گروه ادب و هنر- همه ساله پس از پايان يافتن جشنواره فيلم فجر، بازار نقد فيلم هاي به نمايش درآمده در مطبوعات و رسانه ها رونق مي گيرد و صاحب نظران چشم انداز يك سال پيش روي سينماي ايران را به بوته نقد مي كشند. پايان جشنواره بيست و پنجم آغاز سينماي 86 است.
منتقدان سينماي ايران در گفت وگو با همشهري، از كيفيت بيست و پنجمين دوره جشنواره فيلم فجر گفتند.
دوگانگي ميان ايده آل هاي رهبري و اقدامات دولت
محمود گبرلو با بيان اين كه جشنواره امسال سياست واضح و روشني را بيان نمي كرد گفت: حدود يك سال است كه سياست هاي سينمايي ما تغيير كرده و البته اين حركت فرهنگي در پروسه يك ساله پاسخگو نيست بلكه زمان زيادي را مي طلبد. اما نكته مهم جشنواره امسال حضور شگفتي آور، آثار ارزشمند كارگردان هاي جوان بود. مسلماً آينده در دست جوان هاست كه وارد عرصه حرفه اي شده اند و مسئولان بايد دقت و سرمايه گذاري بيشتري براي شكوفايي خلاقيت آنها داشته باشند.
فيلم هاي حوزه دفاع مقدس نيز امسال حضور پررنگي داشتند. البته درا ين حوزه تنوع مضموني وجود داشت كه گاهي مثبت و گاهي منفي بود. اما آيا فيلمساز تازه كاري توانايي ساخت فيلم در حوزه دفاع مقدس را دارد. در اين حوزه اتوبوس شب فيلمي در خور توجه بود اما در مقابل يك كار از فيلمسازي جوان به نمايش درآمد كه دور از استانداردهاي فيلمسازي بود. سينما با تكنيك و محتوا در همه جا شناخته شده است نه با لودگي و با هدف صرف جذب مخاطب.گبرلو معتقد است مخاطب در سينما نبايد تا حد نازل شدن سطح سينما اهميت پيدا كند و مي گويد: مسئولان بايد جلوي اين حركت ها را بگيرند.اين منتقد در يك جمع بندي سينماي ايران را با توجه به سياست هاي دولت و وزير فرهنگ و ارشاد، از ايده آل ها دور دانسته و مي گويد: اين سينما هنوز جاي كار دارد، با توجه به فرمايشات مقام معظم رهبري كه فرمودند توسعه كشور به دست سينماگران است، دولت هنوز اقدام مثبتي براي سينماي ايران انجام نداده است. متأسفانه دوگانگي عجيبي بين سياست هاي دولت و فرمايشات رهبري وجود دارد كه البته رمز موفقيت سينماي ما در از بين رفتن اين دوگانگي است.
افت كيفي فيلم ها
جواد طوسي نيز كه امسال در كسوت داور در جشنواره بيست و پنجم حضور داشت معتقد است در اين دوره فيلم ها به لحاظ كيفي افت فاحشي در مقايسه با دوره هاي قبل نداشته اند و مي گويد: در مجموع تعدادي از فيلم خوب و غافلگير كننده بودند اما در مقابل فيلم هاي متوسط و ضعيف بيشتر بود. ويژگي بارز اين جشنواره تنوع مضموني آن بود.
متأسفانه در اين 25 سال، اين دور تسلسل ادامه يافته است. امسال با يك نگاه كنترل شده، سينماي جسوري كه هنرمند در آن ميدان عمل وسيع براي خلاقيت داشته باشد، كمتر به چشم خورد. در حوزه اجتماعي، جشنواره اين دوره فقير بود و فيلم شاخص آن خون بازي بود و ديگر فيلم خوب اين ژانر يعني سنتوري در حد و اندازه هاي كارگردانش نبود. اين حوزه كه يكي از نمونه هاي شاخص جذب مخاطب است متأسفانه محدود به همين دو فيلم بود و اين روش محتاطانه نمي تواند به نفع سينماي ايران باشد. اگر هنرمندان ما بدون واهمه از خطوط قرمز فيلم بسازند، ساحت هنري خود را به درستي در فيلم و حتي مخاطب شناسي مناسب پيدا مي كنند ولي تداوم نگاه محافظه كارانه باعث مرگ خلاقيت ها مي شود.طوسي نيز معتقد است نظارت دل سوزانه دولت در سينما مي تواند باعث رشد اين هنر شود. اين منتقد مي گويد: در كنار نظارت دولت، حوزه هاي تصميم گيرنده نيز بايد با سعه صدر بيشتري به هنرمند اعتماد كنند.متأسفانه هنوز در چرخه سياست ها و ارتباط هنرمند و فيلمساز تعريف سينماي پرمخاطب نامشخص است. آيا نبايد خط توليد منطقي براي سينماي قصه پرداز وجود داشته باشد. متأسفانه بعد از گذشت 25 سال، بعضي كارگردان هاي با سابقه هنوز در حال آزمون و خطا هستند، هنوز تعريف مناسبي از سينماي ملي وجود ندارد و... مشكلاتي از اين دست بسيار است.
نوازش بوي رانت و سفارش در سينما
رضا درستكار، در ارزيابي كيفيت جشنواره، آن را به سه بخش تقسيم كرده و مي گويد: اول بحث نفس جشنواره پيش مي آيد كه آن را دوست داريم و حضورش واجب است. در بخش دوم بحث اجرا پيش مي آيد كه متأسفانه از همان زمان شكل گيري  هيأت انتخاب با مشكلات زيادي همراه بود و از نظر اجرا مسئولان و مديران جشنواره به رغم زحمات زيادي كه متحمل شدند باز هم جشنواره به شكل بسيار نامناسبي مخصوصاً در سينماي مطبوعات برگزار شد.اما در بخش بررسي محتواي فيلم ها، اگر بگوييم اين دوره محصول مديريت جديد سينماست، در يك جمله مي توان گفت بوي رانت و وام كاملاً به مشام مي رسد. فيلم ها پر از اسپانسرهاي مختلف بود كه از اصل و جوهر تهي شده بودند و كاملاً سفارش  پذير عمل مي كردند در فضايي كه اسمش سينما نبود.اين منتقد در مورد فيلم هاي بخش معناگرا مي گويد: در اين حوزه فيلم ها به بدترين شكل ممكن بودند و انگار تنها با اعتقادات تماشاگر بازي مي كردند. برخي از فيلم ها حتي قابليت بحث نداشتند آنهايي كه با هدف ترساندن مخاطب، او را به خنده وامي داشتند.
در بخش دفاع مقدس، مي توان در مورد نداشته هاي فيلم ها به جاي داشته هايشان صحبت كرد. فيلم هايي كه بعضاً نمونه هاي دم دستي از فيلم هاي ارزشمند ساخته شده در اين حوزه در يك دهه قبل بودند.

در تمام جهان سنتي به نام جايزه ادبي هست.در اين كه چنين سنت پسنديده اي در جهان فرهنگ و ادب در تمام دنيا به گونه اي شكل گرفته و در اعتلاي فرهنگ و ادب بشري تلاش مي كند، خداوند را سپاسگزاريم و حرفي نيست. سخن در اين است كه آنها چگونه به اين فهم نايل مي آيند. شكي نيست هر جايزه  ادبي در هر كجاي جهان بر 2 محور اساسي تكيه مي كند: نخست سازماني كه اين جايزه را تهيه مي كند. دوم داوراني كه درباره اثري كه بايد جايزه را ببرد قضاوت مي كنند.
در واقع بايد گفت جهان بيني، باورها، شخصيت و انديشه افرادي كه دور هم جمع مي شوند سازماني را به وجود مي آورند و براساس سلايق فكري و عقيدتي و شخصيتي خودشان سياست هايي را براي آن مجموعه تعريف مي كنند و آنها را در يك سري بحث هاي جدي و عملي تدوين مي كنند و به عنوان آيين نامه گروه و سازمان و ارگان خود به رسميت مي شناسند و در راستاي آن سياست ها در جهت رسيدن به اهداف منطقي نگرش ريشه دار و تثبيت  شده خود به فعاليت هاي فرهنگي ادبي هنري خود ادامه مي دهند كه عنوان كردن چيزي به نام جايزه ادبي هم در ادامه همين سياست ها قرار مي گيرد. دوم داوراني كه اين جماعت آنها را فراهم مي آورند، درست است كه انتخاب داوران بي تأثير از سياست هاي كلي آن سازمان اعطا كننده جايزه ادبي نخواهد بود اما در عين حال بايد بپذيريم كه داوران هم سليقه هاي شخصي، ذائقه ها و گرايش هاي خودآگاه و ناخودآگاه خويشتن را با خود به حلقه داوري خواهند آورد. صادقانه بگويم در هر كجاي جهان هر جايزه ادبي بدون تأثير از ويژگي هاي اين دو محور نيست و حق هم هست وقتي عده اي دور هم جمع مي شوند عمر مي گذارند پول خرج مي كنند از جان و سرمايه خود مايه مي گذارند حق طبيعي و حقوق و شرعي آنهاست كه در جهت اعتقادات، باورها و انديشه و سليقه هاي خودشان سياست گذاري كنند و عمل كنند. منطقي است كه هر جايزه ادبي عده اي را خوشحال كند و عده اي را گله مند، اگر اين گونه باشد به نظر مي رسد نبايد مشكلي داشته باشيم و همه موظفيم نتيجه يك داوري و صحنه پاياني و بيان كننده جوايز را اندكي درك كنيم و با يك صبوري عاطفي و انساني صفحه خبري روزنامه درباره جوايز را فقط هضم كنيم البته اين صورت كلي مسأله است و تذكري است براي فهم زمينه كلي جوايز ادبي در همه جاي جهان والا بديهي است كه ممكن است جايزه هايي بسيار منصفانه و جايزه هايي بسيار جهت دار باشند. اما به هر صورت همه جوايز، به نوعي موضع گيري و جهت بخشي از طرف اعطاكننده خصوصي يا دولتي جايزه هستند.

ايسنا: بيش از 70 درصد فيلمبرداري آخرين ساخته  خسرو معصومي  باد در علفزار مي پيچد در شمال كشور انجام شد و گروه همچنان مشغول ادامه  فيلمبرداري هستند. فيلمبرداري اين فيلم كه از 11 دي ماه مصادف با عيد غدير در مناطق اطراف جنگل هاي نور واقع در شمال كشور كليد خورد، طبق پيش بيني گروه تا اواسط اسفندماه سال جاري ادامه خواهد داشت. اين فيلم سومين بخش از تريلوژي كارگردان است، كه دو فيلم قبلي او رسم عاشق كشي و جايي دردوردست در جشنواره هاي خارجي موفقيت هايي داشته و جوايزي كسب كردند. اين فيلم درباره شوكا دختر جواني است كه به علت فقر خانواده مجبور شده به ازدواج با پسري عقب افتاده تن در دهد تا كمي  از بار مالي خانواده كم شود.

ايسنا: طرح عملياتي مبارزه با نشر و توزيع فيلم هاي غيرمجاز و قاچاق محصولات سينمايي ايراني و خارجي از امروز آغاز و ادامه خواهد داشت.
طبق اعلام مؤسسه رسانه هاي تصويري، با همكاري معاونت اماكن عمومي پليس امنيت تهران بزرگ، معاونت امور سينمايي و سمعي و بصري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي  و مؤسسه رسانه هاي تصويري، اين طرح را آغاز مي كنند. در اين طرح كه طي هماهنگي هاي انجام شده با مسئولان قوه قضائيه و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي انجام مي شود، ده تيم عملياتي متشكل از متخصص اماكن عمومي  پليس امنيت تهران بزرگ و مؤسسه رسانه هاي تصويري معاونت سينمايي، با حضور در نقاط مختلف شهر تهران، فروشندگان فيلم ها و آثار سينمايي غيرمجاز را شناسايي و با آنان برخورد قانوني خواهند كرد. اين طرح عملياتي كه در ادامه عرضه  ويژه و كاهش قيمت محصولات سينمايي طي ماههاي اخير انجام مي شود، با هدف حفظ حقوق تهيه كنندگان آثار سينمايي در راستاي حمايت از سينماي ملي كشور و صيانت از حريم خصوصي افراد به طور مستمر ادامه خواهد يافت. در اين طرح همچنين با فروشندگاني كه اقدام به عرضه فيلم هايي و آثاري از جمله انيميشن، صوتي كه پروانه نمايش از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي  ندارند، مي كنند، نيز برخورد قانوني مي شود.

ايسنا: معاون امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره رقم در نظر گرفته شده براي بخش كتاب و ادبيات در بودجه  سال آينده  كشور توضيح داد: اميدواريم بودجه اي كه مصوب مي شود، بتواند پاسخ گوي فعاليت هاي اين بخش باشد و نسبت به اين مسئله خوش بين هستيم.
محسن پرويز در توضيح بيشتر اظهار داشت: موضع كلي معاونت امور فرهنگي، تاييد بودجه اي است كه از سوي دولت به مجلس شوراي اسلامي  تقديم شده و فكر مي كنم آن چه كه در دولت مورد بررسي قرار گرفته و آن چه كه در نهايت به نتيجه رسيد و ابلاغ شد و از مجلس درخواست شده، با در نظر گرفتن جوانب مختلف كار بوده است. درواقع ما به عنوان معاونت امور فرهنگي، مشكلي بر سر اجراي برنامه هاي مان با بودجه اي كه اعلام شده است، نمي بينيم. او متذكر شد: اما طبيعي است كه اگر نمايندگان مجلس احساس كنند افزايش بودجه در برخي زمينه ها لازم و ضروري است، اقدامات خودشان را انجام مي دهند و به گسترش فعاليت ها كمك خواهند كرد. پرويز درباره بودجه هاي در نظر گرفته شده براي بخش هاي مختلف فرهنگي ازجمله سينما در مقايسه با كتاب و ادبيات گفت: نتيجه  جمع بندي آن چه كه در بودجه  منظور شده، با توجه به سياست هاي كلان دولت تنظيم شده است و ما كتاب را به عنوان مادر ساير فعاليت هاي فرهنگي در نظر مي گيريم.

غرفه رايگان: انجمن ناشران كتاب كودك در نظر دارد براي نمايشگاه كتاب فرهنگ عاشورايي غرفه رايگان در اختيار ناشران علاقمند قرار دهد. اين نمايشگاه سوم اسفندماه در سالن 38 نمايشگاه بين المللي افتتاح مي شود و به مدت هشت روز ادامه خواهد داشت.
سمت جديد شجاعي طباطبايي: سيدمسعود شجاعي طباطبايي با حكم مديركل دفتر امور هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان دبير هشتمين دوسالانه بين المللي كاريكاتور تهران انتخاب و معرفي شد.
توقيف كانال هاي مستهجن هندي: هند فعاليت شبكه هايي كه برنامه هاي مغاير با عفت عمومي  پخش مي كنند را ممنوع مي كند. در پي ممنوع فعاليت شدن شبكه AX به علت پخش برنامه هاي نامناسب، هند در صدد ممنوع كردن فعاليت شبكه هاي بيشتري به علت پخش برنامه هاي مغاير با عفت عمومي  است.
پايان جشنواره انيميشن فرانسوي: پنجمين دوره جشنواره بين المللي 3 روزه فيلم هاي انيميشن رنكونترس (Recotres) در فرانسه با شعار مقابله با تهاجم سينما به آثار انيميشن برگزار شد. اين رويداد سينماي انيميشن با حضور فيلمسازان مطرح اين ژانر، در شهر ليل سدكس برپا شد. اين جشنواره شامل برنامه هايي چون معرفي نرم افزارهاي جديد انيميشن سازي و برپايي سمينارهاي تخصصي بود.
تقدير از بانوي مجسمه ساز: با برپايي نمايشگاهي از آثار بانوي پيشكسوت مجسمه سازي ايران، مراسم بزرگداشت، ليليت تريان در تهران برگزار مي شود. اين مراسم هم زمان با برگزاري نخستين سمپوزيوم مجسمه سازي تهران، ساعت 16، چهارم اسفندماه، با حضور اعضاي انجمن مجسمه سازان ايران، در سرسراي نور موزه امام علي، تدارك ديده شده است.
ستايش سلينجر در همايش داستان كوتاه: همزمان با روز جهاني داستان كوتاه، دومين همايش در ستايش داستان كوتاه عصر روز چهارشنبه در سينما تك موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار شد. اين همايش با بزرگداشت جروم ديويد سلينجر - داستان نويس معاصر آمريكايي - همراه بود.
جشنواره مترويي: فيلم هاي داستاني با موضوع ترن و مترو در خلال برپايي جشنواره فيلم سينه ريل با يكديگر به رقابت مي پردازند، اين فستيوال از 30 بهمن تا يك هفته ديگر در فرانسه برپاست.
معرفي كتاب  هاي كيانيان: رضا كيانيان 2 كتاب جديد خود را كه اخيراً منتشر شده اند، معرفي مي كند. كيانيان 2 كتاب بازيگري در قاب و ناصر و فردين را ساعت 17 روز چهارشنبه نهم اسفندماه در فرهنگسراي ارسباران (هنر) معرفي خواهد كرد. كيانيان پيش از اين نيز كتاب ديگر خود، شعبده بازيگري، را معرفي كرده است.