:درايران خارجي شركت يك مشاركت گذاري‌با سرمايه
مايع به گاز براي‌تبديل دلار ميليارد يك
در انرژي بخش مهم رويدادهاي به نگاهي
خردادماه 1381
نفت جهاني تقاضاي و عرضه تراز
ديدگاه
زندگي نابودي براي سوبسيد
:درايران خارجي شركت يك مشاركت گذاري‌با سرمايه
گازبه‌مايع براي‌تبديل دلار ميليارد يك
خصوص در پيشنهاد سه تاكنون منتشره اطلاعات آخرين براساس
است شده ارائه كشورمان در جي‌تي‌ال واحدهاي احداث
سوختي فرآورده‌هاي توليد واحد يك احداث منظور به سرمايه‌گذاري دلار ميليارد يك
.مي‌شود انجام ايران در طبيعي گاز از (جي‌تي‌ال) مايع
اين اعلام با (ساسول) شركت اجرايي مدير ديويس پت (مديا بيزينس) خبرگزاري گزارش به
بخش طبيعي گاز از (جي‌تي‌ال) مايع سوختي فرآورده‌هاي توليد واحدهاي:افزود مطلب
.كرد خواهند تامين را انرژي آتي تقاضاي رشد از مهمي
واحد يك احداث خصوص در كشورمان مقامات با مذاكرات تداوم به اشاره با همچنين وي
به علاقه‌مند بسيار ايراني‌ها:گفت مذاكرات خواندن اميدواركننده ضمن جي‌تي‌ال
.هستند طرح اين اجراي
هلند در كاتاليست توليد كارخانه يك افتتاح مراسم حاشيه در كه وي گزارش اين براساس
از مجموعه‌اي در واحد اين در توليدي كاتاليست‌هاي:افزود مي‌گفت سخن خبرنگاران با
استفاده مورد كند احداث جهان سراسر در است اميدوار ساسول كه جي‌تي‌ال كارخانه‌هاي
ساسول مشترك فعاليت‌هاي آينده سال طي 10 مي‌رود انتظار وي گفته به.مي‌گيرد قرار
شركت اين براي دلار ميليارد يك معادل سودي جي‌تي‌ال زمينه در تگزاكو شورون شركت با
.باشد داشته همراه به
قادر را گاز غني منابع دارنده كشورهاي جي‌تي‌ال ، فناوري:است حاكي گزارش اين
ضمن.كنند تبديل است حمل قابل سادگي به كه مايعي فرآورده به را خود گاز كه مي‌سازد
مي‌دهد را آن امكان نيز نيجريه نظير نفت همراه گاز ذخاير دارنده كشورهاي به كه اين
سوخت به را طبيعي گاز زيست محيط آلودگي توقف ضمن همراه گاز سوختن از پيشگيري با كه
.كنند تبديل مايع
طرح در تگزاكو شورون با شركت اين مشاركتي فعاليت‌هاي پيشرفت به اشاره با ديويس
بهره‌برداري به سال 2005 در است قرار واحد اين:افزود نيجريه (اسكراوو) جي‌تي‌ال
نفت شركت مشاركت با جي‌تي‌ال ديگر واحد يك احداث در همچنين ساسول وي گفته بهبرسد
سال در است قرار نيز مزبور واحد كه است مشغول فعاليت به (راس‌لافان) مجتمع در قطر
.برسد بهره‌برداري به 2005
تكليف سال‌جاري در:مي‌افزايد ساسول اجرايي مدير از نقل به ادامه در گزارش اين
.مي‌شود روشن نيز استراليا در جي‌تي‌ال ديگر واحد يك احداث طرح
و تاسيسات و جي‌تي‌ال واحدهاي احداث هزينه است آمده گزارش اين از بخشي در
.است شده برآورد دلار ميليارد حدود 1/2 در نيجريه و قطر در مربوطه زيرساخت‌هاي
حدود در هزينه‌اي ايران در مشابه واحد يك احداث براي سرمايه‌گذاري انجام بنابراين
.داشت خواهد دربر دلار ميليارد يك
مهم رويدادي را آن هلند در شركت اين كاتاليست توليد واحد افتتاح به اشاره با ديويس
وي.خواند جي‌تي‌ال واحدهاي زمينه در ساسول فيزيكي دارايي اولين و شركت اين براي
كه زيست محيط با سازگار سوخت‌هاي براي تقاضا است حاكي پيش‌بيني‌ها:گفت پايان در
.يافت خواهد افزايش سرعت به آينده سال‌هاي طي مي‌شوند توليد جي‌تي‌ال واحدهاي در
بودن دارا به‌دليل كه است فرآيندي (جي‌تي‌ال) نفتي فرآورده‌هاي به گاز تبديل
شركت‌هاي توجه و يافته خصوصي به اهميت جهاني سطح در اخير سال چند طي خاص امتيازات
و گاز توليدكننده كشورهاي بين در اطمينان ايجاد باعث فرآيند اين به نفتي بزرگ
فرآيند دراست شده طرح‌ها اين سرمايه‌گذاري هزينه‌هاي تامين‌كننده مالي موسسات
طبيعي گاز است محدودي شركت‌هاي اختيار در كه ويژه‌اي فناوري از بهره‌گيري با مزبور
عين در.مي‌شود تبديل (..و گازوئيل بنزين ، نظير فرآورده‌هايي) مايع سوخت‌هاي به
مصرف عمده بازارهاي به آن انتقال سادگي روش ، اين از توليدي فرآورده‌هاي امتياز حال
با مقايسه در زيست محيط آلاينده‌هاي انتشار بودن ناچيز و گاز انتقال با مقايسه در
.است نفت از توليدي گازوئيل و بنزين
در جي‌تي‌ال واحدهاي احداث خصوص در پيشنهاد سه تاكنون منتشره اطلاعات آخرين براساس
واحد يك مطالعه پتروشيمي ، مشاركت با شل بين‌المللي شركت:است شده ارائه كشورمان
.دارند اجرا دست در را عسلويه آزاد منطقه در روز در بشكه هزار ظرفيت 75 با جي‌تي‌ال
ارائه كشور جنوب در ديگر واحد يك ساخت براي را پيشنهادي نيز خصوصي شركت يك همچنين
هزينه كارشناسان گفته به.دارد وجود قشم در نيز ديگر واحد يك ايجاد احتمال و كرده
به باتوجه اما است پالايشگاه احداث از بيش مراتب به جي‌تي‌ال واحدهاي احداث
به توجه آن ، زيست‌محيطي مثبت اثرات و سو يك از واحدها اين مناسب اقتصادي بازدهي
.باشد كشور نفت بخش براي قابل‌توجهي اولويت مي‌تواند طرح‌ها اين
در انرژي بخش مهم رويدادهاي به نگاهي
خردادماه 1381
بين‌المللي ، بانك از 12 متشكل كنسرسيومي با مالي موافقتنامه يك مبادله طي عمان كشور
معادل وامي
اين (جيان.ال) توليد خط سومين وام اين از استفاده با.نمود اخذ دلار ميليارد 3/1
كل پروژه اين اجراي با.شد خواهد راه‌اندازي سال در تن ميليون ظرفيت 3/3 با كشور
.شد خواهد بالغ سال در تن ميليون به 9/9 عمان در جي.ان.ال توليد سالانه ظرفيت
اول ماه سه در كشور اين نفت صادرات كه مي‌دهد نشان روسيه گمرك توسط منتشره آمار
معادل سال 2002
مورد در اوپك سازمان با روسيه توافق علي‌رغم.است بوده روز در بشكه ميليون 5/3
سال 2002 اول ماه سه طي روز ، در بشكه هزار ميزان 150 به روسيه نفت صادرات كاهش
.است داشته صعودي روند روسيه نفت‌خام صادرات
به را Barnets درياي در جي.انال توليد دلاري ميليارد پروژه 24/5 نروژ پارلمان
ميليارد سالانه 7/5 سال 2006 در پروژه اين از بهره‌برداري با.رسانيد تصويب
عرضه بر توجهي قابل اثر مي‌تواند پروژه اين.شد خواهد توليد جي.ان.ال مترمكعب
.باشد داشته اروپايي اتحاديه در انرژي
تهويه دستگاه‌هاي توليدكنندگان آن مبناي بر كه كرد وضع مقرراتي آمريكا انرژي وزارت
ميزان به را خود توليدي تجهيزات راندمان سال 2004 تا شدند موظف حرارتي پمپ‌هاي و
.دهند افزايش درصد 20
با قراردادي گاز ، و نفت پروژه‌هاي مالي تامين براي (انرژي شير) كانادايي نفتي شركت
از پس كه است غربي موسسه اولين شركت اين ترتيب بدين.كرد منعقد ايران
.مي‌كند همكاري ايران با آمريكا ، رئيس‌جمهور منفي موضع‌گيري‌هاي
آوريل 2002 در كشور اين نفت‌خام واردات كه مي‌دهد نشان ژاپن سوي از منتشره آمارهاي
در بشكه ميليون به 69/4 و يافته كاهش درصد حدود 4/9 سال 2001 مشابه رقم به نسبت
/حدود 4 سال 2001 در ژاپن داخلي ناخالص توليد كه است ذكر شايان.است شده محدود روز
ديگر درصد حدود 1/1 نيز سال 2002 در كه مي‌شود پيش‌بيني و كرد پيدا تنزل درصد 0
.مي‌رود شمار به جهان نفت مصرف‌كننده و واردكننده دومين ژاپن اكنون هم.يابد كاهش
در مكعب فوت تريليون معادل 21 ذخيره‌اي با چين كشور طبيعي گاز ميدان بزرگترين
.شد كشف مغولستان خودمختار ايالت
نفت جهاني تقاضاي و عرضه تراز
توسط سال 2002 براي آن پيش‌بيني و سال 2001 در نفت جهاني تقاضاي و عرضه ترازنامه
.شد منتشر نيرو پژوهشگاه
نفت بازار تحولات زمينه در گزارشي طي نيرو پژوهشگاه زيست محيط انرژي‌و پژوهشكده
بشكه هر دلاردر از 22 بيش به اوپك نفتي سبد قيمت متوسط اخير ماه سه طي:مي‌افزايد
ماه سه تا اوپك نفتي سبد قيمت آمريكا انرژي وزارت پيش‌بيني براساس.است شده بالغ
سال اواخر از سپس و ماند خواهد باقي اوپك سازمان نظر مورد محدوده در سال 2002 سوم
گونه‌اي به نفت بازار شرايط حاضر حال در.مي‌يابد افزايش سال 2003 اواسط تا 2002
دوره در نفت قيمت رفتن بالا زيرا.نمي‌كند توجيه را اوپك توليد سقف افزايش كه است
پيش‌بيني رويدادهاي رواني اثرات از ناشي بيشترمي‌تواند سال 2003 اواسط به منتهي
هر بهباشد فارس خليج در ديگري جنگ بروز احتمال و آسيا جنوب و خاورميانه نشده
حجم كه مي‌رود انتظار سال 2002 چهارم ماه سه پايان در تقاضا ، شرايط بهبود با صورت
مجددا بايد اوپك هنگام اين در.كند پيدا كاهش جهان نفت استراتژيك ذخاير اضافي
ساخت خاطرنشان بايد مطلب شدن روشن براي.دهد قرار بررسي مورد را نفت بازار موقعيت
شد موجب گرم نسبتا زمستان وجود و نفت تقاضاي ناگهاني افت ميلادي گذشته سال در كه
كند پيدا افزايش مه 2002 ماه تا دسامبر 2001 از OECD كشورهاي نفت انبار موجودي تا
سال 2000 مه ماه به نسبت و بشكه ميليون قبل 50 سال مشابه رقم به نسبت مجموع در و
روند تداوم كه دارند اعتقاد نفتي كارشناسان.باشد بيشتر بشكه ميليون حدود 150
تقاضاي نسبي افزايش و اوپك عضو ديگر كشور توليد 10 كاهش عراق ، نفت صادرات نزولي
بعد به سال 2002 سوم ماه سه از OECD كشورهاي انبار موجودي تا مي‌شود موجب نفت ،
.مي‌دهد افزايش را نفت‌خام جهاني قيمت خود نوبه به امر اين و كند پيدا كاهش
به رو نفت جهاني تقاضاي سوم 2002 ماه سه ابتداي از كه است آن مبين موجود برآوردهاي
در بشكه هزار به 600 متوسط طور به سال پايان تا اضافي تقاضاي و نهاد خواهد افزايش
اقتصادي شرايط سال 2003 در كه مي‌شود پيش‌بيني ديگر طرف از.شد خواهد بالغ روز
را نفت جهاني تقاضاي خود نوبه به امر اين كه يابد بهبود آمريكا به‌خصوص و جهان
در درصد سه به اقتصادي رشد كه مي‌شود پيش‌بيني آمريكا مورد در.داد خواهد افزايش
.شود بالغ روز در بشكه ميليون به 2/1 نفت تقاضاي افزايش و سال
بشكه هزار روزانه 560 (عراق به‌جز)اوپك عضو كشور نفت 10 توليد اخير ماه سه طي
افزايش از جلوگيري براي آمريكا ، انرژي وزارت تحليل‌هاي براساس.است يافته افزايش
به اوپك نفت توليد سال 2002 باقي‌مانده ماه‌هاي در كه دارد ضرورت نفت‌خام قيمت
اوپك توليد محدوديت سال 2002 دوم نيمه در اگر زيرا.كند پيدا افزايش بيشتري ميزان
بيشتري سرعت با OECD كشورهاي انبار موجودي شود ، توا7م نفت جهاني تقاضاي افزايش با
در توليد ميزان كه مي‌كند ايجاب اوپك عضو كشورهاي منافع اما.كرد خواهد پيدا كاهش
اين از كامل آگاهي با اوپك سازمان كه مي‌رود انتظار.بماند ثابت فعلي سقف سطح
.كند دنبال را سياست همين مساله ،
ديدگاه
ابهام در نفت بازار آينده
براي نفت‌خام توليد سطح حفظ سر بر (اوپك) نفت وزراي گذشته مارس ماه در كه طور همان
اخير نشست در بودند ، يافته دست توافق به (سال 2002 دوم ماه سه) ماهه سه دوره يك
كنوني توليد سطح ميلادي ، سال‌جاري سوم ماه سه در كردند توافق (اوپك) اعضاي نيز
.شود حفظ اعضا توسط
آن قيمت كاهش از جلوگيري و بين‌المللي بازارهاي در نفت‌خام قيمت تثبيت منظور به
توليد سهميه از روز در بشكه ميليون مجموعا 5/1 ميلادي 2002 ، سال شروع در (اوپك)
سازمان اين اعضاي توليد از سال 2001 ، در كه بود حالي در اين و كاست اعضا نفت
.بود شده كاسته بشكه ميليون سه روزانه
تاييد ضمن (مكزيك) و (نروژ) ،(روسيه) نظير (اوپك) غيرعضو عمده صادركننده كشورهاي
به‌كار تمهيدات.دادند قرار خود كار دستور در را توليد ميزان كاهش ،(اوپك) سياست
افزايش جهاني بازارهاي در سرعت به نفت‌خام قيمت كه شد سبب (اوپك) سوي از شده گرفته
ميانگين.برسد آوريل ماه در دلار به 88/24 ژانويه در دلار بشكه‌اي 33/18 از و يابد
قيمت با تقريبا كه رسيد بشكه هر براي دلار رقم 76/24 به (مه) ماه در نفت‌خام قيمت
ماه اواسط از ليكن.داشت مطابقت (بشكه هر براي دلار الي 28 بين 22) (اوپك) مرجع
عرض در تنها كه طوري به كردند ، پيدا نزولي سير قيمت‌ها (ارديبهشت آخر هفته) (مه)
سوم هفته اواخر در نهايتا و شد كاسته دلار نفت‌خام 3 بشكه هر قيمت از هفته ، يك
.رسيد دلار يعني 23 ميزان كمترين به (تيرماه اوايل)ژوئن ماه
دو مدت ظرف كرد اعلام روسيه كه بود زماني متعاقب نفت قيمت ناگهاني‌افت شروع نقطه
خواهد مرتفع را خود نفت‌خام صادرات افزايش بر شده اعمال كنوني محدوديت‌هاي ماه ،
دوم مقام مي‌شود ، محسوب (اوپك) غيرعضو نفت توليدكنندگان جزء كه (روسيه).ساخت
كشور اين نفتي سياست‌هاي بنابراين.داراست سعودي عربستان از پس را جهان نفت توليد
روسيه ، اعلام از پس كوتاهي زماني فاصله به.دارد جهان نفت بازار بر مهمي تاثير
(تير 10) جاري ميلادي سال سوم ماه سه از كه كرد اعلام تيرماه اوايل در نروژنيز
.كرد خواهد لغو را خود نفت‌خام صادرات محدوديت‌هاي
در نفت پالايشگاه‌هاي فعاليت كاهش جهاني ، بازارهاي در نفت‌خام براي ضعيف تقاضاي
كه نفت‌خامي بشكه ميليون همراه 4/1 به انبارها ، در نفت كافي مقادير وجود و آمريكا
تزريق بازار به سازمان اين اعضاي توسط (اوپك) سوي از شده تعيين سهميه‌هاي بر افزون
اعضاي اكثر.است شده جهاني بازارهاي در نفت تقاضاي از بيش عرضه به منجر مي‌شود ،
كه كردند اعلام است جهان نفت توليدكننده بزرگترين كه (سعودي عربستان) نيز و (اوپك)
نيز تقاضا و كافي اندازه به عرضه معقول ، قيمت‌ها.نيست نفت اضافي عرضه به نياز
تصميمات كه كرد اعلام بيانيه‌اي در (اوپك) اخير ، نشست پايان در.است مناسب
همراه به شد ، اتخاذ گذشته سال در سازمان اين وسيله به كه نفت‌خام عرضه محدودسازي
جهاني بازار در تعادل ايجاد سبب ،(اوپك) غيرعضو نفت توليدكنندگان از برخي پشتيباني
در ريشه كه آن از بيش خام ، نفت كنوني قيمت‌هاي نسبي توانايي و ثبات ليكن شد ، نفت
.مي‌شود مربوط جهان بر حاكم شرايط به زيادي حدود تا باشد ، داشته بازار پايه‌اي اصول
چرخش به و احيا امكان خصوص در جاري ترديدهاي و نفت بازار آينده گرفتن نظر در با
مداوم و آرام نسبتا رشد از اطمينان فقدان به عنايت با نيز و جهاني اقتصاد درآمدن
(اوپك) شده ، انبار نفت ميزان به باتوجه نيز و سال‌جاري در نفت‌خام براي تقاضا
در.دهد ادامه ديگر ماهه سه دوره يك براي را خود توليد محدوديت‌هاي كه گرفت تصميم
آغاز مهر از 10 كه) جاري ميلادي سال چهارم ماه سه در كه گرفت نتيجه مي‌توان مجموع
سبب امر اين و مي‌كند پيدا افزايش جهاني بازارهاي در نفت‌خام براي تقاضا ،(مي‌شود
(اوپك) كه داشت نظر در بايستي نيز را نكته اين ولي شد خواهد نفت‌خام قيمت افزايش
نخواهد توليد افزايش به اقدام نروند ، فراتر دلار بشكه‌اي 28 از قيمت‌ها كه مادامي
دارد ، قرار جهاني اقتصاد آرام بهبود تاثير تحت كه نفت‌خام جهاني بازار آيندهكرد
بازار ، در نفت‌خام تغيير روند الگوي به دستيابي و دارد قرار ابهام از هاله‌اي در
مشخصي نقطه‌نظر به نتواند اوپك ،(اوت) ماه تا مي‌رود گمان.است زمان گذشت نيازمند
برگزاري زمان افتادن تعويق به بر دليلي مي‌تواند اين و برسد بازار وضعيت مورد در
اين سوي از (مهر 29) سپتامبر تا 18 توليد ميزان تنظيم جهت اوپك اعضاي گردهمايي
.باشد سازمان
مدن‌حقيقي جواد دكتر
شيراز ايران صنعتي علمي پژوهش‌هاي سازمان علمي هيات عضو
زندگي نابودي براي سوبسيد
ايران صنايع كنفدراسيون رئيس خليلي‌عراقي حسن محمد مهندس
كل دبير كوشش به لاهه در عمل تا فكر از پايدار توسعه عنوان تحت همايشي سال 1992 در
و هلند كشور توسعه‌اي همكاري‌هاي وزارت متحد ، ملل توسعه و زيست محيط كنفدراسيون
.شد برگزار متحد ملل عمران برنامه
مختلف تجربي سوابق و حرفه‌ها با برجسته متفكران از نفر حدود 40 در همايش اين در
زمين اجلاس كه استثنايي فرصت و پايدار توسعه مفهوم درباره بحث به تا آمدند گردهم
انسان زندگي پايداري جهت اجرايي برنامه و بپردازند آورد ، خواهد به‌وجود آنها براي
.كنند تدوين است شدن كوچك حال در كه سياره‌اي در
دربرگيرنده بايد توسعه آن براساس كه است شده پديدار فراگيري ديدگاه امروز جهان در
.باشد آينده نسل‌هاي توان و امكانات از استفاده بدون حاضر نسل نيازهاي
زيست محيط از حمايت و اقتصادي رشد پايدار ، توسعه تركيب جز انتخابي هيچ كه است واضح
و بي‌رويه مصرف از زيست‌محيطي آلودگي‌هاي بيشتر كه است اين واقعيت.ندارد وجود
فقدان امر اين دلايل مهمترين از.است آمده به‌وجود انرژي حامل‌هاي بي‌منطق
.است انرژي قيمت‌گذاري اقتصادي مناسب سياست‌هاي
به نياز كه است امروز جهان روي پيش توسعه و زيست محيط مسائل از وسيعي دورنماي
و زيست محيط حفظ براي بحراني شرايط اين در راه‌حل و مناسب تصميمات يافتن و شناخت
.است جهان در عمومي انرژي از استفاده پايداري
تمام در را زيست محيط به تحميلي واقعي هزينه قوي بسيار انگيزه‌هاي با بايد
زيست محيط ارزش كننده مشخص موثر راه تنها.نماييم منعكس تصميم‌گيري فرآيندهاي
.است انرژي به‌خصوص طبيعي منابع واقعي قيمت‌گذاري
قرار تجديدنظر مورد انرژي كارآيي ارتقاي هدف با بايد ملي سطح در انرژي قيمت‌گذاري
.است امكانپذير صورت دراين تنها انرژي مصرف كردن اقتصادي.گيرد
دلار ميليارد سالانه 230 كه سابق شوروي جماهير اتحاد عضو كشورهاي ساير و روسيه اگر
فسيلي سوخت‌هاي قيمت كه دهند اجازه مي‌پردازند انرژي سوبسيد (واقعي ارزش درصد 66)
جهاني 6 سطح در كربن دي‌اكسيد پخش يابد ، افزايش جهاني بازار در قيمت‌ها سطح تا
درصد حدود 20 كه چين ازجمله توسعه حال در كشورهاي تمام اگريافت خواهد كاهش درصد
كنند ، حذف را خود انرژي سوبسيد مي‌كند ، ايجاد ذغال سوخت علت به را جهان كربنيك گاز
كشورهاي همه اگر.يافت خواهد كاهش درصد جهاني 10 سطح در كربن دي‌اكسيد ميزان
كاهش درصد جهان 36 انرژي مصرف ببرند به‌كار را ژاپن انرژي از استفاده مدل صنعتي
است بهتر جيره‌بندي از درست قيمت‌گذاري انرژي مصرف در صرفه‌جويي براييافت خواهد
سياست‌هاي اگر مثال به‌عنوان.است نياز مورد نواحي برخي در ضروري تعرفه‌هاي ولي
در خود عادت به ماندن ، زنده براي فقير مردم نباشد ، فقر بر شدن چيره با همسو توسعه
.داد خواهند ادامه طبيعي منابع ازحد بيش بردن بين از و سوخت براي درختان قطع
اقتصادي رشد مانند نيست هدف تنهايي به خود ولي دارد حياتي جنبه زيست محيط از حفاظت
و طبيعي منابع حفظ و انسان زندگي تداوم اصلي هدف.است وسيله يك واقع در كه
.است آينده نسل‌هاي استفاده براي انرژي حامل‌هاي
ملي اقتصاد در طبيعي گاز و نفت ارزش و اهميت
:دارد نياز زيربنايي امكانات به توسعه ، و اقتصادي تحول
نفت‌خام معادل بشكه ميليارد حدود 260 به تاكنون ايران گاز و نفت شده اثبات ذخاير
تريليون معادل 31/26 كه مي‌دهد تشكيل گازطبيعي ذخاير را آن درصد كه 65 است رسيده
.است مترمكعب
و 8/0 خشكي ذخاير درصد معادل 7/11 سال 1378 تا گاز و نفت از بهره‌برداري ابتداي از
به سال 1378 برداشت برابر طبيعي گاز و نفت‌خام.است شده استخراج دريا ذخاير درصد
.مي‌كند كفايت سال و 251 سال براي 65 ترتيب
شويم قائل قيمت گاز مترمكعب هر براي سنت و 6 گازي ميعانات هر براي دلار اگر 20
.مي‌رسد دلار ميليارد به 3500 كشور گازي و نفتي انرژي منابع ارزش
مصرف كل و نفت‌خام معادل بشكه ميليون معادل 1/641 سال 1378 در انرژي نهايي مصرف
.است بوده نفت‌خام بشكه ميليون معادل 874 مختلف بخش‌هاي در انرژي اوليه
.بود خواهد روز در مترمكعب ميليون معادل 223 سال 1381 در طبيعي گاز روزانه مصرف
.برسد درصد سالانه 2/9 به سوم برنامه سال‌هاي طي طبيعي گاز مصرف رشد مي‌رود انتظار
درسال 1379 مايع گاز مصرف.مي‌شود پيش‌بيني درصد سالانه 7/4 مايع گاز مصرف رشد
.است بوده نقليه وسايط به مربوط روز در آن تن كه 730 بوده تن ميليون معادل 25/2
.است درصد سالانه 6 بنزين مصرف رشد حاضر حال در
كشور در انرژي بهره‌وري بودن پايين
روند با (شده مصرف انرژي مقدار به افزوده ارزش نسبت)اقتصاد كل در انرژي بهره‌وري
.است روبه‌رو كاهشي
همين در.بوده درصد سالانه 5 تا 1378 ، دهه 1348 سه در انرژي مصرف سرانه رشد شاخص
.است داشته درصد معادل 7/3 رشدي داخلي ناخالص توليد مدت
سال در بشكه به 5/13 بشكه سه از اوليه انرژي سرانه عرضه سال 1378 تا سال 1348 از
.است رسيده
رفاه سطح افزايش و زندگي وضعيت بهبود به تماما نمي‌توان را انرژي مصرف افزايش اين
و نادرست استفاده از ناشي انرژي مصرف افزايش اين از بخشي و دانست مرتبط جامعه
.است كشور سطح در انرژي غيربهينه
بود خواهد داخلي مصرف جوابگوي فقط ايران توليدي نفت‌خام آينده سال بيست طي حداكثر
.داشت نخواهد وجود صادرات براي مازادي و
معادل بشكه ميليون از 803 درصد سالانه 2/5 بالاي رشد با كشور در اوليه انرژي مصرف
.رسيد خواهد سال 1385 در نفت‌خام معادل بشكه ميليون به 1270 سال 1376 در نفت‌خام
اين سال 1385 تا نفت‌خام توليد در درصد افزايش 25 صورت در حتي وضعيتي چنين در
واحداث شود نفتي فرآورده‌هاي داخلي مصرف افزايش تامين صرف بايد افزايش
باعث امر اين كه بود خواهد ضروري روز در بشكه هزار ظرفيت 500 با پالايشگاه‌هايي
.شد خواهد نفت‌خام صادرات كاهش
.مي‌كند دريافت را كشور انرژي يارانه درصد نقل 31 و حمل و درصد خانگي 34 بخش
بوده داخلي خالص توليد درصد معادل 15 سال 1375 در انرژي به پرداختي يارانه مجموع
.است بوده دولت عمراني بودجه برابر دو از بيش و است
:است داشته اصلي علت دو انرژي مصرف فزاينده رشد
انرژي ارزاني
انرژي امور كليه بر دولت تصدي
انرژي صرفه‌جويي
زمينه‌هاي انرژي مصرف‌كننده دستگاه‌هاي در استفاده مورد فناوري‌هاي بودن قديمي
پايين.است آورده به‌وجود كشور در انرژي صرفه‌جويي عدم براي توجهي قابل و وسيع
در انرژي شدت كاهش و انرژي بهره‌وري افزايش جهت در سرمايه‌گذاري انرژي ، قيمت بودن
فرآيندهاي و تجهيزات وسايل ، در انرژي شدت كاهش و انرژي فرآيندهاي و تجهيزات وسايل ،
.مي‌كند اقتصادي توجيه فاقد را انرژي‌بر
در كه است توجهي قابل سرمايه‌گذاري‌هاي نيازمند روز جديد فناوري‌هاي گرفتن به‌كار
انرژي بالاتر كارآيي با خدمات و تجهيزات قيمت از استفاده واقعي‌تر ، تحقق صورت
پايين قيمت.يافت خواهد افزايش انرژي پايين كارآيي با خدمات و تجهيزات به نسبت
.باشند نداشته لوازم اين‌گونه خريد براي انگيزه‌اي خريداران تا مي‌شود سبب انرژي
انگيزه عدم
كه مي‌گردد سبب انرژي حامل‌هاي ارزاني سبب به انرژي صرفه‌جويي نداشتن اولويت
انرژي شدت كاهش با مرتبط زمينه‌هاي در سرمايه‌گذاري براي توجهي قابل بازار اصولا
غلبه راه انرژي حامل‌هاي قيمت‌گذاري نظام نمودن عقلايي و آزادسازي نيايد ، به‌وجود
.است مشكل اين بر
سده در كه پيداست چنين و است طبيعي گاز كشور انرژي تامين‌كننده مهم منابع از يكي
نقش طبيعي گاز مصرف.داشت خواهد فزاينده‌اي و مهم نقش طبيعي گاز ميلادي يكم و بيست
در طبيعي گاز شبكه طول و است بوده برخوردار درصد حدود 9 رشد از و داشته فزاينده
.مي‌يابد گسترش كيلومتر حد 5000 تا آينده سال چند
آلودگي از پيشگيري و بهره‌وري ارتقاي موجبات طبيعي گاز با نفتي محصولات جانشيني
34) سوبسيد درصد بالاترين از انرژي مصرف خانگي بخش.مي‌سازد فراهم را زيست محيط
و ساختمان و خانگي لوازم ساخت صنايع چاره‌جويي‌هاي بخش اين در.است برخوردار (درصد
در انرژي صرفه‌جويي به مربوط اهداف تحقق جهتبود خواهد كارساز بسيار آنان ابداعات
.شود استفاده داشته‌باشد زمينه دراين موثري نقش مي‌تواند كه ابزارهايي از بايد كشور
اين ازجمله توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان براي مالياتي و مالي مشوق‌هاي ايجاد
.است ابزار
حامل‌هاي انواع قيمت‌گذاري نظام اصلاح انرژي ، مصرف در صرفه‌جويي اهداف تحقق جهت
انرژي حامل‌هاي انواع قيمت بايد زمينه اين در.مي‌شود تلقي پيش‌نياز يك انرژي
آن كنار در و كند پيدا افزايش آنها بلندمدت فرصتي نهايي هزينه سطح تا تدريجا
.درآيد اجرا مرحله به درآمد كم اقشار به كمك جهت جبراني سازوكارهاي و سياست‌ها
.است آن شده تمام هزينه از كمتر بسيار و ارزان ايران ، در انرژي حامل‌هاي فروش قيمت
رو پيوسته تاكنون سال 1353 از انرژي حامل‌هاي انواع فروش واقعي قيمت‌هاي حقيقت در
در انرژي سهم همچنين و ايراني خانوار هزينه سبد در انرژي سهم.است بوده كاهش به
نرخ تغييرات.است پايين نسبتا كشورها ساير با مقايسه در صنعت بخش توليد هزينه
نبوده قيمت‌ها عمومي سطح افزايش با متناسب گذشته دهه دو در انرژي حامل‌هاي فروش
انرژي ، مصرف در بهينه استفاده عدم و صرفه‌جويي عدم موجب مساله اين و است
بودن ارزان.است گرديده كشور منابع بهينه تخصيص وعدم انرژي كارآيي پايين‌بودن
در فرآورده‌ها اين فروش قيمت‌هاي با مقايسه در ايران در نفتي فرآورده‌هاي قيمت
به فرآورده‌ها اين زيانبار قاچاق آن يعني ديگر نامطلوب پيامد همجوار ، كشورهاي
.است آورده به‌وجود را ديگر كشورهاي
عملي ملي صرفه‌جويي شده طراحي دقت به و جامع برنامه يك داشتن بدون انرژي صرفه‌جويي
و صنايع دولت ، كه است آن انرژي صرفه‌جويي مورد در اهميت با نكات از.نمي‌گردد
هم با نزديكي همكاري كشور در انرژي صرفه‌جويي هدف تحقق راه در بايد مصرف‌كنندگان
مي‌تواند زير محورهاي بر همكاري اين در مرتبط صنعتي تشكل‌هاي و صنايع.باشند داشته
.باشند داشته نقش
.فناوري ارتقاي و محصول طراحي در تغيير با بيشتر راندمان و بازده با محصولات توليد
طراحي در تغيير طريق از امكان حد تا محصول واحد يك در مصرفي انرژي ميزان كاهش
.جديد فناوري‌هاي به‌كارگيري و فرآيند و محصول
زيست‌محيطي و انرژي صرفه‌جويي ملاحظات آن در كه روز استانداردهاي استقرار و ارتقا
.است گرديده رعايت
مصرف‌كنندگان فرهنگ توسعه و انرژي‌بر محصولات مشتريان آگاهي و آموزش سطح ارتقاي
.صنعتي توسعه الزامات با متناسب
با و بهينه حالت در انرژي مصرف‌كننده وسايل نگاهداري و فروش از پس خدمات ارائه
.بالا بازده
به مايع گاز و طبيعي گاز جايگزيني و انرژي حامل‌هاي مصرف الگوي تغيير در همكاري
گاز مايع‌سازي فشرده‌سازي ، جهت نياز مورد تجهيزات توليد مانند مايع سوخت‌هاي جاي
و (CNG) فشرده طبيعي گاز مصرف و توزيع انتقال ، جهت لازم خدمات و محصولات و طبيعي
.(LNG)مايع طبيعي گاز
صنايع ديگر با نفت صنعت همكاري
نو انديشه ايران اقتصاد.كرد تبديل مولد و سودآور فعاليت‌هاي به را فرصت‌ها بايد
صنعتي اقتصاد نجات عامل به را انرژي اتلاف پديده بايد الگو رسم به كه مي‌خواهد
تكنولوژي عرضه‌كننده بهترين‌هاي ازجمله ايران صنعت بايد.كرد تبديل ايران
از بايد ايران صنعتي كالاهاي از بسياري.شود جهان در انرژي بازده و صرفه‌جويي
.نمايد فتح را بازارها انرژي بودن كم‌مصرف رجحان كانال
عظيم سرمايه‌گذاري‌هاي.است بسياري مولد و قدرت‌زا عوامل داراي ايران اقتصاد
ارتباطي خطوط و جاده‌ها و سدها و راه‌آهن‌ها اخير دهه چهار در شده انجام زيربنايي
شبكه وجود صنعتي كار نيروي تربيت و تخصص‌ها ايجاد در آموزشي سرمايه‌گذاري‌هاي و
صنعتي اوليه مواد وجود مولد ، بالقوه و جوان كار نيروي وجود پولي ، و مالي وسيع
و فراوان انرژي وجود همه از بالاتر نفتي ، مناسب درآمدهاي پتروشيمي سيمان ، فولاد ،
را فعال و شكوفا اقتصاد يك داشتن امكان جملگي متنوع ، جغرافيايي و اقليمي شرايط
كليه در انرژي مصرف صرفه‌جويي تكنولوژي به‌كارگيري و ايجاد شروع نقطه.مي‌دهد نويد
كالاهاي مولد صنايع در حاصله صرفه‌جويي‌هاي محل از سرمايه‌گذاري اقتصاد بخش‌هاي
.است انرژي‌بر
دلار ميليارد از 10 بيش گاز و نفت از اعم ايران اقتصاد در سالانه مصرفي انرژي ارزش
نقل ، و حمل وسايل خانگي ، لوازم از اعم صنعتي كالاهاي توليد تكنولوژي تغيير است
با صنعتي كالاهاي توليد هدف با غيره و ساختمان‌سازي سازوكار و كشاورزي ماشين‌آلات
صرفه‌جويي (درصد 30) دلار ميليارد سه از بيش سالانه مي‌تواند بالاتر انرژي راندمان
مالي تامين جهاني بازارهاي در انرژي ميزان اين فروش با كند ايجاد انرژي مصرف در
خانگي ، لوازم صنايع مخصوصا كشور صنعتي نوسازي
.است امكانپذير كارخانه‌اي صنايع و نقل و حمل
|
