ايزوتوپها ديپلماسي
جدي چالش نيوليبراليسم
توهم يك پايان
اعراب و آمريكا روابط
ايزوتوپها ديپلماسي
واشنگتن _ تهران _ مسكو سهجانبه دغدغههاي
سبوكي افشين:تصويرسازي
است آن از كلانتر منافع اين و ميكند دنبال را فراواني منافع تهران با همكاري از مسكو
سازد مرتبط ايران با تسليحاتي معاملات در روسيه ارزي درآمدهاي به فقط را آن كه
بالاخره روسيه اتمي انرژي وزير معاون آندريمليشف ، :اميني محمداسماعيل _ سياسي
گروه
گفت او.ميكند كار به آغاز سال 1383 تابستان در بوشهر اتمي نيروگاه كه كرد اعلام
آذرماه در بوشهر نيروگاه واحد اولين سوختگيري براي برنامهريزي حال در روسي كارشناسان
در دوگانه استفاده امكان كه بود كرده تاكيد روسيه اتمي انرژي وزير معاون.هستند 1382
ايالات تلاشهاي همچنان كه است درحالي اين.ندارد وجود هيچعنوان به نيروگاه اين رآكتور
عدم.دارد ادامه روسيه _ ايران هستهاي همكاريهاي بردن زيرسوال براي آمريكا در متحده
اهداف عمدهترين از يكي بوشهر ، اتمي نيروگاه تكميل و هستهاي تكنولوژي به ايران دستيابي
زيربنايي سياست.بود خواهد و بوده انقلاب از پس ايران قبال در آمريكا متحده ايالات
قلب به القاعده شبكه برقآساي حمله از ناشي ناگهاني تغييرات از پس ويژه به _ واشنگتن
و جمعي انهدام تسليحات حوزه در تهديد منابع كامل خنثيسازي محور بر _ آمريكا خاك
مبني اينترنتي سايت وب يك در خبري اعلام جاري مرداد چهارم در.است شده استوار تروريسم
و بوشهر در اضافي سبك آب هستهاي راكتور پنج ساخت جهت روسيه دولت در طرحي بررسي بر
وزارت معاون بولتون جان و انرژي وزير اسپنسر آبراهام اخير سفر تا گرديد باعث اهواز
قرار سياسي _ خبري محافل توجهات صدر در مسكو به تسليحات كنترلي امور در آمريكا خارجه
استمرار از نشانهاي عنوان به طرف دو هستهاي مقامات خبري كنفرانس لغو چه اگر.گيرد
آمريكاييها اما گرديد ، ارزيابي تهران _ مسكو هستهاي همكاري به نگاه بنيادين اختلافات
روسيه هستهاي همكاري ماندن محدود حوزه در قبولي قابل تضمين به _ موارد ساير كنار در _
كه گونه همان) آمريكاييها نظر از.يافتند دست بوشهر مگاواتي راكتور 1000 ساخت و
با ديگر راكتور چند ساخت خبر (كرد تاكيد جولاي مورخ 27 در تايمز نيويورك روزنامه
ماه اوايل در كه بود متعارض روسيه اتمي انرژي وزير روميانتسف الكساندر قبلي اظهارات
.ميپذيرد پايان بوشهر نيروگاه ساخت با ايران و روسيه هستهاي همكاري ميكرد تاكيد جولاي
درخواستي هنوز تهران كه حالي در هم آن _ اضافي راكتورهاي ساخت احتمال بررسي خبر آيا
بود؟ اخير مقدمات دادن قرار تحتالشعاع هدف با تلاشي _ بود نكرده مطرح كار اين براي
ميدان از روسيه كشيدن عقب روي بر بحثها نمودن متمركز هدف با بولتون و اسپنسر سفر
سطوح عاليترين در كه بود آمريكاييها سوي از ديگر تلاش يك ايران ، با هستهاي همكاري
ويلاي به كرملين سكاندار پوتين ولاديمير سفر در.ميكنند تلاش هدف اين به دستيابي براي
هستهاي تسليحات به ايران دستيابي موضوع مسكو ، به بوش متقابل سفر و تگزاس در بوش شخصي
لابي ناحيه از آمريكا نگراني از بخشي.است بوده بحث مورد اصلي موضوعات از همواره
شارون ويژه به و اسرائيل مقامات.ميشود تقويت تلآويو دولت فشارهاي و داخل در اسرائيل
.كردهاند مطرح را ايران هستهاي برنامه بحث بوش جورج با خويش ملاقاتهاي تمامي در
دلخواه نتيجه و داده صورت كرملين مقامات با مستقيمي مذاكرات راستا اين در اسرائيليها
آمريكا _ اسرائيل اطلاعاتي فعاليتهاي شدن متمركز از موثق اخبار برخينكردهاند كسب را
كه ميرسد نظر بهدارد حكايت پروژه اين ساختن متوقف جهت لازم برنامههاي طراحي حول
بارها مسكو مقامات.كردهاند مقاومت "پروعده فشارهاي" مقابل در كار اينجاي تا روسها
مشاهده هستهاي سلاح به دستيابي براي ايران تلاش از نشانهاي هيچ كه كردهاند تاكيد
را نظامي بهرهبرداري قابليت سبك آب راكتورهاي ،"خواني نيت" از صرفنظر و نكردهاند
ميرساند ياري آمريكاييها فشار برابر در مقاومت در روسها به كه ديگري نكته.ندارند
با مطابق را بوشهر نيروگاه در فعاليت كه است اتمي انرژي بينالمللي سازمان مكرر تاكيدات
اين در روسهااست كرده اعلام هستهاي تكنولوژي از صلحآميز بهرهبرداري استانداردهاي
بوشهر در هستهاي شده مصرف سوخت گرداندن باز آن و دارند تاكيد نيز فني محور يك بر ميان
استفاده مورد هستهاي بمب ساخت براي نياز مورد پولوتونيوم توليد براي تا است روسيه به
ايران دستيابي از خود نگراني بر هم باز آمريكاييها چرا تفاصيل اين تمام با.نشود واقع
در تهديد منابع و تهديد تعريف بايد پرسش اين به پاسخ براي دارند؟ تاكيد هستهاي سلاح به
از عبارت تهديد" نظاميان و سياستمداران نظر از.داد قرار بررسي مورد را آمريكاييها نظر
واسطه به تهران تعريف اين منظر از ".آمريكاست عليه بر توانمنديها و نيات جمع حاصل
توانمنديهاي كسب با ميتواند متحده ايالات به زدن ضربه براي كافي انگيزه و نيات داشتن
.شود تبديل جدي كاملا تهديد منبع يك به هستهاي و تسليحاتي
دهه 50 در بوشهر اتمي نيروگاه ساخت آغاز
كه است گذشته سال طول 23 در واشنگتن _ تهران استراتژيك رويارويي و نكته اين به توجه با
توانمندي كسب از جلوگيري مسير در (جمهوريخواه يا دموكرات) سفيد كاخ بر حاكم مردان
رفتار نوعي به كردهاند تلاش و برميدارد گام ايران توسط غيرمتعارف و متعارف تهديدزاي
وزنه عراق ميدان اين در و شود حفظ سايرين با ايران ميان منطقهاي قدرت موازنه كه كنند
آمريكا براي ايران با روسها همكاري كه است استراتژي همين براساس.باشد ايران مهار
روسها آنچه":ميگويد راستا همين در سفيد كاخ سابق مشاور كاتلر للويداست نگرانكننده
".است قرمز خطوط تمامي از عبور و هنجارها تمامي شكستن ميدهند ، انجام ايران قبال در
تكميل جهت مسكو همكاري به آمريكاييها از زيادي شمار و كاتلر گلايهآميز بيان اصلي محور
نيمهكاره را آن انقلاب 1357 پيروزي با AG زيمنس آلماني شركت كه ميگردد باز نيروگاهي
غيرنظامي و نظامي توانمنديهاي چشمگير كاهش سياست آمريكا ، آن راس در و غرب تا كرد رها
دستور در را بعدي توانمنديهاي به دستيابي عدم و ايران سابق رژيم حيات طول در شده كسب
اين در.است داشته ادامه امروز به تا خود بنيادين سطح در سياست اين.دهد قرار خود كار
آن در تغييري چندان است نتوانسته نيز ايران داخلي بزرگ سياسي تحولات استراتژيك آوردگاه
كرده ظهور ايران براي نسبي متحد يك مقام در روسيه اخير سالهاي طول در البته.كند ايجاد
انگيزه شناخت نيازمند مسكو با تخممرغها كردن سبد هم جهت برنامهريزي هرگونه اما است ،
اما ميداند ، خويش نظامي محصولات بازار بزرگترين را چين اگرچه روسيه.روسهاست رفتار و
ايران نظير كشورهايي همواره مسكو تا ميشود باعث ارضي اختلافات و استراتژيك رقابتهاي
كاهش كه ميشود درك زماني رابطه اين اهميتباشد داشته مدنظر مناسب بازار عنوان به را
.گيرد قرار توجه مورد سايرين و شرقي اروپاي به روسيه تسليحاتي فروش سطح
.است برخوردار پوتين ولاديمير شخص حمايت از بوشهر نيروگاه تكميل كه ميشود گفته چنين
كار آن باشد ، موافق كاري با پوتين اگر كه دارد وجود ديدگاه اين آن ، از خارج و روسيه در
مكالمه و آمريكا در شهريورماه تروريستي حادثه از پس:مثال يك.شد خواهد انجام حتما
رهبران از تن با 21 كرملين اول مرد گرفت ، صورت حمله از پس ساعاتي كه بوش با پوتين تلفني
به واشنگتن حمله طرح در روسيه جايگاه تا كرد ديدار روسيه كليدي چهرههاي و دوما
حاضران از يكي نشست اين در.دهد قرار بررسي مورد را طالبان رژيم براندازي و افغانستان
به قريب اكثريت ميان اين در.كرد حمايت سركوب رژيم از طرفداري و طالبان با اتحاد از
و همگرايي از نفر دو تنها و گفتند سخن روسيه بيطرفي موضع اتخاذ از (نفر 18) اتفاق
پوتين موضع اعلام به نوبت وقتي.كردند جانبداري تروريسم برابر در متحده ايالات با اتحاد
.شد تبديل اكثريت به بلافاصله اقليتي موضوع اين و كرد حمايت آمريكا با اتحاد از وي رسيد ،
جايگاهي حفظ طرفدار استراتژيستهاي ديدگاه ايران ، با هستهاي همكاري درخصوص اگرچه
ارتباط فعلي همكاري ادامه اما گرفت ، نظر در بايد نيز را آمريكا با متقابل حتي و مستقل
مقاومت آمريكاييها فشار برابر در تاكنون ولاديمير.دارد پوتين شخص تصميمات با زيادي
اگر":ميگويد كه دارد وجود تهران _ مسكو همكاري خصوص در هم ديگر ديدگاه اما.است كرده
است دليل اين به حدودي تا است ، نشده متوقف و يافته ادامه ايران در اوليه هستهاي فعاليت
ديدگاهي چنين ".است نبوده كافي اندازه به روسيه به واشنگتن جايگزين اعطايي امتيازات كه
چرب خصوص در بسياري حديثهاي و حرف تاكنون.است نگرانكننده بسيار تهران مردان براي
رفتار اين.است شده مطرح تهران با استراتژيك _ نظامي همكاري قطع جهت روسها سبيل كردن
خون داشتن نگاه جاري و مادي عوايد خاطر به روسها معتقدند آمريكاييها كه است خاطر بدان
ميشود گفته.ميدهند ادامه ايران با همكاري به خود تسليحاتي صنايع رگهاي در نياز مورد
نظر در روسيه به كمك براي دلار ميليارد كانادا 20 در صنعتي كشورهاي سران نشست در كه
تهران _ مسكو همكاريهاي قطع اميد به اقدام اين قبال در واشنگتن چراغ و است شده گرفته
اصرار كنوني همكاريهاي استمرار رويه بر همچنان روسيه تفاصيل اين بااست شده سبز
بوشهر نيروگاه تكميل قرارداد دلاري ميليون هشتصد درآمد كسب بر تنها نگاه اين و ميورزد
هستهاي ميانه ، آسياي در تركيه تحركات) منطقهاي موازنه نگاه در روسها.نيست استوار
خاورميانه ژئوپلتيك تغيير و عراق به حمله افغانستان ، در آمريكا نظامي حضور پاكستان ، شدن
با مشتركي نگرانيهاي (منطقه در اسرائيل واقعي پتانسيل شدن آزاد و آمريكاييها نفع به
درك را تهران استراتژيك ملاحظات روسها كه ميرسد نظر به ميان اين در.دارند ايران
از ايران كه ميدانند روسها.نيست متقابل عوايد از خالي آنان براي درك اين و ميكنند
بيثباتي.ميكنند تهديد احساس شدت به تركيه _ اسرائيل محور و پاكستان عراق ، ناحيه
منطقه.است داده آزار را ايران همواره (پناهندگان و مخدر مواد) آن تبعات و افغانستان
از.ميآيد شمار به مسكو و تهران متقابل منافع مشترك حلقههاي مهمترين از يكي نيز خزر
ايرانيها و ما":ميگويد مسكو مقيم برجسته تحليلگر يك به فلكنهاور پاول كه روست همين
".داريم مشتركي بلندمدت منافع
تهران با همكاري از مسكو كه است بديهياست گذشته سنتي جايگاه نسبي احياي درصدد روسيه
چون نامداري موسسه كه است آني از كلانتر منافع اين و ميكند دنبال را فراواني منافع
در روسيه ارزي درآمدهاي به فقط را آن تا ميكند تلاش آمريكا كارنگي مطالعات موسسه
.سازد مرتبط ايران با تسليحاتي معاملات
نخستين عنوان به سرگيف ايگور گرديد باعث كه بود روسيه بنيادين نگرش اين ترتيب هر به
از "عظيم نشانهاي" را تحول اين نيز خاتمي سيدمحمد و شود تهران راهي روسيه دفاع وزير
در مسكو كه بود اتكا قابل جهت آن از تهران براي تحول اين.بخواند كشور دو روابط در تحول
.است برداشته قدم تعهدات به پايبندي و روابط حفظ مسير
موافقتنامه خويش خرد و كلان منافع تعقيب در روسها عملي ، حوزه در مثال يك عنوان به
جمهوري رياست انتخابات آستانه در را (ژوئن 1995 سيام در شده امضا) چرنومردين _ الگور
_ بوش انتخاباتي مبارزات جريان در كه توافقنامه اين براساس.گذاشتند پا زير آمريكا 2000
كه بود شده متعهد روسيه گرفت ، قرار نيز جمهوريخواهان تبليغي بهرهبرداري مورد الگور
همواره بوشكند متوقف دسامبر 1999 تا 31 را ايران به خود تسليحاتي فروشهاي تمامي
منابع.ميسازد متهم ايران تهديد كردن تلقي اهميت كم به را وي معاون و كلينتون
در الگور كه كردند اعلام (مورخ 17/10/2000) تايمز واشنگتن روزنامه جمله از آمريكايي ،
سلاحهاي تكثير و گسترش منع قانون به كه گرفت تعهد روسها از محرمانه توافقنامه اين
.باشند پايبند (NPT) هستهاي
وقت نخستوزير چرنومردين ويكتور توسط و بوده محرمانه كاملا شد گفته كه نامهاي براساس
همكاري سطح كه شد يادآور آمريكا به روسيه بود ، شده نوشته "عزيز الگور" عنوان با روسيه
براي هستهاي سوخت تحويل و روسيه در ذيربط تكنيسينهاي آموزش به تهران _ مسكو هستهاي
سناتور بعد سال پنج كه موافقتنامهاي در البته.بود خواهد محدود (20112001) سال ده مدت
آن خاطر به سنا اكثريت رهبر لات ترنت و سنا خارجي روابط كميته سابق رئيس هلمز جسي
طرف شدند ، روشنفكرانه توضيحات خواهان و نوشته آمريكا سابق رئيسجمهوري به نامهاي
فضايي راكتهاي توسط غرب ماهوارههاي پرتاب نظير امتيازاتي كه بود پذيرفته آمريكايي
طرف كه كشورهايي ليست از روسيه نام حذف و (دلاري ميليارد ساليانه 2 درآمد كسب با) روسي
ديدگاه در البتهكند اعطا مسكو به را نميگيرد قرار تكنولوژيها برخي دريافت و معامله
شمالي آتلانتيك پيمان به پيوستن به روسها علاقهمندي موضوع به بايد محور منفعت كلان
.داشت كافي توجه نيز جهاني تجارت سازمان و (ناتو)
انتخابات آستانه در روسها منافع ، ظرايف و پيچيدگيها اين بحبوحه در و ترتيب هر به
سر بر آينده مذاكرات در برتر موقعيت كسب و زمان خريدن براي را زمان آمريكا جمهوري رياست
در كلينتون دموكرات دولت خارجه وزير آلبرايت مادلين خانم.ديدند مناسب ايران ، با همكاري
توافقي رعايت عدم كه بود داده هشدار (ژانويه 2000 تاريخ 13 به) روسها به خطاب نامهاي
بوش جورج.ميدهد قرار تاثير تحت را كشور دو روابط تهران - مسكو هستهاي همكاري سر بر
شهريور تروريستي حادثه سايه در و گذاشت تاكيد انگشت شده ياد محور روي آغاز همان از نيز
مطرح استراتژيستهاي از بسياري حاضر حال در.است افزوده خود تاكيدات بر آمريكا در 1380
روابط كه كرد خواهد تنظيم گونهاي به را خود رفتار متحده ايالات كه معتقدند جهان
اين جمله از خلوپكف آنتوان.برسد قبولي قابل نقطه به نتواند مسكو - تهران هستهاي
- آمريكا روابط در ايران هستهاي برنامه جايگاه" عنوان با كتابي در وي.استراتژيستهاست
عليه اقتصادي - سياسي اهرمهاي از زودي به متحده ايالات كه ميكند پيشبيني چنين "روسيه
سختگيري تشديد.كند متوقف را مسكو - تهران هستهاي همكاري تا كرد خواهد استفاده روسيه
جديد استراتژي سايه در واشنگتن آنكه نخست است نكته دو گوياي موضوع اين قبال در آمريكا
جهت در متحده ايالات تعامل روش آنكه دوم.داد خواهد تغيير را ايران با برخورد نوع خود
خواهد سايرين با روابط حوزه در تحولات شاهد ايران استراتژيك - نظامي توانمنديهاي كاهش
و قطعات اعطاي عدم حوزه در شاخص قوانين وضع با آمريكاييها كه ساخت نشان خاطر بايد.بود
تنبيهي تحريم به را جهان كشورهاي تمامي ايران ، به هستهاي و موشكي حساس تكنولوژيهاي
و روسي شركتهاي از شماري تاكنون نيز تحريمها اين به عمل راستاي در.كردهاند تهديد
هشدار آمريكاييها به و نگرانند بابت اين از پكن و مسكو.گرفتهاند قرار هدف چيني
محرمانه توافقنامه تحليلگران از بسياري.كند خودداري اهرم اين به توسل از كه دادهاند
روسي شركتهاي تحريم از اجتناب براي آمريكا تلاش راستاي در را چرنومردين - الگور
دولت كار پايان در نيز سفيد كاخ سابق ملي امنيت مشاور برگر ساموئلكردهاند ارزيابي
"هرگز" (ايران با همكاري خاطر به) روسيه عليه بر آمريكا تحريمهاي كه كرد تصريح كلينتون
.است شده ديگري نتايج بروز باعث خود فشارها اين كه ميرسد نظر به وجود اين با.نشد اعمال
سفيد ، كاخ در فعلي جمهوريخواه دولت آمدن كار روي از پس كه است آن نتيجه مهمترين
جهت عاملي به خود جمعي انهدام و هستهاي تسليحات به ايران دستيابي از آمريكا نگراني
بازي و فشارها درك با روسها ميان اين در.است گرديده منجر كشور دو روابط در نزديكي
عين در و رو همين از.شدهاند متوسل مرسوم ادعاهاي از واشنگتن سلاح خلع سياست به آمريكا
و نوع خصوص در مذاكره به كشور دو خارجه و دفاع وزارتخانههاي كاري گروههاي كه حالي
در طرف دو جمهوري روساي و ميدهند ادامه تهران - مسكو نظامي _ هستهاي همكاري گستره
واشنگتن با همكاري باب روسها ميكنند ، اشاره "اختلافي عامل" به "صميمانه گفتوگوهاي"
گفت پوتين با خود گذشته ملاقات از پس بوش.گذاشتهاند باز را عامل اين سر بر
بينالمللي بازرسيهاي پذيرش به را ايران كه است داده اطمينان وي به روسيه رئيسجمهوري
از پس پاول كالين كه بود حالي در اين.ساخت خواهد "مجبور" خود هستهاي تاسيسات از
برخي ماهيت سر بر روسها و ما بين":گفت مسكو در كشور دو جمهوري روساي ملاقات
مشترك گروههاي تشكيل از زمان آن در نيز پاول ".دارد وجود اختلافنظر آنان فعاليتهاي
ناظر" تعيين بحث روسيه كه شد اعلام نيز اخير مذاكرات ادامه در.بود داده خبر كاري
در) پيشنهاد اين ارائه.است كرده پيشنهاد را موجود فعاليتهاي بر نظارت براي "آمريكايي
سخنراني در كه دارد قرار روسيه خارجه وزير ايوانف ايگور سخنان با همسويي در (صحت صورت
مقامات گفت آمريكا استانفورد دانشگاه در استراتژيك امور كارشناسان و اساتيد جمع در خويش
گونه هيچ اما ميگيرند تماس ايران - روسيه همكاريهاي درباره وي با مكررا آمريكايي
صراحت به خود سخنان در ايوانف.نميدهند ارائه خويش نگرانيهاي درستي اثبات براي شواهدي
هستهاي فعاليتهاي درباره خاصي اطلاعات به آمريكا اطلاعاتي جامعه اگر":كرد اعلام
شما نگراني و شده شريك آنها با اطلاعات اين در علاقهمنديم هم ما است ، يافته دست ايران
آمريكايي كارشناسان و دانشگاهيان مجمع در ايوانف سوي از موضع اين اتخاذ ".كنيم درك را
سنت در "بالتيك دانشگاه" سال 2000 در آمريكا خارجه وزارت كه ميگرفت صورت حالي در
قرار تحريم مشمول ايران به موشكي حساس تكنولوژيهاي و مشاوره ارائه خاطر به را پطرزبورگ
.شدند واقع تحريم مشمول روسي شركت چند نيز پيش چندي و بود داده
روسيه اتمي انرژي وزير با آمريكا انرژي وزير اسپنسر آبراهام مذاكرات آثار ترتيب هر به
.ميكند هويدا را نشانههايي جديد سطوحي در پوتين - بوش قريبالوقوع ملاقات از قبل
سياسي ، عوامل كه كرد اعلام آمريكايي مقامهاي با مذاكره از پس روسيه اتمي انرژي وزارت
خبرگزاري همچنين.است تهران _ مسكو اتمي همكاريهاي توسعه برنامهاي اجراي تعيينكننده
مرداد تا 31 روزهاي 29 در كه كرد اعلام مسكو ديپلماتيك منابع از نقل به "فاكس اينتر"
به مسكو در آن ، توليد فناوري و جمعي كشتار سلاحهاي گسترش منع مورد در روسيه و ايران
بر را بررسي كميسيون يك سرپرستي پيش چندي اسپنسر متبوع وزارتخانهمينشينند مذاكره
پيشنهاد اين اساس بر.بود كرده مطرح را اغواكنندهاي پيشنهاد خود گزارش در كه داشت عهده
سي مبلغ آينده سال ده طول در تهران با مسكو هستهاي همكاريهاي قطع قبال در آمريكا
.داد خواهد قرار مسكو اختيار در روسيه اتمي تاسيسات از حفاظت براي دلار ميليارد
اين به دلار ميليارد پنج مبلغ تنها شوروي فروپاشي از پس سال ده طول در آمريكاييهايي
.بودند داده اختصاص موضوع
از حكايت تهران سر بر واشنگتن - مسكو مذاكرات ترافيك تشديد و پيشنهادها قبيل اين ارائه
كه است مشخص و دارد بوشهر نيروگاه پروژه توقف براي آمريكايي مقامات بودن جدي
كنوانسيون چهارم بند مشمول ايران ندهند اجازه باشد قيمتي هر به دارند قصد آمريكاييها
قدرت داراي كشورهاي كه است شده تصريح بند اين در.باشد هستهاي تسليحات گسترش عدم
.شوند برخوردار غيرنظامي هستهاي نيروگاه از تا كنند كمك كشورها ديگر به بايد هستهاي
دعوت اتمي انرژي سازمان بازرسان از ديگر بار تهران كه باشد آن بهتر شايد ميان اين در
مطروحه ادعاهاي در را متحده ايالات و كرده تاكيد خود تاييد مورد واقعيت بر تا نمايد
روسها مذاكرات تماشاچي حالت از ايران خروج شد ، گفته آنچه تمامي كنار در.بگذارند تنها
نظر به ضرورت يك نوين تاكتيكهاي اتخاذ و فعال ورود و است ضروري بوشهر سر بر آمريكايي و
حال در.نمايد تدوين جامع و پخته سناريويي ممكن حالات تمامي براي بايد تهران.ميرسد
روشهاي اتخاذ با كه باشد داشته قرار ايراني دولتمردان مدنظر استراتژي اين بايد حاضر
دردناكتر باعث نكته اين از غفلت.كنند كمك پرهزينه پروژه اين تكميل و پيشبرد به مناسب
و (پروژه از روسيه احتمالي عقبنشيني سايه در) مسكو - تهران روابط كانوني نقطه شدن
تشكيل روسيه رهبران حضور با منظور همين به پوتين كه جلسهاي در شايد.شد خواهد ديگران
را ايران با استراتژيك - هستهاي همكاري طرفدار اكثريت ديگر بار و داده موضع تغيير دهد
از فرار جهت لازم سناريويهاي بايد و نيست صفر هرگز احتمال اين.كند تبديل اقليت به
تا ميرود شمالي كره كه حالي در.باشد شده تدوين متقابل پاسخگويي و نامطلوب موقعيتهاي
و سازد خارج (شمالي كره و ايران عراق ، عضويت با شرارت محور) بوش ابداعي محور از را خود
فرصتهاي آخرين در ميتوانند تهران مردان دارد ، قرار مرگبار ضربات آستانه در نيز عراق
باقي عراقيها براي ديگر فرصت اين ظاهرا بپردازند لازم سياستهاي تدوين به باقيمانده
ديگر كه است شده متذكر عراقي مقامات به هشداردهنده نامهاي در روسيه چون است ، نمانده
قرار ديگري مسائل از شماري زنجيره در خود بوش پروژهنيست كافي هم كردن فكر براي زمان
.داريم اختيار در مناسب سياستهاي تدوين براي كافي وقت ما و دارد
جدي چالش نيوليبراليسم
نياكي فيروزي مرتضي
نابودكننده اصلي واژه چهار آنان بود گفته "منتسكيو" و "لاك جان" مورد در شواليه ژاك ژان
در مقاومت كه واژههايي خوشبختي ، طبيعت ، عقل ، فرد ، :ساختند رايج را كهن اعتقادات
.ميگردد مساعدتر روز هر زمينههايشان و ضعيفتر روز هر برابرشان
ديدگاه از استقبال بيشترين كه سرزميني در "فرد" يعني واژه نخستين كه ميرسد نظر به اما
تشكيل لايحه ارائه از پس ماه يك حدود.ميشود جديدي چالش وارد آمريكا يعني شد لاك جان
پيشنويس غيرعلني نشست در نمايندگان مجلس متحده ايالات كنگره به "داخلي دفاع وزارت"
جمهور رئيس بين موجود مناقشه در تصميمگيري اين با و كرد تصويب را وزارتخانه اين تشكيل
.گرفت قرار بوش كنار در بودجه و كاركنان تعداد تشكيلاتي ، ساختار سر بر سنا و
از وسيعي طيف جديد وزارتخانه شد كنگره تقديم بوش سوي از كه اوليهاي لايحه براساس
مخفي ، پليس سرويس فدرال ، مرزباني ساحلي ، گارد چون خود عملكرددوگانه با موسسات و نهادها
در را نقل و حمل امنيت دايره و بحرانها مديريت فدرال آژانس و مهاجرت اداره گمرك اداره
هزار هفتاد و يكصد با را جديد وزارتخانه نهادها اين پيوستن با مجموع اين كه ميگيرد بر
بوش فعلي كابينه در بزرگ وزارتخانه سومين به دلار ميليارد بر 37 بالغ بودجهاي و پرسنل
.ساخت خواهد تبديل
نبود "نئوليبراليسم" نظريهپرداز او رسيد قدرت به در 1980 ريگان رونالد وقتي چند هر
را "نئوليبراليسم" كه آمريكا جمهور رئيس نخستين عنوان به تاريخ را ريگان ترديد بدون اما
در انگلستان پيشين نخستوزير "تاچر مارگارت" كه همچنان كرد مطرح نمود ، اجرا كشور آن در
اين كه ميكرد تصور كسي كمتر شايد اما است بوده ديدگاه اين نمودن پياده آغازگر اروپا
حتي غرب در كشورها از بسياري هنوز كه آن ويژه به گردد جدي چالش دچار سرعت اين به ديدگاه
.ميسازند ديدگاه اين به ورود آماده را خود توسعه حال در كشورهاي
اين افول اما نباشد ، "نئوليبراليسم" نظرات بحث بازنمودن براي جايي شايد مقاله اين در
آشكار امري سپتامبر حوادث 11 پي در نظريه اين نمودن برخورد جدي چالش به حداقل يا ديدگاه
:آنها عمدهترين از تا دو كه است متعدد مولفههاي داراي "نئوليبراليسم".است
در هم دولت دخالت از و گردد كوچك بايد دولت بدنه يعني "MINIMAL STATE" حداقل دولت - 1
دخالت دولت بايد فرد شخصي زندگي حوزه در هم و شود كم اجتماعي حيات حوزههاي از بسياري
بودجه با پرسنل هزار هفتاد و يكصد با وزارتخانه ناگهان به كه كنيم مقايسه حال بهنكند
پديده "نئوليبراليسم" متمادي سالهاي گردد دولت بدنه وارد ناگهان به دلاري ميليارد 37
كوچك براي خود اجتماعي خدمات از بسياري از راستا همين در و نمود تبليغ را "حداقل دولت"
عميق شكاف آن طبيعي نتيجه كه برد پيش شدن قطبي دو سوي به را جامعه و كاست دولت نمودن
پيش در جدي معضل خود طبقات اخير دهههاي بيسابقه شكاف اين امروز كه است بوده طبقاتي
.است "نئوليبراليسم" راه
نوليبرال اقتصاددان "MILLTON FRIEDMAN" فريدمان ميلتون كه زماني است اين بر تصورم البته
و گرفت پيش در را اقتصادي بحران كينزي تفسير از خود سرسختانه مبارزه آمريكايي برجسته
"نئوليبراليسم" نميكرد تصور هرگز شد "كينزيانيسم" افتادن رونق از باعث مدتي براي حداقل
بود چابك كوچك دولت به ما اميد همه.ميآورد همراه به خود با عميقي طبقاتي اختلاف چنين
چندان نه مدتهاي براي حداقل امر اين "داخلي دفاع وزارتخانه" پيدايش ميرسد نظر به اما
.ميافتد تعويق به نزديك
كه است "DECENTRALISM" "تمركززدايي" موضوع "نئوليبراليسم" شاخص مولفههاي ديگر از - 2
ويژه به و داخلي امنيت با گمرك همچون مسئوليتهايي تداخل و وزارتخانه اين پيدايش با
براي "نئوليبراليسم" نظريهپردازان ديدگاه براساس است "مركزي دولت" قدرت يافتن رجحان
و ميشد كاسته مركزي دولت قدرت از بايد بوروكراسي با مبارزه و امور به بخشيدن سرعت
دولت اختيارات حدود كه گونهاي به ميكرد عمل بازتر دستاني و اقتدار با "فدراليسم"
سومين حال اما.ميشد كشور كل دفاعي سياستهاي و خارجي سياست متوجه عمدتا مركزي
را آنها مجموعه زير و فرمانداران اختيارات لاجرم حجم لحاظ به.آمد پديد وزارتخانه
.مداخلهگرتر را مركزي دولت و ساخت خواهد محدودتر
نظريهپرداز اتريشيتبار فيلسوف "هايك فريدريش" ديدگاه با اين كه پرسيد بايد حال
دارد؟ فاصله حد چه تا نئوليبراليسم
توهم يك پايان
اصلي بازيگردانان حتي كه است شده تبديل پيچيدهاي بازي به عراق به آمريكا حمله ماجراي
عاجزند آن فرازونشيبهاي ازدرك نيز
پنتاگون نظامي ارشد افسران مخالفت مورد در شده منتشر اخبار آخرين از هفته يك هنوز
ارتش مشترك ستاد رئيس ميرز ، ريچارد (ماه مرداد 16) گذشته هفته چهارشنبه كه نگذشته
ارشد فرماندهان همه اتفاقنظر از نيوز فاكس خبري شبكه با اختصاصي گفتوگويي در آمريكا
.داد خبر بوش طرحهاي از آنان همهجانبه پشتيباني و عراق به حمله لزوم مورد در ارتش
نظامي افسر شش از متشكل كه آمريكا ارتش فرماندهي ستاد اينكه بر تاكيد با فاكسنيوز
نرسانده نهايي تصويب به را عراق به تهاجم چگونگي براي نهايي طرحهاي چند هر است عالي
و پرمخاطره را عراق به نظامي حمله پيش هفته يك همين تا كه آنان موضع تغيير نفس اما است
حمله جزئيات مورد در نميتواند كه گفت ميرز.دانست اهميت حائز را ميدانستند غيرمنطقي
سوال و هستند ما نگراني مايه كشورها آن" كه شد يادآور اما گويد سخن عراق به احتمالي
خبرنگار پافشاري و اصرار رغم به ميرز "كرد؟ بايد چه آنان مورد در كه است اينجا
در توضيحي نشد حاضر كند تبيين دقيقا كشورها اين از را خود منظور او از كه فاكسنيوز
ستاد رئيس و كل فرماندهي ميرز از متشكل آمريكا ارتش فرماندهي ستاد.دهد ارائه مورد اين
هوايي ، دريايي ، نيروهاي فرماندهان و كل فرماندهي معاون پيس پيتر متحده ايالات ارتش مشترك
عمليات انجام بودن صائب و درست مورد در را آخر حرف هميشه است دريايي تفنگداران و ارتش
كاخ در طور همين و پنتاگون غيرنظامي رهبران برخي اكنون اما زدهاند كشور يك عليه نظامي
بسياري فشار گرفته عهده به را جمع اين هدايت و رهبري دفاع وزير رامسفلد ، دونالد كه سفيد
به و كنند عراق به نظامي حمله فرمان صدور به وادار را او تا ميآورند وارد بوش به را
.گرفت قرار رامسفلد صف در نيز ارتش تايمز ، روزنامه ادعاي
تلاش حال در صدام ميدهد نشان كه يافتهاند دست شواهدي به دارند اصرار پنتاگون مقامات
براي بيشتر چه هر سرعت با و است خود جمعي كشتار تسليحاتي برنامه ساختار تجديد براي
خطرات عراق قدرت هرم راس بر او ماندن معتقدند و است تكاپو در هستهاي بمب يك تكميل
چندان كار برهه اين در هم عراق عليه نظامي اقدام اما كرد خواهد منطقه متوجه را بيشماري
به و عراق همسايه كشورهاي همكاري و كمك نيازمند عراق به تهاجم براي آمريكا.نيست آساني
مورد آمريكا ارتش زميني نيروهاي حمله شروع نقطه عنوان به ميتواند كه است كويت ويژه
عليه تهاجم گونه هر شروع براي كليدي نقاط از يكي نيز شمال در تركيه و گيرد قرار استفاده
.شود جلب تركيه هوايي حريم از استفاده براي آنكارا موافقت بايد كه است عراق
حمله طرح تصويب صورت در كه كرد اشاره نكته اين به فاكسنيوز با خود گفتوگوي در ميرز
و شد خواهد انجام پنهاني صورت به عراق اطراف در آمريكا نيروهاي استقرار و اعزام عراق به
هفته يكشنبه روز گرفته صورت عراق به حمله زمان مورد در كه متفاوتي پيشبينيهاي رغم به
ميدهد نشان كه دارد دست در اطلاعاتي و اسناد كرد ادعا تايمز واشنگتن روزنامه گذشته
دويست حدود بهكارگيري با و شده برنامهريزي و طراحي ميلادي آتي سال اوايل براي حمله
خواهد آغاز صدام معارضين كردن فعال و هوايي گسترده حملات دنبال به و پياده سرباز هزار
.شد
سعودي عربستان رسمي مخالفت از آمريكايي رسانههاي گذشته هفته پنجشنبه روز حال همين در
.دادند خبر عراق عليه نظامي عمليات هرگونه انجام براي كشور اين خاك از استفاده با
ما":داشت اعلام آسوشيتدپرس با گفتوگويي در سعودي عربستان خارجه امور وزير سعودالفيصل ،
عراق به حمله براي سعودي عربستان خاك از استفاده اجازه گفتهايم [آمريكاييها] آنها به
چنين با و ندارد ضرورت عراق به تهاجم كه ميكنيم تصور ما":افزود و ".داد نخواهيم را
متابعت آن نتيجه كه گرفته قرار سمتوسويي در عراق كه حالا خصوصا هستيم مخالف اقدامي
".است ملل سازمان قطعنامههاي از كشور اين
هوايي حريم و خاك از استفاده براي كشور دو پنهاني مذاكرات كه را ادعا اين سعودالفيصل
كه او.كرد رد را ميشود مطرح سعودي عربستان سوي از رسمي طور به آنچه با سعودي عربستان
آشكار را نكته اين سعودي عربستان رهبران تمامي":كرد تصريح ميگفت سخن انگليسي زبان به
".جست نخواهد مشاركت عراق عليه نظامي اقدام در كشور اين كه ساختهاند
منتشر عراق به حمله با سعوديها مخالفت و فيصل اظهارات به مربوط اخبار كه زماني درست
ميتواند عراق عليه كشور اين تهاجم داد هشدار آمريكا به آلمان صدراعظم شرودر ، گرهارد شد
به تروريسم با جنگ":شود ختم تروريسم با مبارزه بينالمللي ائتلاف كامل اضمحلال به
چنين جهت همين به و كرد تلقي تدافعي اقدامي نميتوان را عراق به حمله.است نرسيده پايان
بيلد آلماني روزنامه با كه او ".كند مضمحل عملا را بينالمللي ائتلاف ميتواند اقدامي
صلح استقرار و جنگ نه و دارد نياز صلح به خاورميانه جاري شرايط در كرد تاكيد ميگفت سخن
.است آلمان سياسي خطمشي اصلي هدف منطقه اين در
كه كرد مطرح را سوال اين جداگانهاي بيانات در نيز آلمان خارجه امور وزير يوشكافيشر ،
:گفت ادامه در و است شده محاسبه درستي به عراق به آمريكا احتمالي حمله مخاطرات آيا
را عراق به ائتلاف نيروهاي نظامي تهاجم پدر بوش شد موجب نود دهه اوايل در كه سوالاتي"
سرنگوني براي سفيد كاخ عزم به اشاره با فيشر ".است مانده پاسخ بدون كماكان كند متوقف
را منطقه تمام حسين صدام سرنگوني كه هستند نكته اين متوجه آنان آيا":گفت حسين صدام
"ريخت؟ خواهد هم به را محاسبات همه و كرده تحول دچار
در آمريكا سياستهاي با همگرا كشورهاي و آمريكا اروپايي متحدين اكثر مخالفت رغم به
خطر كرد تاكيد مجددا چهارشنبه روز شامگاه بوش جورج عراق ، عليه نظامي حمله با خاورميانه
رفته ميسيسيپي مديسون به دولتي مدارس از يكي از ديدار براي كه اوشد خواهد رفع عراق
متعهد خود شهروندان و كودكان امنيت حفظ براي ما و هستند واقعي تهديدات اينها":گفت بود
رفع تهديدات اين ميدهم قول شما به منهستيم تهديدات اين با رويارويي و برخورد به
".نشست خواهيم گفتوگو و بحث به آمريكا دوستان و كنگره با مورد اين در و شد خواهد
بازرسان رئيس بليكس ، هانس از عراق خارجه امور وزير صبري ناجي آنكه از پس هفته يك
بازرسان بازگشت شرايط مورد در گفتوگو براي خواست (آنسكام) متحد ملل سازمان تسليحاتي
به را انگليس و آمريكا ملل سازمان ناباوري و ترديد كه دعوتي كند ، سفر بغداد به تسليحاتي
متهم آمريكا براي جاسوسي به را بليكس البيان ، روزنامه با گفتوگويي در صبري داشت ، دنبال
از صبري گذشته هفته دعوت از پس.است شده آمريكا نظر اعمال و فشار تسليم كه كسي كرد ،
قانونگذاران از آمريكا كنگره براي نامهاي ارسال با نيز عراق پارلمان رئيس بليكس ،
هفته چهارشنبه روز.كنند سفر كشور اين به عراق وضعيت مشاهده براي كرد دعوت آمريكايي
از شعارهايي دادن سر با پارلمان نمايندگان عراق ، پارلمان در صدام نطق از قبل و گذشته
با سپس و دادند خبر آمريكا تهاجم هرگونه برابر در مقاومت و صدام از خود همهجانبه حمايت
.كند اعزام عراق به را هياتي خواستند آمريكا كنگره از مجددا بيانيهاي صدور
متحد ملل سازمان كل دبير كوفيعنان.بود عراق تحولات عرصه در پرخبر روزي چهارشنبه روز
تعيين شرايط به خواست كشور اين از عراق دولت براي يادداشتي ارسال با چهارشنبه روز اوايل
.نهد گردن تسليحاتي بازرسان بازگشت با رابطه در متحد ملل سازمان امنيت شوراي سوي از شده
اصلي بازيگردانان حتي كه است شده تبديل پيچيدهاي بازي به عراق به آمريكا حمله ماجراي
با عراق ، به حمله براي خود تهديدات رغم به بوشعاجزند آن فرازونشيبهاي درك از نيز
ميبيند ناممكن را عراق به حمله فرمان صدور منطقهاي شرايط و آمريكا متحدين مخالفت لحاظ
.بود خواهد جمهوريخواه حزب و بوش براي بزرگي سياسي رسوايي تهاجم از پرهيز سو دگر از و
انتخابات 2004 كنگره ، نوامبر ماه انتخابات در موفقيت كسب و عمومي حمايت جلب براي او
به بخشيدن عينيت و آمريكايي شركتهاي مالي رسواييهاي گذاشتن سرپوش و جمهوري رياست
.كند صادر را عراق به حمله فرمان است مجبور عاقبت صدام عليه تهديداتش
براي سفيد كاخ كه مشكلاتي ساير و آمريكا متحدان همراهي عدم از صرفنظر سو ديگر از اما
وحشت و صدام براي قبول قابل جانشيني وجود فقدان ميبيند ، خود فراروي عراق به تهاجم
از نميتواند بوش كه است دغدغههايي ديگر از ايران به متمايل حكومتي شكلگيري از آمريكا
.بپوشد چشم آنها به توجه
اعراب و آمريكا روابط
سعيد ادوارد
پاياني بخش
شارون آمدن كه باراك دوره همچنين.دهد تغيير را چيز همه تا آمد پديد انتفاضه پس آن از
.بود واشنگتن كردن راضي بر مبتني همچنان اعراب سياست احوال اين همه در.كرد هموار را
آمريكا ، تلويزيون در كه بود اردن پادشاه عبدالله ملك ميان اين در ساده نمونههاي از يكي
و "طرفين" اقناع به نياز بر مدام آن جاي به و كرد متوقف كاملا را اسرائيل از انتقاد
بردند كار به را لحن همين نيز عرب اصلي كشورهاي رسمي سخنگويان.داشت اشاره "خشونت توقف"
بلكه شود ، برطرف بايد كه نميآيد حساب به ظلمي ديگر فلسطين مسئله كه بود اين آن معناي و
.گردد مهار بايد كه است نگراني منشاء يك
اعراب خود شكست و آمريكاييها توسط اعراب تحقير كنار در صهيونيستها تبليغات سرانجام ،
انسان يك قبال در مسئوليت عدم به كه بود منافعشان ارائه و طرح در (فلسطينيها و)
هيچ ديگر او دقيقه به دقيقه و ساعت به ساعت شكنجه امروزه كه كسي يعني.شد منجر فلسطيني
اقدام يك به دست كه مواقعي جز ندارد موجوديتي اساسا گويي كه شده طوري و ندارد ارزشي
به - را آنها موجوديت تا ميشوند كار به دست گروهي رسانههاي تمام آنگاه و ميزند خشن
زير كل در را آنها و كرده پاك - دارند واقعي جامعهاي و تاريخي كه انسانهايي عنوان
هيچ ملت ، يك انسانيت به بيتوجهي براي معاصر تاريخ در من.گردآورند "تروريسم" پلاكارد
.باشند نداشته قبول را حرف اين بعضي است ممكن چند هر نديدهام فلسطين چون را نمونهاي
بلكه) همكاري بشري پاكسازي اين براي فلسطينيها و اعراب بگويم ميخواهم پايان در
صحبت گروهي رسانههاي در وقتي نيستند ، هم كم كه ما ، كشورهاي نمايندگان.(كردند همدستي
حرف ميچل طرح يا بوش سخنان مثبت نكات از شايستگي و آرامي با حالت بهترين در ميكنند ،
واقعيتهاي و تاريخ يا ملت رنجهاي از كه نديدم را كسي آنها بين در من و ميزنند
جنين اردوگاه ويرانههاي در فلسطيني كودكان
ضد بر و آمريكا در گسترده مردمي تبليغات يك به نياز از بارها من.كند صحبت جامعهاش
چنين انجام براي فلسطينيها فرصت كه رسيدم نتيجه اين به آخر در اما زدم حرف اشغالگران
چنانكه) معتقدم.است اندك بسيار كافكايي وحشتناك اشغالگري اين سايه زير در هم آن كاري
تشكيل قانوني مجلس يك تا كنيم تلاش كه است اين ما اميد تنها (گفتهام هم قبلي مقالات در
كارهاي صرف را زيادي زمان ما.باشد گرفته نشات فلسطيني جامعه درون نيروهاي از كه دهيم
جدي اهميت اما.كرديم هموار خود بر را اعراب و اسرائيل سياسيهاي تبعات و كرديم منفي
ادامه خود بتواند كه نكرديم شروع را روندي و درنيافتيم را اساسي و مستقل اقدام يك اتخاذ
تبديل بهتر شرايط به را كنوني سياسي شرايط و باشد واقعي قانونمندي يك زمينهساز و يافته
يك جز چيزي شود برگزار است قرار كه انتخاباتي و وزيران تغييرات تمام اين ، جز...كند
برقراري براي او مجلس و عرفات تلاشميزند دور اسلو ويرانههاي بر كه نيست سخيف بازي
.پريد جايي تكهاش هر كه است آن از پس شيشهاي تابلوي يك قطعات كردن جمع شبيه دموكراسي
سوي از "فلسطين ملي پيشنهاد" عنوان تحت اطلاعيهاي پيش هفته دو اينكه شانسي خوش از
به بود پاسخي كاملا اين و شد مطرح عبدالشافي حيدر و البرغوثي مصطفي و الدقاق ابراهيم
راهي گشودن در حماس چون گروههايي و آزاديبخش سازمان شكست از برآمده كه نيازي.نياز اين
بود نخواهد اسرائيل و آمريكا متحده ايالات نيت حسن بر مبتني ديگر كه راهي.است جلو به
همزيستي و عدالت و صلح به نسبت را تازه نگرشي پيشنهاد اين.(باشد؟ كه است ممكن چطور و)
يعني.داد ارائه - ندارد سابقه ما تاريخ در و است مهمي بسيار مسئله كه - دموكراسي نيز و
پايههاي كه مستقل افراد از گروهي جز البتهفلسطين ملت براي اجتماعي دموكراسي يك
نخستين نميتواند كسي باشند نشده آلوده فساد به و باشند داشته مدني جامعه در مستحكمي
واقعي اساسي قانون يك به احتياج مابردارد مطلوب و جديد قانونگرايي يك براي را گام
با دموكراسي يك به احتياج ما.باشد عرفات دست بازيچه كه خاصي اساسي قانون نه داريم ،
اين.نميآيند وجود به فلسطينيها موسسان مجلس طريق از جز كه داريم واقعي نمايندگاني
جهان از زيادي بخشهاي در كه را فلسطينيها تحقيربشري ميتواند كه است مثبتي اقدام تنها
در شدن غرق مگر ندارد وجود راهي هيچ ما برابر در اين ، جز.كند متوقف است گشته شايع عرب
آنها نميتوان كه شكنجههايي اسرائيل ، بيشتر دستهجمعي شكنجههاي تحمل و خود عذاب گرداب
تحقق را آن ميتوانيم هم هنوز كه ما جمعي و سياسي استقلال طريق از مگر كرد متوقف را
دست آن به !مشهورش "اعتدال" و پاول كالين نيت حسن طريق از نميتوان هرگز كه هدفي.بخشيم
.يافت
الحيات:منبع
|