاني بن دكن توتال وهيمه
كه تا جا دكبه مرغ و فسنجان
برگردان اين شعر از گويش طالقاني به شرح زير است:
محبوبم پارچ بزرگ مسي را آب پر كن
داخل كتري را چاي لاهيجان بريز
زير ديگ را هيزم بريز
تا غذاي مرغ فسنجون جا بيفتد
آقاي مسائلي- بروجرد
۱- تاكنون مطالب مستند علمي و گزارش هاي جامعي درباره زمين لرزه در همشهري چاپ شده است، در عين حال پيشنهاد شما را در اين خصوص به گروه علمي فرهنگي همشهري ارجاع داديم.به يقين، هنوز پيش بيني وقوع زلزله در جهان ميسر نشده است و گفته ها و شنيده هايي از اين دست، شايعه اي بيش نيست، اما دانشمندان زمين شناس موفق شده اند گسل ها را كه عامل زمين لرزه به شمار مي آيند، شناسايي كنند و حتي نشانه هاي فعال شدن يك گسل نيز بر پايه برخي رخدادها در حوزه زمين شناسي قابل مطالعه و بررسي است؛ اما پيش بيني دقيق زمين لرزه، هنوز ممكن نشده است.
خانم يزداني-تهران
۱- آنچه را كه در قالب نقد فيلم نوشته ايد، مي توانيد به گروه هنر و ادب همشهري ارسال كنيد تا مورد بررسي قرار بگيرد.
۲- بخشي از آثار پابلو پيكاسو نقاش بزرگ و بنيانگذار مكتب كوبيسم در نقاشي بارها درهمشهري چاپ شده است. بديهي است به دليل محدوديت فضا، تمامي آثار هنرمندان نقاش درروزنامه قابل چاپ نيست.براي آگاهي بيشتر درباره پيكاسو مي توانيد به كتاب هاي متعددي كه تاكنون درباره زندگي و آثار اين هنرمند چاپ و منتشر شده است و همچنين منابع موجود در شبكه اينترنت مراجعه كنيد.

گذار از دوران توسعه در هر كشوري با انواع مشكلات همراه بوده است. به عنوان نمونه ژاپن در چنين مرحله اي، مسائل متعددي را پشت سر گذاشت. هواي شهرها از جمله شهر بزرگ و پرجمعيت توكيو به شدت آلوده شد. آب رودخانه ها و درياچه هاي شيرين و نواحي ساحلي، چنان آلوده گرديد كه ماهيان و انواع آبزيان، يا مردند، يا از آن مناطق گريزان شدند. اما اين بحران، كوتاه مدت و موقتي بود و برنامه ريزان ژاپن توانستند با تلاش پيگير و محاسبات دقيق فني و قابل اجرا، تعادل ميان توسعه و محيط زيست را تا حد زيادي برقرار كنند. در حال حاضر كلانشهر تهران، به عنوان مركز ثقل بحران توسعه در كشور ما درآمده است. افزايش بي رويه جمعيت، توسعه ناموزون، افزايش غيرمتعارف وسايل نقليه موتوري در معابر و خيابان ها، هواي آلوده، سروصداي گوشخراش يا همان آلودگي صوتي، ترافيك بحراني به بهانه هدررفتن ميليون ها ساعت وقت مفيد مردم و... از پيامدهاي اين توسعه مي باشد.
خلاصه آنكه روند توسعه در تهران، در يك چارچوب توسعه پايدار شكل نگرفت و كنترل، از دست مديران شهري خارج شد. امروزه شهر وارث مشكلات و بحران هاي گوناگوني در حوزه حمل ونقل، ساخت وساز، محيط زيست و خدمات شهري است كه نياز به مطالعات عميق و برنامه هاي اجرايي بسيار قوي و كارآمد دارد. تا زماني كه توسعه بي رويه شهر ادامه دارد و هر روز بر جمعيت شهري از طريق مهاجرت هاي گوناگون اضافه مي شود، مي توان گفت كه مسائل شهري نيز به همان اندازه رشد خواهد يافت.
اظهارات شهردار تهران مبني بر حفظ حريم و محدوده شهر در برابر ساخت وسازهاي غيرمجاز، مايه اميد است؛ به شرط آنكه شهرداري مغلوب استثناءها نشود، چون همان ها كه با استفاده از رانت هاي مختلف، شهرداري و مقررات را دور مي زنند، راهگشاي ادامه تخلفات براي شهروندان معمولي خواهند شد. من هم به عنوان يك شهروند ساكن تهران اميدوارم آقاي دكتر قاليباف در جلوگيري از ادامه ساخت وسازهاي غيرمجاز و پرضرر توسط هر دستگاهي- اعم از حقيقي يا حقوقي- و تحت هر پوششي موفق باشد.
كليم وجيه نيا

به انگيزه روز معلم و سالگرد شهادت متفكر عالي مقام شهيد مطهري كه هنوز هفته اي از آن سپري نشده است خواستم با مسئولان امروز كه روزگاري نه چندان دور خودشان از دانش آموزان مدارس بوده اند سخني بگويم.
خوب به خاطر داريد، وقتي بسياري از شما به دانه چيني و تلمذ از خرمن گل مربيان مشغول بوديد، مدارس در سه شيفت با حداكثر تعداد دانش آموزان بدون امكانات، لوازم و تجهيزات امروز فعاليت داشتند. اما معلمان و مربيان به صورت خستگي ناپذير و با تحمل همه ناملايمات كمر همت بستند و با تلاش شبانه روزي، نوباوگان ديروز را پرورش دادند تا پس از طي مدارج تحصيلي امروز در حوزه هاي مهم كشور عهده دار مسئوليت هاي حساس باشند. اين باعث خشنودي و افتخار من و همه معلمان و مربيان است. اما كمترين توقع من كه نزديك به سه دهه در كار تعليم و تربيت هستم آن است كه شاگردان ديروز و مسئولان امروز، وضعيت حساس و مشكلات معيشتي و اقتصادي معلمان را درك كنند و وقتي بحث نظام هماهنگ پرداخت به ميان مي آيد، اين قشر زحمتكش و پرتلاش را كه همچنان در سنگر تعليم و تربيت به كار و تلاش شبانه روزي مشغول اند، از ياد نبرند، به ويژه آنان كه عهده دار مسئوليت هاي مهم مي باشند.
درويشي

فراواني ظروف يك بار مصرف پلاستيكي و فلزي در ايران، براي محيط زيست كشور ما به يك معضل جدي تبديل شده است.
در پياده روها، خيابان ها، پارك ها، كوهها و حتي محوطه ورزشگاه ها و مدارس بزرگ انبوهي از بطري هاي پلاستيكي نوشابه ها و قوطي هاي فلزي به چشم مي خورد.
واردكنندگان و توليد كنندگان اين محصولات تنها دو وظيفه براي خود تعريف كرده اند؛ توليد يا واردات و فروش. مصرف كنندگان هم بنا به ذائقه خود، يكي از نوشابه ها را كه اكنون از لحاظ تنوع، تعداد آنها به دهها نوع مي رسد، انتخاب مي كنند و پس از نوشيدن محتواي بطري پلاستيكي يا قوطي فلزي، آنها را در شهر يا در هر كجا كه هستند، رها مي كنند.
به اين ترتيب جمع آوري بطري ها و قوطي هاي خالي كه در سالهاي اخير بخش هاي وسيعي از طبيعت و محيط زيست ايران از جمله دامنه كوهستاني شمالي تهران را آلوده كرده ،به يك معضل مهم تبديل شده است، چون بسياري از بطري ها و قوطي هاي رها شده غيرقابل بازيافت مي باشند و يا بازيافت آنها به سختي و با هزينه هاي سنگيني يا به ياري فناوري هاي جديد، ميسر است.
در اغلب كشورها، توليد كنندگان و شركت هاي واردكننده محصولات غذايي موظف اند، براساس روش مشخص از جمله اختصاص مبلغي اندك براي خريد و بازگرداندن قوطي ها و بطري هاي خالي نسبت به جمع آوري آنها، با همكاري مصرف كنندگان اقدام كنند.
طبيعي است وقتي فروشگاه هاي سطح شهر مبلغي براي بازگرداندن قوطي يا بطري در نظر مي گيرند، علاوه بر مصرف كنندگان بسياري براي كسب درآمد از اين راه، تلاش مي كنند اين اشيا را از سطح شهر و در واقع محيط زيست جمع آوري كنند. شركت هاي توليد كننده و وارد كننده همچنين موظف اند، به عنوان واسطه، تسهيلات لازم را براي تحويل دادن اين اشيا به مراكز و كارخانه هاي بازيافت كننده ايجاد كنند.
به هرحال قرار نيست، در ازاي سودي كه به شركت هاي توليد كننده و عرضه كننده مواد غذايي تعلق مي گيرد، مردم و نسل هاي آينده بابت آلودگي محيط زيست به علت رها شدن بطري و قوطي هاي خالي پلاستيكي در شهرها و طبيعت ايران، خسارات سنگيني متحمل شوند.
فرخ منش گيلاني

تخلف پيمانكاران
در اغلب خيابان هايي كه پس از حفاري، آسفالت مرمت شده، پستي و بلندي و بخصوص فرورفتگي هاي متعدد به وجود مي آيد كه علاوه بر وارد نمودن خسارات زياد به خودروها، باعث وقوع حوادث رانندگي هم مي شود. عمليات ترميم آسفالت پس از حفاري، بايد به پيمانكاراني سپرده شود كه مهارت هاي تخصصي داشته و در قبال كاري كه انجام مي دهند پاسخگو باشند، چون مردم، هرگونه نقصي در آسفالت خيابان ها را متوجه شهرداري مي دانند و در واقع شهرداري بايد پاسخگوي سهل انگاري و فقدان مهارت و مسئوليت پيمانكاران باشد.
ن _ پورسعيدي _ تهرانپارس

ضرورت ريشه يابي حوادث
تعداد مراجعان به مراكز پرداخت خسارات تصادفات شركت هاي بيمه در تهران چند برابر شده است كه متاسفانه نشان دهنده بالارفتن آمار حوادث رانندگي در تهران است. شناخت ريشه هاي اين حوادث به لحاظ عوامل انساني و ديگر مسائل نياز به تحقيقات كافي دارد كه بايد از سوي دستگاه هاي ذي ربط انجام شود.
نادره _ م _ تهران

بازهم قرعه  كشي و...
با تشكر از توجه روزنامه همشهري به مشكلات موجود در قرعه كشي هاي گوناگون كه توسط بعضي از بانك ها و شركت ها انجام مي شود، يادآور مي شوم كه اخيرا توليدكننده يك محصول بهداشتي... با اعلام شماره ها براي مصرف كنندگان و وعده قرعه كشي و اهداي جوايز، اقدام به فروش كرد، اما از نتيجه قرعه كشي خبري نشد. بايد اين قبيل اقدامات ضابطه مند شود.
يك شهروند از تهران

تشكر و يادآوري
ضمن تشكر از نحوه خدمات رساني در ميدان ميوه و تره بار صادقيه، متاسفانه رفتار برخي از فروشندگان با مردم و مراجعان، محترمانه نيست. بهتر است آموزش هاي لازم در اين مورد داده شود.
ساكن محل

مشكلات ساكنان يك كوچه
نحوه پارك خودروها در كوچه آرامش، واقع در خيابان ولي عصر به صورتي است كه ساكنان كوچه براي ورود به خانه هايشان با مشكل روبه رو مي شوند.
ساكنان كوچه آرامش

بحران توليدكنندگان محصولات مسي و برنجي
به علت افزايش ناگهاني قيمت مس و برنج در بازار مشكلات زيادي براي توليدكنندگان فرآورده هاي مسي و برنجي به وجود آمده است به طوري كه اين قبيل كارگاه ها، يكي پس از ديگري تعطيل مي شوند.
جمعي از توليدكنندگان

جريمه عجيب!
اتومبيل پرايد من از تهران خارج نشده، اما وقتي براي دريافت برگ عدم خلاف مراجعه كردم، متوجه شدم كه جريمه اي به خاطر تخلف رانندگي در خارج از تهران براي اين خودرو صادر شده است، قرار بود، اين مسئله ساماندهي شود.
نام محفوظ
سخنگاه: تلفن تماس اين خواننده در همشهري موجود است.

پرداخت نشده است
بابت طرح تي ال (طرح بهداشت براي كنترل جمعيت)، شبكه بهداشت كشور تاكنون حق الزحمه پزشكان را پرداخت نكرده است درحالي كه هزينه هاي مربوط به اين طرح از سوي سازمان بهداشت جهاني پرداخت شده است.
پزشكان مجري طرح

راهي براي فروش متعادل سكه
باتوجه به وضعيت اخير گراني سكه و بحران ناشي از آن، پيشنهاد مي كنم براي تشويق خريداران و متمركزكردن نقدينگي جامعه در بانك ها، سكه با نرخ دولتي از طريق پس انداز اشخاص به آنها فروخته شود تا به موجب آن هر فرد ايراني از يك شماره پس انداز در سيستم بانكي يا در هر بانك(طبق دستورالعمل بانك مركزي) فقط يك بار در هر نوبت، حق خريد سكه به بهاي دولتي را داشته باشد. به اين ترتيب، از روي آوري غيرمتعارف افراد براي خريد سكه با بهاي دولتي و برهم خوردن تعادل بازار و اقتصاد كشور جلوگيري خواهد شد.
اميد است اين پيشنهاد، مورد توجه مسئولان محترم سيستم بانكي كشور و به ويژه بانك مركزي قرار بگيرد.
يك شهروند

روابط عمومي شركت توزيع نيروي برق شمال غرب تهران در پاسخ به مطلب مندرج در سخنگاه مورخ ۲۳/۱/۸۵ مبني بر كمبود روشنايي در يك گذرگاه، توضيح داده است:
«چراغ هايي كه در رمپ ها قرار دارند باتوجه به اختلاف سطح رمپ با معابر اصلي اصولا مقداري پايين تر از حد معمول هستند و باتوجه به اين كه چراغ ها روي ديوار رمپ نصب شده و رمپ معبر اصلي شناخته مي شود، نصب چراغ ها مطابق با استاندارد است.»