منافع تامين براي تهران توسعه راهبردهاي
عمومي
تهران شهرداري معماري و شهرسازي معاون پردلي غلامحسين مهندس با گو و گفت
:اشاره
فروردينماه 1381 در تا7تهران ، مناطق 1 در ساختمان تراكم فروش توقف اعلام
به و انتقادها شديدترين با اقدام اين نيز گاهي و داشت پي در را گوناگوني واكنشهاي
.شد مطرح تهران در مسكن بهاي شدن گران براي عاملي عنوان
روند ادامه سوء پيامدهاي از كه شناختي و تجربه اعتبار به ازكارشناسان گروهي اما
پيش فرصت داشتند ، تهران شهر اجتماعي و كالبدي فضاي بر پيشين شيوه به تراكم فروش
تبيين و تهيه براي پيامدهايش ابعادو همه با را تراكم فروش توقف از ناشي آمده
تهران كلانشهر براي راهبردي برنامههاي اجراي منظور به اصولي و جامع راهكارهاي
ارتباط وسايل و محافل مجامع ، در كه گوناگوني اظهارنظرهاي ميان در.شمردند مغتنم
اعلام منتظر كماكان مسكن توليد دستاندركاران و مردم از بسياري شد ، مطرح جمعي
.بودهاند اخير رويكرد از پس تهران شهرداري رسمي برنامههاي و ديدگاهها
جمعي ارتباط وسايل خبرنگاران جمع در و تيرماه سهشنبه11 روز سرانجام
و شهرسازي معاون پردلي مهندس گزارش قالب در تهران شهرداري اجراي دردست برنامههاي
.شد اعلام تهران شهرداري معماري
شده يادآور شهرداري در كار آغاز از ماه سه گذشت به اشاره با گزارش اين مقدمه در وي
به خطاب ميشود ، اعلام تهران شهرداري رسمي موضع از واقع در كه را خود گزارش كه است
ميرساند عموم آگاهي به (مسئولان و كارشناسان شهروندان ، ) اصلي مخاطبان از گروه سه
يكديگر با نزديك ارتباط بدون و هم از جداي گذشته ، در گروه سه اين آنكه بهويژه
. كردهاند اظهارنظر
.شد خواهد درج تير دوشنبه 17 مورخ همشهري در گو و گفت اين پاياني بخش
افزايش برابر از4 بيش به آن جمعيت و شده برابر تهران6 سطح اخير ، دهه چهار در
سريع بسيار شهر ، كلان يك به بزرگ شهر يك از تهران تبديل ديگر ، عبارت به.است يافته
كيفيتي رشد با مطلق بهصورت تهران بيسابقه كميتي گسترش اينكه مهمتر.است داده رخ
با مقابله چگونگي و بيرويه رشد اين پيچيده پيامدهاي و ابعاد.است نبوده همراه
.شود روشن همه براي بايد امروز شرايط در آن بحراني آثار
از.است برخوردار گستردهتري و حساستر مسئوليت و نقش از شهرداري ميان ، اين در
.شود معرفي عرصه چهار آندر محدوديتهاي و امكانات از خلاصهاي است ضروري اينرو ،
مجموعه يك از سال59 تا (پيش سال صد بلديه) تهران شهرداري:تشكيلات و سازمان (1
به20 مناطق تعداد شهر ، وسعت دليل به سال ، آن در.ميشد تشكيل منطقه و12 مركزي
عبارت به.(منطقه22) شد افزوده آنها به منطقه يك نيز سال 78 در و يافت افزايش
ليكن است ، يافته وسعت بزرگ ، تهران سطحي گسترش با متناسب شهرداري سازمان ديگر ،
فراخور به آن دروني و (ديگر نهادهاي و سازمانها و ادارات با) بيروني مناسبات
.است نشده متحول شهر ، كلان به بزرگ شهر يك از تهران تبديل
مصوب) شهرداريها قانون بر هنوز تهران شهرداري فعاليت اساس:مقررات و قوانين (2
مركزكشور ديگر ، عبارت به.است متكي (آن دهه40 اضافات و شمسي دهه30 اواسط
چهل ، قانون همان با بلكه است خود ويژه قانون فاقد پايتختها ، ساير برخلاف نهتنها
مصوبات بايد قانون اين به !كشورمان كوچك شهرهاي كه ميشود اداره ساله پنجاه
عالي شوراي فعلي ، اسلامي شوراي كشور ، وزارت انقلاب ، از پيش شهر انجمن مانند مراجعي
موردي ماهيتي از عمدتا كه افزود نيز را پنج ماده كميسيون و معماري و شهرسازي
نيازهاي فراخور به نيز شهرداري بر حاكم مقررات و خلاصهقوانين بهطور.برخوردارند
!است جدي ضرورت يك اين و شود دگرگون بايد كلانشهر اين
شهر جمعيت كه هنگامي) سال 1347 در تهران جامع طرح نخستين:برنامهها و طرحها (3
را 5/5 تهران جمعيتي ظرفيت طرح اين.شد تصويب (بود فعلي جمعيت از نيمي تقريب به
تفصيلي طرحهاي سالهاي 521350 در طرح ، اين براساس.بود كرده پيشبيني نفر ميليون
نيز را امروز شرايط در عمل مورد طرحهاي غالب بخش كه شد تهيه تهران شهرداري در
كه طرح اين.رسيد تصويب به اسفندماه 1370 در تهران جامع طرح دومين.ميدهند تشكيل
وضع ساماندهي منظور به است ، كرده پيشبيني نفر ميليون را 65/7 كلانشهر جمعيتي سقف
سال 1375 تا بود شايسته و شد تهيه جنگ از ناشي تحولات و انقلاب از پس تهران موجود
.نشد چنين ليكن ;گردد آن جايگزين اصلي جامع طرح
در تهران 80 مانند برنامههايي و موضعي تفصيلي طرح تعدادي مذكور ، طرحهاي بر علاوه
به آنها از محدودي بخش يا نيافتهاند تحقق اساسا كه شدهاند تهيه اخير سالهاي
لازم ابزار تهران شهرداري كه گفت ميتوان جرات به ديگر ، عبارت بهاست درآمده اجرا
.ندارد دست رادر كلانشهر اين تحولات كنترل و هدايت براي
منبع حدود 40 از بايد شهرداري درآمد جاري ، مقررات و قوانين براساس:مالي منابع (4
ميليارد معادل 3/71 سال 1368 در تهران شهرداري براي منابع اين محصول.گردد تامين
شهروندان و شهر گسترده نيازهاي بيترديد درآمد ، اين ،(ريال سرانه 11800) بود ريال
سياست مهم ، اين جاي به.شود دگرگون ميبايست درآمد كسب مقررات و نبود پاسخگو را
اثرات (دهه 70 اوايل) آغازين سالهاي در كه سياست اين.گرديد مطرح تراكم فروش دفعي
تبديل گسترده بحران يك به اخير سالهاي در داشت ، همراه به موضعي و نقطهاي نامطلوب
ميليارد به 4600 سال 1380 در شهرداري درآمد كه شد موجب سياست اين اعمال تداوم.شد
ديگر عبارت به.(سال 68 سرانه برابر يا2/54 ريال سرانه 000/640) برسد ريال
بلكه نشد ، دگرگون كلانشهر تحولات با همراه شهرداري مالي منابع بر حاكم مقررات
اثرات به توجه بدون و خودبهخودي صورت به) شهر فضاي فروش از شهر مالي نياز
از دريافتي عوارض سال 80 ، در اطلاعات ، و آمار براساس.گرديد تامين (آن بحرانزاي
عوارض سهم كه حالي در داد ، تشكيل را شهرداري درآمد درصد مازاد 54 تراكم فروش
،(ميرود بهشمار درآمد منبع اصليترين يافته توسعه كلانشهرهاي همه در كه) نوسازي
:شود توجه نيز بيماري اين ديگر وجه يك به است جالب.بود درصد تنها 09/0
در كه ، حالي در گرديد ، دريافت سال 80 در شده صادر پروانه هزار از 20 فوق عوارض
درآمد درصد ديگر ، 54 عبارت بهدارد وجود ملكي پلاك ميليون يك حدود تهران محدوده
.است شده تامين شهر املاك درصد در 2 اضافي ساز و ساخت براي مجوز صدور از شهرداري
است؟ پايدار و عقلايي تهران مقياس در كلانشهري براي درآمد تامين از شكل اين آيا
نيازهاي فراخور به نبايد شهرداري درآمدي مقررات در مذكور منبع ميزان 40 و نقش آيا
شود؟ متحول كلانشهر
:است شده حاصل اصلي محور سه تعامل و تركيب از ما برنامه
عملي يابي راهحل (و 3 مشكلات و مسائل با كارشناسي و تخصصي برخورد (خردگرايي ، 2 (1
.راهبردي چارچوب يك در تحققپذير و
فوري اقدامات برنامه
معاونت مسئوليتهاي حوزه در بحرانزدايي و فوريتها تشخيص هدف با برنامه اين
:برميگيرد در را اصلي گام سه و شده تنظيم معماري و شهرسازي
از (مناطق و مركز) معماري و شهرسازي معاونت كارشناسي نيروي فوري تقويت:اول گام
.معمار و شهرساز مشاور مهندسان با همكاري قراردادهاي انعقاد طريق
و مركز) معماري و شهرسازي معاونت حوزه تشكيلات و سازمان در تحول ايجاد:دوم گام
تحولات با متناسب شهرداري اركان كه است اين از حاكي كيفي و كمي ارزيابي:(مناطق
كامل هماهنگي ايجاد و ضروري هدف اين تحقق منظور به.نشدهاند دگرگون بزرگ تهران
مناطق شهرسازي معاونين عملكرد با (ستادي و كلانشهري سطح در) حوزه اين فعاليت بين
:است جريان در يا گرفته صورت زير اقدامات ،(عملياتي و محلي سطح در)
اداره تخصصي بازوي عنوان به تهران شهري طراحي و برنامهريزي اجرايي كميته تشكيل -
.شهرسازي طرحهاي و برنامهريزي كل
عنوان به تهران ، كالبدي توسعه كنترل و هدايت اسناد توليد مركزي ستاد راهاندازي -
هماهنگكننده نهاد و كلانشهر سطح در نياز مورد برنامههاي و طرحها تهيه مركز
. است شكلگيري حال در كه محلي طرحهاي تهيه جريان در مناطق شهرداري
با كارشناسان ميان از كار گروههاي اين:مناطق فعاليت بر نظارت گروههاي تشكيل -
مناطق ، شهرداري با مستمر و نزديك ارتباط در تا اند يافته معاونت ، ماموريت حوزه تجربه
.باشند داشته نظارت آن بهكرد و آنها جاري وظايف انجام چگونگي بر
تهران عنوانشد ، گزارش اين آغاز در كه همانگونه:بحران تداوم با مقابله:سوم گام
سرعت در آنها از بخشي كه است مواجه گوناگون زمينههاي در مختلف كاستيهاي با بزرگ
و برنامهها فقدان از ديگر بخش و دارد ريشه اخير دهه چند در فعاليت و جمعيت افزايش
اصلي علل از برخي.است شده ناشي اجرايي و مالي امكانات كمبود از نيز و طرحها
اطلاعات و آمار اساس بر را تراكم فروش بحران با مقابله ضرورت
:از عبارتند
در سال 1370 اوايل از (مصوب مقررات ضوابط بر مازاد)ساختماني تراكم فروش پديده (1
برخي انتقاد مورد و يافت تداوم مهرماه 1376 تا و كرد خودنمايي بزرگ تهران محدوده
افزايش هدف با مقطعي سياست اين.گرفت قرار (شهرسازي و مسكن وزارت بويژه) مراجع
قرار توجه مورد شهر فضايي سازمان در آن كالبدي اثرات و شد اتخاذ شهرداري درآمد
شهري طراحي و برنامهريزي موازين چارچوب در كه بلند بناي حدود 400 احداث.نگرفت
محله چند در "بفروشها و بساز" تقاضاي اساس بر و تصادفي صورت به و نشده مكانيابي
محسوب دوره 761370 در سياست اين اعمال نتيجه ميتوان را سربرآوردند شهر گرانقيمت
.كرد
-معماري و شهرسازي عالي شوراي) و 329 (8/7/1376-پنج ماده كميسيون) مصوبه 269 دو (2
اثرات.بخشيد قانونيت را مازاد ساختماني تراكم فروش نادرست پديده (30/11/1379
كمتر در مترمربع ترتيب 9175000 به مصوبات اين اعمال از ناشي بارگذاري اضافه كالبدي
اول) ماه در 13 مترمربع و 5700000 (ماه 1379 بهمن آخر تا مهرماه 1376)سال چهار از
از درصد و 6/44 ترتيب 3/38 به بار اضافه اين.است بوده (پايان 1380 تا اسفند 1379
كارشناسي محاسبات.است داده تشكيل را مذكور دورههاي در احداثي مفيد زيربناي كل
نفر هزار به 610 نزديك جمعيتي اضافه سازها و ساخت اين اثر در كه است اين از حاكي
.است شده تحميل تهران مناطق از تعدادي بر
جمعيتي سقف آن در كه است تهران مقياس در فرادست سند آخرين مصوب 1370 جامع طرح (3
تراكم فروش از ناشي جمعيت افزايش كه آنجا از.است شده تعيين مناطق22گانه و تهران
سطح در سياستگذاري متولي) شهرسازي و مسكن وزارت با شهرداري مناقشه موضوع همواره
صادره پروانههاي جمعيتي بار داشتن منظور با سال 1380 در مناطق جمعيت بود ، (ملي
برآورد و بررسي اين نتيجه.گرديد مقايسه مصوب جامع طرح پيشبيني با و گرديد برآورد
در ساز و ساخت و رفته فراتر شده پيشبيني حد از منطقه جمعيت 16 كه است آن از حاكي
!گردد متوقف بايد آنها
اين از.دارد ضرورت مترمربع ميزان 32 به خدماتي سرانه تامين مصوب ، جامع طرح در (4
دوره 801376 ، در تراكم فروش از ناشي نفر هزار جمعيتي 610 مازاد احتساب با رو ،
اراضي مترمربع ميليون به 20 نزديك مصوب طرحهاي خدماتي سطوح بر ميبايستعلاوه
مناطق سطح در نيز جمعيت اضافه اين نياز مورد خدماتي مجموعههاي احداث براي مناسب
پرورش ، و آموزش شهرداري ، ) مسئول مراجع كه شرايطي در اضافه تعهد اينگردد تامين
(...و محيطزيست حفاظت سازمان بدني ، تربيت اسلامي ، ارشاد و فرهنگ درمان ، و بهداشت
بحران بر نكردهاند ، تامين را مصوب طرحهاي خدماتي اراضي از نيمي از بيش هنوز
.افزود خواهد موجود
براي شهري ، اراضي مترمربع هر ازاي به ريال ميليون ط 5/3___متوس ارزش احتساب با (5
مذكور ، 70 دوره در مازاد تراكم فروش از ناشي خدماتي اراضي مترمربع ميليون تامين 20
تراكم فروش از ناشي درآمد كه است حالي در اين.دربردارد هزينه ريال ميليارد هزار
.است بوده (%حدود 9) ريال ميليارد هزار ها 5/6___تن دوره اين در
دارد ادامه
|