گزارشي از اقدامات فرهنگي، اجتماعي يونيسف براي حذف نابرابري ميان دختران و پسران
همه چيز براي دختران
|
|
گروه فرهنگ و آموزش : اگرچه در هزاره جديد نمي توان تقسيم بندي كاملاً مشخصي از جوامع داشت و آنها را از جهت اقتصادي به گروه هايي چون جوامع در حال توسعه، توسعه نيافته و يا توسعه يافته تقسيم كرد، اما بي ترديد وجود مشكلات بزرگي مانند سوءتغذيه، فقر فرهنگي، اجتماعي و ... معيار دقيقي جهت تقسيم بندي جوامع است كه در اين بين سهم معضلي چون سوءتغذيه و گرسنگي و تاثير آن بر كودكان به ويژه دختران بيش از ساير نابساماني ها مورد توجه بوده و معيار مناسبي جهت گروه بندي هاي اجتماعي است.
سوءتغذيه نه تنها باعث نقص در رشد جسمي كودكان مي شود، بلكه بر ابعاد مختلف زندگي او چون تحصيل، سلامت روح و روان، بهداشت و سلامت فردي و... او نيز تاثير جدي دارد كه سهم دختران از اين آسيب ها به مراتب بيش از پسران است.
آنچه در پي مي خوانيم گزارشي از آخرين نشست سران كشورهاي توسعه يافته در ژنو سوئيس به منظور بحث و تبادل نظر درباره برنامه جديد آنها يعني برنامه جهاني تغذيه (WFP) است.
بيست و هشتم جولاي 2006 نماينده دانشگاه استنفورد انگليس، برنامه اي تحت عنوان برنامه يا طرح تغذيه جهاني معروف به( WFP (The world food programme را به سران كشورهاي حاضر در نشست يونيسف در ژنو سوئيس ارائه كرد.
اين برنامه كه با هدف رفع سوءتغذيه و گرسنگي در كشورهاي نيازمند طراحي شده، قرار است كودكان سراسر جهان به ويژه دختران جوان را تحت پوشش قرار دهد. محور اصلي اين برنامه متمركز روي حل معضل سوءتغذيه و فقر تغذيه اي كودكان تا ريشه كني آن است كه براي اجراي اين طرح كشورهاي توسعه يافته و بخش بهداشت و تغذيه يونيسف اعلام آمادگي كرده اند.
يكي از دلايل اصلي طراحي برنامه WFP ، ارتباط و تاثير مستقيم و مخرب سوءتغذيه و گرسنگي بر آموزش و فراگيري است.
پروفسور كنت جي ارو يكي از روزنامه نگاران و مشاوران ارشد اقتصادي انگليس درباره سوءتغذيه و گرسنگي و تاثير آن بر آموزش و فراگيري معتقد است: اگر به ميزان تاثير مخرب سوءتغذيه و فقر تغذيه اي كودكان به ويژه دختران و آن هم در دوران بلوغ توجه كرده و تاثير اين نابساماني را بر ميزان فراگيري دانش آموزان دختر و پسر به دقت بسنجيم، به راحتي به دليل تدوين و لزوم اجراي برنامه تغذيه اي WFP پي مي بريم.
اثرات گرسنگي
يكي از نمونه هاي موفق اوليه اجراي طرح WFP در سال جاري ميلادي (2006) بررسي تاثير تغيير الگوي تغذيه اي دختران جامائيكايي (Jamaica) بود. به اين ترتيب كه ميزان فراگيري دختران مبتلا به سوءتغذيه جامائيكايي پس از يك دوره درمان و دريافت تغذيه مناسب به ويژه در وعده صبحانه به مدت يك ماه، به وضوح تغيير يافت و تغيير مثبت و محسوسي در آزمون هاي درسي به عمل آمده از آنها مشاهده شد.
بررسي نتيجه اين پژوهش نشان مي دهد تغذيه يا دقيق بگوييم تغذيه مناسب تاثير بسزايي در افزايش ميزان فراگيري دختران دانش آموز داد و سوءتغذيه توان فراگيري آنها را به شدت كاهش مي دهد.
بر اساس آمار يونيسف و سازمان بهداشت جهاني (WHO) بيش از 300 ميليون كودك در سراسر جهان هر شب گرسنه به خواب مي روند كه به طور متوسط حدود۱۰۰ ميليون نفر از آنها كودكان دانش آموز و حدود نيمي از اين دانش آموزان، دختر هستند.
اين كودكان گرسنه متعلق به خانواده هاي فقير و بسيار فقير و عمدتاً ساكن مناطقي مانند آمريكاي جنوبي، آسيا، آفريقا و بعضي كشورهاي شرق اروپا هستند.
پژوهش ها نشان مي دهد اين تعداد (300 ميليون) كودك مبتلا به سوءتغذيه، فراگيري پايين تا بسيار پاييني داشته و هنگام حضور در كلاس درس تمركز لازم جهت فراگيري مباحث درسي را ندارند و اغلب آنها به دليل ناتواني در فراگيري و در نتيجه افت شديد تحصيلي، در سال هاي نخستين ورود به مدرسه، درس و مدرسه را رها كرده و در گروه كودكان خياباني و يا كودكان كار قرار مي گيرند؛ اين وضعيت اسفبار در بين دختران بيشتر ديده مي شود و متاسفانه اين دختران توسط گروه هاي قاچاق انسان و قاچاق اعضاي بدن ربوده شده و يا توسط گروه هاي ديگري مورد آزار و اذيت و سوءاستفاده جنسي قرار مي گيرند كه بي ترديد در معرض ابتلا به انواع بيماري هاي عفوني، ايدز (HIV) مشكلات روحي رواني و در نهايت طرد كامل از خانواده و اجتماع قرار گرفته و در گوشه اي نامعلوم به كام مرگ فرومي روند.
تحصيلات و دختران
شيلا سيسول مدير اجرايي و نماينده يونيسف در برنامه جهاني غذا (WFP) معتقد است: اين باور كه فرزندان والديني كه خود از سوءتغذيه رنج مي برند و يا از جهت فرهنگ اجتماعي و سطح تحصيلات در طبقه پاييني قرار دارند، بتوانند فرزنداني موفق و سالم با تحصيلات و فرهنگ اجتماعي بالا تربيت كنند. مانند قرار گرفتن در مسير گردبادي سهمگين و يا دور زدن در مداري بسته است كه نتيجه اي جز نابودي ندارد .
وي در ادامه مي افزايد: بررسي هاي انجام شده و اجراي برنامه WFP به صورت آزمايشي نشان مي دهد توان فراگيري و آموزش كودكان به شدت تحت تاثير نحوه تغذيه آنها قرار داشته و سوءتغذيه ضربه اي كاري بر توان فراگيري آنها وارد مي كند .
مدير اجرايي و نماينده يونيسف در برنامه WFP درباره لزوم و تاثير تحصيلات در زندگي كودكان به ويژه دختران معتقد است: آموزش و فراگيري يا همان تحصيلات تنها محدود به فراگيري مهارت خواندن و نوشتن و ورود به دانشگاه نيست، بلكه تحصيلات باعث ارتقاي سطح معلومات دانش آموزان به ويژه دختران شده و آنها در فراگيري مهارت هايي چون حفظ سلامتي (اعم از تغذيه مناسب، حفظ سلامت جسمي و روحي، جلوگيري از ابتلا به بيماري ها قبل و بعد از ازدواج، بهداشت باروري و بارداري و...) انتخاب همسر، ازدواج و آموزش هاي لازم اين دوران، حفظ بهداشت فردي، تغذيه مناسب متناسب با شرايط سني، فراگيري مهارت هاي فردي و اجتماعي، نحوه ارتقاي فرهنگ اجتماعي و ... ياري مي دهد. اثرات مثبت ناشي از آموزش اين مهارت ها نه تنها خود فرد را به فردي سالم و موفق تبديل مي كند، بلكه باعث آموزش اين مهارت ها به خانواده و اطرافيان مي شود. از سوي ديگر دختران به مادراني شايسته تبديل خواهند شد.
بنابراين افزايش تعداد دختران و زنان تحصيلكرده به شدت بر وضعيت اجتماعي - فرهنگي جوامع تاثيرگذار است؛ چرا كه آنها ابتدا بر خانواده خود و در آينده بر خانواده اي كه تشكيل مي دهند مسلط شده و مهارت هاي لازم را به نسل آتي نيز منتقل مي كنند.
WFP برنامه اي براي حال و آينده
سطح تحصيلات مادر و اطلاعات علمي- فرهنگي او باعث كاهش مشكلات او و فرزندش مي شود به حدي كه احتمال بروز سوءتغذيه فرزندان اين مادران تا 40 درصد كاهش مي يابد كه به هر ميزان مادر از سطح تحصيلات بالاتري برخوردار بوده و فرهنگ اجتماعي برتري داشته باشند، به همان نسبت احتمال بيماري و ابتلاي فرزند او به سوءتغذيه كاهش مي يابد.
به دليل اهميت بحث سوءتغذيه، دو سوم از گزارش هاي دريافتي نشان مي دهد محور اصلي سياستگذاري ها و برنامه ريزي هاي سازمان هاي مختلف روي حل مشكل اساسي چون رفع گرسنگي و سوءتغذيه و مبارزه با اين معضل جهاني، به منظور حفظ سلامت كودكان، نوجوانان و جوانان به ويژه دختران متمركز شده است.
براساس گزارش هاي دريافتي، كشورهاي انگليس، فرانسه، اسپانيا و بعضي كشورهاي عربي پيشگام حل معضل سوءتغذيه هستند كه از ميان اين كشورها، انگليس، برنامه جهاني غذا (WFP) را با همكاري دانشگاه استنفورد از ابتداي سال 2006 ميلادي آغاز كرده است كه نتايج بسيار مثبتي نيز از اجراي آزمايشي اين طرح در دست است.
پس از اجراي برنامه جهاني غذا (WFP) كشورهاي فعال در اين زمينه قصد دارند تا با همكاري سازمان هايي چون يونيسف، مرحله دوم برنامه جهاني غذا كه به ارتباط بين سوءتغذيه و بهداشت، سوءتغذيه و بهداشت باروري، سوءتغذيه و بهداشت رواني، سوءتغذيه و اشتغال، سوءتغذيه و بحران هاي اجتماعي و سوءتغذيه و بحران هاي فرهنگي جوامع مي پردازد، به اجرا درآورند.
مرحله نخست طرح برنامه جهاني غذا تا سال 2010 ميلادي است و مرحله دوم پس از سال 2010 به اجرا گذاشته مي شود.
مهتاب صفرزاده خسروشاهي
منبع: http://www.ungei.com
|