شنبه ۲۷ آبان ۱۳۸۵
اگرفضاي پارك ها ناامن باشد زمينه وقوع جرم فراهم مي شود
رخنه در حجم سبز
بنيامين صدر
عكس:corbis
006819.jpg
عصر جمعه آرزو كه خيلي دلش گرفته بود، تصميم گرفت دست اميد ، پسر 9 ساله اش را بگيرد و به پارك ببرد. چند دقيقه اي از ورود اميد و مادرش به پارك نگذشته بود كه آرزو با ديدن چند صحنه ناخوشايند، احساس ناامني كرد و تصميم گرفت با اميد به خانه برگردد.
همه ما بارها ديده و شنيده ايم كه فضاي محدود پارك هاي موجود به ويژه پارك هاي جنگلي چندان مناسب حضور خانواده ها نيست و لابه لاي صفحه حوادث روزنامه ها پر است از وقايع تلخي كه دست كم بخشي از آن به شرايط جرم خيز و نامطلوب فضاهاي عمومي همچون پارك ها باز مي گردد. وجود چنين نقاط جرم خيزي در پايتخت پتانسيل مضاعفي را براي كنترل و رسيدگي مي طلبد. اما امكانات موجود و فقدان وسايل ساده اي كه به وسيله آن مي توان محيط را براي افراد خاطي ناامن كرد، در عمل پارك ها را به نقاطي مستعد براي وقوع جرم تبديل كرده است.
بي ترديد حضور خانواده ها در پارك هاي شهر در گروي ايجاد فضايي ناامن براي مزاحمان و بزهكاران است كه اين موضوع با حضور به موقع پليس در كنار مردم تحقق مي يابد. اين در شرايطي است كه پيش از اين پليس تهران بزرگ به خانواده ها اين اطمينان را داده بود كه هيچ گونه تهديدي براي آنان در پارك هاي شهر وجود ندارد و شهروندان مي توانند با آرامش خاطر اوقات فراغت خود را با شادماني در پارك ها سپري كنند.
دايره جرم
نوجوانان و جوانان وقتي ابزاري براي گذران اوقات فراغت داشته باشند، ديگر فرصتي براي گرايش به سمت انحراف، كجروي و جرم ندارند و اين مي تواند يك ابزار پيشگيري از جرم باشد.
طراحي محيطي و نقش آن بر وقوع بزه مي تواند با لحاظ در برنامه ريزي هاي شهري از نگاه كلان به پيشگيري بپردازد، اما نكته ديگري كه از اين موضوع استنباط مي شود اين كه طراحي محيط شهري اگر سبب نشاط و آرامش در شهروندان نشود، مي تواند زمينه افسردگي يا ارتكاب جرم را مهيا كند. از طرفي فرضيه كنترل اجتماعي نيز كاركرد مناسب سرگرمي را به عنوان ابزار پيشگيرانه از جرم مورد تأييد قرار مي دهد، زيرا بزهكاري زماني رخ مي دهد كه پيوند فرد با جامعه ضعيف مي شود. براساس اين فرضيه، فعاليت هاي مطلوب مي تواند احساس مسئوليت را در فرد تقويت كند و موجب دلبستگي او به اجتماع شود.
جامعه شناسان نيز عمده ترين دلايل رواني ارتكاب جرم را ناكامي ها، تعارض در زندگي، احساس حقارت، ترديد در لياقت، فقدان امنيت و احساس ناتواني مي دانند. به اين ترتيب بهره مندي از تفريحات سالم و ورزش با افزايش سلامت روان مي تواند به پيشگيري از جرايم منجر شود.
دكتر سعيدي، جامعه شناس در اين باره معتقد است: رفتارهاي جمعي در فضاي عمومي يعني تفريح سالم، افراد را هنجار پذير مي كند و از ميزان بروز جرايم مي كاهد چون بين ميزان جرم و تفريحات سالم رابطه معكوس وجود دارد؛ يعني هر چه تفريحات سالم بيشتر باشند، ميزان وقوع جرم كا???هش? مي  يا??بد?.
آنچه كه فرد را به سوي بروز اعمال و رفتارهاي مجرمانه سوق مي دهد، نوع كنترل اجتماعي است رفتاري كه ناقض هنجارهاي پذيرفته شده جامعه است، نتيجه اي از ميزان آزادي و كنترل فردي است. اگر ميزان آزادي و كنترلي كه نسبت به فرد اعمال مي شود، تناسب هاي لازم را نداشته باشد احتمال ناهنجاري را در فرد افزايش مي دهد. به عبارت ديگر در چنين شرايطي ميزان تعلقات فرد در قالب پيوندهايي كه با جامعه و تعهدات و باورها و اعتقاداتش دارد، كمرنگ مي شود و تحت تأثير و مشغوليت هاي جديد، بسته به اين كه باورهاي دروني همسو با جامعه و يا ناهمسو باشد، براي بروز رفتارهاي بهنجار يا ناهنجار آمادگي هاي لازم را ?پيدا ??مي كند?.
دكتر حسين فرجاد، آسيب شناس نيز با تأكيد بر نقش تفريح سالم بر پيشگيري از بزهكاري مي گويد: نوجوانان و جوانان وقتي ابزاري براي گذران اوقات فراغت داشته باشند، ديگر فرصتي براي گرايش به سمت انحراف و كجروي ها ندارند و اين مي تواند يك ابزار پيشگيري از جرم باشد.
اين در شرايطي است كه از مجموع 2966 واحد تفريحي سطح كشور، 86 درصد پارك عمومي، 9 درصد پارك جنگلي، 5/3 درصد شهربازي و 5/1 درصد ديگر شامل واحدهايي نظير باغ وحش، باغ گياه شناسي و باغ سنتي است. اين آمارها در حالي ارائه شده اند كه همه به خوبي مي دانيم پارك هاي عمومي و جنگلي عمدتاً محل تجمع كسانيست كه يا خود بزهكارند يا به راحتي مي توانند زمينه بزهكاري ديگران ?را ? فراهم ?كنند?.
ايمن سازي بوستان ها
با اين اوصاف به نظر مي رسد كه اگر شهرداري ها و ديگر سازمان هاي متولي، به اين موضوع توجه بيشتري كنند، مي توان اميدوار بود كه طراحي شهري بتواند به كاهش جرم كمك كند ??.
شايد به همين دليل است كه علي محمد مختاري، مدير عامل سازمان پارك ها و فضاي سبز شهر تهران از طرح ايمن سازي بوستان هاي شهري و جنگل هاي حاشيه شهر تهران با هدف افزايش امنيت و كاهش رفتارهاي ?ناهنجار? اجتماعي ?خبر? مي دهد?.
مختاري اظهار مي كند: براي تهيه طرح ايمن سازي پارك ها و فضاهاي سبز شهر تهران، تئوري هاي مختلفي در زمينه جلوگيري از فعاليت هاي ضد اجتماعي كه به صورت رفتارهاي ناهنجاري نظير استعمال مواد مخدر و غيره بروز مي كند، مورد بررسي قرار گرفت.
براساس طرح ايمن سازي بوستان هاي شهري و جنگلي، بايد عناصر تشكيل دهنده بدنه اصلي پارك يعني جداره شبكه ارتباطي، ورودي ها، پوشش گياهي و مبلمان پارك ها، با تاكيد بر نقش محوري سازگاري و انعطاف پذيري، طراحي و ساخته شوند.
مدير عامل سازمان  پارك ها و فضاي سبز شهر تهران تصريح مي كند: براساس اين طرح شرايط اختصاصي شدن فضا و در نتيجه وقوع ناهنجاري هاي رفتاري در محدوده پارك ها كاهش خواهد يافت.
پيراستن و كاستن فضاها و نشانه هاي اضافي و غيرضروري در فضاهاي پاركي (بازپيرايي) از ديگر اهداف طرح ايمن سازي بوستان هاي شهري و جنگلي? شهر? تهران? است?.
مديرعامل سازمان پارك ها در پاسخ اين كه براي ايمني پارك ها براي استفاده خانواده ها به ويژه كودكان چه تمهيداتي انديشيده شده است، مي گويد: پارك ها و بوستان هاي شهر تهران به عنوان مراكز تفريح و گذران اوقات فراغت شهروندان و نيز از نظر كاركرد رواني اجتماعي، زيست محيطي و كالبدي، نقش تعيين كننده اي به عهده دارند و لازم است تصور محدود نسبت به پارك ها به عنوان فضاهاي سبز شهري مورد بازنگري قرار گيرند.
ارتقاي سطح ايمني و امنيت پارك ها، موجب افزايش تمايل عمومي به استفاده از پارك ها از سوي مردم مي شود، ضمن اين كه ارتقاي مديريت ايمني پارك ها از سطح كنوني به وضع درخور شهروندان نيز مستلزم آموزش فراگير تمامي عناصر انساني مرتبط و مشتمل بر مديران و كاركنان و به طوركلي استفاده كنندگان از پارك? هاست.
با توجه به روند روزافزون افزايش جمعيت شهري توجه به فضاي سبز براي شهروندان بيش از پيش ضروري? است.
چنانچه با تلاش شهرداري در زمينه افزايش ضريب ايمني پارك ها و پاكسازي اين فضاها از لوث عناصر ناهنجار، ميزان ساعت هاي گذران اوقات فراغت شهروندان در بوستانها افزايش? خواهد ?يافت?.
مديريت گروهي
مسايل و پديده هاي اجتماعي پيچيدگي هاي خاص خود را دارد و در اين ميان جنس امنيت اجتماعي با ساير حوزه هاي امنيت متفاوت است . چنانكه ما نمي توانيم براي امنيت اخلاقي آستانه اي را تعريف كنيم بلكه بايد به زمينه ها و مصاديق نا امني هاي اخلاقي توجه داشته باشيم .?????
در حال حاضر اگرچه نيروي انتظامي با اجراي طرح هاي پاكسازي پارك ها تا كنون به حدود 50 پارك بزرگ پايتخت پوشش پليسي داده است ، اما اقدامات ياد شده را راه حل اصلي و مستمر اين موضوع نمي داند??????.
يكي از چالش هاي موجود درباره امنيت و ايمني پارك ها توجه به مديريت مشاركتي و دخالت دادن تمامي نهادهاي مرتبط با اين دو مفهوم در طراحي راهبردها، ساخت بندي و مديريت كلان پارك هاست. در واقع بسنده كردن به حضور مأموريتي و عملياتي هريك از نهادهاي مرتبط با مفهوم امنيت و ايمني و شركت ندادن آنان در حوزه هاي كلان مديريتي ثمره اي جز ايجاد يك ساختار جزيره اي نخواهد داشت.
راهكارهايي وجود دارد كه به كمك آن مي توان ضريب امنيت در پارك هاي تهران كه از نبود تناسب و توازن ميان ساخت و كاركرد رنج مي برند را بالا برد.
در تمام دنيا، وجود پارك هاي جنگلي علاوه بر آن كه يك پتانسيل مطلوب براي گردشگري و تفريح عمومي محسوب مي شود نقطه اي امن است. اين نقطه امن با تخصص گرايي پليس و نهادهاي مسئول ممكن شده و به وجود آمده است. ساخت پارك ،به ويژه پارك هاي جنگلي امروزه بر اساس داده هاي طراحي محيطي و با توجه به معيارهاي آن بايد به اجرا درآيد???.
در اين ميان فناوري نظارتي تمركزگرا با نصب تجهيزات سمعي و بصري آشكار و مخفي و ثبت صوتي و تصويري مستمر وقايع نقاط مختلف پارك ها خصوصاً نقاط آسيب پذير و آلوده مي تواند به كاهش جرايم و برقراري هرچه بيشتر امنيت منجر شود . همچنين لزوم ايجاد يك مركز مونيتورينگ مركزي براي پارك ها و اماكن تفريحي ضروري به نظر مي رسد.
علاوه بر پليس، شركت مخابرات و شهرداري نيز در برقراري امنيت در چنين نقاطي نقش حياتي را ايفا مي كنند. اگر اين دو نهاد بتوانند در اقصي نقاط پارك روشنايي لازم را ايجاد كرده و خطوط ويژه تلفن كارگذاري كنند كسي كه به خطر مي افتد به راحتي درخواست كمك مي كند.

خود كشي مهمترين پيامد افسردگي
006825.jpg
گروه اجتماعي-خودكشي خطرناك ترين پيامدي است كه در افرادي كه از بيماري افسردگي رنج مي برند بيشتر بروز مي كند.
دكتر ايرج وثوق،روانپزشك و متخصص اعصاب و روان گفت: بيشتر افرادي كه اقدام به خودكشي مي كنند از بيماري افسردگي و يا اختلال افسردگي رنج مي برند.
وي با بيان اين كه اين افراد به دليل احساس گناهي كه مي كنند و تغييرات خلقي كه در آنها ايجاد مي شود دست به اين عمل مي زنند، افزود: خانواده ها بايد به تغييرات خلقي كه در نزديكان و فرزندانشان ايجاد مي شود توجه بيشتر داشته و با مراجعه به يك روانپزشك از بروز چنين حوادثي جلوگيري كنند.
وي در خصوص علائم اين بيماري گفت: اين افراد روحيه خوبي نداشته و از زندگي لذت نمي برند، گوشه گير مي شوند، اشتغال ذهني آنها موضوع مرگ است، احساس بي ارزشي مي كنند و خودشان را ناچيز مي پندارند، دائماً احساس گناه مي كنند و همچنين ممكن است بي اشتها شوند و نتوانند راحت بخوابند و يا اگر مي خوابند از خواب خود لذت نمي برند و نمي توانند انرژي لازمي را كه در هنگام خواب بايد كسب كنند به دست آورند.
وي بيشترين سن ابتلا به افسردگي را در سنين 40 تا 50 سالگي دانست و اظهار كرد: عواملي چون جر و بحث در خانواده ها و يا جدا شدن پدر و مادر قبل از سن 11 سالگي مي تواند باعث بروز اين بيماري در سنين بالاتر باشد.
اين روانپزشك ادامه داد: بيماري افسردگي يا اختلال افسردگي در بين زنان شايع تر از مردان است كه با توجه به داشتن روحيه حساس زنان، تحمل آنها در برابر فشارهاي ناشي از محل كار و خانه كمتر از مردان است.
وي افزود: همچنين مشكلات تيروئيدي كه در بين زنان شايع است باعث اختلالات هورموني در بدن مي شود كه اين نيز مي تواند از عوامل شايع در بروز اين بيماري در زنان باشد.
دكتر وثوق عوامل بيولوژيكي، روانشناختي و اجتماعي را مهمترين عوامل بروز اين بيماري دانست و گفت: عوامل بيولوژيكي از طريق تغيير در تعادلات هورموني ممكن است باعث بروز اين بيماري شود، مانند كساني كه تيروئيد آنها خوب كار نمي كند و يا تغييري كه در برخي از عناصر موجود در بدن نظير كلسيم و اوره ايجاد مي شود.
وي در ادامه عوامل روان شناختي را عواملي كه بر احساسات افراد تأثير مي گذارد و باعث بروز استرس در افراد مي شود مانند غم از دست دادن عزيزان برشمرد و ادامه داد: از ديگر عوامل مؤثر بر ايجاد افسردگي در افراد عوامل اجتماعي نظير فقر و مشكلات كاري و مالي است كه مي تواند زمينه را براي بروز اين بيماري در افراد فراهم كند.
اين روانپزشك در بيان تفاوت افسردگي با بيماري افسردگي گفت: همه ما در طي روز افسردگي و خوشحالي را تجربه مي كنيم ولي اگر افسردگي در فرد شديد شود و يا مدت آن طولاني شود به طوري كه بر زندگي و شغل فرد تأثير بگذارد مي گوييم فرد دچار بيماري افسردگي و يا اختلال افسردگي شده است.

جدول اعداد (سودوكو)216
006873.jpg

پنجره
روابط سالم اجتماعي چگونه شكل مي گيرد
چراغ هاي رابطه
رامين كريمي
006822.jpg
انسان هايي كه ارتباطات سالم و درستي با ديگران دارند، استرس كمتري را تجربه مي كنند و شادتر هستند. در هر رابطه صحيح و انساني رعايت يكسري اصول اوليه ضروري است. در اينجا به چند اصل مهم اشاره مي شود:
- هيچ كس دقيقاً همان چيزي نيست كه خواهان آن هستيد. گاه افراد با اعمالشان شما را ناديده مي گيرند. يك رابطه سالم به اين معناست كه ديگران را به همان صورتي كه هستند بپذيريد و قصد تغيير آنها را نداشته باشيد.
گفت وگوي سالم يكي از اركان ارتباط سالم است. بدين معنا كه:
- براي دوستي خود وقت بگذاريد.
- شنونده خوبي باشيد. وقتي طرف مقابل مشغول صحبت است تنها به صحبت هاي او گوش دهيد و به پاسخ خودتان نينديشيد.
- با گوش جان صحبت هاي طرف مقابل را بشنويد. گاه افراد در گفته هايشان احساسي را بيان مي كنند كه تنها با گوش شنيده نمي شود و بايستي قلب خود را براي حس كردن آن به كار بگيريد.
- سؤال كنيد. اگر احساس مي  كنيد نكته اي را از گفته هاي طرف مقابل متوجه نشده ايد از او بخواهيد تكرار كند، علاقه مندي خود را به شنيدن مطلب نشان دهيد.
- تبادل اطلاعات كنيد. مطالعات نشان مي دهد تبادل اطلاعات براي شروع ارتباط مفيد است. در بيان خود و اطلاعاتتان راحت باشيد ولي متوجه باشيد كه در آغاز طرف مقابل را با انبوهي از مطالب دچار سردرگمي نكنيد. يك رابطه سالم، گفت وگويي سالم را مي طلبد.
بسياري از ما سعي مي كنيم افراد و موقعيت ها را تابع خواسته هاي خويش سازيم و طبيعي است وقتي آنها به شيوه خود عمل مي كنند ما آمادگي نداشته و احساس نگراني، غم و حتي خشم مي كنيم. در يك رابطه سالم رشد و تغييرات هر يك از طرفين مجاز مي باشد.
رضايت خودتان را در يك رابطه ناديده نگيريد. رابطه سالم دو جانبه است و هر دو نفر بايستي از آن احساس رضايت كنند.
چنانچه مسئوليتي را مي پذيريد، آن را به طور كامل به پايان برسانيد. در يك رابطه سالم مسئوليت پذيري از شرط هاي اساسي به شمار مي آيد.
بسياري از ارتباطات تعارضاتي را نيز به همراه دارد. اين بدين معنا نيست كه شما به عقايد يكديگر احترام نمي گذاريد بلكه بدين معناست كه مسئله اي داريد???:
- براي گفت وگو و مذاكره درباره مسئله موجود وقت مناسبي را تعيين كنيد.
توجه داشته باشيد گفت وگوهاي دشوار را زماني كه خسته يا عصباني هستيد آغاز نكنيد. با توافق طرف مقابل زمان مناسبي را براي گفت وگو درباره مسئله موجود انتخاب كنيد. يك رابطه سالم بر مبناي احترام متقابل پايه ريزي شده است.
ايراد نگيريد و سرزنش نكنيد. به موضوع حمله ببريد نه به شخص. يك گفت وگوي ملايم را به شكلي قاطعانه و با گفتن كلمه من آغاز كنيد. چگونگي ناراحتي خود را از مسئله بيان نماييد و هرگز كلمه تو يا شما را به منظور سرزنش و تحقير طرف مقابل به كار نبريد. در يك رابطه سالم سرزنش جايي ندارد????.
- به احساسات منفي و غير قابل كنترل خود اجازه بروز ندهيد. به ديگران فرصت دهيد درباره خودشان صحبت كنند .???????????
- از موضوع بحث خارج نشويد. حول يك موضوع مشخص بحث و گفت وگو كنيد و هر موضوعي كه شما را آزرده ساخته و ارتباطي به موضوع فعلي ندارد را پيش نكشيد. يك رابطه سالم اشتباهات را مي پذيرد.
- با مفروضات خود نتيجه گيري نكنيد. وقتي با كسي صميمي مي شويد هرگز بر پايه فرضيه هاي پيش ساخته خود نتيجه گيري نكنيد. شما احساسات و افكار طرف مقابل را به خوبي نمي شناسيد. يك رابطه سالم همه جوانب را مي سنجد.
- اگر احساس كرديد به كمك فرد ديگري احتياج داريد، از وي كمك بگيريد .
در صورتي كه نتوانستيد مسائل خود را با طرف مقابل به شيوه اي صحيح حل نماييد حتماً از فردي مثل مشاور، والدين، افراد باتجربه ديگر و افراد قابل اعتماد كمك بخواهيد. يك رابطه سالم از تقاضاي كمك نمي هراسد?.
- نسبت به ديگران خرده گير نباشيد. البته شما نمي توانيد هر چيز و هر كس را بپذيريد ولي در عين حال خرده گير هم نباشيد. اين كار از انرژي هاي شما مي كاهد. مطالعات نشان مي دهد هر چه بيشتر خوبي هاي ديگران را ببينيد و كشف كنيد، روابط سالم به حال مي انديشد، نه اميدواري نسبت به يك ايده آل عالي در آينده????.
صميميت، نقش مهمي در ارتباطات بين فردي دارد. يك رابطه سالم احساسات صميمانه و دوستانه اي را مي طلبد.
در همه امور تعادل خود را حفظ كنيد و به هر يك از افراد و مسائل زندگي خود سهم مناسبي را اختصاص دهيد. يك رابطه سالم وابستگي هاي شديد و عادت گونه را نمي پذيرد.
دوست شدن و ايجاد يك رابطه سالم يك باره اتفاق نمي افتد، بخصوص وقتي در محيطي جديد مثل دانشگاه و خوابگاه قرار مي گيريد. نزديك شدن به افراد جديد كمي دشوار به نظر مي رسد ولي به خاطر بسپاريد آشنا شدن با افراد كمي طول مي كشد، ايجاد يك رابطه سالم نياز به زمان دارد.
اگر بتوانيد در برخوردهايتان خودتان باشيد و نقش بازي نكنيد، بسيار دلچسب تر و مقبول تر خواهيد بود. چنانچه خود را زير نقاب پنهان كنيد بالاخره دير يا زود خود واقعي تان آشكار خواهد شد و به روابط شما لطمه خواهد زد. يك رابطه سالم با انسان هاي واقعي ساخته مي شود نه با تصورات.

اجتماعي
اقتصاد
انديشه
سياست
سينما
شهرآرا
ورزش
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  سينما  |  شهرآرا  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |