مردم راي ارتفاع
:شد عنوان خبرنگار روز مراسم در
نگاران روزنامه وضعيت درباره ديدگاه دو
كشور مطبوعات و
طلاق بحران و اجتماعي آسيبهاي
منصفه هيات تشكيل طرح به نگاهي
مردم راي ارتفاع
...دود به گشوده روزن همين از
پنجم قسمت
"زم محمدعلي"
گرايش ، :مي‌گويد نظريه ايناست "ديني مردم‌سالاري" انديشه اساس مردم ، آراي بر تكيه
باشند ، نشده آلوده شخصي و مادي منفعت‌طلبي ويروس به آنان كه زماني تا مردم آراي و نظرات
بارها اكثريت راي به اعتماد انقلاب ، شكل‌گيري آغاز همان از.است نزديك‌تر حقيقت به
.آمده‌اند بيرون سربلندي و سرافرازي با انتخاب امتحان از دفعات به ما مردم و شده امتحان
سبب آنها به اعتماد دوام و بوده خير منشاء اسلامي حاكميت براي همواره مردم راي به توجه
جدايي كه را ، بيگانگاني تلاش‌هاي مردم اكثريت نظر به احترام.است اسلامي نظام بقاي
نقش مي‌پندارند ، محال امري را ديني مردم‌سالاري و داده قرار خود آرمان را نظام و مردم
.كرد خواهد آب بر
راي از كه نيست آن معناي به تنها كشور ، امور اداره در مردم مشاركت و اكثريت راي قبول
قرار دولت اختيار در را امورشان باقي و كرده استفاده انتخاباتي عرصه‌هاي در تنها آنها
ميان سوءظن و سوءتفاهم بروز سبب تنها مملكت ، كلان امور از مردم دست كردن كوتاه.دهيم
حال در يا و نيافته توسعه كشورهاي معضلات از يكي كه بود خواهد حاكميت اركان و آنها
.است توسعه
فرهنگي و اجتماعي اقتصادي ، عرصه‌هاي تمامي در آنان ، نظرات از همه‌جانبه و بجا استفاده
موجود استعدادهاي و محدود امكانات كه خطي و حزبي مجادلات و قائله‌ها ختم جهت در را ما
پايداري مي‌تواند كم‌تنشي و آرام بستر چنين تنها داد ، خواهد ياري مي‌كند ، تلف را
راه اين در چقدر تاكنون كه است اين سئوال اما.دهد نويد ما به را "ديني مردم‌سالاري"
بوده‌ايم؟ موفق و كرده تلاش
در تهراني شهروندان كه است نظراتي داد ، ارائه مورد اين در مي‌توان كه حاضري و بارز مثال
شده كارشناسي نظريات با عقايد ، اين كه است جالب و دارند "مازاد تراكم" فروش با ارتباط
.است هم‌جهت و همسو نيز زمينه اين در موجود
تهران در مازاد تراكم فروش":مي‌زدند فرياد شهرسازي و معماري كارشناسان پيش مدتها از
به فريادشان اما."است شهرسازي منطقي اصول با مغاير و شهري موازنه تئوريهاي تمام برخلاف
پيدا ادامه فعلي قاعده از خارج و بي‌رويه گسترش روند اگر كه معتقدند آنان.نرسيد جايي
.بود نخواهد آن نجات به اميدي ديگر و رفت خواهد دست از تهران شهر كند ،
تراكم فروش نيز داشته‌اند شركت اينترنتي ، نظرسنجي يك در كه تهراني شهروندان از درصد 52
و شهرداري نفع مخالفت ، بر علاوه آنان از درصد و 29 دانسته مخرب و مضر تهران براي را
فروش به نظرسنجي اين در مردم درصد حقيقت 81 در.ديده‌اند آن در نيز را بفروش‌ها و بساز
موضوع از دقيقي اطلاع مردم درصد درصد ، 14 اين 81 از غير بهدادهاند مخالف راي تراكم
جهت در اقدامي را آن و بوده موافق آن با (باشند نكرده شوخي اگر) درصد تنها 5 و نداشته
!كرده‌اند قلمداد تهران آباداني
بذل و اعتماد اكثريت ، راي بودن صائب بر است بيني دليل كارشناسان و مردم نظر همسويي اين
توقف جهت شهرداري به رساندن ياري و تهران شهر اسلامي شوراي طرف از آراء اين به توجه
شهر ، اين در "ديني مردم‌سالاري" تحقق مسير در كه است گام‌هايي نخستين و تراكم فروش
نظرخواهي‌هاي باب مي‌تواند مسير اين شروع با تهران شهر اسلامي شوراي.مي‌شود برداشته
هموارتر بعدي شوراهاي براي را راه و كرده باز شهر اداره به مربوط وجوه ديگر در را مردمي
بهره مردم پشتيباني از شهر امور ساماندهي براي بتوانند خود نوبه به نيز آنان تا كند
.است داده جاي خود در را مشاركت‌طلب و فعال شهرونداني كه كنند مديريت شهري بر و ببرند
:شد عنوان خبرنگار روز مراسم در
نگاران روزنامه وضعيت درباره ديدگاه دو
كشور مطبوعات و
.شد برگزار ايران دانشجويان خبرگزاري محل در ديروز صبح خبرنگار روز مراسم:اجتماعي گروه
انجمن رئيس مزروعي ، علي حضور با كشور مطبوعات وضعيت بررسي ميزگرد ابتدا مراسم اين در
انبارلويي كاظم كيهان ، مسئول مدير مقام قائم هرندي صفار حسين روزنامه‌نگاران ، صنفي
.شد برگزار آفتاب ماهنامه مسئول مدير سحرخيز عيسي و رسالت سردبير
:گفت -ايران روزنامه‌نگاران صنفي انجمن رئيس -مزروعي رجبعلي ميزگرد اين در
معلوم و شده‌اند توقيف تاميني اقدامات قانون به استناد با است سال روزنامه‌هايي‌دو
استقلال اما داشته‌اند ، شغلي امنيت ايران ، در حكومتي مطبوعات:گفت وي.دليل چه به نيست
شغلي امنيت اما داشته‌اند ، حرفه‌اي استقلال مستقل ، مطبوعات ولي نداشته‌اند حرفه‌اي
.نداشته‌اند
در...و ميردامادي حجاريان ، محتشمي‌پور ، خوئيني‌ها ، موسوي چرا كه پرسش اين بيان با وي
بين پول چمدان‌هايي كه بود شده ادعا اين از قبل:گفت نشدند ، تحمل مطبوعات
مطرح را پورزند قضيه باشد ، مستند ادعا اين كه آن براي و است شده تقسيم روزنامه‌نگاران
.كردند
منصفه هيات تركيب در نبايد دارند ، موضع مسايل ، قبال در خود كه كساني اينكه بيان با وي
. است سياسي گرايش يك به وابسته فعلي ، منصفه هيات:گفت باشند ، داشته قرار
بايد خود قضائيه قوه اما نيست ، مخالف تخلف ، با قانوني برخورد با كس هيچ:كرد تصريح وي
را طرف يك قضائيه قوه مي‌كنند؟ تخلف زنجيره‌اي روزنامه‌هاي فقط آيا ;باشد قانون سمبل
.است كرده صرف‌نظر طرف ، آن از ولي گذاشته ، ذره‌بين زير
يا خوئيني‌ها موسوي آقاي روزنامه آيا:گفت يكديگر ، به اتهام‌زني از انتقاد با وي
كه مي‌كنيم افتخار ما شود ، اتهام‌زني كه باشد قرار اگر بود؟ زنجيره‌اي هم محتشمي‌پور
عده يك مي‌كنيم ، زنجيره‌اي روزنامه‌هاي طريق از كنيم ، كاري جامعه در بخواهيم اگر
بر زنجيره‌اي روزنامه بدهند ، انجام را خود كار زنجيره‌اي قتل‌هاي طريق از مي‌خواهند
آدم‌هاي آنجا در اما مي‌شود ، توهين حداكثر اينجا در ;دارد برتري زنجيره‌اي قتل‌هاي
قتل‌هاي شوند ، محكوم زنجيره‌اي روزنامه‌هاي كه است قرار اگر.مي‌كشتند را بي‌گناه
.كردند كار چه مورد آن در كه بگويند دوستان.شوند محكوم بايد برابر صد زنجيره‌اي
يعني:گفت پورزند اعترافات به ميزگرد در شركت‌كنندگان از يكي استناد باره در مزروعي
مي‌دانيد؟ حجت بوده ، انفرادي در ماه هشت كه را كسي اعترافات
انجمن رئيس عنوان به من.مي‌كنم اعتراف را اين‌ها شرايط آن در كه بگويم پيشاپيش هم بنده
تا بروم پورزند پيش بدهند اجازه يكساعت تا مي‌كنم درخواست ايران روزنامه‌نگاران صنفي
.كنم بررسي را او اظهارات
:گفت ميزگرد اين در نيز كيهان روزنامه مسئول مدير قائم‌مقام صفارهرندي ، حسين
كار به نسبت را خود تعهد مي‌خواهند كه كساني و سالم خبرنگاران و روزنامه‌نگاران
كيفر اخير سال‌هاي در مطبوعات صاحبان برخي عليه بايد بگذارند نمايش به روزنامه‌نگاري
.كنند تنظيم خواست
مي‌شود متوجه مدتي ، از بعد شده مطبوعات كار وارد تازه كه دانشجويي وقتي:كرد تصريح وي
وابسته خارجي جريان‌هاي به و نمي‌زند را خود حرف داشته ، عهده بر را وي مديريت كه فردي
.كند خود حرفه و او نثار را خود نفرت دارد حق است ،
كار جلوي تا دارد وجود اراده‌اي كه اين بيان با روزنامه‌نگار ، سحرخيز ، عيسي ادامه در
سايتهاي گسترش از مي‌خواهيم اگر كه كرد تاكيد شود ، گرفته ايران ، در آزادانه مطبوعاتي
براي بايد كنيم ، جلوگيري بيگانه ، فارسي‌زبان راديوهاي و ماهواره‌اي شبكه‌هاي اينترنتي ،
.آوريم فراهم را فضا داخل در آزاد روزنامه‌نگاري
ولي‌عصر خيابان در خبرگزاري ساختمان مقابل از را صارمي شهيد جسم كه روز آن:افزود وي
را اصلاح‌طلب روزنامه‌نگار صدها روح بايد بعد صباحي چند نمي‌دانستيم مي‌كرديم ، تشييع
و مزار در آرميده جسم آن نه كه آگاهيم اما كنيم ، تشييع تهران پس‌كوچه‌هاي كوچه در نيز
.زند رقم چه تقدير حكم و سرنوشت تا.رفت خواهد مردم ياد و دل از بي‌قرار روح اين نه
همين":گفت همچنين و كرد انتقاد مطبوعات قانون تغيير مقابل در مقاومت از ادامه در وي
را آن جواب بايد ماهه سه كرد ، را روزنامه‌اي تقاضاي كسي اگر كه مي‌گويد مطبوعات قانون
هستند؟ نوبت در سال پنج چرا بدهند ،
از 6 بيش نمي‌توان قاضي حكم با حتي را روزنامه‌اي مي‌گويد مطبوعات قانون":داد ادامه وي
.كرده‌ايد تعطيل حكم بدون كه است سال سه نزديك را روزنامه‌ها شما.كرد توقيف ماه
هستيم سياسي‌اي فلسفه داراي حاضر حال در ما:گفت نيز رسالت سردبير انبارلويي ، ادامه در
، جايگاه آن اصل 24 و اساسي قانون به رجوع با.مي‌كنند صحبت آن روي بر جهان تمام در كه
اسلامي جمهوري در.است شده صحبت مفصل بسيار مطبوعات ، حقوق مورد در.مي‌شود مشخص مطبوعات
جرايم بيناست قانون خلاف اشخاص ، به اهانتاست قانون خلاف الحادي ، مطالب نشر ايران
قانون‌مند سياسي جرم ولي شده قانون‌مند مطبوعاتي جرم الان.است تفاوت مطبوعاتي و سياسي
.مي‌شود برخورد آن با قانون مطابق مي‌شود محاكمه كه روزنامه‌نگاري حاضر حال در.است نشده
كه است كسي موفق خبرنگار:گفت سخناني طي اسلامي ارشاد و فرهنگ وزير مراسم اين ادامه در
.نيست دفاع و جنگ حوزه در تنها خطركردن اما كند خطر
به ورود و بالاست ما نظام در نقد اجتماعي هزينه:داد ادامه اسلامي ارشاد و فرهنگ وزير
وي.مي‌شود وارد حوزه اين به كسي كمتر همين براي است ، خطركردن نوعي خود حوزه ، اين
حقيقت بيان و روشني باعث كه است خبر كندوكاو خبرنگار ، فعاليت‌هاي از يكي:گفت همچنين
.دارد نياز ايثار و گذشت به كار امااين مي‌شود ،
سال يكصد در خبر داستان:گفت سخناني طي اسلامي شوراي مجلس نماينده پورنجاتي احمد سپس
دلايل به ما كشور در تاريخ از برهه‌هايي در. است بوده غم‌انگيزي اخير ، داستان
.است نبوده طبيعي فضاي خبري فعاليت فضاي اجتماعي سياسي ،
طلاق بحران و اجتماعي آسيبهاي
به روياي و طبقاتي اختلاف مهاجرت ، اقتصادي ، فقر مخدر ، مواد به اعتياد بيكاري ،
مشترك زندگي بر را زيادي رواني فشارهاي كه است عواملي از بهتر زندگي آوردن دست
.مي‌كنند وارد مرد و زن
شناخت و تفاهم نبود و زندگي پايه‌هاي سستي دليل به موارد ، اين از بسياري در
به مناسب زندگي و فرزند داشتن با حتي مرد و زن مشترك يكديگر ، زندگي زوج‌هااز
.مي‌افزايد اجتماعي آسيبهاي بر نيز مساله اين كه مي‌انجامد جدايي
آنگاه دارد ، وجود بسياري روحي و فيزيكي تفاوت‌هاي زن و مرد بين كه بپذيريم اگر
.برسند مشترك زندگي در متقابل درك و تفاهم به مي‌توانند بيشتر شناخت با مرد و زن
به سنتي از خانواده‌ها رويكرد و گرايش:مي‌گويد همدان استاندار مشاور رحماني بهجت
داراي بعضا ما زنان.است شده جامعه در مختلف نابسامانيهاي بروز موجب مدرن ،
خانواده‌ها سنتي فرهنگ با تناقض در خواسته‌ها اين كه هستند خود خاص خواسته‌هاي
در نابساماني.مي‌دهد افزايش را خانواده‌ها اعضاي بين تنش و گرفته قرار
خودكشي ، اعتياد ، طلاق ، آمار رفتن بالا باعث زنان حقوق به اعتنايي كم و خانواده‌ها
.مي‌شود خانواده نظام پايه‌هاي سستي و خياباني كودكان افزايش
كه‌بيكاري است معتقد نيز اسلامي شوراي درمجلس لاهيجان مردم نماينده نديمي ايرج
چون ديگري معضلات تا شده باعث بلكه انجاميده ، كشور در طلاق" افزايش به نه‌تنها
افزايش و ضدامنيتي فعاليت‌هاي اجتماعي ، رواني ، تنش‌هاي بيماري‌هاي و افسردگي ،
".كنند پيدا صعودي روندي زندانيان ، تعداد
زير مانندآتش نيز مرد و زن جنسي نياز ميزان اجتماعي مسائل عقيده‌كارشناسان به
از يكي درست‌آن ، شناخت و آشنايي و جنسي جنسي ، تفاهم مسائل امروزه و است خاكستر
.است شده شناخته مشترك زندگي تداوم در بنيادي مقوله‌هاي
از درصد بررسي‌ها 20 طبق:مي‌گويد كشور بهزيستي سازمان رئيس راه‌چمني محمدرضا
.مي‌انجامد طلاق به تهران در ازدواج‌ها
:مي‌افزايد و مي‌داند آنان اقتصادي بد وضعيت را خانواده‌ها آسيبهاي از يكي وي
.مي‌دهد افزايش را آسيبها اين جامعه در فقر افزايش
جزو را طلاق و خانواده سرپرست شدن زنداني فقر ، اعتياد ، بيكاري ، مثل عواملي وي
.مي‌داند خانواده‌ها آسيبپذيري موردعمده پنج
.است"اعتياد" آنها همه مادر كه دارد وجود كشور در آسيب نوع وي 25 گفته به
و نابسامانيها همه ريشه نيز اطلاعات علي‌يونسي‌وزير والمسلمين حجت‌الاسلام
.مي‌داند بيكاري و فقر را جنايت و سرقت طلاق ، قاچاق ، مانند تخلفات
همخواني خانواده قداست درحفظ اسلام مبين دين معيارهاي با موجود وضعيت متاسفانه
هرهفت از ميانگين طور به مي‌دهد نشان منتشره آمارهاي كه طوري به ندارد ،
.مي‌شود طلاق به منجر يكي ما ، جامعه در ازدواج
"طلاق"تهراني ، خانواده‌هاي درصد بين 25 در كه مي‌دهد نشان ديگر تحقيقات نتايج
اختصاص خود به را طلاق آمار بالاترين تهران استان خاطر همين به و دارد رواج
.است داده
به را طلاق واقعه يك ازدواج ، مورد هر 5/8 قبال در گذشته سال تهران استان
طلاق مورد يك ازدواج ، مورد پنج هر قبال در تهران شهر در كه حالي در رساند ، ثبت
.است داده رخ
به عقدنامه در چنانچه اما است ، شده واگذار مرد به طلاق حق مدني قانون در
.كند طلاق درخواست مي‌تواند نيز زن باشد ، شده قيد عقد ضمن شرط صورت
.مي‌شوند جدا يكديگر از مرد و زن توافق ، با كه دارد وجود نيز توافقي طلاق البته
و عاطفي طلاق ايراني خانواده‌هاي در شرعي طلاق بر علاوه مي‌دهد ، نشان آمارها اما
دليل همين به و مي‌كنند تحمل را همديگر فقط زيادي زوجين و شده تشديد اخلاقي
.است يافته افزايش خانواده‌ها اعضاي بين در بيگانگي
است دركشور خياباني كودك هزار وجود 200 ما امروز جامعه در زندگي نوع اين حاصل
.است طلاق نتيجه اغلب كه
نتيجه خياباني كودكان درصد حدود90:مي‌گويد وزيركشور لاري موسوي سيدعبدالواحد
كشور نقاط از برخي در پديده اين آمار متاسفانه كه هستند طلاق و خانواده گسست
.است درآمده صدا به جامعه به هشدار براي كه است خطري زنگ و است رشد روبه
كه است خانواده در بحران ايجاد طريق از جامعه پذيري آسيب موارد از يكي
.شود محسوب جامعه براي جدي تهديدي مي‌تواند
سال 80 در طلاق:كه است نشانگرآن كشور استان‌هاي از رسيده گزارش‌هاي و اخبار
.است يافته افزايش شهرها از بسياري در سال 79 به نسبت
كرمانشاه درصد ، اصفهان 4/92 درصد ، يزد 56 درصد ، بلوچستان3/27 و سيستان استان
درصد ، كردستان 12/7 درصد ، گيلان 11 درصد ، بوشهر 21/9 درصد ، همدان 12/2 درصد ، 3/96
طلاق افزايش سال 80 در درصد سمنان 18/77 و درصد لرستان 12 درصد ، هرمزگان 16
.داشته‌اند
هفت شاهرود درصد ، بروجرد 17 درصد ، گناوه 49 درصد ، كرج26/7 در طلاق افزايش آمار
نشان منتشره آمارهاي.شد ثبت گذشته سال در درصد كاشان 20 و درصد خمين 44 درصد ،
سني گروه در آنها درصد مي‌دهندكه 80 تشكيل زنان را طلاق مراجعان درصد مي‌دهد 82
.دارند قرار سال تا 28 14
زنان سهم برابر دو از بيش شاغل زنان سهم طلاق ، درخواست‌كننده زنان ميان در
به اتكا و اجتماعي حقوق آوردن بدست براي آنان خواست بيانگر كه است خانه‌دار
.است درآمد كسب و استقلال دليل به خود
كاهش به رو كشور شهرهاي از بسياري در ازدواج ميزان كه مي‌دهد نشان گزارش‌ها
.داشت خواهد دنبال به اجتماعي معضلات نيز امر اين كه است
مراكز در خانواده مشاوره مراكز ايجاد كه است اين بر عقيده شرايطي چنين در
حال كمك و باشد موثر طلاق كاهش در مي‌تواند روستاها حتي و بزرگ وشهرهاي استانها
.كنند شروع را خود مشترك زندگي مي‌خواهند كه شود جواني زوجهاي
مددكاري روانشناسي ، روانپزشكي ، بخش‌هاي در تخصصي تيم‌هاي از استفاده يقين به
جلوگيري ازطلاق‌ها درصد تا 50 حداقل مي‌تواند مراكز اين در حقوقي مشاور و اجتماعي
.كند
از كه است حاكي خصوص اين در غربي آذربايجان از رسيده گزارش
آنان درصد داشتند ، 65 طلاق قصد كه خانواده مشاوره مركز به چهارهزارمراجعه‌كننده
.شده‌اند منصرف خود قصد از
ازجمله‌مشكلات اعتياد و بيكاري فرزندان ، با برخورد زناشويي ، خانوادگي ، مشكلات
.است بوده مشاوره‌اي مراكز اين به مراجعه‌كنندگان
دادگاه و مراكز اين به مراجعه‌كنندگان اكثر مي‌دهد ، نشان آمده دست به آمارهاي
اين به كه درمرداني سني گروه بزرگترين.مي‌دهند تشكيل زنان را طلاق گرفتن براي
بوده سال تا 22 مراجعه‌كننده 18 براي‌زنان و سال تا 29 كرده‌اند 24 مراجعه مراكز
.است
مي‌بايست جامعه در طلاق افزايش عوامل با مبارزه و مشاوره مراكز ايجاد كنار در
آنها آماده‌سازي و جوانان آموزش خانواده ، تشكيل ازدواج ، مهم امر ساماندهي به
.ورزيد اهتمام ازدواج ، براي
از چون‌برخي مي‌دهد نشان مشاوره مراكز به مراجعه‌كنندگان از شده انجام بررسيهاي
بدون و سطحي و زودگذر علائق اساس بر فرد و ندارد محكمي اساس و پايه ازدواج‌ها
.است منجرشده "طلاق" به درنهايت داده ، ازدواج به تن آينده ، همسر شناخت
مشورت ازدواج ، مشاوره‌اي مراكز به مراجعه:مي‌گويند اجتماعي مسايل كارشناسان
براي مناسب راهكارهاي از يكديگر ، از طرفين شناخت و خود خانواده‌هاي با جوانان
.است كشور در طلاق افزايش از جلوگيري
مي‌توانندمانع‌از مراكز اين كارشناسان ، دخالت و مشاوره مراكز ايجاد با چه اگر
كشور در اجتماعي آسيبهاي ريشه‌هاي تا اما شوند ، خانواده‌ها برخي پاشيدگي هم
.شود حل طلاق چون بزرگي معضل داشت انتظار نمي‌توان نشود ، خشكانده
مقطعي ، صورت به نه و سرعت به برنامه‌ريزان و اجتماعي و فرهنگي كارشناسان مسئولان ، اگر
توجه با و دور نه‌چندان آينده‌اي در نكنند ، پيدا طلاق افزايش معضل براي چاره‌اي
و شد خواهد روبه‌رو عظيم بحراني با جامعه مطلقه ، زنان به جامعه نگاه به
.شد خواهد دشوارتر مراتب به آن براي چاره‌انديشي
كريميان مجيد
منصفه هيات تشكيل طرح به نگاهي
پاياني بخش - ايران قوانين در منصفه هيات جايگاه
بحث‌هايي با است شده تهيه مجلس پژوهش‌هاي مركز توسط كه گزارش اين نخست بخش در:اشاره
بحث اينك‌ادامه.شديم آشنا ايران حقوقي نظام و حقوقي نظامهاي در منصفه هيات جايگاه چون
.مي‌گيريم پي را
فعلي قانون با مقايسه در جديد طرح قوت نقاط
هيات تشكيل" طرح گرديد ، ذكر منصفه هيات قانون شكل‌گيري تاريخي روند در كه گونه همان
مثبت جهشي از شد وضع سال1379 در آنچه با علي‌الخصوص و قبلي قوانين با قياس در "منصفه
.است برخوردار ملاحظه قابل و
از بسياري اعتقاد به شد وضع هيات‌منصفه مورد در سال1379 مطبوعات قانون در آنچه
هدف‌محدود با سال1379 قانون كه مي‌شود گفته (14).است معيوب مهمي موارد در صاحبنظران
منصفه هيات بر دادگاه رياست كامل تسلط و عمومي افكار نقش كاهش مطبوعات ، كردن‌حقوق
جمله از باشد ، داشته مطبوعات‌وجود با قانوني برخوردهاي امكان آن براساس تا گرديد تصويب
منصفه هيات تصميم از مي‌تواند دادگاه كه است شده قيد مذكور قانون ماده43 در كه اين
(15).نكند تبعيت
بين از را هيات‌منصفه عملا سال1379 قانون" معتقدند برخي كه است حدي تا انتقاد اين
را بي‌اثر مسلوبالاختيار تماشاچي عده يك اساسي قانون با تمام مغايرت در ناشيانه و برد
(16).گذاشت آن روي را منصفه هيات اسم و كرد ايجاد
تاثيرگذاري (اصل168 در)هيات‌منصفه اين تشكيل گرفتن درنظر از اساسي قانون نيت قطعا
هيات‌منصفه كه اين مگر نمي‌افتد ، اتفاق تاثيرگذاري اين و است بوده دادگاه راي بر آن
(17).باشد مهم نظرش
در طرح اين پيشرفت دهنده نشان مي‌آيد دست به منصفه هيات تشكيل جديد طرح بررسي در آنچه
تصميمات اجراي بر تاثيرگذار بخش‌هاي بهترين از يكي مثال براي.است متعدد موارد
به پيشين قوانين در نسبت اين.است رياست‌دادگاه و هيات‌منصفه نسبت‌تصميم هيات‌منصفه ،
عنوان جديد طرح در آنچه اما مي‌گرديد ، هيات‌منصفه بر قاضي راي تسلط موجب كه بود گونه‌اي
.دارد آن تاثيرگذاري و منصفه هيات راي بر تكيه صراحت به است شده
به رسيدن براي دقيق‌تر نگاهي كارشناسان برخي نظر از نيز طرح از بخش اين است ذكر به لازم
محاكم‌گوناگون منصفه‌در هيات اعضاي بودن متغير مثال عنوان به.مي‌طلبد را بيشتر رشدي
تعداد21 افزايش) هيات‌منصفه ثابت اعضاي افزايش اتخاذتصميم با مطبوعاتي ، كه و سياسي
است گرديده لحاظ (نفر به100 شهرستان‌ها در نفر تعداد14 و نفر به250 تهران در نفر
و شكل شدن نزديك‌تر به توجهي شايان كمك كه مي‌گردد محسوب فعلي طرح قوت نقاط ديگر از
شود رجوع).كرد خواهد غربي كشورهاي در آن اصلي الگوهاي به ايران در منصفه هيات "تركيب"
.(سال1379 مطبوعات قانون در ماده36 به
طرح شدن كارآمد براي پيشنهادي راهكارهاي
قوانين بر طرح اين برتري موجب كه قوتي نقاط بر علاوه شد ، اشاره پيشتر كه همان‌گونه
ارائه عدم كه است مطرح آن گوناگون بخش‌هاي بررسي در نيز سوالاتي و ابهامات شده ، پيشين
خواهد بار به فعلي شكل به آن تصويب صورت در را ناخوشايندي تبعات بدان‌ها مناسب پاسخ
:مي‌پردازيم مجموعه اين در شده طرح ابهامات گوناگون موارد بررسي به بخش اين در لذا.آورد
يعني ;باشد مردم ميان از هيات‌منصفه كه شود عمل شيوه‌اي به بايد هيات‌منصفه طراحي در -1
تصميمات بر ارجح تصميماتش و دادرسي در عمومي افكار نماينده آن ، تركيب كه گونه‌اي به
مي‌شويم مواجه آن با طرح اين مورد در كه ابهاماتي از يكي بنابراين.گيرد قرار دادگاه
در هيات‌منصفه انتخاب" كه است آن بر مبني شده ذكر ماده اين در آنچه.است آن ماده4
درحالي اين"مي‌گيرد صورت...و استان شوراي رئيس از مركب شورايي نظر زير استان هر مركز
صورت مردم آراي براساس انتخابات چنانچه":كه است معتقد -حقوقدان -نوروزي كامبيز كه است
انتخابات اين سياسي افراد آوردن راي و مختلف احزاب از افرادي شدن كانديدا دليل به گيرد ،
به باشد ، شهر شوراي انتخاب براساس انتخاب اگر ديگر سوي از.بود خواهد سياسي كاملا نيز
توجه با و بود خواهد سياسي نتيجه باز است سياسي ما كشور در هم شوراها انتخاب آنكه دليل
مشكلات كمترين كه بگرديم راهي دنبال به بايد باشد ، حكومتي نبايد منصفه هيات كه اين به
(18)".كند ايجاد را
شده حادث آن در گذشته به نسبت كه مثبتي تغييرات وجود با طرح اين ماده15 مورد در -2
در نسبت‌آرا مورد در را نكاتي بيشتر ، نظر دقت با مي‌توان هم باز كه مي‌رسد نظر به است
مثال براي.گنجاند قانون متن در مجازات‌ها در تخفيف استحقاق يا محكوميت يا برائت اعلام
دوسوم حداقل با يا گيرد صورت آرا اتفاق به يا محكوميت قانون كه شود پيش‌بيني اين‌گونه
.شود اجرا (1+آرا تعداد كل نصف) نسبي اكثريت با برائت قانون ديگر سوي از و آرا
ويژه‌اي جايگاه و اهميت از قوانين ، اجرايي آيين‌نامه‌هاي كه اين به توجه با -3
قانون كل درنيامدن اجرا به سبب آيين‌نامه‌ها اين تدوين در نقص است ممكن و برخوردارند
از -طرح جزئيات ساير و (ماده 4 تبصره در) صنف‌ها نمايندگان انتخاب كردن موكول گردد ،
آيين‌نامه تصويب به -غيره و منصفه هيات اعضاي انتخاب براي قرعه‌كشي دقيق تشريفات جمله
.گيرد صورت بيشتر ملاحظات با اجرايي‌بايد
-هستند طرح اين الگوي كه -غربي كشورهاي در "منصفه هيات" تشكيل اساس كه اين به توجه با -4
مورد اين در قانون است ضروري (19)است هيات‌منصفه اعضاي بودن نامشخص و نبودن انتخابي بر
علني "ثابت هيات‌منصفه" خاص دادرسي‌هاي از قبل هيات‌منصفه كامل اسامي آيا كه كند تصريح
.محرمانه يا بود خواهد
قانون در صريحا هيات‌منصفه مذاكرات بودن محرمانه بايد طرح اين ماده9 در همچنين -5
بايد دادگاه توسط راي اعلام از قبل تا هيات‌منصفه اعضاي كه شود اشاره و گردد پيش‌بيني
(20).شوند منع مطبوعات در اظهارنظر گونه هر از
ميان شباهت عدم وجود كه باورند اين بر كارشناسان از گروهي طرح اين ماده13 مورد در -6
است بهتر لذا كرد خواهد اشكالاتي دچار را قانوني ماده اين "قضات" و "هيات‌منصفه" شرايط
(21).شود گرفته كار به بيشتري نظر دقت "هيات‌منصفه اعضاي رد موارد تعيين" در
:ماخذ و منابع
.مورخ19/8/1380 منصفه ، هيات تشكيل طرح بررسي مورد در نوروزي كامبيز با مصاحبه -14
.همان - و 21 ، 16 ، 17 ، 18 ، 19 ، 20 15
|
